Cymbał brzmiący, czyli nieświęty charyzmatyk
Czy charyzmatyk może zostać świętym? To pytanie ma już długą historię. Pierwszym, który na nie
odpowiadał, był sam Pan Jezus. Chociaż wtedy pytanie o świętość zostało sformułowane w nieco innych
słowach: Kto wejdzie do królestwa niebieskiego? (por. Mt 7,21-23).
Z odpowiedzi Chrystusa dowiadujemy się, że w kolejce na przejściu granicznym królestwa Bożego stanie
wielu charyzmatyków. Niektórzy z nich, spodziewając się kłopotów w niebiańskim urzędzie celnym, będą od
razu wymachiwać czymś, co w ich oczach stanowi przepustkę do nieba: ?Boże, przypomnij sobie, ileż to razy
w modlitwie wzywaliśmy Ciebie, wołając: ?Panie! Panie!? Przypomnij sobie, ile razy na spotkaniu
modlitewnym prorokowaliśmy mocą Twego imienia i wyrzucaliśmy złe duchy mocą Twego imienia, a potem
dokonywaliśmy wielu cudów mocą Twego imienia!? Z ewangelicznej odpowiedzi można się dowiedzieć, że
Pan Jezus, owszem, przypomni sobie o tym wszystkim ? ale to nie wystarczy: ?Nie każdy, który Mi mówi:
?Panie, Panie!?, wejdzie do królestwa niebieskiego?; ?wielu powie Mi w owym dniu: ?Panie, czy nie
czyniliśmy cudów mocą Twojego imienia??, a wtedy oświadczę im: ?Nigdy was nie znałem. Odejdźcie ode
Mnie wy, którzy dopuszczacie się nieprawości!??.
Potrzeba więc czegoś więcej niż charyzmatycznych obdarowań. Czegoś, co Jezus nazwał ?pełnieniem woli
Ojca? (Mt 7,21). Jednym słowem, potrzeba świętości codziennego życia.
1. Kto uwierzył ? już jest świętym?
Czy charyzmatyk musi dopiero
zostawać
świętym? Może po prostu on
już jest
świętym i dlatego nie musi nim
się stawać
? Przecież charyzmatyk to ktoś obdarzony darami Ducha Świętego. A Duch Święty, jak sama nazwa
wskazuje, jest Tym, od którego świętość pochodzi. Weźmy takich Koryntian: czy nie są oni najlepszym
przykładem? Apostoł Paweł opisuje ich jako supercharyzmatyków!
Zajrzyjmy więc do Pierwszego Listu do Koryntian: ?W Chrystusie Jezusie ? pisze do nich Paweł ? zostaliście
wzbogaceni we wszystko: we wszelkie słowo i wszelkie poznanie? (1 Kor 1,5). Z tego bogactwa Koryntianie
chętnie i często korzystają: ?Kiedy się razem zbieracie, ma każdy z was już to dar śpiewania hymnów, już to
łaskę nauczania albo objawiania rzeczy skrytych, lub dar języków, albo wyjaśniania? (1 Kor 14,26). Wskutek
działania tych darów ?świadectwo Chrystusowe utrwaliło się w was?.
Koryntianie mieli dosłownie wszystko, czego tylko można duchowo zapragnąć: ?nie brakuje wam żadnego
daru łaski?. A dar łaski to właśnie ?charyzmat? (tego też greckiego słowa Apostoł użył). Może więc zostało im
już tylko spokojnie ?oczekiwać objawienia się Pana naszego Jezusa Chrystusa?, mając czyste sumienie: ?On
będzie was umacniał aż do końca, abyście byli bez zarzutu w dzień Pana naszego? (1 Kor 1,3-9).
Rzeczywiście, w pierwszej chwili wygląda na to, że charyzmatyk po prostu
jest święty
i już. Wypada mu
jedynie ową świętością się cieszyć i radośnie nieść ją innym. Jest tylko jeden kłopot. Nieco dalej czytamy
niepokojące słowa Apostoła: ?Upominam was bracia?? (1 Kor 1,10). Upominać charyzmatyka? Czy to
możliwe? Co więcej, na jednym apostolskim upomnieniu wcale się nie kończy. Ciągnie się za nim długa
litania apostolskich napomnień, i to wcale nie błahych:
?Jesteście cieleśni i postępujecie tylko po ludzku? (1 Kor 3,3);
?Unieśliście się pychą? (1 Kor 5,2);
?Brat oskarża brata, i to przed niewierzącym? (1 Kor 6,6);
?Dopuszczacie się niesprawiedliwości: czy nie wiecie, że niesprawiedliwi nie posiądą królestwa Bożego??
