„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Leszek Świdziński

Użytkowanie i konserwacja maszyn do wytwarzania
cholewek 311[25].O2.04

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:

mgr Barbara Różańska

mgr inż. Małgorzata Latek

Opracowanie redakcyjne:

mgr inż. Leszek Świdziński

Konsultacja:

dr inż. Jacek Przepiórka

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczn

ą

programu jednostki modułowej 311[25].O2.04,

„Uż

ytkowanie i konserwacja maszyn do wytwarzania cholewek”, zawartego w modułowym

programie nauczania dla zawodu technik obuwnik.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

5

3.

Cele kształcenia

6

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

7

5.

Ćwiczenia

11

5.1. Zasady bezpiecznej obsługi maszyn do wytwarzania cholewek

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2. Podział i budowa maszyn do szycia

13

5.2.1. Ćwiczenia

13

5.3. Maszyny używane do procesów pomocniczych podczas wytwarzania

cholewek

16

5.3.1. Ćwiczenia

16

6.

Ewaluacja osiągnięć ucznia

18

7.

Literatura

32

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik obuwnik.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już

ukształtowane, aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy

z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

ć

wiczenia

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi

metodami nauczania oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia

−

przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia
kierowanego, tekstu przewodniego, dyskusji dydaktycznej. Proponuje się, aby dominującą
metodą nauczania były ćwiczenia poprzedzone pokazem z objaśnieniem.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

311[25].O2

Techniczne podstawy procesu

wytwarzania obuwia

311[25].O2.03

Użytkowanie oraz konserwacja

maszyn do rozkroju materiałów

i obróbki elementów obuwia

311[25].O2.05

Użytkowanie oraz konserwacja

maszyn do montażu i wykończania

obuwia

311[25].O2.04

Użytkowanie i konserwacja

maszyn do wytwarzania

cholewek

311[25].O2.02

Określanie budowy maszyn

i urządzeń obuwniczych

311[25].O2.01

Przestrzeganie przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy,

ochrony przeciwpożarowej oraz

ochrony środowiska

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony środowiska i ochrony
przeciwpożarowej podczas montażu i demontażu maszyn i urządzeń,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

−

posługiwać się dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną,

−

odczytywać dokumentację konstrukcyjno-technologiczną oraz instrukcje obsługi maszyn
i urządzeń obuwniczych,

−

sporządzać rysunki techniczne elementów maszyn,

−

sporządzać rysunek techniczny typowych części maszyn obuwniczych,

−

oznaczać rodzaj obróbki i wykończenia powierzchni oraz tolerancje i pasowania,

−

określać zakres stosowania uproszczeń rysunkowych,

−

stosować i zamieniać jednostki układu SI,

−

wykonywać proste obliczenia matematyczne,

−

użytkować komputer,

−

współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

dokonać podziału oraz określić przeznaczenie maszyn szyjących,

−

określić budowę oraz wyjaśnić zasadę działania maszyn szyjących,

−

określić zasady współdziałania mechanizmów maszyn szyjących,

−

dobrać maszynę szyjącą do określonej operacji technologicznej,

−

sklasyfikować oraz dobrać maszyny do realizacji procesów pomocniczych,

−

dobrać oraz wyjaśnić zasady działania urządzeń transportowych,

−

przygotować maszyny do pracy,

−

obsłużyć maszyny do wytwarzania cholewek,

−

posłużyć się dokumentacją, instrukcjami obsługi maszyn, normami, warunkami
technicznymi,

−

określić zasady doboru smarów, regulacji i konserwacji maszyn i urządzeń,

−

określić zasady prowadzenia przeglądów technicznych, napraw i remontów,

−

określić zasady bezpiecznej eksploatacji maszyn i urządzeń oraz zapobiegania
zagrożeniom.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca…………………………………………...
Modułowy program nauczania:

Technik obuwnik 311[25]

Moduł:

Techniczne podstawy procesu wytwarzania

obuwia 311[25].O2

Jednostka modułowa:

Użytkowanie i konserwacja maszyn do wytwarzania

cholewek 311[25].O2.04

Temat: Praktyczna nauka szycia na maszynie szyjącej płaskiej.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności z zakresu budowy i użytkowania maszyny szyjącej

płaskiej oraz opanowanie umiejętności wykonywania szwów na szablonach
papierowych z wykreślonymi liniami szycia.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

przygotować maszynę szyjącą do pracy,

−

wykonać wymianę igły, nici górnej oraz nici dolnej,

−

wykonać nawijanie nici dolnej na szpulkę,

−

równomiernie i dokładnie wykonać szew na elementach obuwia,

−

przeprowadzić czyszczenie i konserwację maszyny szyjącej.

