Ogrodnik_621[01].O1.01

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inŜ. Renata Kacperska

mgr Tomasz Kałuski

Opracowanie redakcyjne:

mgr inŜ. Krystyna Kwestarz

Konsultacja:

mgr inŜ. Marek Rudziński

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 621[01].O1.01
„Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej oraz
ochrony środowiska”, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu ogrodnik.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Prawna ochrona pracy

5.1.1. Ćwiczenia

11
11

5.2. ZagroŜenia poŜarem, zasady ochrony przeciwpoŜarowej

5.2.1. Ćwiczenia

13
13

5.3. Czynniki

szkodliwe,

uciąŜliwe

niebezpieczne

występujące

w procesach pracy
5.3.1 Ćwiczenia

15
15

5.4. Zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy

oraz udzielanie pierwszej pomocy w stanach zagroŜenia zdrowia
i Ŝycia
5.4.1. Ćwiczenia

17
17

5.5. Bezpieczeństwo pracy podczas wykonywania prac ogrodniczych oraz

eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji ogrodniczej
5.5.1. Ćwiczenia

18
18

5.6. Eliminowanie zagroŜeń w procesie produkcji ogrodniczej. Środki

ochrony indywidualnej
5.6.1. Ćwiczenia

19
19

5.7. Wpływ produkcji ogrodniczej na środowisko. Przepisy ochrony

środowiska
5.7.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie ogrodnik.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne,

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu ukształtowanie umiejętności praktycznych,

−

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone róŜnymi metodami ze

szczególnym

uwzględnieniem

aktywizujących

metod

nauczania:

samokształcenia

kierowanego, tekstu przewodniego, projektów, przypadków, dyskusji dydaktycznej,
inscenizacji oraz ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróŜnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu zrealizowania materiału nauczania jednostki modułowej, dla której opracowany

jest pakiet, niezbędne jest zwiększenie liczby godzin przewidzianych na jej realizację.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

621[01].O1

Podstawy produkcji ogrodniczej

621[01].O1.01

Stosowanie przepisów bezpieczeństwa

i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej

oraz ochrony środowiska

621[01].O1.02

Charakteryzowanie roślin

621[01].O1.03

Charakteryzowanie czynników

klimatycznych i glebowych

621[01].O1.04

Planowanie zabiegów

uprawowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−−−−

korzystać z róŜnych źródeł informacji,

−−−−

posługiwać się bezpiecznie podstawowymi narzędziami, przyrządami i urządzeniami
stosowanymi w środowisku Ŝycia ucznia,

−−−−

przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej
i ochrony środowiska,

−−−−

oceniać własne moŜliwości sprostania wymaganiom stanowiska pracy i wybranego
zawodu,

−−−−

rozpoznawać podstawowe akty prawne,

−−−−

uczestniczyć w dyskusji i prezentacji,

−−−−

współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−−−−

określić prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy dotyczące bezpieczeństwa
i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoŜarowej,

−−−−

zidentyfikować zagroŜenia dla zdrowia i Ŝycia związane z wykonywaną pracą oraz
określić sposoby ich ograniczania lub eliminacji,

−−−−

zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn
i urządzeń stosowanych w produkcji ogrodniczej,

−−−−

zastosować procedury postępowania w przypadku poŜaru,

−−−−

zastosować sprzęt oraz środki gaśnicze zgodnie z przepisami ochrony przeciwpoŜarowej,

−−−−

dobrać i zastosować środki ochrony indywidualnej odpowiednio do rodzaju
prowadzonych prac,

−−−−

scharakteryzować zagroŜenia dotyczące zanieczyszczeń powietrza, wód i ziemi
występujące w procesie produkcji ogrodniczej,

−−−−

zastosować przepisy ochrony środowiska,

−−−−

udzielić pierwszej pomocy osobom poszkodowanym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………………………………..

Modułowy program nauczania:

Ogrodnik 621[01].

Moduł:

Podstawy produkcji ogrodniczej 621[01].O1.

Jednostka modułowa:

Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpoŜarowej oraz ochrony środowiska
621[01].O1.01.

Temat: Udzielanie pierwszej pomocy poszkodowanemu w wypadku.

Cel ogólny: nabycie umiejętności udzielania pierwszej pomocy.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko pracy do udzielenia pierwszej pomocy,

−

ocenić stan poszkodowanego,

−

rozpoznać zaburzenia w oddychaniu,

−

udroŜnić górne drogi oddechowe,

−

wykonać sztuczne oddychanie „usta – usta”,

−

zaprezentować efekt wykonanej pracy.

