Ze zbiorów

Zygmunta Adamczyka

ARTHUR BLOCH

Prawa Murphy’ego

(Tłumaczył: Iwona Haluch)

2

Prawo Murphy’ego:




Jeżeli COŚ może się nie udać,
to się nie uda

3

SPIS TREŚCI

PRZEDMOWA

MURPHOLOGIA

MURPHOLOGIA STOSOWANA

PROJEKTOLOGIA

MASZYNOLOGIA

N

AUKOLOGIA

HIERARCHOLOGIA

KOMITETOLOGIA

KSIĘGOWOŚCIOLOGIA

EKSPERTOLOGIA

HUMANOLOGIA

METAPRAWA

PRAWA COLE

'

A

Prawa Murphy’ego – am. Pot. Zasada,
że jeśli cokolwiek może się nie udać,
na pewno się nie uda. (Pochodzenie nieznane)

- Funk and Wagnalis, Standard
College Dictionary, New York

Kim

był Murphy? Jakiż to dziwny spisek zbiegów okoliczności natchnął go

wypowiedzenia tego, tak dziś znanego przykazania? Dlaczego nie odebrał z pralni swego
prania? To tylko nieliczne z wielu pytań, na które nie miałem zamiaru odpowiedzieć w tej
książce. Badaniem pochodzenia Praw Murphy’ego zajmowali się najlepsi uczeni, eksperci w

4

dziedzinie lingwistyki i historii ludowej – niestety bez skutku. A kim jestem ja, aby
kwestionować takie świadectwo?

Gdy, zrezygnowany, miałem przystąpić do druku książki, nie dając odpowiedzi na te

palące pytania, zaskoczył mnie następujący list od niejakiego pana George’a Nicholsa z
Południowej Kalifornii:

„Drogi panie Arturze Bloch!
Rozumiem,

że zamierza Pan wydać książkę „Prawa Murphy’ego – i inne przyczyny

tego, że nic się nie udaje”. Czy interesuje Pana prawdziwa historia pochodzenia nazwy
Prawa Murphy’ego?”
Kiedy

odpowiedziałem twierdząco, napisał:

„Wydarzenie to miało miejsce w 1949 roku w Bazie Lotniczej Edwards w Muroc, w

Kalifornii, w czasie przeprowadzania Projektu MX981. Było to eksperymentalne symulowanie
katastrofy samolotu w trakcie lotu. Na mocy kontraktu z Laboratorium Aero-medycznym w
Wrigh Field, w projekcie uczestniczyła firma Northrop Aircraft. Ja byłem kierownikiem
projektu Northropa. Odkrywcą Praw był kapitan Ed Murphy inżynier ds. rozwoju z
Laboratorium Lotniczego z Wright Field. Zdenerwowany błędnym działaniem przetwornika,
wynikającym z błędu w okablowaniu mostkó tensometru, Murphy rzucił następujący
komentarz: „Jeśli jest jakikolwiek sposób, aby zrobić to źle, on to zrobi.” Słowa te odnosiły
się do technika, który okablował mostki w Laboratorium. Zdanie to i jego wariacje nazwałęm
Prawami Murphy’ego.

... W kilka tygodni po tym „nadaniu nazwy, pułkownik Strapp na konferencji prasowej

oznajmił, że nasze dobre wyniki testowania symulowanych katastrof w ostatnim czasie są
wynikiem niezachwianej wiary w Prawa Murphy’ego i ciągłych wysiłków uniknięcia tego, co
nieuniknione. W ciągu następnych miesięcy szeroko odwoływano się do Praw Murphy’ego w
reklamach przemysłowych – i tak Prawa Murphy’ego wystartowały i zaczęły żyć własnym
życiem.
Pozostaję z szacunkiem,
George E. Nichols,
Menedżer ds. Zabezpieczenia
Niezawodności i jakości
Programu Viking
Laboratorium Napędu Odrzutowców –
NASA

W ten oto sposób, dzięki uprzejmemu listowi pana Nicholsa, problem się nam zawęża;

mamy już bowiem odpowiedzi na wspomniane wcześniej palące pytania, i to bardziej
szczegółowe, niż moglibyśmy oczekiwać. Pozostaje jeszcze tylko dowiedzieć się, dlaczego
Ed Murphy nie odebrał z pralni swego prania.

Artur Bloch
Berkeley, Wrzesień 1977

5

PRZEDMOWA

Czy nigdy nie zdarzyło ci się, że telefon zadzwonił akurat w momencie, kiedy usiadłeś

na sedesie? Czy autobus, na który czekałeś, nie przyjechał dokładnie w chwili, gdy zapaliłeś
papierosa? Czy nigdy nie zaczęło padać w dniu, w którym umyłeś samochód, a przestało
natychmiast, gdy tylko kupiłeś parasol? Być może w takim momencie zdałeś sobie sprawę, że
coś się święci, że właśnie wymyka ci się jakaś uniwersalna prawda, która aż się prosi aby ją
nazwać po imieniu. A może słyszałeś już o Prawach Murphy’ego. Zasadzie Petera, czy
prawie Selektywnej Grawitacji i chciałeś w takim momencie odwołać się do któregoś z nich,
ale zapomniałeś, jak były dokładnie sformułowane?

I oto masz przed sobą w postaci książki pierwszy zbiór dowcipów i mądrości

czarująco obłąkanych technologów, biurokratów, humanistów i antyspołecznych
obserwatorów. Został on przygotowany specjalnie dla ciebie, aby dostarczyć ci ulgi w
pewnego rodzaju przykrych sytuacjach. Badając te interdyscyplinarne dogmaty, znaleźliśmy
liczne powtórzenia (które potwierdzają ważność obserwacji), częste niezgodności co do
autorstwa i mnóstwo anonimowych darowizn. Zmuszeni jesteśmy uznać wkład
niezrównanego Zymurgy’ego, który powiedział: „Jeśli raz otworzysz puszkę z robactwem,
jedynym sposobem powtórnego ich zamknięcia jest użycie większej puszki.” Jeśli odniesiemy
tę myśl do tej książeczki, zdamy sobie sprawę, że pomysł ten, raz podjęty, musi się rozrosnąć,
ponieważ nasz drogowskaz prawdy ciągle odkrywa dalsze zasady, stare i nowe.

Na przestrzeni wieków uczeni profesorowie i pozerzy raczyli nas prawami

wszechświata, subtelnymi acz niezmiennymi podwalinami kosmicznego porządku. Od ludzi
religii otrzymaliśmy Prawa Moralności; od mistyków – Prawa Karmy; od racjonalistów –
Prawa Logiki; od artystów – Prawa Estetyki. Teraz przyszła kolej na technologów.
Oficjalną linią partii technologii, samej nauki, jest rozpacz. Jeśli ktoś nie wierzy, niech
sprawdzi prawa termodynamiki, sformułowane na nowo w Twierdzeniu Ginsberga.
Wszechświat dusi się, niczym olbrzymi gulasz, pozostawiony na ogniu przez cztery biliony
lat. Prędzej czy później nie będzie można odróżnić marchewki od cebuli.
„A

zamknięty system przysłów?” – może ktoś zapytać, wyglądając z okna

apartamentu na szczycie wieżowca, popijając martini z wódką i obserwując krzątający się
tłum małych bożych figurek biegających wokół swoich interesów. Niestety, wystarczy tylko
spojrzeć na te interesy oczami Petera, Parkinsona i innych. Zrozumiemy wtedy, że to tylko
kwesta czasu, zanim mikrokosmiczny pyłek, który nazwaliśmy wielkim biznesem czy
rządem, niczym ich uniwersalne odpowiedniki, straci zdolność odnoszenia sukcesu wbrew
sobie samemu.
„Jesteśmy po złej stronie dywanu”, powiedział Ojciec Brown, słynny detektyw w
sutannie. I to jest prawda. Kilka luźnych zakończeń, przypadkowa nić – to wszystko, co
widzimy z wielkiego arcydzieła niebios, stworzonego przez najdroższego ze wszystkich
tkaczy dywanów. Zaledwie kilka odważyło się badać odległą stronę dywanu i poszukując
prawdy, stawiło czoło gniewowi Trzymającego Dywan. Właśnie im dedykujemy tę
książeczkę.

6

MURPHOLOGIA

Prawo Murphy’ego:
Jeżeli coś może się nie udać, to się nie uda.
Uzupełnienie:

1. Nic nie jest takie proste jak się wydaje.
2. Wszystko zabiera znacznie więcej czasu, niż by się wydawało.
3. Jeżeli istnieje prawdopodobieństwo, że coś może pójść źle, to na pewno będzie to

właśnie to, co spowoduje największe szkody.

4. Jeżeli przewidzisz cztery możliwe sytuacje, w których coś może się nie udać i

zdołasz je obejść, natychmiast wyłoni się piąta,

5. Sprawy pozostawione samym sobie mają tendencję, aby zamieniać się ze złych na

jeszcze gorsze.

6. Zawsze, kiedy masz właśnie coś zrobić, okazuje się, że najpierw musisz zrobić coś

innego.

7. Każde rozwiązanie rodzi nowe problemy.
8. Głupcy są tak pomysłowi, że niemożliwe jest stworzenie czegoś, z czym każdy

głupi by sobie nie poradził.

9. Natura jest zawsze po stronie ukrytych wad.
10. Matka natura jest suką.

Filozofia Murphy’ego

Uśmiechnij się ... jutro będzie gorzej.

Stała Murphy’ego
Rzeczy

ulegają zniszczeniu wprost proporcjonalnie do swej wartości.

Rewizja ilościowa Prawa Murphy’ego

Wszystkie sprawy biorą w łeb jednocześnie.

Komentarz Hilla na temat Prawa Murphy’ego

1. Jeśli masz wiele do stracenia, gdyby sprawy przyjęły zły obrót, powinienieś podjąć

wszelkie możliwe środki, aby temu zaradzić.

2. Jeśli nie masz nic do stracenia, odpręż się.
3. Jeśli możesz wiele zyskać, odpręż się.
4. Jeśli to nie ma znaczenia, to nie ma znaczenia.

Komentarz O’toole’a do Prawa Murphy’ego
Murphy

był optymistą.

Siódmy wyjątek Zymury’ego do Prawa Murphy’ego
Nieszczęście zawsze idą parami.

Postulat Bolinga

Nie martw się, jeśli czujesz się dobrze. Przejdzie ci.

Oświadczenie White’a
Nie

trać głowy ...

Komentarz Owena do oświadczenia White’a
...

mogą chcieć cię o nią skrócić ...

7

Dodatek Byrda do komentarza Owena

... a chcieli by uniknąć długich poszukiwań.

Prawo Ilesa

Zawsze istnieje prostszy sposób.

Uzupełnienie:

1. Jeśli szukasz prostszego sposobu, zwłaszcza przez dłuższy czas, nie znajdziesz go.
2. Ilesowi też się to nie uda.

Drugie prawo Chischolma
Jeśli wszystko idzie dobrze, na pewno wkrótce coś się nie uda.
Uzupełnienie:

1. Jeżeli wydaje się, że już nie może być gorzej – na pewno będzie.
2. Zawsze kiedy wydaje ci się, że będzie lepiej, to znaczy, że coś przeoczyłeś.

Trzecie prawo Chisholma

Wszystko, co powiesz, zostanie przez innych ocenione zupełnie sprzecznie z twoimi
intencjami.

Wnioski:

1. Jeśli wyjaśnisz sprawę tak jasno, że wykluczysz jakąkolwiek możliwość jej

niezrozumienia, na pewno znajdzie się ktoś, kto i tak zrozumie cię opatrznie.

2. Jeśli zrobisz coś, o czym jesteś przekonany, że spotka się z ogólną aprobatą,

zawsze znajdzie się ktoś, kto będzie myślał inaczej.

3. Wszelkie wysiłki podjęte w celu wprowadzenia tego zamiaru w życie i tak spełzną

na niczym.

Pierwsze prawo Scotta

Wszystko, co idzie źle, sprawia wrażenie, że idzie dobrze.

Drugie prawo Scotta
Jeżeli znajdziesz jakiś błąd i poprawisz go, to okaże się, że pierwsza wersja była

poprawna.

Wniosek:

Po znalezieniu poprawki błędu niemożliwe będzie dopasowanie pierwotnej wielkości
z powrotem do rówania.

Pierwsze prawo Finagle’a
Jeśli eksperyment działa, to znaczy, że coś musiało pójść źle.

Drugie rpawo Finagle’a
Niezależnie od przewidywanego rezultatu eksperymentu, zawsze znajfzie się ktoś

chętny do tego, aby:
a) błędnie go zinterpretować,
b) sfałszować lub
c) uwierzyć, że jest on wynikiem jego własnej, ulubionej teorii.

Trzecie rpawo Finagle’a
W

każdym zbiorze danych liczba w najbardziej oczywisty sposób poprawna, nie

wymagająca sprawdzenia jest błędem.

8

Uzupełnienie:

1. Nikt, do kogo zwrócisz się o pomoc, nie zauważy tego.
2. Każdy nieproszony o radę, zauważy to natychmiast.

Czwarte prawo Finagle’a
Jeśli już coś zawaliłeś, cokolwiek zrobisz, aby to naprawić, tylko pogorszy sprawę.

Zasady Finagle’a

1. Aby jak najlepiej poznać jakieś zjawisko, zanim przystąpi się do badania, najpierw

trzeba je dogłębnie zrozumieć.

2. Zawsze rób notatki – to dowód, że pracujesz.
3. Najpierw narysuj wykres, a potem sporządź własną interpretację.
4. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, staraj się mimo wszystko brzmieć

przekonywująco

5. Eksperymenty powinny się powtarzać – wszystkie powinny zawodzić w ten sam

sposób.

6. Nie wierz w cuda – licz na nie.

Aksjomat Wingo’a

Wszystkie prawa Finagle’a można obejść, posiadłszy prostą sztukę działąnia bez
myślenia.

Prawo Gumpersona
Prawdopodobieństwo zdarzenia się czegoś jest odwrotnie proporcjonalne do jego

pożądalności.

Prawo postępu Issawiego

Przebieg postępu: Większość spraw jednostajnie ulega pogorszeniu.

Ścieżka postępu: Skrót jest najdłuższą odległością między dwoma punktami.

Dialektyka

postępu: Bezpośrednie działanie wywołuje bezpośrednią reakcję.

Tempo

postępu: Społeczeństwo nie jest samochodem, lecz mułem ... Za mocno

naciskane, wierzgnie i zrzuci jeźdźca.

Pierwsze prawo Sodda
Każde przedsięwzięcie napotyka na przeszkodę w postaci nieuświadomionej

ingerencji jakiejś innej siły (ożywionej lub nieożywionej).

Mimo to niektóre przedsięwzięcia można doprowadzić do końca, ponieważ siła
ingerująca sama podejmuje przedsięwzięcie, a tym samym również podlega
ingerencji.

Drugie prawo Sodda
Wcześniej czy później i tam musi nastąpić najgorszy z możliwych splotów

okoliczności.

Uzupełnienie:
Każdy system musi być zaprojektowany w taki sposób, aby stawić czoła najgorszemu

z możliwych splotów okoliczności.

Prawo Simona
Wszystko

złożone do kupy wcześniej czy później i tak się rozleci.

9

Prawo Rudina

W sytuacjach kryzysowych, które zmuszają ludzi do wyboru jednej spośród kilku
możliwości, większość ludzi wybiera tę najgorszą.

Twierdzenie Ginsberga

1. Nie możesz wygrać.
2. Nie możesz zremisować.
3. Nie możesz nawet wycofać się z gry.

Komentarz Freemana na temat twierdzenia Ginsberga
Każdy główny nurt filozoficzny próbujący stworzyć złudzenie, że życie ma sens,

opiera się na negacji jednego z Twierdzeń Ginsberga. Mianowicie:
1. Kapitalizm oparty jest na założeniu, że można wygrać.
2. Socjalizm oparty jest na założeniu, że można osiągnąć remis.
3. Mistycyzm oparty jest na założeniu, że można wycofać się z gry.

