1

KLUCZ ODPOWIEDZI – LITOSFERA, CZ.2

1.

np.; Zanoszenie jeziora mułem oraz
szczątkami roślin i osadzanie ich na dnie.

1

Za podanie, że przyczyną różnic w pomiarach
głębokości jeziora jest gromadzenie w jeziorze
mułu i szczątków roślin,(osadzanie,
sedymentacja) 1 pkt

2

Obszar zalesiony położony na wschód
od Szymbarku - pagóry morenowe
(morena czołowa) -glina, glina
morenowa (zwałowa) Obszar ...
pomiędzy .... - równina sandrowa -
piaski i żwiry

0-3

za każde poprawne uzupełnienie - po 1pkt

3

np.: powstaje w wyniku akumulacji piasków
i żwirów - materiału wymytego z lodowca
przez wody roztopowe

0- 2

za poprawne wyjaśnienie - 2pkt za
częściowo poprawne wyjaśnienie - 1pkt np.
uwzględni tylko akumulację i związek z
lodowcem, lub poda pochodzenie wodno-

4

Pustynie: 1-Sahara, 2-Gobi,
3-Wielka Pustynia Piaszczysta, 4-Namib
Czynnik: pustynia 1- wyż dynamiczny,
pustynia 4 - zimny prąd w strefie wyżów

0- 3

za prawidłowe nazwanie
wszystkich pustyń - 1pkt
za podanie 1 czynnika dla
wskazanej pustyni po - 1pkt

5

Typ wydmy -barchan
Kierunek przemieszczania się wydmy
z prawej do lewej strony -Ą

0-2

za nazwanie typu wydmy - 1pkt
za prawidłowe oznaczenie kierunku
przemieszczania się wydmy - 1 pkt

6

1.wydma - akumulacja - wiatr
2.delta - akumulacja - rzeka
3. mierzeja - akumulacja - prąd przybrzeżny
i wiatr (uznać również jeden z podanych
czynników)

0 - 4

prawidłowe wypełnienie
trzech miejsc w tabeli – 1 pkt,
czterech, pięciu i sześciu miejsc – 2 pkt.,
siedmiu i ośmiu miejsc - 3 pkt.,
dziewięciu miejsc – 4 pkt.

7

a) po stronie zachodniej akumulacja
(gromadzenie) materiału (rumowiska,
piasku )
po stronie wschodniej: brak akumulacji,
wynoszenie materiału (erozja)
b).np.: nie następuje narastanie mierzei, a w
niektórych sytuacjach może dojść do jej
przerwania

0 - 3

a).określenie procesu po zachodniej stronie – 1
pkt,
określenie procesu po wschodniej stronie 1pkt,
b). uwzględnienie nie narastania mierzei - 1 pkt

8.

Przykład prawidłowości: Obszar o
największej jeziorności pokrywa się z
zasięgiem najmłodszego zlodowacenia.
Przykład wyjaśnienia: Jeziora są zjawiskiem
geologicznie krótkotrwałym i dlatego
szybko znikają z krajobrazu. Ich miejsce
zajmują bagna, a następnie torfowiska, które
z kolei porasta roślinność wysoka. Stąd też
na południe od granicy najmłodszego
zlodowacenia jezior jest niewiele lub ich
brak.

0-2

Za sformułowanie prawidłowości 1 pkt
Za wyjaśnienie 1 pkt

2

9.

