Tekst Konwencji opublikowany zostaø w Dz. U. z dnia 25 pa dziernika 2012 r., poz. 1169.

KONWENCJA O PRAWACH OSÓB NIEPEèNOSPRAWNYCH

Preambuøa

Pa stwa Strony niniejszej konwencji,

(a) przywoøuj c zasady proklamowane w Karcie Narodów Zjednoczonych, które uznaj przyrodzon godno i warto oraz
równe i niezbywalne prawa wszystkich czøonków rodziny ludzkiej za podstaw wolno ci, sprawiedliwo ci i pokoju na wiecie,
(b) uznaj c, e Narody Zjednoczone, w Powszechnej Deklaracji Praw Czøowieka oraz w Mi dzynarodowych Paktach Praw
Czøowieka, ogøosiøy i uzgodniøy, e ka dy ma prawo do korzystania ze wszystkich praw i wolno ci ustanowionych w tych
dokumentach, bez jakiegokolwiek rozró nienia,
c) potwierdzaj c powszechno , niepodzielno , wspóøzale no i powi zanie ze sob wszystkich praw czøowieka i
podstawowych wolno ci oraz potrzeb zagwarantowania osobom niepeønosprawnym peønego z nich korzystania, bez
dyskryminacji,
(d) przywoøuj c Mi dzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Spoøecznych i Kulturalnych, Mi dzynarodowy Pakt Praw
Obywatelskich i Politycznych, Mi dzynarodow konwencj w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej,
Konwencj w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, Konwencj w sprawie zakazu stosowania tortur oraz
innego okrutnego, nieludzkiego lub poni aj cego traktowania albo karania, Konwencj o prawach dziecka oraz
Mi dzynarodow konwencj o ochronie praw wszystkich pracowników migruj cych i czøonków ich rodzin,
(e) uznaj c, e niepeønosprawno jest poj ciem ewoluuj cym i e niepeønosprawno wynika z interakcji mi dzy osobami z
dysfunkcjami a barierami wynikaj cymi z postaw ludzkich i rodowiskowymi, które utrudniaj tym osobom peøny i skuteczny
udziaø w yciu spoøecze stwa, na zasadzie równo ci z innymi osobami,
(f) uznaj c znaczenie zasad i wytycznych zawartych w wiatowym programie dziaøa na rzecz osób niepeønosprawnych i w
Standardowych zasadach wyrównywania szans osób niepeønosprawnych oraz ich wpøyw na popieranie, formuøowanie i ocen
polityki, planów, programów i dziaøa na szczeblu krajowym, regionalnym i mi dzynarodowym zmierzaj cych do dalszego
wyrównywania szans osób niepeønosprawnych,
(g) podkre laj c znaczenie wø czania kwestii niepeønosprawno ci do odpowiednich strategii zrównowa onego rozwoju, jako
ich integralnej cz ci,
(h) uznaj c tak e, e dyskryminacja kogokolwiek ze wzgl du na niepeønosprawno jest pogwaøceniem przyrodzonej
godno ci i warto ci osoby ludzkiej,
(i) uznaj c równie ró norodno osób niepeønosprawnych,
(j) uznaj c potrzeb popierania i ochrony praw czøowieka wszystkich osób niepeønosprawnych, w tym osób wymagaj cych
bardziej intensywnego wsparcia,
(k) zaniepokojone, e pomimo istnienia ró nych rozwi za i przedsi wzi , osoby niepeønosprawne w dalszym ci gu
napotykaj na bariery w udziale w yciu spoøecznym jako równoprawni czøonkowie spoøecze stwa oraz do wiadczaj
naruszania praw czøowieka we wszystkich cz ciach wiata,
(l) uznaj c znaczenie wspóøpracy mi dzynarodowej na rzecz poprawy warunków ycia osób niepeønosprawnych w ka dym
kraju, szczególnie w krajach rozwijaj cych si ,
(m) uznaj c cenny wkøad, obecny i potencjalny, osób niepeønosprawnych w ogólny dobrobyt i ró norodno spoøecze stw, w
których yj oraz uznaj c, e popieranie peønego korzystania przez osoby niepeønosprawne z praw czøowieka i podstawowych
wolno ci, a tak e peønego udziaøu osób niepeønosprawnych wzmocni ich poczucie przynale no ci i przyczyni si do rozwoju
zasobów ludzkich oraz post pu spoøecznego i gospodarczego oraz wykorzenienia ubóstwa,
(n) uznaj c znaczenie dla osób niepeønosprawnych ich indywidualnej samodzielno ci i niezale no ci, w tym wolno ci
dokonywania wyborów,
(o) zwa ywszy, e osoby niepeønosprawne powinny mie mo liwo aktywnego udziaøu w procesie podejmowania decyzji w
zakresie polityki i programów, w tym dotycz cych ich bezpo rednio,
(p) zaniepokojone trudno ciami, jakie napotykaj osoby niepeønosprawne, które s nara one na wielorakie lub wzmocnione
formy dyskryminacji ze wzgl du na przynale no rasow , kolor skóry lub pøe , j zyk, religi , pogl dy polityczne lub inne,
pochodzenie narodowe, etniczne, autochtoniczne lub spoøeczne, sytuacj maj tkow , urodzenie, wiek czy inne okoliczno ci,
(q) uznaj c, e niepeønosprawne kobiety i dziewcz ta s cz sto nara one, zarówno w rodowisku rodzinnym, jak i poza nim,
na wi ksze ryzyko przemocy, naruszania nietykalno ci osobistej lub zniewa ania, opuszczenia lub zaniedbywania, zn cania
si lub wykorzystywania,
(r) uznaj c, e niepeønosprawne dzieci powinny w peøni korzysta ze wszystkich praw czøowieka i podstawowych wolno ci, na
zasadzie równo ci z innymi dzie mi oraz przywoøuj c zobowi zania w tym zakresie przyj te przez Pa stwa Strony Konwencji
o prawach dziecka,
(s) podkre laj c potrzeb uwzgl dniania perspektywy pøci we wszystkich wysiøkach na rzecz popierania peønego korzystania z
praw czøowieka i podstawowych wolno ci przez osoby niepeønosprawne,
(t) zwracaj c uwag na fakt, e wi kszo osób niepeønosprawnych yje w warunkach ubóstwa i uznaj c, w zwi zku z tym,
piln potrzeb zaj cia si problemem negatywnego wpøywu ubóstwa na osoby niepeønosprawne,
(u) maj c na uwadze fakt, e w celu zapewnienia peønej ochrony osób niepeønosprawnych, w szczególno ci podczas
konfliktów zbrojnych i obcej okupacji, konieczne jest stworzenie warunków pokoju i bezpiecze stwa, w oparciu o peøne
poszanowanie celów i zasad zawartych w Karcie Narodów Zjednoczonych oraz przestrzeganie odpowiednich dokumentów
dotycz cych praw czøowieka,
(v) uznaj c znaczenie dost pno ci rodowiska fizycznego, spoøecznego, gospodarczego i kulturalnego, dost pu do opieki
zdrowotnej i edukacji oraz do informacji i rodków komunikacji celem umo liwienia osobom niepeønosprawnym peønego
korzystania ze wszystkich praw czøowieka i podstawowych wolno ci,
(w) bior c pod uwag , e jednostka, maj ca obowi zki w stosunku do innych osób i w stosunku do spoøecze stwa do którego
nale y, jest zobowi zana d y do popierania i przestrzegania praw uznanych w Mi dzynarodowej Karcie Praw Czøowieka,
(x) wyra aj c przekonanie, e rodzina jest naturaln i podstawow komórk spoøecze stwa i jest uprawniona do ochrony
przez spoøecze stwo i pa stwo, a osoby niepeønosprawne i czøonkowie ich rodzin powinni otrzymywa niezb dn ochron i
pomoc umo liwiaj c rodzinom przyczynianie si do peønego i równego korzystania z praw przez osoby niepeønosprawne,
(y) wyra aj c przekonanie, e powszechna i caøo ciowa konwencja mi dzynarodowa, maj ca na celu popieranie oraz
ochron praw i godno ci osób niepeønosprawnych, istotnie przyczyni si do zaradzenia gø boko niekorzystnej sytuacji
spoøecznej osób niepeønosprawnych i b dzie promowa ich aktywno w sferze obywatelskiej, politycznej, gospodarczej,
spoøecznej i kulturalnej, na zasadach równych szans, zarówno w krajach rozwijaj cych si , jak i rozwini tych,
uzgodniøy, co nast puje:

Artykuø 1

Cel

Celem niniejszej konwencji jest popieranie, ochrona i zapewnienie peønego i równego korzystania ze wszystkich praw
czøowieka i podstawowych wolno ci przez wszystkie osoby niepeønosprawne oraz popieranie poszanowania ich przyrodzonej
godno ci.

Strona 1 z 10

Konwencja ONZ o prawach osób niepeønosprawnych | www.rpo.gov.pl

2013-04-02

http://www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach-osob-niepelnosprawnych

Do osób niepeønosprawnych zalicza si te osoby, które maj døugotrwale naruszon sprawno fizyczn , umysøow ,
intelektualn lub w zakresie zmysøów co mo e, w oddziaøywaniu z ró nymi barierami, utrudnia im peøny i skuteczny udziaø w

yciu spoøecznym, na zasadzie równo ci z innymi osobami.

Artykuø 2

Definicje

W rozumieniu niniejszej konwencji:
"Komunikacja" obejmuje j zyki, wy wietlanie tekstu, alfabet Braille'a, komunikacj przez dotyk, du czcionk , dost pne
multimedia, jak i sposoby, rodki i formy komunikowania si na pi mie, przy pomocy søuchu, j zyka uproszczonego, lektora
oraz formy rozszerzone (augmentatywne) i alternatywne, w tym dost pn technologi informacyjno-komunikacyjn .
"J zyk" obejmuje j zyk mówiony i j zyk migowy oraz inne formy przekazu niewerbalnego.
"Dyskryminacja ze wzgl du na niepeønosprawno " oznacza jakiekolwiek ró nicowanie, wykluczanie lub ograniczanie ze
wzgl du na niepeønosprawno , którego celem lub skutkiem jest naruszenie lub zniweczenie uznania, korzystania z lub
wykonywania wszelkich praw czøowieka i podstawowych wolno ci w dziedzinie polityki, gospodarki, spoøecznej, kulturalnej,
obywatelskiej lub w jakiejkolwiek innej, na zasadzie równo ci z innymi osobami. Obejmuje to wszelkie przejawy dyskryminacji,
w tym odmow racjonalnego usprawnienia.
"Racjonalne usprawnienie" oznacza konieczne i odpowiednie zmiany i dostosowania, nie nakøadaj ce nieproporcjonalnego
lub nadmiernego obci enia, je li jest to potrzebne w konkretnym przypadku, w celu zapewnienia osobom niepeønosprawnym
mo liwo ci korzystania z wszelkich praw czøowieka i podstawowych wolno ci oraz ich wykonywania na zasadzie równo ci z
innymi osobami.
"Uniwersalne projektowanie" oznacza projektowanie produktów, rodowiska, programów i usøug w taki sposób, by byøy
u yteczne dla wszystkich, w mo liwie najwi kszym stopniu, bez potrzeby adaptacji lub specjalistycznego projektowania.
„Uniwersalne projektowanie” nie wyklucza pomocy technicznych dla szczególnych grup osób niepeønosprawnych, je eli jest to
potrzebne.