(1 Kor 6,8-9);
?Grzesząc przeciw braciom, grzeszycie przeciw samemu Chrystusowi? (1 Kor 8,12);
?Schodzicie się razem nie na lepsze, ale ku gorszemu? (1 Kor 11,17);
?Czy chcecie znieważać Boże zgromadzenie?? (1 Kor 11,22);
?Niech [każdy] zaspokoi głód u siebie w domu, abyście się nie zbierali ku potępieniu waszemu? (1 Kor
11,34).
Uff!, chyba wystarczy już tej listy. Wniosek jest w każdym razie jasny: między charyzmatycznymi darami a
Cymbał brzmiący, czyli nieświęty charyzmatyk
http://www.tillit.pl/siema.1/index.php?view=article&catid=37:ycie-w-...
1 z 4
2011-03-07 15:21
świętością związek nie jest taki prosty, jak by to się w pierwszej chwili wydawało. Nawet dla charyzmatyków
dojście do królestwa Bożego nie jest zagwarantowane na 100%. Chrześcijaninowi potrzeba więc czegoś
więcej, niż charyzmaty: potrzebuje wzrastania w świętości.
2. Święty charyzmatyk dba o świątynię Ducha w swoim wnętrzu
Charyzmaty to znak działania Ducha Świętego. Ale Jego obecność nie jest
ukoronowaniem
drogi naszej
wiary. Jest raczej odwrotnie: im więcej darów, tym większe
zobowiązanie
konieczne do wypełnienia, aby
droga życia według Ewangelii zaprowadziła nas do celu. Dlatego Apostoł pyta korynckich charyzmatyków:
?Czyż nie wiecie, że ciało wasze jest świątynią Ducha Świętego, który w was jest, a którego macie od Boga, i
że już nie należycie do samych siebie?? (1 Kor 6,19).
Można, jak widać, tego nie wiedzieć. Można też o tym wiedzieć, ale zapomnieć. Można też o tym pamiętać,
ale tylko w teorii, w praktyce nie wyciągając z tego wymaganych wniosków życiowych. Wezwanie: ?chwalcie
Boga w waszym ciele!? (1 Kor 6,20), oznacza nie tylko coś łatwego, na przykład ekstatyczne przeżycia
modlitwy ze wzniesionymi rękami, kiedy to ?jak Dawid klaskać i jak Dawid tańczyć chcę?. Oznacza to także
coś trudnego: ?poskramiam moje ciało i biorę je w niewolę, abym innym głosząc naukę, sam przypadkiem
nie został uznany za niezdatnego? (1 Kor 9,27). Taki wzór do naśladowania zostawił Apostoł swoim
charyzmatycznym uczniom.
Obok wdzięczności za dar zbawienia i obdarowanie charyzmatami pojawia się więc zobowiązanie płynące z
tego daru, ?za [wielką] bowiem cenę zostaliście nabyci? (1 Kor 6,20). Pojawiają się też słowa surowej
przestrogi skierowane ? pamiętajmy to stale ? do korynckich charyzmatyków:
?Nie łudźcie się! Ani rozpustnicy, ani bałwochwalcy, ani cudzołożnicy, ani rozwięźli, ani mężczyźni
współżyjący z sobą, ani złodzieje, ani chciwi, ani pijacy, ani oszczercy, ani zdziercy nie odziedziczą królestwa
Bożego? (1 Kor 6,9-10).
Taką właśnie naukę o obowiązku pełnienia woli Bożej przejęli od apostołów ich uczniowie, a potem uczniowie
tych uczniów. Pierwsze pokolenia chrześcijańskie żyjące w pierwotnym Kościele bardzo mocno przejmowały
się zarówno obietnicą działania charyzmatów wśród autentycznych uczniów Jezusa, jak i wymaganiem
mozolnego dążenia do świętości. Na przykład Orygenes (? 253) uczył o potrzebie wzmożonej czujności
duchowej
właśnie wtedy, kiedy człowiek zaczyna odkrywać w sobie działanie Ducha Świętego
. Pozostaje w
nim przecież słabość grzechów, a największym spośród nich jest pycha, wynosząca człowieka w jego
samopoczuciu ponad wspólnotę Kościoła i ponad ?zwykłych wierzących?. Tak jak ktoś zamożny zwykle patrzy
z góry na ludzi ubogich, jak obfitujący w pokarmy i w inne dobra często protekcjonalnie traktuje gorzej
sytuowanych, tak samo chrześcijanin napełniony charyzmatami musi liczyć się z niebezpieczeństwem pychy,
która mu zagraża: ?Wbijam się w pychę wtedy, gdy rozumiem słowo Boże i jestem mądrzejszy od innych.
