Temat numeru

Podmiot leczniczy powinien wcześniej
przygotować się do możliwości
wydłużenia czasu pracy niektórych
grup pracowników medycznych.
Należy przede wszystkim uwzględnić
okres wypowiedzenia w umowach
o pracę oraz konsultacje ze
związkami zawodowymi na temat
zmiany regulaminu pracy.

str. 12

PLACÓWKĄ MEDYCZNĄ

CZERWIEC

2014

Numer 6 (55)

ISSN 2353-2580

S E R W I S M E N E D Ż E R Ó W , W Ł A Ś C I C I E L I I K A D R Y Z A R Z Ą D Z A J Ą C E J

ZARZĄDZANIE

ZARZĄDZANIE

Kup książkę

SPIS TREŚCI

w w w . s e r w i s z o z . p l

Redaktor prowadzący:
Anna Rubinkowska
Kierownik marketingu i sprzedaży:
Julita Lewandowska-Tomasiuk
Menedżer produktu: Alina Sulgostowska
Koordynator produkcji: Katarzyna Kopeć
ISSN: 2353-2580
Drukarnia: MDruk

Nakład: 1500 egz.

Projekt graficzny: Dominika Raczkowska

Skład: Raster studio, Norbert Bogajczyk

Prenumerata:
Zarządzanie placówką medyczną

Centrum Obsługi Klienta

tel.: [phone]

e-mail: [e-mail]

www.serwiszoz.pl

Masz pytanie? Skontaktuj się z nami:

[e-mail]

Wydawnictwo Wiedza i Praktyka
ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa
NIP: 526-19-92-256
KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy
dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy
XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy
Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł

Biuro reklamy
Menedżer projektu:
Agnieszka Zduńczyk
tel.: [phone],
e-mail: [e-mail]

z

„Zarządzanie placówką medyczną” chronione jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji

z powołaniem się na źródło. W związku z powyższym redakcja nie ponosi odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w „Zarządzaniu placówką medyczną”

wskazówek, przykładów informacji itp. do konkretnych przypadków.

Partner magazynu
Stowarzyszenie Menedżerów Opieki Zdrowotnej

Spis treści

AKTUALNOŚCI

Resort wprowadza nowe zasady wymiany dokumentacji medycznej ......................................... 3
Więcej lekarzy będzie mogło otwierać przychodnie ..................................................................... 4
Powstał punkt wymiany informacji dotyczących zabezpieczenia społecznego .......................... 4
Do placówek trafi Karta Praw Pacjenta-Dziecka .......................................................................... 5
Nowe stanowisko w strukturze NFZ .............................................................................................. 5
CSIOZ zaktualizował wytyczne dotyczące EDM ............................................................................ 5

WYWIAD

Trzeba odejść od wymogu zysku – wywiad z

MARKIEM BALICKIM

, byłym ministrem zdrowia,

byłym dyrektorem Wolskiego Szpitala Chorób Zakaźnych, kierownikiem Centrum
Zdrowia Psychicznego przy Szpitalu Wolskim ............................................................................... 6

TEMAT NUMERU

Od 1 lipca radiolodzy będą pracować dłużej ................................................................................ 12

FINANSE

Szpital może zapłacić podwójnie za błąd ..................................................................................... 16

KONTRAKTY NFZ

Kontrola NFZ nie może sięgać wstecz .......................................................................................... 18

ZARZĄDZANIE

Pielęgniarki wystawią receptę ....................................................................................................... 19
Podpis elektroniczny musi być zintegrowany ................................................................................ 22

PACJENT

Obowiązek terapeutyczny ustaje po stwierdzeniu zgonu ............................................................. 26
Trzeba dbać o jakość wpisów w dokumentacji ............................................................................. 29

NORMY I SANEPID

Podejrzenie choroby zakaźnej trzeba zgłaszać ............................................................................ 31
W analizie wyników warto stosować mierniki ............................................................................... 34

DOBRE PRAKTYKI

O kredyt warto wystąpić wspólnie ................................................................................................. 37
Smartfon może monitorować pacjentów ...................................................................................... 39