Przykład:
Intensywność wietrzenia fizycznego zależy
od godzinnych, dobowych i rocznych zmian
temperatury powietrza oraz od jego
wilgotności.
Dlatego najbardziej sprzyjające warunki,
w których skały ulegają rozpadowi w
wyniku
ich nagrzania i stygnięcia oraz w wyniku
zamarzania i rozmarzania roztworów
w szczelinach skalnych, występują w
klimacie
suchym, zimnym i umiarkowanym.
Wietrzenie chemiczne jest najbardziej
intensywne w klimacie wilgotnym, gdyż
warunki typowe dla tego klimatu - wysoka
temperatura i wilgotność powietrza -
szczególnie sprzyjają chemicznym zmianom
właściwości skał.
Wietrzenie biologiczne jest najbardziej
intensywne tam, gdzie warunki klimatyczne
pozwalają na rozwój i różnorodność
roślinności,
a więc przede wszystkim w klimacie
gorącym
i wilgotnym oraz w klimacie
umiarkowanym
(szczególnie w porze letniej).

0-3

Za wykazanie zależności dla różnych
rodzajów wietrzenia po jednym punkcie
W sumie

3 pkt.

10

A. wypiętrzania - zapadanie
B. erozja- transport - akumulacja
C. denudacja

0-3

dwóch procesów 1 pkt

trzech i czterech procesów 2 pkt.
pięciu i sześciu procesów

3 pkt

11

a)
Oznaczenie kierunku prostopadle
do moren czołowych (z N na S)
b)
Formy glacjalne akumulacyjne:
moreny czołowe, morena denna,
drumliny.
Formy fluwioglacjalne erozyjne:
pradolina, rynny jeziorne.
Formy fluwioglacjalne akumulacyjne:

stożki sandrowe, kemy, ozy.

0-3

a) za poprawne oznaczenie kierunku 1pkt
b)
za poprawne wypełnienie:

- 2 rubryk tabeli

1 pkt

- 3 rubryk

2 pkt

3

12 A - osuwanie, B - spełzywanie,

b) Osuwanie, np.: - proces polega na
gwałtownym ześlizgiwaniu się pokrywy
skalnej lub glebowej ze stoku.
Spełzywanie, np.: - proces polega na
powolnym przemieszczanie się w dół
stoku zwietrzeliny o dużym uwilgoceniu.
c) 1 -nisza osuwiskowa, 2 -jęzor
osuwiskowy
d) Np.: - wygięte pnie drzew, pochylone
słupy lub płoty, zmarszczki zwietrzeliny
na stoku.
e) Np.: obsadzanie roślinnością,
prawidłowe zagospodarowanie stoku
(zabudowa, drogi), prawidłowe
prowadzenie orki na stoku.

0 - 6 a)

za poprawne nazwanie ruchów
masowych...................... 1 pkt
b)
za wyjaśnienie istoty ruchów
masowych...................... 1 pkt
c)
za podanie nazw form
oznaczonych na rysunku A

....................................... 1 pkt

d)
za wskazanie trzech następstw
spełzywania .................... 1 pkt
e)
za podanie:
- 2 działań ....................... 1 pkt
- 3 działań ....................... 2 pkt

13 a) Np.: pokrywy lessowe na chińskiej

Wyżynie Lessowej powstawały i
powstają nadal w wyniku akumulacji
pyłów wywiewanych z pustyni Gobi, a
lessy na Wyżynie Lubelskiej powstały na
przedpolu lądolodu, w warunkach
peryglacjalnych, w wyniku akumulacji
pyłów wywiewanych z przedpola
lodowca.
b) Wąwozy Np.: powstają w wyniku
erozyjnej działalności wód opadowych.

0 - 4 a)

- za wskazanie pustyni Gobi jako źródła
lessów chińskich - 1 pkt
- za wskazanie wpływu obecności lądolodu na
powstanie lessów Wyżyny Lubelskiej -1 pkt
b)
za podanie
- nazwy formy..................1 pkt
- genezy formy.................1 pkt

14 Kolejność 6, 7, 4, 1,5, 3, 2

0 - 2 za podanie prawidłowej

kolejności
- 5 kolejnych elementów 1 pkt
- 7 elementów ................. 2 pkt

15 W wyjaśnieniu uwzględni

położenie obszaru: - w strefie
wyżów zwrotnikowych
(dynamicznych), - w sąsiedztwie
zimnego prądu Benguelskiego.

