AN_Linea

Strykowo, ul. Morenowa 2

62-060 Stęszew

tel.: [phone]

DOKUMENTACJA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Pakiet dla:

osób zdających egzamin czeladniczy przed Izbą Rzemieślniczą

Poznań, 2019

Powielanie tych materiałów jest zabronione

TYLKO

dla użytku kursantów

1. Co to jest REGON, jak brzmi jego pełna nazwa i kto go nadaje?

REGON =

Re

jestr

Go

spodarki

N

arodowej, Krajowy Rejestr Urzędowy Podmiotów

Gospodarki Narodowej – rejestr prowadzony przez Prezesa GUS. Pod pojęciem REGON-u
rozumiany jest także numer identyfikacyjny REGON, czyli dziewięciocyfrowy numer
podmiotu gospodarki narodowej w powyższym rejestrze.

Osoby fizyczne mają numer REGON przypisany raz na zawsze, przy pierwszej

rejestracji w rejestrze. Jeżeli, po zlikwidowaniu działalności, podejmą kiedykolwiek nową
działalność (taką samą lub inną), ich 9-cyfrowy numer REGON pozostanie niezmieniony.

2. Co to jest PESEL, jak brzmi jego pełna nazwa i kto go nadaje?

PESEL – Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności zawiera dane osób

przebywających stale na terytorium RP, zameldowanych na pobyt stały lub czasowy trwający
ponad 3 miesiące, a także osób ubiegających się o wydanie dowodu osobistego lub paszportu,
a także osób, dla których odrębne przepisy przewidują potrzebę posiadania numeru PESEL.

Numer PESEL można zmienić. Powodem do zmiany są przypadki, gdy nastąpiła

zmiana płci, osoba ma nowy akt urodzenia lub decyzja urzędu okazała się błędna.

Zbudowany jest z następujących elementów: zakodowanej daty urodzenia, liczby

porządkowej, zakodowanej płci, cyfry kontrolnej.

3. Jakie składki pracodawca odprowadza do zakładu ubezpieczeń społecznych?

Na pracodawcy ciąży obowiązek dokonania terminowego i prawidłowego rozliczenia

składek na: ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenie zdrowotne, ubezpieczenie rentowe,
ubezpieczenie

chorobowe,

ubezpieczenie

wypadkowe,

Fundusz

Pracy,

Fundusz

Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

4. Gdzie dokonuje osoba fizyczna rejestracji działalności gospodarczej?

Aby osoba fizyczna mogła rozpocząć działalność gospodarczą powinna uzupełnić

i złożyć wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej
(CEIDG). Wraz z wnioskiem o wpis do CEIDG składa się oświadczenie o braku orzeczonych
- wobec osoby, której wpis dotyczy – zakazów, pod rygorem odpowiedzialności karnej za
złożenie fałszywego oświadczenia. Wniosek ten stanowi jednocześnie zgłoszenie do
ZUS/KRUS, GUS oraz naczelnika urzędu skarbowego. Przedsiębiorca ma prawo we wniosku
o wpis do CEIDG określić późniejszy dzień podjęcia działalności gospodarczej niż dzień
złożenia wniosku. Data rozpoczęcia działalności gospodarczej nie może być wcześniejsza niż
dzień złożenia wniosku o wpis do CEIDG.

W urzędzie gminy.

5. Jak nazywamy jednostkę organizacyjną prowadzącą działalność gospodarczą?

Podmiot gospodarczy - termin prawny oznaczający każdego aktywnego uczestnika

procesów gospodarczych, niezależnie od formy organizacyjnej, którego decyzje i działania
wywołują skutki ekonomiczne. Celem istnienia podmiotu gospodarczego jest prowadzenie
działalności gospodarczej

.

6. Jak nazywamy wytwarzanie produktów i świadczenie usług w celach zarobkowych?
Praca (siła robocza, kapitał ludzki) - stanowi całokształt fizycznych i psychicznych
umiejętności człowieka, niezbędnych do jej wykonywania.

Siły wytwórcze - środki produkcji oraz posługujący się nimi ludzie, dzięki

posiadanym umiejętnościom wytwórczym. Stanowią zespół czynników decydujących
o potencjalnie produkującym społeczeństwie. Na ich poziom poza czynnikami produkcji
wpływają technologie i organizacje procesu produkcyjnego.

7. Jaka jest ustawowa definicja działalności rzemieślniczej?

Działalność rzemieślnicza - ogół czynności i procesów wykonywanych przez

rzemieślnika w celu maksymalizowania kapitału.

8. Podaj pojęcie, które określa wartość towaru wyrażoną w pieniądzu?

Cena -

to określona wartość wyrażona w

pieniądzu, będą

ca ekwiwalentem danego

dobra. Kupujący dokonując transakcji zakupu dobra lub usługi jest obowiązany zapłacić
sprzedającemu równowartość ceny.

Dla kupującego cena stanowi koszt, jaki musi być poniesiony w momencie zakupu.

9. Co jest podstawową funkcją każdego wyrobu lub usługi na rynku?

Podstawową funkcją każdego produktu jest zaspokojenie potrzeby nabywcy.

Najczęściej jest to więc użyteczność produktu. Oprócz tej podstawowej funkcji każdy produkt
powinien posiadać jeszcze dwie dodatkowe: 1. wiąże się z łatwością użytkowania produktów,
2. z ich kształtem i kolorystyką.

10. Co to jest popyt i jak go określamy?

Popyt to ilość towarów i usług, które przy danej cenie pragnie nabyć kupujący. Ważne

jest jednak, aby kupujący posiadał niezbędne środki pozwalające mu na dokonanie zakupu.

Popyt - funkcyjna zależność między ceną produktu, a jego ilością, którą skłonni są

zakupić nabywcy. Na tę skłonność składa się chęć oraz ekonomiczna możliwość. Prawo
popytu oznacza, że zależność między ceną dobra oraz wielkością popytu na to dobro jest
odwrotna. To znaczy, że wraz ze wzrostem ceny danego dobra, zmaleje zapotrzebowanie na
dobro, a wraz ze spadkiem ceny dobra zapotrzebowanie na nie rośnie.

11. Wymień uczestników rynku.
Producenci i konsumenci

Rynek - zespół mechanizmów umożliwiający kontakt producentów z konsumentami.

Rynek to całokształt transakcji kupna i sprzedaży oraz warunków w jakich one przebiegają.
Na rynku konkurencyjnym dokonuje się ustalenia ceny oraz ilości dóbr. To także określona
zbiorowość podmiotów gospodarujących zainteresowanych dokonywaniem operacji kupna-
sprzedaży określonych dóbr, wartości lub usług. Część zbiorowości reprezentuje podaż
(oferenci) zaś część popyt (nabywcy). Przeciwstawienie się popytu podaży w określonym
miejscu oraz czasie prowadzi do ustalenia ceny wartości będącej przedmiotem obrotu –
sprawia to, iż dochodzą do skutku transakcje kupna sprzedaży.

12. Przez kogo na rynku reprezentowany jest popyt?

Nabywcy / klienci towarów w danych warunkach przy określonej cenie.

13. Co to jest podaż?

Podaż to ilość dóbr, oferowana na rynku przez producentów przy określonej cenie,

przy założeniu niezmienności innych elementów charakteryzujących sytuację na rynku.

Wielkość podaży danego towaru się zwiększa, jeśli wzrasta jego cena. Poziom

wielkości podaży, tak jak poziom wielkości popytu nie zależy tylko od ceny towaru.

14. Jak nazywamy czynności o charakterze naprawczym, remontowym i konserwacyjnym?

Usługa – działalność gospodarcza o charakterze nieprodukcyjnym, stanowiąca trzeci

sektor gospodarki. Polega na działaniach podejmowanych w celu dostarczenia określonych
korzyści lub zaspokojenia potrzeb.

