Kurs technik zapamiętywania i koncentracji
Wprowadzenie
Nauka podobnie jak wiele innych dziedzin naszego życia jest sztuką,
dlatego tak istotne jest aby posiąść jej tajniki. Nie sztuką jest przecież nadludzki
wysiłek z miernym efektem, sztuką jest osiągnąć nawet najbardziej ambitne cele
przy ekonomicznym zużyciu własnych zasobów w postaci energii i czasu.
Punktem wyjściowym jest tu motywacja. Powszechnie widomo, że „z
niewolnika nie ma pracownika”, dlatego też odpowiednia motywacja jest
połową sukcesu. Rozdział I poświęcony został skutecznemu budowaniu i
wzmacnianiu własnej motywacji do pracy naukowej.
Rozdział II to trening koncentracji oparty na zestawie ćwiczeń
wzmacniających skupienie na meritum i wygłuszających bodźce rozpraszające.
Praca naukowa opiera się w znacznej mierze na notatkach. Rozdział III
poświęcony jest prezentacji nietuzinkowych i co najważniejsze skutecznych
sposobów notowania, które czynią zapiski bardziej czytelnymi i prostszymi do
zapamiętania.
Techniki
zapamiętywania,
zwane
mnemotechnikami
to
bodaj
najważniejsza tajemnica procesu naukowego. Na pytanie jak zapamiętywać
łatwiej, przyjemniej i skutecznie oraz dlaczego wykorzystujemy zaledwie
niewielki procent możliwości naszego mózgu, odpowiemy w rozdziale IV.
Pamięć człowieka w największym skrócie można podzielić na krótką i
trwałą. Przesuwaniu materiału zapamiętanego do odpowiednich „szufladek” w
pamięci trwałej, czyli innymi słowy porządkowaniu banku danych w mózgu,
posłuży system powtórek, o którym w rozdziale V.
Według obiegowej opinii narządy nieużywane zanikają, dlatego też mózg
człowieka, podobnie jak jego mięśnie wymaga stałego treningu aby podnosić
ogólną sprawność intelektualną. Trening myślenia twórczego oraz myślenia
logicznego stanowi zestaw ćwiczeń „siłowych” dla mózgu. O tym w rozdziale
VI.
Samo posiadanie wiedzy w dzisiejszych czasach to za mało, konieczna
jest umiejętność jej przekazywania. Skutecznym przeciwnikiem autoprezentacji
często staje się stres. Dlaczego jednocześnie jest on wrogiem i
sprzymierzeńcem oraz jak poradzić sobie w sytuacjach stresogennych
odpowiemy w rozdziale VII.
Ostatni rozdział kursu poświęcony jest zabawom i testom sprawdzającym
skuteczność przyswojonych podczas kursu technik. Przekonaj się jaki potrafisz
być skuteczny w procesie naukowym. Podejmij wyzwanie.
Informacje organizacyjne
Niniejszy kurs należałoby nazwać treningiem podstawowych kompetencji
naukowych. Jeśli trening ma być skuteczny musi być systematyczny i oparty na
wiedzy naukowej. Kurs technik zapamiętywania i koncentracji składa się z
ośmiu rozdziałów, z których wybrane obejmują po dwie, trzy lekcje – ze
względu na ich znaczenie w procesie naukowym poświęcimy im nieco więcej
czasu. Kurs technik zapamiętywania i koncentracji będzie trwał 12 tygodni. W
każdym tygodniu rozpoczniemy pracę od wprowadzenia teoretycznego, a
następnie przejdziemy do ćwiczeń. Każdorazowo podana zostanie instrukcja
wykonania proponowanych zadań, czasem praca będzie wymagała kilku
krótkich treningów dziennie, innym razem będzie to jedno dłuższe zadanie.
Sumienny uczestnik treningu sam siebie zadziwi efektami wykonanej pracy.
Każdy może osiągnąć dużo więcej w procesie naukowym przy mniejszych
nakładach energii i czasu, warunkiem są tylko szczere chęci.
Pamiętaj, że Twój potencjał jest nieskończony, a brak motywacji i wiary w siebie
stanowi alegoryczny zbyt ciasny beret. Uwolnij swój umysł i poszerzaj horyzonty
bez granic.
Powodzenia!
