Strona 1
www.sgk.gofin.pl
2010-12-08 08:50:27
http://www.sgk.gofin.pl/11,2217,118658,zmiana-zasad-polityki-rachunkowosci.html
Zeszyty Metodyczne Rachunkowości
nr
5
z dnia 2010-03-01 nr kolejny 269
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., www.sgk.gofin.pl
Zmiana zasad (polityki) rachunkowo
ś
ci
1. Czy jednostka mo
ż
e dokona
ć
zmiany przyj
ę
tych zasad (polityki) rachunkowo
ś
ci?
Zawarta w art. 3 ust. 1 pkt 11 ustawy o rachunkowo
ś
ci definicja okre
ś
la, i
ż
przez przyj
ę
te zasady (polityk
ę
)
rachunkowo
ś
ci rozumie si
ę
wybrane i stosowane przez jednostk
ę
rozwi
ą
zania dopuszczone ustaw
ą
, w tym tak
ż
e
okre
ś
lone w Mi
ę
dzynarodowych Standardach Rachunkowo
ś
ci (MSR), zapewniaj
ą
ce wymagan
ą
jako
ść
sprawozda
ń
finansowych.
Ka
ż
da jednostka, stosuj
ą
ca przepisy ustawy o rachunkowo
ś
ci, ma obowi
ą
zek posiadania opracowanej i zatwierdzonej
przez kierownika jednostki, aktualnej dokumentacji opisuj
ą
cej w j
ę
zyku polskim przyj
ę
te przez ni
ą
zasady (polityk
ę
)
rachunkowo
ś
ci. Zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. ustawy, powinna ona w szczególno
ś
ci zawiera
ć
informacje dotycz
ą
ce:
1) okre
ś
lenia roku obrotowego i wchodz
ą
cych w jego skład okresów sprawozdawczych;
2) metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego;
3) sposobu prowadzenia ksi
ą
g rachunkowych, w tym co najmniej:
a) zakładowego planu kont, ustalaj
ą
cego wykaz kont ksi
ę
gi głównej, przyj
ę
te zasady klasyfikacji
zdarze
ń
, zasady prowadzenia kont ksi
ą
g pomocniczych oraz ich powi
ą
zania z kontami ksi
ę
gi
głównej,
b) wykazu ksi
ą
g rachunkowych, a przy prowadzeniu ksi
ą
g rachunkowych przy u
ż
yciu komputera -
wykazu zbiorów danych tworz
ą
cych ksi
ę
gi rachunkowe na informatycznych no
ś
nikach danych
z okre
ś
leniem ich struktury, wzajemnych powi
ą
za
ń
oraz ich funkcji w organizacji cało
ś
ci ksi
ą
g
rachunkowych i w procesach przetwarzania danych,
c) opisu systemu przetwarzania danych, a przy prowadzeniu ksi
ą
g rachunkowych przy u
ż
yciu
komputera - opisu systemu informatycznego, zawieraj
ą
cego wykaz programów, procedur lub funkcji,
w zale
ż
no
ś
ci od struktury oprogramowania, wraz z opisem algorytmów i parametrów
oraz
programowych zasad ochrony danych, w tym w szczególno
ś
ci metod zabezpieczenia dost
ę
pu
do danych i systemu ich przetwarzania, a ponadto okre
ś
lenie wersji oprogramowania i daty
rozpocz
ę
cia jego eksploatacji;
4) systemu słu
żą
cego ochronie danych i ich zbiorów, w tym dowodów ksi
ę
gowych, ksi
ą
g rachunkowych
i innych dokumentów stanowi
ą
cych podstaw
ę
dokonanych w nich zapisów.
Wynikaj
ą
cy z ustawy o rachunkowo
ś
ci zakres polityki rachunkowo
ś
ci ma przy tym charakter otwarty. Jednostka mo
ż
e
ten zakres rozszerzy
ć
, dostosowuj
ą
c go do swoich potrzeb.
Przyj
ę
te zasady (polityk
ę
) rachunkowo
ś
ci nale
ż
y stosowa
ć
w sposób ci
ą
gły, dokonuj
ą
c w kolejnych latach obrotowych
jednakowego grupowania operacji gospodarczych, wyceny aktywów i pasywów, w tym tak
ż
e dokonywania odpisów
amortyzacyjnych lub umorzeniowych, ustalania wyniku finansowego i sporz
ą
dzania sprawozda
ń
finansowych tak, aby
za kolejne lata informacje z nich wynikaj
ą
ce były porównywalne (art. 5 ust. 1 ustawy o rachunkowo
ś
ci). Konieczno
ść
stosowania tych samych rozwi
ą
za
ń
w sposób ci
ą
gły (z roku na rok) nie oznacza jednak,
ż
e raz przyj
ę
te rozwi
ą
zania nie
mog
ą
zosta
ć
zmienione.