15. Co to jest proces produkcji?

Proces produkcyjny (proces produkcji, produkcja) – całokształt działań związanych

z przekształceniem surowców i materiałów w gotowe produkty (z przeznaczeniem dla
zewnętrznego odbiorcy). Efektem ekonomicznym procesu produkcyjnego jest wartość
dodana.

W skład procesu produkcyjnego wchodzą: proces badań i rozwoju, proces wytwórczy

(podstawowy, pomocniczy oraz obsługowy), proces dystrybucji i obsługi klienta.

Elementy procesu produkcyjnego: proces technologiczny (proces podstawowy),

procesy pomocnicze, kontrola jakości, magazynowanie, transport wewnętrzny.

16. Na czym polega dystrybucja towarów?

Dystrybucja – obejmuje wszelkie czynności związane z pokonywaniem

przestrzennych, czasowych, ilościowych i asortymentowych różnic występujących między
sferą produkcji i sferą konsumpcji.

17. Ile lat powinna ukończyć osoba fizyczna, która zamierza prowadzić działalność
gospodarczą?

Musi mieć 18 lat i posiadać zdolność do czynności prawnych.

18. Jak nazywamy przymusowe, bezzwrotne, pobierane przez Budżet Państwa,
województwo, powiat lub gminę świadczenie?

Podatek - obowiązkowe świadczenie pieniężne bez konkretnego, bezpośredniego

ś

wiadczenia wzajemnego. Zebrane podatki są wykorzystywane na potrzeby realizacji zadań

publicznych

.

19. Co należy spisać w przypadku złożenia zamówienia przez klienta na wykonanie
usługi?

Umowa –wykonanie określonej pracy przez jedną stronę na rzecz drugiej; przy

umówionej kwocie, czasie i miejscu jej realizacji.

20. Jakie dokumenty musi złożyć kandydat na pracownika przyszłemu pracodawcy?
CV i list motywacyjny.

Po przyjęciu do pracy należy uzupełnić informacje o sobie dostarczając dokumenty

poświadczające wykształcenie, doświadczenie zawodowe, świadectwa pracy z poprzednich
firm, zaświadczenie o nie karalności i zdrowiu (pisze samodzielnie, a po przyjęciu do pracy
jest wysłany na badania okresowe, a osoba odpowiedzialna za kadry sprawdza w systemie czy
jest dana osoba karana prawomocnym wyrokiem).

21. Kto podpisuje umowę o pracę?

Dyrektor danej firmy lub osoba upoważniona przez niego.

22. Kto jest osobą fizyczną?

Osoba fizyczna – prawne określenie człowieka w prawie cywilnym, od chwili

urodzenia do chwili śmierci, w odróżnieniu od osób prawnych.

Osobowość fizyczna jest kategorią prawa cywilnego.

23. Kto nadaje numer NIP i jaka jest jego pełna nazwa?

Numer identyfikacji podatkowej (NIP) – dziesięciocyfrowy kod, służący do

identyfikacji podatników w Polsce.

Nadawany jest przez naczelnika urzędu skarbowego. Od 1 września 2011 roku osoby

fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej używają numeru PESEL jako
identyfikatora podatkowego.

24. Gdzie pracodawca odprowadza obowiązkowe składki na ubezpieczenie emerytalne,
rentowe i zdrowotne?

ZUS – Zakład Ubezpieczeń Społecznych odpowiedni do miejsca zamieszkania

pracownika.

25. Podaj definicję podmiotu gospodarczego?

Podmiot gospodarczy – to pojęcie określa każdego uczestnika działalności

gospodarczej,

jak

m.in.

osoby

fizyczne

wykonujące

działalność

gospodarczą,

przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie oraz spółki osobowe bądź kapitałowe.

Ze względu na nietłumaczalność terminu przez UE ustawa z dnia 19 listopada 1999

roku zamieniła termin podmiot gospodarczy na pojęcie przedsiębiorca.

26. Kto nadaje numer identyfikacji podatkowej w ramach Krajowej Ewidencji
Podatkowej?

NIP jest numerem identyfikacji podatkowej nadawanym przez urząd skarbowy

w ramach Krajowej Ewidencji Podatników. Ewidencja ta tworzona jest przez Ministra
Finansów.

27. Podaj pojęcie, które określa zapotrzebowanie klientów na produkty i usługi po
określonej cenie w danym czasie.

Popyt jest to zapotrzebowanie na dane dobro, za które nabywca gotowy jest zapłacić

ustaloną na rynku cenę. Inaczej mówiąc - jest to chęć klienta do nabycia dóbr i usług
w danym momencie i w danym miejscu za odpowiednią ilość środków.

28. Kto może być przedsiębiorcą?

Każda osoba, która założy działalność gospodarczą, nie jest ubezwłasnowolniona i jest

w pełni czynności prawnych.

29. Co rozumiemy pod potocznym skrótowym określeniem „PIT”?

Podatek dochodowy od osób fizycznych PIT- podatek bezpośredni obejmujący

dochody uzyskiwane przez osoby fizyczne.

30. Co rozumiemy pod potocznym skrótowym określeniem „CIT”?

Podatek dochodowy od osób prawnych CIT -podatek od dochodów spółek

(przedsiębiorstw) – rodzaj podatku bezpośredniego obciążającego dochody uzyskiwane przez
osoby prawne.

31. Co to jest VAT i jak brzmi jego pełna nazwa?

Podatek od towarów i usług VAT- podatek od wartości dodanej pobierany na każdym

kolejnym etapie obrotu towarami lub usługami. VAT to podatek od towarów i usług, który
stanowi główne źródło dochodów budżetu państwa.

32. Podaj pojęcie, które określa sumę pieniędzy stanowiącą wartość towaru lub usługi.

PKB – Produkt Krajowy Brutto

Jeden z podstawowych mierników efektów pracy społeczeństwa danego kraju

stosowany w rachunkach narodowych. PKB opisuje zagregowaną wartość dóbr i usług
finalnych wytworzonych przez narodowe i zagraniczne czynniki produkcji na terenie danego
kraju w określonej jednostce czasu, najczęściej w ciągu roku.

33. Jakie znasz papiery wartościowe?

Papier wartościowy – zbywalny dokument lub zapis w systemie informatycznym na

rachunku papierów wartościowych.

Rodzaje: akcje (bon skarbowy), kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne

i hipoteczne, certyfikaty inwestycyjne, weksel, czek.

34. Co to jest oferta i w jakim celu opracowuje się ją?

Oferta - to jeden ze sposobów, dzięki którym możemy zawrzeć umowę pomiędzy

stronami. Oferta może zostać skierowana do konkretnej wybranej przez nas osoby, lub do
grupy osób.

Opracowuje się ja w celu przedstawienia propozycji wykonania usługi.

35. Wyjaśnij pojęcie polecenie przelewu.

Polecenie przelewu – jedna z form pieniężnych rozliczeń bezgotówkowych. Polega na

wydaniu bankowi lub na poczcie dyspozycji przekazania określonej kwoty z rachunku
bankowego płatnika na wskazany przez niego inny rachunek bankowy.

36. Jakie znasz dokumenty księgowe?

•

dowody zewnętrzne obce – dokumenty otrzymane od zewnętrznych kontrahentów, np.
faktury, rachunki;

•

dowody zewnętrzne własne – dokumenty wystawiane przez organizację
i przekazywane w oryginale kontrahentowi, np. faktury wystawiane przez
stowarzyszenie/fundację, noty księgowe, rachunki;

•

dowody wewnętrzne – dotyczące dokumentowania operacji wewnątrz organizacji, np.
listy płac, rachunek rozliczenia umów zlecenia i umów o dzieło, dokumenty obrotu
kasowego (KP, KW, druk zaliczki, druk rozliczenia zaliczki), dokumenty obrotu
magazynowego (PZ, RW, MM), dokumenty obrotu środków trwałych (OT, PT, LT);

•

dowody zbiorcze – np. raport kasowy

37. Jakie informacje muszą być zawarte w wypowiedzeniu umowy o pracę?

Kto wypowiedział komu i kiedy to nastąpiło.