Autor
Rozdział I. Motywacja kluczem do działania.
Lekcja nr 1.
Nie bez powodu tematyka dotycząca motywacji pojawia się jako pierwsza, jest
to punkt wyjściowy do każdego działania a przede wszystkim do nauki, jako
czynności wymagającej zaangażowania i wysiłku, a niekoniecznie uważanej za
przyjemną – niesłusznie, jak przekonasz się w kolejnych rozdziałach.
„Żeby mi się chciało, tak, jak mi się nie chce …”, czyli jak powinna przebiegać
mobilizacja do działania?
Według prostego schematu
WIZJA
CELE
DETERMINACJA
POZYTYWNE MYŚLENIE
zarys pragnień
siła woli
uda mi się cokolwiek zamierzę
marzenie
wytrwałość
konkrety
założone efekty
Jeśli to takie proste, czemu to takie trudne?
Odpowiedź jest banalna, większość ludzi kończy działanie na wizji , najdalej
na celach - braknie im wtedy determinacji, a o pozytywnym myśleniu w ogóle
nie ma mowy.
Podejdź do nauki systemowo, potraktuj ją jako proces i obdarz stosownym
szacunkiem. Nie popadaj jednak w skrajności, odrobina humoru wzmaga
pozytywne myślenie .
Generalnie najtrudniejszy etap powyższego procesu stanowi determinacja, gdyż
wymaga największego wysiłku. Zadbaj o to aby było kolorowo, miło i wesoło:
1. Pamiętaj, że uczysz się bo chcesz, a nie dlatego, że musisz. Nie wmawiaj
sobie, że jest inaczej.
2. Każdy jest trochę dzieckiem i lubi kolorowe zakreślacze, rysunki, ładne
zeszyty i długopisy.
3. Wprawiaj się w dobry nastrój – w kryzysowych momentach spróbuj się
rozśmieszyć przypominając sobie zabawne anegdoty, sytuacje lub
zwyczajnie potańcz sobie przy ulubionej muzyce czy powygłupiaj się.
4. Powtarzaj sobie, że możesz wszystko, no bo kto Cię powstrzyma!
Pokonaj stare, nieużyteczne przekonania a w ich miejsce wstawiaj nowe,
prowadzące Cię do osiągania rezultatów.
5. Pomyśl, jaki jesteś fantastyczny - piękny, mądry, dowcipny itp.
Pozytywne myślenie w rozumieniu psychologicznym, może funkcjonować jako
samospełniająca się przepowiednia. Prawda jest taka, że jeśli czegoś chcesz to
tylko ty sam Będziesz w stanie skutecznie siebie powstrzymać, nikt i nic poza
tym nie stawi Ci skutecznie oporu! Pamiętaj jednak, że nawet najbardziej
wymyślne peany na własną cześć nie przyniosą sukcesu bez wytężonej pracy.
Instrukcja pracy:
Trening motywacyjny oprzemy na dwóch technikach: technice fantazji i
technice myślowej.
Technika fantazji to tworzenie w myślach historii o określonej fabule i w
konkretnym celu. Technika myślowa zaś stoi na straży optymistycznego
nastawienia, nastawienia na sukces w oparciu o wspomnianą już
samospełniającą się przepowiednię.
Proponowane ćwiczenia są dość pracochłonne i wymagają czasu dlatego
wystarczy jeśli dziennie wykonasz jedno z nich. Jeśli nie powiedzie się rano
z uwagi na zły nastrój, brak wystarczającej ilości czasu lub z innych
względów, spróbuj po południu lub wieczorem aż uda się w pełni osiągnąć
cel ćwiczenia.
Ćwiczenie 1.
Usiądź wygodnie w fotelu i zadbaj o komfort psychiczny i fizyczny. Zamknij
oczy i przenieś się w inny świat, świat fantazji. Włącz w sobie dziecko. Nazwij
teraz swoje lęki i słabości np. geometria lub statystyka. Wyobraź je sobie jako
postać, ubierz je w konkretny kształt, kolor, dźwięk, tak aby stanowiły jasno
określone wyobrażenie. Postaw siebie obok wypracowanego właśnie stworka.