Metody nauczania–uczenia się:

−

miniwykład,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w małych grupach 2–3 osobowych.

Czas: 4 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

stanowiska do pracy grupowej i indywidualnej,

−

instrukcje bhp obowiązujące podczas użytkowania maszyn szyjących,

−

schemat maszyny szyjącej płaskiej,

−

maszyna szyjąca płaska,

−

igły do maszyn szyjących,

−

wykreślone na papierze formatu A4 różnego rodzaju linie, imitujące szwy ozdobne

i łączące do ćwiczenia umiejętności szycia,

−

poradnik dla ucznia.

Przebieg zajęć:
1.

Sprawy organizacyjne.

2.

Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć.

3.

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.

4.

Podział uczniów na grupy i wybór lidera.

5.

Realizacja tematu:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

I. Budowa i zasady użytkowania maszyny szyjącej płaskiej

−

nauczyciel pokazuje na modelu maszyny z wyciętymi fragmentami obudowy,
podstawowe mechanizmy robocze maszyny szyjącej oraz omawia ich funkcję
w maszynie i sposoby konserwacji,

−

uczniowie opisują prezentowane przez nauczyciela mechanizmy maszyny,

−

nauczyciel prezentuje schemat kinematyczny maszyny szyjącej płaskiej,

−

uczniowie rozpoznają wskazane przez nauczyciela na schemacie mechanizmy
maszyny,

−

uczniowie pracując indywidualnie zapisują do zeszytu najważniejsze informacje.

II. Zapoznanie uczniów z metodą szycia na maszynie szyjącej płaskiej

−

nauczyciel na modelu maszyny szyjącej wyjaśnia dokładnie zasady użytkowania
maszyny oraz pokazuje sposób zakładania igły do maszyny, nawlekania nitki górnej
oraz nawijania nitki dolnej na szpuleczkę i jej umiejscowienie w korpusie chwytacza.
Na przykładzie dowolnych elementów cholewek prezentuje sposób wykonywania
połączeń szytych,

−

uczniowie zwracają uwagę na zasady bezpiecznego użytkowania maszyny szyjącej
w trakcie wykonywania czynności związanych z wymianą igły, nici i wykonywania
połączeń szytych,

−

nauczyciel wyjaśnia czynności związane z konserwacją maszyny szyjącej po
zakończeniu na niej pracy.

III. Ćwiczenie wykonywania połączeń szytych na papierowych szablonach (należy

podzielić uczniów na grupy 2–3 osobowe):

−

uczniowie otrzymują kilka kartek papieru, na których są zaznaczone linie szycia
o różnym stopniu trudności (ćwiczenie szycia należy rozpocząć do szablonów
z liniami prostymi, przechodząc do szablonów na których prowadzenie materiału
odbywać się będzie po łuku, sinusoidzie itp.),

−

uczniowie w grupach zapoznają się z kolejnością wykonywania operacji szycia na
maszynie szyjącej,

−

uczniowie po kolei wykonują szycie papierowych szablonów samą igłą bez nici,

−

nauczyciel przez cały czas nadzoruje pracę uczniów w grupach,

−

uczniowie porównują wykonaną przez siebie perforację szablonu papierowego igłą
maszyny z kształtem linii szablonu.

6.

Po wykonaniu zadania lider grupy omawia poprawność wykonanego ćwiczenia.

7.

Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanej pracy.

8.

Uczniowie pozostałych grup oceniają jakość wykonanej pracy.

9.

Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny wykonanego ćwiczenia.

Zakończenie zajęć

Praca domowa:

Odszukaj w czasopismach fachowych lub Internecie informacji dotyczących nowych

rozwiązań konstrukcji maszyn szwalniczych. Napisz notatkę z zebranych wiadomości
w zeszycie.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca…………………………………………...
Modułowy program nauczania:

Technik obuwnik 311[25]

Moduł:

Techniczne podstawy procesu wytwarzania obuwia

311[25].O2

Jednostka modułowa:

Użytkowanie i konserwacja maszyn do wytwarzania

cholewek 311[25].O2.04

Temat: Wklejanie podnosków termoplastyczny.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności związanych z budową, zasadami bhp oraz sposobem

użytkowania pras do wklejania podnosków termoplastycznych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wskazać zagrożenia związane z obsługą prasy do podnosków termoplastycznych,

−

dobrać parametry procesu wklejania podnosków termoplastycznych,

−

przygotować prasę do pracy,

−

określić kolejność czynności związanych z wklejaniem podnosków termoplastycznych,

−

wykonać wklejanie podnosków termoplastycznych na przyszwę.

