Systemy operacyjne 

 

TEMAT: Środowisko Linux – systemy plików 

 

W systemie Centos katalog użytkownika posiada nazwę  home i znajduje się w katalogu 

głównym zwierającym wszystkie foldery i pliki. Oprócz folderu użytkownika po zalogowaniu i 
uruchomieniu Midnight Commander zostajemy przekierowani  do folderu administratora root.  
 

Celem drugiego ćwiczenia będzie opanowanie pracy na plikach. Rozpoczniemy pracę na 

swoim pliku od jego utworzenia i zapisaniu w nim jakiś wartości.  

 

1.  FOLDERY 

  
 

Tworzymy plik w folderze administratora. Aby sprawdzić w jakim folderze się znajdujemy 

wykorzystujemy polecenie „pwd” . Aby przejść do odpowiedniego katalogu skorzystamy z polecenia 
„cd” . Wpisanie samego polecenia przerzuca nas folder powyżej. Aby przejść do wybranego przez nas 
folderu wpisujemy:  

cd /nazwa_folderu ewentualnie ścieżka dostępu cd xx/yy/folder 

 

 

 
Wykorzystane polecenia:  

- pwd 
- cd /nazwa_folderu 
- cd 

 

2.  PLIKI 

 

Aby utworzyć plik wchodzimy do folderu w którym chcemy by się znajdował. Możemy podczas 

tworzenia wprowadzić dane do pliku, lub wyedytować go w późniejszym czasie.  

 

Wymagane polecenia do zrealizowania celu:  
 

- cat >  nazwa_pliku <treść pliku> (jeżeli chcemy od razu wprowadzić dane)  

 

 

CTRL+D – zakończenie polecenia  

- ls –l / ls –la (lista plików w katalogu / lista plików wraz z ukrytymi w katalogu ) – opcja do   

sprawdzenia utworzenia naszego pliku.  

 

- cat nazwa_pliku  - wyświetlenie wartości pliku 

 

- cat  >>  nazwa_pliku <treść pliku> - dopisanie treści do pliku  

 

 

CTRL+D – zakończenie polecenia  

 
 

 

Rafał Polak 12k2  

Laboratorium Komputerowe nr.2 

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software

http://www.foxitsoftware.com   For evaluation only.

3.  PRZENOSZENIE, KOPIOWANIE, USUWANIE 

 

Postaramy się przenieść stworzony plik z folderu użytkownika do folderu root administratora. 

Poleceniem przenoszenia plików mamy możliwość także zmianę nazwy pliku.  

 

 

Po wykonaniu powinniśmy otrzymać dwa pliki w folderze root i home, ponieważ skorzystaliśmy z 
metody kopiowania plików. Przydało by się teraz pozbyć starszego pliku. Usuniemy go poleceniem 
rm z potwierdzeniem.  

 

 

Wykorzystane polecenia :  
 

- mv  

 

- cp 

 

- rm 

 

4.  DOWIĄZANIA  

.  

Widoczność pliku w dwóch lub więcej miejsc na dysku. Dzięki dowiązaniu mamy dostęp do pliku 

z poziomu różnych katalogów, a modyfikując go  modyfikują się także pozostałe. Jednakże usuwanie 
pliku  działa  tylko  do  jednego  aliasu,  tak  więc  w  innych  folderach  będzie  on  nadal  widoczny.  Jest  to 
jeden  plik  umiejscowiony  w  jednym  miejscu  na  dysku,  lecz  widoczny  w  kilku  różnych  folderach 
poprzez linkowanie 

 
Dowiązanie Symboliczne po usunięciu pliku źródłowego dowiązanie przestaje działać, gdyż 

wskazuje na nie istniejący plik  

Dowiązanie Sztywne tworzy indywidualny link do pliku na dysku, może posiadać inną nazwę i 

po usunięciu pliku źródłowego, dowiązanie dalej będzie aktywne. 

 

 

 

Polecenia:  
 

- ln -s   nazwa_pliku   nazwa_dowiązania – dowiązanie symboliczne  

 

- ln nazwa_pliku   nazwa_dowiazania – dowiązanie sztywne  

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software

http://www.foxitsoftware.com   For evaluation only.

5.  EDYCJA KATALOGÓW 

 
Tworzenie katalogów i ich przenoszenie obsługiwane jest przez komendy :  
 

- mkdir   nazwa_katalogu  - tworzenie nowego katalogu 

 

- mv        nazwa_katalogu    ścieżka_dostępu  - przenoszenie folderów oraz zmiana nazwy  

 
Usuwanie katalogów jest możliwe tylko wtedy, gdy nie posiada żadnych podfolderów oraz plików. 
Należy je wcześniej usunąć. Do usunięcia wszystkich plików, także systemowych użyjemy polecenia 
rm  .* . Po opróżnieniu katalogu usuwamy go komendą :  
 

- rmdir  

 

6.  TEMAT POMOCY 

 

Podczas gdy nie znamy zasady działania polecenia, lub nie znamy potrzebnej nam w danej chwili 

metody wchodzimy w dział pomocy. Jest on w kilku wersjach językowych i jeżeli wybraliśmy polski 
język przy instalacji to wszystko powinno działać niezawodnie.  

 
Do przejścia w panel pomocy używamy polecenia:  
 

- man    jakieś_polecenie  

 
Ważnym elementem pomocy są komendy apropos i whatis  
 

Poleceniem  apropos  możemy  wyszukać  wszystko  z  pomocy  na  temat  pojedynczego  słowa,  nie 
zależnie  od  komendy  w  której  się  znajduje.  Ułatwia  to  odnajdywanie  informacji.  Wynikiem 
wyszukiwania będzie lista tematów pomocy w których nasze słowo kluczowe zostanie odnalezione. 
 
Poleceniem  whatis  możemy  wyszukać  krótką  informację  jak  w  powyższym  poleceniu,  jednakże 
wyświetla tylko opis komendy, a nie słowa.  
 
Z tematów pomocy wychodzimy klawiszem Q  

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software

http://www.foxitsoftware.com   For evaluation only.