Wydajność pracy koparek
Koparki jednonaczyniowe
Wydajność maszyn
Rozróżnia się trzy zasadnicze rodzaje
wydajności pracy maszyn:
- teoretyczną,
- techniczną,
- eksploatacyjną.
Wydajność teoretyczna
Wydajność maksymalna, jaką w krótkich
okresach może osiągnąć maszyna dzięki
maksymalnej intensywności pracy wszystkich
jej mechanizmów;
jest ona uwzględniana przy projektowaniu
konstrukcji maszyny.
Wydajność techniczna
q
n
Q
60
q – geometryczna pojemność naczynia roboczego, m
3,
n – liczba cykli pracy koparki w minucie efektywnej
pracy
Liczba cykli pracy n na minutę
c
T
n
60
T
c
– czas cyklu pracy
Czas cyklu pracy
p
op
ob
on
c
t
t
t
t
T
t
on
–
czas odspajania gruntu i jednoczesnego napełniania
naczynia, s,
t
ob
–
czas obrotu nadwozia koparki do miejsca wyładunku, s,
t
op –
czas opróżnienia naczynia s,
t
p
–
czas powrotu naczynia do pozycji wyjściowej, s.
Koparki
Rok produkcji-1985
Waga-15.800 KG
-silnik diesel DEUTZ
-gąsienice szer.1000 mm
-podwozie dobre 80 %
-kabina ogrzewana
-hydraulika na osprzęt
•silnik DEUTZ lub WSK PZL MIELEC
•moc 112 kW lub 103 kW
•masa 26t
•poj. łyżek 1,0-1,43 m
3
•głębokość kopania do 6,6 m.
•silnik ANDORIA SW400
•moc 80kW
•masa 15,8 t
•poj. łyżek 0,5-0,8 m
3
•głębokość kopania do 6,6
m
ROK PRODUKCJI-1992
WAGA-16.000 KG
-ramię 3 x łamane
-4 x 4
-spych
-silnik TD DIESEL DEUTZ
(4 cylindrowy)
-stabilizatory
-jazda szosowa i terenowa
-hydraulika na osprzęt dodatkowy
-kabina ogrzewana
-łyżka 0,8 cbm
•silnik URSUS 4390P
•moc 56,5 kW
•masa 7,65 t
•poj. łyżek podsiębiernych od
0,12-0,35m3
•głębokość kopania do 5,5 m
•poj. łyżek ładowarkowych 0,9 i
1,1 m
3
CHWYTAK Z ROTATOREM
-do Koparek o wadze od 12-20 t.
Średnie wartości czasu T
c
koparek w gruncie
1 kategorii
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
cz
as
c
yk
lu
p
rac
y
T
c
[s
]
0,
10
-
0,
20
0,
25
-
0,
35
0,
50
-
0,
65
0,
75
-
-
0,
80
1,
00
- 1,
25
1,
50
-
1,
75
2,00
-
2
,2
5
2,
50
-
2
,75
3,00
-
3
,5
0
pojemność lyżki q [m 3]
podsiębierna
przedsiębierna
zbierakowa
chwytakowa
Zależność T
c
od kąta obrotu
koparki
Zwiększenie kąta obrotu nadwozia z 90 do 180
powoduje zwiększenie łącznego czasu trwania
obrotów t
ob
i t
p
(dla q =0,5 m
3
):
od 75% do 89%
Powoduje to wydłużenie cyklu pracy
koparki i spadek jej wydajności pracy !
Zapobieganie wzrostowi Tc
Organizując pracę koparki należy
dążyć do zmniejszenia kąta obrotu;
uzyskuje się to dzięki właściwemu
podstawieniu jednostek
transportowych pod zasięg koparki
.