Metody nauczania–uczenia się:

−

miniwykład,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w małych grupach 2–3 osobowych.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

stanowiska do pracy grupowej i indywidualnej,

−

instrukcja bhp obsługi pras do wklejania podnosków termoplastycznych,

−

prasa do wklejania podnosków termoplastycznych,

−

wycięte podnoski termoplastyczne odpowiadające kształtowi przyszew,

−

przyszwy skórzane,

−

poradnik dla ucznia.

Przebieg zajęć:
1.

Sprawy organizacyjne.

2.

Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć.

3.

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.

4.

Podział uczniów na grupy i wybór lidera.

5.

Realizacja tematu:

I. Omówienie budowy, konserwacji i bezpiecznej obsługi prasy do wklejania podnosków

termoplastycznych

−

nauczyciel omawia budowę prasy do wklejania podnosków termoplastycznych,
zwracając uwagę na ruchome i ogrzewane części maszyny,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

−

uczniowie opisują prezentowane przez nauczyciela części składowe prasy oraz
rozpoznają elementy sterowania i napędu pneumatycznego,

−

nauczyciel zwraca uwagę na konieczność podłączenia urządzenia do sieci elektrycznej
oraz do instalacji sprężonego powietrza,

−

uczniowie zwracają uwagę na niebezpieczeństwa związane z obsługą urządzenia,

−

uczniowie pracując indywidualnie zapisują do zeszytu najważniejsze informacje.

II. Zapoznanie uczniów z procesem wklejania podnosków termoplastycznych na

przyszwę:

−

nauczyciel demonstruje uczniom sposób przygotowania maszyny do pracy,
z wyjaśnieniem konieczności wcześniejszego włączenia grzania płyt dociskowych
prasy oraz sposobu nastawiania temperatury grzania i czasu docisku,

−

uczniowie zwracają uwagę na kolejność wykonywanych czynności, sposób regulacji
temperatury i czas docisku oraz na środki ostrożności jakie należy zachować podczas
użytkowania urządzenia,

−

nauczyciel wykonuje wklejenie podnoska na przyszwę, wyjaśniając sposób ułożenia
przyszwy i podnoska.

III. Wykonanie wybranej części opisu technologiczno-materiałowego (należy podzielić

uczniów na grupy 2–3 osobowe):

−

uczniowie otrzymują kilka podnosków oraz przyszwy na które będą one wklejane,
nauczyciel podaje temperaturę płyt grzejnych prasy i określa orientacyjny czas
prasowania,

−

uczniowie w grupach zapoznają się z kolejnością wykonywania operacji wklejania
podnosków termoplastycznych,

−

uczniowie w grupie dokonują nastawienia parametrów pracy maszyny i ją włączają.

−

uczniowie po kolei wykonują przyklejenie podnoska termoplastycznego na przyszwę
zwracając uwagę aby się nie poparzyć i nie przytrzasnąć sobie ręki płytą dociskową
prasy,

−

nauczyciel przez cały czas nadzoruje pracę uczniów w grupach,

−

uczniowie oceniają jakość wykonanej pracy, zawracając uwagę na dokładność
przylegania całej powierzchni podnoska do przyszwy oraz prawidłowe jego ułożenie.

6.

Po wykonaniu zadania liderzy grup przedstawiają trudności napotkane w trakcie
wykonywania ćwiczenia oraz sposoby ich unikania.

7.

Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanej pracy.

8.

Uczniowie oceniają jakość wykonanej pracy.

9.

Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny wykonanego ćwiczenia.

Zakończenie zajęć
Praca domowa:

Odszukaj w czasopismach fachowych lub Internecie nazwy materiałów, z których

wykonuje się podnoski termoplastyczne oraz porównaj parametry ich wklejania. Sporządź
krótką notatkę z zebranych informacji w zeszycie.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1. Zasady bezpiecznej obsługi maszyn do wytwarzania cholewek

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ, na podstawie składu chemicznego kilku rozpuszczalnikowych klejów

szwalniczych związki toksyczne w nich występujące, które mogą powodować skażenie
ś

rodowiska naturalnego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zanalizować skład chemiczny otrzymanych klejów,

2)

wytypować lotne składniki klejów,

3)

wypisać niebezpieczne związki chemiczne,

4)

zaprezentować wyniki swojej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

katalogi klejów zawierające ich skład chemiczny,

−

papier do pisania,

−

przybory piśmiennicze,

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca rodzajów i składu chemicznego klejów.