Metody nauczania–uczenia się:

−

inscenizacja,

−

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w grupach.

Czas: 2 godz. dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

plansze z graficznym przedstawieniem pierwszej pomocy,

−

fantom,

−

zestaw do sztucznego oddychania,

−

rodki opatrunkowe.

Przebieg zajęć:

1.  Czynności organizacyjne: sprawdzenie listy obecności, sprawdzenie gotowości do zajęć.
2.  Wyjaśnienie tematu zajęć, uświadomienie celu zajęć.
3.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4.  Realizacja tematu:

−

nauczyciel informuje: o kolejności udzielania pierwszej pomocy, jak oceniać stan
poszkodowanego, jak udraŜniać drogi oddechowe, jak wykonać sztuczne oddychanie,
kiedy naleŜy przerwać udzielanie pierwszej pomocy,

−

nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie się do ćwiczeń.

5. Realizacja ćwiczenia:

−

nauczyciel wyjaśnia, Ŝe celem ćwiczenia jest udzielenie pierwszej pomocy

poszkodowanemu w wypadku,

−

podział na zespoły 3–4–osobowe, udzielanie pierwszej pomocy poszkodowanemu
w zaleŜności od występujących objawów,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

wiczenia w zespołach: przyjęcie określonych ról, ustalenie sposobu udzielania

pierwszej pomocy poszkodowanemu,

−

inscenizacja przez poszczególne zespoły udzielania pierwszej pomocy: udroŜnienie
dróg oddechowych, wykonanie sztucznego oddychania „usta – usta”, udzielanie
informacji słuŜbom medycznym o stanie zdrowia poszkodowanego,

−

dyskusja: analiza wykonania ćwiczenia przez poszczególne zespoły.

Zakończenie zajęć

1. Uczniowie wspólnie z nauczycielem dokonują oceny prezentacji:

−

czy wybrane osoby prawidłowo pełniły swoje role?

−

czy prawidłowo zaplanowana została akcja ratownicza?

−

czy akcja ratownicza została przeprowadzona zgodnie z zasadami bhp i ppoŜ.?

2. Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiały im trudności.
3. Nauczyciel dokonuje podsumowania całego ćwiczenia, wskazuje jakie waŜne

umiejętności zostały ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości, jak je wyeliminować
w przyszłości.

4. Nauczyciel ocenia aktywność uczniów i dziękuje za zajęcia.

Praca domowa

Na podstawie literatury opisz sposób udzielenia pierwszej pomocy osobie poraŜonej prądem.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, zdobytych
umiejętności oraz trudności podczas realizowania zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

………………………………………………………

Modułowy program nauczania:

Ogrodnik 621[01].

Moduł:

Podstawy produkcji ogrodniczej 621[01].O1.

Jednostka modułowa:

Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpoŜarowej oraz ochrony

rodowiska 621[01].O1.01.

Temat: Akcja ewakuacyjna – poŜar.

Cel ogólny: ukształtowanie umiejętności organizacji akcji ratowniczej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

opracować harmonogram przebiegu akcji ratowniczej,

−

dokonać przydziału zadań,

−

zorganizować zgodnie z zasadami bhp akcje ratowniczą,

−

przeprowadzić ewakuację z zagroŜonego budynku,

−

dokonać analizy przeprowadzonej akcji.

Metody nauczania–uczenia się:

−

wykład,

−

wiczenia praktyczne,

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w grupach.

Czas: 45 min.

Środki dydaktyczne:

−

plany ewakuacyjne budynku,

−

instrukcje bhp i ppoŜ.

Przebieg zajęć:
1.  Czynności organizacyjne: sprawdzenie listy obecności, sprawdzenie gotowości do zajęć.
2.  Podanie tematu lekcji, uświadomienie celu zajęć.
3.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4.  Realizacja tematu:

−

nauczyciel przeprowadza wykład informacyjny na temat ogólnych wiadomości jak
powinna się zachować osoba, która zauwaŜyła poŜar, jak powinna wyglądać akcja
ratownicza, jaki jest numer telefonu do straŜy poŜarnej i pogotowia ratunkowego, jakie
obowiązki ma kierownik akcji ratowniczej,

−

nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie się do ćwiczeń.