Artykuø 3

Zasady ogólne

Niniejsza konwencja opiera si na nast puj cych zasadach:
(a) poszanowanie przyrodzonej godno ci, autonomii osoby, w tym swobody dokonywania wyborów, a tak e poszanowanie
niezale no ci osoby,
(b) niedyskryminacja,
(c) peøny i skuteczny udziaø w spoøecze stwie i integracja spoøeczna,
(d) poszanowanie odmienno ci i akceptacja osób niepeønosprawnych, b d cych cz ci ludzkiej ró norodno ci oraz
ludzko ci,
(e) równo szans,
(f) dost pno ,
(g) równo m czyzn i kobiet,
(h) poszanowanie rozwijaj cych si zdolno ci niepeønosprawnych dzieci oraz poszanowanie prawa dzieci niepeønosprawnych
do zachowania to samo ci.

Artykuø 4

Obowi zki ogólne

1. Pa stwa Strony zobowi zuj si do zapewnienia i popierania peønej realizacji wszystkich praw czøowieka i podstawowych
wolno ci wszystkich osób niepeønosprawnych, bez jakiejkolwiek dyskryminacji ze wzgl du na niepeønosprawno . W tym celu
Pa stwa Strony zobowi zuj si do:
(a) przyj cia wszelkich odpowiednich rodków ustawodawczych, administracyjnych i innych w celu wdro enia praw uznanych
w niniejszej konwencji,
(b) podj cia wszelkich odpowiednich rodków, w tym ustawodawczych, w celu zmiany lub uchylenia obowi zuj cych ustaw,
przepisów wykonawczych, zwyczajów i praktyk, które dyskryminuj osoby niepeønosprawne,
(c) uwzgl dniania wymogu ochrony i popierania praw czøowieka w odniesieniu do osób niepeønosprawnych w ka dej polityce i
ka dym programie dziaøania,
(d) powstrzymywania si od anga owania si w jakiekolwiek dziaøania lub praktyki, które s niezgodne z niniejsz konwencj i
zapewnienia, e wøadze i instytucje publiczne b d dziaøaøy zgodnie z niniejsz konwencj ,
(e) podejmowania wszelkich odpowiednich dziaøa w celu wyeliminowania dyskryminacji ze wzgl du na niepeønosprawno
przez jak kolwiek osob , organizacj lub prywatne przedsi biorstwo,
(f) podejmowania lub popierania bada i wytwarzania oraz zapewnienia dost pno ci i korzystania z towarów, usøug,
wyposa enia i urz dze uniwersalnie zaprojektowanych, zgodnie z definicj zawart w art. 2 niniejszej konwencji, i które
powinny wymaga mo liwie jak najmniejszych dostosowa i ponoszenia jak najmniejszych kosztów w celu zaspokojenia
szczególnych potrzeb osób niepeønosprawnych, a tak e zobowi zuj si do popierania zasady uniwersalnego projektowania
przy tworzeniu norm i wytycznych,
(g) podejmowania lub popierania bada i tworzenia oraz popierania dost pno ci i wykorzystywania nowych technologii, w tym
technologii informacyjno-komunikacyjnych, przedmiotów wspieraj cych poruszanie si , urz dze i wspomagaj cych
technologii, odpowiednich dla osób niepeønosprawnych, traktuj c priorytetowo technologie dost pne po przyst pnych cenach,
(h) zapewniania osobom niepeønosprawnym dost pnej informacji o przedmiotach wspieraj cych poruszanie si , urz dzeniach
i wspomagaj cych technologiach, w tym nowych technologiach, a tak e o innych formach pomocy, usøug i uøatwie ,
(i) popierania szkole specjalistów i personelu pracuj cego z osobami niepeønosprawnymi, w zakresie praw uznanych w
niniejszej konwencji, tak aby lepiej wiadczone byøy pomoc i usøugi gwarantowane na mocy tych praw.
2. W odniesieniu do praw gospodarczych, spoøecznych i kulturalnych, ka de z Pa stw Stron zobowi zuje si podj kroki,
wykorzystuj c maksymalnie dost pne mu rodki i, gdy to potrzebne, w ramach wspóøpracy mi dzynarodowej, w celu
stopniowego osi gni cia peønej realizacji praw, bez uszczerbku dla tych zobowi za zawartych w niniejszej konwencji które,
zgodnie z prawem mi dzynarodowym, maj skutek natychmiastowy.
3. Przy tworzeniu i wdra aniu ustawodawstwa i polityki celem wprowadzenia w ycie niniejszej konwencji, a tak e w toku
podejmowania decyzji w zakresie spraw zwi zanych z osobami niepeønosprawnymi, Pa stwa Strony b d ci le konsultowa
si z osobami niepeønosprawnymi, a tak e anga owa te osoby, w tym niepeønosprawne dzieci, w te procesy, za
po rednictwem reprezentuj cych je organizacji.
4. adne z postanowie niniejszej konwencji nie narusza jakichkolwiek rozwi za , które bardziej sprzyjaj realizacji praw
osób niepeønosprawnych, a które przewiduje ustawodawstwo Pa stwa Strony lub prawo mi dzynarodowe obowi zuj ce to
Pa stwo. adne z praw czøowieka i podstawowych wolno ci uznanych lub istniej cych w którymkolwiek z Pa stw Stron
niniejszej konwencji na podstawie ustaw, konwencji, przepisów wykonawczych lub zwyczaju nie mo e by ograniczone lub
uchylone pod pretekstem, e niniejsza konwencja nie uznaje takich praw lub wolno ci, lub uznaje je w w szym zakresie.
5. Postanowienia niniejszej konwencji rozci gaj si na wszystkie cz ci pa stw federalnych, bez jakichkolwiek ogranicze
lub wyj tków.

Artykuø 5

Równo i niedyskryminacja

Strona 2 z 10

Konwencja ONZ o prawach osób niepeønosprawnych | www.rpo.gov.pl

2013-04-02

http://www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach-osob-niepelnosprawnych

1. Pa stwa Strony uznaj , e wszyscy ludzie s równi wobec prawa i s uprawnieni, bez jakiejkolwiek dyskryminacji, do
jednakowej ochrony prawnej i jednakowych korzy ci wynikaj cych z prawa.
2. Pa stwa Strony zaka jakiejkolwiek dyskryminacji ze wzgl du na niepeønosprawno i zagwarantuj osobom
niepeønosprawnym jednakow dla wszystkich i skuteczn ochron przed dyskryminacj z jakichkolwiek wzgl dów.
3. W celu popierania równo ci i likwidacji dyskryminacji, Pa stwa Strony podejm wszelkie odpowiednie kroki celem
zapewnienia racjonalnych usprawnie .
4. Za dyskryminacj w rozumieniu niniejszej konwencji nie b d uwa ane szczególne rodki, które s niezb dne celem
przy pieszenia osi gni cia lub zagwarantowania faktycznej równo ci osób niepeønosprawnych.

Artykuø 6

Niepeønosprawne kobiety

1. Pa stwa Strony uznaj , e niepeønosprawne kobiety i dziewcz ta s nara one na wieloaspektow dyskryminacj i, w
zwi zku z tym, podejm rodki w celu zapewnienia peønego i równego korzystania przez nie ze wszystkich praw czøowieka i
podstawowych wolno ci.
2. Pa stwa Strony podejm wszelkie odpowiednie rodki, aby zapewni peøen rozwój, awans i wzmocnienie pozycji kobiet, w
celu zagwarantowania im mo liwo ci wykonywania i korzystania z praw czøowieka i podstawowych wolno ci ustanowionych w
niniejszej konwencji.

Artykuø 7

Niepeønosprawne dzieci

1. Pa stwa Strony podejm wszelkie niezb dne rodki w celu zapewnienia peønego korzystania przez niepeønosprawne dzieci
ze wszystkich praw czøowieka i podstawowych wolno ci, na zasadzie równo ci z innymi dzie mi.
2. We wszystkich dziaøaniach dotycz cych dzieci niepeønosprawnych nale y przede wszystkim kierowa si najlepszym
interesem dziecka.
3. Pa stwa Strony zapewni niepeønosprawnym dzieciom prawo swobodnego wyra ania pogl dów we wszystkich sprawach
ich dotycz cych, przyjmuj c je z nale yt uwag , odpowiednio do wieku i dojrzaøo ci dzieci, na zasadzie równo ci z innymi
dzie mi oraz zapewni dzieciom pomoc w wykonywaniu tego prawa, odpowiednio do ich niepeønosprawno ci i wieku.

Artykuø 8

Podnoszenie wiadomo ci

1. Pa stwa Strony zobowi zuj si podj natychmiastowe, skuteczne i odpowiednie dziaøania w celu:
(a) podniesienia wiadomo ci spoøecze stwa, w tym na poziomie rodziny, w sprawach dotycz cych osób niepeønosprawnych,
a tak e dziaøania na rzecz wzmocnienia poszanowania praw i godno ci osób niepeønosprawnych,
(b) zwalczania stereotypów, uprzedze i szkodliwych praktyk wobec osób niepeønosprawnych, w tym zwi zanych z pøci i
wiekiem, we wszystkich dziedzinach ycia,
(c) promowania wiedzy o zdolno ciach i wkøadzie osób niepeønosprawnych.
2. Do dziaøa podejmowanych w tym celu nale y:
(a) inicjowanie i prowadzenie skutecznych kampanii nastawionych na podnoszenie poziomu wiadomo ci spoøecznej, aby:

(i) rozwija wra liwo na prawa osób niepeønosprawnych,
(ii) popiera pozytywne postrzeganie i wi ksz wiadomo spoøeczn dotycz c osób niepeønosprawnych,
(iii) popiera uznawanie umiej tno ci, zasøug i zdolno ci osób niepeønosprawnych oraz ich wkøadu w miejscu pracy i na
rynku pracy,

(b) rozwijanie, na wszystkich szczeblach systemu edukacji, z uwzgl dnieniem wszystkich dzieci od najwcze niejszych lat,
postawy poszanowania praw osób niepeønosprawnych,
(c) zach canie wszystkich rodków masowego przekazu do przedstawiania wizerunku osób niepeønosprawnych w sposób
zgodny z celem niniejszej konwencji,
(d) popieranie programów podnoszenia wiadomo ci w sprawach dotycz cych osób niepeønosprawnych i praw osób
niepeønosprawnych.