Ćwiczenie 2

Opracuj zestaw czynności związanych z konserwacją maszyny szyjącej. Wskaż na

dowolnej maszynie miejsca oraz opisz sposób przeprowadzenia wskazanych w opracowaniu
czynności.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z instrukcją obsługi maszyny szyjącej,

2)

przeanalizować sposoby wykonywania konserwacji maszyny,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

3)

opracować zestaw czynności związanych z konserwacją maszyny szyjącej,

4)

zaprezentować swoją pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

maszyna szyjąca,

−

instrukcja obsługi maszyny szyjącej,

−

przybory piśmiennicze,

−

papier do pisania,

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca użytkowania i konserwacji maszyn szyjących.

Ćwiczenie 3

Opracuj instrukcję bezpiecznej obsługi dowolnej maszyny szwalniczej w oparciu

o instrukcję „Bezpieczeństwa i higieny pracy” znajdującą się w laboratorium maszyn
obuwniczych Twojej szkoły, lub zakładu pracy, w którym odbywasz praktykę.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować zasady bezpiecznej obsługi maszyn szwalniczych,

2)

zapoznać się z instrukcją BHP laboratorium,

3)

wynotować co należy, a czego nie wolno robić podczas obsługi maszyn szwalniczych,

4)

zaprezentować swoją pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

kopia instrukcji BHP przy obsłudze maszyn szyjących,

−

kartki papieru do pisania,

−

przybory piśmiennicze,

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca podczas użytkowania maszyn szyjących.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.2. Podział i budowa maszyn do szycia

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wymień igłę w maszynie szyjącej płaskiej. Dobierz właściwą igłę (pod względem

zgodności budowy kolby igły i uchwytu igielnicy). Ćwiczenie zakończ nawleczeniem nitki
górnej i wyciągnięciem nitki dolnej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania oraz sposób bezpiecznego przeprowadzenia ćwiczenia. Uczniowie
powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

2)

zapoznać się z budową igieł obuwniczych,

3)

wykonać wymianę igły w maszynie zwracając uwagę na właściwe jej zamocowanie,

4)

przewlec nitkę przez uszko igły,

5)

pokręcając kołem napędowym maszyny wyciągnąć nitkę dolną na stół maszyny,

6)

dokonać oceny pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

maszyna szyjąca płaska,

−

zestaw igieł maszynowych z różną budową kolby,

−

nici obuwnicze

−

ś

rubokręt,

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca obsługi maszyn szyjących.

Ćwiczenie 2

Wykonaj czyszczenie mechanizmu chwytacza dowolnej obuwniczej maszyny szyjącej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

2)

zapoznać się z informacjami na temat budowy i zasady działania chwytacza,

3)

wykonać demontaż mechanizmu chwytacza,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

4)

oczyścić pędzelkiem wszystkie elementy chwytacza oraz gniazda chwytacza w maszynie,

5)

zmontować mechanizm chwytacza i umieścić go w maszynie,

6)

dokonać oceny pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

maszyna szwalnicza,

−

pędzelek do czyszczenia maszyn obuwniczych,

−

poradnik dla ucznia.

−

literatura z rozdziału 7

Ćwiczenie 3

Wskaż podobne mechanizmy występujące w maszynach szyjących: płaskiej i słupkowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania. Maszyna podczas wykonywania ćwiczenia powinna być odłączona od zasilania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z budową maszyny szyjącej płaskiej i słupkowej,

2)

porównać mechanizmy wykonawcze obu maszyn,

3)

wybrać mechanizmy posiadające podobną budowę,

4)

sprawdzić poprawność wykonania ćwiczenia,

5)

zaprezentować efekty swojej pracy,

6)

dokonać oceny pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

schemat kinematyczny maszyny szyjącej słupkowej i płaskiej,

−

kartka papieru,

−

przybory do pisania,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Narysuj schemat kinematyczny wybranych mechanizmów roboczych maszyn szyjących

na podstawie modelu rzeczywistego maszyny.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania. Maszyna podczas wykonywania ćwiczenia powinna być odłączona od zasilania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

obejrzeć wskazany przez nauczyciela mechanizm maszyny,

2)

narysować schemat wskazanego mechanizmu,

3)

porównać wykonany schemat ze schematem kinematycznym maszyny,

4)

dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

modele dydaktyczne maszyn szyjących,

−

schematy kinematyczne maszyn szyjących,

−

kartka papieru i przybory do pisania,

−

poradnik dla ucznia,

−

poradnik warsztatowca mechanika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5.3. Maszyny używane do procesów pomocniczych podczas

wytwarzania cholewek

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Nałóż klej na podszewkę przyszwy, a następnie wklej ją na przyszwę. Określ zasady

bezpiecznego użytkowania nakładarek kleju.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

