1

 
 
 
 
 
 
 

 
 
Program zajęć pozalekcyjnych dla dzieci z kl. I – III wykazujących 
zainteresowanie tematyką przyrodniczą i  geograficzną 
 (praca  z uczniem zdolnym)  

 
 
 

Program przeznaczony do realizacji w roku szkolnym 2003/04 
 
 
 
 
 

Program jest zgodny z zapisem w podstawie programowej kształcenia ogólnego 
(Dz. U. Nr 51, poz. 458 z dnia 26.02.2002r.) w myśl której nauczyciele 
stwarzają uczniom warunki do nabywania m.in. umiejętności:  rozwiązywania 
problemów w twórczy sposób, odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy, 
tworzenia potrzebnych doświadczeń i nawyków oraz rozwijania osobistych 
zainteresowań. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Autor: mgr Grażyna Figiela 

 
 

Szkoła Podstawowa nr 2 w Trzebosi 

 

 

 

2

 

 

SPIS TREŚCI 

 
 
 

I. 

Charakterystyka programu..........................................3 

 
II.  Cele edukacyjne..........................................................4 

 

III.  Treści nauczania.........................................................5   
 
IV.  Oczekiwane efekty pracy ucznia................................6 
 
V.  Metody i formy pracy.................................................7 

 

VI.   Kontrola i ocena osiągnięć uczniów. Ewaluacja........7 
 
VII. Uwagi o realizacji programu......................................8 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

3

 

I.  CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU 

 
 

Młodszy wiek szkolny to okres, w którym dzieci wszystkim się interesują, 

ciągle o coś pytają, drążą temat tak długo, aż uzyskają zadawalającą odpowiedź. 
Są ciekawe świata, eksperymentują, doświadczają, badają i na tej  podstawie 
budują swoja wiedzę i umiejętności.  

 
Program zajęć pozalekcyjnych KLUBU MŁODYCH ODKRYWCÓW jest 

skierowany do uczniów klas I – III, którzy interesują się tematyka przyrodniczą 
i geograficzną. Jest to program, który powstał w odpowiedzi na potrzeby 
„młodych naukowców” zasypujących pytaniami nauczyciela , np. dlaczego?, jak 
to się dzieje?, skąd to się bierze? 

 
W dobie telewizji, zalewu informacji, wzmożonej ciekawości świata,  małe 

dzieci zadają często nauczycielom pytania, na które trudno odpowiedzieć 
jednym słowem lub zdaniem. Często naukowe  podejście nauczyciela do 
zaistniałego problemu na długo może zniechęcić  młodego człowieka do 
twórczego spojrzenia na świat.  

 
Program ten powstał w odpowiedzi na zapotrzebowanie uczniów mających 

duże zainteresowania geograficzne i przyrodnicze. Będzie realizowany na 
zajęciach pozalekcyjnych, raz w tygodniu, prowadzonych społecznie. 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

4

 

II.  CELE EDUKACYJNE 
 

 Cel główny: 

 

-  wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia,  
z uwzględnieniem jego specyficznych potrzeb edukacyjnych, 

 

-   rozwijanie zainteresowań przyrodniczych i geograficznych uczniów. 

 
 

Cele szczegółowe: 
 

 
-   kształtowanie umiejętności twórczego modyfikowania zdobytych 
wiadomości poprzez dostrzeganie i rozwiązywanie problemów, 
 
- rozbudzanie ciekawości poznawczej, twórczego działania 
i samodzielności, 

 

-   rozwijanie i wzmacnianie naturalnego pędu do poznawania świata, 
planowania własnych badań, testowania własnych hipotez, 

 

-   kształtowanie umiejętności współdziałania w zespole, skutecznego 
porozumiewania się w różnych sytuacjach, prezentacji własnego 
punktu widzenia i brania pod uwagę poglądów innych kolegów, 

 

- doskonalenie uwagi i logicznego myślenia oraz wyciągania 
wniosków na podstawie doświadczeń i  własnych obserwacji, 

 

-  zdobycie umiejętności poszukiwania wiadomości  w różnych 
źródłach informacji, 

 

-    rozwijanie wrażliwości na piękno krajobrazów Polski i świata, 

 

-  rozbudzanie świadomości ekologicznej. 

 
 
 
 

 

 

5

III. TREŚCI NAUCZANIA 

 

1. TAJNIKI PRZYRODY OŻYWIONEJ I NIEOŻYWIONEJ 

 

•  WODA: 

- rozpuszczalność ciał w wodzie, 
- zawiesiny i sposoby ich rozdziału, 
- napięcie powierzchniowe, 
- 3 stany skupienia wody, 
- wchłanianie wody przez inne ciała, 
- parowanie wody,  
- budowa mostów na rzekach, 
-  zanieczyszczenia wody i sposoby jej oczyszczania. 
 