Komentarz Ehrmana

1. Zanim nastąpi poprawa, będzie jeszcze gorzej.
2. Kto powiedział, że w ogóle nastąpi poprawa?

Drugie Prawo Termodynamiki Everitta

Nieład w społeczeństwie stale wzrasta. Tylko nadzwyczaj ciężka praca może go
zredukować w ograniczonym stopniu i zaprowadzić ograniczony porządek. Jednak i
ten wysiłek zaowocuje wzrostem globalnego nieładu w społeczeństwie.

Prawo termodynamiki Murpy’ego

Pod naciskiem wszystko się pogarsza.

Drugie prawo ekologii Commonera

Nic w przyrodzie nie ginie.

Prawo Puddera

Wszystko, co zaczyna się dobre, źle się kończy.

Wszystko, co zaczyna się źle, kończy się jeszcze gorzej.

Twierdzenie Stockmayera
Jeśli coś wydaje się łatwe, jest trudne. Jeśli coś wydaje się trudne, jest całkowicie

niewykonalne.

Prawo Howe’a
Każdy ma jakiś plan, który jest niewykonalny.

Prawo Wynne’a

Stagnacja ma tendencję wzrostową.

Pierwsze prawo rozwoju systemów dynamicznych

Po otwarciu puszki z robactwem, jedynym sposobem ponownego zamknięcia go, jest
użycie większej puszki.

10

Prawo Sturgeona

90% wszystkiego jest w stanie surowym

Prawo niewypowiadania
Jeśli wypowiesz coś dobrego – na tym się skończy.

Jeśli wypowiesz coś złego – na pewno się spełni.

Niezwrotne prawa oczekiwań

Negatywne oczekiwania rodzą negatywne wyniki.

Pozytywne oczekiwania rodzą negatywne wyniki.

MURPHOLOGIA – STOSOWANA

Prawo Bookera

Odrobina działania warta jest tony abstrakcji.

Prawa Klipsteina

W odniesieniu do Inżynierii Ogólnej:
1. Jeżeli zgłosisz jakiś patent, zawsze okaże się, że ktoś już złożył podobny tydzień

temu.

2. Stałość dat dostawy jest odwrotnie proporcjonalna do napiętości planu.
3. Wymiary wyrażane są zawsze za pomocą najmniej użytecznych terminów. Na

przykład, prędkość wyrażana jest w wiorstach na dwa tygodnie.

4. Każdy drut przycięty według miary, jest za krótki.
W odniesieniu do prototypowania i produkcji:
1. Tolerancje gromadzą się i zbiegają w punkcie maksymalnej trudności.
2. Jeśli w danym projekcie wymaganych jest n składników, to dostępnych będzie n-1.
3. Silnik zawsze obraca się w złym kierunku.
4. Jeden nie zabezpieczony obwód niszczy pozostałe.
5. Tranzystor zabezpieczony bezpiecznikiem chroni bezpiecznik w ten sposób, że

sam wybucha pierwszy.

6. Defekt przechodzi niezauważony przez wszystkie kontrole i ujawnia się dopiero w

praktyce.

7. Nabyte części i przyrządy będą spełniać pokładane w nich nadzieje tylko do czasu,

aż przejdą pomyślnie przez wszystkie testy próbne.

8. Po usunięciu ostatniej z 16 śrubek przytrzymujących pokrywę, okaże się, że

usunąłeś niewłaściwą pokrywę.

9. Po przykręceniu ostatniej z 16 śrubek przytrzymujących pokrywę, zauważysz, że

zapomniałeś o uszczelce.

10. Po całkowitym złożeniu urządzenia okaże się, że na ławce zostało kilka

dodatkowych części.

Zalecenia Komitetu Międzynarodowego Towarzystwa Filozofujących Inżynierów:
uniwersalne prawa dla naiwnych inżynierów

1. Jeśli w obliczeniach może wkraść się jakiś błąd, na pewno się wkradnie.
2. Każdy błąd w jakichkolwiek obliczeniach skierowany jest zawsze na

spowodowanie jak największych szkód.

3. W każdym wzorze stałe (szczególnie te uzyskane z podręczników dla inżynierów)

powinny być traktowane jako zmienne.

11

4. Najlepsze nawet określenie warunków działania laboratorium, nie będzie w

najmniejszym stopniu odpowiadać warunkom napotykanym w praktyce.

5. Najbardziej podstawowy wymiar na planie czy rysunku ma największe szanse na

to, że zostanie pominięty.

6. Im mniej zyskuje się na danym projekcie, tym bardziej wygórowana będzie jego

cena.

7. Jeśli urządzenie próbne działa dobrze, wszystkie następne wyprodukowane będą

działały źle.

8. Wszystkie terminy dostaw trzeba pomnożyć przez czynnik 2.0.
9. Żądanie podstawowych zmian w konstrukcji nadejdzie, kiedy proukcja jest już na

ukończeniu.

10. Części, których po prostu nie można złożyć w nieodpowiedniej kolejności, tak

właśnie zostaną złożone.

11. Nie dotyczy to części, które można stosować wymiennie.
12. Dokumentację producenta dotyczącą osiągów danego urządzenia, trzeba

pomnożyć przez czynnik 0.5.

13. To, co sprzedawca mówi na temat zalet urządzenia, trzeba pomnożyć przez

czynnik 0.25.

14. Instrukcje obsługi dołączone do urządzenia są natychmiast wyrzucane przez

odbiorców.

15. Część urządzenia wymagająca naprawy lub jakiegokolwiek dostosowania, będzie

najtrudniej dostępna.

16. Warunki obsługi podane w dokumentacji na pewno nie zostaną dotrzymane.
17. Jeśli za błąd odpowiedzialna jest więcej niż jedna osoba, nikt nie jest winny.
18. Identyczne urządzenia, które zachowują się w identyczny sposób w warunkach

próbnych, nie będą się identycznie zachowywać w praktyce.

19. Jeśli w praktyce inżynieryjnej, czynnik bezpieczeństwa zostanie, w wyniku

doświadczeń, doprowadzony do najwyższej wartości, jakiś pomysłowy idiota
natychmiast wynajdzie metodę przekroczenia owego czynnika bezpieczeństwa.

20. Płacenie faktur za naprawę unieważnia gwarancję.

Czternasty wniosek Atwooda
Pożyczając książki, tracisz tylko te, które szczególnie chciałbyś zachować.

Trzecie prawo Johnsona
Jeśli przegapisz tylko jedno wydanie jakiegoś magazynu, na pewno będzie to właśnie

to wydanie, które zawiera artykuł, opowiadanie lub odcinek powieści, który
najbardziej chciałeś przeczytać.

Uzupełnienie:

Wszyscy twoi znajomi też je przegapili, zgubili lub wyrzucili.

Prawo Hapera o magazynach
Poszukiwany

artykuł znajdziesz dopiero wtedy, kiedy już zastąpisz go innym.

Uzupełnienie zasady posiadania Richarda

1. Jeśli posiadasz coś dostatecznie długo, możesz to wyrzucić.
2. Jeśli cokolwiek wyrzucisz, od razu będziesz tego potrzebować.

12

Prawo zachłanności Glatuma
Postrzegana

przydatność jakiegoś artykułu jest odwrotnie proporcjonalna do jego

rzeczywistej przydatności, kiedy już został zakupiony i opłacony.

Prawo Lewisa
Niezależnie od tego jak długo i z jakim wysiłkiem chcesz coś kupić, kiedy wreszcie

dokonasz zakupu, okaże się, że gdzie indziej mogłeś zapłacić o wiele mniej.

Prawo Perlsweiga

Ludzie, których z ledwością stać na zapłacenie czynszu, płacą czynsz.

Ludzie, których z łatwością stać na zapłacenie czynszu, tworzą sprawiedliwość.

Prawo ogrodnictwa

1. Narzędzia innych ludzi pracują tylko w ogrodach innych ludzi.
2. Fajne rzeczy nigdy się do niczego nie przydają.
3. Jeśli nikt tego nie używa, musi być jakaś przyczyna.
4. Najwięcej dostajesz zawsze tego, czego najmniej potrzebujesz.

Prawo samolotowe
Jeżeli samolot, którym lecisz ma opóźnienie, to samolot, na który chcesz się przesiąść,

na pewno będzie punktualny.

Pierwsze prawo jazdy na rowerze
Niezależnie do tego, jaką drogą jedziesz, zawsze jest pod górę.

Pierwsze prawo brydża

Wina jest zawsze po stronie partnera.

Zasada kociej frustracji
Jeśli kot zaśnie na twoich kolanach i sprawia wrażenie bezgranicznie zadowolonego,

nagle musisz stać i iść do łazienki.

Prawo Kitmana

Czysty nonsens ma tendencję do usuwania z ekranu telewizyjnego zwykłego
nonsensu.

Prawo Johnsona i Lairda
Ból

zęba lubi zaczynać się w sobotę wieczorem.

Obserwacja Ettorego

Inna kolejka porusza się zawsze szybciej.

Prawo Booba
Szukając czegoś, zawsze znajdziesz to w ostatnim miejscu, do którego zajrzysz.

13

PROJEKTOLOGIA

Prawo Osborna

Zmienne nie będą; stałe nie są.

Prawo specyfikacji Klipsteina
W

szczegółach Prawo Murphy’ego wypiera Prawo Ohma.

Pierwsze prawo rewizji

Informacje o konieczności zmian w projekcie zostaną dostarczone twórcy projektu
dopiero wtedy – i tylko wtedy – gdy plany będą już ukończone. (Często prawo to
zwane jest prawem „Dopiero teraz mi to mówisz?!”)

Uzupełnienie:

W prostych przypadkach, gdzie występuje jeden oczywisty dobry sposób i jeden
oczywisty zły sposób, mądrzej jest wybrać ten zły, aby przyspieszyć późniejsze
poprawki.

Drugie prawo rewizji

Im bardziej niewinna wydaje się modyfikacja, tym większe pociągnie za sobą skutki i
tym większą część planu trzeba będzie przerysowywać.

Trzecie prawo rewizji
Kiedy

jesteś już niebezpiecznie blisko ukończenia projektu i w tym momencie

nadchodzą w końcu rzeczywiste wymiary terenu – a nie takie, jakie zleceniodawcy
chcieliby, żeby były – zawsze prościej jest zacząć od początku.

Uzupełnienie:

Zazwyczaj niepraktycznie jest martwić się na zapas o przeszkody – jeśli nie ma
żadnej, ktoś zrobi ją dla ciebie.

Prawo zagubionego cala

Przy projektowaniu jakiejkolwiek konstrukcji, żadna ważna wielkość nie zostanie
obliczona poprawnie p godzinie 16.40 w piątek.

Uzupełnienie:

1. Jeśli w tych samych warunkach mniejsze wielkości podane są w szesnastej części

cala, nie zostaną w ogóle obliczone.

2. Poprawny wynik stanie się oczywisty w poniedziałek o godzinie 9.01.

Prawo chaosu stosowanego

1. Ta część wysyłki, którą fabryka zapomniała wysłać, jest właśnie tą, która stanowi

75% wartości całej ekspedycji.

Uzupełnienie:
Fabryka nie tylko zapomniała wysłać brakującej części, ale w 50% przypadków nawet
jej nie wykonała.
2. Dostawa handlowa, która normalnie trwa jeden dzień, będzie trwała pięć dni, jeśli

na nią pilnie czekasz.

3. Po dodaniu dwóch tygodni do harmonogramu nieoczekiwanych opóźnień, dodaj

jeszcze dwa na nieoczekiwane spóźnienia.

4. Jeżeli w spodziewanej dostawie wybierzesz jedną rzecz, która nie powinna być źle

oznakowana, to możesz być pewien, że właśnie ona będzie źle oznakowana.

14

Uzupełnienie:
a) W każdym zbiorze części z tym samym znakiem montażowym, jedna nie będzie

do niczego pasowała.

b) Nie zauważysz tego aż do chwili, gdy będziesz próbował wstawić tę część w

miejsce, które znak wskazuje.

c) Nigdy nie kłóć się z producentem o błąd. W drukach kontrolnych wszystkie

pozycje są odhaczone i zawierają nawet dziury, których nie ma.

Twierdzenie Wyszkowskiego
Niezależnie od części używanych zarówno przez dostawcę jak i klienta, producent,

z powodów tylko jemu wiadomych, stosuje swoje własne części zamienne – niestety
inne.

Równania Snafu

1. W problemie zawierającym n równań, zawsze będzie n+1 niewiadomych.
2. Przedmioty lub informacje najbardziej potrzebne, będą najtrudniej osiągalne.
3. Kiedy już wykorzystasz wszystkie możliwości i nie uda ci się, okaże się, że jest

jedno rozwiązanie, proste i oczywiste, wyraźnie widoczne dla wszystkich.

Stała Skinnera

Jest to taka wielkość, która, kiedy ją przemnożysz przez, podzielisz przez, dodasz do
lub odejmiesz od odpowiedzi, którą masz, da odpowiedź, jaką powinieneś mieć.

Prawo Mikscha
Jeśli sznurek ma jeden koniec, to ma i drugi.

Prawo programowania komputerów

1. Każdy nowy program jest już przestarzały.
2. Każdy dany program kosztuje więcej i zabiera więcej czasu.
3. Jeśli program jest użyteczny, trzeba go zmienić.
4. Jeśli program jest bezużyteczny, trzeba go udokumentować.
5. Każdy dany program tak się rozrośnie, że wypełni całą dostępną pamięć.
6. Wartość programu jest proporcjonalna do wagi jego wytworu
7. Zawiłość programu rośnie tak długo, aż przerośnie możliwości programującego.

Postulaty Troutmana dotyczące programowania

1. Jeśli w czasie testowania program działa bezbłędnie, w praktyce zawsze działa źle.
2. Najbardziej szkodliwy błąd zostanie wykryty nie wcześniej, niż po 6 miesiącach

produkcji programu.

3. Karty sterując, które w oczywisty sposób nie mogą być nieuporządkowane, będą

nieuporządkowane.

4. Nie dotyczy to taśm wymiennych.
5. Jeśli ktoś stworzyłby edytor wejściowy, który odrzuca wszelkie błędne dane, to i

tak znalazłby się pomysłowy idiota, który odkryłby metodę ominięcia edytora.

6. Język najlepiej znany wszystkim programistom to przekleństwa.

Prawo Gilba o niesolidności

1. Komputery zawodzą, ale ludzie zawodzą jeszcze bardziej.
2. Każdy system oparty na ludzkiej niezawodności, jest zawodny.
3. Niewykrywalne błędy są nieskończone w swej różnorodności, w przeciwieństwie

do wykrywalnych błędów, które z definicji są ograniczone.

15

4. Inwestowanie w niezawodność, będzie rosło, dopóki nie przekroczy

prawdopodobnych kosztów błędów, lub dopóki ktoś nie uprze się, żeby wykonano
trochę użytecznej pracy.

Prawo Brooka
Dołączanie dodatkowego zespołu programistów do spóźnionego projektu

oprogramowania, jeszcze bardziej go opóźni.

Prawo nauki o komputerach według Goluba

1. Niewyraźne cele programów stosuje się po to, aby uniknąć kłopotu oszacowania

odpowiadających im kosztów wytworzenia.

2. Niedbale zaprojektowany projekt zabiera trzy razy więcej czasu, niż można by

oczekiwać, starannie zaplanowany projekt zabiera tylko dwa razy tyle.

3. Wysiłek konieczny do korygowania procesu wzrastania geometrycznie wraz z

czasem.