Pracodawca, który chce wypowiedzieć umowę o pracę, musi złożyć pracownikowi

oświadczenie w formie pisemnej zawierające: miejscowość i datę, dane pracodawcy, dane
pracownika, oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę z określeniem daty jej zawarcia
oraz stron umowy, oświadczenie o zachowaniu okresu wypowiedzenia z określeniem terminu
jego upływu, uzasadnienie wypowiedzenia umowy (podanie przyczyn rozwiązania umowy,
np. likwidacja stanowiska, utrata zaufania do pracownika itp.), ale wyłącznie gdy jest to
umowa zawarta na czas nieokreślony, pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie do
odwołania do sądu pracy – informacja o tym, że pracownik może w terminie 21 dni od
otrzymania pisma wypowiadającego umowę o pracę wnieść powództwo do sądu pracy, jeżeli
uważa że wypowiedzenie umowy jest bezzasadne, podpis strony wypowiadającej umowę oraz
strony przyjmujące

38. Zdefiniuj CV (Curriculum Vitae).

Przebieg życia zawodowego: wykształcenie, doświadczenie zawodowe, umiejętności,

zainteresowania, znajomość języków obcych.

39. Jaki dokument spisuje się przy zamówieniu usługi przez klienta?

Umowa

40. Do kogo kierujemy wniosek o przyjęcie do pracy?

Do dyrektora/prezesa/właściciela przedsiębiorstwa lub osoby wskazanej w ogłoszeniu

o pracę.

41. Co stanowi podstawę do sporządzenia odpisu dokumentu np. świadectwa szkolnego?

Wniosek złożony do odpowiednich instytucji (dyrektor szkoły, a po likwidacji szkoły

archiwum kuratorium).

42. Co to jest płaca brutto?

Płaca brutto to płaca całkowita, przed odliczeniem podatków formalnie opłacanych

przez pracownika. Jest to łączna kwota stanowiąca koszt pracodawcy z tytułu wynagrodzenia.

Płaca netto – jest to kwota wynagrodzenia brutto pomniejszona o kwotę należnego podatku
dochodowego oraz składek ubezpieczeniowych.

43. Gdzie powinien zarejestrować się pracownik po zwolnieniu go z pracy z przyczyn
ekonomicznych?

Powiatowym Urzędzie Pracy

46. Co to są referencje?

Jest to rekomendacja pracownika następnym pracodawcom. Dzięki referencjom

poznajemy opinię innych na temat kandydata.

Pozyskanie referencji może mieć np. charakter telefoniczny, ale uważana jest za mało

wiarygodną. Papierowa zaś stanowi dokument pełnoprawny.

47. Jaki dokument księgowy potwierdza w obrocie gospodarczym zakup materiałów?

Faktura – dokument sprzedaży potwierdzający zaistniałą transakcję pośredniczących

ze sobą stron. Faktura może być wystawiana w formie elektronicznej (e-faktura), jak
i papierowej.

Wystawienie i przekazanie faktury powoduje powstanie obowiązku podatkowego.

48. Gdzie składa się formularze(druki) o symbolu „PIT”?

Do Urzędu Skarbowego, do końca kwietnia danego roku za poprzedni rok

kalendarzowy.

49. Jakie informacje powinny być zawarte w upoważnieniu do odbioru wynagrodzenia
pracownika?

Data, miejscowość, przyczyna wydania tego dokumentu (dla czego pracownik sam nie

może odebrać wynagrodzenia) podpis własnoręczny lub potwierdzony przez notariusza.

50. Jaki dokument sporządzony w zakładzie pracy potwierdza wypłatę wynagrodzenia
pracownika?

Lista płac

51. Jakie skutki na rynku może powodować wzrost ceny towaru?

Inflacja - proces wzrostu ogólnego poziomu cen towarów i usług w gospodarce.

Spadek wartości zobowiązań i wierzytelności, które nie podlegają waloryzacji.

Gdy siła nabywcza pieniądza maleje, to konsumenci chcą się go pozbyć, zakupując

dobra, których wartość nie maleje. Tym samym napędzają te sektory gospodarki, które
produkują dobra trwałe. To wywołuje wzrost cen innych towarów.

52. Jakie dokumenty należy przedłożyć w banku w celu założenia rachunku podmiotu
gospodarczego?

Dowód osobisty wpis do ewidencji działalności gospodarczej, kopie zaświadczenia

o nadaniu numeru identyfikacyjnego – NIP, REGON.

53. Czy istnieje obowiązek zakładania rachunku firmowego w banku?

Tak. Prowadzenie za jego pośrednictwem rozliczeń podatkowych i składkowych. Co

ważne, o każdych zmianach dotyczących rachunku przedsiębiorstwa, należy poinformować
odpowiednie organy.

54. Czy istnieje obowiązek przedłożenia orzeczenia lekarskiego przy podjęciu
zatrudnienia?

Tak. Każdy nowo zatrudniony człowiek musi przejść badania lekarskie świadczące

o jego zdolności do wykonywania określonych prac.

55. Wyjaśnij pojęcie rozliczenie gotówkowe?

Rozliczenia pieniężne – świadome i zgodne z prawem przemieszczanie środków

pieniężnych między podmiotami gospodarczymi, instytucjami, osobami fizycznymi.

Rodzaje rozlicze

ń

pieni

ęż

nych

Rozliczenia gotówkowe

Rozliczenia bezgotówkowe

•

czek gotówkowy,

•

wpłata gotówkowa,

•

wypłata gotówkowa,

•

dowód wpłaty na rachunek

bankowy.

•

polecenie przelewu

,

•

polecenie zapłaty

,

•

bankowe

inkaso

faktur,

•

czeki

,

•

weksle

,

•

karty płatnicze

,

•

rozliczenia kompensacyjne.

56. Jakie są podstawowe formy opodatkowania działalności gospodarczej i która z nich
jest formą najprostszą?

Karta podatkowa to najprostsza forma opodatkowania działalności gospodarczej.

Korzystając z niej obowiązek dokumentacji jest zredukowany do minimum – jest się
zwolnionym z prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych czy ustalania zaliczek
na podatek dochodowy. Na żądanie klientów trzeba jedynak wydawać rachunki i faktury.

Jeśli chodzi o sam sposób ustalania podatku kluczowe jest tu określenie zakresu

prowadzonej firmy, miejscowości, w której będziesz działać a także podanie danych
zatrudnionej pracowników. Na podstawie tych danych, właściwy dla Ciebie urząd skarbowy
wydaje decyzje, w której określa wysokość podatku w formie karty podatkowej odrębnie na
każdy rok podatkowy.