5. Realizacja ćwiczenia:

−

nauczyciel wyjaśnia, Ŝe celem ćwiczenia jest przeprowadzenie akcji ratowniczej
w wyniku wybuchu poŜaru,

−

nauczyciel dokonuje podziału uczniów na zespoły: powołuje kierownika akcji
ratowniczej, osoby, która alarmuje, osób ewakuowanych, straŜaka,

−

uczniowie wykonują projekt planu ewakuacji,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

uczniowie ustalają kolejność przeprowadzania akcji ratowniczej,

−

uczniowie wykonują zgodnie z zaplanowaną kolejnością akcję ratowniczą.

Zakończenie zajęć

1. Uczniowie wspólnie z nauczycielem dokonują oceny prezentacji:

–

czy wybrane osoby prawidłowo pełniły swoje role?

–

czy prawidłowo zaplanowana została akcja ratownicza?

–

czy akcja ratownicza została przeprowadzona zgodnie z zasadami bhp i ppoŜ.?

2. Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiały im trudności.
3. Nauczyciel dokonuje podsumowania całego ćwiczenia, wskazuje jakie waŜne

umiejętności zostały opanowane, jakie wystąpiły nieprawidłowości, jak je wyeliminować
w przyszłości.

4. Nauczyciel ocenia aktywność uczniów i dziękuje za zajęcia.

Praca domowa

Zaprojektuj plan ewakuacyjny dowolnego budynku szkolnego.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, zdobytych
umiejętności oraz trudności podczas realizowania zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Prawna ochrona pracy

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Do przedstawionego w tabeli zestawienia obowiązków pracodawcy wpisz obowiązki

pracownika.

Pracodawca jest obowiązany

Pracownik jest obowiązany

Organizować

pracę

sposób

zapewniający

bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

Dbać o sprawność środków ochrony indywidualnej
oraz ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem.

Zapewnić przeszkolenie pracownika
w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed
dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie
okresowych szkoleń w tym zakresie

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować obowiązki pracodawcy i pracownika,
2)  dokonać porównania obowiązków pracodawcy i pracownika,
3)  wpisać do tabeli właściwe określenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

objaśnienie,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

Kodeks pracy.

Ćwiczenie 2

Na podstawie Kodeksu pracy, razem z kolegą/koleŜanką opracuj regulamin

odpowiedzialności porządkowej pracowników.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować zapisy w Kodeksie pracy dotyczące odpowiedzialności porządkowej

pracownika,

2) wybrać informacje potrzebne do opracowania regulaminu,
3) opracować regulamin.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

objaśnienie,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

Kodeks pracy,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. ZagroŜenia poŜarem, zasady ochrony przeciwpoŜarowej

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaplanuj i przeprowadź ewakuację osób z pracowni, w której się znajdujesz.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować drogę ewakuacyjną z pracowni do wyjścia ewakuacyjnego w szkole,
2)  wykonać szkic drogi ewakuacyjnej,
3)  zaplanować harmonogram działań i przydzielić osobom odpowiednie role,
4)  przeprowadzić ewakuację,
5)  dokonać analizy przeprowadzonej akcji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

objaśnienie,

−

gra symulacyjna.

rodki dydaktyczne:

−−−−

przepisy dotyczące ochrony przeciwpoŜarowej,

−−−−

przybory do pisania,

−−−−

plansze ze znakami informacyjnymi,

−−−−

plany ewakuacyjne,

−−−−

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Przygotuj inscenizację gaszenia poŜaru w sklepie, w którym od włączonego urządzenia

grzewczego zapaliły się towary znajdujące się w sklepie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować szkolną instrukcję przeciwpoŜarową,
2)  zorganizować zespół do wykonania ćwiczenia,
3)  opracować załoŜenia do inscenizacji,
4)  zaprezentować inscenizację gaszenia poŜaru.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3 Czynniki szkodliwe, uciąŜliwe i niebezpieczne występujące

w procesach pracy

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wpisz w odpowiednie miejsce w tabeli, wymienione poniŜej czynniki uciąŜliwe,

szkodliwe i niebezpieczne występujące w środowisku pracy.

Przykłady czynników: hałas, zwierzęta hodowlane, obciąŜenia emocjonalne, czynniki

rakotwórcze, choroby pasoŜytnicze, pyły, bakterie i wirusy, czynniki toksyczne,
promieniowanie, czynniki uczulające, czynniki draŜniące.

