tel: (+47)22602448, (+48)222197274 Uranienborg terrasse 11 fax: (+47)22565381 0351 Oslo, Norway e-mail: oslo@trade.gov.pl www.oslo.trade.gov.pl Produkcja energii elektrycznej w Norwegii. Zużycie energii elektrycznej w Norwegii. Energia elektryczna produkowana w Norwegii stanowi znaczÄ…cÄ… część caÅ‚kowitej produkcji energii (okoÅ‚o 50 %). Powoduje to, że Norwegia przoduje w wielkoÅ›ci zużycia energii elektrycznej w przeliczeniu na jednego mieszkaÅ„ca. Wysokie zużycie elektrycznoÅ›ci tÅ‚umaczy energochÅ‚onny przemysÅ‚ oraz praktykowanie ogrzewania budynków prÄ…dem, co przy chÅ‚odnym klimacie kraju generuje wysokie wskazniki zużycia elektrycznoÅ›ci. Zużycie energii elektrycznej w Norwegii (2008) Sektor GWh 53 904,3 PrzemysÅ‚ 34 932,4 Gospodarstwa domowe 25 214,4 UsÅ‚ugi Rolnictwo 2 516,5 555,9 Transport 117 123,5 Razem yródÅ‚o: Statistisk sentralbyrå (Norweski UrzÄ…d Statystyczny) Produkcja energii elektrycznej w Norwegii. Produkcja energii elektrycznej w Norwegii opiera siÄ™ niemal wyÅ‚Ä…cznie na energii wodnej, co powoduje, że Norwegia znajduje siÄ™ w Å›wiatowej czołówce zarówno, jako producent elektrycznoÅ›ci z energii wody, jak i kraj o bardzo wysokim udziale energii odnawialnej w produkcji energii. Oprócz elektrowni wodnych istniejÄ… w Norwegii również elektrownie wiatrowe oraz elektrociepÅ‚ownie. 1 tel: (+47)22602448, (+48)222197274 Uranienborg terrasse 11 fax: (+47)22565381 0351 Oslo, Norway e-mail: oslo@trade.gov.pl www.oslo.trade.gov.pl Moc zainstalaowana wedÅ‚ug typu produkcji w MW (31.12.2008) Dania Norwegia Szwecja Elektrownie atomowe 8 938 Elektrownie cieplne 9 445 890 8 027 Elektrownie wodne 10 29 474 16 195 Elektrownie wiatrowe 3 163 425 1 021 Suma mocy zainstalowanej 12 618 30 789 34 181 Moc zainstalowana wedÅ‚ug zródÅ‚a energii w MW (31.12.2008) Dania Norwegia Szwecja 8 938 Energia atomowa 699 Energia z paliw kopalnych 8815 5093 30 090 Energia ze zródeÅ‚ odnawialnych 3803 20150 Suma mocy zainstalowanej 12 618 30 789 34 181 yródÅ‚o: Energihåndboken 09/10 Energetyka wodna. W 2008 roku 98 procent energii elektrycznej wytworzonej w Norwegii przypadaÅ‚o na sektor energetyki wodnej. Energetyka wodna, w przeciÄ…gu ostatnich dziesiÄ™ciu lat, dostarczaÅ‚a przeciÄ™tnie 123,8 TWh energii. NajwiÄ™ksza rozbudowa energetyki wodnej nastÄ…piÅ‚a w latach siedemdziesiÄ…tych oraz osiemdziesiÄ…tych dwudziestego wieku. Wzrost możliwoÅ›ci produkcyjnych w ostatnich latach zawdziÄ™cza siÄ™ gÅ‚ownie inwestycjom zwiÄ…zanym z wyposażaniem i rozbudowÄ… istniejÄ…cych obiektów oraz budownictwem maÅ‚ych elektrowni wodnych. W zwiÄ…zku z dużą rozbudowÄ… energetyki wodnej w latach siedemdziesiÄ…tych i osiemdziesiÄ…tych, sukcesywnie roÅ›nie Å›redni wiek norweskich elektrowni wodnych. Niemniej, dobry sposób zarzÄ…dzania i utrzymywania obiektów powoduje, że elektrownie posiadajÄ… zadowalajÄ…cy standard. W sytuacjach, gdy istnieje potrzeba przeprowadzenia znacznych prac konserwacyjnych, modernizacja wyposażania prowadzi czÄ™sto do inicjacji prac zwiÄ…zanych z rozbudowÄ… obiektu. 