Albowiem ?wiedza wbija w pychę? (1 Kor 8,1)?, pisał Orygenes w swoich
Homiliach o Księgach Izajasza i
Ezechiela
, również ? co symptomatyczne ? odwołując się do Pierwszego Listu do Koryntian. Kontynuował:
?Dary duchowe w człowieku słabym wzniecają pychę i pewne samozadowolenie, kiedy mu się wydaje, że jest
doskonalszy od innych?; dlatego ?często grzech pychy rodzi się na skutek darów duchowych?.
Orygenes, dobrze znając Pismo Święte Nowego Testamentu, powtarzał słowa, które brzmią jak echo
przestrogi Jezusa i Jego apostołów:
?Kto się jeszcze znajduje wśród ludzkiego rodzaju i przebywa w doczesnej światłości, powinien obawiać się
nie tylko tego, co za dobro uchodzi w oczach tego świata [czyli pokus płynących z dóbr materialnych], ale
również i tego, co jest prawdziwym dobrem, ponieważ nie możemy udźwignąć tego, co wielkie: [?] pychę
rodzi zarówno obfitość pokarmów, jak i dary duchowe?.
Nie są to tylko teoretyczne rozważania. Orygenes znał niektóre smutne przypadki z osobistego
Cymbał brzmiący, czyli nieświęty charyzmatyk
http://www.tillit.pl/siema.1/index.php?view=article&catid=37:ycie-w-...
2 z 4
2011-03-07 15:21
doświadczenia:
?wielu było takich, którzy otrzymawszy dar posługiwania lub dar nauczania, myśleli więcej, niż należy ? i
urósłszy w pychę lub doznawszy osłabienia w zbytkach, upadli?.
Przekonywał się wtedy, jak w praktyce sprawdza się nauczanie biblijne z trzynastego rozdziału
Pierwszego Listu do Koryntian: ?ten, kto posiadł znajomość tajemnic lub proroctw, ale miłości nie miał, stał
się jako miedź brzęcząca albo cymbał brzmiący?. Przypadki takie niestety zdarzały się we wspólnocie Kościoła
starożytnego, stanowiąc w oczach Orygenesa ostrzeżenie, że nawet autentyczny charyzmat nie jest
gwarancją dobrej posługi charyzmatyka:
?Widzimy przecież, że niektórzy otrzymali łaskę nauki albo dar zachęcania ludu, lecz z tego powodu stali się
dumni i pyszni, i popadli pod osąd diabła; inni otrzymali łaskę, ale zepsuli ją przez duchowe niedbalstwo i
gnuśne życie?.
Charyzmat to większe zobowiązanie i konieczność większego trudu, a nie zwolnienie z wysiłku: ?Komu wiele
dano, od tego wiele wymagać się będzie? (Łk 12,48).
3. Święty charyzmatyk troszczy się o świątynię Ducha, jaką jest Kościół
Surowość apostolskich wezwań do świętości charyzmatyków i powaga napomnień wzrasta jeszcze bardziej,
gdy od indywidualnej świątyni Ducha Świętego, jaką jest każdy chrześcijanin z osobna, św. Paweł przechodzi
do wspólnotowej świątyni Ducha, jaką jest cały Kościół: ?Czyż nie wiecie, żeście świątynią Boga i że Duch
Boży mieszka w was?? (1 Kor 3,16). Gdyby ktoś o tym zapomniał, albo, co gorsza, popełniał grzechy przeciw
tej wspólnotowej świątyni, to koniecznie trzeba go usilnie i skwapliwie napominać: ?Jeżeli ktoś zniszczy
świątynię Boga, tego zniszczy Bóg. Świątynia Boga jest święta, a wy nią jesteście? (1 Kor 3,17). Są to
nadzwyczaj ostre słowa. Zastanawiające, że znajdują się właśnie w tym samym liście Pawła, który poświęca
tyle miejsca charyzmatom.