57. Wyjaśnij pojęcie obrotu bezgotówkowego?

Forma pieniądza w postaci zapisu na rachunkach bankowych, zapisów po stronie

debetowej (aktywa), płatnych na żądanie, oznaczających otrzymywanie należności lub
regulowanie zobowiązań przez właścicieli rachunków. Pieniądz bezgotówkowy kreowany
jest przez banki komercyjne. Uruchomienie pieniądza bezgotówkowego odbywa się poprzez
przenoszenie płatności z rachunku jednego klienta na rachunek innego w obrębie jednego lub
kilku banków. Podstawy tworzenia pieniądza bezgotówkowego stanowi wkład pierwotny. Do
instrumentów obrotu bezgotówkowego należą między innymi: karty płatnicze, polecenie
przelewu, polecenie

zapłaty, czek

rozrachunkowy,

instrumenty płatności

mobilnych,

Porównanie podatków dochodowych

podatek

PIT klasyczny

PIT liniowy

Ryczałt od przychodów
ewidencjonowanych

Karta podatkowa

zakres podmiotowy

wszyscy przedsi

ę

biorcy

oprócz spółek kapitałowych

wszyscy przedsi

ę

biorcy

oprócz spółek kapitałowych

przedsi

ę

biorcy o

zeszłorocznych
przychodach mniejszych ni

ż

644 640 zł

wyselekcjonowani
przedsi

ę

biorcy o niewielkich

rozmiarach działalno

ś

ci

podstawa opodatkowania

dochód

dochód

przychód

nie ma podstawy (wysoko

ść

z góry ustalana przez fiskus)

stawki

18% lub 32%

19,00%

3%,5,5%,8,5%,17%,20% w
zale

ż

no

ś

ci od rodzaju

działalno

ś

ci

stawki kwotowe, okre

ś

lone

przez fiskus

Czy mo

ż

na potr

ą

ci

ć

koszty?

tak

tak

nie

nie

ulgi

cały pakiet

wybrane (np. ZUS, NFZ,
koszty kwalifikowane)

cały pakiet oprócz ulgi
rodzinnej i kosztów
kwalifikowanych

tylko NFZ

dokumentacja działalno

ś

ci

pełna ewidencja

pełna ewidencja

ewidencja przychodów

ewidencja zatrudnienia

preferencyjne obliczanie
podatku z mał

ż

onkiem lub

jako samotny opiekun

tak

nie

nie (z wyj

ą

tkiem ryczałtu od

najmu i dzier

ż

awy)

nie

instrumenty pieniądza elektronicznego, jeżeli transakcje dokonane przy jego użyciu nie
skutkują pojawieniem się gotówki.

58. Jakie symbole mają w Polsce roczne zeznania osób fizycznych o wysokości
osiągniętego dochodu /poniesionej straty?

Symbol

Opis

Termin złożenia

Podatek od towarów i usług

VAT-7 Deklaracja dla podatku od towarów i usług do 25 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni

VAT-
UE

Informacja podsumowująca o dokonanych
wewnątrzwspólnotowych
dostawach/nabyciach towarów

różne terminy, w zależności od formy składania
(w wersji elektronicznej do 25 lub papierowej do
15) oraz wartości przeprowadzonych transakcji
wewnątrzunijnych (informacja składana za
miesiąc lub za kwartał)

Podatek dochodowy od osób fizycznych

PIT-4R

Deklaracja roczna o pobranych zaliczkach
na podatek dochodowy od osób fizycznych

do 31 stycznia za rok poprzedni

PIT-11

Informacja o dochodach oraz o pobranych
zaliczkach na podatek dochodowy

do ostatniego dnia lutego za rok poprzedni

PIT-28

Zeznanie o wysokości uzyskanego
przychodu, wysokości dokonanych
odliczeń i należnego ryczałtu od
przychodów ewidencjonowanych

do 31 stycznia za rok poprzedni

PIT-36

Zeznanie o wysokości osiągniętego
dochodu (poniesionej straty) w roku
podatkowym

do 30 kwietnia za rok poprzedni

PIT-37

Zeznanie o wysokości osiągniętego
dochodu (poniesionej straty) w roku
podatkowym

do 30 kwietnia za rok poprzedni

PIT-38

Zeznanie o wysokości osiągniętego
dochodu (poniesionej straty) w roku
podatkowym

do 30 kwietnia za rok poprzedni

Podatek dochodowy od osób prawnych

CIT-8

Zeznanie o wysokości osiągniętego
dochodu (poniesionej straty) przez
podatnika podatku dochodowego od osób
prawnych

do 31 marca za rok poprzedni

Podatek od czynności cywilnoprawnych

PCC-3

Deklaracja w sprawie podatku od
czynności cywilnoprawnych

do 14 dni od powstania obowiązku podatkowego

Podatek od środków transportowych

DT-1

Deklaracja na podatek od środków
transportowych

do 15 lutego, a jeżeli obowiązek podatkowy
powstał po tym dniu – w terminie 14 dni od dnia
zaistnienia okoliczności uzasadniających
powstanie tego obowiązku.

59. Jakie znasz stawki podatku VAT i która z nich jest podstawową?

Podstawową stawką podatku VAT w Polsce jest 23%.
Stawka 8% stosowana jest w odniesieniu do: towarów i usług, dostawy, budowy,

remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich
części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Stawka 5% stosowana jest w odniesieniu do: podstawowych towarów żywnościowych

tj. chleb, produkty zbożowe, nabiał, przetwory mięsne oraz soki, książki oraz czasopisma
specjalistyczne.

0% – stawka dla wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz eksportu towarów.

60. Zdefiniuj pojęcie papiery wartościowe.

Papier wartościowy – zbywalny dokument lub zapis w systemie informatycznym na

rachunku papierów wartościowych.

61. Jakie składki ubezpieczeniowe są opłacane z wynagrodzenia pracownika
młodocianego?

Zgodnie z Kodeksem pracy za pracownika młodocianego uznawana jest osoba, która

skończyła 16 lat, a nie przekroczyła 18. roku życia.

Pracodawca zatrudniający młodocianego na podstawie umowy o pracę, ma obowiązek

opłacania za niego składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Pracodawca musi zgłosić
pracownika do ZUS-u w ciągu 7 dni od rozpoczęcia pracy. Przedsiębiorca wypełnia w tym
celu formularz ZUS ZUA, na którym pracownik młodociany jest zgłaszany z kodem tytułu
ubezpieczenia.

Od wynagrodzenia osoby młodocianej nie opłaca się składek na Fundusz Pracy, jeżeli

jego miesięczne wynagrodzenie jest niższe od kwoty minimalnego wynagrodzenia

62. Jakie są możliwości reklamacji w przypadku zakupu towaru wadliwego?

Z reklamacją towaru mamy do czynienia z powodu niezadowolenia klienta, gdy towar

ma wada lub nastąpił nieprzemyślany zakup.

Wady fabryczne - klient może reklamować zakup zawsze, gdy nie nadaje się on do

tego, do czego powinien być używany lub posiada inne wady.

Przesłanką do złożenia reklamacji jest wada prawna towaru - w chwili, gdy

sprzedawana rzecz nie należy do sprzedawcy, a jest własnością osoby trzeciej.

Na podstawie paragonu lub wyciągu z konta bankowego można wystąpić

z reklamacją.

63. Czy działalność społeczna jest działalnością gospodarczą?

Działalność gospodarcza – forma aktywności przedsiębiorców działających na rynku,

zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.

Działalność społeczna, wykonywana przez społecznika – osoba pracująca aktywnie na

rzecz

wspólnoty

obywatelskiej,

aktywista;

aktywny

członek,

organizator

i

uczestnik stowarzyszeń i ruchów

społecznych, fundacji oraz organizacji

społecznych

i samorządowych. Może działać na rzecz ochrony środowiska (ekolog) lub występować
w społecznym interesie lokalnych społeczności.

64. Jakie dokumenty muszą złożyć w urzędzie skarbowym osoby fizyczne zgłaszające
działalność gospodarczą?

Wybór opodatkowania i aktualizacja lub złożenie wniosku o nadanie NIP. Jeżeli NIP

został już raz nadany podatnikowi np. w związku z zatrudnieniem, zakładając swoją własną
firmę, podatnik będzie składał formularz zgłoszenia aktualizacyjnego.

65. Jak często składa się w urzędzie skarbowym deklarację PIT -37?

PIT składa się we właściwym dla miejsca zamieszkania urzędzie skarbowym do 30

kwietnia po roku podatkowym.

66. Co musi zawierać upoważnienie do odbioru wynagrodzenia pracownika?

Upoważnienie do odbioru wynagrodzenia musi zawierać: data i miejsce podpisania

upoważnienia, dane pracownika, dane pracodawcy, dane osoby upoważnionej, wskazanie do
czego upoważnia niniejsze pismo, wskazanie okresu, za jaki osoba upoważniona może
odebrać wynagrodzenie pracownika czytelny podpis pracownika wraz z datą

67. W jakim terminie pracownik musi przedłożyć pracodawcy orzeczenie lekarskie
stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku?