Strona 2
www.sgk.gofin.pl
2010-12-08 08:50:27
http://www.sgk.gofin.pl/11,2217,118658,zmiana-zasad-polityki-rachunkowosci.html
Zmiany zasad (polityki) rachunkowo
ś
ci mog
ą
nast
ą
pi
ć
na skutek zmian przepisów o rachunkowo
ś
ci lub zmian dokonanych przez
jednostk
ę
we własnym zakresie.
Dokonywanie przez jednostk
ę
zmian we własnym zakresie umo
ż
liwiaj
ą
przepisy art. 8 ust. 2 ustawy o rachunkowo
ś
ci,
zgodnie z którym w celu rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji jednostka mo
ż
e, ze skutkiem od pierwszego dnia
roku obrotowego, bez wzgl
ę
du na dat
ę
podj
ę
cia decyzji, zmieni
ć
dotychczas stosowane rozwi
ą
zania na inne,
przewidziane ustaw
ą
.
Oznacza to,
ż
e zmiany te s
ą
mo
ż
liwe (a nawet wskazane), je
ś
li ich wprowadzenie zapewni bardziej wierne (rzetelne
i jasne) odzwierciedlenie sytuacji maj
ą
tkowej, finansowej lub wyniku finansowego jednostki - je
ś
li zwi
ę
kszy to jako
ść
prezentowanych przez jednostk
ę
sprawozda
ń
finansowych.
Do przyczyn powoduj
ą
cych dokonanie zamian w zasadach (polityce) rachunkowo
ś
ci zalicza si
ę
m.in.:
dostosowanie si
ę
do wskaza
ń
rewizji finansowej przeprowadzonej przez biegłego rewidenta, kontroli skarbowej lub innej
kontroli zewn
ę
trznej,
dostosowanie si
ę
do zasad obowi
ą
zuj
ą
cych w grupie kapitałowej,
istotne zmiany struktury organizacyjnej jednostki, przedmiotu jej działalno
ś
ci, sposobu sprzeda
ż
y,
ch
ęć
skorzystania z dopuszczonych prawem uproszcze
ń
.
Zmiany zasad (polityki) rachunkowo
ś
ci mog
ą
by
ć
równie
ż
spowodowane zaprzestaniem stosowania MSR przy
sporz
ą
dzaniu sprawozda
ń
finansowych przez emitentów papierów warto
ś
ciowych dopuszczonych, emitentów
zamierzaj
ą
cych ubiega
ć
si
ę
lub ubiegaj
ą
cych si
ę
o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych
krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz jednostek wchodz
ą
cych w skład grupy kapitałowej, w której
jednostka dominuj
ą
ca sporz
ą
dza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR (art. 8 ust. 3 ustawy
o rachunkowo
ś
ci).
Do zmian zasad (polityki) rachunkowo
ś
ci nie zalicza si
ę
m.in.:
podj
ę
cia decyzji o amortyzowaniu nowo nabytych
ś
rodków trwałych inn
ą
metod
ą
lub za pomoc
ą
innych stawek ni
ż
stosowane do podobnych obiektów,
zmiany stawek amortyzacyjnych na skutek ich weryfikacji dokonanej na podstawie art. 32 ust. 3 ustawy o rachunkowo
ś
ci,
przekwalifikowania gruntu, budynku lub budowli ze
ś
rodków trwałych do inwestycji w nieruchomo
ś
ci lub odwrotnie - je
ż
eli
wynika to ze zmiany przeznaczenia nieruchomo
ś
ci,
przekwalifikowania aktywów finansowych (np. papierów warto
ś
ciowych) z długoterminowych do krótkoterminowych
i odwrotnie - je
ż
eli zmieniono przeznaczenie tych aktywów.
2. Kiedy mo
ż
na dokona
ć
zmian w polityce rachunkowo
ś
ci?
Jak wynika z art. 8 ust. 2 ustawy o rachunkowo
ś
ci, zmiany zasad (polityki) rachunkowo
ś
ci wchodz
ą
w
ż
ycie zawsze od
pierwszego dnia roku obrotowego, przy czym mog
ą
one w ramach roku nast
ę
powa
ć
tak
ż
e z moc
ą
wsteczn
ą
. Decyzja
o zmianie zasad rachunkowo
ś
ci mo
ż
e zosta
ć
podj
ę
ta w dowolnym momencie, jednak jej skutki nale
ż
y odnie
ść
do całego roku obrotowego.
Przykład
Zgodnie z polityk
ą
rachunkowo
ś
ci, do ewidencji i rozliczania kosztów jednostka stosowała wył
ą
cznie konta zespołu 4. W grudniu
2009 r. podj
ę
ła decyzj
ę
o zmianie zasad rachunkowo
ś
ci w tym zakresie i rozpocz
ę
ciu ewidencji kosztów dodatkowo na kontach
zespołu 5. Oznacza to, i
ż
od 1 stycznia 2010 r. do ewidencji i rozliczania kosztów jednostka b
ę
dzie stosowa
ć
konta zespołu 4 i 5.
