SZYBKA POMOC
" do klasówki
" do egzaminu
" do matury
Język angielski
Nowe wzory odmian
czasowników
kompletne formy " komentarz gramatyczny " czasowniki nieregularne
Język angielski Nowe wzory odmian czasowników
Język angielski
Nowe wzory odmian
czasowników
Warszawa
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Opracowanie: Krzysztof Hejwowski
Ok"adka: GraŻyna Ficenes
Redakcja techniczna: Jadwiga Szcz´snowicz
Korekta: Jadwiga Kosmulska
Produkcja: Marzena Baranowska
Koordynacja projektu: Ewa Czarnowska-Fenrych
Sk"ad i "amanie: GABO s.c., Milanówek
Druk i oprawa: Drukarnia Naukowo-Techniczna oddzia" PAP SA
© 2007 Langenscheidt Polska Sp. z o.o., Warszawa
Langenscheidt Polska Sp. z o.o.
02-548 Warszawa
ul. GraŻyny 13
ISBN 978-83-7476-989-1
Cena: 9,90 z"
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Spis treĘci
ObjaĘnienia poj´ç gramatycznych 4
Rodzaje i formy czasowników angielskich 5
Czas present continuous (teraęniejszy ciąg"y) 7
Czas present simple (teraęniejszy prosty) 9
Czas past simple (przesz"y prosty) 11
Czas past continuous (przesz"y ciÄ…g"y) 13
Czas present perfect 15
Czas present perfect continuous 17
Czas past perfect (zaprzesz"y) 19
Czas past perfect continuous (zaprzesz"y ciÄ…g"y) 21
Czas future (przysz"y) 22
Czas future continuous (przysz"y ciÄ…g"y) 24
Czas future perfect 26
Czas future perfect continuous 28
Konstrukcja be going to 29
Strona bierna  passive voice 31
Zdania warunkowe  conditionals 33
Mowa zaleŻna  reported speech 35
Czasowniki w"aĘciwe 36
Czasowniki posi"kowe 89
Czasowniki modalne 128
Pisownia czasowników angielskich 145
Lista czasowników nieregularnych 147
Angielsko-polski s"owniczek najwaŻniejszych
czasowników w"aĘciwych 151
3
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
ObjaĘnienia poj´ç gramatycznych
active (voice) strona czynna: I drive
American English (AE) amerykański angielski
auxiliary czasownik posiłkowy: to be, to have, to do
British English (BE) brytyjski angielski
continuous form forma ciągła: (zob. progressive form)
future czas przyszły: I will drive
gerund rzeczownik odczasownikowy: driving
imperative tryb rozkazujÄ…cy
indicative tryb oznajmujÄ…cy
infinitive bezokolicznik: to drive
irregular verbs czasowniki nieregularne
modal auxiliary czasownik modalny: can, may, must itd.
participle imiesłów czynny: driving
passive (voice) strona bierna: I am driven
past przeszłość
past participle imiesłów bierny: driven
past perfect czas zaprzeszły: I had driven
plural liczba mnoga
present teraz
niejszość
present perfect czas present perfect: I have driven
progressive form forma ciągła: I am/was driving
regular verbs czasowniki regularne
singular liczba pojedyncza
subjunctive tryb Å‚Ä…czÄ…cy
tense czas (present, past itd.)
4
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Rodzaje i formy czasowników angielskich
Czasowniki angielskie moÅ»na podzieliç na trzy grupy:
 czasowniki w"aĘciwe (takie jak go  iĘç, drive  jechaç, prowadziç, dance 
tał
czyç itd.)
 czasowniki posi"kowe (be, have, do)
 czasowniki modalne (can, could, may, might, shall, should, will, would,
must, ought, need, dare; do tej grupy zaliczyç teÅ» moÅ»na wyraÅ»enia modal-
ne, takie jak used to, had better i in.).
Czasowniki w"aĘciwe wyst´pujÄ… w orzeczeniach zdaÅ‚
angielskich jako cza-
sowniki g"ówne, nadające orzeczeniu podstawowy,  s"ownikowy sens. Z punk-
tu widzenia osoby uczÄ…cej si´ j´zyka angielskiego czasowniki w"aĘciwe moÅ»na
podzieliç na regularne i nieregularne. Te pierwsze tworzÄ… form´ czasu przesz"e-
go (past) i imies"ów bierny (past participle) za pomocą koł
cówki -ed (lub
-d). Te drugie, jak sama nazwa wskazuje, mają róŻne koł
cówki form przesz"ych
i imies"owów; form tych trzeba si´ nauczyç na pami´ç (zob. Lista czasowników
nieregularnych). Wprawdzie czasowników regularnych jest znacznie wi´cej, ale
wĘród nieregularnych znajdziemy sporo czasowników  codziennego uŻytku ,
choçby takich jak drive czy go.