Kategorie czynników

Przykłady czynników

Biologiczne

Chemiczne

Fizyczne

Psychofizyczne

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować, jakie czynniki mają wpływ na pracę,
2)  zakwalifikować wymienione czynniki do odpowiednich kategorii,
3)  zaprezentować pracę na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie praktyczne,

−

dyskusja.

rodki dydaktyczne:

−−−−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Opisz stanowisko pracy ucznia na zajęciach praktycznych w szklarni i sporządź wykaz

czynników szkodliwych, uciąŜliwych i niebezpiecznych, które mogą wystąpić przy pracy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować rodzaje czynników szkodliwych, uciąŜliwych i niebezpiecznych,
2)  wybrać czynniki, które występują na wybranym stanowisku pracy,
3)  sporządzić notatkę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

przepisy dotyczące występowania czynników szkodliwych, uciąŜliwych
i niebezpiecznych,

−−−−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Zasady kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków

pracy oraz udzielanie pierwszej pomocy w stanach zagroŜenia
zdrowia i Ŝycia

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przedstaw inscenizację udzielanie pierwszej pomocy osobie poraŜonej prądem

elektrycznym, zgodnie z przepisami.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować scenariusz inscenizacji,
2) zaprezentować inscenizację.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

objaśnienie z pokazem,

−

inscenizacja.

rodki dydaktyczne:

−

zasady udzielania pierwszej pomocy osobie poraŜonej prądem,

−

wskazówki wykonywania sztucznego oddychania,

−

fantom,

−

rodki ochrony osobistej,

−−−−

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Bezpieczeństwo

pracy

podczas

wykonywania

prac

ogrodniczych

oraz

eksploatacji

maszyn

urządzeń

stosowanych w produkcji ogrodniczej

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Sporządź wykaz czynników mogących powodować wypadki podczas niewłaściwej

eksploatacji maszyn ogrodniczych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować rodzaj czynników mogących powodować wypadki,
2)  sporządzić notatkę,
3)  zaprezentować pracę na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

objaśnienie,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

plansze przedstawiające zasady dotyczące bezpiecznej eksploatacji maszyn ogrodniczych,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Określ pięć reguł bezpiecznego uŜytkowania kosiarki elektrycznej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować zasady bezpiecznego uŜytkowania maszyn ogrodniczych,
2)  sporządzić notatkę,
3)  zaprezentować pracę na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

objaśnienie,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

plansze przedstawiające zasady dotyczące bezpiecznej eksploatacji maszyn ogrodniczych,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Eliminowanie zagroŜeń w procesie produkcji ogrodniczej.

Środki ochrony indywidualnej

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wpisz w odpowiednie miejsce w tabeli, objawy chorobowe wywoływane przez pyły,

rodki chemiczne i biologiczne.

Czynniki

Objawy chorobowe

Pyły

rodki chemiczne

rodki biologiczne

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować, jakie objawy chorobowe powodowane są przez działanie pyłów,

rodków chemicznych i biologicznych,

2) zakwalifikować wymienione objawy chorobowe do odpowiednich czynników,
3) zaprezentować pracę na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−−−−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Dobierz środki ochrony indywidualnej dla osoby mającej kontakt z chemicznymi

rodkami ochrony roślin.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Wpływ produkcji ogrodniczej na środowisko. Przepisy

ochrony środowiska

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opracuj plakat informujący o zanieczyszczeniach środowiska spowodowanych produkcją

ogrodniczą.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wykonać plakat wykorzystując zdobyte informacje,
2) zaprezentować efekt swojej pracy na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie praktyczne,

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna.

rodki dydaktyczne:

−−−−

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627
z 2001 r.),

−−−−

przybory do malowania lub rysowania,

−−−−

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Dokonaj analizy podstawowych aktów prawnych i przyporządkuj je do odpowiednich

działań w środowisku.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z ustawą prawo ochrony środowiska,
2) wybrać odpowiednie ustawy i przyporządkować im dziedziny gospodarki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie praktyczne,

−

dyskusja dydaktyczna wielokrotna.

rodki dydaktyczne:

−−−−

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627
z 2001 r.),

−−−−

literatura zgodna z rozdziałem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Stosowanie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej oraz ochrony
środowiska ”

Test składa się z 20 zadań, z których:

−

zadania 1, 2, 4, 5, 6, 7, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 3, 8, 9, 10, 11, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. a, 4. b, 5. a, 6. d, 7. d, 8. d, 9. c, 10. d, 11. a,
12. a, 13. c, 14. b, 15. b, 16. c, 17. a, 18. a, 19. c, 20. b.