0 - 2 za podanie

- 1 przyczyny .................. 1 pkt
- 2 przyczyn .................... 2 pkt

4

16 a) Erozja wsteczna Np.: u podnóża

progu wodospadu, pod wpływem
niszczącej siły spadającej wody
powstaje zagłębienie (kocioł
eworsyjny);

szybciej podcinane jest podnóże progu;

wyżej leżące warstwy obrywają się i
próg cofa się nie zmieniając swojej
wysokości.
b)
Świat: Angel - Wenezuela lub Wyżyna
Gujańska lub Ameryka Południowa;
Polska: Siklawa - Tatry.

0 - 4 a)

za podanie:
- nazwy procesu ...............1 pkt
- wyjaśnienia....................1 pkt

b)
za podanie nazwy każdego z wodospadów
wraz z miejscem jego występowania
po.....................................1 pkt
lub
za podanie samych nazw
dwóch wodospadów.........1 pkt

17

0 - 1 Za prawidłowe zakreskowanie obszaru

zlodowacenia bałtyckiego .....1 pkt

18

1 - F, 2 - F, 3 - P, 4 - F, 5 - P

0 - 3 Za trzy poprawne wskazania ... 1pkt

cztery .....................................2 pkt
pięć .........................................3 pkt

19

b), c)

2

Za każde poprawne podkreślenie po 1 pkt
Podkreślenie więcej niż dwóch
odpowiedzi .................................. 0 pkt

20 a) A - barchan B - paraboliczna

b) np.:
A. W barchanach powstających w
środowisku suchym, najwolniej
przesuwany jest środek wydmy z uwagi
na dużą ilość piasku. B. Wydmy
paraboliczne powstają w środowisku
bardziej wilgotnym i przesuwanie się
ramion wydmy powstrzymywane jest
przez większą wilgotność piasku i
wkraczającą na nie roślinność, wiatr
szybciej przemieszcza suchy piasek w
środkowej części wydmy.

0-3

a)

Za prawidłowe podpisanie obu typów
wydm ............................................... 1 pkt
b)
Za wyjaśnienie przyczyny dla każdego
typu wydmy ................................po 1 pkt

21

a) Kolejno:
A. fiordowe,
B. dalmatyńskie (kanałowe),
C. riasowe,
D. mierzejowo-zalewowe,
(wyrównywane),
b) powstaje wskutek zatopienia górskich
dolin polodowcowych.

0-3

a)

Za podpisanie poprawnie:
2 -3 typów wybrzeży ....................... 1 pkt
wszystkich typów wybrzeży ............ 2 pkt
b)
Za opis genezy ................................. 1 pkt

5

22 Kolejno:

- lodowiec górski - erozja – cyrk
lodowcowy,
- wody fluwioglacjalne - erozja wzdłuż
czoła lądolodu-pradolina,
- wody fluwioglacjalne -akumulacja -
sandr,
- lodowiec górski - erozja -dolina
U - kształtna,
- lądolód - akumulacja przed czołem
lądolodu - wał moreny czołowej.

0-5 Za poprawnie wypełniony każdy

wiersz - po 1 pkt

23 Fiordy - C

Sandry - A

0-1 Za poprawne dobranie

dwóch procesów ........1 pkt

24 klif, faleza.

Charakterystyczne elementy, np.:
-wysoki, stromy brzeg;
-platforma abrazyjna,
-platforma akumulacyjna.
(Uznajemy również za poprawne odpowiedzi
opisujące elementy wybrzeża bez użycia terminów
geograficznych np. platforma abrazyjna, platforma
akumulacyjna).

0-2

Za nazwanie rodzaju wybrzeża ……1
pkt
Za podanie dwóch elementów …….1
pkt

25 A: barchan,

B: wydma paraboliczna, (łukowa).