4. Zespoły pracujące nad projektami nie cierpią tygodniowych sprawozdań z

poczynionych postępów, ponieważ żywo manifestują one brak jakiegokolwiek
postepu.

Prawo entomologii cybernetycznej Lubarsky’ego

Zawsze jest jeszcze jedna pluskwa.

Zasada Showa

Stwórz system, który nawet głupiec potrafi obsłużyć, a tylko głupiec będzie chciał się
nim posługiwać.

MASZYNOLOGIA

Zasada IBM Pollyanny

Maszyny powinny pracować; ludzie powinni myśleć.

Prawo przewrotności natury

Nie da się określić z góry, którą stronę chleba posmarować masłem.

Prawo selektywnego przyciągania
Każdy przedmiot spada tak, aby spowodować jak największe szkody.

Wniosek Jenninga:

Prawdopodobieństwo tego, że chleb upadnie na podłogę stroną posmarowaną masłem,

jest wprost proporcjonalne do ceny dywanu.

Wniosek Klipsteina:

Spadają rzeczy tylko najdelikatniejsze.

Prawo Sprinkle’a

Przedmioty zawsze spadają pod kątem prostym.

Prawo warsztatowe Anthony’ego
Każde narzędzie, gdy upadnie, potoczy się w najtrudniej dostępny kąt warsztatu.
Uzupełnienie:

Po drodze do owego kąta, upadające narzędzie najpierw uderzy cię w nogę.

16

Zasada części zamiennych

Łatwość dostępu do małych części, które spadły ze stołu, zmienia się proporcjonalnie
do ich wielkości – i odwrotnie proporcjonalnie do ich niezbędności do ukończenia
wykonywanej właśnie pracy.

Prawo Paula
Nie

można spaść z podłogi.

Pierwsze prawo Johnsona

Kiedy zawodzi jakieś urządzenie mechaniczne, to zawsze dzieje się to w możliwie
najbardziej nieodpowiednim czasie.

Prawo irytacji
Jeśli pracując nad jakimś projektem odłożysz narzędzie, bo jesteś pewien, że nie

będzie ci więcej potrzebne, natychmiast okazuje się niezbędne.

Prawo Watsona
Niezawodność urządzeń mechanicznych jest odwrotnie proporcjonalna do liczby i

ważności osób sprawujących nad nimi kontrolę.

Drugie prawo Wyszkowskiego
Wszystko

będzie działać, jeśli pomajstrujesz przy tym wystarczająco długo.

[ Pierwsze i ostatnie prawo Adamczyka]
Wszystko przestanie działać, jeśli pomajstrujesz przy tym wystarczająco długo

Prawo Sattingera

Włączone do kontaktu lepiej działa.

Prawo Lowery’ego
Jeśli zablokowało się – pchaj na siłę.
Jeśli się rozleci, to znaczy, że i tak wymagało wymiany.

Prawo Schmidta
Jeśli psujesz coś dostatecznie długo, w końcu ci się uda.

Pierwsze prawo oporu Fudda

Pchnij odpowiednio mocno, a przewróci się.

Prawo siły Anthony’ego

Nie rób nic na siłę; weź większy młotek.

Postulat Hornera
Doświadczenie zmienia się proporcjonalnie do zrujnowanego sprzętu.

Aksjomat Cahna

Kiedy wszystko inne zawiedzie, przeczytaj instrukcję.

17

Zasada dotycząca urządzeń wielofunkcyjnych:

Im mniej funkcji dane urządzenie ma wykonać, tym zrobi to lepiej.

Prawo Coopera
Wszystkie

urządzenia są wzmacniaczami.

Prawo Jenkinsona
Nie

będzie działać tak czy inaczej.

Pierwsze prawo Gordona

Jeśli projekt naukowy w ogóle nie jest wart zrobienia, to nie jest wart zrobienia go
dobrze.

Prawo Badań naukowych Murphy’ego

Dostateczna ilość badań potwierdzi twoją teorię.

Prawo Maiera

Jeśli jakieś fakty nie pasują do teorii, trzeba się ich pozbyć.
Uzupełnienie:
1. Im większa teoria, tym lepiej.
2. Eksperyment można uznać za sukces, jeśli w celu uzyskania zgodności z teorią

trzeba się pozbyć nie więcej niż 50% uzyskanych pomiarów.

Prawo Williamsa l Hollanda

Jeśli zebrano dostatecznie dużo danych, wszystko można udowodnić metodami
statystycznymi.

Teoria Edingtona

Ilość różnych hipotez stworzonych, aby wyjaśnić jakieś zjawisko biologiczne jest
odwrotnie proporcjonalna do dostępnej wiedzy.

Prawo Peera

Rozwiązanie problemu zmienia jego naturę.

Prawo Haryarda

W najbardziej rygorystycznie kontrolowanych warunkach ciśnienia, temperatury,
objętości, wilgotności i innych zmiennych, organizm zachowa się dokładnie tak, jak
będzie miał ochotę.

Czwarte prawo rewizji

Po ukończeniu pracochłonnej i starannej analizy jakiejś próbki, zawsze dowiesz się, że
to nie ta próbka i nie ma nic wspólnego z danym problemem.

Prawo Hersha

Biochemia rozrasta się tak, że wypełnia przestrzeń i czas dostępny na jej ukończenie i
publikację.

Zasada Dokładności

Zawsze łatwiej jest pracować nad rozwiązaniem problemu, jeśli zna się odpowiedź.

18

Prawo Younga

Wszystkich wielkich odkryć dokonuje się przez pomyłkę.
Uzupełnienie:
Im większe fundusze, tym więcej czasu zabiera zrobienie pomyłki.

Prawo dużych problemów Hoare’a

W każdym dużym problemie znajduje się jakiś mały problem, który usiłuje wydostać
się na zewnątrz.

Prawo laboratoryjne Fetta

Nigdy nie kopiuj udanego eksperymentu.

Pierwsze prawo Wyszkowskiego

Żadnego eksperymentu nie da się odtworzyć.

Czynnik bezowocności

Żaden eksperyment nigdy nie jest kompletną klapą - zawsze może służyć jako
przykład negatywny.

Prawo pana Coopera

Jeśli nie rozumiesz jakiegoś słowa we fragmencie pisma technicznego pomiń je.
Fragment ten będzie miał dokładnie takie same znaczenie.

Prawo Parkinsona dla badań medycznych

Udane badanie przyciąga większe dotacje, które uniemożliwiają dalsze badania.

Szóste prawo Parkinsona

Postęp w naukach zmienia się odwrotnie proporcjonalnie do liczby publikowanych
periodyków.

Zasada pełnego obrazu

Naukowcy są tak pogrążeni w wąskich wycinkach badań, że nie mają pełnego obrazu
czegokolwiek, włącznie ze swoimi własnymi badaniami.
Uzupełnienie:
Dyrektor Badań Naukowych powinien wiedzieć tak mało, jak to tylko możliwe na
temat szczegółowego tematu badań, którymi zarządza.

Prawo Booke’a

Zawsze gdy jakiś system jest już kompletnie zdefiniowany, jakiś skończony głupek
odkrywa coś, co albo obala system, albo rozszerza go poza granice poznania.

Prawo Campbella

Natura czuje odrazę do bezmyślnych eksperymentów.

Prawo Meskimena

Nigdy nie ma czasu, żeby zrobić coś dobrze, ale zawsze jest czas, żeby to przerobić.

19

HIERARCHOLOGIA

Prawo Hellera

Pierwszym mitem zarządzania jest to, że w ogóle istnieje.
Wniosek Johnsona:
Nikt naprawdę nie wie, co się dzieje na jakimkolwiek szczeblu organizacji.

Zasada Petera

W każdym systemie hierarchicznym pracownik dąży do podciągnięcia się do swego
poziomu niekompetencji.
Uzupełnienie:
1. Każde stanowisko jest zajmowane przez pracownika, który jest niekompetentny do

wykonywania swoich obowiązków.

2. Praca wykonywana jest przez tych pracowników, którzy nie osiągnęli jeszcze

swojego poziomu niekompetencji.

Inwersja Petera

Wewnętrzna spójność jest o wiele więcej warta niż efektywne działanie.

Ukryty postulat Petera według Godina

Każdy pracownik zaczyna na swoim poziomie kompetencji.

Obserwacja Petera

Super-kompetencja jest jeszcze bardziej niepożądana niż niekompetencja.

Prawo ewolucji Petera

Kompetencja zawsze zawiera ziarno niekompetencji.

Zasada twórczej niekompetencki Petera

Sprawiaj wrażenie, że osiągnąłeś już swój poziom niekompetencji.

Twierdzenie Petera

Niekompetencja plus niekompetencja równa się niekompetencja.

Prawo podstawiania Petera

Zajmij się kretowiskami, góry same się sobą zajmą.

Prognoza Petera

Poświęć wystarczająco dużo czasu na utwierdzenie się w jakiejś potrzebie, a potrzeba
zniknie.

Placebo Petera

Wrażenie jest zawsze ważniejsze niż działanie.

Prawo Godina

Powszechność niekompetencji jest wprost proporcjonalna do wysokości szczebla w
hierarchii.

20

Reguła Freemana

Warunki mogą zmusić niekompetentnego pracownika, żeby stal się kompetentny,
przynajmniej w wyspecjalizowanej dziedzinie.

Aksjomat Yaila

W każdym przedsięwzięciu ludzkim praca szuka najniższego szczebla w hierarchii.

Prawo Imhoffa

Organizacja biurokracji przypomina zbiornik septyczny, w którym bakterie
beztlenowe rozkładają nieczystości kanalizacyjne - największe kawałki zawsze
wypływają na wierzch.

Trzecie prawo Parkinsona

Ekspansja oznacza zawiłość, a zawiłość ulega rozkładowi.

Czwarte prawo Parkinsona

Liczba osób w jakimkolwiek zespole pracowniczym ma tendencję wzrostową,
niezależnie od ilości pracy, jaką trzeba wykonać.

Piąte prawo Parkinsona

Jeśli jest sposób na odłożenie ważnej decyzji, dobra biurokracja, publiczna lub
prywatna, znajdzie go.

Aksjomat Parkinsona

1. Urzędnik pragnie pomnażać podwładnych, nie rywali.
2. Urzędnicy wytwarzają pracę sobie nawzajem.

Żelazne prawo socjologii o Oligarhii

W każdej zorganizowanej działalności, niezależnie od jej dziedziny, niewielka liczba
osób zostaje oligarchicznymi przywódcami, a reszta idzie za nimi.

Prawo Oesera

U osób zajmujących najwyższe stanowiska w jakiejś organizacji istnieje tendencja do
spędzania całego czasu na zasiadaniu w komitetach i podpisywaniu listów.

Prawo Cornuelle’a:

Władza ma tendencję do przydzielania pracy tym, którzy najmniej się do niej nadają.

Prawo Zymurgy’ego o pracy ochotniczej

Ludzie są zawsze chętni do pracy w czasie przeszłym.

Prawo komunikacji

Nieuchronnym wynikiem ulepszonej i wzmożonej komunikacji pomiędzy różnymi
szczeblami w hierarchii jest znaczny wzrost nieporozumienia.

Prawo Dowa

Dla każdej hierarchii prawdziwe jest twierdzenie, że im wyższy szczebel, tym większy
chaos.

21

Prawo Bunuela

Przesada jest szkodliwa w każdym przypadku, nawet jeśli chodzi o efektywność.

Sparksa dzięsięć wskazań dla menedżera

1. Dołóż wszelkich starań, aby mieć ważną minę.
2. Staraj się, aby widywano cię z ważnymi ludźmi.
3. Mów z autorytetem; rozwódź się jednak tylko na temat faktów oczywistych i

sprawdzonych.

4. Nie wdawaj się w dyskusje, lecz jeśli już zostaniesz przyciśnięty do muru, zadaj

zupełnie oderwane od tematu pytanie. Kiedy twój przeciwnik będzie starał się
zrozumieć, co jest grane - szybko zmień temat.

5. Słuchaj uważnie, gdy inni dyskutują nad jakimś problemem. Gdy : tylko usłyszysz

jakiś banał, wykorzystaj to i zignoruj ich.

6. Jeśli podwładny zada ci słuszne pytanie, spójrz na niego, jakby postradał zmysły.

Kiedy opuści wzrok, zadaj mu to samo pytanie tylko sparafrazowane.

7. Obejmij wysokie stanowisko, ale trzymaj się z dala od widoku publicznego.
8. Poza swoim biurem chodź szybkim krokiem - ograniczy to do minimum pytania

od podwładnych i zwierzchników.

9. Drzwi do biura miej zawsze zamknięte. To stawia gości w defensywie i sprawia

wrażenie, że zawsze masz ważną konferencję.

10. Wszystkie polecenia wydawaj ustnie. Nie zapisuj nigdy niczego, co mogłoby być

dowodem twojej niekompetencji.

Prawdy o zarządzaniu

1. Pomyśl, zanim coś zrobisz; to nie twoje pieniądze.
2. Cale dobre zarządzanie jest wyrazem jednej wielkiej idei.
3. Żaden pracownik na kierowniczym stanowisku, nie zadaje sobie trudu, aby

udowodnić, że nie miał racji.

4. Jeśli do usprawiedliwienia Jakiegoś działania potrzebne są wyrafinowane

obliczenia, nie rób tego.

Pierwsze prawo Jaya o kierownictwie

Zmiana to podstawa kierowania, a dokonywanie zmian przed innymi - to kreatywność.

Dylemat pracownika

1. Niezależnie od tego ile zrobisz, zawsze zrobisz za mało.
2. To czego nie zrobisz, jest zawsze ważniejsze od tego, co zrobiłeś.

Maksyma Matcha

Głupiec na wysokim stanowisku jest jak człowiek na szczycie wysokiej góry;
wszystko wydaje mu się małe i on wszystkim wydaje się mały.

Żelazne prawo dystrybucji

Ci, którzy mają, dostają.

Prawo H.L. Menckena

Ci, którzy potrafią - robią. Ci, którzy nie potrafią - uczą.
Rozwinięcie Maruna:
Ci, którzy nie potrafią uczyć -zarządzają.

22

Aksjomat wojskowy

Każdy rozkaz, który może zostać źle zrozumiany, zostanie źle zrozumiany.

Prawo jonesa

Człowiek, który potrafi się uśmiechać, kiedy wszystko bierze w łeb, na pewno
pomyślał właśnie o kimś, na kogo może zwalić winę.

Pierwsze prawo socjoekonomii

W systemie hierarchicznym, stawka wynagrodzenia za wykonanie zadania wzrasta
odwrotnie proporcjonalnie do przykrości i trudności zadania.

Lament Harisa

Wszyscy dobrzy są już zajęci.

Prawo Putta

Technika zdominowana jest przez dwa typy ludzi. Tych, którzy rozumieją, czym nie
kierują. Tych, którzy kierują tym, czego nie rozumieją.

KOMITETOLOGIA

Prawo Olda i Kahna

Efektywność posiedzenia komisji jest odwrotnie proporcjonalna do ilości uczestników
i czasu poświęconego na naradę.

Prawo Shanahana

Czas trwania posiedzenia wzrasta do kwadratu liczby osób na nim obecnych.

Prawo trywialności

Ilość czasu przeznaczona porządkiem dziennym danej sprawie jest odwrotnie
proporcjonalna do sumy, jaka wchodzi w grę.

Prawo posiedzeniodynamiki Issawiego

1. Comitas comitatum, omnia comites.
2. Im mniej podoba ci się zasiadanie w komitetach, tym większe

prawdopodobieństwo, że będziesz zmuszony w nich zasiadać.

Prawo Hendricksona

Jeśli jakiś problem jest przyczyną wielu posiedzeń, to w końcu posiedzenia stają się
ważniejsze niż ten problem.

Zasada Lorda Falklanda

Kiedy nie ma potrzeby podejmowania decyzji, jest potrzeba nie podejmowania
decyzji.

