1

Rozdział V. Skuteczny system powtórek.

Lekcja nr 8.

Pamięć można zdefiniować jako zdolność przechowywania informacji. Pamięć

jest zjawiskiem dynamicznym i tworzy się przechodząc przez kilka faz zanim

powstanie trwały ślad pamięciowy. Znane powiedzenie „mam dobrą pamięć ale

krótką” jest jak najbardziej uzasadnione wówczas, gdy posiadacz pamięci nie

zadba o przepływ wyuczonych informacji przez cały proces zapamiętywania.

Pierwszym etapem przyswajania informacji jest magazyn pamięci

sensorycznej, informacje pozostają tu niecałą sekundę. Pojemność tego

magazynu jest także bardzo ograniczona. Dalej informacje wędrują do pamięci

krótkotrwałej tzw. roboczej, tutaj pozostają przez kilka minut. Ten magazyn

ma także bardzo ograniczoną pojemność – 5 do 9 elementów (cyfry, słowa). Dla

ambitnego ucznia są to śmieszne parametry, nie dające możliwości rozwoju

naukowego, dlatego też człowiek dysponuje dodatkowo pamięcią długotrwałą.

Tutaj zdolność magazynowania jest nieograniczona, jednak tu także pojawiają

się trudności. Wyobraźmy sobie ogromną szafę, do której wrzucamy wszystkie

rzeczy, które są nam potrzebne. Teoretycznie przybory zostały zmagazynowane

jednak praktycznie jak odnaleźć w tym bałaganie to, co akurat jest nam

potrzebne? Jest to bardzo pracochłonne, jeśli nie niemożliwe. Rozwiązaniem

tego problemu jest system powtórek, który korzystając z naszej alegorii szafy,

można porównać do pokojówki, która wiadomości z szafy poukłada w systemie

szuflad. W ten sposób dużo łatwiej jest coś odnaleźć.

2

Czynniki ułatwiające przejście informacji do pamięci długotrwałej:

 niewielka ilość materiału jednorazowo,

 aktywne powtórki,

 informacje znaczące dla uczącego się,

System powtórek

Warto wiedzieć, że według psychologów najwięcej zapominamy w ciągu

pierwszej godziny po usłyszeniu lub przeczytaniu informacji.

 pierwsza powtórka – po godzinie nauki, czas trwania 5 minut, utrwalamy

informacje na 1 dzień,

Pierwsza powtórka powinna polegać na dokładnym ponownym

przejrzeniu materiału, można np. uzupełnić, poprawić notatki.

 druga powtórka - po upływie doby, czas trwania kilka minut, utrwalamy

na tydzień, forma dowolna, polecam zapisać zapamiętane informacje w

postaci konspektu, czy mapy myśli, a następnie sprawdzić z tekstem

źródłowym.

 trzecia powtórka – po tygodniu, czas trwania kilka do kilkunastu minut,

utrwalamy na miesiąc, forma dowolna np. ułóż pytania do tekstu i

odpowiedz na nie, później sprawdź odpowiedzi.

 czwarta powtórka – po miesiącu, czas trwania kilkanaście minut,

utrwalamy na rok i dłużej, forma dowolna – możesz ponownie

odpowiedzieć na wcześniej ułożone pytania lub narysować mapę myśli,

3

Informacje o systemie powtórek nie są oderwane od poprzednich rozdziałów.

Aby skutecznie zapamiętać wiedzę rozpocznij pracę od motywacji, przejdź do

koncentracji,

zastosuj

aktywne

sposoby

notowania

i

wykorzystaj

mnemotechniki, następnie przyswojony już materiał powtarzaj według

powyższego schematu.

Podczas powtarzania skup się na:

 zrozumieniu materiału (nie powtarzaj bezmyślnie), uchwyć znaczenie,

podkreśl w pamięci istotne związki pomiędzy faktami, włączaj nowe

informacje w system już posiadanych,

 wędruj od ogółu do szczegółu, od ważniejszych informacji do mniej

istotnych, tak jak w przypadku mapy myśli, nie trać z pola widzenia

meritum, czasem mniej istotna jest ilość a większe znaczenie ma jakość

przyswojonego materiału,

 niezależnie od tego jak byśmy kombinowali są treści, które po prostu

trzeba „wykuć na blachę” (wzory, definicje), wtedy powtarzaj do

znudzenia to jedyny skuteczny sposób,

 polisensoryka, czyli aktywuj wszystkie zmysły, czytaj cicho, głośno, w

ruchu, rób mapy myśli, ważna jest jednak stała koncentracja,

4

Ćwiczenie nr 1.

Wykonaj eksperyment. Naucz się dwóch encyklopedycznych definicji ale tylko

jedną z nich powtarzaj według omówionego schematu. Po upływie miesiąca

sprawdź jak zapamiętałeś jedną i druga definicję.

definicja nr 1.

abakus – najwyższa część głowicy kolumny doryckiej w formie czworobocznej

płyty,

definicja nr 2.

ablacja lodowcowa – topnienie lodowca w miarę jego spływania w cieplejsze

strefy, poniżej granicy wiecznego śniegu ,

Trening pamięci

Trenuj pamięć, poszerzaj jej możliwości. Gimnastyce mózgu poświęcony

zostanie kolejny rozdział zacznij jednak już dziś.

Codziennie wykonaj jedno ćwiczenie usprawniające pamięć.

5

Ćwiczenie nr 1.

W pamięci wykonaj następujące działania:

- od liczby 64 odejmij 8,

- od wyniku odejmij 12,

- od wyniku odejmij 27,

- od wyniku odejmij 3

- podaj ostateczny wynik,

- wykonaj działania jeszcze raz sprawdzając uzyskany wynik,

Ćwiczenie nr 2.

Wykonaj w pamięci zadanie:

Mamy słowo

ogórek

, dodaj do niego przymiotnik.

Powtórz oba słowa i dodaj do nich czasownik.

Powtórz trzy słowa i dodaj kolejny wyraz poszerzając zdanie.

Powtórz uzyskane zdanie i dodaj kolejny wyraz. Kontynuuj ćwiczenie jak

najdłużej.

Ćwiczenie nr 3.

Wykonaj

ponownie

powyższe

zadanie

zaczynając

od

samodzielnie

wymyślonego słowa.

6

Ćwiczenie nr 4.

Usiądź wygodnie, skoncentruj się i spróbuj przypomnieć sobie jak najwięcej

tytułów książek które masz w swojej biblioteczce.

Ćwiczenie nr 5.

Wieczorem spróbuj w pamięci odtworzyć cały swój dzień. Ze szczegółami

przypomnij sobie wszystko począwszy od pobudki aż do chwili obecnej.

Ćwiczenie nr 6.

W pamięci wykonaj następujące działania:

Od liczby

149

odejmij

7,

od wyniku odejmij ponownie

7

, wykonuj odejmowanie

aż dojdziesz do wyniku, od którego nie da się już odjąć

7

.

7