Oprócz form osobowych  takich, które mogÄ… wystÄ…piç bezpoĘrednio
po podmiocie  czasowniki w"aĘciwe mają równieŻ formy bezokolicznika (in-
finitive) oraz imies"owu (participles). Podstawowa forma bezokolicznika to
cząstka to oraz forma podstawowa czasownika w"aĘciwego (taka, jaką znaj-
dziemy w s"owniku), np. to drive (jechaç, prowadziç, odwoziç). W niektó-
rych konstrukcjach, na przyk"ad po czasownikach modalnych, wyst´puje
równieŻ bezokolicznik bez to, czyli sama forma czasownika, np. drive. Bez-
okolicznik moÅ»e teÅ» mieç form´ dokonanÄ… (perfect)  to have driven, ciÄ…g"Ä…
(continuous)  to be driving oraz ciÄ…g"Ä… dokonanÄ…  to have been driving.
W praktyce formy te najcz´Ä˜ciej pojawiajÄ… si´ po czasownikach modalnych
(a wi´c bez to).
Forma driving moÅ»e pe"niç funkcj´ imies"owu czynnego (present parti-
ciple  jadąc, prowadząc, odwoŻąc, jadący, prowadzący) lub rzeczownika od-
s"ownego (gerund  jechanie, jazda, prowadzenie). Imies"ów bierny (past parti-
ciple) w przypadku czasownika drive ma postaç driven (prowadzony, odwoÅ»ony).
Istnieje równieÅ» forma having driven (prowadziwszy, pojechawszy  cz´Ä˜ciej
t"umaczona na polski za pomocą zdał
podrz´dnych).
5
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Rodzaje i formy czasowników angielskich
Tryb rozkazujÄ…cy tworzymy za pomocÄ… formy podstawowej, na przyk"ad
drive (jedÄ™), go (idÄ™). W zakazach dodajemy czasownik posi"kowy do i party-
ku"´ przeczÄ…cÄ… not (które mogÄ… wystÄ…piç w formie skróconej  don t), na przyk"ad
do not drive/don t drive (nie jedÄ™), do not go/don t go (nie idÄ™).
Czasowniki posi"kowe s"uŻą do tworzenia czasów, strony biernej i innych
konstrukcji czasownikowych, którym cz´sto w j´zyku polskim odpowiadajÄ… spe-
cjalne formy czasownika. Nie warto zatem narzekaç, Å»e j´zyk angielski ma tak
duÅ»o czasów. Znacznie "atwiej nauczyç si´ form tworzonych za pomocÄ… kilku
czasowników posi"kowych niÅ» ca"ej listy form nieregularnych, takich jak id´,
chodz´, chadzam, pójd´, poszed"bym, szed"em, chadza"em, chadza"bym itd.
UWAGA: Warto pami´taç, Å»e czasowniki be, have i do mogÄ… równieÅ» wyst´-
powaç jako czasowniki w"aĘciwe. Be znaczy wtedy byç, have  mieç, a do  ro-
biç. PodwójnÄ… rol´ do wyraÄ™nie widaç w takich zdaniach, jak What do you do?
(Co porabiasz?/Czym si´ zajmujesz [zawodowo]?), gdzie pierwsze do jest cza-
sownikiem posi"kowym, a drugie  czasownikiem w"aĘciwym.
Czasowniki modalne pe"niÄ… w j´zyku angielskim podobne funkcje jak w pol-
skim (zob. Czasowniki modalne, str. 128 144). Nazywa si´ je równieÅ» u"omny-
mi, poniewaÅ»  podobnie jak polski czasownik powinien  nie posiadajÄ… wi´k-
szoĘci form czasowników w"aĘciwych (np. bezokoliczników i imies"owów).