Lepsze rozumienie tych słów Biblii możemy pogłębić, sięgając do wiary pierwszych pokoleń chrześcijańskich
Kościoła. Problem świętości i jedności Bożej świątyni, Kościoła, jasno opisywał wielki chrześcijanin drugiego
wieku, Ireneusz z Lyonu (? 202). Owszem, pisał, zdarzają się w Kościele grzechy i pomyłki, ale próba ich
leczenia przez rozłamy i usiłowanie tworzenia struktur alternatywnych jest w oczach Ireneusza tragiczną
pomyłką: ?Ci, co wywołują schizmy ? od takich nie może wyjść poprawa?. Takie pomyłki są zawsze wynikiem
niedostatecznej miłości do braci i sióstr żyjących w tym samym Kościele. A charyzmaty bez miłości nie
gwarantują jakiejś ?połowy chrześcijaństwa?, ani nawet nie prowadzą do życia kilkoma procentami
Ewangelii. Bez miłości nie ma absolutnie niczego z chrześcijaństwa, nawet w bardzo charyzmatycznej
atmosferze:
?Gdybym miał dar prorokowania i znał wszystkie tajemnice, i posiadał wszelką wiedzę, i wszelką [możliwą]
wiarę, tak iżbym góry przenosił, a miłości bym nie miał, byłbym niczym? (1 Kor 13,2).
?Nic? ? to nie połowa ani kilka procent. ?Nic? to po prostu zero. I dokładnie tyle znaczą charyzmaty bez
miłości. Dlatego św. Augustyn (? 430) uczył: ?proroctwo bez miłości nie prowadzi do królestwa Bożego?.
Podobnie 200 lat przed nim uczył wielki chrześcijanin pierwszych wieków, Tertulian (? ok. 230). Nie tylko
opisywał rozmaite charyzmaty, ale też przypominał hierarchię darów Ducha Świętego, która jest ważna dla
ich właściwego wykorzystania: ?[Apostoł] upodobnił jedność naszego ciała do spójności rozmaitych
charyzmatów?. Dlatego ?miłość należy przedkładać nad wszelkie charyzmaty na mocy podstawowego
przykazania [miłości], które i Chrystus potwierdził?. Wynikała z tego smutna ewentualność: charyzmaty
można zaprzepaścić, jeśli wykorzysta się je niezgodnie z zamysłem ofiarodawcy, czyli z wolą Ducha Świętego.
Św. Augustyn przestrzegał w starożytności, by nie przypisywać nadmiernego autorytetu człowiekowi tylko
dlatego, że Bóg użył kogoś do swoich dzieł. ?Nawet jeśli ktoś raz zaprorokował, wcale jeszcze nie musi być
Cymbał brzmiący, czyli nieświęty charyzmatyk
http://www.tillit.pl/siema.1/index.php?view=article&catid=37:ycie-w-...
3 z 4
2011-03-07 15:21
zaliczany między proroków?, gdyż ?może się zdarzyć, że nawet jacyś niegodni życia wiecznego i królestwa
niebieskiego mogą być zroszeni niektórymi darami Ducha Świętego?. Ten fragment swojego wywodu
Augustyn kończy zdaniem, które warto zapamiętać jako nieoceniony klucz do rozeznawania duchów:
?Bowiem proroctwo bez miłości nie prowadzi do królestwa Bożego, natomiast miłość bez proroctwa
oczywiście prowadzi?.
Na dowód tego Augustyn przytacza znane nam już słowa Biblii, które niech zabrzmią znowu jak
niezastąpiony refren w każdym nauczaniu o świętości charyzmatyka: ?Gdybym miał dar prorokowania, a
miłości bym nie miał, byłbym niczym? (1 Kor 13,3).
4. Charyzmatycy ? do pracy!
Bycie charyzmatykiem, jak widać, to wezwanie do większego, a nie do mniejszego wysiłku. Większy
charyzmat to podjęcie bardziej ofiarnej służby i cięższa walka z grzechem pychy, ponieważ na bramie
królestwa wisi tabliczka: ?Osobom nieświętym wstęp wzbroniony?. Dlatego charyzmatyków można podzielić
na lekkomyślnych i na poważnych. O tych lekkomyślnych Chrystus mówi: ?Wtedy oświadczę im: ?Nigdy was
nie znałem. Odejdźcie ode Mnie??? (Mt 7,23). Natomiast charyzmatycy poważni przejęli się do głębi serca
napomnieniem: ?Starajcie się o pokój ze wszystkimi i o uświęcenie, bez którego nikt nie zobaczy Pana? (Hbr
12,14). Dlatego czytamy o nich: ?Pójdźcie, błogosławieni Ojca mojego, weźcie w posiadanie królestwo,
przygotowane wam od założenia świata! Bo byłem głodny, a daliście Mi jeść; byłem spragniony, a daliście
Mi pić; byłem przybyszem, a przyjęliście Mnie? (Mt 25,34-35).
Artykuł napisany w roku 2005
Copyright by ks. Bp Andrzej Siemieniewski
Cymbał brzmiący, czyli nieświęty charyzmatyk
http://www.tillit.pl/siema.1/index.php?view=article&catid=37:ycie-w-...
4 z 4
2011-03-07 15:21