Wydajność techniczna
Uwzględnia czynniki techniczne,
które dotyczą pracy maszyny:
1
w
t
n
T
t
S
S
S
Q
Q
Wydajność techniczna
1
60
w
t
n
t
S
S
S
nq
Q
Q
T
– wydajność teoretyczna,
S
n
– współczynnik napełnienia naczynia, stanowiący
stosunek objętości gruntu (w stanie rodzimym)
pobieranego naczyniem do geometrycznej jego
pojemności,
S
t
– współczynnik trudności odspojenia gruntu,
wprowadzany do wzoru w przypadkach, gdy w
obliczeniach przyjęto czas cyklu pracy (T
c
)
ustalony dla gruntów I kategorii
S
w1
– współczynnik wykorzystania czasu pracy,
uwzględniający przerwy związane z technologią
pracy koparki, a przede wszystkim przerwy
związane z technologią pracy koparki (wynikające
ze zmian stanowisk pracy)
Dostosowanie obliczeń wydajności maszyn
do wymagań normy PN-B-06050:1999
Norma PN-B-06050 wprowadziła
nowy
podział gruntów
na kategorie.
Podczas obliczeń wydajności maszyn należy
uwzględnić nowy podział kategorii gruntów.
Współczynnik Sn
Wartość współczynnika S
n
zależy od:
- typu koparki:
- podsiębierna, przedsiębierna,
(0,60 – 0,95)
- zbierakowa, ( 0,35 – 0,90),
- chwytakowa, (0,25 – 0,70),
- rodzaju gruntu.
Dostosowanie współczynnika S
n
dla wymogów normy PN-B-
06050:1999 (tab.1)
V, VI
V, VI
9. Źle rozkruszone (po odstrzale) grunty skaliste
IV, V
IV
8. Glina wilgotna
IV, V
IV
7. Glina sucha
IV, V
IV
6. Glina piaszczysta - wilgotna
III, IV
III
5. Glina piaszczysta - sucha
I, II
II
4. Piasek gliniasty – wilgotny
I, III
II
3. Piasek gliniasty – suchy
I, III
I, II
2. Mokry piasek i żwirek
I, III;
V,VI
I, II,;
V, VI
1. Piasek i żwirek; suche grunty skalne po odstrzale
nowa
stara
Kategoria gruntu
Rodzaj gruntu
Współczynnik napełnienia S
n
0,25 – 0,35
0,35 – 0,50
0,45 – 0,60
9
0,42 – 0,53
0,50 – 0,60
0,70 – 0,75
8
0,40 – 0,45
0,45 – 0,50
0,65 – 0,70
7
0,57 – 0,67
0,55 – 0,60
0,80 – 0,85
6
0,41 – 0,50
0,50 – 0,55
0,75 – 0,80
5
0,60 – 0,70
0,70 – 0,75
0,85 – 0,90
4
0,53 – 0,67
0,65 – 0,70
0,80 – 0,85
3
0,55 – 0,70
0,80 – 0,90
0,85 – 0,95
2
0,50 – 0,60
0,67 – 0,77
0,80 –0,90
1
chwytak
zbierak
Podsiębierna lub
przedsiębierna
Rodzaj łyżki koparki
Rodzaj
gruntów
(wg tab.1)
Współczynnik napełnienia S
nz
Przy wykonywaniu zjazdu do wykopu o
głębokości do 2,20 m przyjmuje się następujące
wartości współczynnika S
nz
(zamiast S
n
)
0,45
0,53
0,59
0,64
Współczynnik S
nz
V
IV
III
I
nowa
IV
III
II
I
stara
Kategoria
gruntu
Współczynnik S
t
i S
w1
0,97
0,96
0,94
0,91
Współczynnik S
w1
0,67
0,75
0,88
0,98
Współczynnik S
t
V
IV
III
I
nowa
IV
III
II
I
stara
Kategoria
gruntu
Wydajność eksploatacyjna
Przeciętna wydajność pracy określonej
maszyny w warunkach konkretnej budowy
2
w
S
Qt
Qe
Q
t
– wydajność techniczna
S
w2
– współczynnik wykorzystania czasu pracy maszyny w
okresie zmiany roboczej
Współczynnik S
w2
Poprawne wielkości współczynnika S
w2
wynoszą:
- przy bezpośrednim załadunku na jednostki
transportowe S
w2
= 0,80,
- przy pracy na odkład S
w2
= 0,87.