Plan testu 1

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Wyjaśnić zasady odpowiedzialności za
stan bezpieczeństwa w zakładzie pracy

Wyjaśnić, kto pokrywa koszt szkolenia
pracowników w zakresie bhp

Określić, o czym informuje pracownika
pracodawca w związku z zagroŜeniami

Wyjaśnić cel ochrony
przeciwpoŜarowej

Wyjaśnić zastosowanie hydrantów

Wyjaśnić zagroŜenia powodowane
stosowaniem środków ochrony roślin

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyjaśnić zasady udzielania pierwszej
pomocy w przypadku poraŜenia
prądem

Scharakteryzować czynności przy
udzielaniu pierwszej pomocy

Zastosować gaśnicę do gaszenia poŜaru
wywołanego zwarciem instalacji
elektrycznej

Określić wpływ szkodliwych
czynników chemicznych na organizm
człowieka

Określić obowiązek udzielania
pierwszej pomocy poszkodowanemu

Wyjaśnić warunki przystąpienia do
pracy na stanowisku wymagającym
stosowania środków ochrony
indywidualnej

Określić zasady bezpieczeństwa
podczas wykonywania prac
ogrodniczych

Wyjaśnić zasady stosowania odzieŜy
ochronnej

Scharakteryzować czynniki szkodliwe
i uciąŜliwe w środowisku pracy

Scharakteryzować biologiczne czynniki
niebezpieczne i szkodliwe
w środowisku pracy

Określić zasady udzielania pierwszej
pomocy w przypadku tamowania
krwotoków i opatrywaniu ran

19 Określić, jakie wymagania muszą

splniać środki ochrony indywidualnej

20 Wybrać właściwy akt prawny

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej

jednotygodniowym.

2.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
5.  Zapewnij uczniom moŜliwość samodzielnej pracy.
6.  Rozdaj  uczniom  zestawy  zadań testowych i karty odpowiedzi, określ czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości.
8.  Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
9.  Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uwaŜnie instrukcję zanim zaczniesz rozwiązywać zadania.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.  Na rozwiązanie testu masz 40 minut.
5.  Test zawiera 20 zadań wielokrotnego wyboru, w tym:

– 14 z poziomu podstawowego,
– 6 z poziomu ponadpodstawowego.
Do kaŜdego zadania dołączone są cztery moŜliwości. Tylko jedna jest prawdziwa.

6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, wstawiając w odpowiedniej

rubryce znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zaznaczyć odpowiedź prawidłową.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Nie masz obowiązku rozwiązywania zadań w kolejności podanej w teście. MoŜesz zacząć

od dowolnego, które dla Ciebie jest najłatwiejsze.

9. Przed wykonaniem kaŜdego zadania przeczytaj bardzo uwaŜnie polecenie.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy ponosi

a)  pracownik.
b)  pracodawca.
c)  osoby kierujące pracownikami.
d)  Państwowa Inspekcja Pracy.

2. Szkolenia pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy odbywają się na koszt

a)  pracownika.
b)  są bezpłatne.
c)  pracodawcy.
d)  Państwowej Inspekcji Pracy.

3. Pracodawca jest obowiązany informować pracowników, w związku z zagroŜeniami

występującymi na stanowisku pracy o

a)  ryzyku zawodowym oraz zasadach ochrony przed zagroŜeniami.
b)  trudnościach występujących w związku z pracą.
c)  potrzebie zapoznania się z chorobami związanymi z wykonywana pracą.
d)  ochronie przeciwpoŜarowej w zakładzie pracy.

4. Ochrona przeciwpoŜarowa ma na celu

a)  ułatwienie gaszenia poŜaru przez straŜaków.
b)  ochronę Ŝycia, zdrowia, mienia lub środowiska przed poŜarem.
c)  informowanie pracowników o zagroŜeniach powstania poŜaru.
d)  zabezpieczenie zakładu pracy przed poŜarem.

5. Hydranty słuŜą do

a)  poboru wody w celach gaśniczych.
b)  dostarczania wody dla pracowników zatrudnionych w zakładzie pracy.
c)  utrzymywania czystości.
d)  magazynowania wody potrzebnej w zakładzie pracy.

6. Dla zdrowia człowieka, który stosuje środki ochrony roślin w formie oprysku w sadzie

występują zagroŜenia
a)  poparzenia ciała.
b)  uszkodzenia słuchu.
c)  zranienia kończyn.
d)  zatrucia organizmu.