Opis wydmy parabolicznej, np.:
-Wydma ma kształt asymetrycznego
łuku o długich ramionach zwróconych
pod wiatr,
- Zbocze wydmy zwrócone w stronę
wiatru (stok dowietrzny) jest łagodne,
a zbocze nachylone w kierunku
przeciwnym (stok zawietrzny) jest
strome,
-Występuje na obszarach z nieciągłą
pokrywą roślinną.

0-2

Za podanie nazw: dwóch wydm ….1 pkt

Za opis wydmy B z uwzględnieniem:
-kształtu,
-nachylenia zboczy,
-warunków występowania..1 pkt

26 a) np.:

Lessy położone są na południe
od maksymalnych zasięgów
zlodowaceń plejstoceńskich.
b) np.:
Lessy powstały w wyniku akumulacji
eolicznej (wiatru). Drobny materiał
skalny (między innymi cząstki
kwarcu, węglanu wapnia), powstający
na skutek silnego wietrzenia
mrozowego w warunkach klimatu
peryglacjalnego, który znajdował się
w strefie marginalnej lądolodu, był

0-2

a) za poprawne wykazanie
związku …………..1 pkt


b) za wyjaśnienie
genezy ……………1 pkt

6

wywiewany i transportowany przez
wiatr w kierunku południowym. Gdy
prędkość wiatru malała lub gdy
pokonywał on bariery morfologiczne,
osadzał pył w zagłębieniach
oddalonych od lądolodu. Osadzanie
pyłu lessowego następowało także na
powierzchniach równinnych o
większej wilgotności podłoża.

27 A. akumulacja, wody polodowcowe

(fluwioglacjalne),
B. erozja (wgłębna), rzeki (wody
płynące),
C. erozja (wsteczna, wgłębna), rzeki
(wody płynące),
D. akumulacja, morze (prądy
przybrzeżne, prądy morskie, fale
morskie).

0-4 za każdy poprawnie wypełniony

wiersz po 1 pkt

28 np.:

a) - ramiona wydm skierowane są na
zachód wskutek oddziaływania
przeważających zachodnich
wiatrów.
- do przodu wysuwa się szybciej
środkowa część wydmy, gdzie
piasek jest bardziej suchy, -ramiona
są przyhamowane w swym
ruchu przez roślinność
lub
wilgotniejsze podłoże
b) wydma paraboliczna (łukowa),

0 -
3

a)
za podanie w wyjaśnieniu kierunku
przeważających wiatrów

1

pkt
za podanie w wyjaśnieniu przyczyny
wysuwania się środkowej części wydmy
lub przyczyny pozostawania ramion
w tyle 1 pkt
b)
za podanie nazwy rodzaju wydm 1pkt

29 a) A

b)
1. Brak silnych ruchów wód
morskich, prądów przybrzeżnych,
pływów i falowania.
2. Płytkość zatoki i odgrodzenie jej
wód Mierzeją Wiślaną.

0-2 a) 1pkt

b) 1pkt

30 - wskaże na obecność skał magmowych

będących efektem czynników
wewnętrznych (ruchy górotwórcze) - uwzględni
intruzje magmy - wskaże na lądolód i obecność
osadowych skał czwartorzędowych

0-3 Za każdy element odpowiedzi po

1 p.

31 Uwzględnić nazwy form: ostaniec korazyjny lub

grzyb skalny, ostaniec, ostaniec skalny. W
wyjaśnieniu wskaże na działalność wiatru lub
nazwie proces jako powód zwężenia w dolnej
części poda większą ilość piasku niesionego przy
powierzchni ziemi

0 - 3 Nazwa formy .............. 1 p.

Wyjaśnienie ............... 0-2 p.

7

32 Nazwa procesu - kaptaż w wyjaśnieniu wskaże na

erozję wgłębną

0 - 3 Nazwa procesu ........... 1 p.

wyjaśnienie ................ 0-2 p.