Prawo Fairfaxa

Wszelkie fakty, które włączone do dyskusji przynoszą oczekiwany rezultat, są faktami
dla tejże dyskusji.

23

Reguła McHaughtona

Każda teza w systemie biurokratycznym, którą warto wypowiedzieć, musi być
możliwa do wyrażenia prostym zdaniem oznajmującym, które w oczywisty sposób
jest prawdziwe, gdy tylko zostało wypowiedziane.

Prawo Trumana

Jeśli nie możesz kogoś przekonać, wpraw go w zakłopotanie.

Pierwsze prawo dyskusji

Nigdy nie dyskutuj z głupcem -ludzie mogą nie widzieć różnicy.

Prawa odkładania spraw na potem

Odkładanie spraw na później:
1. Skraca pracę i kogo innego obarcza odpowiedzialnością za jej zakończenie (tego,

kto ustalił nieprzekraczalny termin).

2. Redukuje niepokój poprzez zmniejszenie oczekiwań co do rezultatów

przedsięwzięcia, z wielkich, możliwych do osiągnięcia w ogóle, do małych,
możliwych do osiągnięcia w danych okolicznościach.

3. W oczach innych i w swoich własnych zyskuje się uznanie ponieważ z reguły

zakłada się, że ważność pracy usprawiedliwia stres.

4. Można też uniknąć przeszkód w postaci przydziału innych obowiązków chodzi

bowiem o to, aby najbardziej zestresowany pracownik mógł się skoncentrować na
jednej rzeczy.

5. Odkładanie spraw na później zapobiega nudzie - nigdy nie czujesz, że nie ma nic

ważnego do zrobienia.

6. Może wyeliminować pracę, jeśli zapotrzebowanie na nią minie, zanim została

wykonana.

Zasada porządku Swipple’a

Ten, kto krzyczy, ma głos.

Reguła Rayburna

Jeśli chcesz robić postępy, idź naprzód.

Prawa Borena

1. Kiedy masz wątpliwości, mów niewyraźnie.
2. Kiedy masz kłopoty, wyślij delegata.
3. Jeśli jesteś odpowiedzialny, zastanów się.

Zasada procedury parlamentarnej Parkera

Dobry plan dzisiaj jest lepszy, niż doskonały plan jutro.

24

KSIĘGOWOŚCIOLOGIA

Sofizmat Frothinghama

Czas to pieniądz.

Prawo Crane’a

Nie ma czegoś takiego jak bezpłatny obiad.

Pierwsze prawo Parkinsona

Praca rozrasta się, aby wypełnić czas na jej wykonanie; rzecz, która ma być wykonana
puchnie w swej ważności i złożoności wprost proporcjonalnie do czasu, jaki ma być
potrzebny na jej wykonanie.

Drugie prawo Parkinsona

Wydatki rosną w miarę dochodów.

Prawo zwłoki Parkinsona

Zwłoka jest najgorszą formą odmowy.

Prawo Wikera

Rząd rozrasta się, aby zaabsorbować dochód państwowy, a potem dochody innych.

Pierwsze prawo rzeczywistości Tuccillego

Przemysł zawsze rozwija się po to, aby wypełnić gospodarczą próżnię.

Zasada Westheimera

Aby określić ilość czasu potrzebną na wykonanie jakiegoś zadania, musisz: określić
ile czasu według ciebie potrzeba na to zadanie, pomnożyć go przez dwa i zmienić
jednostkę na najbliższą największą. W ten sposób wyasygnujesz dwa dni na zadanie,
wymagające godziny.

Prawo Greshama

Z nieważnymi sprawami od razu dajemy sobie radę; ważne sprawy nigdy nie są
rozwiązywane.

Prawo programowania Gray’a

n + l trywialnych zadań powinno być wykonanych w tym samym czasie, co n
normalnych.

Obaleni prawa Gray’a przez Logga

n + l trywialnych zadań zabiera dwa razy tyle czasu co n trywialnych zadań.

Zasada projektowania 90/90

Pierwsze 90% zadania zabiera 10% czasu, a ostatnie 10% zabiera 90%.

Pierwsze prawo Weinberga

Postęp dokonuje się w co drugi piątek.

25

Zasada uporządkowania

Artykuły potrzebne do wczorajszego eksperymentu trzeba zamówić nie później niż
jutro w południe.

Prawo Cheopsa

Nic nigdy nie zostało zbudowane według planu i w granicach budżetu.

Rozszerzona zasada Epsteina - Heisenberga

Na orbicie R&D tylko dwa z trzech istniejących parametrów mogą być zdefiniowane
jednocześnie. Parametrami tymi są: zadanie, czas i zasoby.
1. Jeśli wiadomo, na czym polega zadanie i istnieje jakiś limit czasowy przeznaczony

na jego wykonanie, nie wiadomo wtedy jakie będą koszta.

2. Jeśli jasno zdefiniowano czas i zasoby, nie można określić, jaką część zadania

R&D zostanie wykonana.

3. Jeśli masz jasno określony cel R&D oraz określoną ilość pieniędzy, jaka według

obliczeń potrzebna będzie na wykonanie zadania, nie możesz przewidzieć czy i
kiedy cel zostanie osiągnięty. Jeśli ktoś ma wystarczająco dużo szczęścia i potrafi
dokładnie zdefiniować wszystkie trzy parametry, wtedy to, czym się zajmuje nie
mieści się w granicach R&D.

Prawo Pareto’a (prawo 20/80)

20% klientów odpowiada 80% obrotów.
20% komponentów wyjaśnia 80% kosztów, eto.

Zasada O’Briena (teoria 357.73 $)

Rewidenci księgowi nie przyjmują żadnych zestawień wydatków, których suma da się
podzielić przez 5 lub 10.

Obserwacja Issawiego na temat zużycia papieru

Każdy system ma własny sposób zużywania ogromnych ilości papieru:
w społeczeństwach socjalistycznych - przez wypełnianie ogromnych formularzy w
czterech kopiach, w społeczeństwach kapitalistycznych - przez wieszanie wielkich
plakatów i pakowanie każdego artykułu w cztery warstwy kartonu.

Browna prawo sukcesu w interesach

Papierkowa robota naszego klienta przynosi korzyści. Nasza własna papierkowa
robota przynosi straty.

Towarzyszący wniosek Johna

Aby otrzymać pożyczkę, najpierw musisz udowodnić, że jej nie potrzebujesz.

Pierwsze prawo O’Briena

W pewnym momencie istnienia dosłownie każdej organizacji wyczerpuje się jej
zdolność do odnoszenia sukcesu.

Prawo instytucji

Bogactwo wystroju drzwi frontowych biura zmienia się odwrotnie proporcjonalnie do
wypłacalności firmy.

26

Prawo Paulga

W Ameryce nie chodzi o to ile co kosztuje, ale o to, ile można zaoszczędzić.

Prawo Juhaniego

Każdy kompromis jest kosztowniejszy niż jakakolwiek propozycja kompromisu.

EKSPERTOLOGIA

Złota zasada nauki i sztuki

Ten, kto ma złoto ustanawia zasady.

Prawo Gummidge’a

Jakość ekspertyzy zmienia się odwrotnie proporcjonalnie do liczby zdań zrozumiałych
dla ogółu.

Prawo Dunne’a

Za retoryką kryje się dwuznaczność.

Prawo Maleka

Najprostsze myśli formułowane są w najbardziej skomplikowany sposób.

Nakaz Allisona

Najprostszym sposobem sprawdzenia, czy jest się ekspertem w danej dziedzinie jest
zdolność wygrywania pieniędzy w serii zakładów co do przyszłości tej dziedziny.

Prawo Weinberga

Ekspert jest to człowiek, który unika małych błędów w drodze do wielkiego fiaska.

Prawo Pottera

Natężenie krytyki jest odwrotnie proporcjonalne do rzeczywistej wartości przedmiotu.

Prawo Rossa

Nigdy nie definiuj znaczenia wypowiedzi z góry.

Zasada wychodzenia z krytycznej sytuacji

Zawsze zostaw sobie miejsce na wyjaśnienia w przypadku, gdyby się nie sprawdziło.

Prawo idei rewolucyjnych Clarke’a

Każda idea rewolucyjna - w Nauce, Polityce, Sztuce i Czymkolwiek Innym -
wywołuje 3 etapy reakcji. Można je podsumować trzema frazami:
1. To niemożliwe - nie będę marnował czasu.
2. To możliwe, ale nie warte zachodu.
3. Mówiłem przez cały czas, że to był dobry pomysł.

Pierwsze prawo Clarke’a

Jeśli wybitny, ale starszy wiekiem uczony twierdzi, że coś jest możliwe, prawie na
pewno ma rację. Kiedy twierdzi, że coś jest niemożliwe, bardzo prawdopodobne jest,
że się myli.

27

Drugie prawo Clarke’a

Jedynym sposobem na to, by odkryć granice możliwości, jest wyjście poza nie, do
niemożliwości.

Zasada wielkości

Gdy ktoś, kogo wielce podziwiasz i szanujesz, zdaje się być pogrążony w głębokich
myślach, prawdopodobnie myśli o obiedzie.

Trzecie prawo Clarke’a

Każda dostatecznie zaawansowana technologia niczym nie różni się od magii.

Prawo wyższości

Pierwszy przykład nadrzędnej zasady jest zawsze gorszy od rozwiniętego przykładu
niższej zasady,

Prawo Blaawua

Ugruntowana technologia utrzymuje się pomimo nowej technologii.

Prawo Cohena

Liczy się tylko to, jaki tytuł zdobędziesz, naciągając fakty; same fakty nie mają
znaczenia.

Prawo Fitza i Gibbona

Im więcej kucharzy, tym gorszy obiad.

Wyróżnienie Bartha

Są dwa gatunki ludzi: ci, którzy dzielą ludzi na dwa gatunki i ci, którzy tego nie robią.

Prawo Runamoka

Są cztery gatunki ludzi: tacy, którzy siedzą cicho i nic nie robią, tacy, którzy mówią,

żeby siedzieć cicho i nic nie robią, tacy, którzy coś robią i tacy, którzy mówią o robieniu.

Ósme prawo Lewego

Najwięksi geniusze nie potrafią uniknąć zaabsorbowania drobiazgami.

Dziewiąte prawo Lewego

Tylko Bóg może dokonywać przypadkowego wyboru.

Prawo Segala

Człowiek z jednym zegarkiem wie, która jest godzina. Człowiek z dwoma, nigdy nie
jest pewien.

Prawo Millera

Nie stwierdzisz, jak głęboka jest kałuża, dopóki do niej nie wdepniesz.

Szóste prawo Kamina

Próbując przewidzieć działania jakiegoś polityka na polu gospodarczym, nie daj się
zwieść jego słowom; patrz, co robi.

28

Prawo Weilera

Nic nie jest niemożliwe dla kogoś, kto nie musi tego robić sam.

Zasada procentów LaCombe’a

Zakres opłacalności czegoś wynosi albo 15-25%, albo 80-90%.
Wniosek Dudenhoefera:
Wynik 50% wystarczy dla zakresu 40-60.

Drugie prawo Weinberga

Gdyby budowniczowie wznosili budynki w taki sam sposób, jak programiści piszą
programy, to pierwszy dzięcioł, jaki by się pojawił, zniszczyłby cywilizację.

HUMANOLOGIA

Pierwsze prawo socjo-genetyki

Celibat nie jest dziedziczny,

Reguły Beifelda

Prawdopodobieństwo, że miody mężczyzna spotka pociągającą dziewczynę wzrasta
gwałtownie kiedy jest on już w towarzystwie (l) dziewczyny, (2) żony, (3) przy-
stojniejszego i bogatszego kolegi.

Czwarte prawo Farbera

Potrzeba matką dziwnych towarzyszy w łóżku.

Drugie prawo Hartleya

Nigdy nie śpij z większym od siebie wariatem.

Prawo Beckhapa

Uroda razy rozum równa się stała.

Postulaty Pardo

1. Wszystko, co dobre w życiu, jest nielegalne, albo tuczące.
2. W życiu są tylko trzy wierne rzeczy: pieniądze, pies i stara kobieta.
3. Nie ważne, czy jesteś bogaty, czy nie, o ile możesz żyć wygodnie i mieć wszystko,

czego chcesz.

Prawo Parkera

Piękno jest powierzchowne, ale brzydota przenika aż do kości.

Prawo kapitana Penny’ego

Czasami uda ci się okpić niektórych ludzi, niektórych uda ci się okpić zawsze, ale nie
uda ci się okpić MAMY.

Prawo konserwacji zła Issawiego

Całkowita ilość zła w każdym systemie pozostaje stała. Stąd, każdej redukcji - np.
ubóstwa lub bezrobocia - towarzyszy wzrost, np. przestępczości lub zanieczyszczenia
powietrza.

29

Prawo Katza

Ludzie i narody będą działać racjonalnie, kiedy wyczerpią wszystkie inne możliwości.

Prawo oświadczeń politycznych Parkera

Prawdziwość jakiegokolwiek oświadczenia nie ma nic wspólnego z jego

wiarygodnością i odwrotnie.

Aksjomat pana Cole’a

Suma inteligencji na planecie jest stała; liczba ludności - rośnie.

Steela plagiat czyjejś filozofii

Każdy powinien coś sądzić: ja sądzę, że wypiję jeszcze jednego drinka.

Trzecie prawo Lewewgo

Ta część społeczeństwa, z którą najbardziej sympatyzujesz jako liberał, nieuchronnie
okaże się być jedną z najbardziej ograniczonych i sfanatyzowanych części
społeczeństwa.

Poprawka Kelly’ego

Fajni faceci i niefajnie kończą.

Stała Kenedy’ego

Nie wściekaj się - zrewanżuj się.

Motto Canada Bill Jonesa

Niemoralne jest pozostawienie pieniędzy frajerom.
Uzupełnienie;
Smith&Wesson bije cztery asy.

Motto Jonesa

Przyjaciele przychodzą i odchodzą; wrogowie gromadzą się.

Kodycyl McClaughry'ego do motta Jonesa

Chcesz mieć wroga, zrób komuś przysługę.

Prawo Vique'a:

Człowiek bez religii jest jak ryba bez roweru.

Piąta zasada

Traktujesz siebie zbyt poważnie.

30

METAPRAWA

Metaprawo nędzników

Wszystkich praw, dobrych i złych, trzeba słuchać co do litery.

Postulat Peratga:

Liczba racjonalnych hipotez, które mogą wyjaśnić jakieś zjawisko jest nieskończona.

Metaprawo Ully

Wszystkie prawa są udawaniem rzeczywistości.

Ostateczna zasada

Z definicji, kiedy badasz nieznane, nie wiesz, co odkryjesz.

Metaprawo Coopera

Zwiększenie ilości nowych praw powoduje zwiększenie ilości nowych sposobów ich
ominięcia.

PRAWA – COLE’A

Prawo Cole’a

Cienko poszatkowana kapusta.

Obserwcja Wallace’a

Wszystko jest w stanie całkowitego rozczochrania.

Pierwsze prawo Hartley’a

Możesz przyprowadzić konia do wody, ale dopiero jeśli przekonasz go, aby popływał
na plecach - coś osiągnąłeś.

Prawo Weayera

Jeśli kilku reporterów jedzie jedną taksówką, ten, który siedzi z przodu płaci za
wszystkich.
Wniosek Doley'a:
Niezależnie od tego ilu reporterów jest w taksówce i niezależnie od tego, kto płaci,
każdy wpisuje pełną kwotę na swój rachunek.

Drugie prawo Johnsona

Jeśli w ciągu kilku miesięcy odbywają się tylko trzy ważne wydarzenia towarzyskie,
wszystkie przypadną na jeden wieczór.