2)

opracować zasady bezpiecznego użytkowania nakładarek kleju,

3)

nanieść klej na podszewkę przyszwy na nakładarce kleju,

4)

nakleić podszewkę przyszwy na przyszwę,

5)

dokonać oceny pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

nakładarka kleju na elementy cholewek,

−

regał do przesuszania elementów z naniesionym klejem podłączony do wyciągu,

−

dowolna przyszwa z podszewką,

−

klej do nakładarki,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Wykonaj operację wklejania międzypodszewki z naniesionym klejem termoplastycznym

na dowolny element cholewki.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

2)

sprawdzić czy międzypodszewka pasuje do wzmacnianego elementu cholewki,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

3)

przygotować prasę do wklejania mędzypodszewek do pracy (włączyć maszynę i rozgrzać
płyty dociskowe do odpowiedniej temperatury),

4)

ułożyć elementy na prasie i przykleić międzypodszewkę na element przyszwy,

5)

sprawdzić poprawność wykonania ćwiczenia,

6)

dokonać oceny pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

prasa do wklejania międzypodszewek,

−

elementy cholewek i międzypodszewki,

−

poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Wykonaj zawijanie brzegów elementów cholewki. Zadanie wykonaj ręcznie, a następnie

na zawijarce na takich samych elementach.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

2)

brzeg elementu przeznaczonego do zawijania ręczne posmarować klejem,

3)

zawinąć brzeg zwracając uwagę na równe wykonanie tej czynności na łukach,

4)

wykonać zwijanie drugiego elementu na zwijarce,

5)

porównać poprawność i efektywność zawijania oboma sposobami,

6)

zaprezentować efekty swojej pracy,

7)

dokonać oceny pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

para dowolnych elementów cholewki,

−

zawijarka na klej termoplastyczny,

−

instrukcja obsługi zawijarki,

−

klej szwalniczy,

−

przyrządy do zawijania,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Użytkowanie i konserwacja
maszyn do wytwarzania cholewek”.

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. d, 3. a, 4. b, 5. a, 6. b, 7. b, 8. d, 9. a, 10. d, 11. a,

12.d, 13. c, 14. a, 15. b, 16. d, 17. b, 18. d, 19. b, 20. d.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Określić

sposób

odprowadzania

oparów

ze

stanowiska klejenia

B

P

c

2

Określić części ciała narażone na uraz podczas
obsługi prasy do podnosków

B

P

d

3

Określić zakres czynności naprawczych maszyny
przez pracownika

B

P

a

4

Podać z ilu nitek składa się szew zwarty

A

P

b

5

Określić przeznaczenie mechanizmu przeciągacza
nitki

A

P

a

6

Wskazać mechanizm napędowy igielnicy

A

P

b

7

Określić

rodzaj

ruchu

wykonywanego

przez

chwytacz

A

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

8

Określić rolę chwytacza w tworzeniu ściegu

A

P

d

9

Wskazać

nazwę

szwu

wykonywanego

przez

lamowarkę

B

P

a

10 Określić przeznaczenie nakładarki kleju na elementy

cholewek

B

P

d

11 Podać czynniki mające wpływ na przyklejanie

międzypodszewek

B

P

a

12 Określić zasadę działania prasy do znaczenia linii

szycia

A

P

d

13 Określić przeznaczenie krążkowarki

A

P

c

14 Wskazać rodzaj szwu przeznaczone do rozgładzania

B

P

a

15 Obliczyć przełożenie pomiędzy wałem górnym

i dolnym w maszynie szyjącej

C

PP

b

16 Wskazać źródło napędu szpulki z nicią dolną

C

PP

d

17 Określić rodzaj ruchu szpulki z nicią dolna

C

PP

b

18 Określić mechanizm napędzający igielnicę maszyny

zyg-zak

C

PP

d

19 Określić rodzaj pola wytwarzanego przez zgrzewarek

D

PP

b

20 Określić kleju używanego do maszynowego

zawijania brzegów cholewek

C

PP

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.

5.

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6.

Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7.

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na
udzielanie odpowiedzi.

8.

Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9.

Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11.

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12.

Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.

13.

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14.

Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.

5.

Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt.

6.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane
są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna; wybierz
ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7.

Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz
odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz za poprawną.

8.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

9.

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

10.

Po rozwiązaniu testu sprawdź czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi w KARCIE
ODPOWIEDZI.

11.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

W celu zmniejszenia emisji szkodliwych oparów rozpuszczalników organicznych
w oddziale szwalni należy
a)

wietrzyć hale szwalni.

b)

nanosić kleje w oddzielnym zamkniętym pomieszczeniu.

c)

nanosić klej na stanowisku z wyciągiem.

d)

operacje klejenia wykonywać na zewnątrz hali.