Artykuø 9

Dost pno

1. Aby umo liwi osobom niepeønosprawnym samodzielne funkcjonowanie i peøny udziaø we wszystkich sferach ycia,
Pa stwa Strony podejm odpowiednie rodki w celu zapewnienia osobom niepeønosprawnym, na zasadzie równo ci z innymi
osobami, dost pu do rodowiska fizycznego, rodków transportu, informacji i komunikacji, w tym technologii i systemów
informacyjno-komunikacyjnych, a tak e do innych urz dze i usøug, powszechnie dost pnych lub powszechnie
zapewnianych, zarówno na obszarach miejskich, jak i wiejskich. rodki te, obejmuj ce rozpoznanie i eliminacj przeszkód i
barier w zakresie dost pno ci, stosuj si mi dzy innymi do:
(a) budynków, dróg, transportu oraz innych urz dze wewn trznych i zewn trznych, w tym szkóø, mieszka , instytucji
zapewniaj cych opiek medyczn i miejsc pracy,
(b) informacji, komunikacji i innych usøug, w tym usøug elektronicznych i søu b ratowniczych.
2. Pa stwa Strony podejm równie odpowiednie rodki w celu:
(a) opracowywania, ogøaszania i monitorowania wdra ania minimalnych standardów i wytycznych w sprawie dost pno ci
urz dze i usøug ogólnie dost pnych lub powszechnie zapewnianych,
(b) zapewnienia, e instytucje prywatne, które oferuj urz dzenia i usøugi ogólnie dost pne lub powszechnie zapewniane,
b d braøy pod uwag wszystkie aspekty ich dost pno ci dla osób niepeønosprawnych,
(c) zapewnienia szkolenia wszystkim zainteresowanym na temat dost pno ci dla osób niepeønosprawnych,
(d) zapewnienia w ogólnodost pnych budynkach i innych obiektach oznakowania w alfabecie Braille’a oraz w formach
øatwych do czytania i zrozumienia,
(e) zapewnienia ró nych form pomocy i po rednictwa ze strony innych osób lub zwierz t, w tym przewodników, lektorów i
profesjonalnych tøumaczy j zyka migowego, w celu uøatwienia dost pu do ogólnodost pnych budynków i innych obiektów,
(f) popierania innych odpowiednich form pomocy i wsparcia osób niepeønosprawnych, aby zapewni im dost p do informacji,
(g) popierania dost pu osób niepeønosprawnych do nowych technologii i systemów informacyjno-komunikacyjnych, w tym do
Internetu,
(h) popierania, od wst pnego etapu, projektowania, rozwoju, produkcji i dystrybucji dost pnych technologii i systemów
informacyjno-komunikacyjnych, tak aby technologie te i systemy byøy dost pne po najni szych kosztach.

Artykuø 10

Prawo do ycia

Pa stwa Strony potwierdzaj , e ka da istota ludzka ma przyrodzone prawo do ycia i podejm wszelkie niezb dne rodki w
celu zapewnienia osobom niepeønosprawnym skutecznego korzystania z tego prawa, na zasadzie równo ci z innymi
osobami.

Artykuø 11

Sytuacje zagro enia i sytuacje wymagaj ce pomocy humanitarnej

Pa stwa Strony podejm , zgodnie ze swoimi zobowi zaniami wynikaj cymi z prawa mi dzynarodowego, w tym
mi dzynarodowego prawa humanitarnego oraz mi dzynarodowego prawa praw czøowieka, wszelkie niezb dne rodki w celu

Strona 3 z 10

Konwencja ONZ o prawach osób niepeønosprawnych | www.rpo.gov.pl

2013-04-02

http://www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach-osob-niepelnosprawnych

zapewnienia ochrony i bezpiecze stwa osób niepeønosprawnych w sytuacjach zagro enia, w tym w trakcie konfliktu
zbrojnego, w sytuacjach wymagaj cych pomocy humanitarnej i w przypadku kl sk ywioøowych.

Artykuø 12

Równo wobec prawa

1. Pa stwa Strony potwierdzaj , e osoby niepeønosprawne maj prawo do uznania ich za podmioty prawa.
2. Pa stwa Strony uznaj , e osoby niepeønosprawne maj zdolno prawn , na zasadzie równo ci z innymi osobami, we
wszystkich aspektach ycia.
3. Pa stwa Strony podejm odpowiednie rodki w celu zapewnienia osobom niepeønosprawnym dost pu do wsparcia,
którego mog potrzebowa przy korzystaniu ze zdolno ci prawnej.
4. Pa stwa Strony zagwarantuj , e wszelkie rodki zwi zane z korzystaniem ze zdolno ci prawnej obejmowa b d
odpowiednie i skuteczne zabezpieczenia w celu zapobiegania nadu yciom, zgodnie z mi dzynarodowym prawem praw
czøowieka. Zabezpieczenia zapewni , e rodki zwi zane z korzystaniem ze zdolno ci prawnej b d respektowaøy prawa,
wol i preferencje osoby, b d wolne od konfliktu interesów i bezprawnych nacisków, b d proporcjonalne i dostosowane do
sytuacji danej osoby, b d stosowane przez mo liwie najkrótszy czas i b d podlegaøy staøemu przegl dowi przez wøa ciwe,
niezale ne i bezstronne wøadze lub organ s dowy. Zabezpieczenia powinny by proporcjonalne do stopnia, w jakim takie

rodki wpøywaj na prawa i interesy danej osoby.

5. Pa stwa Strony podejm wszelkie odpowiednie i efektywne rodki, z uwzgl dnieniem postanowie niniejszego artykuøu,
celem zagwarantowania równego prawa osób niepeønosprawnych do posiadania i dziedziczenia wøasno ci, kontroli wøasnych
spraw finansowych oraz do jednakowego dost pu do po yczek bankowych, hipotecznych i innych form kredytów oraz
zapewni , e osoby niepeønosprawne nie b d samowolnie pozbawiane wøasno ci.

Artykuø 13

Dost p do wymiaru sprawiedliwo ci

1. Pa stwa Strony zapewni osobom niepeønosprawnym, na zasadzie równo ci z innymi osobami, skuteczny dost p do
wymiaru sprawiedliwo ci, w tym poprzez wprowadzenie dostosowa proceduralnych i dostosowa odpowiednich do ich
wieku, w celu uøatwienia efektywnego udziaøu, bezpo rednio lub po rednio, zwøaszcza jako wiadków, we wszelkich
post powaniach prawnych, w tym na etapie ledztwa i innych form post powania przygotowawczego.
2. Aby wesprze gwarancje skutecznego dost pu osób niepeønosprawnych do wymiaru sprawiedliwo ci, na zasadzie
równo ci z innymi osobami, Pa stwa Strony b d popiera odpowiednie szkolenia osób pracuj cych w wymiarze
sprawiedliwo ci, w tym w policji i wi ziennictwie.

Artykuø 14

Wolno i bezpiecze stwo osobiste

1. Pa stwa Strony zapewni , e osoby niepeønosprawne, na zasadzie równo ci z innymi osobami:
(a) b d korzystaøy z prawa do wolno ci i bezpiecze stwa osobistego,
(b) nie b d pozbawiane wolno ci bezprawnie lub samowolnie, a tak e, e ka de pozbawienie wolno ci b dzie zgodne z
prawem oraz e niepeønosprawno w adnym przypadku nie b dzie uzasadnia pozbawienia wolno ci.
2. Pa stwa Strony zapewni osobom niepeønosprawnym, które zostan pozbawione wolno ci w wyniku jakiegokolwiek
post powania, prawo, na zasadzie równo ci z innymi osobami, do gwarancji zgodnych z mi dzynarodowym prawem praw
czøowieka i traktowanie zgodne z celami i zasadami niniejszej konwencji, wø czaj c w to zapewnienie racjonalnych
usprawnie .

Artykuø 15

Wolno od tortur lub okrutnego, nieludzkiego albo poni aj cego traktowania lub karania

1. Nikt nie b dzie poddany torturom lub okrutnemu, nieludzkiemu lub poni aj cemu traktowaniu, lub karaniu. W
szczególno ci, nikt nie b dzie poddany, bez swobodnie wyra onej zgody, eksperymentom medycznym lub naukowym.
2. Pa stwa Strony podejm skuteczne rodki ustawodawcze, administracyjne, s dowe i inne w celu zapobiegania, na
zasadzie równo ci z innymi osobami, poddawaniu osób niepeønosprawnych torturom lub okrutnemu, nieludzkiemu lub
poni aj cemu traktowaniu, lub karaniu.

Artykuø 16

Wolno od wykorzystywania, przemocy i nadu y

1. Pa stwa Strony podejm wszelkie odpowiednie rodki ustawodawcze, administracyjne, spoøeczne, w dziedzinie edukacji i
inne w celu ochrony osób niepeønosprawnych, zarówno w domu, jak i poza nim, przed wszelkimi formami wykorzystywania,
przemocy i nadu y , w tym zwi zanych z pøci .
2. Pa stwa Strony podejm równie wszelkie odpowiednie rodki w celu zapobiegania wszelkim formom wykorzystywania,
przemocy i nadu y , poprzez zapewnienie osobom niepeønosprawnym, ich rodzinom oraz opiekunom, mi dzy innymi,
wøa ciwych form pomocy i wsparcia odpowiednich ze wzgl du na pøe i wiek, w tym poprzez zapewnienie informacji i edukacji
na temat unikania, rozpoznawania i zgøaszania przypadków wykorzystywania, przemocy i nadu y . Pa stwa Strony
zapewni , e formy pomocy i wsparcia b d dostosowane do wieku, pøci i niepeønosprawno ci.
3. Aby zapobiega wszelkim formom wykorzystywania, przemocy i nadu y , Pa stwa Strony zapewni , e wszelkie
uøatwienia i programy maj ce søu y osobom niepeønosprawnym b d efektywnie monitorowane przez niezale ne wøadze.
4. Pa stwa Strony podejm wszelkie odpowiednie rodki w celu wspierania powrotu do zdrowia fizycznego i psychicznego
oraz w zakresie zdolno ci poznawczych, a tak e wspierania rehabilitacji i spoøecznej reintegracji osób niepeønosprawnych,
które staøy si ofiarami jakiejkolwiek formy wykorzystywania, przemocy i nadu y , w tym poprzez zapewnienie pomocy i
wsparcia. Proces powrotu do zdrowia i reintegracja powinny nast powa w rodowisku sprzyjaj cym zdrowiu, dobrobytowi,
szacunkowi dla samego siebie, godno ci i samodzielno ci oraz powinny uwzgl dnia potrzeby wynikaj ce z pøci i wieku.
5. Pa stwa Strony ustanowi skuteczne ustawodawstwo i polityk , w tym ustawodawstwo i polityk na rzecz kobiet i dzieci, w
celu zapewnienia, e przypadki wykorzystywania, przemocy i nadu y wobec osób niepeønosprawnych b d identyfikowane,
badane i, gdy to wøa ciwe, cigane.