Zanim pracownik przystąpi do pracy, musi posiadać aktualne orzeczenie lekarskie

stwierdzające, że nie ma żadnych przeciwwskazań zdrowotnych do zatrudnienia pracownika
na określonym stanowisku. Zgodnie z art. 229 § 1 K.p. wstępnym badaniom lekarskich
podlegają osoby przyjmowane do pracy lub pracownicy młodociani przenoszeni na inne
stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują
czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.

Pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim w przypadku niezdolności do

pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą oraz kontrolnym badaniom
lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.

Badania okresowe wykonywane są na koszt pracodawcy, na podstawie wystawionego

przez niego skierowania. Badaniom kontrolnym podlegają pracownicy, którzy niezdolni byli
do pracy dłużej niż 30 dni.

68. Do czego służą raporty fiskalne sporządzane przez kasę fiskalną?

Raporty fiskalne zawierają niezbędne informacje, które są podstawą do rozliczenia

podatkowego.

Wykonanie raportu fiskalnego związane jest z zapisem całej sprzedaży pod daną datą

do pamięci fiskalnej. Raport ten wykonywany jest przez operatora kasy fiskalnej.

Brak raportu fiskalnego, z któregoś z dni traktowany jest jako sprzedaż zerowa.

69. Jakie dokumenty musi posiadać przedsiębiorca rozpoczynający działalność
gospodarczą?
- rejestracje firmy w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej,
- formę organizacyjną i prawną prowadzenia działalności
- jednocześnie otrzymuje REGON, jest zgłoszony do ZUS jako płatnik ubezpieczeń
społecznych i do Urzędu Skarbowego – NIP
- zgłoszenie rejestracyjne do podatku VAT

W rejestrze numeru REGON znajdują się następujące dane o firmie: nazwa i adres

siedziby, imiona i nazwisko oraz miejsce zamieszkania, numer PESEL właściciela, forma
prawna i forma własności, rodzaj wykonywanej działalności, data powstania, rozpoczęcia,
zawieszenia i zakończenia działalności, nazwa organu rejestrowego lub ewidencyjnego,
nazwa rejestru oraz numer nadany przez ten organ.

70. W jakim celu po sprzedaży drukuje się paragon fiskalny?

Dla potwierdzenia zakupu towarów w danym dniu i sklepie. Może stanowić podstawę

reklamacji.

71. Jak często zakład pracy odprowadza składki na ubezpieczenie społeczne?

Przy każdym wynagrodzeniu.

72. W jakim terminie klient, który dokonał zakupu towaru potwierdzonym paragonem
fiskalnym, ma prawo żądać wystawienia faktury VAT?

W ciągu 7 dni.

73. Co zawarte jest w rocznym zeznaniu podatkowym PIT?

Dane podatnika i pracodawcy, przychód i ewentualne ulgi obowiązujące

w poprzednim roku kalendarzowym.

74. Kto ma obowiązek sporządzić protokół powypadkowy?

Zgodnie z § 9 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalania okoliczności

i przyczyn wypadków przy pracy po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół
powypadkowy sporządza (nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia
o wypadku) protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy.

Ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku w terminie późniejszym niż wskutek

uzasadnionych przeszkód lub trudności, wymaga podania przyczyn tego opóźnienia w treści
protokołu powypadkowego.

Jeśli nie ma komisji powypadkowej to protokół sporządza pracodawca.

75. Czy posiadanie pieczątki firmowej jest obowiązkiem właściciela zakładu?

Nie, ale instytucje takie jak bank wymagają jej, gdy chce się podjąć pieniądze z konta

lub dokonać przelewu.

76. Jaki kodeks reguluje ustawowo prawo gospodarcze?
Prawo Unii Europejskiej
Kodeks Cywilny – reguluje różne umowy gospodarcze
Kodeks Spółek Handlowych z 15.9.2000r.
Ustawa – Prawo w działalności gospodarczej z 19.11.1999r.
Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym z 1997r.
Ustawa o Przedsiębiorstwach Państwowych
Prawo Spółdzielcze
Prawo Bankowe
Prawo Przewozowe
Prawo o Działalności Ubezpieczeniowej
Prawo Dewizowe
Prawo Upadłościowe
Prawo o Obrotach Papierów Wartościowych

77. Na czym polega działalność gospodarcza?

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej (art. 2) uznaje, że działalnością

gospodarczą są działania wytwórcze, budowlane, handlowe, usługowe, jak i poszukiwanie,
identyfikowanie i wydobywanie kopalin ze złóż. Za działalność gospodarczą uznaje się
również działalność zawodową, która jest wykonywana w sposób ciągły i zorganizowany.

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 5a pkt 6) za

działalność gospodarczą uznaje się działalność zarobkową, tj. wytwórczą, budowlaną oraz
usługową lub też działalność, która polega na poszukiwaniu, rozpoznawaniu oraz
wydobywaniu kopalin ze złóż, zalicza się tutaj również wykorzystywanie rzeczy oraz

wartości niematerialnych i prawnych. Dodatkowo działalność gospodarczą prowadzi się
w sposób ciągły i zorganizowany, we własnym imieniu bez względu na efekty.

78. Czym charakteryzuje się gospodarka rynkowa?

Gospodarka rynkowa – rodzaj gospodarki, w której decyzje dotyczące zakresu

i sposobu produkcji podejmowane są przez podmioty gospodarcze (gospodarstwa domowe,
gospodarstwa rolne, przedsiębiorstwa, instytucje finansowe, rząd), kierujące się własnym
interesem i postępujące zgodnie z zasadami racjonalności gospodarowania.

79. Na czym polega i jakie wywołuje skutki konkurencja rynkowa podmiotów
gospodarczych?

Konkurencja - mechanizm, za pomocą którego wszyscy uczestnicy procesu

gospodarowania na poszczególnych rynkach dążą do osiągnięcia jak największych korzyści.

Przykładowo producenci i sprzedawcy konkurująo kupujących, konsumenci konkurują

o dobra, przedsiębiorcy o czynniki wytwórcze, pracownicy o miejsca pracy. Zakres i siła,
a więc skuteczność mechanizmu konkurencji zależy przede wszystkim od możliwości wejścia
na rynek. Tę swobodę wejścia determinują uwarunkowania instytucjonalne i techniczne, np.
regulacje prawne jak licencje lub koncesje albo dostęp do surowców naturalnych.

Ze względu na liczbę przedsiębiorstw na rynku, czyli ich siłę rynkową, wyróżnia się

następujące rodzaje konkurencji: konkurencja doskonała, konkurencja niedoskonała,
czyli monopolistyczna i oligopolistyczna, a także monopol. W poniższej tabeli przedstawione
są te cztery rodzaje konkurencji, ze względu na najważniejsze cechy charakterystyczne tych
struktur rynkowych.

80. Do czego sprowadza się monopol na rynku?

Monopol (z gr. monos – jeden i poleo – sprzedaję) – rynek, na którym produkuje

i sprzedaje produkt tylko jedno przedsiębiorstwo. Posiada ono pozycję monopolistyczną, czyli
dla innych przedsiębiorstw istnieją bariery wejścia na ten rynek uniemożliwiające podjęcie
konkurencji.

81. Co rozumiemy pod określeniem osoba prawna?

Osoba prawna – jeden z rodzajów podmiotów prawa cywilnego, definiuje się

zazwyczaj jako trwałe zespolenie ludzi i środków materialnych w celu realizacji określonych
zadań, wyodrębnione w postaci jednostki organizacyjnej wyposażonej przez prawo (przepisy
prawa cywilnego) w osobowość prawną.

82. Co to jest firma?

Firma – nazwa, pod którą przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą lub

zawodową

.

Nie jest ona składnikiem przedsiębiorstwa. Prawo do firmy jest prawem

podmiotowym przysługującym każdemu przedsiębiorcy.