•  POWIETRZE: 

- powietrze, gdzie jest i jak to sprawdzić, 
- sztuka balansowania ciał, 
- powstawanie grzmotów i piorunów, 
- budowa i działanie wiatraków, 
- zanieczyszczenia powietrza i sposoby jego oczyszczania. 
 
 
 

2. MOKROSKOP I JEGO TAJEMNICE 

 

- budowa i zasada działania mikroskopu, 
- oglądanie gotowych preparatów, 
- przygotowanie prostych preparatów we własnym zakresie. 

 
 
 

3. PODRÓŻE  PO  POLSCE  I  ŚWIECIE 

 

•  POLSKA 

- poznanie krain geograficznych Polski, 
- historia stolic Polski, 
- zabytki Krakowa, 
- zwierzęta  i rośliny chronione 

 

•  ŚWIAT 

- życie na Ziemi przed wiekami, 
- osobliwości gór, wyżyn i nizin świata,  

 

6

- tajemnice pustyni, 
- warunki klimatyczne zimnych krain świata, 
- piękno  mórz i oceanów (warunki życia mieszkańców. 

 
 
 

 

IV.  OCZEKIWANE EFEKTY PRACY UCZNIA 

 

W wyniku realizacji programu uczeń powinien: 
 

- umieć rozwiązywać nurtujące go problemy w sposób twórczy, 

 

- umieć stawiać hipotezy i wyciągać wnioski na podstawie 
przeprowadzonych doświadczeń, 

 

- całościowo postrzegać rzeczywistość przyrodniczą, 
 
- być wrażliwym na piękno otaczającego go świata, dostrzegać jego 
zagrożenia i umieć go chronić, 

 

- rozwijać swoje zainteresowania,  

 

- umieć poszukiwać wiadomości we wszystkich dostępnych  źródłach  
informacji, 

 

- umieć współpracować w grupie, dzielić się swoimi doświadczeniami, 
prezentować własny punkt widzenia oraz szanować poglądy innych, 

 

- powinien rozumieć podstawowe zjawiska omawiane na zajęciach   
i umieć je wytłumaczyć. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

7

V. METODY I FORMY PRACY 

 

Zajęcia będą realizowane przede wszystkim za pomocą metod 

problemowych, aktywizujących (burza mózgów) i praktycznego działania. 
Dominować będą doświadczenia i eksperymenty oraz obserwacje spontaniczne  
i kierowane.  

 
Wśród form pracy będą dominować prace zespołowe z naciskiem na 

możliwość sprawdzenia wszystkich pomysłów dzieci oraz prezentacji ich 
wyników. 

 
 
 
 

VI.  KONTROLA   I   OCENA  UCZNIÓW. 

EWALUACJA. 

 

Dziecko nie może w szkole odczuwać  lęku przed niepowodzeniem lub złą 

oceną. Dlatego ten program zakłada inny sposób oceniania uczniów na zajęciach 
pozalekcyjnych. 

 
Kontrola i ocena uczniów będzie dotyczyła: 

•  aktywnego udziału w zajęciach, 

•  umiejętności współdziałania w zespole,  

•  umiejętności stawiania pytań , formułowania hipotez, 

twórczego rozwiązywania problemów, 

•  korzystania ze zdobytej wiedzy, 
•  przestrzegania bezpieczeństwa na zajęciach. 
 

Dzieci na zajęciach będą oceniane słownie, pamiętając aby ocena była 

elementem wzmacniającym pozytywnie, ukazującym dziecku jego możliwości, 
ale i jego braki.  
 

Ewaluacją podjętych przeze mnie działań  będzie radość towarzysząca 

rozwiązywaniu problemów, rosnące zainteresowanie wśród uczniów moimi 
zajęciami oraz aktywność uczniów w dostarczaniu nowych propozycji zajęć.  
 

 
 
 
 
 

 

8

 

VII. UWAGI   O  REALIZACJI   PROGRAMU 

 

Program będzie realizowany na zajęciach pozalekcyjnych   

w kl. I – III, które odbywać się będą raz w tygodniu. 
 
W realizacji programu będą wykorzystane : 
 

•  gry dydaktyczne, np. „Obserwator przyrody”, „Podróże po 

Polsce”, Grzybobranie”, 

•  mapy, albumy i wydawnictwa popularnonaukowe będące na 

wyposażeniu szkoły, 

•  mikroskopy z dostępnymi preparatami, 

•  prosty sprzęt laboratoryjny (probówki, menzurki)  oraz 

własne pomoce i materiały potrzebne do prowadzenia 
doświadczeń. 

  

W czasie zajęć związanych z doświadczeniami będą zachowane 

podstawowe zasady bhp.