Kup książkę

ZARZĄDZANIE PLACÓWKĄ MEDYCZNĄ

l i s t o d r e d a k c j i

NASI EKSPERCI

Janusz Atłachowicz – wiceprezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Menedżerów

Opieki Zdrowotnej STOMOZ

Janusz Burkot – prawnik, ekspert ds. zamówień publicznych

Małgorzata i Maciej Capikowie – eksperci z zakresu ubezpieczeń

Michał Culepa – prawnik, specjalista z zakresu prawa pracy

Jarosław Rosłon – dyrektor Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego w Warszawie

Wojciech Szefke – aplikant radcowski, Ogólnopolska Izba Gospodarcza Wyrobów

Medycznych POLMED

Łukasz Siudak – prawnik specjalizujący się w prawie cywilnym, administracyjnym

i gospodarczym

Anna Zubkowska – adwokat, specjalista z zakresu prawa procesowego

Pełna lista ekspertów dostępna na www.serwiszoz.pl

Drogi Czytelniku!

Część lekarzy oraz techników od 1 lipca 2014 r. obejmie zwiększony wymiar

czasu pracy. Kończy się bowiem okres przejściowy dla uprzywilejowanej dotych-

czas grupy zawodowej, przewidziany w ustawie o działalności leczniczej. W tej

sytuacji kierownicy placówek medycznych muszą wcześniej przygotować się do

tej zmiany. Należy przede wszystkim uwzględnić okres wypowiedzenia w umo-

wach o pracę oraz konsultacje ze związkami zawodowymi na temat modyfikacji

regulaminu pracy. Jak sobie poradzić z wdrożeniem nowych regulacji, podpo-

wiadamy w Temacie numeru pt. „Od 1 lipca radiolodzy będą pracować dłużej”,

zamieszczonym na str. 12.

Warto również zwrócić uwagę na fakt, że pacjent może żądać zadośćuczynienia

za naruszenie swoich praw, bez względu na to, czy doznał szkody. Dla podmiotu

leczniczego taka sytuacja jest niekorzystna. Nie tylko dlatego, że placówkę

obciąża niebezpieczeństwo zapłaty zadośćuczynienia na gruncie przepisów

odnoszących się do praw pacjenta, ale także odszkodowania na zasadach ogól-

nych. Jak temu zapobiec i czy można się zabezpieczyć przed taką ewentualnoś-

cią? Więcej na ten temat piszemy w artykule „Szpital może zapłacić podwójnie

za błąd” na str. 16.

Polecam również tekst poświęcony stworzeniu grupy zakupowej składającej się

z czterech szpitali, które wspólnie wystąpiły o kredyt na restrukturyzację. Takie

działalnie pozwoliło na wybór najkorzystniejszej oferty i uzyskanie finansowa-

nia nawet dla tych placówek, które samodzielnie nie miałyby zdolności kredy-

towej. Więcej na ten temat przeczytają Państwo w artykule pt. „O kredyt warto

wystąpić wspólnie” w dziale Dobre praktyki na str. 37.

Tradycyjnie już chciałabym przypomnieć o możliwości zadawania pytań eks-

pertom z zakresu zarządzania placówkami ochrony zdrowia oraz informowania

nas o problemach, które moglibyśmy poruszać na łamach magazynu.

Do Państwa dyspozycji jest e-mail: [e-mail].

Życzę udanej lektury

ANNA
RUBINKOWSKA

redaktor prowadzący

KONSULTACJA MERY TORYCZNA

RENATA MARIA JAŻDŻ-ZALESKA,

ekspert

w zakresie przekształceń w ochronie zdrowia,

pomysłodawczyni, inicjatorka i prezes Ogól-

nopolskiego Stowarzyszenia Niepublicznych

Szpitali Samorządowych

Kup książkę

w w w . s e r w i s z o z . p l

AK TUALNOśCI

czerwiec 2014

3

Kopia informacji od specjalisty dla lekarza POZ będzie

dołączana do dokumentacji wewnętrznej pacjenta. Taka zmiana

ma zwiększyć kompletność dokumentacji pacjenta.

