SÓL ZIEMI WITTLINA JAKO POWIEŚĆ EKSPRESJONISTYCZNA

Powieść ekspresjonistyczna – rozwijała się na kilku nurtach:
*prymitywistycznym – odwoływała się do zasad ewangelicznej prostoty i dobroci, rozpoznając je
w świecie szarych, biednych ludzi, często skrzywdzonych przez los;
*onirycznym – hiperbolizacja, utrzymanie akcji w tonacji snu, koszmaru czy halucynacji.
Erotyce towarzyszą zwykle wizje kosmiczne;
*metaforycznym.

Sól ziemi – w centrum zainteresowań znalazła się ideologia pacyfistyczna; bohater to niewinny
prostaczek, analfabeta, dróżnika z huculskiej stacji kolejowej, Piotr Niewiadomski. Wielka
kreacja przyszłej ofiary Wielkiej Wojny uosabia jej przyszłych żołnierzy traktowanych jak
anonimowe mięso armatnie.
Stereotyp świadomej i dobrowolnej ofiary ewangeliczne dobrego, prostego człowieka, ulega tu
ewolucji. Ofiara będzie wymuszona przez demoniczne Państwo i złożona demonicznej Wojnie.
Ofiara będzie daremna i absurdalna, nie spowoduje niczyjego zbawienia.
Stylizacja ludowa, baśniowa sprawia, ze postać Piotra opromieniona jest aurą sympatii i
współczucia.
Humanitarną wymowę utworu wzmacniają zarówno opisy transportu świeżo powołanych
rekrutów przez ogarnięte wojenną gorączką kraje monarchii austro – węgierskiej, jak i przykłady
bezmyślnego wojskowego drylu, celebrowane przez człowieka – automat: Bachmatiunka.
Przenikanie się w powieści realizmu i mitologizacji, epickiego patosu i ironii.