Artykuø 17

Ochrona integralno ci osobistej

Ka da osoba niepeønosprawna ma prawo do poszanowania jej integralno ci fizycznej i psychicznej, na zasadzie równo ci z
innymi osobami.

Artykuø 18

Swoboda przemieszczania si i obywatelstwo

1. Pa stwa Strony uznaj prawo osób niepeønosprawnych do swobody przemieszczania si , swobody wyboru miejsca
zamieszkania i do obywatelstwa, na zasadzie równo ci z innymi osobami, mi dzy innymi poprzez zapewnienie, e osoby
niepeønosprawne:
(a) b d miaøy prawo uzyska

i zmieni obywatelstwo i nie b d pozbawiane obywatelstwa arbitralnie lub ze wzgl du na

niepeønosprawno ,
(b) nie b d pozbawiane, ze wzgl du na niepeønosprawno , mo liwo ci do uzyskania, posiadania i korzystania z dokumentu
po wiadczaj cego obywatelstwo lub innego dokumentu to samo ci, ani zdolno ci do korzystania z odpowiednich procedur,
takich jak procedury imigracyjne, które mog by konieczne celem uøatwienia korzystania z prawa do swobody
przemieszczania si ,

Strona 4 z 10

Konwencja ONZ o prawach osób niepeønosprawnych | www.rpo.gov.pl

2013-04-02

http://www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach-osob-niepelnosprawnych

(c) b d mogøy swobodnie opu ci jakikolwiek kraj, wø czaj c w to wøasny,
(d) nie b d pozbawiane, arbitralnie lub ze wzgl du na niepeønosprawno , prawa wjazdu do wøasnego kraju.
2. Niepeønosprawne dzieci b d rejestrowane niezwøocznie po urodzeniu i od urodzenia maj prawo do nazwiska, prawo do
nabycia obywatelstwa oraz, w miar mo liwo ci, maj prawo zna rodziców i podlega ich opiece.

Artykuø 19

Prowadzenie ycia samodzielnie i przy wø czeniu w spoøecze stwo

Pa stwa Strony niniejszej konwencji uznaj równe prawo wszystkich osób niepeønosprawnych do ycia w spoøecze stwie,
wraz z prawem dokonywania takich samych wyborów, na równi z innymi osobami, oraz podejm efektywne i odpowiednie

rodki w celu uøatwienia peønego korzystania przez osoby niepeønosprawne z tego prawa oraz ich peønej integracji i peønego

udziaøu w yciu spoøecze stwa, w tym poprzez zapewnienie, e:
(a) osoby niepeønosprawne b d miaøy mo liwo wyboru miejsca zamieszkania i podj cia decyzji co do tego, gdzie i z kim
b d mieszka , na zasadzie równo ci z innymi osobami, a tak e, e nie b d zobowi zywane do mieszkania w szczególnych
warunkach,
(b) osoby niepeønosprawne b d miaøy dost p do szerokiego zakresu usøug wiadczonych w domu, w miejscu zamieszkania i
innych usøug wsparcia wiadczonych w ramach spoøeczno ci lokalnej, w tym do pomocy osobistej niezb dnej do ycia w
spoøeczno ci i integracji spoøecznej, która tak e pozwoli na zapobieganie izolacji i segregacji spoøecznej,
(c) wiadczone w spoøeczno ci lokalnej usøugi i urz dzenia dla ogóøu ludno ci b d dost pne dla osób niepeønosprawnych, na
zasadzie równo ci z innymi osobami oraz b d odpowiada ich potrzebom.

Artykuø 20

Mobilno

Pa stwa Strony podejm skuteczne rodki celem umo liwienia osobom niepeønosprawnym mobilno ci osobistej i mo liwie
najwi kszej samodzielno ci w tym zakresie, mi dzy innymi poprzez:
(a) uøatwianie mobilno ci osób niepeønosprawnych, w sposób i w czasie przez nie wybranym i po przyst pnej cenie,
(b) uøatwianie osobom niepeønosprawnym dost pu do wysokiej jako ci przedmiotów wspieraj cych poruszanie si , urz dze i
technologii wspomagaj cych oraz do pomocy i po rednictwa ze strony innych osób lub zwierz t, w tym poprzez ich
udost pnianie po przyst pnej cenie,
(c) zapewnianie osobom niepeønosprawnym i wyspecjalizowanemu personelowi pracuj cemu z osobami niepeønosprawnymi
szkolenia w zakresie umiej tno ci poruszania si ,
(d) zach canie jednostek wytwarzaj cych przedmioty wspieraj ce poruszanie si , urz dzenia i technologie wspomagaj ce,
do uwzgl dniania wszystkich aspektów mobilno ci osób niepeønosprawnych.

Artykuø 21

Wolno wypowiadania si i wyra ania opinii oraz dost p do informacji

Pa stwa Strony podejm wszelkie odpowiednie rodki, aby osoby niepeønosprawne mogøy korzysta z prawa do wolno ci
wypowiadania si i wyra ania opinii, w tym wolno ci poszukiwania, otrzymywania i rozpowszechniania informacji i pogl dów,
na zasadzie równo ci z innymi osobami i poprzez wszelkie formy komunikacji, wedøug ich wyboru, zgodnie z definicj zawart
w art. 2 niniejszej konwencji, mi dzy innymi poprzez:
(a) dostarczanie osobom niepeønosprawnym informacji przeznaczonych dla ogóøu spoøecze stwa, w dost pnych dla nich
formach i technologiach, odpowiednio do ró nych rodzajów niepeønosprawno ci, na czas i bez dodatkowych kosztów,
(b) akceptowanie i uøatwianie korzystania przez osoby niepeønosprawne w sprawach urz dowych z j zyków migowych,
alfabetu Braille'a, komunikacji rozserzonej (augmentatywnej) i alternatywnej oraz wszelkich innych dost pnych rodków,
sposobów i form komunikowania si przez osoby niepeønosprawne, wedøug ich wyboru,
(c) nakøanianie instytucji prywatnych, które wiadcz usøugi dla ogóøu spoøecze stwa, w tym przez Internet, do dostarczania
informacji i usøug w formie dost pnej i u ytecznej dla osób niepeønosprawnych,
(d) zach canie rodków masowego przekazu, w tym dostawców informacji przez Internet, do zapewnienia, by ich usøugi byøy
dost pne dla osób niepeønosprawnych,
(e) uznanie i popieranie korzystania z j zyków migowych.

Artykuø 22

Poszanowanie prywatno ci

1. adna osoba niepeønosprawna, bez wzgl du na miejsce zamieszkania lub warunki yciowe, nie mo e by nara ona na
arbitraln lub bezprawn ingerencj w ycie prywatne, sprawy rodzinne, dom lub korespondencj , czy innego typu
komunikacj mi dzyludzk , ani te na bezprawne naruszanie jej czci i reputacji. Osoby niepeønosprawne maj prawo do
ochrony prawnej przed tego rodzaju ingerencjami.
2. Pa stwa Strony b d chroni poufno informacji osobistych, o zdrowiu i rehabilitacji osób niepeønosprawnych, na
zasadzie równo ci z innymi osobami.

Artykuø 23

Poszanowanie domu i rodziny

1. Pa stwa Strony podejm efektywne i odpowiednie rodki w celu likwidacji dyskryminacji osób niepeønosprawnych we
wszystkich sprawach dotycz cych maø e stwa, rodziny, rodzicielstwa i zwi zków, na zasadzie równo ci z innymi osobami, w
taki sposób, aby zapewni :
(a) uznanie prawa wszystkich osób niepeønosprawnych, które s w odpowiednim do zawarcia maø e stwa wieku, do zawarcia
maø e stwa i do zaøo enia rodziny, na podstawie swobodnie wyra onej i peønej zgody przyszøych maø onków,
(b) uznanie prawa osób niepeønosprawnych do podejmowania swobodnych i odpowiedzialnych decyzji o liczbie i czasie
urodzenia dzieci oraz do dost pu do dostosowanych do wieku edukacji i informacji dotycz cych prokreacji i planowania
rodziny, a tak e do rodków niezb dnych do korzystania z tych praw,
(c) zachowanie zdolno ci rozrodczych przez osoby niepeønosprawne, w tym przez dzieci, na zasadzie równo ci z innymi
osobami.
2. Pa stwa Strony zagwarantuj prawa i obowi zki osób niepeønosprawnych w zakresie opieki nad dzie mi, kurateli,
powiernictwa, adopcji lub podobnych instytucji, je li takie instytucje przewiduje ustawodawstwo krajowe; we wszystkich
przypadkach nadrz dne b dzie dobro dziecka. Pa stwa Strony zapewni osobom niepeønosprawnym odpowiedni pomoc w
wykonywaniu obowi zków zwi zanych z wychowywaniem dzieci.
3. Pa stwa Strony zapewni dzieciom niepeønosprawnym jednakowe prawa do ycia w rodzinie. Maj c na uwadze realizacj
tych praw i w celu zapobiegania ukrywaniu, porzuceniu, zaniedbywaniu i segregacji dzieci niepeønosprawnych, Pa stwa
Strony dostarcza b d odpowiednio wcze nie i wszechstronne informacje, oferowa pomoc i usøugi dzieciom
niepeønosprawnym i ich rodzinom.
4. Pa stwa Strony zapewni , e dziecko nie b dzie odø czane od rodziców bez ich zgody, z wyj tkiem sytuacji, kiedy
wøa ciwe wøadze, podlegaj ce kontroli s dowej, postanowi , zgodnie z obowi zuj cym prawem i procedurami, e takie
odø czenie jest konieczne ze wzgl du na najlepszy interes dziecka. W adnym przypadku nie mo na odø cza dziecka od
rodziców z powodu jego niepeønosprawno ci lub niepeønosprawno ci jednego lub obojga rodziców.
5. W przypadku, gdy najbli sza rodzina nie jest w stanie sprawowa opieki nad dzieckiem niepeønosprawnym, Pa stwa
Strony podejm wszelkie wysiøki, aby zapewni alternatywn opiek przez dalsz rodzin , a je eli oka e si to niemo liwe, w
ramach spoøeczno ci w warunkach rodzinnych.