7. Pracownik naprawiał wentylator urządzenia chłodniczego w przechowalni owoców

i został poraŜony prądem elektrycznym. Udzielając poszkodowanemu pomocy,
w pierwszej kolejności naleŜy

a)  wezwać pomoc lekarską.
b)  powiadomić przełoŜonego.
c)  zapewnić dopływ świeŜego powietrza.
d)  odciąć dopływ prądu elektrycznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Przy poraŜeniu prądem elektrycznym pierwszą czynnością przed przybyciem lekarza jest

a)  sprawdzenie tętna i oddechu poszkodowanego.
b)  zmierzenie temperatury poszkodowanemu.
c)  zmierzenie ciśnienia krwi poszkodowanemu.
d)  uwolnienie poszkodowanego spod napięcia.

9. Do gaszenia poŜaru wywołanego zwarciem instalacji elektrycznej naleŜy uŜyć gaśnicy

a)  pianowej.
b)  wodnej.
c)  proszkowej.
d)  dowolnej.

10. Szkodliwe czynniki chemiczne mogą dostawać się do organizmu człowieka przez

a)  skórę.
b)  układ nerwowy.
c)  układ krwionośny.
d)  drogi oddechowe, skórę, przewód pokarmowy.

11. Obowiązek udzielania pierwszej pomocy ofiarom wypadku ma

a) kaŜdy, gdyŜ nawet w przypadku obecności zagroŜeń moŜna wykonać część działań

ratunkowych.

b) nie kaŜdy, gdyŜ za ewentualne popełnione błędy zawsze grozi odpowiedzialność

karna.

c) nie kaŜdy, gdyŜ pomocy mogą udzielać tylko osoby z wykształceniem medycznym.
d) kaŜdy, gdyŜ za nie udzielenie pomocy osobie, znajdującej się w stanie zagroŜenia

ycia grozi odpowiedzialność karna.

12. Do pracy na stanowisku wymagającym stosowania środków ochrony indywidualnej bez

zaopatrzenia w odpowiednie środki ochrony pracodawca moŜe

a)  nie dopuścić pracownika.
b)  dopuścić pracownika.
c)  dopuścić wyjątkowo, na krótki czas.
d)  dopuścić po uzgodnieniu z pracownikiem.

13. Podczas pracy z pestycydami lub innymi toksycznymi preparatami, pokarmy moŜna

spoŜywać

a)  w kaŜdej sytuacji.
b)  pod warunkiem umycia rąk przed jedzeniem.
c)  nie moŜna spoŜywać pokarmów.
d)  jeśli zachodzi taka konieczność.

14. Drabina musi wystawać ponad miejsce, do którego prowadzi

a)  3m.
b)  1m.
c)  0,5m.
d)  dowolną wysokość.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15. OdzieŜ ochronną stosuje się w celu

a)  ochrony przed zanieczyszczeniami.
b)  zabezpieczenia pracownika przed niekorzystnymi wpływami środowiska.
c)  osłonięcia własnego ubrania.
d)  ujednolicenia wyglądu pracowników w zakładzie pracy.

16. Do czynników szkodliwych i uciąŜliwych w środowisku pracy zaliczamy

a)  utrudnienia przy pracy.
b)  atmosferę w gronie pracowników w środowisku pracy.
c)  czynniki biologiczne, chemiczne, fizyczne i psychofizyczne.
d)  czynniki trujące.

17. Biologiczne czynniki niebezpieczne i szkodliwe występujące w środowisku pracy to

a)  zwierzęta hodowlane, choroby wywołane przez bakterie i wirusy.
b)  czynniki szkodliwe, które prowadzą do schorzenia.
c)  czynniki związane ze stanem mikroklimatu w pracy.
d)  zagroŜenia występujące w środowisku pracy.

18. Tamowanie krwotoków i opatrywanie ran wykonuje się

a)  w rękawiczkach.
b)  pod bieŜącą wodą.
c)  przy uŜyciu opaski z kabla.
d)  z zastosowaniem waty i ligniny.

19. Środki ochrony indywidualnej muszą posiadać

a)  wywieszkę z adresem producenta.
b)  tabliczkę z wymiarami.
c)  certyfikat ze znakiem bezpieczeństwa.
d)  numer inwentarzowy.

20. Ochronę przyrody reguluje ustawa

a)  prawo ochrony środowiska.
b)  ustawa o ochronie przyrody.
c)  prawo wodne.
d)  prawo Natura 2000.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Stosowanie

przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpoŜarowej oraz ochrony środowiska

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Stosowanie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej oraz ochrony
środowiska”

Test składa się z 20 zadań, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 6, 9, 10, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 5, 7, 8, 11, 12, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. b, 3. a, 4. a, 5. d, 6. d, 7. a, 8. d, 9. d, 10. a, 11. b,
12. b, 13. a, 14. a, 15. c, 16. b, 17. d, 18. a, 19. c, 20. d.