Ministerstwo Zdrowia pracuje

nad projektem nowelizacji roz-

porządzenia w sprawie rodzajów

i zakresu dokumentacji medycz-

nej oraz sposobu jej przetwarzania.

Ma on stanowić jeden z elemen-

tów opracowania systemowych

rozwiązań umożliwiających skró-

cenie kolejek osób oczekujących

na świadczenie zdrowotne.

Zgodnie z rozporządzeniem mini-

stra zdrowia z 6 maja 2008 r. w spra-

wie ogólnych warunków umów

o udzielanie świadczeń opieki

zdrowotnej lekarz specjalista, po

uprzednim zbadaniu pacjenta

i postawieniu diagnozy dotyczą-

cej jego stanu zdrowia, informuje

lekarza podstawowej opieki zdro-

wotnej o rozpoznaniu, sposobie

leczenia, rokowaniu, ordynowa-

nych produktach leczniczych lub

środkach spożywczych specjalnego

przeznaczenia żywieniowego, w tym

o okresie ich stosowania i dawko-

wania oraz wyznaczonych wizytach

kontrolnych. Informacja ta jest

podstawą kontynuowania leczenia

farmakologicznego zastosowanego

przez lekarza w poradni specjali-

stycznej. Ministerstwo Zdrowia

proponuje doprecyzowanie zapisów

przez wprowadzenie obowiązku

dołączania kopii takiej informa-

cji do dokumentacji wewnętrznej

pacjenta przez lekarza specjalistę.

Wprowadzenie proponowanych

zapisów ma przyczynić się do

zwiększenia kompletności doku-

mentacji pacjenta, na którą składa

się także dokumentacja zewnętrzna,

zwłaszcza wydane pacjentowi

zaświadczenia, opinie, orzecze-

nia, a także wymieniona informa-

cja dla lekarza podstawowej opieki

zdrowotnej o rozpoznaniu, sposo-

bie leczenia, rokowaniu, ordyno-

wanych produktach leczniczych

lub środkach spożywczych spe-

cjalnego przeznaczenia żywienio-

wego, w tym okresie ich stosowania,

dawkowania oraz wyznaczonych

wizytach kontrolnych, będąca

podstawą kontynuowania lecze-

nia farmakologicznego zastoso-

wanego przez lekarza w poradni

specjalistycznej.

Kolejnym krokiem powinno być

wprowadzenie obowiązku prze-

kazywania karty informacyjnej

z leczenia szpitalnego do lekarza

rodzinnego. Obecnie dostarcze-

nie takiej dokumentacji do lekarza

rodzinnego zależy tak naprawdę od

dobrej woli pacjenta. Jeśli pacjent

nie podchodzi poważnie do kwestii

swojego zdrowia, to leczenie często

staje się nieskuteczne. Proponowane

zmiany będą miały znaczenie rów-

nież w kontekście procesów infor-

matyzacji ochrony zdrowia. Projekt

P1 stanowi narzędzie, dzięki któ-

remu wymiana danych medycznych

między lekarzami uczestniczącymi

w procesie leczenia będzie zdecy-

dowanie łatwiejsza. Przekazywa-

nie elektronicznej dokumentacji

medycznej docelowo powinno

odbywać się automatycznie.



Krzysztof Nyczaj

RESORT WPROWADZA NOWE ZASADY

WYMIANY DOKUMENTACJI MEDYCZNEJ

WAŻNE

Wprowadzenie uregulowań

prawnych zobowiązują-

cych lekarzy do wymiany

dokumentacji medycznej

powstałej w procesie lecze-

nia niewątpliwie podniesie

poziom wiedzy lekarza

rodzinnego na temat zdro-

wia pacjenta, a tym samym

przyczyni się do bardziej

precyzyjnych diagnoz i sku-

teczności leczenia.