Strona 5 z 10

Konwencja ONZ o prawach osób niepeønosprawnych | www.rpo.gov.pl

2013-04-02

http://www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach-osob-niepelnosprawnych

Artykuø 24

Edukacja

1. Pa stwa Strony uznaj prawo osób niepeønosprawnych do edukacji. W celu realizacji tego prawa bez dyskryminacji i na
zasadach równych szans, Pa stwa Strony zapewni wø czaj cy system ksztaøcenia umo liwiaj cy integracj na wszystkich
poziomach edukacji i w ksztaøceniu ustawicznym, zmierzaj ce do:
(a) peønego rozwoju potencjaøu oraz poczucia godno ci i wøasnej warto ci, a tak e wzmocnienia poszanowania praw
czøowieka, podstawowych wolno ci i ró norodno ci ludzkiej,
(b) rozwijania przez osoby niepeønosprawne ich osobowo ci, talentów i kreatywno ci, a tak e zdolno ci umysøowych i
fizycznych, przy peønym wykorzystaniu ich mo liwo ci,
(c) umo liwienia osobom niepeønosprawnym efektywnego udziaøu w wolnym spoøecze stwie.
2. Realizuj c to prawo, Pa stwa Strony zapewni , e:
(a) osoby niepeønosprawne nie b d wykluczane z powszechnego systemu edukacji ze wzgl du na niepeønosprawno , a
tak e, e dzieci niepeønosprawne nie b d wykluczane, ze wzgl du na niepeønosprawno , z bezpøatnej i obowi zkowej nauki
w szkole podstawowej lub z nauczania na poziomie rednim,
(b) osoby niepeønosprawne b d korzysta z wø czaj cego, bezpøatnego nauczania obowi zkowego wysokiej jako ci, na
poziomie podstawowym i rednim, na zasadzie równo ci z innymi osobami, w spoøeczno ciach, w których yj ,
(c) wprowadzane b d racjonalne usprawnienia, zgodnie z indywidualnymi potrzebami,
(d) osoby niepeønosprawne b d uzyskiwa niezb dne wsparcie, w ramach powszechnego systemu edukacji, celem
uøatwienia ich skutecznej edukacji,
(e) stosowane b d skuteczne rodki zindywidualizowanego wsparcia w rodowisku, które maksymalizuje rozwój edukacyjny
i spoøeczny, zgodnie z celem peønego wø czenia.
3. Pa stwa Strony umo liwi osobom niepeønosprawnym zdobycie umiej tno ci yciowych i spoøecznych, aby uøatwi im
peøny i równy udziaø w edukacji i w yciu spoøeczno ci. W tym celu Pa stwa Strony b d podejmowa odpowiednie rodki, w
tym:
(a) uøatwianie nauki alfabetu Braille'a, alternatywnego pisma, wspomagaj cych (augmentatywnych) i alternatywnych
sposobów, rodków i form komunikacji i orientacji oraz umiej tno ci poruszania si , a tak e uøatwianie wsparcia rówie ników i
doradztwa,
(b) uøatwianie nauki j zyka migowego i popieranie to samo ci j zykowej spoøeczno ci osób gøuchych,
(c) zapewnienie, e edukacja osób, w szczególno ci dzieci, które s niewidome, gøuche lub gøuchoniewidome b dzie
prowadzona w najodpowiedniejszych j zykach i przy pomocy sposobów i rodków komunikacji najodpowiedniejszych dla
jednostki, a tak e w rodowisku, które maksymalizuje rozwój edukacyjny i spoøeczny.
4. Aby wesprze realizacj tego prawa, Pa stwa Strony podejm odpowiednie rodki w celu zatrudniania nauczycieli, w tym
nauczycieli niepeønosprawnych, którzy maj kwalifikacje w zakresie u ywania j zyka migowego i/lub alfabetu Braille'a, oraz w
celu szkolenia specjalistów i personelu pracuj cych na wszystkich szczeblach edukacji. Takie szkolenie b dzie obejmowa
wiedz na temat problemów niepeønosprawno ci i korzystanie ze wspomagaj cych (augmentatywnych) i alternatywnych
sposobów, rodków i form komunikacji, technik i materiaøów edukacyjnych, w celu wspierania osób niepeønosprawnych.
5. Pa stwa Strony zapewni , e osoby niepeønosprawne b d miaøy dost p do powszechnego szkolnictwa wy szego,
szkolenia zawodowego, ksztaøcenia dorosøych i mo liwo ci uczenia si przez caøe ycie, bez dyskryminacji i na zasadzie
równo ci z innymi osobami. W tym celu Pa stwa Strony zagwarantuj , e zapewnione b d racjonalne usprawnienia dla
osób niepeønosprawnych.

Artykuø 25

Zdrowie

Pa stwa Strony uznaj , e osoby niepeønosprawne maj prawo do osi gni cia najwy szego mo liwego poziomu stanu
zdrowia, bez dyskryminacji ze wzgl du na niepeønosprawno . Pa stwa Strony podejm wszelkie odpowiednie rodki w celu
zapewnienia osobom niepeønosprawnym dost pu do usøug opieki zdrowotnej bior cych pod uwag szczególnie wymogi
zwi zane z pøci , w tym rehabilitacji zdrowotnej. W szczególno ci, Pa stwa Strony:
(a) zapewni osobom niepeønosprawnym taki sam jak w przypadku innych osób zakres, jako i standard bezpøatnej lub
zapewnianej po przyst pnych cenach usøug opieki zdrowotnej i programów zdrowotnych, w tym w zakresie zdrowia
seksualnego i prokreacyjnego oraz adresowanych do caøej populacji programów w zakresie zdrowia publicznego,
(b) zapewni te usøugi zdrowotne, które s potrzebne osobom niepeønosprawnym, szczególnie ze wzgl du na ich
niepeønosprawno , w tym wczesne rozpoznawanie i leczenie, je eli jest potrzebne, a tak e usøugi maj ce na celu
ograniczenie i zapobieganie dalszej niepeønosprawno ci, w tym dzieci i osób starszych,
(c) zapewni wiadczenie usøug opieki zdrowotnej mo liwie blisko spoøeczno ci, w których yj osoby niepeønosprawne, w
tym na obszarach wiejskich,
(d) zobowi

osoby wykonuj ce zawody medyczne do zapewniania osobom niepeønosprawnym, na podstawie swobodnie

przez nie wyra onej i wiadomej zgody, opieki takiej samej jako ci jak innym osobom poprzez, mi dzy innymi, podnoszenie

wiadomo ci w zakresie praw czøowieka, godno ci, niezale no ci i potrzeb osób niepeønosprawnych przy wykorzystaniu

szkole i poprzez rozpowszechnianie norm etycznych w publicznej i prywatnej opiece zdrowotnej,
(e) zaka dyskryminacji osób niepeønosprawnych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego, a tak e ubezpieczenia na ycie,
je li takie ubezpieczenie jest dozwolone przez ustawodawstwo krajowe, za ubezpieczenia b d zapewniane w sposób
sprawiedliwy i rozs dny,
(f) b d zapobiega przypadkom odmowy udzielenia, ze wzgl du na niepeønosprawno , opieki zdrowotnej lub usøug
zdrowotnych, albo po ywienia i pøynów.

Artykuø 26

Rehabilitacja

1. Pa stwa Strony podejm skuteczne i odpowiednie rodki, uwzgl dniaj c wsparcie wzajemnie udzielane sobie przez osoby
niepeønosprawne oraz wsparcie udzielane przez inne osoby, w celu umo liwienia osobom niepeønosprawnym uzyskania i
utrzymania mo liwie najwi kszej niezale no ci, peønych zdolno ci fizycznych, intelektualnych, spoøecznych i zawodowych
oraz peønej integracji i udziaøu we wszystkich aspektach ycia spoøecze stwa. W tym celu Pa stwa Strony zorganizuj ,
wzmocni i rozwin usøugi i programy w zakresie wszechstronnej rehabilitacji, w szczególno ci w obszarze zdrowia,
zatrudnienia, edukacji i usøug socjalnych, w taki sposób, aby usøugi i programy:
(a) byøy dost pne od mo liwie najwcze niejszego etapu i byøy oparte na multidyscyplinarnej ocenie indywidualnych potrzeb i
potencjaøu,
(b) wspieraøy udziaø i integracj w spoøecze stwie oraz wø czenie we wszystkie aspekty ycia spoøecze stwa, byøy dobrowolne
i dost pne dla osób niepeønosprawnych mo liwie blisko spoøeczno ci, w których yj , w tym na obszarach wiejskich,
2. Pa stwa Strony b d popiera rozwój szkolenia wst pnego i ustawicznego specjalistów i personelu pracuj cych w
usøugach rehabilitacji.
3. Pa stwa Strony b d promowa dost pno , znajomo i korzystanie w procesie rehabilitacji z urz dze i technologii
wspomagaj cych, zaprojektowanych dla osób niepeønosprawnych.