Plan testu 2

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić  obowiązki  zakładu  pracy
w  zakresie  dopuszczenia  pracownika
do pracy

Wyjaśnić cel szkoleń wstępnych

Określić sposoby tamowania krwotoku
w kończynie

Wyjaśnić zasadę montowania
hydrantów

Scharakteryzować rodzaje substancji
szkodliwych

Wyjaśnić, kto powinien wskazać
pracownikowi zasady prawidłowego
posługiwania się środkami ochrony
indywidualnej

Scharakteryzować zasad udzielania
pierwszej pomocy w przypadku
zatrucia środkami ochrony roślin

Scharakteryzować zasad biernej
ochrony przeciwpoŜarowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyjaśnić zasady stosowania gaśnic do
gaszenia urządzeń elektrycznych pod
napięciem

Rozpoznać numery ratunkowe słuŜb
medycznych

Scharakteryzować objawy nagłego
przypadku

Scharakteryzować zawartość karty
charakterystyki substancji
niebezpiecznej

Wyjaśnić obowiązki przeprowadzania
okresowych badań lekarskich

Określić niezbędny czas trwania
szkolenia wstępnego na stanowisku
pracy

15 Rozpoznać numer do straŜy poŜarnej

Wyjaśnić zasady postępowania w
przypadku doznania udaru słonecznego

Określić zasady zastosowania środków
ochrony indywidualnej

18 Rozpoznać objawy związane z

oddziaływaniem pyłów organicznych

19 Wyjaśnić zasady stosowania odzieŜy

ochronnej

Uzasadnić konieczność aktualizacji
aktów prawnych

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej

jednotygodniowym.

2.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
5.  Zapewnij uczniom moŜliwość samodzielnej pracy.
6.  Rozdaj  uczniom  zestawy  zadań  testowych  i  karty  odpowiedzi,  podaj  czas  przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości.
8.  Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
9.  Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Instrukcja dla ucznia

– 14 z poziomu podstawowego,
– 6 z poziomu ponadpodstawowego.

6. Do kaŜdego zadania dołączone są cztery moŜliwości. Tylko jedna jest prawdziwa.
7. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, wstawiając w odpowiedniej

rubryce znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zaznaczyć odpowiedź prawidłową.

8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
9. Nie masz obowiązku rozwiązywania zadań w kolejności podanej w teście. MoŜesz zacząć

od dowolnego, które dla Ciebie jest najłatwiejsze.

10. Przed wykonaniem kaŜdego zadania przeczytaj bardzo uwaŜnie polecenie.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Przed dopuszczeniem pracownika do pracy, zakład jest zobowiązany

a)  przeszkolić pracownika w zakresie jego praw i obowiązków.
b)  przeszkolić pracownika w zakresie bhp i prowadzić okresowe szkolenia.
c)  zapoznać pracownika z wszystkimi pracownikami.
d)  zapoznać pracownika z pomieszczeniami.

2. Szkolenie wstępne polega na

a) uzupełnianiu, ugruntowaniu i pogłębianiu wiadomości z zakresu bezpieczeństwa

i higieny pracy.

b)  instruktaŜu wstępnym ogólnym i instruktaŜu na stanowisku roboczym.
c)  zapoznaniu się z rodzajem wykonywanych prac.
d)  zapoznaniu się z zasadami funkcjonowania zakładu.

3. Zatamować krwotok w kończynie moŜna poprzez

a) uniesienie kończyny, ucisk ręczny w miejscu wypływu krwi, załoŜeniu opatrunku

uciskowego.

b) opuszczenie kończyny, ucisk ręczny w miejscu wypływu krwi, załoŜenie opatrunku

uciskowego.

c) uniesienie kończyny, ucisk ręczny poniŜej miejsca wypływu krwi, załoŜenie

opatrunku uciskowego.

d) uniesienie kończyny, ucisk ręczny w miejscu wypływu krwi, podłoŜenie kończyny

pod głowę.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. Hydranty montuje się

a)  na korytarzach, na klatkach schodowych, przy wyjściu z budynku.
b)  w sekretariacie firmy.
c)  przed budynkami.
d)  w dowolnym miejscu w zakładzie pracy.

5. Osoba pracująca w ogrodnictwie naraŜona jest na działanie

a)  róŜnorodnych śmieci.
b)  wiórów i odpadów.
c)  odpadów z procesu technologicznego.
d)  pyłów, środków chemicznych i biologicznych.