Czujesz, że jest to Twój wróg? A może już się zaprzyjaźniliście? W opcji
pierwszej wyzwij stworka na pojedynek, wybierz broń, którą go pokonasz i do
dzieła. Koniecznie uczcij swój sukces, bądź wspaniałomyślny i daruj stworkowi
życie. Od teraz będzie on Twoim giermkiem, sługą gotowym na każdy rozkaz.
W wersji drugiej – wymyślony stworek budzi przyjazne odczucia, wyobrażenia
będą dotyczyć waszego zapoznania i nawiązania przyjaźni. Wyobraź sobie, że
do niego podchodzisz, gładzisz po głowie, pytasz jak się miewa, skąd jest itd.
Kiedy poznasz już stworka możecie pójść razem na spacer po słonecznej łące
lub wspólnie się w coś pobawić. Puść wodze fantazji.
Niezależnie od wariantu, po tym ćwiczeniu Twój lęk lub słabość staje Ci się
poddany, bliski, przyjazny, nie jest niczym obcym ani nieznanym. Zawsze kiedy
zabierzesz się do nauki wybranego przedmiotu przypomnisz sobie owego
stworka i uśmiech sam będzie cisną się na Twoje usta.
Ćwiczenie 2.
Wykorzystuj technikę fantazji w dowolny sposób. Spróbuj teraz samodzielnie
wymyślić scenariusz pokonania lub oswojenia swojego lęku lub słabości
wykorzystując fantazjowanie. Jednego dnia niech to będzie pojedynek z lękiem,
innego nawiązanie przyjaźni.
Ćwiczenie 3.
Monolog wewnętrzny
Zadanie polega na przekonaniu samego siebie o możliwości osiągnięcia
założonego celu. Przytocz wszystkie możliwe argumenty, tak jakbyś miał za
zadanie przekonać kogoś innego o swoich racjach. Jeśli praca myślowa sprawia
Ci trudność, wypisz wszystko, co umożliwi Ci osiągnięcie celu na kartce
papieru. Zacznij od argumentów banalnych np. mam już długopis i kartkę
papieru, mam materiały (notatki, książki), mogę skorzystać z Internetu itp.
Przejdź do argumentacji poważniejszej np. chcę tego, jestem inteligentny,
umiem już trochę itp. Zapisz całą kartkę i przywieś w miejscu pracy abyś w
każdej chwili mógł się zmotywować. Jeśli pracowałeś myślowo także zapisz to,
co zapamiętałeś. Kartka ta będzie stanowić naoczny dowód, że cel jest możliwy
do osiągnięcia.
Ćwiczenie 4.
Przekonałeś siebie o możliwości odniesienia sukcesu, teraz przekonaj kogoś
innego (mamę, brata, koleżankę, męża), a najlepiej każdego po kolei. Dyskutuj,
argumentuj swoje stanowisko.
Ćwiczenie 5.
Wykrzycz to!
Teraz jesteś już pewien że możesz ale może ktoś jeszcze o tym nie wie.
Zapewnij sobie do tego warunki (puste mieszkanie, las, samochód w trakcie
jazdy) i krzycz z całych sił że możesz, że się uda i że zrobisz to bez trudu.
Rozśmieszyłeś się? To świetnie. Dobry nastrój jest bardzo pomocny, a endorfiny
w mózgu wzmagają jego pracę. Śmiech dotlenia także komórki mózgowe, a
krzyk pozwala na rozładowanie wewnętrznych napięć.
Ćwiczenie 6.
Połącz dobre z lepszym. Wybierz jeden przedmiot, którego nie lubisz się uczyć
oraz jeden, który sprawia Ci przyjemność, a teraz postaraj się połączyć
wymuszoną naukę z przyjemnym przedmiotem. Na przykład jeśli nie lubisz
uczyć się historii, a lubisz rysować, połącz te czynności. Podczas nauki historii
rysuj mapy, ilustracje do książki itp. Zadanie do wykonania będzie
przyjemniejsze oraz znacznie wzrośnie poziom Twojej motywacji.
Dobra rada:
Zawsze, kiedy pojawi się w Twojej głowie myśl negatywna szybko zastępuj ją pozytywną.
Przekonaj siebie, że nie miałeś racji. Możesz się nawet pokłócić jeśli trzeba (negatywna myśl
jest wyjątkowo uporczywa) z negatywnym myśleniem, wykrzykując mu racje nacechowane
pozytywnie.