Artykuø 27

Praca i zatrudnienie

Strona 6 z 10

Konwencja ONZ o prawach osób niepeønosprawnych | www.rpo.gov.pl

2013-04-02

http://www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach-osob-niepelnosprawnych

1. Pa stwa Strony uznaj prawo osób niepeønosprawnych do pracy, na zasadzie równo ci z innymi osobami; obejmuje to
prawo do mo liwo ci zarabiania na ycie poprzez prac swobodnie wybran lub przyj t na rynku pracy oraz w otwartym,
integracyjnym i dost pnym dla osób niepeønosprawnych rodowisku pracy. Pa stwa Strony b d chroni i popiera realizacj
prawa do pracy, równie tych osób, które stan si niepeønosprawne w okresie zatrudnienia, poprzez podj cie odpowiednich
kroków, w tym na drodze ustawodawczej, mi dzy innymi w celu:
(a) zakazania dyskryminacji ze wzgl du na niepeønosprawno w odniesieniu do wszelkich kwestii dotycz cych wszystkich
form zatrudnienia, w tym warunków rekrutacji, przyjmowania do pracy i zatrudnienia, kontynuacji zatrudnienia, awansu
zawodowego oraz bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,
(b) ochrony praw osób niepeønosprawnych, na zasadzie równo ci z innymi osobami, do sprawiedliwych i korzystnych
warunków pracy, w tym do równych szans i jednakowego wynagrodzenia za prac jednakowej warto ci, bezpiecznych i
higienicznych warunków pracy, wø czaj c w to ochron przed molestowaniem i zado uczynienie za doznane krzywdy,
(c) zapewnienia, by osoby niepeønosprawne korzystaøy z praw pracowniczych i z prawa do organizowania si w zwi zki
zawodowe, na zasadzie równo ci z innymi osobami,
(d) umo liwienia osobom niepeønosprawnym skutecznego dost pu do ogólnych programów poradnictwa specjalistycznego i
zawodowego, usøug po rednictwa pracy oraz szkolenia zawodowego i ksztaøcenia ustawicznego,
(e) popierania mo liwo ci zatrudnienia i rozwoju zawodowego osób niepeønosprawnych na rynku pracy oraz pomocy w
znalezieniu, uzyskaniu i utrzymaniu zatrudnienia oraz powrocie do zatrudnienia,
(f) popierania mo liwo ci samozatrudnienia, przedsi biorczo ci, tworzenia spóødzielni i zakøadania wøasnych przedsi biorstw,
(g) zatrudniania osób niepeønosprawnych w sektorze publicznym,
(h) popierania zatrudniania osób niepeønosprawnych w sektorze prywatnym, poprzez odpowiedni polityk i rodki, które
mog obejmowa programy dziaøa pozytywnych, zach ty i inne dziaøania,
(i) zapewnienia wprowadzania racjonalnych usprawnie dla osób niepeønosprawnych w miejscu pracy,
(j) popierania zdobywania przez osoby niepeønosprawne do wiadczenia zawodowego na otwartym rynku pracy,
(k) popierania programów rehabilitacji zawodowej, utrzymania pracy i powrotu do pracy, adresowanych do osób
niepeønosprawnych.
2. Pa stwa Strony zagwarantuj , e osoby niepeønosprawne nie b d utrzymywane w stanie niewolnictwa lub podda stwa i
b d chronione, na zasadzie równo ci z innymi osobami, przed prac przymusow lub obowi zkow .

Artykuø 28

Odpowiednie warunki ycia i ochrona socjalna

1. Pa stwa Strony uznaj prawo osób niepeønosprawnych do odpowiednich warunków ycia ich samych i ich rodzin,
wø czaj c w to odpowiednie wy ywienie, odzie i mieszkanie oraz prawo do staøego polepszania warunków ycia, i podejm
odpowiednie kroki w celu zagwarantowania i popierania realizacji tych praw bez dyskryminacji ze wzgl du na
niepeønosprawno .
2. Pa stwa Strony uznaj prawo osób niepeønosprawnych do ochrony socjalnej i do korzystania z tego prawa bez
dyskryminacji ze wzgl du na niepeønosprawno oraz podejm odpowiednie kroki w celu zagwarantowania i popierania
realizacji tego prawa, wø czaj c rodki w celu:
(a) zapewnienia osobom niepeønosprawnym jednakowego dost pu do usøug w zakresie dostarczania czystej wody oraz do
odpowiednich usøug, urz dze i innego rodzaju pomocy w zaspokajaniu potrzeb zwi zanych z niepeønosprawno ci , po
przyst pnych cenach,
(b) zapewnienia osobom niepeønosprawnym, w szczególno ci niepeønosprawnym kobietom i dziewcz tom oraz
niepeønosprawnym osobom w starszym wieku, dost pu do ochrony socjalnej i programów ograniczania ubóstwa,
(c) zapewnienia osobom niepeønosprawnym i ich rodzinom, yj cym w ubóstwie, dost pu do pomocy pa stwa w pokrywaniu
wydatków zwi zanych z niepeønosprawno ci , w tym wydatków na odpowiednie szkolenia, poradnictwo, pomoc finansow i
tymczasow opiek daj c wytchnienie staøym opiekunom,
(d) zapewnienia osobom niepeønosprawnym dost pu do programów mieszka komunalnych,
(e) zapewnienia osobom niepeønosprawnym jednakowego dost pu do ubezpieczenia i wiadcze emerytalnych.

Artykuø 29

Udziaø w yciu politycznym i publicznym

Pa stwa Strony zagwarantuj osobom niepeønosprawnym prawa polityczne i mo liwo korzystania z nich, na zasadzie
równo ci z innymi osobami oraz zobowi zuj si do:
(a) zapewnienia, e osoby niepeønosprawne b d mogøy efektywnie i w peøni uczestniczy w yciu politycznym i publicznym,
na zasadzie równo ci z innymi osobami, bezpo rednio lub za po rednictwem swobodnie wybranych przedstawicieli,
wø czaj c w to prawo i mo liwo korzystania z czynnego i biernego prawa wyborczego, mi dzy innymi poprzez:

(i) zapewnienie, e tryb gøosowania oraz stosowane w zwi zku z nim urz dzenia i materiaøy b d odpowiednie,
dost pne i øatwe do zrozumienia i u ycia,
(ii) ochron praw osób niepeønosprawnych do tajnego gøosowania w wyborach i referendach publicznych bez
zastraszania, a tak e do kandydowania w wyborach, efektywnego sprawowania urz du i peønienia wszelkich funkcji
publicznych na wszystkich szczeblach rz dzenia, uøatwianie korzystania ze wspomagaj cych i nowych technologii tam,
gdzie to wøa ciwe,
(iii) gwarancje swobody wyra ania woli przez osoby niepeønosprawne wyst puj ce jako wyborcy i, w tym celu, tam
gdzie to konieczne, zezwalanie osobom niepeønosprawnym, na ich yczenie, na korzystanie z pomocy w gøosowaniu ze
strony wybranej przez nie osoby;

(b) aktywnego promowania rodowiska, w którym osoby niepeønosprawne b d mogøy efektywnie i w peøni uczestniczy w
kierowaniu sprawami publicznymi, bez dyskryminacji i na zasadzie równo ci z innymi osobami, oraz zach cania ich do
udziaøu w sprawach publicznych, w tym do:

(i) udziaøu w organizacjach pozarz dowych i stowarzyszeniach uczestnicz cych w yciu publicznym i politycznym kraju,
a tak e w dziaøalno ci partii politycznych i zarz dzania nimi,
(ii) tworzenia organizacji osób niepeønosprawnych w celu reprezentowania osób niepeønosprawnych na szczeblu
mi dzynarodowym, krajowym, regionalnym i lokalnym oraz przyst powania do takich organizacji.

Artykuø 30

Udziaø w yciu kulturalnym, rekreacji, wypoczynku i sporcie

1. Pa stwa Strony uznaj prawo osób niepeønosprawnych do udziaøu, na zasadzie równo ci z innymi osobami, w yciu
kulturalnym i podejm wszelkie odpowiednie rodki w celu zapewnienia, e osoby niepeønosprawne:
(a) b d miaøy dost p do materiaøów w dziedzinie kultury w dost pnych dla nich formach,
(b) b d miaøy dost p do programów telewizyjnych, filmów, teatru i innego rodzaju dziaøalno ci kulturalnej, w dost pnych dla
nich formach,
(c) b d miaøy dost p do miejsc dziaøalno ci kulturalnej lub usøug z ni zwi zanych, takich jak teatry, muzea, kina, biblioteki i
usøugi turystyczne oraz, w miar mo liwo ci, b d miaøy dost p do zabytków i miejsc wa nych dla kultury narodowej.
2. Pa stwa Strony podejm odpowiednie rodki w celu zapewnienia, e osoby niepeønosprawne b d miaøy mo liwo ci
rozwoju i wykorzystywania potencjaøu twórczego, artystycznego i intelektualnego, nie tylko dla wøasnej korzy ci, ale tak e dla
wzbogacenia spoøecze stwa.

Strona 7 z 10

Konwencja ONZ o prawach osób niepeønosprawnych | www.rpo.gov.pl

2013-04-02

http://www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach-osob-niepelnosprawnych

3. Pa stwa Strony podejm odpowiednie rodki, zgodne z prawem mi dzynarodowym, w celu zapewnienia, e przepisy
chroni ce prawa autorskie nie b d stanowiøy nieuzasadnionej lub dyskryminacyjnej bariery dla osób niepeønosprawnych w
dost pie do materiaøów w dziedzinie kultury.
4. Osoby niepeønosprawne b d uprawnione, na zasadzie równo ci z innymi osobami, do uznania ich szczególnej to samo ci
kulturowej i j zykowej, w tym j zyków migowych i kultury osób niesøysz cych, a tak e do uzyskania wsparcia w tym zakresie.
5. W celu umo liwienia osobom niepeønosprawnym udziaøu, na zasadzie równo ci z innymi osobami, w dziaøalno ci
rekreacyjnej, wypoczynkowej i sportowej, Pa stwa Strony podejm odpowiednie rodki w celu:
(a) zach cania osób niepeønosprawnych do udziaøu, w mo liwie najszerszym zakresie, w powszechnej dziaøalno ci sportowej
na wszystkich poziomach i popierania tego udziaøu,
(b) zapewnienia osobom niepeønosprawnym mo liwo ci organizacji i rozwoju dziaøalno ci sportowej i rekreacyjnej
uwzgl dniaj cej niepeønosprawno oraz mo liwo ci udziaøu w takiej dziaøalno ci i, w tym celu, zach cania do zapewniania,
na zasadzie równo ci z innymi osobami, odpowiedniego instrukta u, szkolenia i zasobów,
(c) zapewnienia osobom niepeønosprawnym dost pu do miejsc uprawiania sportu, rekreacji i turystyki,
(d) zapewnienia dzieciom niepeønosprawnym dost pu, na zasadzie równo ci z innymi dzie mi, do udziaøu w zabawie,
rekreacji i wypoczynku oraz dziaøalno ci sportowej, wø czaj c tak dziaøalno w ramy systemu szkolnego,
e) zapewnienia osobom niepeønosprawnym dost pu do usøug wiadczonych przez organizatorów dziaøalno ci w zakresie
rekreacji, turystyki, wypoczynku i sportu.

Artykuø 31

Statystyka i zbieranie danych

1. Pa stwa Strony zobowi zuj si zbiera odpowiednie informacje, w tym dane statystyczne i wyniki bada , które umo liwi
im ksztaøtowanie i realizowanie polityki søu cej wykonywaniu niniejszej konwencji. Proces zbierania i przechowywania tych
informacji powinien by :
(a) zgodny z prawnie okre lonymi gwarancjami, w tym z ustawodawstwem w zakresie ochrony danych, w celu
zagwarantowania poufno ci i poszanowania prywatno ci osób niepeønosprawnych,
(b) zgodny z normami zaakceptowanymi na szczeblu mi dzynarodowym w zakresie ochrony praw czøowieka i podstawowych
wolno ci oraz z zasadami etycznymi w zakresie zbierania danych statystycznych i korzystania z nich.
2. Informacje zbierane zgodnie z niniejszym artykuøem b d odpowiednio segregowane i b d søu yøy pomoc w ocenie
realizacji przez Pa stwa Strony zobowi za wynikaj cych z niniejszej konwencji oraz w rozpoznawaniu i likwidowaniu barier,
które napotykaj osoby niepeønosprawne przy korzystaniu z ich praw.
3. Pa stwa Strony przyjm na siebie odpowiedzialno za rozpowszechnianie danych statystycznych oraz zapewni ich
dost pno dla osób niepeønosprawnych i innych osób.