Kup książkę

z a r z ą d z a n i e p l a c ó w k ą m e d y c z n ą

AK TUALNOśCI

4

czerwiec 2014

WIĘCEJ LEKARZY BĘDZIE MOGŁO OTWIERAĆ

PRZYCHODNIE

Dzięki zmianom przygotowanym

przez resort zdrowia rodzice oraz

opiekunowie dzieci uzyskają więk-

szą możliwość wyboru, czy ich

dzieckiem w POZ będzie się opie-

kował lekarz rodzinny czy lekarz

pediatra.

Zmiany umożliwią też udzielanie

świadczeń zdrowotnych w podsta-

wowej opiece zdrowotnej w ramach

systemu powszechnego ubezpie-

czenia zdrowotnego przez lekarzy

pediatrów i lekarzy internistów

w wyniku otwarcia tego segmentu

świadczeń zdrowotnych dla lekarzy,

którzy mają „specjalizację I stop-

nia w dziedzinie medycyny ogól-

nej, specjalizację I lub II stopnia

lub tytuł specjalisty w dziedzinie

chorób wewnętrznych bądź spe-

cjalizację I lub II stopnia lub tytuł

specjalisty w dziedzinie pediatrii”.

Dotąd poradnię POZ mogli prowa-

dzić lekarze rodzinni bądź interniści

i pediatrzy, którzy od lat pracowali

w POZ. Młodzi lekarze pediatrzy

po specjalizacji mogli tylko zatrud-

nić się w szpitalu lub być pracow-

nikiem, ale nie właścicielem POZ,

ponieważ warunkiem utworzenia

praktyki POZ jest dotychczas spe-

cjalizacja z medycyny rodzinnej.

Nowelizacja wprowadza jesz-

cze jedno, istotne dla pacjen-

tów udogodnienie: w ciągu roku

kalendarzowego każdy pacjent

(świadczeniobiorca) będzie mógł

3 razy bezpłatnie zmienić świad-

czeniodawcę, lekarza, pielęgniarkę

i położną POZ (dotychczas bez

konieczności ponoszenia opłat

można było to zrobić dwukrotnie).

Nowe przepisy wejdą w życie po

30 dniach od ogłoszenia ustawy

z 21 marca 2014 r. o zmianie ustawy

o świadczeniach opieki zdrowotnej

finansowanych ze środków pub-

licznych oraz niektórych innych

ustaw w Dzienniku Ustaw.



Nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej

finansowanych ze środków publicznych umożliwi pediatrom

i internistom otwieranie samodzielnych praktyk podstawowej

opieki zdrowotnej (POZ). Zmiana ta ma znacznie poprawić

pacjentom dostęp do lekarzy.

Zmiany umożliwią udzielanie świadczeń

zdrowotnych

w podstawowej opiece

zdrowotnej

przez lekarzy pediatrów

i lekarzy internistów.

POWSTAŁ PUNKT WYMIANY INFORMACJI

DOTYCZĄCYCH ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO

Centrala Narodowego Funduszu Zdrowia od 1 maja prowadzi

punkt kontaktowy służący wymianie danych w ramach Systemu

Elektronicznej Wymiany Informacji dotyczących Zabezpieczenia

Społecznego.

Zmiana ustawy o świadczeniach

opieki zdrowotnej finansowanych

ze środków publicznych nastą-

piła w wyniku ustawy z 8 listo-

pada 2013 r. o zmianie niektórych

ustaw w związku z wdrożeniem

Systemu Elektronicznej Wymiany

Informacji dotyczących Zabezpie-

czenia Społecznego na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej.

Dotyczy zakresu zadań Narodo-

wego Funduszu Zdrowia w związku

z przepisami o koordynacji syste-

mów opieki zdrowotnej. Dodano

do niego zapis, że fundusz jest

instytucją właściwą, instytucją

miejsca zamieszkania, instytucją

miejsca pobytu oraz instytucją

łącznikową w zakresie świad-

czeń zdrowotnych, w rozumieniu

przepisów o koordynacji, oraz

prowadzi, w centrali Funduszu,

punkt kontaktowy, o którym mowa

w rozporządzeniu Parlamentu Euro-

pejskiego i Rady (WE) nr 987/2009

z 16 września 2009 r. dotyczącym

wykonywania rozporządzenia (WE)

nr 883/2004 w sprawie koordyna-

cji systemów zabezpieczenia spo-

łecznego, służący do wymiany

danych w ramach Systemu Elek-

tronicznej Wymiany Informa-

cji dotyczących Zabezpieczenia

Społecznego w zakresie świad-

czeń zdrowotnych.