6
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Czas present continuous (teraęniejszy ciąg"y)
Orzeczenie w tym czasie sk"ada si´ z teraÄ™niejszej osobowej formy czasownika
be (am, is, are) oraz czasownika w"aĘciwego z koł
cówką -ing. A zatem, aby
opanowaç ten czas, wystarczy nauczyç si´ odmiany czasownika be przez osoby:
I am going. Id´.
You are going. Idziesz.
He is going. On idzie.
She is going. Ona idzie.
It is going. Ono idzie.
We are going. Idziemy.
You are going. Idziecie.
They are going. Oni/One idÄ….
Jak widaç, w j´zyku angielskim nie ma róŻnicy mi´dzy drugÄ… osobÄ… liczby poje-
dynczej ty a drugÄ… osobÄ… liczby mnogiej wy. Co wi´cej, nie ma teÅ» specjalnej for-
my grzecznoĘciowej, która odpowiada"aby polskim Pan, Pani, Pał
stwo.
Przeczenia tworzymy, dodajÄ…c wyraz not do czasownika posi"kowego:
I am not going. Nie id´. Itd.
You are not going.
He is not going.
She is not going.
It is not going.
We are not going.
You are not going.
They are not going.
W zdaniach twierdzących i przeczących moŻliwe są teŻ formy skrócone (zob. Cza-
sowniki posi"kowe  to be, str. 90).
Pytania tworzymy przez inwersj´, tj. postawienie czasownika posi"kowego
przed podmiotem:
Am I going? Czy id´? Itd.
Are you going?
Is he going?
Is she going?
Is it going?
Are we going?
Are you going?
Are they going?
Czasu present continuous uŻywamy w czterech sytuacjach:
1.Gdy mówimy o czynnoĘciach mających miejsce w tej chwili, tj. w momencie wy-
powiedzi:
7
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Czas present continuous (teraz
niejszy ciągły)
What are you doing now?
Co teraz robisz?
2.Gdy mówimy o czynnoĘciach rozpocz´tych i niezakoÅ‚
czonych, choç nieko-
niecznie realizowanych w tej chwili:
I am reading a very good book now.
Czytam w"aĘnie bardzo dobrÄ… ksiÄ…Å»k´. (Choç zapewne nie w momencie,
w którym o tym mówi´.)
3.Gdy chcemy podkreĘliç, Å»e opisywana czynnoĘç  naszym zdaniem  ma
miejsce zbyt cz´sto (uÅ»ycie nacechowane, wyraÅ»ajÄ…ce ironi´, poirytowanie
itp.):
She is always losing her gloves.
Ona ciÄ…gle gubi r´kawiczki.
4.Gdy mówimy o zaplanowanych i przygotowanych czynnoĘciach przysz"ych:
We are leaving tomorrow.
Jutro wyjeŻdŻamy. (I zapewne kupiliĘmy juŻ bilety.)
OczywiĘcie z tych czterech zastosował
waŻniejsze są drugie i czwarte  nie tak
cz´sto mówimy o tym, co dzieje si´ w danej chwili (nr 1), a zastosowanie nr 3
jest doĘç specyficzne. Warto zauwaÅ»yç, Å»e uÅ»ycie czasu present continuous
(a wi´c czasu teraÄ™niejszego) do mówienia o przysz"oĘci przypomina analogicz-
ne zastosowanie czasu teraÄ™niejszego w j´zyku polskim.
8
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Czas present simple (teraęniejszy prosty)
Orzeczenie zdania twierdzącego w tym czasie zawiera tylko formy teraęniejsze
czasownika w"aĘciwego:
I go. Chodz´.
You go. Chodzisz.
He goes. On chodzi.
She goes. Ona chodzi.
It goes. Ono chodzi.
We go. Chodzimy.
You go. Chodzicie.
They go. Oni/One chodzÄ….
Jak "atwo zauwaÅ»yç, odmiana czasownika przez osoby ogranicza si´ do dodania
koł
cówki -(e)s w trzeciej osobie liczby pojedynczej.
W pytaniach i przeczeniach pojawia si´ czasownik posi"kowy do (w trzeciej oso-
bie liczby pojedynczej  does):
I donot go. Nie chodz´. Itd.
You do not go.
He does not go.
She does not go.
It does not go.
We do not go.
You do not go.
They do not go.
MoŻliwe są teŻ formy skrócone don t i doesn t.
W pytaniach oczywiĘcie obowiązuje inwersja:
Do I go? Czy ja chodz´? Itd.
Do you go?
Does he go?
Does she go?