2.

Pracownik obsługujący prasę do podnosków jest narażony na
a)

przekłucie dłoni.

b)

zranienie dłoni lub twarzy odpryskami igły.

c)

zatrucie oparami rozpuszczalników organicznych.

d)

poparzenie i zgniecenie dłoni.

3.

Wymianę złamanej igły na nową w maszynie szwalniczej powinien wykonać
a)

pracownik obsługujący maszynę.

b)

kierownik zmianowy.

c)

brygadzista.

d)

mechanik.

4.

Ilość nitek potrzebnych do wytworzenia ściegu zwartego wynosi
a)

1.

b)

2.

c)

3.

d)

4.

5.

Mechanizm przyciągacza nitki w maszynie szyjącej płaskiej służy do
a)

zaciągania ściegu.

b)

dociskania zszywanych materiałów.

c)

transportu zszywanych materiałów.

d)

przyciągania i przewlekania nitki górnej przez dolną.

6.

Zamiana ruchu obrotowego wału maszyny szyjącej na ruch postępowo-zwrotny igielnicy
dokonywana jest przez mechanizm
a)

maltański.

b)

korbowy.

c)

krzywkowy.

d)

ruchu przerywanego.

7.

Stosowane w maszynach szyjących chwytacze mogą posiadać ruch
a)

wahadłowy lub prostoliniowy.

b)

wahadłowy lub obrotowy.

c)

postępowo-zwrotny.

d)

wahadłowy lub po łuku.

8.

Zadaniem mechanizmu chwytacza jest
a)

przetransportowanie zszywanych materiałów o wielkość ściegu.

b)

przechwytywanie porwanych nitek.

c)

przeprowadzenie nitki górnej przez dolną.

d)

przeprowadzenie nitki dolnej przez pętelkę nici górnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

9.

Maszyna lamowarka służy do wykonywania szwów stosowanych przy
a)

lamowaniu brzegów elementów lub cholewek.

b)

naszywaniu elementów.

c)

zszywaniu elementów.

d)

rozszywaniu szwów zszywanych.

10.

Nakładarkę kleju Svit 01230 możemy wykorzystać przy nanoszeniu kleju na
a)

zaćwiekowaną cholewkę.

b)

podeszwę.

c)

zakładkę.

d)

przyszwę.

11.

Aktywacja i przyklejenie międzypodszewki z naniesionym klejem termoplastycznym
następuje pod wpływem działania
a)

temperatury i docisku.

b)

temperatury.

c)

docisku.

d)

szybkości zamykania płyty dociskowej.

12.

Znaczenie linii szycia na elementach cholewek przy użyciu znakowarki odbywa się na
zasadzie ich
a)

wytłoczenia.

b)

wypalenia.

c)

wycięcia.

d)

odwzorowania z matrycy.

13.

Krążkowarka jest wykorzystywana do
a)

wykonywania w cholewkach perforacji.

b)

wykonywania na cholewce motywów ozdobnych.

c)

mocowania nitów rurkowych.

d)

wycinania kółek (krążków) z materiałów skórzanych.

14.

Rozgładzarka szwów jest stosowana do szwów
a)

zszywanych.

b)

naszywanych.

c)

dublowanych.

d)

przeszywanych.

15.

Jeśli średnica koła na wale górnym przekładni pasowej jest 2 razy większa niż koła na
wale dolnym, to ilość obrotów jałowych jakie wykona chwytacz napędzany wałem
dolnym podczas jednego pełnego cyklu igielnicy napędzanej wałem górnym wyniesie
a)

1.

b)

2.

c)

3.

d)

4.

16.

Podczas szycia, powolny ruch obrotowy szpulka z nicią dolną otrzymuje od
a)

wału dolnego.

b)

wału górnego.

c)

chwytacza.

d)

odwijającej się nici dolnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

17.

W maszynach szyjących posiadających mechanizmy chwytacza wahadłowego, szpulka
z nicią wykonuje ruch
a)

wahadłowy.

b)

obrotowy.

c)

drgający.

d)

harmoniczny.

18.

Ruch wahadłowy igielnicy maszyny szyjącej zyg-zak otrzymywany jest za
pośrednictwem
a)

wału z wykorbieniem.

b)

krzyża maltańskiego.

c)

mechanizmu korbowo-wodzikowego.

d)

mechanizmu mimośrodowego.

19.

Podczas zgrzewania, materiały poddawane są działaniu wytwarzanego przez zgrzewarkę
pola
a)

magnetycznego.

b)

elektrycznego.

c)

elektromagnetycznego.

d)

elektrostatycznego.