Zgodnie z definicją zawartą w Kodeksie cywilnym firmą jest imię i nazwisko osoby

fizycznej oraz nazwa osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości
prawnej.

83. Czym jest spółdzielnia?

Spółdzielnia – podmiot gospodarczy posiadający osobowość prawną, prowadzący

przedsiębiorstwo, ustanowiony na zasadach prawa spółdzielczego, odmiennego nieco
od prawa spółek handlowych.

84. Co to jest spółka, w jakim celu się ją zawiązuje i gdzie rejestruje?

Spółka (łac. societas) – rodzaj działalności osób fizycznych lub prawnych oparty na

umowie statucie, a mający zazwyczaj na celu prowadzenie działalności gospodarczej. Spółka
jest jednym z rodzajów działalności. Opiera się na umowie lub statucie. Głównym zadaniem
spółki jest najczęściej prowadzenie działalności gospodarczej. Dowiedz się, jaką spółkę
najlepiej wybrać do konkretnego rodzaju działalności.

Jako spółkę określa się wiele różnych instytucji prawa, mających ze sobą niewiele

wspólnego poza nazwą. Spółki systematyzuje się najczęściej według gałęzi prawa, która je
reguluje. W prawie polskim wyróżnia się:

a) spółki prawa administracyjnego, które są zrzeszeniami osób powoływanymi do

nadzoru nad wspólnymi przedsięwzięciami: spółki wodne, spółki do zagospodarowania
wspólnot gruntowych,

b) spółki prawa cywilnego: obecnie jest to tylko spółka cywilna, która

jest umową stypizowaną w Kodeksie cywilnym. Oznacza to, iż nie jest ona podmiotem
ż

adnych praw ani obowiązków, nie posiada majątku – w obrocie występują natomiast

wspólnicy spółki cywilnej, będący przedsiębiorcami, a wszelki majątek jest majątkiem
wspólników i stanowi ich współwłasność łączną (bezudziałową),

c) spółki prawa handlowego (handlowe), które są (w pewnym uproszczeniu)

odrębnymi podmiotami prawa, tworzonymi na podstawie odpowiednich umów: spółki
osobowe:(spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-
akcyjna); spółki kapitałowe:(spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna);
spółki

paneuropejskie:(spółka

europejska,

europejskie

zgrupowanie

interesów

gospodarczych).

Niektóre spółki, ze względu na ich specyficzne cechy pozanormatywne, określa się

mianem „lwiej spółki” lub „spółki cichej”, inne spółki w oparciu o cechy normatywne
kwalifikuje się jako spółki jednoosobowe, spółki dominujące, spółki powiązane, spółki
zależne i spółki publiczne.

Rejestr: Jednoosobową działalność - Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności

Gospodarczej (uzyskujesz wpis do ewidencji). Możesz to zrobić przez Internet albo złożyć
wniosek w Urzędzie Gminy. Spółkę cywilną Głównym Urzędzie Statystycznym (rejestr
REGON). Wspólnicy (osoby fizyczne) powinni być zarejestrowani w CEIDG. Spółkę
z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę jawną, spółkę partnerską spółkę komandytową
spółkę komandytowo-akcyjną spółkę akcyjną - Krajowym Rejestrze Sądowym.

85. Jaki jest najwyższy cel działalności przedsiębiorstwa?

Przedsiębiorstwo prowadzi interes na własne ryzyko celem osiągnięcia jak

największego zysku, przy czym gospodarstwo domowe właściciela jest oddzielone od
majątku przedsiębiorstwa. Pod pojęciem firmy może funkcjonować wiele przedsiębiorstw,
przy czym każde z nich musi mieć jakiś dodatek w nazwie i w logo, odróżniający go od
różnych przedsiębiorstw tej samej firmy.

Przedsiębiorstwo jest jednostką (podmiotem) prowadzącą, motywowaną chęcią

uzyskania korzyści majątkowych, działalność gospodarczą, mającą na celu zaspokojenie
potrzeb innych podmiotów życia społecznego przez wytwarzanie produktów i usług przy
czym działalność ta prowadzona jest na własne ryzyko właściciela.

Celem prowadzenia działalności gospodarczej jest powiększanie kapitału, zwiększenie

obrotu i zyski.

86. Co to jest Polska Klasyfikacja Działalności?

Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) – umownie przyjęty, hierarchicznie

usystematyzowany podział zbioru rodzajów działalności społeczno-gospodarczej, jakie
realizują jednostki (podmioty gospodarcze).

Została opracowana na podstawie Europejskiej Klasyfikacji Działalności

87. Czym zajmuje się Państwowa Inspekcja Sanitarna a czym Państwowa Inspekcja
Handlowa?

Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS, zwyczajowa nazwa: sanepid) wyspecjalizowana

instytucja wykonująca zadania z zakresu zdrowia publicznego, poprzez sprawowanie kontroli
i nadzoru nad warunkami higieny w różnych dziedzinach życia. Inspekcja gromadzi również
m.in. dane epidemiologiczne dotyczące niektórych chorób oraz wydaje decyzje m.in.
w zakresie chorób zawodowych.

Państwowa

Inspekcja

Handlowa –

polski

wyspecjalizowany

organ kontroli

państwowej powołany do ochrony interesów i praw konsumentów oraz interesów
gospodarczych państwa.

Działa na podstawie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej

.

Do

zadań Inspekcji należy wykonywanie zadań określonych we wspomnianej ustawie oraz
innych ustawach. Zadania Inspekcji wykonują Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji
i Konsumentów oraz wojewodowie przy pomocy wojewódzkich inspektorów inspekcji
handlowej wchodzących w skład zespolonej administracji rządowej w województwach.

88. Jakie instytucje zajmują się ochroną praw konsumentów?

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) reguluje sprawy, gdy zostały

naruszone zbiorowe interesy konsumentów.

Powiatowy (Miejski) Rzecznik Konsumentów wykonuje zadania powiatu (lub miasta)

w zakresie ochrony interesów konsumentów. Jego podstawowym obowiązkiem jest
zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej w zakresie
ochrony interesów konsumentów. Oznacza to, że do Rzecznika można zwrócić się
w indywidualnej sprawie, ponieważ jest on naszym reprezentantem, który ma bronić naszych
interesów.

Inspekcja Handlowa podlega Prezesowi UOKiK. Jest ona wyspecjalizowanym

organem kontroli powołanym do ochrony interesów konsumentów oraz interesów
gospodarczych państwa. Do jej zadań należy w szczególności kontrola legalności i rzetelności
działania przedsiębiorców, kontrola produktów i usług wprowadzonych do obrotu, jak
również podejmowanie mediacji w celu ochrony interesów i praw konsumentów oraz
prowadzenie poradnictwa konsumenckiego.

89. Na czym polega proces zarządzania w firmie?

Zarządzanie to zestaw działań (planowanie, organizowanie, motywowanie, kontrola)

skierowanych na zasoby organizacji (ludzkie, finansowe, rzeczowe, informacyjne)
wykorzystywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji (według Griffina).

Zarządzanie – ogólny zakres działań, procesów i decyzji, których zastosowanie

w odniesieniu do zasobów, osób, kapitału lub organizacji ma zapewnić warunki do
efektywnego ich funkcjonowania prowadzącego do osiągnięcia postawionych celów.

90. Co zaliczamy do środków pracy a co do przedmiotów pracy?

Ś

rodki pracy, część kapitału rzeczowego (realnego) uczestnicząca w procesie

produkcji, obejmująca dobra materialne, przy pomocy których człowiek oddziałuje na
przedmioty pracy w celu wytworzenia produktów zaspokajających jego potrzeby.