Artykuø 32

Wspóøpraca mi dzynarodowa

1. Pa stwa Strony uznaj znaczenie, jakie wspóøpraca mi dzynarodowa i jej popieranie maj dla wspierania krajowych
wysiøków na rzecz realizacji celów niniejszej konwencji oraz podejm odpowiednie i efektywne rodki w tym celu, razem z
innymi Pa stwami oraz, je eli to wøa ciwe, w partnerstwie z odpowiednimi organizacjami mi dzynarodowymi i regionalnymi
oraz spoøecze stwem obywatelskim, w szczególno ci z organizacjami osób niepeønosprawnych. Takie rodki mog , mi dzy
innymi, obejmowa :
(a) zapewnienie, e wspóøpraca mi dzynarodowa, w tym mi dzynarodowe programy rozwoju, b dzie miaøa charakter
integracyjny i byøa dost pna dla osób niepeønosprawnych,
(b) uøatwianie i wspieranie budowania potencjaøu, w tym poprzez wymian i udost pnianie informacji, do wiadcze ,
programów szkoleniowych i najlepszych praktyk,
(c) uøatwianie wspóøpracy w zakresie bada i dost pu do wiedzy naukowo-technicznej,
(d) zapewnianie, je eli to wøa ciwe, pomocy technicznej i ekonomicznej, w tym poprzez uøatwianie dost pu i dzielenie si
technologiami dotycz cymi dost pno ci i wspomagania oraz poprzez transfer technologii.
2. Postanowienia niniejszego artykuøu nie wpøywaj na obowi zek adnego Pa stwa Strony wywi zywania si z zobowi za
wynikaj cych z niniejszej konwencji.

Artykuø 33

Wdra anie i monitorowanie na szczeblu krajowym

1. Pa stwa Strony, zgodnie ze swoim systemem organizacyjnym, wyznacz w ramach rz du jeden lub wi cej punktów
kontaktowych w sprawach dotycz cych wdra ania niniejszej konwencji, po wi caj c nale yt uwag ustanowieniu lub
wyznaczeniu mechanizmu koordynacji w ramach rz du, w celu uøatwienia dziaøa zwi zanych z wdra aniem konwencji w
ró nych sektorach i na ró nych szczeblach.
2. Pa stwa Strony, zgodnie ze swoim systemem prawnym i administracyjnym, utrzymywa b d , wzmocni , wyznacz lub
ustanowi struktur , obejmuj c jeden lub wi cej niezale nych mechanizmów, tam, gdzie to wøa ciwe, w celu popierania,
ochrony i monitorowania wdra ania niniejszej konwencji. Wyznaczaj c lub ustanawiaj c taki mechanizm, Pa stwa Strony
uwzgl dni zasady dotycz ce statusu i funkcjonowania krajowych instytucji ochrony i popierania praw czøowieka.
3. Spoøecze stwo obywatelskie, w szczególno ci osoby niepeønosprawne i reprezentuj ce je organizacje, b dzie wø czone w
proces monitorowania i b d w peøni w nim uczestniczy .

Artykuø 34

Komitet do spraw Praw Osób Niepeønosprawnych

1. Ustanawia si Komitet do spraw Praw Osób Niepeønosprawnych (zwany dalej „Komitetem"), który sprawuje funkcje
wymienione poni ej.
2. W chwili wej cia w ycie niniejszej konwencji Komitet b dzie si skøada z dwunastu ekspertów. Po dodatkowych
sze dziesi ciu ratyfikacjach lub przyst pieniach do konwencji liczba czøonków Komitetu wzro nie o sze ciu, osi gaj c
maksymaln liczb osiemnastu czøonków.
3. Czøonkowie Komitetu b d peøni funkcje we wøasnym imieniu i powinni mie wysokie kwalifikacje moralne oraz uznane
kompetencje i do wiadczenie w dziedzinie obj tej zakresem niniejszej konwencji. Przy nominowaniu kandydatów Pa stwa
Strony proszone s o po wi cenie nale ytej uwagi postanowieniom art. 4 ust. 3 niniejszej konwencji.
4. Czøonkowie Komitetu zostan wybrani przez Pa stwa Strony, z uwzgl dnieniem sprawiedliwej reprezentacji geograficznej,
reprezentacji ró nych form cywilizacji i gøównych systemów prawnych, zrównowa onej reprezentacji obu pøci i zapewnienia
udziaøu ekspertów niepeønosprawnych.
5. Czøonkowie Komitetu b d wybierani w tajnym gøosowaniu, z listy osób nominowanych przez Pa stwa Strony spo ród
swoich obywateli, na posiedzeniach konferencji Pa stw Stron. Na posiedzeniach tych, dla których kworum wynosi dwie
trzecie liczby Pa stw Stron, za wybranych uznani zostan ci kandydaci, którzy uzyskaj najwi ksz liczb gøosów i absolutn
wi kszo gøosów przedstawicieli Pa stw Stron obecnych i gøosuj cych.
6. Pierwsze wybory odb d si nie pó niej ni w sze miesi cy od dnia wej cia w ycie niniejszej konwencji. Co najmniej na
cztery miesi ce przed terminem ka dych wyborów Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych skieruje do
Pa stw Stron pisemne zaproszenie do zgøaszania, w ci gu dwóch miesi cy, kandydatów na czøonków Komitetu. Sekretarz
Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych sporz dzi list , w porz dku alfabetycznym, wszystkich zgøoszonych w ten
sposób kandydatów, ze wskazaniem Pa stw, które ich zgøosiøy, oraz przedøo y j Pa stwom Stronom niniejszej konwencji.

Strona 8 z 10

Konwencja ONZ o prawach osób niepeønosprawnych | www.rpo.gov.pl

2013-04-02

http://www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach-osob-niepelnosprawnych

7. Czøonkowie Komitetu b d wybierani na cztery lata. Mog oni by ponownie wybrani jeden raz. Mandat sze ciu spo ród
czøonków wybranych w pierwszych wyborach wyga nie po upøywie dwóch lat; niezwøocznie po pierwszych wyborach nazwiska
tych sze ciu czøonków zostan wybrane drog losowania przez przewodnicz cego posiedzenia, o którym mowa w ust. 5
niniejszego artykuøu.
8. Wybór dodatkowych sze ciu czøonków b dzie dokonywany przy okazji regularnych wyborów, zgodnie z odpowiednimi
postanowieniami niniejszego artykuøu.
9. W przypadku mierci czøonka Komitetu lub gdy zrezygnuje on, lub o wiadczy, e z jakiejkolwiek innej przyczyny nie jest w
stanie døu ej wykonywa swoich obowi zków, Pa stwo Strona, które wysun øo kandydatur tego czøonka wyznaczy innego
eksperta posiadaj cego kwalifikacje i speøniaj cego wymogi okre lone w odpowiednich postanowieniach niniejszego artykuøu,
aby peøniø funkcj przez okres do zako czenia kadencji.
10. Komitet ustali swój regulamin.
11. Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych zapewni niezb dny personel i uøatwienia konieczne do
skutecznego wykonywania funkcji Komitetu przewidzianych w niniejszej konwencji oraz zwoøa jego pierwsze posiedzenie.
12. Czøonkowie Komitetu ustanowionego na mocy niniejszej konwencji b d otrzymywa , za zgod Zgromadzenia Ogólnego,
honorarium z funduszy Organizacji Narodów Zjednoczonych, na zasadach i warunkach, jakie ustali Zgromadzenie Ogólne,
uwzgl dniaj c znaczenie zada Komitetu.
13. Czøonkowie Komitetu b d korzysta z uøatwie , przywilejów i immunitetów, jakie przysøuguj ekspertom dziaøaj cym z
ramienia Organizacji Narodów Zjednoczonych, zgodnie z postanowieniami odpowiednich rozdziaøów konwencji dotycz cej
przywilejów i immunitetów Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Artykuø 35

Sprawozdania przedkøadane przez Pa stwa Strony

1. Ka de Pa stwo Strona przedøo y Komitetowi, za po rednictwem Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów
Zjednoczonych, szczegóøowe sprawozdanie dotycz ce rodków podj tych w celu realizacji zobowi za wynikaj cych z
niniejszej konwencji oraz na temat post pu dokonanego w tym zakresie, w terminie dwóch lat od daty wej cia w ycie
niniejszej konwencji w stosunku do danego Pa stwa Strony.
2. Nast pnie Pa stwa Strony b d skøada kolejne sprawozdania przynajmniej co cztery lata oraz zawsze wtedy, gdy Komitet
o to wyst pi.
3. Komitet ustali wytyczne co do tre ci sprawozda .
4. Pa stwo Strona, które przedøo y Komitetowi szczegóøowe sprawozdanie wst pne, w kolejnych sprawozdaniach nie jest
zobowi zane do powtarzania wcze niej udzielonych informacji. Pa stwa Strony wzywa si do rozwa enia mo liwo ci
przygotowywania sprawozdania w otwartej i przejrzystej procedurze oraz proszone s o po wi cenie nale ytej uwagi
postanowieniom art. 4 ust. 3 niniejszej konwencji.
5. Sprawozdania mog wskazywa czynniki i trudno ci wpøywaj ce na stopie realizacji zobowi za wynikaj cych z niniejszej
konwencji.

