Tablica 17

Zdrada i walka

Mordechaj Anielewicz, (1919
-

1943),

komendant

ś

ydowskiej

Organizacji

Bojowej

(śOB),

dowódca

powstania

w

getcie

warszawskim.

Jan Kozielewski-Karski (1914-
2000),

historyk,

kurier

polskiego

państwa

podziemnego,

który

kilkakrotnie

dostarczył

na

Zachód meldunki na temat
sytuacji śydów pod okupacją
niemiecką.

W

1942

r.

przekazał rządom alianckim
raport

na

temat

Zagłady

ś

ydów,

rok

później

poinformował o tym osobiście
prezydenta

Stanów

Zjednoczonych.

Zofia Kossak-Szczucka (1890
-1968),

pisarka,

autorka

proklamacji "Protest", więzień
KL Auschwitz i Pawiaka.

Szmul Zygielbojm (1895 -
1943), działacz Bundu, radny
m. Warszawy, członek Rady
Narodowej R.P. na emigracji,
popełnił

samobójstwo

by

zaprotestować

przeciw

bierności

ś

wiata

wobec

Holocaustu.

Jedna z ostatnich kolumn

Polska rodzina skazana na karę
ś

mierci za pomoc udzieloną śydom.

Zgodnie z zarządzeniem Hansa Franka
z 15 października 1941 r. wszystkich
ś

ydów schwytanych poza gettem oraz

ludzi udzielających im pomocy (np.
sprzedaż żywności, podanie szklanki
wody,

ukrywanie

zbiegów,

itp.)

skazywano na karę śmierci.

Mimo alarmujących raportów o
dokonywanej całkowitej zagładzie
ś

ydów, rządy państw wolnego świata

nie podjęły żadnej zdecydowanej
akcji, która powstrzymałaby
Holocaust. śydzi pozostali
osamotnieni, pozbawieni nadziei na
pomoc aliantów. Byli mordowani i
tropieni po "aryjskiej stronie" murów.
Tylko nieliczni przygotowywali się do
podjęcia walki zbrojnej. Podejmowali
ją w imię prawa do godnej śmierci. 19
kwietniu 1943 r. słabo uzbrojeni
członkowie śydowskiej Organizacji
Bojowej oraz śydowskiego Związku
Wojskowego rozpoczęli walkę z
wkraczającymi do warszawskiego
getta Niemcami. W obliczu likwidacji
gett zbrojny opór stawili także śydzi
w innych miastach, m.in.
Białymstoku, Będzinie i
Częstochowie. Zbrojne wystąpienia
więźniów miały miejsce także na
terenie obozów: w Treblince,
Auschwitz i Sobiborze. Ani polskie
zbrojne podziemie, ani organizacja
cywilna "śegota" nie mogły udzielić
im w tej walce wystarczającej

Page 1 of 3

ś

ydzi w polsce - Wydruk strony

2008-04-19

http://www.zydziwpolsce.edu.pl/panel17.html

Powstańcy

ż

ydowscy

schwytani

po

opuszczeniu

swych kryjówek, maj 1943.
Schwytanych

pędzono

na

Umschlagplatz, wywożono do
obozów zagłady lub pracy, lub
rozstrzeliwano na miejscu.

Ulotka

"Protest"

rozpowszechniana w sierpniu
1942 r., która dała początek
Radzie (wcześniej - Komitet)
Pomocy

ś

ydom

"śegota",

działającej przy Delegaturze
Rządu na Kraj.

wysiedlanych śydów opuszcza
płonące getto warszawskie,
maj 1943. Gen. Jürgen Stropp
mógł

zameldować

"Była

dzielnica żydowska przestała
istnieć [...] Łączna liczba
ś

ydów ujętych i tych których

zagładę udało się stwierdzić,
wynosi razem 56065".

ś

ydowski oddział partyzancki

na

Lubelszczyźnie,

1943.

Nieliczne

samodzielne

oddziały żydowskie szybko
zostały rozbite i zlikwidowane.
ś

ydzi walczyli również w

oddziałach utworzonych przez
polskie

organizacje

niepodległościowe

oraz

w

sowieckich

grupach

dywersyjnych działających na
ziemiach polskich.

Biuletyn

Informacyjny

Komendy Głównej AK z 1943
r.

przestrzegający

przed

pomocy. Powstanie w getcie stało się
symbolem heroicznej walki skazanego
na zagładę narodu żydowskiego.

Płonące getto warszawskie podczas
powstania,

maj

1943.

Niemcy

wkroczyli do gett, paląc metodycznie
ulicę po ulicy, dom po domu.
Esesmani wrzucali do domów granaty
i świece dymne, ludzie uciekali ze
swych kryjówek, czasami wyskakiwali
z okien.

Page 2 of 3

ś

ydzi w polsce - Wydruk strony

2008-04-19

http://www.zydziwpolsce.edu.pl/panel17.html

ODemani prowadzący dziecko
złapane

na

szmuglowaniu

ż

ywności

do

getta

w

Warszawie.

szantażowaniem

osób

ukrywających śydów i ich
samych

(powyżej)

oraz

informujący

o

wyrokach

ś

mierci

wydanych

przez

Kierownictwo

Walki

Podziemnej

na

Polakach,

którzy

się

dopuścili

tych

przestępstw.

Page 3 of 3

ś

ydzi w polsce - Wydruk strony

2008-04-19

http://www.zydziwpolsce.edu.pl/panel17.html