Prawo Matscha

Lepiej mieć koszmarny koniec, niż koszmary bez końca.

Postulat Jacquina na temat demokratycznego rządu

Życie, wolność, ani własność żadnego człowieka nie są bezpieczne gdy obraduje ciało
ustawodawcze.

31

Obserwacja Fowlera

Jedyną niedoskonałą rzeczą w naturze jest rasa ludzka.

Prawo innowacji Termana

Jeśli chcesz, aby drużyna trójboju lekkoatletycznego wygrała skok wzwyż, znajdź
jedną osobę, która potrafi skoczyć 7 stóp, a nie 7 osób, które potrafią skoczyć l stopę.

Paradoks Trischmana

Fajka daje mędrcowi czas do namysłu; głupcowi coś, co może wetknąć w usta.

Komentarz Churchilla o człowieku

Człowiek czasami potyka się o prawdę, ale w większości przypadków podnosi się i
idzie dalej.

Prawo Haldane’a

Wszechświat jest nie tylko dziwniejszy niż sobie wyobrażamy, jest dziwniejszy niż
sobie możemy wyobrazić.

Prawo Kerr-Martina

1. Zajmując się swoimi własnymi problemami, ludzie są ekstremalnymi

konserwatystami.

2. Zajmując się problemami innych ludzi, są ekstremalnymi liberałami,

Prawo obserwacji

Nic z bliska nie wygląda tak dobrze jak z daleka. Albo - nic nie wygląda tak dobrze z
daleka jak z bliska.

Aksjomat Aquinasa

Co uchodzi bogom, nie uchodzi krowom.

Mało znane siódme prawo Newtona

Bezpieczniej jest mieć ptaka w ręku niż nad głową.

Twierdzenie White’a

Im szybciej i im dokładniej przekażesz złe wiadomości, tym lepiej.

Prawo Bucy’ego

Rozsądny człowiek nic nigdy nie realizuje.

32

ARTHUR BLOOCH

Prawa

Murphy’ego

i dalsze powody, dla których sprawy idą źle.

KSIĘGA DRUGA

Tłumaczył: Jerzy Łoziński

33

SPIS TEŚCI

Przedmowa

Wstęp

Wyższa murphologia

Murphologia stosowana

Teoria hierarchii i komisjologii

Murphologia biur i warsztatów

Murphologia badawcza

Murphologia polityki i ekonomii

Murphologia ekspertyz i ekspertów

Systematyka

Akademiologia

Murphologia medyczna

Murphologia sportu

Szosomurphologia

Murphologia konsumpcji i sprzedaży

Murphologia gospodarstwa domowego

Socjomurphologia (murphologia stosunków międzyludzkich)

Metaprawa

34

Gdybym tak zgodnie z życzeniem Fortuny

Dzielnie po tęczy zsunął się skłonie,

Murphy tam czekałby na mnie czupumy,

By rzec: „Łakocie po drugiej stronie".

Bert Whitney, łaskawy czytelnik

PRZEDMOWA

Łaskawi czytelnicy
Po2ycja ta stanowi hołd wszystkim tym, którzy odpowiedzieli na moją prośbę, aby

pierwszą księgę Praw Murphy'ego wzbogacić nowymi prawami. Od czasu publikacji tamtej
księgi zostałem stałem l i t e r a l n i e wręcz zarzucony przenikliwymi obserwacjami
dotyczącymi rzeczywistego świata (tzn. tego, w którym żyją ludzie).

Problem, z którym przyszło mi się zmierzyć, antycypował już jeden z czytelników z Ann

Abór, który znienacka zadzwonił do mnie, aby zaproponować prawo Digiovanniego: „Liczba
praw będzie nieprzerwanie rosnąć do chwili, gdy w pełni wszelką dostępną przestrzeń
publikacyjną”.

Kolejna zapowiedź przybrała postać: „Leo Rogersa zachęta do tomu drugiego: Gdzie

dobry zamiar, tam dobry też nadmiar".

Zobaczycie, że książka ta jest bardziej róźnorodna niż jakikolwiek

z opublikowanych dotąd podobnych kompendiów. Tylko niewielka jej

część powstała za sprawą autora tych słów, jako że lwia i — co tu

dużo mówić — lepsza część prezentowanych praw pochodzi od

normalnych ludzi, takich jak wy, tylko że mniej wrażliwych, którzy

czytając księgę pierwszą, bardzo przejęli się piątą (i jedyną) regułą:

„Traktujesz siebie zbyt serio".

Berkeley,

Kalifornia styczeń 1980

Arthur Bloch

35

Wstęp

W październiku roku 1977, kiedy ukazała się pierwsza nasza pozycja Prawa Murphy'ego

i inne powody, dla których sprawy idą źle, niczego się nie spodziewającej publiczności został
zaprezentowany w pełni rozwinięty, chociaż wcześniej nie ucieleśniony drukiem korpus teorii
zwanej murphologią. Od tego momentu ujawniły się setki domorosłych murphologów z
zapałem wspierających zasadnicze tezy i dorzucających swoje dwa grosze, ale o prawdziwym
miejscu murphologii w dziejach nurtów filozoficznych najlepiej zaświadczyło
natychmiastowe pojawienie się zapalczywych dysydentów, zajadłych rywali i
zadomowionych w wielkim świecie prześmiewców.

Niewielu było tych, którzy wystąpili przeciw prawu Murphy'ego z tej racji, iż przeczy

ono uświęconej przez czas wierze w znakomitość myślenia pozytywnego. W moim odczuciu
wszelkie próby identyfikowania prawa Murphy'ego z pesymizmem i negatywizmem jest w
najlepszym razie krótkowzroczne, a w najgorszym (i najprawdopodobniejszym) — wyrazem
głębokiego niezrozumienia.

Po pierwsze, jeśli chce się zrozumieć nas, murphologów, nie można szukać naszej

pozycji na skali optymizm-pesymizm. Na przekór pierwszemu wrażeniu prawa nie skłaniają
się ku żadnemu z tych stanowisk. Klucz do filozoficznego sedna ich przesłania kryje się w
pojęciu rzeczy „idących źle", albowiem z owej werbalnej konstrukcji nie należy wnosić, iż
„źle" czy „dobrze" to jakieś istności obiektywne, a nie subiektywne.

Zawiły charakter stanowiska murphologicznego najlepiej wyraził się w tezie

kardynalnej zwanej też paradoksem optymizmu:

Optymista sądzi, że żyjemy w najlepszym z możliwych światów. Pesymista obawia się, że to

prawda.

W pierwszej księdze, ulegle poddając się panującej terminologii, jeden z rozdziałów

nazwałem „Murphologią stosowaną", szybko jednak doszedłem do wniosku, że to nazwa dość
myląca i moją intencję lepiej wyrażają takie określenia jak „Murphologią życia codziennego"
czy — jeśli ktoś woli — „Murphologią sytuacyjna". Chociaż w pierwszej chwili różnica może
wydawać się nieistotna, to jednak wyrasta z głębokiego przeświadczenia, że prawa
Murphy'ego z samej swej natury nie mają i nie mogą mieć żadnych praktycznych zastosowań.
Znaczy to, iż jeśli ktoś stara się je wykorzystać, to opierając się na tym, jak dotąd
funkcjonowały, przestają funkcjonować.

Niepodobna na to przytoczyć jakikolwiek ścisły dowód. Wydaje się, że jeśli kolejka, w

której stoicie, posuwa się na pozór wolno, to można przenieść się do innej, aby wykazać, że
wraz z tym manewrem kolejna, do której teraz należycie, dostrzegalnie zwalnia swoje tempo.
Podobnie można zabrać się do mycia samochodu z jawną intencją spowodowania deszczu.
Niestety sam fakt, iż poczynania takie podejmujecie w celach eksperymentalnych, a nie z racji
szczerego, bezpretensjonalnego zamiaru osiągnięcia określonego efektu, sprawia, iż w
dostatecznie już zawiłą maszynerię murphologiczną wpychacie blokujący ją kij.

Jerry Silverman, doświadczony murpholog z Berkeley, który dawno już uchwycił istotę

całej sprawy, bardzo zwięźle zamknął to w swoim paradoksie:

Jeśli prawo Murphy'ego może pójść źle, to z pewnością pójdzie.

36

Aby umiejscowić murphologię w szerszym kontekście społecznym, dobrze jest

zauważyć, że większość praw należy do jednej z dwóch grup: a) prawa administracji, biznesu
i innych konspiracyjnych ludzkich grup lub b) prawa przyrody.

Przedstawiane tutaj prawa fundamentalnie różnią się od oficjalnych ustanowień,

prawnych regulacji i innych „ludzkich praw" tym przede wszystkim, iż nikt (z wyjątkiem
autora niniejszych słów) nie może w żaden sposób skorzystać na ogłoszeniu praw tego typu.
Nasze prawa bardziej pod tym względem pokrewne są prawom przyrody, do których
formułowania aspirują zwyczajowo dwunożne istoty używające narzędzi, poszukujące
zasobów i ostrzące siekiery. Prawa te są wyrazem klęski metody naukowej, jeśli chodzi o
wyjaśnienie świata ludzkiego doświadczenia.

Jak już wspomnieliśmy, główna różnica między prawami murphologii a prawami

„rzetelnych" nauk (tzn. takich, które pozwalają zarobić) polega na względnej stosowalności
tych ostatnich, co nazywa się także ich zdolnością prognostyczną. Otóż w przypadku
Murphy'egó zdolność owa równa jest zeru.

Prawa przyrody, czy jak się je czasami nazywa prawa naturalne, które rządzą fizycznymi

przyczynami i wywołują zjawiska, z pożytkiem przewidują efekty fizycznych interakcji i
dlatego cieszą się w społeczeństwie powszechnym uznaniem. Prawa nienaturalne, których
najogólniejszą formułę podaje prawo Murphy'ego, traktują o intencjach i zamiarach, a zatem
czynnikach, które nie mają natury fizycznej. Jeśli więc pytać o społeczną wartość tych praw,
to nie ma co się zastanawiać nad ich ścisłością prognostyczną. Gdzie zatem się zwrócić, skoro
zawodzą przewidywania, jeśli nie do wspomnień. „Nauka ścisła to retrospekcja" —
przypomina nam reguła Fagina.

Czy dokucza nam żal (z powodu tego, czego nie zrobiliśmy), czy męczą nas wyrzuty

sumienia (z powodu tego, co zrobiliśmy), za każdym razem, gdy sprawy zaczynają iść źle,
powitamy to z uśmiechem, uśmiech bowiem jest ważniejszy od spraw. I już samo to
wystarczyłoby, abyśmy mieli za co być 'wdzięczni Murphy'emu.

Na koniec — aby zapobiec temu, iż odtąd, czy sprawy toczą się dobrze, „świetnie" czy

źle, „fatalnie", my trwać będziemy w spokojnej pewności siebie — pozwolę sobie poddać wam
pod rozwagę metaprawo:

Prawo końcowe

Jeśli pewne sprawy, które powinny były pójść źle,

potoczyły się dobrze, to ostatecznie okaże się, iż byłoby
znacznie lepiej, gdyby potoczyły się źle.

37

WYŻSZA MURPHOLOGIA

Prawo Murphy'ego
Jeśli coś może pójść źle, to z pewnością pójdzie.

Schnatterly'ego synteza wątków ubocznych
Jeśli coś nie może pójść źle, to z pewnością pójdzie.

Paradoks Silvermana

Jeśli prawo Murphy'ego może pójść źle, to z pewnością pójdzie.

Uogólnienie prawa Murphy'ego
Jeśli ciąg wydarzeń może potoczyć się niedobrze, to stanie się to w najgorszy z możliwych
sposobów.

Uzupełnienie Famsdicka do uszczegółowienia piątego
Gdy rzeczy ze złych zrobiły się okropne, cykl zaczyna się od początku.

Gattusa uogólnienie prawa Murphy'ego
Nic nie jest tak złe, aby nie mogło się pogorszyć.

Prawo Lyncha
Kiedy robi się ciężko, wszyscy znikają.

Prawo Evansa i Bjorna
Cokolwiek pójdzie źle, zawsze jest ktoś, kto przewidział to.

Zasada Benedicta
Natura zawsze bierze stronę ukrytych braków.

Prawo odsłaniania
Ukryte braki nigdy nie pozostają takie do końca.

Prawa Langsama
1. Wszystko zależy.
2. Nic nie trwa wiecznie.
3. Wszystko się kiedyś przytrafia.

Prawo Hellrunga
Jeśli poczekasz, przejdzie.

Uzupełnienie Shavelsona
...narobiwszy szkody.

Dodatek Grelba
Jeśli naprawdę było niemiłe, to wróci.

Prawo Flugga
Kiedy chcesz zastukać w niemalowane drewno, okazuje się, że świat składa się wyłącznie z
aluminium i winylu.

38

Grossmana błędny cytat z H.L. Menckena
Złożone problemy mają proste i łatwe do zrozumienia złe rozwiązania.

Zasada Duchanne'a
Sposobność zawsze puka do drzwi w najmniej odpowiedniej chwili.

Imbesiego prawo zachowania brudu
Aby jedno mogło stać się czyste, inne musi się zabrudzić.
Uogólnienie Freemana
Można wszystko zabrudzić, niczego nie czyszcząc.

Pierwszy postulat izomurphizmu
Rzeczy, którym nic nie dorównuje, są równe samym sobie.

Prawo Booba
Rzecz szukaną znajdujesz zawsze na ostatku.

Prawo poszukiwań
Miejsce, gdzie przede wszystkim należałoby poszukać, jest ostatnim, o którym byś pomyślał.

Definicja Fergusona
Kryzys to sytuacja, gdy nie możesz powiedzieć: „Dobra, dajmy sobie z tym spokój".

Prawo Maryanna
Zawsze możesz znaleźć to, czego nie szukasz.

Reguła Rune'a
Nie przejmuj się, gdzie jesteś, a nie zginiesz.

Zasada niestosowalności
Mycie auta w celu wywołania deszczu nie skutkuje.

Coita-Murphy'ego formuła potęgi myślenia negatywnego
Optymisty nie sposób mile zaskoczyć.

Memento Murphy'ego
Gorsze jest wrogiem złego.

Teza kardynalna

Optymista sądzi, że żyjemy w najlepszym możliwych światów. Pesymista obawia się, że to
prawda.

Prawo Neasera

Można się zabezpieczyć przed awariami, ale nie przed durniami.

39

MURPHOLOGIA STOSOWANA

Drazena prawo reperacji
Czas potrzebny na naprawienie sytuacji jest odwrotnie proporcjonalny do czasu potrzebnego
na zepsucie.

Przykład l
Dłużej skleja się wazę, niż się ją tłucze.

Przykład 2
Dłużej się traci x kilogramów, niż zyskuje.

Prawo cukierni
Ciastko, z którego nie spuszczasz oka od chwili wejścia do cukierni, kupi osoba przed tobą.

Obserwacja Ettorego
Inne kolejki posuwają się szybciej.

0'Briena komentarz do obserwacji Ettorego
Jeśli zmienisz kolejkę, dawna zacznie się posuwać szybciej niż obecna.

Uzupełnienie Kentona
Jeśli spróbujesz wrócić, z obu kolejek zaczną na ciebie krzyczeć, że wszystko psujesz.

Zasada ogonka
Im dłużej stoisz w kolejce, tym większe prawdopodobieństwo, że jest niewłaściwa.

Reguła Flugga
Najwolniejsza kasjerka zawsze jest w kolejce ekspresowej.

Prawo Wittena
Ilekroć obetniesz paznokcie, tylekroć godzinę później bardzo by się przydały.

Prawa wielebnego Chichestera
1. Jeśli pogoda będzie bardzo zła, to w kościele zjawi się mało wiernych.
2. Jeśli pogoda będzie bardzo dobra, to w kościele zjawi się mało wiernych.
3. Kiedy nie starcza poduszek na krzesła, wierni stawią się w kościele liczniej nad wszelkie
spodziewanie.