Does it go?
Do we go?
Do you go?
Do they go?
Czas present simple uÅ»ywany jest znacznie cz´Ä˜ciej niÅ» present continuous,
ograniczymy si´ wi´c do zastosowaÅ‚
najwaŻniejszych. Czasu tego uŻywamy:
1.Gdy mówimy o czynnoĘciach powtarzajÄ…cych si´, zwyczajowych itp.  cz´sto
9
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Czas present simple (teraz
niejszy prosty)
s
z towarzyszeniem takich wyrazów i wyraŻeł
, jak: often cz´sto, sometimes
czasami, seldom rzadko, never nigdy, every day codziennie itp.
Tom often goes to the cinema.
Tom cz´sto chodzi do kina.
2.Gdy mówimy o prawdach uniwersalnych:
Water boils at 100°C.
Woda wrze w temperaturze 100 stopni.
Do tej grupy moÅ»na teÅ» zaliczyç przys"owia:
Actions speak louder than words.
Czyny przemawiają g"oĘniej niŻ s"owa.
3.Gdy mówimy o czynnoĘciach i stanach traktowanych przez nas jako trwa"e:
Jane lives in London.
Jane mieszka w Londynie. (na sta"e)
Where do you work?
Gdzie pracujesz? (Zak"adamy wst´pnie, Å»e kaÅ»dy ma sta"Ä… prac´.)
UWAGA 1: Istnieje równieÅ» grupa czasowników, które nie wyst´pujÄ… w czasach
continuous. NaleŻą do nich czasowniki okreĘlające posiadanie i inne relacje
(have, possess  mieç, posiadaç, depend  zaleÅ»eç, include  zawieraç), cza-
sowniki wyraÅ»ajÄ…ce stany umys"u (know  wiedzieç, znaç, remember  pami´-
taç, realize  zdawaç sobie spraw´, understand  rozumieç), uczucia (love 
kochaç, like  lubiç, hate  nienawidziç), wraÅ»enia zmys"owe (see  widzieç,
hear  s"yszeç, feel  czuç, smell  pachnieç, taste  smakowaç). W przypad-
ku takich czasowników dwa pierwsze zastosowania czasu present continuous 
z koniecznoĘci   obs"ugiwaç b´dzie czas present simple:
I have some money. Mam troch´ pieni´dzy.
I know what you mean. Wiem, o co ci chodzi.
The soup tastes funny. Ta zupa ma dziwny smak.
UWAGA 2: Aby zrozumieç najwaÅ»niejszÄ… róŻnic´ mi´dzy czasem present con-
tinuous a present simple, wystarczy przeanalizowaç uÅ»ycia polskich form  iĘç
i  chodziç .  IĘç b´dzie odpowiadaç najwaÅ»niejszym zastosowaniom czasu
continuous (1, 2 i 4), natomiast  chodziç stosowane jest analogicznie do czasu
present simple.
10
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce
Czas past simple (przesz"y prosty)
Orzeczenie zdania twierdzącego zawiera tylko czasownik w"aĘciwy w formie
przesz"ej:
I went. Poszed"em/Posz"am.
You went. Poszed"eĘ/Posz"aĘ.
He went. Poszed".
She went. Posz"a.
It went. Posz"o.
We went. PoszliĘmy/Posz"yĘmy.
You went. PoszliĘcie/Posz"yĘcie.
They went. Poszli/Posz"y.
Tym razem  odmiana przez osoby ogranicza si´ do powtórzenia tej samej formy cza-
sownika.
W przeczeniach i pytaniach zastosujemy czasownik posi"kowy did:
I did not go. Nie poszed"em. Itd.
You did not go.
He did not go.
She did not go.
It did not go.
We did not go.
You did not go.
They did not go.
MoŻliwa jest równieŻ forma skrócona didn t.
W pytaniach stosujemy inwersj´:
Did I go? Czy poszed"em? Itd.
Did you go?
Did he go?
Did she go?
Did it go?
Did we go?
Did you go?
Did they go?
Czas past simple jest najwaŻniejszym czasem przesz"ym.
Jego podstawowe zastosowania to:
1. Mówienie o pojedynczych przesz"ych wydarzeniach, cz´sto z przesz"ym okre-
Ęleniem czasu:
I met Jim yesterday.
Spotka"em wczoraj Jima.
11
Kup książkę Przeczytaj więcej o książce