33 Erozja:

- rynna jeziorna
Akumulacja:
- sandry, wzgórza morenowe, głazy narzutowe

0-2 Za poprawne zaklasyfikowanie form:

dwóch, trzech – 1 pkt
czterech – 2 pkt

34 a)

B. (lub gołoborza)

b) Np.:
- duże dobowe amplitudy temperatury powietrza
- częste wahania temperatury około 0°C
- cechy skał (zróżnicowany skład mineralny, duża
porowatość, obecność spękań)
- różnice w rozszerzalności termicznej różnych
minerałów
- krystalizacja soli po odparowaniu wody w
klimatach suchych
- obecność organizmów żywych – szczególnie
roślin, których korzenie wrastają w szczeliny
skalne i je rozsadzają

0-2 a) za zaznaczenie produktu

wietrzenia – 1 pkt

b) za wymienienie dwóch
warunków – 1 pkt

Uwaga: nie mylić wietrzenia z
procesami erozji
Nie można uznawać np.:

- duże nasłonecznienie
(muszą być wa

hania temperatury)

- zamarzanie wody w szczelinach

35

Np.:
stalaktyty, draperie, stalagmity, jezioro krasowe podziemne,
stalagnaty

0-2

za prawidłowe wskazanie elementów krasu
podziemnego
- dwóch, trzech 1 pkt
- czterech 2 pkt

36

Np.:
- jaskinie występują głównie w Polsce pd
- występują na terenach wyżynnych i górskich
- powstały głównie w skałach wapiennych

0-1

za poprawne sformułowanie dwóch wniosków 1
pkt

37

Pobrzeże Słowińskie - klif - morze - erozja
Tatry - dolina U-kształtna - lodowiec górski -
erozja
Pojezierze Pomorskie - sandr - wody
fluwioglacjalne -akumulacja
Wyżyna Lubelska - wąwóz lessowy - woda
opadowa - erozja

0 -2 Za poprawne uzupełnienie

w tabeli:
- dwóch lub trzech wierszy 1 pkt
- czterech wierszy ............. 2 pkt

38

Czynnik

rzeźb

otwórczy

Proces

rzeźbotwórczy

Przykład

formy

rzeźby

Lodowiec
górski
(lodowiec)

Akumulacja
(osadzanie)

Wiatr

Abrazja
(odpadanie,
obrywanie)

0-

2

Za wypełnienie wierszy:
- dwóch trzech – 1 pkt
- czterech – 2 pkt

39

a) A – klif (faleza)
B – platforma abrazyjna

0-2

a) za podanie nazw dwóch form – 1 pkt
za podanie nazwy procesu – 1 pkt

8

b) proces: abrazja (erozja morska, odpadanie, obrywy)

lub
za podanie nazwy formy A i nazwy procesu,
który doprowadził do jej wytworzenia – 1 pkt

40

A5, B1, C2, D3

0-2

Za poprawne przyporządkowania:
- dwa, trzy – 1 pkt
- cztery – 2 pkt
Uznajemy przyporządkowanie liniami

41

Np.:
– po ustąpieniu lodowca w miejscu dolin
V-kształtnych powstają doliny U-kształtne
– V-kształtne doliny dopływów przekształcają
się w U-kształtne doliny zawieszone
– w miejscach tworzenia się pól firnowych
powstają kary (misy jezior cyrkowych).

0-2

Za podanie argumentów:
– jednego ...............1 pkt
– dwóch .................2 pkt

42

0-2

Za poprawne uzupełnienie komórek w
tabeli:
– trzech-pięciu .......1 pkt
– sześciu ................2 pkt

43

0-3

Za poprawne
uzupełnienie kolumn
tabeli:
– numerami przekrojów
doliny .................... 1 pkt
– dominującymi procesami
rzeźbotwórczymi ...1 pkt
– nazwami form rzeźby - 1 pkt