Wśród środków pracy wyróżnia się narzędzia pracy (narzędzia proste, maszyny, urządzenia,
aparaturę) bezpośrednio przekształcające przedmiot pracy oraz materialne warunki produkcji
(hale fabryczne, budynki administracyjne, infrastrukturę techniczną), które nie biorą
bezpośredniego udziału w wytwarzaniu produktów, ale są niezbędne do ich powstawania. Dla
potrzeb rachunkowości środki pracy dzieli się na środki trwałe, podlegające amortyzacji
(o wartości przekraczającej określony przepisami poziom i okresie użytkowania dłuższym niż
jeden rok) oraz przedmioty nietrwałe, nie podlegające amortyzacji (o wartości niższej niż
wartość środków trwałych lub okresie użytkowania krótszym niż jeden rok).

Ś

rodki pracy - to narzędzia, czyli wszystko to co pośredniczy między człowiekiem

a przedmiotem pracy podczas wykonywania pracy oraz materialne warunki wytwarzania czyli
wszystko to, co nie uczestnictwo bezpośrednio w produkcji, ale jest konieczne, by ta
produkcja mogła się odbywać.

Ś

rodki produkcji – obiekty materialne niezbędne w procesie produkcji. Dzieli się je na

przedmioty pracy takie jak surowce, materiały oraz półprodukty oraz środki pracy,
czyli fabryki, zakłady, ziemie, w tym kopalnie, rafinerie i saliny oraz maszyny i narzędzia.
Ś

rodki produkcji są częścią dóbr kapitałowych.

91. Co to jest system podatkowy?

System podatkowy – ogół przepisów prawnych i instytucji finansowych w zakresie

ustalania i poboru podatków. Obejmuje on nie tylko przepisy prawne dotyczące instytucji
podatków, ale także całą strukturę podmiotów, które podatki pobierają, płacą je oraz te, które
wyznaczają ich indywidualną wysokość, w tym także warunki ich płatności.

Podatki stanowią podstawowe źródło finansowania zadań i potrzeb publicznych,

dlatego też prawidłowe funkcjonowanie systemu podatkowego przesądza o realizacji zadań
publicznych, rozwoju kraju oraz sytuacji obywateli.

92. Co to jest podatek dochodowy a co podatek od towarów i usług (VAT)?

Podatek dochodowy – obowiązkowe świadczenie pieniężne osoby fizycznej lub osoby

prawnej na rzecz państwa, zależne od dochodu i wykorzystanych odliczeń. Podstawą
opodatkowania jest dochód. Dochód z podatkowego punktu widzenia jest przychodem
pomniejszonym o koszty jego uzyskania.

Podstawowa stawka VAT-u lub podatku od sprzedaży na świecie. Dochody finansów

publicznych, w % PKB, z VAT. Dla tych danych, wariancja PKB na głowę z parytetem siły
nabywczej (PPP) jest wyjaśniona w 3 % przez wpływy podatkowe. Podatek od wartości
dodanej, podatek pośredni, pobierany na każdym kolejnym etapie obrotu towarami lub
usługami (tak jak podatek obrotowy), którego konstrukcja zakłada brak kaskadowego
nakładania się podatku poprzez zastosowanie mechanizmu odliczenia podatku pobranego
w poprzednich etapach obrotu.

93. Czym na giełdzie charakteryzuje się hossa a czym bessa?

Hossa (fr. hausse, pot. rynek byka, ang. bull market) – długotrwały trend wzrostowy

cen papierów wartościowych lub towarów notowanych na giełdzie papierów wartościowych

Bessa (fr. baisse, pot. rynek niedźwiedzia, ang. bear market) – długotrwały trend

spadkowy cen papierów wartościowych lub towarów notowanych na giełdzie papierów
wartościowych.

94. Kto jest uprawniony do transakcji na giełdzie papierów wartościowych?

Transakcje bezpośrednio na giełdzie mogą zawierać osoby, które są uprawnione do

występowania na giełdzie z prawem przeprowadzania transakcji. każda osoba dopuszczona do
giełdy z prawem zawierania transakcji jest sprawdzana niejako „podwójnie”, a czasem nawet

i „potrójnie” przez giełdowy i ponadgiełdowy organ dopuszczający do występowania na
giełdzie oraz rynku kapitałowym.

Jako specjalista – taki człowiek musi mieć odpowiednie kwalifikacje, natomiast jako

członek – cieszyć się nieposzlakowaną opinią. Bywa, że i status majątkowy kandydata jest
brany pod uwagę. Wszystko to ma służyć zabezpieczeniu rzetelności przeprowadzanych
transakcji. Ci „giełdziarze” są także kontrolowani i „na bieżąco”.

Makler, inaczej broker to pośrednik działający we własnym imieniu i na rachunek

klienta. Dealer to uczestnik giełdy działający we własnym imieniu i na własny rachunek.

95. Co to są akcje?

Akcje giełdowe to papiery wartościowe, które łączą w sobie prawa o charakterze

majątkowym (na przykład prawo do dywidendy) oraz niemajątkowym (prawo do głosu).
Uprawnienia te wynikają z uczestnictwa akcjonariusza w spółce akcyjnej lub komandytowo-
akcyjnej.

Przez akcje rozumie się również ułamek kapitału akcyjnego oraz dokument

wystawiony przez spółkę (zwykle w formie elektronicznej), który stanowi ucieleśnienie ogółu
praw przysługujących akcjonariuszowi.

96. Co to jest dywidenda?

Dywidenda (łac. dividendum – rzecz do podziału) – aktywa (najczęściej pieniądze)

wypłacane właścicielom (wspólnikom lub akcjonariuszom w zależności od formy
prowadzenia spółki kapitałowej) jako wynagrodzenie za udzielenie kapitału.

97. Jakie są najczęściej spotykane systemy wynagradzania pracowników i który z nich
najbardziej wiąże efekty pracy z wynagrodzeniem?

Najczęściej spotykamy się z trzema systemami wynagradzania: czasowym,

akordowym, prowizyjnym.

Pracodawca może zastosować różne systemy wynagradzania w stosunku do swoich

pracowników.

System czasowy - wysokość wynagrodzenia uzależniona jest od ilości

przepracowanego czasu, w danym okresie rozliczeniowym. W tym systemie stawki
wynagrodzenia ustala się w odniesieniu do liczby jednostek czasu, którymi są: godzina, dzień,
tydzień, miesiąc. W systemie czasowym wydajność pracy nie ma żadnego wpływu na
wysokość stawek, zależą od rodzaju wykonywanej pracy oraz od kwalifikacji pracownika.
Stawki godzinowe oraz dniówki najczęściej stosuje się w stosunku do pracowników
zatrudnianych na stanowiskach robotniczych. Wysokość ich wynagrodzenia określa się przez
pomnożenie stawki za godzinę lub dzień przez przepracowaną liczbę w danym okresie
rozliczeniowym. Miesięczny systemem czasowy stosuje się najczęściej wobec pracowników
administracyjno-biurowych. Pracownicy z upływem każdego miesiąca pracy otrzymują
wynagrodzenie w stałej wysokości, wskazanej w umowie o pracę.

Powszechnie uważa się, że system czasowy uważany jest mało motywujący. Nie jest

bowiem uzależniony od efektów wykonanej pracy. System czasowy często wspierany jest
przez premie oraz nagrody, które mają zmotywować pracowników do wydajniejszej pracy.

W systemie akordowym wynagrodzenie pracownika zależy od wyników jego pracy

(np. od liczby wykonanych produktów) nie zaś od przepracowanego czasu. System ten
w odróżnieniu od systemu czasowego bardziej motywuje pracownika wydajnej pracy. Nie
gwarantuje mu jednak pewnego zarobku, tak jak to ma miejsce w przypadku systemu
czasowego.