Prawo Hutchisona
Jeśli sytuacja wymaga niepodzielnej uwagi, to pojawi się wraz z czynnikiem silnie rozprasza-
jącym.

Fullera prawo dziennikarskie
Im odleglejszy wypadek, tym więcej trzeba zabitych i rannych, aby informacja trafiła na
pierwsze strony gazet.

Reguły prawdy reporterskiej
1. Im bliżej jesteś danej sytuacji, tym oczywistsze są przekłamania we wszystkich infor-
macjach prasowych.

40

2. Im odleglejsza sytuacja, tym bardziej skłonny jesteś wierzyć wszystkim informacjom
prasowym jej dotyczących.

Prawo epistolografii
Świeżym myślom najlepiej sprzyja zaklejenie listu.

Jonesa prawo ogrodów zoologicznych i muzeów
Najbardziej interesujący okaz nie będzie opisany.

Jonesa prawo wydawnicze
Pewne błędy ujawnią się dopiero po oddaniu książki do druku.
Uzupełnienie Błocka
Na pierwszej stronie, na której autor otworzy egzemplarz okazowy, znajdzie się najgorszy
błąd.

Wallace'a reguły kreślarskie
1. Nie kreśl tego, co możesz odrysować.
2. Nie odrysowuj tego, co możesz skopiować.
3. Nie kopiuj tego, co możesz przedrukować.

Prawa fotografii
1. Niektóre najlepsze kadry pojawiają się w chwili, gdy skończył się film.
2. Inne najlepsze kadry usiłuje się uchwycić przy zakrytym obiektywie.
3. Cała reszta znajduje się na filmie, w trakcie wywoływania którego ktoś nieoczekiwanie
otwiera drzwi ciemni.

Prawo Dedery
W trzypiętrowym budynku z jedną windą dziewięć razy na dziesięć jest ona na innym niż ty
piętrze.

Prawo sir Waltera
Tendencja dymu z papierosa, z grilla, ogniska itd. do tego, by wionąć w twarz konkretnej
osoby, jest odwrotnie proporcjonalna do jej wrażliwości na dym.

Kauffmana pierwsze prawo lotniskowe
Odległość do stanowiska odpraw jest odwrotnie proporcjonalna do czasu pozostałego do
odlotu.

Prawo Rogersa
Ledwie stewardesa rozniesie kawę, zaczynają się dziury powietrzne.
Davisa wyjaśnienie prawa Rogersa
Podawanie kawy w samolocie powoduje dziury powietrzne.

Podstawowa reguła bagażu
Niezależnie od tego, którą taśmę wybierzesz, twój bagaż będzie na drugiej.

Angusa zasada walutowa
Gdy wyjeżdżasz za granicę, stopa walutowa spada gwałtownie w dzień po zakupieniu obcej
waluty.

41

Uzupełnienie
Gdy wrócisz do domu, stopa spadnie gwałtownie dzień po sprzedaniu pozostałej waluty.

Teoria hierarchii i komisjologia

Postulat Perkinsa
Im są więksi, tym mocniej walą.

Postulat Harrisona
Każde działanie spotyka się z równą, lecz nieprzyjazną krytyką.

Reguła Rogersa
Projekt zostaje zatwierdzony wtedy i tylko wtedy, gdy w razie porażki będzie można obwinić
któregoś z autorów, lub gdy sukces będą mogli zapisać na swoje konto wszyscy
zatwierdzający.

Mollisona hipoteza biurokracji
Jeśli jakiś pomysł może przetrwać biurokratyczne nicowanie i zostać potem wprowadzony
w życie, to nie był wart realizacji.

Bachmana twierdzenie o nieuchronności

Im większe koszty wprowadzenia planu w życie, tym mniejsze możliwości jego poniechania,
nawet jeśli z czasem okaże się figę wart.
Uzupełnienie
Im większy prestiż ludzi związanych z planem, tym mniejsze szansę jego poniechania.

Prawo Conwaya
W każdej organizacji jest jedna osoba, która wie, o co chodzi.
Tę trzeba zwolnić.

Stewarta prawo reakcji
Łatwiej uzyskać przebaczenie niż pozwolenie.

Loftusa teoria zatrudnienia
1. Cudzoziemskie talenty zawsze wydają się lepsze od rodzimych.
2. Skład zatrudnionego personelu jest świadectwem triumfu nadziei nad doświadczeniem.

Loftusa piąte prawo kierowania
Niektórzy kierują zgodnie z instrukcją, chociaż nie wiedzą, kto ją ustalił, a nawet co to za
instrukcja.

Pierwsza reguła niższości zwierzchników
Nigdy nie pozwól zwierzchnikom zorientować się, że jesteś od nich lepszy.

Prawo Whistlera
Nigdy nie wiadomo, kto ma rację, ale zawsze wiadomo, kto ma władzę.

Spencera prawa danych
1. Każdy może podjąć decyzję, mając odpowiednią ilość danych.

42

2. Dobry kierownik podejmuje decyzję, nie mając odpowiednich danych.
3. Znakomity kierownik podejmuje decyzję przy całkowitej nieznajomości danych.

Reguła GottHeba
Szef, który stara się zaimponować podwładnym dokładną znajomością szczegółów, przestał
się orientować, co jest zasadniczym celem.

Pierwsza reguła antycypacji negatywnej
Oszczędziłbyś sobie wielu niepotrzebnych kłopotów, gdybyś nie palił mostów dopiero po ich
pokonaniu.

Naczelna zasada socjoekonomii
W systemach hierarchicznych wysokość pensji jest odwrotnie proporcjonalna do uciążliwości
i trudności wykonywanej pracy.

Drewa prawo zamówień
Klient, który płaci najmniej, ma najwięcej pretensji.

Prawo Cohna
W każdej instytucji biurokratycznej coraz więcej czasu trzeba poświęcać na pisanie raportów
z coraz bardziej skąpej pracy. Punkt stabilności zostaje uzyskany w chwili, gdy cały czas jest
poświęcony na raporty o nierobieniu niczego.

Drugie prawo MacDonalda
Konsultanci to tajemniczy osobnicy, którzy żądają od firmy podania im liczb, a potem je
zwracają.

Prawo Dingle'a
Rzecz upuszczoną wszyscy będą odkopywać na bok, ale nikt jej nie podniesie.

Prawo Kushnera
Prawdopodobieństwo tego, że ktokolwiek coś zrobi, jest odwrotnie proporcjonalne do liczby
osób, które również mogłyby to wykonać.

Zasada Pfeifera
Nigdy nie podejmuj decyzji, jeśli ktoś inny może to zrobić za ciebie.
Uzupełnienie
Nikt nie zapisuje decyzji, których nie podjąłeś, chociaż mógłbyś.
Wszyscy odnotowują twoje złe decyzje.

Prawo Thala
Każdej wizji odpowiada równa i negatywna rewizja.

Prawo Joego
Osoba w firmie, na zacieśnienie kontaktów z którą poświęciłeś najwięcej wysiłków, zostanie
pierwsza zwolniona przy reorganizacji.

Pierwsze prawo MacDonalda
Trudno zostać przeniesionym na nowe stanowisko, gdy jest się zbytecznym.

43

Prawo prawdopodobieństwa rozrzutu
Cokolwiek walnie w wentylator, nie będzie równo rozrzucone.

Luposchainsky'ego zasada „śpiesz się powoli"
Jeśli przyjedziesz wcześniej, spotkanie się nie odbędzie.
Jeśli z językiem u pasa zdążysz na czas, trzeba będzie poczekać.
Jeśli się spóźnisz, będzie za późno.

Aksjomat Gourda
Narada to spotkanie, podczas którego szanuje się minuty, a traci godziny.

Matildy prawo tworzenia komisji nadzwyczajnej
Wyjdź, a zostaniesz wybrany.

Wellingtona prawo dowodzenia
Śmietanka zbiera się na wierzchu. Podobnie jak łajno.

MURPHOLOGIA BIUR I WARSZTATÓW

Prawo Hardina
Niepodobna zająć się tylko jedną rzeczą.

Czwarte prawo Hechta
Obecna chwila jest najlepsza, by odłożyć na później to, czego nie chce ci się zrobić.

Dylemat Grossmana
Jeśli coś warto zrobić, to warto było wczoraj.

Knagga konsekwencja prawa Murphy'ego
Im bardziej zawiły i rozległy plan, tym większe prawdopodobieństwo porażki.

Aksjomat Dehaya
Proste czynności odkłada się na potem, bo zawsze będzie na nie jeszcze czas.

Wetherna prawo zawieszenia sądu
Przesłanka jest matką fiaska.

Einsteina uogólnienie prawa Parkinsona
Zadanie do wykonania rozrasta się na całą dostępną przestrzeń.
Uszczegółowienie
Niezależnie od ilości przestrzeni, jeśli dwa zadania trzeba realizować w tym samym czasie, to
będą potrzebować tego samego miejsca.

Cztery reguły warsztatowe
1. Gwałtownie potrzebnego klucza czy wiertła nie ma w narzędziowni.
2. Realizacja większości projektów wymaga trzech rąk.
3. Liczba pozostałych nakrętek nigdy nie pokrywa się z liczbą pozostałych śrub.
4. Im staranniej przygotujesz projekt, tym większa konfuzja, gdy coś pójdzie nie tak.

44

Raya reguły precyzji
Mierz mikrometrem.
Zaznaczaj kredą.
Tnij siekierą.

Pierwsze prawo napraw
Nie można zreperować tego, co się nie zepsuło.

Pierwsza reguła rozsądku technicznego
Żadnej części nie wyrzucaj.

Smitha prawo naprawy komputerów
Otwory są o ½ cala za małe.
Uzupełnienie
Jeśli otwory są odpowiedniej wielkości, to znajdują się po złej stronie.

Drugie prawo Jaruka
Jeśli taniej będzie kupić nowy egzemplarz, to kierownictwo zażąda naprawy starego.

Uzupełnienie
Jeśli taniej będzie naprawić stary egzemplarz, to kierownictwo będzie się upierać przy naj-
nowszym modelu.

Gore'a prawo projektów technicznych
1. Naczelną funkcją projektu jest uczynienie wszystkiego trudniejszym dla wykonawcy, a
niemożliwym dla serwisu.
2. W każdym układzie element o najmniejszej żywotności znajdzie się w najtrudniej do-
stępnym miejscu.
3. W każdym projekcie musi się znaleźć jeden element już nie wytwarzany, dwa brakujące na
rynku i trzy, które są dopiero w stadium eksperymentów.

Uzupełnienia
l. Projektant wprowadzi do projektu zmiany uwzględniające najświeższe nowinki techniczne.
2. Żadna z tych zmian nie zostanie wspomniana w instrukcji użytkowania.

Sześć praw murphologii biurowej
1. W listach ważnych, a napisanych bez błędów, błędy pojawiają się w trakcie wysyłki.

Uzupełnienie
Pod okiem szefa błędy ujawniają się w dwójnasób.
2. Urządzenia biurowe funkcjonujące znakomicie w czasie pracy psują się, gdy po godzinach
chcesz je wykorzystać do celów prywatnych.
3. Zepsute urządzenie działa bez zarzutu, gdy pojawia się specjalista od napraw.
4. Koperty i znaczki, które polizane nie zamierzają się zaklejać i przyklejać, znakomicie
przywierają tam, gdzie są niepotrzebne.
5. Dokumenty o żywotnym znaczeniu dowodzą swojej żywotności, przenosząc się z miejsca,
gdzie je odkładasz, w miejsce, gdzie nie można ich znaleźć.
6. Osoba, która ostatnia wymówiła pracę lub została wyrzucona, będzie odpowiedzialna za
wszystkie szkody do czasu, aż zwolni się lub zostanie zwolniony ktoś następny.

45

Dylemat Devriesa

Jeśli naciśniesz naraz dwa klawisze, to zawsze pojawi się niewłaściwy znak.

Teoria nadzoru selektywnego

Tę jedyną podczas całego dnia chwilę, którą wybierzesz na to, żeby się w spokoju odprężyć,
szef wybierze na kontrolę pracowników.

MURPHOLOGIA BADAWCZA

Pierwsze prawo prac laboratoryjnych
Gorąca probówka wygląda dokładnie tak samo jak zimna.

Podstawowa rada dla laborantów
Jeśli nie wiesz, co robisz, rób to czysto.

Ósma reguła Finagle'a
Ważna jest praca w zespole. Dzięki temu jest na kogo zrzucić winę.

Memento Finagle'a
Nauka ma rację. Nie daj zwieść się faktom

Wygodny przewodnik po nauce współczesnej
1. Jeśli jest zielone albo się wije — to biologia
2. Jeśli cuchnie — to chemia
3. Jeśli nie działa — to fizyka

Prawo Muencha
Nic tak nie upiększa innowacji jak brak kontroli.

Maya prawo stratygrafii

Jakość korelacji jest odwrotnie proporcjonalna do dokładności kontroli.

Velilinda prawa eksperymentów
l. Jeśli może być problem z powtarzalnością wyników, zbadaj tylko raz.
2. Jeśli najlepiej pasowałaby linia prosta, uzyskaj tylko dwie dane.

Lermana prawo technologii
Każdy problem techniczny jest rozwiązywalny, jeśli tylko starczy czasu i pieniędzy.

Uzupełnienie Lermana

Zawsze brakuje czasu i pieniędzy.

Rocky'ego dylemat zapobiegania innowacjom
Jeśli wyniki nie są znane z góry, to nikt nie, będzie chciał sfinansować projektu.

46

Pierwszy postulat Thumba
Lepiej rozwiązać problem w przybliżeniu i poznać prawdę z dokładnością do ±10%, niż
domagać się rozwiązania ścisłego i nie poznać prawdy w ogóle.

Drugi postulat Thumba
Łatwo zrozumiały i wykonalny fałsz jest pożyteczniejszy od zawiłej, niezrozumiałej prawdy.

Pierwsze prawo Jonesa
Każdy, kto wniósł istotny wkład do jakiejś dziedziny i trwa w niej dostatecznie długo, staje na
przeszkodzie jej rozwojowi i to w stopniu wprost proporcjonalnym do wagi tego wkładu.

Prawo Manna (uogólnione)
Gdy naukowiec odkrywa fakt nadający się do publikacji, znajdzie się on w centrum jego
teorii.

Uzupełnienie
Jego teoria z kolei znajdzie się w centrum całej myśli naukowej.

Reguła linijki
Nie ma niczego takiego jak linia prosta.

Grelba prawo błędów
W każdym ciągu obliczeń błędy mają tendencję do kumulowania się na końcu przeciwnym do
tego, od którego rozpoczynasz sprawdzanie.

Aksjomat Robertsa
Istnieją tylko błędy.

Bermana uzupełnienie aksjomatu Robertsa
Błąd jednej osoby staje się wiarygodną daną dla innej.

Piąte prawo niewiarygodności
Błądzić jest rzeczą ludzką, ale żeby coś kompletnie spieprzyć — do tego trzeba już kom-
putera.

Trzecie prawo Greera
Program komputerowy wykona to, co mu polecisz, a nie to, czego chcesz.

Leo Beisera pierwszy aksjomat komputerowy
Kiedy umieszczasz coś w pamięci, pamiętaj gdzie.

Steinbacha wskazówka do projektowania systemów
Nigdy nie ustalaj warunków pojawienia się błędu, z którym nie potrafiłbyś sobie poradzić.

MURPHOLOGIA POLITYKI I EKONOMII

Prawo Liebermana
Nic nie szkodzi, że wszyscy kłamią, bo i tak nikt nie słucha.

47

Zasada parówki

Ci, którzy lubią parówki i szanują prawo, nie powinni oglądać, jak one powstają.