Kup książkę

w w w . s e r w i s z o z . p l

AK TUALNOśCI

czerwiec 2014

5

Rzecznik Praw Pacjenta oraz Rzecz-

nik Praw Dziecka w 2013 roku

podpisali porozumienie o współ-

pracy, którego efektem jest między

innymi wspólne opracowywanie

tzw. Karty Praw Pacjenta-Dziecka.

Inicjatywa jest skierowana głów-

nie do młodszych pacjentów, ale

także do ich rodziców, opieku-

nów oraz personelu medycznego.

Karta Praw Pacjenta-Dziecka,

której opracowywanie dobiega

końca, będzie miała formę pla-

katu, na którym znajdą się mię-

dzy innymi najważniejsze prawa

przysługujące dzieciom – pacjen-

tom, ich rodzicom.

Plakat będzie w jasny, czytelny

i interesujący sposób informował

o prawach dziecka, które korzysta

ze świadczeń zdrowotnych, przede

wszystkim o prawie do poszanowa-

nia intymności, obecności osoby

bliskiej w trakcie udzielania świad-

czeń, prawie do nauki podczas

leczenia na przykład w szpitalu

czy sanatorium, prawie do infor-

macji o stanie zdrowia i innych.

Karta zostanie oficjalnie upublicz-

niona i rozesłana do podmiotów

leczniczych, takich jak szpitale

i oddziały dziecięce, sanatoria,

uzdrowiska, w ostatnim kwartale

2014 roku.



DO PLACÓWEK TRAFI KARTA

PRAW PACJENTA-DZIECKA

W IV kwartale 2014 roku do placówek medycznych trafi

Karta Praw Pacjenta-Dziecka, która jest wspólną inicjatywą

informacyjno-edukacyjną Rzecznika Praw Pacjenta Krystyny

Barbary Kozłowskiej i Rzecznika Praw Dziecka Marka

Michalaka.

WAŻNE

Karta będzie zestawieniem

najważniejszych praw

najmłodszych pacjentów,

które wynikają z obowią-

zującej ustawy o prawach

pacjenta i Rzeczniku Praw

Pacjenta oraz Konwencji

o prawach dziecka.

Nowe stanowisko w strukturze NFZ

W NFZ powstało nowe stanowisko

koordynatora ds. refundacji. Będzie

on odpowiadał za koordynowanie

prac związanych z realizacją zadań

funduszu wynikających z ustawy

o refundacji, w komórkach orga-

nizacyjnych centrali. Do podstawo-

wych zadań koordynatora będzie

należało w szczególności składanie

prezesowi NFZ raportów dotyczą-

cych kosztów refundacji w podziale

zgodnym z klasyfikacją ATC, przed-

stawianie analiz i rekomendacji doty-

czących opracowywanych zmian

w refundacji z podziałem zgodnym

ze strukturą planu finansowego,

na podstawie trendów w realiza-

cji refundacji oraz analiza ryzyka

mechanizmów refundacyjnych.



CSIOZ zaktualizował wytyczne
dotyczące EDM

Centrum Systemów Informacyjnych

Ochrony Zdrowia udostępniło zaktu-

alizowane po konsultacjach wytyczne

i rekomendacje dla usługodawców

w zakresie budowania i stosowania

systemu bezpiecznego przetwarzania

elektronicznej dokumentacji medycz-

nej. Są one przeznaczone dla placó-

wek podejmujących decyzję dotyczącą

wyboru rozwiązania wykorzystywa-

nego do elektronicznego przetwa-

rzania dokumentacji medycznej,

dotyczącą sposobu zapewnienia bez-

pieczeństwa przetwarzanych danych.