20.

Zawijarki brzegów elementów obuwia, w celu zapewnienia trwałego przylegania
zawiniętego brzegu do cholewki podają klej

a)

lateksowy.

b)

chloroprenowy.

c)

poliuretanowy.

d)

termoplastyczny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Użytkowanie i konserwacja maszyn do wytwarzania cholewek

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Użytkowanie i konserwacja
maszyn do wytwarzania cholewek”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. a, 3. d, 4. a, 5. c, 6. c, 7. b, 8. b, 9. d, 10. d, 11. c,

12. a, 13. b 14. d, 15. b, 16. c, 17. d, 18. b, 19. d, 20. c.

Plan testu

Nr

zadania

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Określić rodzaj czynników szkodliwych nie
będących czynnikami środowiska pracy

B

P

d

2

Określić zagrożenia występujące podczas obsługi
maszyn szyjących

B

P

a

3

Wskazać osobę uprawnioną do usuwania awarii
maszyny

A

P

d

4

Podać rodzaj łącznika w połączeniach szytych

A

P

a

5

Wybrać mechanizm nie wchodzący w skład
maszyny szyjącej

B

P

c

6

Określić rodzaj ruchu igielnicy

A

P

c

7

Wskazać mechanizm biorący udział w transporcie
zszywanych materiałów

A

P

b

8

Określić zadanie mechanizmu naprężacza nici
górnej

A

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

9

Określić rodzaj ściegu tworzonego przez maszynę
słupkową

B

P

d

10

Określić postać kleju lateksowego

B

P

d

11

Wskazać

rodzaj

kleju

nanoszonego

na

międzypodszewki przeznaczone do wklejania za
pomocą pras z ogrzewaną płytą dociskową

A

P

c

12

Wybrać materiał przeznaczony do zgrzewania
prądami wysokiej częstotliwości

A

P

a

13

Wskazać układ napędowy krążkowarki

A

P

b

14

Wskazać

sposób

dostarczania

energii

do

zgrzewanych materiałów

B

P

d

15

Obliczyć ilość rozpuszczalnika odparowywanego
z kleju

C

PP

b

16

Określić czynnik napędzający szpulkę z nicią
dolną

D

PP

c

17

Określić cel zwalniania naprężacza nici górnej
podczas podnoszenia stopki dociskowej

C

PP

d

18

Określić rodzaj dodatkowego ruchu
wykonywanego przez igielnicę maszyny zyg-zak

C

PP

b

19

Określić rodzaj i postać kleju podnoska

D

PP

d

20

Określić podstawy fizyczne ogrzewania
materiałów prądami wysokiej częstotliwości

C

PP

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.

5.

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6.

Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7.

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.

8.

Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9.

Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11.

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12.

Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.

13.

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14.

Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.

5.

Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt.

6.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane
są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna; wybierz
ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7.

Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz
odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz za
poprawną.

8.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

9.

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

10.

Po rozwiązaniu testu sprawdź czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi w KARCIE
ODPOWIEDZI.

11.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Czynnik szkodliwy dla zdrowia, który nie jest zaliczany do czynników środowiska pracy
w szwalni to
a)

nadmierne stężenie związków toksycznych.

b)

wibracje.

c)

hałas.

d)

porozrzucane papiery.

2.

Pracownik obsługujący maszynę szyjącą płaską jest narażony na
a)

przekłucie palców lub ręki igłą.

b)

przekłucie nogi lub stopy igłą.

c)

zgniecenie palców.

c)

poparzenie dłoni.

3.

Uszkodzenie maszyny powstałe podczas pracy powinien naprawić
a)

pracownik obsługujący maszynę.

b)

kierownik zmiany.

c)

brygadzista.

d)

mechanik.

4.

Maszyny szyjące łączą dwa materiały za pomocą
a)

nici.

b)

kleju.

c)

teksów.

d)

klamer.

5.

W maszynie szyjącej płaskiej nie jest stosowany mechanizm
a)

przyciągacza nitki.

b)

stopki dociskowej.

c)

wbijania teksów.

d)

chwytacza.

6.

Mechanizm igielnicy w maszynach szyjących nadaje igle ruch
a)

obrotowy.

b)

postępowy.

c)

postępowo-zwrotny.

d)

po łuku.

7.

Z mechanizmem transportu materiału współpracuje mechanizm
a)

igielnicy.

b)

stopki dociskowej.

c)

chwytacza.

d)

przyciągacza nitki.

8.

Mechanizm naprężacza w maszynie szyjącej płaskiej służy do nadania odpowiedniego
napięcia

a)

nici dolnej.

b)

nici górnej.

c)

nici górnej i dolnej.

d)

pasa klinowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

9.