Tooda dwie pierwsze zasady polityki
1. Cokolwiek ci mówią, nie mówią prawdy.
2. O czymkolwiek mówią, mówią o pieniądzach.

Zasada Watergate
O wykroczeniach rządu mówi się zawsze w czasie przeszłym.

Alinsky'ego teza o radykałach
Najwięksi moraliści znajdują się najdalej od problemu.

Prawo Milesa
To, przy czym obstajesz, zależy od tego, gdzie zasiadasz.

Prawo Lee
We wszelkich bliższych kontaktach ze zorganizowanymi grupami okazuje się, że ludzie są
bardziej drażliwi, niż można oczekiwać.

Prawo Evansa
Jeśli możesz zachować spokojną głowę, kiedy wszyscy dookoła ją tracą, znaczy to, że nie
zrozumiałeś, w czym rzecz.

Prawo ubywania treści faktycznej
Informacja pogarsza się w drodze wzwyż hierarchii biurokratycznej.

Ruska prawo delegacji uprawnień
Tam, gdzie wielką wagę przywiązuje się do delegacji uprawnień, odpowiedzialność — po-
dobnie jak muł — osadza się na dnie.

Prawo chomików
Jeśli kolosalne wydatki podzieli się odpowiednio zmyślnie, to opinia publiczna nie będzie
miała powodu, by sprzeciwiać się którejkolwiek ze składowych.

Uzupełnienie
Odpowiednio liczna grupa chomików może unicestwić dowolnie wielki majątek.

Gooda reguła postępowania z biurokracją
Jeśli formy pomocy rządowej nie pasują do problemu, to zmień problem, a nie źródło
pomocy.

Merksa prawo monetarnych związków
Głupiec i twoje pieniądze szybko wchodzą w konszachty.

Heisenberga zasada inwestycji
Możesz wiedzieć, w jakim kierunku zmierza rynek, ale nie jak zachowa się potem.

Obserwacja Homgrena
Dla ekonomistów świat realny jest często przypadkiem szczególnym.

48

Spencera prawa rachunkowości
1. Próbne bilanse nie wychodzą.
2. Kapitału obrotowego brakuje.
3. Płynność wysycha.
4. Amortyzacji nie będzie.

Prawa Price'a
1. Czego nie chcą wszyscy, tego nikt nie dostaje.
2. Masowe społeczeństwo wymaga masowych środków.
3. Wszystko ulega zepsuciu.

Prawo 0'Briena
Niczego nie zrobiono z właściwej przyczyny.

Glyme'a formuła sukcesu
Tajemnicą sukcesu jest uczciwość. Wystarczy tylko innym wmówić, że jest twoją cechą.

MURPOHOLGIA EKSPERTYZ I EKSPERTÓW

Reguła Marsa
Ekspertem jest każda osoba z zewnątrz.

Definicja Webera
Ekspert to osoba, która wie coraz więcej o coraz węższej dziedzinie, aż wreszcie wie
absolutnie wszystko o niczym.

Reguła Warrena
Szukając eksperta, wybierz tego, który zakłada najdłuższy czas pracy i najwyższe koszty.

Reguła Wingera
Jeśli jakaś sprawa pozostaje na twoim biurku dłużej niż 15 minut, to jesteś już w niej eks-
pertem.

Prawo Schroedera
Niezdecydowanie jest podstawą elastyczności.

Greena prawo dyskusji
Wszystko jest możliwe, kiedy nie wiesz, o czym mówisz.

Reguła Burke'a
Nigdy nie podnoś problemu, którego nie potrafisz rozwiązać.

Uzupełnienie
Podnoś tylko takie problemy, których rozwiązanie znasz.

Maksyma Matza
Konkluzja następuje wtedy, gdy masz już dość myślenia.

49

Fagina reguła przeszłych prognoz
Nauka ścisła to retrospekcja.

Naczelna reguła historii
To nie historia się powtarza, to historycy powtarzają po sobie.

Dunlapa prawa fizyki
1. Fakt to utrwalona opinia.
2. Pod wpływem wzrostu temperatury i ciśnienia fakty mogą mięknąć.
3. Prawda jest elastyczna.

Maksyma Merkina
W razie wątpliwości prognozuj utrzymanie się trendu.

Rozwiązanie Halgrena
W tarapatach ściemniaj.

Hawkinsa teoria postępu
Postęp nie polega bynajmniej na tym, że teoria błędna zostaje zastąpiona przez słuszną, lecz
na tym, że miejsce błędnej zajmuje teoria błądząca w subtelniejszy sposób.

Prawo Meyera
Prostym zadaniem jest rzeczy komplikować, skomplikowanym — upraszczać.

Prawo Hlade'a
Jeśli masz trudne zadanie do rozwiązania, to zleć je leniuchowi, on już znajdzie jakiś łatwy
sposób.

Prawo Hunta
Każda wielka idea ma pewną wadę dorównującą jej wielkości, albo też ją przewyższającą.

Brzytwa Hanlona
Nigdy złej woli nie przypisuj tego, co znacznie łatwiej wytłumaczyć głupotą.

SYSTEMANTYKA

W wieku zawrotnej ekspansji techniki oraz coraz bardziej zawiłych i wyalienowanych
struktur biurokratycznych młody fizyk i nauczycie z Michigan znacznie pomógł nam
zrozumieć z jakimi problemami przyjdzie nam się zmierzyć jeśli mamy wszystko to
przetrwać. John Gall w swej książce Systemantics (New York 1977) szkicuje swą filozofię,
czerpiąc z zasobów teorii systemów, współczesnych badań nad wielkim organizacjami oraz z
ponadczasowej mądrości szyderstwa. Podajemy kilka przykładów.

Twierdzenie podstawowe
Nowy system rodzi nowe problemy.

Uzupełnienie
Systemów nie należy mnożyć bez potrzeby.

50

Uogólniona zasada niepewności
Systemy charakteryzuje tendencja do wzrostu który nie zna granic.

Formuły alternatywne
1. Skomplikowane systemy przynoszą nieoczekiwane korzyści.
2. Całościowe zachowanie wielkich systemów jest nieprzewidywalne.

Uzupełnienie: twierdzenie o niesumaryczności zachowań systemowych
Duży system powstały z powiększenia rozmiarów mniejszego systemu zachowuje się
odmiennie niż pierwotny.

Fałsz funkcjonalny
Ludzie w obrębie systemu robią co innego, niż on utrzymuje.

Fałsz operacyjny
System robi co innego, niż utrzymuje.

Piętnaste prawo systemantyki
Jeśli skomplikowany system funkcjonuje, to zawsze okazuje się, że powstał z funkcjonują-
cego systemu prostego.

Szesnaste prawo systemantyki
Skomplikowany system zaprojektowany w pracowni nigdy nie działa i nie ma sposobu na
jego usprawnienie. Trzeba zacząć od zbudowania funkcjonującego systemu prostego.

Zasadnicze postulaty wyższej teorii systemów
1. Wszystko jest systemem.
2. Wszystko jest częścią większego systemu.
3. Wszechświat daje się systematyzować w nieskończoność: i w górę (systemy coraz
większe), i w dół (systemy coraz mniejsze).
5. Złożoność wszystkich systemów jest nieskończona (złudzenie prostoty powstaje wtedy,

gdy uwagę skupiamy na jednej zmiennej lub co najwyżej na kilku).

Zasada Le Chateliera
Złożone systemy mają tendencję do udaremniania swej właściwej funkcji.

AKADEMIOLOGIA

Prawa zajęć seminaryjnych
1. Jeśli seminarium, na którym najbardziej ci zależy, odbywa się w sali przeznaczonej dla n
studentów, to zgłosisz się jako n+1.
2. Rozkład zajęć pomyślany jest tak, aby było między nimi jak najwięcej okienek.

Uzupełnienie
Jeśli dwa wykłady następują jeden po drugim, to będą się odbywać na przeciwnych krańcach
kampusu.
3. Kurs przygotowawczy do potrzebnego ci seminarium będzie prowadzony w semestrze po
nim następującym.

51

Prawa terroru stosowanego
1. Przeglądając notatki w wieczór przed egzaminem, stwierdzisz, że najważniejsze gdzieś się
zapodziały.
2. Im więcej studiujesz przed egzaminem, tym mniej jesteś pewny, do których pytań pasują
które odpowiedzi.
3. 80% pytań egzaminacyjnych dotyczyć będzie opuszczonego przez ciebie wykładu, który
traktował o nie przeczytanej przez ciebie książce.
4. W dzień przed semestralnym kolokwium z prawa o zobowiązaniach etyk każe przeczytać
dwieście stron o poczynaniach korporacji.

Uzupełnienie
Każdy z prowadzących zajęcia uważa, że cały czas możesz poświęcić tylko na jego
przedmiot.
5. Jeśli na egzaminie będzie można korzystać z podręcznika, to zostawisz go w domu.

Uzupełnienie
Jeśli egzamin będzie polegał na napisaniu pracy w domu, to zapomnisz, gdzie mieszkasz.
6. Pod koniec semestru przypomnisz sobie, że zapisałeś się na seminarium, na którym nigdy
nie byłeś.

Seitsa prawo wyższej uczelni
Z przedmiotu potrzebnego ci do uzyskania absolutorium nie będzie zajęć w trakcie ostatniego
roku.

Romingera reguły dla studentów
1. Im bardziej ogólna nazwa zajęć, tym mniej z nich skorzystasz.
2. Im bardziej szczegółowa nazwa zajęć, tym mniej będziesz miał z nich pożytku potem.

Duggana prawo poszukiwań naukowych
Najwartościowszy jest cytat, którego źródła nie potrafisz ustalić.

Uszczegółowienie
Źródło, którego nie udało ci się ustalić, zostanie wskazane w najbardziej nieprzyjaznej
recenzji.

Whittingtona pierwsze prawo komunikowania

Jeśli ktoś sporządzi tekst na temat, którego nie rozumie, to zostanie zrozumiany tylko przez
tych, którzy na ten temat wiedzą więcej od niego.

Uzupełnienie

Teksty sporządzone bez zrozumienia tematu nie mogą spełnić swego zasadniczego celu:
oświecić niewiedzących.

Romingera reguły dla wykładowców
1. Jeśli student po raz drugi się dopytuje, czy przeczytałeś jego recenzję książki, to nie czytał
książki.
2. Jeśli wykład był obowiązkowy, to w dzień egzaminu będzie wiele usprawiedliwionych
nieobecności. Jeśli wykład był nieobowiązkowy, w dzień egzaminu sporo osób zobaczysz po
raz pierwszy.

52

MURPHOLOGIA MEDYCZNA

Sześć regu

ł

dla pacjentów

1. Z tego, że lekarz potrafi nazwać twój stan, nie wynika, że wie, co to jest.
2. Im nudniejsze i starsze czasopisma w poczekalni, tym dłużej przyjdzie czekać na
umówioną wizytę.
3. Tylko dorośli mają kłopoty z otwarciem fiolek zabezpieczonych przed dziećmi.
4. W ostatnim dniu przepisanego okresu zażywania pastylek zawsze ich braknie.
5. Pastylki, które trzeba zażywać podczas posiłków, są najwstrętniejsze.

Uzupełnienie
Nawet woda jest wstrętna, jeśli przepisze ją

lekarz.

6. Jeśli zaczyna ci się poprawiać, najpewniej

to lekarz zachorował.

Ostrzeżenie Matza
Strzeż się lekarzy sławnych z tego, że potrafią

wywikłać się z tarapatów.

Matza reguła środków leczniczych
Lekarstwo to substancja, która zaaplikowana szczurowi owocuje komunikatem naukowym.

Aforyzm Cochrane'a
Zanim zarządzisz badanie, zastanów się, co zrobisz, jeśli wynik będzie: a) pozytywny, b)
negatywny. Jeśli obie odpowiedzi są takie same, to daj sobie spokój.

Komentarz lorda Cohena
Wykonalność operacji wcale jeszcze nie przemawia za koniecznością jej przeprowadzenia.

Telesca prawa pielęgniarskie

1. Wszystkie komplety do kroplówek są po drugiej stronie korytarza.
2. Umiejętności lekarza są odwrotnie proporcjonalne do jego dostępności.
3. Są dwa rodzaje plastrów: te, które się nie chcą trzymać, i te, które nie chcą puścić.
4. Wszyscy chcą zastrzyku przeciwbólowego w tej samej chwili.
5. Wszyscy, którzy nie chcieli zastrzyku przeciwbólowego, kiedy je robiłaś, zażyczą go sobie,
gdy będziesz roznosiła pigułki nasenne.

Reguła Baracha

Alkoholik to osoba, która pije więcej od swego lekarza.

MURPHOLOGIA SPORTU

Skarga mądrego kibica

Głupcy pędzą na łeb na szyję — i mają lepsze miejsca.

Reguła Bredy
Najpóźniej przychodzą widzowie, którzy mają miejsca najdalej od przejścia.

53

Mosera prawo widowisk sportowych
Najciekawsze zagrywki następują wtedy, gdy podliczasz punkty albo kupujesz hot doga.

Knoxa zasada gwiazdorstwa
Ilekroć twój ukochany klub kupuje gwiazdę, ta zawodzi; ilekroć sprzedaje bezwartościowego
gracza, ten bezzwłocznie staje się gwiazdą.

Lavii prawo tenisa
Przeciętny gracz dostosowuje się do gorszego partnera.

Reguła rajdowa
Jeśli się zgubiłeś, to postaraj się przynajmniej o dobry czas.

Hertzberga pierwsze prawo chodzenia po linie
Trzymaj mocno, dopóki nie chwycisz się czegoś innego.

Deala prawa żeglarstwa
1. Siła wiatru zmienia się odwrotnie proporcjonalnie do liczby pasażerów i ich do-
świadczenia.
2. Wiatr niezależnie od jego siły w chwili, kiedy opuszczasz przystań, ustanie, gdy znajdziesz
się najdalej od portu.

Porkinghama prawa wędkarskie
l. Czasu na ryby jest coraz mniej, im bliżej rozpoczęcia sezonu.
2. Najmniej doświadczony wędkarz zawsze łapie największą rybę.

Uzupełnienie
Im bardziej wyrafinowany i kosztowny sprzęt, tym większe prawdopodobieństwo, że w
drodze do domu trzeba będzie odwiedzić targ rybny.
3. Im bardziej splącze ci się żyłka, tym lepsze łowienie odchodzi dookoła.

Michehla reguła wycieczek górskich
Im bliżej, tym góra bardziej stroma.

Uzupełnienie Frothinghama
Szczyt zawsze wydaje się bliżej, niż naprawdę jest.

Shedenhelma prawo turystyki pieszej
Na wszystkich trasach więcej się podchodzi niż schodzi i idzie po prostym.

Smitha prawa brydżowe
1. Jeśli masz na ręku singla lub renons, to partner będzie uparcie licytował ten kolor.
2. Jeśli masz na ręku króla, waleta i dziewiątkę karo oraz asa pik, to w dziadku po lewej
stronie zobaczysz asa, damę i dziesiątkę karo oraz króla pik.
3. Jeśli rozgrywasz, kolor atutowy nigdy się nie dzieli równo.

Prawo Thomasa
Wygra ten, komu najmniej chce się grać.

54

Prawo G. Davida
Nieważne: wygrasz czy przegrasz, chyba 2 przegrasz.

SZOSOMURPHOLOGIA

Olivera prawo umiejscowienia
Nieważne dokąd zmierzasz, ważne gdzie jesteś.

Pierwsze prawo podróży
Zawsze dłużej się dokądś jedzie, niż wraca.

Prawo autostrady życia
Jeśli ciągle musisz ustępować z drogi, to jesteś na złym pasie.