44

3 – Pojezierze Suwalskie
5 – Wyżyna Lubelska
7 – Bieszczady

0-1

Za poprawne przyporządkowanie do numerów
nazw trzech krain – 1pkt

45

Np.:
Wietrzenie mrozowe polega na rozsadzaniu (rozkruszaniu)
skały pod wpływem ciśnienia wytwarzanego przez
wielokrotnie zamarzającą i rozmarzającą wodę znajdującą
się w szczelinach skalnych. Woda przechodząc ze stanu
ciekłego w stan stały, zwiększa swoją objętość i wywierając
ciśnienie na ściany szczelin w skale, rozsadza je np. na bloki

0-1

Za wyjaśnienie procesu wietrzenia mrozowego
zawierające informacje o zamarzającej i
rozmarzającej wodzie w szczelinach skalnych,
jako czynniku sprawczym – 1pkt

(Musi być informacja o oddziaływaniu
zamarzającej wody w szczelinach skalnych)

46

Np.:
Noteć wykorzystuje pradolinę (którą płynie na zachód
zgodnie ze spadkiem terenu)

0-1

Za poprawne wyjaśnienie wskazujące na
wykorzystanie przez rzekę pradoliny – 1pkt

47

Formy

polodowcowe

Cechy środowiska

0-2

Za poprawne podanie cech środowiska dla
jednej formy terenu – 1pkt

9

piaski

1

bielicowe
gliny zwałowe

2

brunatne i płowe

dwóch – 2 pkt
Uznajemy odpowiedź brunatne lub płowe

48

a)
C. Beskid Niski

b) np.:
- wylesienie stoków górskich
- zachwianie mechanicznej równowagi mas skalnych
(odkrywkowa eksploatacja surowców, budowa zapór
wodnych, podcięcia drogowe)
- występowanie zabudowy na stokach
- niekontrolowane nawodnienie skał z nieszczelnych
instalacji wodnych

0-2

Za poprawny wybór obszaru – 1pkt


Za podanie dwóch antropogenicznych przyczyn
– 1pkt

Przyczyny mogą dotyczyć nie tylko Beskidu
Niskiego

49 Krajobrazy w kolejności od góry:

- staroglacjalny
- krasowy
- eoliczny
- młodoglacjalny

0-2

Za poprawne przyporządkowanie
krajobrazów do opisów:
dwóch, trzech….........1pkt
czterech…..................2pkt

50 Od góry:

F
B
A
C
D

0-2

Za prawidłowe przyporządkowanie
typów
wybrzeży:
trzech, czterech……..1pkt
pięciu……………….2pkt

51

Formy krasowe:
1. ponor
2. żłobki

0-2

Za prawidłowe rozpoznanie formy:
jednej............................................1pkt
dwóch...........................................2pkt

52

0-2

Za przyporządkowanie prawidłowych
form rzeźby:
czterech, pięciu……......………..1pkt
sześciu……...…………………...2pkt

53

0-2

Za przyporządkowanie właściwych nazw do
form:
dwóch, trzech……………...........1pkt
czterech……..……......................2pkt

54

Np.:
- siła wiatru,
- częstotliwość (frekwencja) wiatru,
- wielkość ziaren zwietrzeliny,
- stopień przesuszenia materiału skalnego,
- rodzaj skał budujących podłoże,
- klimat (najintensywniej w klimatach suchych, najsłabiej
w wilgotnych),
- stopień pokrycia szatą roślinną.