Strona 3
www.sgk.gofin.pl
2010-12-08 08:50:27
http://www.sgk.gofin.pl/11,2217,118658,zmiana-zasad-polityki-rachunkowosci.html
Przykład
W lutym 2010 r. jednostka podj
ę
ła decyzj
ę
o zmianie od 1 stycznia 2010 r. metody wyceny rozchodu materiałów z metody FIFO,
czyli "pierwsze przyszło - pierwsze wyszło", na metod
ę
cen przeci
ę
tnych.
Pomimo i
ż
zmiana zasad (polityki) rachunkowo
ś
ci w zakresie wyceny rozchodu materiałów podj
ę
ta została w ci
ą
gu roku
obrotowego (w lutym 2010 r.), jej skutki nast
ę
powa
ć
b
ę
d
ą
z moc
ą
wsteczn
ą
, tzn. od pocz
ą
tku 2010 r.
Nale
ż
y przy tym pami
ę
ta
ć
, i
ż
przepisy art. 8 ust. 2 stanowi
ą
ponadto, i
ż
zmiana dotychczas stosowanych rozwi
ą
za
ń
wymaga tak
ż
e okre
ś
lenia w informacji dodatkowej wpływu tych zmian na sprawozdania finansowe, je
ż
eli zostały one
sporz
ą
dzone za okres, w którym powy
ż
sze rozwi
ą
zania uległy zmianie. W sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy,
w którym zmiany te nast
ą
piły, jednostka powinna poda
ć
przyczyny tych zmian, okre
ś
li
ć
liczbowo ich wpływ na wynik
finansowy oraz zapewni
ć
porównywalno
ść
danych sprawozdania finansowego dotycz
ą
cych roku poprzedzaj
ą
cego rok
obrotowy, w którym dokonano zmian.
O zmianie przyj
ę
tych zasad rachunkowo
ś
ci nale
ż
y tak
ż
e poinformowa
ć
we wprowadzeniu do sprawozdania
finansowego.
3. W jaki sposób wprowadzi
ć
zmiany w polityce rachunkowo
ś
ci?
W ka
ż
dym przypadku zmiany zasad rachunkowo
ś
ci jednostka powinna stosowne zmiany wprowadzi
ć
do dokumentacji
opisuj
ą
cej przyj
ę
te przez ni
ą
zasady, o której mowa w art. 10 ust. 1 ustawy o rachunkowo
ś
ci.
Zmian zasad (polityki) rachunkowo
ś
ci dokonuje kierownik jednostki w formie pisemnej. Na nim ci
ąż
y bowiem
odpowiedzialno
ść
za opracowanie i aktualizacj
ę
dokumentacji opisuj
ą
cej przyj
ę
te zasady rachunkowo
ś
ci.
Wprowadzenia zmian w polityce rachunkowo
ś
ci mo
ż
na dokona
ć
przez nadanie nowego brzmienia zmienianym
fragmentom polityki rachunkowo
ś
ci. Je
ż
eli jednak zakres zmian jest bardzo du
ż
y, w celu utrzymania czytelno
ś
ci całej
polityki rachunkowo
ś
ci, wskazane jest wprowadzenie zmian poprzez ustanowienie jednolitego tekstu.
Zmiany polityki rachunkowo
ś
ci wprowadza si
ę
uchwał
ą
zarz
ą
du w przypadku spółek kapitałowych, uchwał
ą
wspólników
w spółkach osobowych lub zarz
ą
dzeniem wła
ś
ciciela w firmie osoby fizycznej.
Gda
ń
sk, 30 grudnia 2009 r.
Uchwała zarz
ą
du
MORS Sp. z o.o.
w sprawie zmiany polityki rachunkowo
ś
ci
§ 1
Zarz
ą
d MORS Sp. z o.o. podejmuje uchwał
ę
o wprowadzeniu zmian w polityce rachunkowo
ś
ci.
§ 2
Zmiany wprowadza si
ę
poprzez ustanowienie nowego jednolitego tekstu.
§ 3
Uchwał
ę
podj
ę
to jednomy
ś
lnie.
§ 4
Uchwała wchodzi w
ż
ycie z dniem 1 stycznia 2010 r.
Polityka rachunkowo
ś
ci MORS Sp. z o.o. stanowi zał
ą
cznik do Uchwały zarz
ą
du.
30 .12.2009 r.
Prezes Zarz
ą
du
Andrzej Malinowski
Wiceprezes Zarz
ą
du
Alina Kwiatkowska
........................................................................................................................
(data i podpis kierownika jednostki)