Atheny reguły uprzejmości na drodze
Jeśli kogoś przepuścisz na szosie, to:
a) będzie to ostatni pojazd, który zdąży przejechać przez opadnięciem szlabanu, po którym
nastąpi przejazd bardzo długiego i bardzo powolnego pociągu;
b) będziecie zmierzać pod ten sam adres, a on zajmie ostatnie wolne miejsce na parkingu.

Lemara postulat parkowania
Jeśli zaparkujesz sześć przecznic dalej, to się okaże, że tuż przed budynkiem są dwa wolne
miejsca parkingowe.

Graya prawo autobusowe
Spóźniony autobus pojawi się w chwili, gdy niedoszły pasażer zajdzie już tak daleko, że nie
warto będzie wsiadać.

Prawo McKee
Kiedy ci się nie spieszy, światło zmieni się na zielone, ledwie tylko zatrzymasz samochód.

Prawo Quigleya
Samochód osobowy i ciężarówka nadjeżdżające z przeciwnych kierunków opustoszałej drogi
spotkają się na wąskim moście.

Drugie prawo Reece'a
Prędkość pojazdu jadącego z przeciwka jest wprost proporcjonalna do długości odcinka
pozostałego na wymijanie.

Drewa pierwsze prawo biologii autostradowej
Na czyściutkiej szybie pierwszy owad rozbryzguje się dokładnie na wysokości twoich oczu.

Campbella prawa napraw samochodowych
1. Jeśli możesz się dostać do zepsutej części, to nie masz odpowiednich narzędzi.
2. Jeśli jest miejsce na wyjęcie części, to okaże się, że trzeba to zrobić z drugiej strony.
3. Jeśli masz część zapasową, to wymiana okaże się niepotrzebna.

Bromberga prawa napraw samochodowych

1. W razie potrzeby każde narzędzie i każdy obiekt w zasięgu ręki okazuje się młotkiem.

55

2. Niezależnie od błahości sprawy zawsze kończysz upaćkany w smarach i oleju.
3. Narzędzia calowe i metryczne okazują się wymienne, gdy zażąda tego potrzeba.

Fema prawo naprawy silników samochodowych

Jeśli coś zgubisz, to nigdy nie spadnie na ziemię.

MURPHOLOGIA KONSUMPCJI I SPRZEDAŻY

Prawo Herblocka
Jeśli coś ci się spodoba, wnet przestaną to produkować.

Prawo Golda
Wygodny but jest za to obrzydliwy.

Hadleya prawa zakupu odzieży
1. Jeśli ci się podoba, to nie mają twojego rozmiaru.
2. Jeśli ci się podoba i mają twój rozmiar, to i tak źle leży.
3. Jeśli ci się podoba i dobrze leży, to i tak cię nie stać.
4. Jeśli ci się podoba, dobrze leży i stać cię, to rozpruje się przy pierwszym włożeniu.

Finmana zasada przeceny
To, co ci się najbardziej podoba, nie jest objęte przeceną.

Zasady Hershisera
l. Informacje „Nowość" i (lub) „Udoskonalona wersja" kłamią.
2. Informacje „Nowość" i (lub) „Udoskonalę na wersja" oznaczają podwyżkę ceny.
3. Informacje „Same nowości" i (lub) „Tylko udoskonalone wersje" oznaczają generalną
zwyżkę cen.

McGowana reguła Madison Avenue
Jeśli towar jest reklamowany „Poniżej $50", możesz iść o zakład, że cena nie wynosi $19,95

Sintetosa pierwsze prawo konsumenckie
Gwarancja na sześćdziesiąt dni oznacza, że produkt sam się rozpadnie w sześćdziesiątym
pierwszym dniu.

Prawo Beryla
Odpowiedni „Raport konsumenta" ukaże się tydzień po nabyciu przez ciebie towaru.
Uszczegółowienia
1. Produkt przez ciebie nabyty będzie oceniony jako „Poniżej krytyki".
2. Produkt niemal nabyty będzie opatrzony uwagą „Kupuj!!!".

Savignana prawo sprzedaży wysyłkowej
Jeśli nie napiszesz zażalenia, to zamówienie nie zostanie zrealizowane.
Jeśli napiszesz zażalenie, to otrzymasz zamówiony towar, zanim twój list dojdzie do adresata.

Younta prawa sprzedaży wysyłkowej

1. Zapas najważniejszego z zamówionych produktów się wyczerpie.

56

2. Na produkt drugi pod względem ważności trzeba składać zamówienia z wyprzedzeniem
półrocznym.
3. W trakcie owego pół roku zamówiony produkt będzie można taniej i szybciej kupić w
innych miejscach.
4. Ledwie produkt zamówiony z wyprzedzeniem przejdzie do kategorii „Więcej nie wy-
twarzany", nie będzie go można dostać nigdzie i za żadną cenę.

Prawo Lewisa
Ludzie kupią wszystko, co sprzedaje się tylko po jednej sztuce na osobę.

MURPHOLOGIA GOSPODARSTWA DOMOWEGO

0'Reilly'ego prawo kuchenne
„Czystość" to pojęcie zbliżone do „niemożliwość".

Siedem praw kuchennych zgryzot
1. Sprzęty wielofunkcyjne żadnej z funkcji nie wykonują właściwie.

Uzupełnienie
Im droższy sprzęt, tym rzadziej używany.
2. Im prostsze polecenia przy rozpakowywaniu (np. „Naciśnij tutaj"), tym trudniejsze do
wykonania.
3. W rodzinnym przepisie odnalezionym w starej książce podstawowy składnik będzie nie do
odczytania.

Uzupełnienie
Przekonasz się o tym dopiero po zmieszaniu wszystkich innych składników.
4. Jeśli potrawa się nie udała, to wszelkie próby zaradzenia temu tylko pogorszą sprawę.
5. Pochwalą cię za to, co wymagało najmniej wysiłku.

Przykład
Jeśli zrobiłeś kaczkę w pomarańczach, to pochwalą cię za upieczone kartofle.
6. Składnik, którego najdłużej szukałeś po sklepach, będzie właśnie tym, na który gość jest
uczulony.
7. Im więcej czasu i energii poświęcisz na przygotowanie potrawy, tym większe
prawdopodobieństwo, że goście cały posiłek spędzą na opowieściach o dawniej jedzonych
specjałach.

Alice Hammond prawa kuchenne
1. Ciasto ładnie rośnie, a piana się ubija tylko dla rodziny i dla gości, których wcale nie
chciałaś zapraszać.
2. Zepsute jest to jedyne jajko, którego nie sprawdzisz.
3. Każdy sprzęt kuchenny włożony do zmywarki po jej włączeniu natychmiast okazuje się
niezbędny. Każdy sprzęt służący jako miarka po użyciu do składników płynnych okazuje się
niezwłocznie potrzebny do składników suchych.
4. Czas poświęcony na spożycie potrawy jest odwrotnie proporcjonalny do czasu potrzebnego
na jej przygotowanie.
5. Cokolwiek podasz, ktoś jadł to już na obiad.

57

Prawa doświadczonego kuchmistrza
1. Jeśli zastanawiasz się, czy wyjąłeś mięso do rozmrożenia, to nie wyjąłeś.
2. Jeśli zastanawiasz się, czy zostawiłeś czajnik na gazie, to zostawiłeś.
3. Jeśli zastanawiasz się, czy trzeba w drodze do domu kupić chleb i masło, to trzeba.
4. Jeśli zastanawiasz się, czy starczy ci pieniędzy, żeby wyskoczyć z rodziną na kolację do
miasta, to nie starczy.

Hamiltona reguła mycia szklanych naczyń
Plamka jest zawsze po innej stronie, niż trzesz.

Uzupełnienie
Kiedy plamka jest po twojej stronie, nie ma do niej dostępu.

Prawo Yeagera
Pralki psują się tylko w trakcie prania.

Uzupełnienia
1. Wszelkie awarie następują wtedy, gdy hydraulik ma dzień wolny.
2. Koszt naprawy równy jest wartości nowego płaszcza przemnożonej przez 1,75 lub wartości
nowej pralki przemnożonej przez 0,75.

Walkera prawo pralni
Brudnych pralni zawsze jest więcej niż czystych.

Clive'a zastrzeżenie wobec prawa Walkera
Jeśli jest czysto, to nie pralnia.

Prawo Skoffa
Dziecko nie siusia na brudną podłogę.

Prawo Van Roya
Niepsująca się zabawka świetnie nadaje się do psucia innych zabawek.

Witzlinga prawa występów potomstwa
1. Z dziecka, które w domu gada jak najęte, nie da się publicznie wydusić ani słowa.
2. Dziecko wstydliwe i introwersyjne dopiero w zatłoczonym miejscu pochwali się świeżo
wyuczonymi słowami („cholera „kutas" itd.).

C.H. Fisha prawa zachowań zwierzęcych
1. Prawdopodobieństwo, że kot zje podaną mu potrawę, nie ma nic wspólnego z jej ceną.
2. Prawdopodobieństwo, że domowe zwierzątko zacznie się domagać wpuszczenia czy
wypuszczenia, jest wprost proporcjonalna do liczby i znaczenia właśnie przyjmowanych
gości.

Iske'a uszczegółowienie prawa Parkinsona w odniesieniu do nastolatków
Żołądek dostosowuje się do dostępnej ilość niezdrowego jedzenia.

Ballance'a prawo względności
Długość minuty zależy od tego, po której stronie drzwi do łazienki jesteś.

58

Reguła bananów
Jeśli kupisz niedojrzałe banany czy awokado, to znikną, zanim dojrzeją. Jeśli kupisz dojrzałe,
to zgniją, nim zostaną zjedzone.

Britta prawo biologii roślin domowych
Długość życia roślin domowych jest odwrotnie proporcjonalna do ich ceny, a wprost
proporcjonalna do ich brzydoty.

Prawo powtórzeń
Jeśli widziałeś tylko jeden odcinek serialu, to przy ponownej projekcji trafisz na ten sam
odcinek.

Jonesa prawa programów telewizyjnych
1. Jeśli są tylko dwie audycje warte obejrzenia, to będą w tym samym czasie.
2. Jedyny program wart obejrzenia zostanie odwołany.
3. Program, na który czekasz przez cały tydzień, zostanie bez uprzedzenia pokazany
wcześniej.

Uniwersalne zasady Bessa
1. Telefon dzwoni w chwili, gdy nie może znaleźć kluczy do domu.
2. Do aparatu dobiegniesz w chwili, gdy umilknie dzwonek.

Teza generalna Kovaca
Zły numer nigdy nie jest zajęty.

Ryana uszczegółowienie prawa Parkinsona
Ilość sprzętu wzrasta tak, aby pochłonąć całą dostępną przestrzeń.

SOCJOMURPHOLOGIA (MRPHOLOGIA STOSUNKÓW
MIĘDZYLUDZKICH)

Prawo Shirleya

Większość ludzi jest siebie nawzajem warta.

Arthura prawa miłości
1. Osobom, które cię pociągają, niezmiennie przypominasz kogoś innego.
2. Kiedy się wreszcie ośmieliłeś wysłać list miłosny, dotrze on do adresata(-ki) dopiero po
tym, kiedy dojdziesz do przekonania, że to jednak idiota(-ka).
3. Romantyczne gesty w wydaniu innych są świeże i podniecające. W twoim wydaniu są
nudne i zniechęcające.

Thomsa reguła długości pożycia małżeńskiego
Długotrwałość małżeństwa jest odwrotnie proporcjonalna do kosztowności ślubu.

Zasada wspólnoty sypialnianej
Pierwszy zasypia ten, kto chrapie.

59

Gillensona prawa oczekiwań
l. Nigdy nie spodziewaj się zbyt wiele po randce w ciemno tylko dlatego, że rozmówca
(rozmówczyni) ma miły głos.
2. Nie podniecaj się ekscytującym widokiem osoby widzianej z tyłu.

Logiczne prawidło Colvarda
Szansę są zawsze pół na pół: coś się zdarzy albo nie.

Bezwględny komentarz Colvarda
Jest to szczególnie prawdziwe w związku z kobietami.

Grelba komentarz do prawidła Colvarda
Tak czy inaczej, twoje szansę zawsze są jak l do 10.

Skarga Cheita
Jeśli pomożesz przyjacielowi w potrzebie, to możesz liczyć na jego wdzięczną pamięć...
kiedy znowu znajdzie się w potrzebie.

Ruby'ego zasada spotykania znajomych
Prawdopodobieństwo spotkania znajomego jest tym większe, im bardziej nie chcesz, żeby cię
zobaczono z osobą, która ci towarzyszy.

Prawo Dennistona
Cnota sama jest dla siebie karą.

Uzupełnienie Dennistona
Jeśli zrobisz coś dobrze, to ktoś znowu cię o to poprosi.

Komentarz Blocha
Uzupełnienie Dennistona znakomicie się stosuje do maksymy „Cnotliwy czyn nigdy nie
pozostanie bez kary". Prawo Dennistona ma znacznie szersze implikacje.

Masona pierwsze prawo synergii
Tego dnia, gdy się wreszcie zdecydujesz sprzedać za coś duszę, dusz będzie co niemiara.

Rona obserwacje dotyczące nastolatków
1. Pryszcze pojawiają się dopiero godzinę przed randką.
2. Rysa na płycie jest zawsze na twojej najbardziej ulubionej piosence.

Fundamentalna zasada socjogenetyki
Wybitność jest cechą recesywną.

Motto profesora Blocka
Przebacz i pamiętaj.

Pierwszy postulat Parda
Wszystko, co dobre w życiu, jest nielegalne, niemoralne lub tuczy.

60

Steinkopffa uogólnienie pierwszego postulatu Parda
To, co dobre w życiu... powoduje także raka u myszy laboratoryjnych i jest niesłychanie
opodatkowane.

Prawo Jacobsa

Błądzić to rzecz ludzka. Zrzucać błąd na kogoś innego to rzecz jeszcze bardziej ludzka.

Rada Edelsteina

Nie przejmuj się tym, co ludzie myślą o tobie: nazbyt są zaprzątnięci strapieniem, co ty
myślisz o nich.

Prawo Meadera

Cokolwiek się przytrafi, przydarzyło się już komuś ze znajomych, ale w mniejszym stopniu.

Prawo Bocklage’a

Ten, kto śmieje się ostatni, prawdopodobnie nie zrozumiał dowcipu.

METAPRAWA

Prawo Digiovanniego
Liczba praw będzie nieprzerwanie rosnąć do chwili, gdy wypełni wszelką dostępną przestrzeń
publikacyjną.

Leo Rogersa zachęta do tomu drugiego
Gdzie dobry zamiar, tam dobry też nadmiar.

Rogersa obserwacja dotycząca praw
Im wyższy szczebel w hierarchii organizacyjnej, tym mniej osób poważnie traktuje prawo
Murphy'ego, prawo Parkinsona itd.

Oaksa reguły prawodawstwa
1. Prawo rozbudowuje się stosownie do środków na jego ochronę.
2. Zła norma prędzej zostanie uzupełniona niż uchylona.
3. Prawodawstwo społeczne nie może uchylić praw fizyki.

Maksyma Jaffe'a
Są rzeczy niewiadome, ale właśnie nie wiadomo które.

Prawo Muira
Ilekroć chcemy rozważyć coś w izolacji, tylekroć się okazuje, iż powiązane jest z całą resztą
wszechświata.

Aksjomat Ducharma
Wystarczy dokładnie przyjrzeć się problemowi, by zobaczyć, że samemu jest się jego częścią.

Prawo arbitralności podziałów
Każdą rzecz można podzielić na dowolnie wiele części.

61

Komentarz
W powyższej formule określenie „każda rzecz" jest równoznaczne ze „wszystko".

Prawo końcowe

Jeśli pewne sprawy, które powinny były pójść źle, potoczyły się dobrze, to ostatecznie okaże się, iż byłoby
znacznie lepiej, gdyby potoczyły się źle.