P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o

Lekcja 1

Hyvää päivää!

Autorka:
Aleksandra Babij

Lektorka / korekta językowa:
Johanna Valkeala

Wydawca:
Rafał Koszela

2010

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

1

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

Lekcja 1: Hyvää päivää!

Dialog:

– Hyvää päivää!
– Päivää.
– Minä olen Anna Kowalska.
– Hauska tutustua. Minä olen Ritva Virtanen. Mitä kuuluu?
– Hyvää, kiitos.

Tłumaczenie:

– Hyvää päivää!

- Dzień dobry.

– Päivää.

- Dzień dobry.

– Minä olen Anna Kowalska.

- Jestem Anna Kowalska.

– Hauska tutustua.

- Miło cię poznać.

Minä olen Ritva Virtanen.

Ja jestem Ritva Virtanen.

Mitä kuuluu?

Co słychać?

– Hyvää, kiitos.

- W porządku, dziękuję.

Powitania:

Hyvää huomenta. – Dzień dobry (rano).
Hyvää päivää. – Dzień dobry.
Hyvää iltaa. – Dobry wieczór.
Hyvää yötä. – Dobranoc (na powitanie i pożegnanie).

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

2

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

Terve! – Cześć!

Można ominąć słówko „hyvää” i użyć samego: huomenta,
päivää

, iltaa lub yötä. Zauważmy, że słowa użyte w powitaniach

mają formę partitiivu. „Hyvää” to partitiivi słówka hyvä – do-
bry, a päivää – partitiivi słówka päivä – dzień. Partitiivi słów za-
kończonych na jedną (krótką) samogłoskę tworzy się dodając
do nich „a” lub „ä” – w zależności od harmonii wokalicznej.
Tworzenie partitiivu słów o innych końcówkach i zasady har-
monii wokalicznej opisane są w tablicach gramatycznych dołą-
czonych do kursu.

Pożegnania:

Näkemiin. – Dowidzenia.
Nähdään pian. – Do zobaczenia wkrótce.
Moi moi. – Pa pa.
Hei hei. – Pa pa.
Moikka. – Cześć.

Przedstawianie się:

Aby przedstawić się po fińsku, możemy powiedzieć:
Minä olen...

– Ja jestem...

Przy okazji tego zwrotu zapoznamy się z odmianą czasownika
olla

– być.

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

3

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

Odmiana czasownika: „olla” – być:

minä olen – ja jestem
sinä olet – ty jesteś
hän on – on(a) jest
me olemme – my jesteśmy
te olette – wy jesteście
he ovät – oni/one są

–n
– t

–mme
–tte

Odmiana „ei” – nie:

W języku fińskim występuje odmiana słówka ei przez osoby.
Wygląda następująco:

minä en...

(ja nie…)

sinä et….

(ty nie...)

hän ei…

(on/ona nie...)

me emme… (my nie...)
te ette...

(wy nie...)

he eivät...

(oni/one nie...)

Przeczenia:

Przeczenia tworzy się według schematu:
odmienione ei + rdzeń czasownika

Rdzeń czasownika to czasownik odmieniony przez 1. osobę
liczby pojedynczej bez ostatniej litery „n”.
np. rdzeń od „olla”: olen – n = ole.

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

4

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

minä en ole. (ja nie jestem.)
sinä et ole.

(ty nie jesteś.)

hän ei ole.

(on/ona nie jest.)

me emme ole. (my nie jesteśmy.)
te ette ole.

(wy nie jesteście.)

he eivät ole. (oni/one nie są.)

Minä en ole Ritva Virtanen. – Ja nie jestem Ritva Virtanen.

Pytania:

Pytanie utworzyć można przez użycie słówka pytającego,
jak na przykład występującego w dialogu mitä (co),
a także dodając do wyrazu, o który chcemy spytać, partykułę
pytającą:

„–ko” lub „–kö” w zależności od harmonii wokalicznej.

Olenko?

– jestem?

Oletko?

– jesteś?

Onko?

– jest?

Olemmeko? – jesteśmy?
Oletteko?

– jesteście?

Ovatko?

– są?

Oletko Ritva Virtanen? – Czy ty jesteś Ritva Virtanen?

Virtanenko? – Virtanen?

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

5

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

Inne przydatne słówka i zwroty:

Kyllä – Tak.
Ei – Nie.
Ehkä – Może.
Ole hyvä – Proszę.
Anteeksi – Przepraszam.
Olen pahoillani – Przykro mi .
Ei kestä – Nie ma za co.
En ymmärrä – Nie rozumiem.
En tiedä – Nie wiem.

Słowniczek:

anteeksi – przepraszam

ehkä – może

ei - nie

ei kestä – nie ma za co

eivät – oni / one nie

emme – my nie

en – ja nie

en tiedä – nie wiem.

en ymmärrä – nie rozumiem

et – ty nie

ette – wy nie

hauska – miły

he – oni / one

hei hei – pa pa

huomen – poranek

hyvä – dobry

hän – on / ona

ilta - wieczór

kiitos - dziękuję

kuulua – słychać

kyllä – tak

me - my

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

6

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

minä - ja

mitä - co

moi moi – pa pa

moikka – cześć

nähdään pian – do zobacze-

nia wkrótce

näkemiin – dowidzenia

olla – być

ole hyvä – proszę

olen pahoillani – przykro mi

päivä – dzień

sinä - ty

te - wy

terve – cześć

tietää - wiedzieć

tutustua - poznać

ymmärtää - rozumieć

yö – noc

Ćwiczenia:

1.

Przedstaw się po fińsku:

2.

Przetłumacz zdania na język fiński:

a.

Dzień dobry.

b.

Miło cię poznać.

c.

Przepraszam, nie rozumiem.

w w w . l o s i o w i s k o . c o m

7

|

P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |

3.

Przetłumacz zdania na język polski:

a.

He eivät tiedä.

b.

Nähdään pian.

c.

Oletko sinä Anna Kowalska?