Artykuø 36

Rozpatrywanie sprawozda

1. Ka de sprawozdanie b dzie rozpatrywane przez Komitet, który poczyni takie uwagi i zalecenia ogólne w stosunku do
sprawozdania, jakie uzna za wøa ciwe i przeka e je zainteresowanemu Pa stwu Stronie. Pa stwo Strona mo e odpowiedzie
Komitetowi, przekazuj c mu informacje, wedøug swego wyboru. Komitet mo e zwróci si do Pa stw Stron z pro b o dalsze
informacje dotycz ce wdra ania niniejszej konwencji.
2. Je li Pa stwo Strona znacznie spó nia si z przedøo eniem sprawozdania, Komitet mo e powiadomi dane Pa stwo
Stron o konieczno ci zbadania wdra ania niniejszej konwencji przez to Pa stwo-Stron na podstawie rzetelnych informacji
dost pnych Komitetowi, o ile odpowiednie sprawozdanie nie zostanie przedøo one w ci gu trzech miesi cy od daty
powiadomienia. Komitet zwróci si do danego Pa stwa Strony o udziaø w takim badaniu. W sytuacji, gdy w odpowiedzi
Pa stwo Strona przedøo y odpowiednie sprawozdanie, stosuje si postanowienia ust. 1 niniejszego artykuøu.
3. Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych udost pni sprawozdania wszystkim Pa stwom Stronom.
4. Pa stwa Strony udost pni swoje sprawozdania opinii publicznej w swoich krajach oraz uøatwi dost p do uwag i ogólnych
zalece dotycz cych tych sprawozda .
5. Je eli Komitet uzna to za wøa ciwe, mo e przesøa sprawozdania Pa stw Stron wyspecjalizowanym agencjom, funduszom
i programom Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz innym wøa ciwym organom, odpowiednio do zawartej w sprawozdaniu
pro by lub zgodnie ze wskazaniem potrzeby uzyskania porady technicznej lub pomocy, wraz z ewentualnymi uwagami i
zaleceniami Komitetu dotycz cymi takich pró b lub wskaza .

Artykuø 37

Wspóøpraca mi dzy Pa stwami Stronami a Komitetem

1. Ka de Pa stwo Strona b dzie wspóøpracowa z Komitetem i udziela jego czøonkom pomocy w wypeønianiu ich mandatu.
2. W kontaktach z Pa stwami Stronami Komitet b dzie po wi caø nale yt uwag metodom i sposobom zwi kszania
zdolno ci krajowych w zakresie wdra ania niniejszej konwencji, w tym poprzez wspóøprac mi dzynarodow .

Artykuø 38

Stosunki Komitetu z innymi organami

W celu sprzyjania skutecznemu wdra aniu niniejszej konwencji i zach cania do wspóøpracy mi dzynarodowej w dziedzinie
obj tej zakresem niniejszej konwencji:
(a) wyspecjalizowane agencje i inne organy Organizacji Narodów Zjednoczonych maj prawo by reprezentowane przy
rozpatrywaniu wykonywania tych postanowie niniejszej konwencji, które obj te s ich mandatem. Komitet mo e prosi
wyspecjalizowane agencje i inne odpowiednie organy, które uzna za wøa ciwe, o specjalistyczn porad na temat stosowania
konwencji w obszarach le cych w zakresie ich mandatu. Komitet mo e prosi agencje wyspecjalizowane i inne organy
Organizacji Narodów Zjednoczonych o przedøo enie sprawozda na temat stosowania konwencji w obszarach nale cych do
zakresu ich dziaøania.
(b) Komitet, w ramach wypeøniania swojego mandatu, b dzie prowadzi konsultacje, je eli to wøa ciwe, z innymi
odpowiednimi organami powoøanymi przez umowy mi dzynarodowe dotycz ce praw czøowieka, w celu zapewnienia spójno ci
odpowiednich wytycznych dotycz cych przedkøadania sprawozda , uwag i ogólnych zalece oraz w celu unikania dublowania
realizowanych przez nie zada .

Artykuø 39

Sprawozdanie Komitetu

Co dwa lata Komitet skøada b dzie sprawozdanie ze swojej dziaøalno ci Zgromadzeniu Ogólnemu oraz Radzie Gospodarczo
-Spoøecznej, a tak e mo e przekazywa uwagi i ogólne zalecenia wynikaj ce z badania sprawozda i informacji
otrzymywanych od Pa stw Stron. Takie uwagi i ogólne zalecenia zostan doø czone do sprawozdania Komitetu, wraz z
ewentualnymi uwagami Pa stw Stron.

Artykuø 40

Konferencja Pa stw Stron

1. Pa stwa Strony spotyka si b d regularnie na konferencji Pa stw Stron, w celu rozpatrzenia ka dej sprawy zwi zanej z
wdra aniem niniejszej konwencji.

Strona 9 z 10

Konwencja ONZ o prawach osób niepeønosprawnych | www.rpo.gov.pl

2013-04-02

http://www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach-osob-niepelnosprawnych

2. Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych zwoøa konferencj Pa stw Stron nie pó niej ni sze miesi cy
od dnia wej cia w ycie niniejszej konwencji. Kolejne posiedzenia b d zwoøywane przez Sekretarza Generalnego
Organizacji Narodów Zjednoczonych co dwa lata lub zgodnie z decyzj konferencji Pa stw Stron.

Artykuø 41

Depozytariusz

Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych jest depozytariuszem niniejszej konwencji.

Artykuø 42

Podpisanie

Niniejsza konwencja zostanie otwarta do podpisu dla wszystkich pa stw i dla organizacji integracji regionalnej w siedzibie
Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku 30 marca 2007 roku.

Artykuø 43

Zgoda na zwi zanie si konwencj

Niniejsza konwencja b dzie podlega ratyfikacji przez pa stwa-sygnatariuszy i formalnemu zatwierdzeniu przez organizacje
integracji regionalnej, które j podpisaøy. Jest ona otwarta do przyst pienia dla ka dego pa stwa lub ka dej organizacji
integracji regionalnej, która nie podpisaøa konwencji.

Artykuø 44

Organizacje integracji regionalnej

1. "Organizacja integracji regionalnej" oznacza organizacj powoøan przez suwerenne pa stwa danego regionu, której
pa stwo czøonkowskie przekazaøo kompetencje w zakresie spraw regulowanych przez niniejsz konwencj . Organizacje takie
zadeklaruj , w dokumencie formalnego zatwierdzenia lub przyst pienia, zakres swoich kompetencji w sprawach
regulowanych przez niniejsz konwencj . Nast pnie b d one informowa depozytariusza o wszelkich istotnych zmianach
zakresu kompetencji.
2. Okre lenie „Pa stwo Strona” u yte w niniejszej konwencji stosuje si do takich organizacji, w ramach ich kompetencji.
3. Dla celów stosowania art. 45 ust. 1 oraz art. 47 ust. 2 i 3 nie b dzie liczony jakikolwiek dokument zøo ony przez organizacj
integracji regionalnej.
4. Organizacje integracji regionalnej, w sprawach nale cych do ich kompetencji, mog korzysta z przysøuguj cego im
prawa gøosu na konferencji Pa stw Stron, w liczbie gøosów równej liczbie pa stw czøonkowskich tych organizacji b d cych
stronami niniejszej konwencji. Organizacja nie mo e korzysta z prawa gøosu, je eli którekolwiek z pa stw czøonkowskich
korzysta ze swego prawa gøosu i odwrotnie.

Artykuø 45

Wej cie w ycie

1. Niniejsza konwencja wejdzie w ycie trzydziestego dnia od dnia zøo enia dwudziestego dokumentu ratyfikacyjnego lub
dokumentu przyst pienia.
2. Dla wszystkich pa stw i organizacji integracji regionalnej ratyfikuj cych, formalnie zatwierdzaj cych lub przyst puj cych do
niniejszej konwencji po zøo eniu dwudziestego dokumentu, niniejsza konwencja wejdzie w ycie trzydziestego dnia od dnia
zøo enia przez to pa stwo lub organizacj odpowiedniego dokumentu.

Artykuø 46

Zastrze enia

1. Nie s dopuszczalne zastrze enia niezgodne z przedmiotem i celem niniejszej konwencji.
2. Zastrze enia mog zosta wycofane w ka dym czasie.

Artykuø 47

Poprawki

1. Ka de z Pa stw Stron niniejszej konwencji mo e zaproponowa poprawk do niniejszej konwencji i przedøo y j
Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych. Sekretarz Generalny przeka e ka d zaproponowan
poprawk Pa stwom Stronom, z pro b o powiadomienie go, czy opowiadaj si za zwoøaniem konferencji Pa stw Stron w
celu rozwa enia propozycji i podj cia decyzji w jej sprawie. Je eli w ci gu czterech miesi cy od daty takiego przekazania
przynajmniej jedna trzecia Pa stw Stron wypowie si za zwoøaniem konferencji, Sekretarz Generalny zwoøa j pod auspicjami
Organizacji Narodów Zjednoczonych. Ka da poprawka przyj ta wi kszo ci dwóch trzecich gøosów Pa stw Stron obecnych i
gøosuj cych zostanie przedøo ona przez Sekretarza Generalnego Zgromadzeniu Ogólnemu do zatwierdzenia, a nast pnie
wszystkim Pa stwom Stronom do przyj cia.
2. Poprawka, przyj ta i zatwierdzona zgodnie z ust. 1 niniejszego artykuøu, wejdzie w ycie trzydziestego dnia od dnia, kiedy
liczba zøo onych dokumentów przyst pienia osi gnie dwie trzecie liczby Pa stw Stron w dacie przyj cia poprawki. Nast pnie
poprawka wejdzie w ycie w odniesieniu do ka dego Pa stwa Strony trzydziestego dnia od daty zøo enia jego dokumentu
przyj cia. Poprawka b dzie wi za tylko Pa stwa Strony, które j przyj øy.
3. Je li tak postanowi konferencja Pa stw Stron w drodze konsensusu, poprawka przyj ta i zatwierdzona zgodnie z ust. 1
niniejszego artykuøu, która dotyczy wyø cznie art. 34, 38, 39 i 40, wejdzie w ycie w stosunku do wszystkich Pa stw Stron
trzydziestego dnia od dnia, kiedy liczba zøo onych dokumentów przyst pienia osi gnie dwie trzecie liczby Pa stw Stron w
dacie przyj cia poprawki.

Artykuø 48

Wypowiedzenie

Pa stwo Strona mo e wypowiedzie niniejsz konwencj w drodze pisemnego powiadomienia Sekretarza Generalnego
Organizacji Narodów Zjednoczonych. Wypowiedzenie wejdzie w ycie po upøywie roku od daty otrzymania powiadomienia
przez Sekretarza Generalnego.

Artykuø 49

Dost pna forma

Tekst niniejszej konwencji b dzie udost pniony w formach dost pnych dla osób niepeønosprawnych.

Artykuø 50

Teksty autentyczne

Teksty angielski, arabski, chi ski, francuski, hiszpa ski i rosyjski niniejszej konwencji s jednakowo autentyczne.
Na dowód czego ni ej podpisani peønomocnicy, nale ycie upowa nieni w tym celu przez swoje Rz dy, podpisali niniejsz
konwencj .

Za zgodno tøumaczenia z oryginaøem

Strona 10 z 10

Konwencja ONZ o prawach osób niepeønosprawnych | www.rpo.gov.pl

2013-04-02

http://www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach-osob-niepelnosprawnych