6. Obowiązek informowania pracownika o sposobach posługiwania się środkami ochrony

indywidualnej ma

a)  producent.
b)  importer.
c)  dystrybutor.
d)  pracodawca.

7. Podczas zatrucia środkami ochrony roślin, w przypadku wchłonięcia trucizny przez skórę,

naleŜy w pierwszej kolejności
a)  zdjąć z poszkodowanego skaŜoną odzieŜ (najlepiej przez rozcięcie).
b)  wywołać wymioty.
c)  załoŜyć opatrunek.
d)  podać do picia letnią wodę.

8. Bierna ochrona przeciwpoŜarowa polega na:

a)  oznakowaniu drogi ewakuacyjnej w zakładzie pracy.
b)  szkoleniu pracowników.
c)  sprawdzaniu urządzeń przeciwpoŜarowych.
d)  zapobieganiu powstawania poŜaru.

9. Do zgaszenia poŜaru w obrębie urządzeń elektrycznych pod napięciem powinna być uŜyta

a)  dowolna gaśnica.
b)  gaśnica pianowa.
c)  gaśnica płynowa.
d)  gaśnica śniegowa lub proszkowa.

10. Numer do słuŜb medycznych to

a)  999 lub 112.
b)  998.
c)  997.
d)  927.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. O wystąpieniu nagłego przypadku świadczą

a)  zaburzenia narządów wewnętrznych.
b)  zaburzenia czynności Ŝyciowych.
c)  zaburzenia układu ruchu.
d)  zaburzenia wzroku.

12. Karta charakterystyki substancji niebezpiecznej zawiera informacje

a)  dotyczące uregulowań prawnych.
b)  o sposobie postępowania w przypadku zatrucia.
c)  o sposobie udzielania pierwszej pomocy.
d)  o zasadach utylizacji.

13. Okresowym badaniom lekarskim podlegają

a)  wszyscy pracownicy zatrudnieni w zakładzie.
b)  tylko pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych.
c)  tylko pracownicy zatrudnieni na stanowiskach szkodliwych i uciąŜliwych.
d)  tylko kadra kierownicza.

14. Szkolenie wstępne na stanowisku pracy, zwane instruktaŜem stanowiskowym, powinno

trwać
a)  minimum 8h.
b)  3h.
c)  minimum 30h.
d)  wg ustaleń prowadzącego szkolenia.

15. Telefon do straŜy poŜarnej to

a)  996.
b)  997.
c)  998.
d)  999.

16. W przypadku doznania udaru cieplnego lub poraŜenia słonecznego poszkodowanego

naleŜy
a)  okryć ciepłym kocem.
b)  rozebrać, na głowę połoŜyć zimny kompres.
c)  podać tabletki przeciwbólowe.
d)  zmierzyć ciśnienie.

17. Podczas rozpylania pestycydów naleŜy stosować środki ochrony

a)  słuchu.
b)  kończyn dolnych.
c)  głowy.
d)  układu oddechowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Stosowanie

przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpoŜarowej oraz ochrony środowiska

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1.  Glaser T., Suski Z.: Ochrona roślin ogrodniczych. PWRiL, Warszawa 1979
2.  Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998
3.  Kolota  E.,  Orłowski  M., Bac St., Biesiada A.: Podstawy ogrodnictwa. WSiP, Warszawa

2000

4.  Rączkowski B.: Bhp w praktyce. ODDK, Gdańsk 2002
5.  Stępczak K.: Ochrona i kształtowanie środowiska. WSiP, Warszawa 2001
6.  Uprawa roli i nawoŜenie roślin ogrodniczych. PWRiL, Warszawa 1984
7.  Warno O.: Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach zagraŜających Ŝyciu. PCK, Warszawa

2000

8. Kodeks pracy
9. Czasopisma specjalistyczne: „SłuŜba Pracownicza”, „Specjalista ds. BHP”, „Ochrona

Pracy”

Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz–Więch J.: Nauczycielski system oceniania. (ABC nauczyciela szkoły

zawodowej). Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, Warszawa 1999

2. Figurski J., Ornatowski T.: Praktyczna nauka zawodu. Instytut Technologii Eksploatacji,

Radom 2000

3. Nowacki T.W.: Zawodoznawstwo. Instytut Technologii Eksploatacji, Radom 2003
4. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro Koordynacji Kształcenia

Kadr, Fundusz Współpracy, Warszawa 1997

5. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. Instytut Technologii

Eksploatacji, Radom 2002