Dokument może być również wyko-

rzystywany przez dostawców, którzy

podejmują się projektowania i budowy

systemów informatycznych dedyko-

wanych dla ochrony zdrowia.

Zaktualizowany dokument uwzględ-

nia uwagi zgłoszone podczas kon-

sultacji, które odbyły się w styczniu

2014 roku. Jest dostępny na stro-

nie www.csioz.gov.pl.



W SKRÓCIE

Kup książkę

6

czerwiec 2014

z a r z ą d z a n i e p l a c ó w k ą m e d y c z n ą

W Y WIAd

Trzeba odejść

od wymogu zysku

Największą wadą systemu ochrony zdrowia jest komercjalizacja, która
powoduje koncentrowanie się na wyniku finansowym, rozliczaniu
procedur i punktów, traktowaniu każdej usługi medycznej odrębnie,
a nie jako elementu całościowego podejścia do procesu leczenia,
w którym chodzi o efekt zdrowotny, a nie ekonomiczny.

Wywiad z

MARKIEM BALICKIM

, byłym ministrem zdrowia, byłym dyrektorem Wolskiego Szpitala

Chorób Zakaźnych, kierownikiem Centrum Zdrowia Psychicznego przy Szpitalu Wolskim

Co Pana zdaniem jest najpil-

niejsze do naprawy w systemie

ochrony zdrowia?

Pierwsze zadanie to uporządko-

wanie wiedzy o wadach systemu.

Wiemy, jakie one są, ale trzeba to

opisać, poddać analizie i przed-

stawić propozycje – co najmniej

w kilku wariantach. Należy odejść

od zasady stosowanej obecnie

przez ministra zdrowia, że roz-

wiązanie, które przedstawia, jest

jedyne, słuszne i najlepsze. Tak było

w minionym ustroju i wiemy, jak się

skończyło. Gdy mamy kilka warian-

tów, dyskutujemy ze wszystkimi

interesariuszami, przede wszyst-

kim ze środowiskami medycznymi,

organizacjami pacjentów. Wybie-

ramy ten najbardziej odpowiedni.

Przecież nie można wprowadzać

reformy wbrew środowisku.

Co jest więc główną wadą

systemu?

Komercjalizacja, która powoduje

koncentrowanie się na wyniku

finansowym, rozliczaniu proce-

dur i punktów, traktowaniu każdej

usługi medycznej jako odrębnego

faktu, a nie elementu całościowego

podejścia do procesu leczenia,

w którym chodzi o efekt zdro-

wotny, a nie ekonomiczny. Szpital,

który teraz jest przedsiębiorstwem,

bo tak zapisała w ustawie o dzia-

łalności leczniczej była minister

zdrowia Ewa Kopacz, ma zarabiać.

Trudno się dziwić, że ogranicza

działalność deficytową. W obawie

przed mediami nie może jej cał-

kiem zlikwidować, ale robi głów-

nie to, co mu się bardziej opłaca,

skoro minister zarzuca szpitalowi,

że się źle rządzi i za dużo wydaje.

Placówka stara się wykonywać

jak najwięcej usług wysoko płat-

nych i w ten sposób dochodzi do

zaniedbań w zakresie usług źle

finansowanych, chociaż potrzeb-

nych, bo się nie opłaca. Szpital nie

powinien działać na takiej zasa-

dzie. Może prywatny owszem, ale

publiczny z pewnością nie. Szpi-

tale publiczne nie mogą działać

dla zysku. Wynik finansowy nie

może być głównym imperatywem

funkcjonowania ochrony zdrowia.

Lewica, gdy doszła do władzy,

nie darła szat niczym Rejtan

nad komercjalizacją.

Zmiany prowadzące do komer-

cjalizacji systemu ochrony zdro-

wia zostały wprowadzone w 1999

roku przez rząd AWS z premie-

rem Jerzym Buzkiem. Gdy w 2001

Kup książkę