Przepisy prawa pracy nakazują określać normy pracy, stanowiące miernik nakładu,

wydajności oraz jakości świadczonej przez pracownika pracy. Wskazują ile produktów

pracownik powinien wykonać w określonej jednostce czasu, czyli np. w ciągu godziny.
System akordowy bez ustalonych norm pracy będzie systemem wadliwym. W akordowym
systemie wynagradzania możemy wyróżnić: akord prosty - polegający na obliczeniu
wynagrodzenia wprost proporcjonalnie do liczby wykonanych produktów, akord progresywny
- polegający na tym, iż stawki wynagrodzenia ulegają podwyższeniu za produkty wytworzone
ponad określoną normę. Wynagrodzenie wzrasta w zależności od stopnia przekroczenia tej
normy. Za produkty wytworzone w granicach normy pracownik otrzymuje stałą stawkę,
akord zryczałtowany - polegający na ustaleniu z góry wynagrodzenia za wykonanie całości
prac.

98. Co to jest ubezpieczenie zdrowotne i kto mu podlega?

Ubezpieczenie

zdrowotne – ubezpieczenie,

w

którym

osobie

ubezpieczonej

przysługują świadczenia zdrowotne mające na celu zachowanie zdrowia, ochronę przed
skutkami chorób oraz leczenie. Wyróżnia się obowiązkowe oraz dobrowolne (prywatne)
ubezpieczenie zdrowotne.

99. Co to jest utarg a co to jest zysk?

Utarg – w ujęciu ekonomicznym to suma przychodów przedsiębiorstwa w pewnym

okresie ze sprzedaży określonej ilości produktów (Q) po określonej cenie (P). Utarg = cena x
ilość sprzedanych produktów bejmuje wpływy faktycznie uzyskane (przychód obejmuje
również wartości należne) oraz obejmuje podatek VAT, który nie jest przychodem
w rozumieniu rachunkowości i prawa podatkowego.

Zysk – dodatni wynik finansowy, nadwyżka sprzedaży nad ogólnymi wydatkami,

stanowiąca

realny

zarobek

przedsiębiorstwa,

który

uzyskuje

się

przez

odjęcie kosztów od przychodów. Jest on przedmiotem materialnego zainteresowania, a także
ź

ródłem dochodów właścicieli, załogi przedsiębiorstwa oraz samofinansowania rozwoju.

100. Co to jest rabat i jaki ma wpływ na cenę towaru?

Rabat (upust) – zniżka oznaczona procentowo lub kwotowo od ustalonej ceny

określonego towaru. Udzielana jest najczęściej nabywcom płacącym gotówką, kupującym
duże ilości towaru jednorazowo lub w określonym czasie.

101. Na czym polega eksport a na czym import?

Eksport (z łac. ex „poza”

+ portare „nieść”)

– sprzedaż towarów lub

usług

wytwarzanych w danym kraju podmiotom zagranicznym.
Import (z łac. in „do” + portare „nieść”) – zakup towarów lub usług za granicą w celu
wykorzystania ich na rynku wewnętrznym (krajowym).

102. Co to jest dumping?

Dumping sporadyczny (sporadic dumping): jest to sporadyczne sprzedawanie

produktu za granicę po cenach niższych od kosztów wytworzenia. Wynika z sytuacji
nadzwyczajnych, na przykład gwałtownego spadku popytu na rynku krajowym lub
wyjątkowego urodzaju w danym roku.

103. Jak określamy przewagę wydatków nad dochodami w budżecie państwa?

Deficyt budżetowy – ujemne saldo w budżecie instytucji – sytuacja, w której wydatki

w budżecie danej instytucji są wyższe niż jej dochody w danym okresie rozliczeniowym (roku
budżetowym). Przeciwieństwem deficytu budżetowego jest nadwyżka budżetowa.

104. Jak zmienia się kapitał ulokowany w banku w zależności od stopy procentowej?

Stopa procentowa – koszt kapitału albo inaczej cena, jaka przysługuje posiadaczowi

kapitału z racji udostępnienia go innym na określony czas. Koszt ten wyrażony jest zazwyczaj
jako procent od pożyczonej sumy i mierzony jest w ujęciu rocznym.

105. Co to jest otwarty fundusz emerytalny?

Otwarty fundusz emerytalny (OFE) – w Polsce jest to osoba prawna stanowiąca

odrębną masę majątkową, zarządzana i reprezentowana przez powszechne towarzystwo
emerytalne (PTE), działający na podstawie ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji
i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1906). Członkowie OFE
posiadają jednostki rozrachunkowe zapisane na ich indywidualnych rachunkach, których
wartość jest wyceniana każdego dnia roboczego w oparciu o aktualną wartość rynkową
aktywów OFE i sumę jednostek rozrachunkowych zapisanych na rachunkach prowadzonych
przez dane OFE. OFE inwestuje posiadane środki w instrumenty finansowe dopuszczone
przez obowiązujące przepisy i w granicach dopuszczonych limitów

.

Otwarte fundusze emerytalne powstały w ramach reformy systemu emerytalnego

w 1999 roku i pozwalają na gromadzenie środków pieniężnych na emeryturę w tzw. II filarze.
Podstawą prawną dla działalności otwartych funduszy emerytalnych w Polsce jest ustawa
o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

106. Na czym polega proces prywatyzacji?

Prywatyzacja – proces przekazywania majątku państwowego podmiotom prywatnym.

Prywatyzacja może się odbywać poprzez sprzedaż lub transfer majątku państwowego

.

Pierwszą w historii masową prywatyzację państwowego majątku przeprowadzono w latach
1933-37 w nazistowskich Niemczech.

Przeciwieństwem prywatyzacji jest nacjonalizacja

107. Co to jest kapitał spółki a co to jest aport?

Kapitał zakładowy lub założycielski (kapitał spółki) – minimalny wkład właścicieli

wniesiony przy zakładaniu/założeniu spółki. Wysokość kapitału zakładowego może być
zmieniana w trakcie rozwoju firmy.

Aport – wkład niepieniężny wniesiony do spółki handlowej oznaczający wartość

majątkową wnoszoną do spółki, w postaci wartości niematerialnych (praw) lub rzeczy. Jego
wniesienie oznacza przeniesienie na spółkę wszelkich praw do przedmiotu wkładu (czyli jego
własności).

108. Czym charakteryzuje się inflacja a czym deflacja?

Inflacja (łac. inflatio – ‘nadęcie’)

[1]

– proces wzrostu przeciętnego poziomu cen

w gospodarce

[2]

. Skutkiem tego procesu jest spadek siły nabywczej pieniądza krajowego.

Zjawiskiem przeciwnym do inflacji jest deflacja.

109. Jaki przedsiębiorca jest mikroprzedsiębiorcą a jaki małym przedsiębiorcą?

Mikroprzedsiębiorca – w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 polskiej ustawy z dnia 6 marca 2018

r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2019 r. poz. 1292) przedsiębiorca, który w co najmniej
jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: zatrudniał średniorocznie mniej niż 10
pracowników oraz. osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz
operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 2 mln euro lub
sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych 2 lat nieprzekraczający
równowartości w złotych 2 mln euro.

Mały przedsiębiorca – określenie osoby fizycznej prowadzącej działalność

gospodarczą lub innego przedsiębiorcy działających na niedużą skalę. W myśl art. 7 ust. 1 pkt
2 polskiej ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców to przedsiębiorca, który:
zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze
sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz

operacji

finansowych

nie

przekraczający

równowartości w złotych 10 mln euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na
koniec jednego z tych 2 lat nie przekraczający równowartości w złotych 10 mln euro.

110. Do czego w firmie zaliczamy gotówkę w kasie i na rachunku bankowym?

Gotówka w kasie to obrót gotówkowy, a na rachunku bankowym bezgotówkowy.

111. Jaki wpływ na popyt może mieć wzrost dochodów konsumentów?

Konsumenci kupują więcej rzeczy, towarów i usług.

112. Jaki wpływ na rynek może mieć wzrost zasobów ludności?

Wzrost zasobów ludności może spowodować dużą konkurencję na rynku pracy.

To są tylko przykładowe pytania i odpowiedzi!!!!!!!!!