Maszyna słupkowa służy do łączenia materiałów za pomocą ściegu
a)

jednonitkowego zwartego.

b)

jednonitkowego łańcuszkowego.

c)

dwunitkowego łańcuszkowego.

d)

dwunitkowego zwartego.

10.

Do uzupełniania kleju w nakładarce na klej lateksowy można użyć
a)

kleju chloroprenowego rozpuszczalnikowego.

b)

kleju poliuretanowego rozpuszczalnikowego.

c)

kleju termoplastycznego.

d)

dyspersji wodnej chloroprenowej.

11.

Prasa z ogrzewaną płytą dociskową służy do przyklejania międzypodszewek
z naniesionym
a)

klejem chloroprenowym.

b)

poliuretanowym.

c)

punktowo klejem termoplastycznym.

d)

klejem lateksowym.

12.

Zgrzewarki wysokiej częstotliwości są przeznaczone do łączenia elementów cholewek
wykonanych
a)

z materiałów termoplastycznych.

b)

ze skór naturalnych wierzchowych.

c)

ze skór naturalnych podszewkowych.

d)

z naturalnych materiałów włókienniczych.

13.

Krążkowarka najczęściej napędzana jest za pomocą
a)

silnika elektrycznego.

b)

siłownika pneumatycznego.

c)

siłownika hydraulicznego.

d)

układów mechatronicznych.

14.

Najczęściej energia cieplna potrzebna do ogrzania materiałów zgrzewanych dostarczana
jest poprzez

a)

impuls strumienia laserowego.

b)

płomień palnika plazmowego.

c)

płomień palnika gazowego.

d)

generator wysokiej częstotliwości.

15.

Zakładając, że odparowanie 2 dm

3

rozpuszczalników podczas suszenia elementów

powleczonych klejem powoduje wzrost stężenia ich oparów do wielości maksymalnej.
Jeśli zużyto podczas zmiany 15 litrów kleju, w którym rozpuszczalniki stanowią 40%
masy to normy stężenia rozpuszczalników organicznych w hali zostaną przekroczone
a)

2 krotnie.

b)

3 krotnie.

c)

4 krotnie.

d)

5 krotnie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

16.

Luźno zamocowana szpulka z nicią dolną w bębenku nie posiadająca żadnego układu
napędowego podczas szycia wykonuje ruch
a)

wahadłowy.

b)

drgający.

c)

obrotowy.

d)

posuwisto-zwrotny.

17.

Zwolnienie nacisku talerzyków naprężacza nici górnej podczas podnoszenia stopki
dociskowej ma na celu zapobieganie
a)

zerwania nici górnej.

b)

zerwania nici dolnej.

c)

splątaniu nici.

d)

złamaniu igły.

18.

W maszynie szyjącej zyg-zak igielnica wykonuje ruch
a)

postępowo-zwrotny i obrotowy.

b)

postępowo zwrotny i wahadłowy.

c)

wahadłowy i obrotowy.

d)

wahadłowy i drgający.

19.

Substancją powodującą przyklejanie się podnoska termoplastycznego do przyszwy
podczas jego wprasowywania jest naniesiony klej
a)

chloroprenowy.

b)

poliuretanowy.

c)

poliamidowy lub poliestrowy.

d)

lateksowy.

20.

Powodem wzrostu temperatury materiałów łączonych na zgrzewarce wysokiej
częstotliwości jest tarcie
a)

o siebie zgrzewanych materiałów.

b)

materiałów o stół zgrzewarki.

c)

polarnych dipoli wewnątrz materiałów.

d)

materiałów o zmienne pole elektromagnetyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..................................................................................

Użytkowanie i konserwacja maszyn do wytwarzania cholewek

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

7. LITERATURA

1.

Białczak B., Kotnarowski A., Makowski R.: Maszyny i urządzenia odzieżowe.
Politechnika Radomska, Radom 2002

2.

Charasz A.: Mechanizmy wykonawcze i elementy robocze maszyn obuwniczych. WSI
w Radomiu, Radom 1988

3.

Charasz A, Glinka F, Maleńczak J.: Maszyny Obuwnicze. WSI w Radomiu, Radom 1982

4.

Christ J., W.: Technologia obuwia. WSiP, Warszawa 1986

5.

Grabkowski M.: Technika wytwarzania obuwia tom I. Politechnika Radomska, Radom
2000

6.

Pala S.: Maszyny i urządzenia obuwnicze. WSiP, Warszawa 1973

Czasopisma fachowe
Przegląd Skórzany (wydania archiwalne)
Ś

wiat Butów (wydania archiwalne i bieżące)