0-2

Za wymienienie poprawnych czynników:
dwóch………...............................1pkt
trzech……………………………2pkt

10

55

A. pradolina jest szeroką doliną o płaskim dnie
D. dno pradoliny jest często zabagnione

1

Za znaczenie dwóch poprawnych zdań –
1pkt

56

Azja: Wyżyna Tybetańska, Himalaje
Afryka: Wyżyna Abisyńska, Atlas
Australia: Nizina Nullarbor, Wielkie Góry
Wododziałowe
Ameryka Północna: Nizina Zatokowa, Góry Skaliste
Ameryka Południowa: Wyżyna Gujańska, Andy

2

Za poprawne uzupełnienie komórek w
tabeli:
- 6 – 9 – 1 pkt
- 10 – 2 pkt

57

a) w kolejności od lewej:
B,E,D,C

b) w kolejności od góry:
Sahara,
Błędowska
Gobi

2

a)
za wybór właściwych wydarzeń i ich
chronologiczne uszeregowanie – 1pkt
b)
za poprawne wpisanie nazw pustyń – 1pkt

58

W kolejności od góry:
F, P, F, P, P, F

2

za poprawną ocenę zdań:
- czterech, pięciu – 1 pkt
- sześciu – 2 pkt

59

Czarny Staw – lodowiec górski – egzaracja
Klif w Jastrzębiej Górze – morze – abrazja
Mierzeja Helska – morze – akumulacja
Wydmy w Słowińskim Parku Narodowym – wiatr –
akumulacja

2

Za poprawne uzupełnienie wierszy:
- dwóch, trzech – 1pkt
- czterech – 2pkt

60

Formy polodowcowe utworzone w wyniku akumulacji:
sandr – B
wzgórze moreny czołowej – C
Forma polodowcowa utworzona w wyniku erozji:
pradolina – A

1

Za wpisanie w odpowiednie komórki tabeli
3 nazw form i liter, którymi je oznaczono na
rysunku – 1pkt

61

Przyczyny: B, C (w dowolnej kolejności)
Skutki: D, F (w dowolnej kolejności)

1

Za uzupełnienie rysunku poprawnymi
określeniami (literami) – 1pkt

62

Np.:
Jaskinie są efektem działalności wód podziemnych (krasu
podziemnego). Powstają na skutek ich rozpuszczających
właściwości w skałach wapiennych. Wody podziemne
krążąc w szczelinach skalnych powiększają je i tworzą
naturalne pustki
skalne.

1

Za poprawne wyjaśnienie powstawania jaskiń
uwzględniające czynnik i proces ................ 1 pkt

63

a) w kolejności od góry:
P
P
F
b) B. Kampinoski

2

Za poprawne oznaczenie trzech zdań ........ 1 pkt



Za podkreślenie poprawnej odpowiedzi ...... 1
pkt

11

64

2

Za poprawne przyporządkowanie form
lodowcowych:
dwóch, trzech...……1pkt
czterech……………2pkt

65

W kolejności od góry:
- lodowiec górski
- dolina U-kształtna (żłob lodowcowy, dolina polodowcowa)
- Tatry Wysokie
- rzeźba młodoglacjalna (wysokogórska, polodowcowa)

2

Za poprawne uzupełnienie wierszy tabeli:
dwóch, trzech……...1pkt
czterech……………2pkt

66

a) B, 2
b) A. muły i piaski

2

1 p. – za poprawne dobranie do biegu górnego
cechy doliny i nazwy procesu rzeźbotwórczego
1 p. – za poprawne wybranie materiału skalnego
dominującego w korycie rzeki w biegu dolnym

67

np.:
- nadmierne obciążenie stoku zabudową
- budowanie dróg na stoku
- wylesienie stoku i usuwanie darni
- wykonywanie wykopów na stoku
- tworzenie nasypów na stoku
- stosowanie ciężkiego sprzętu na stoku
- zmiana warunków hydrologicznych na stoku (np.
nieprawidłowe odwadnianie stoku, zbudowanie u podnóża
stoku zbiornika retencyjnego)
- rezygnacja z badań geologicznych przed podjęciem
inwestycji

1

1 p. – za poprawne podanie dwóch działań
człowieka sprzyjających powstawaniu osuwisk

68

W kolejności: krasowienie, lądolód, fale morskie, egzaracja

2

za uzupełnienie komórek:
- dwóch lub trzech – 1 pkt
- czterech – 2 pkt