2 tel: (+47)22602448, (+48)222197274 Uranienborg terrasse 11 fax: (+47)22565381 0351 Oslo, Norway e-mail: oslo@trade.gov.pl www.oslo.trade.gov.pl Na poczÄ…tku 2009 roku potencjaÅ‚ energii wodnej w Norwegii wynosiÅ‚ 205 TWh/rok, z czego ok. 60 procent zostaÅ‚o już wykorzystane. Z pozostaÅ‚ych 83 TWh, 45 TWh znajduje siÄ™ na obszarach prawnie chronionych. Energetyka wiatrowa. Wykorzystanie energii wiatru w Norwegii jest obecnie w fazie rozwojowej. Roczna produkcja energii z wiatru wyniosÅ‚a w 2007 roku 0,9 TWh co stanowiÅ‚o znikomÄ… część krajowej produkcji energii elektrycznej (okoÅ‚o 1 %). Wszystkie istniejÄ…ce obecnie elektrownie wiatrowe sÄ… konstrukcjami nowymi, dlatego też nie ma potrzeby ich wymiany czy też modernizacji. PotencjaÅ‚ lÄ…dowej energii wiatru w Norwegii jest bardzo duży. W analizie możliwoÅ›ci przeprowadzonej przez NorweskÄ… DyrekcjÄ™ Zasobów Wodnych i Energii (Norges vassdrags- og energidirektorat NVE)1 oraz Enova2 ustalono, że do 2025 roku możliwe bÄ™dzie dostarczenie miÄ™dzy 5800 MW a 7150 MW energii pochodzÄ…cej z wiatru, co odpowiada stosunkowo 17,5 TWh i 21,5 TWh energii. W 2008 roku Enova wprowadziÅ‚a system wsparcia dla inwestycji w energetykÄ™ wiatrowÄ…. Planuje siÄ™ przeprowadzenie dwóch rund naboru wniosków, przeznaczajÄ…c na pierwszÄ… z nich wsparcie ekonomiczne w wysokoÅ›ci 1 miliarda koron (ok. 500 milionów zÅ‚otych). Energia cieplna. Produkcja elektrycznoÅ›ci w Norwegii z elektrowni cieplnych wynosi okoÅ‚o jeden procent. OpÅ‚acalność dziaÅ‚ania elektrociepÅ‚owni gazowych stanęła pod znakiem zapytania z powodu stosunku ceny prÄ…du do ceny gazu. PrzykÅ‚adem tego może być, uruchomiona w 2008, elektrociepÅ‚ownia gazowa w KårstÅ‚, która ze wzglÄ™dów ekonomicznych nie byÅ‚a uruchamiana przez wiÄ™kszÄ… część roku. 1 www.nve.no 2 Enova (www.enova.no) jest spółkÄ… zaÅ‚ożonÄ… w celu promowania przyjaznego dla Å›rodowiska wytwarzania oraz zużycia energii, posiadana przez Departament ropy i energii (Olje- og energidepartementet). 3 tel: (+47)22602448, (+48)222197274 Uranienborg terrasse 11 fax: (+47)22565381 0351 Oslo, Norway e-mail: oslo@trade.gov.pl www.oslo.trade.gov.pl Sieci ciepÅ‚ownicze. Ostatnimi laty zaobserwować można znaczÄ…cy wzrost wykorzystania rozwiÄ…zaÅ„ zwiÄ…zanych z zastosowaniem sieci ciepÅ‚owniczych w Norwegii. W przeciÄ…gu ostatnich 14 lat produkcja ciepÅ‚a przeznaczonego do zaopatrzenia sieci ciepÅ‚owniczych i wniosÅ‚a w 2007 roku okoÅ‚o 3,4 TWh. Ocena stanu infrastruktury. W opublikowanym w 2010 roku raporcie State of the Nation , opisujÄ…cym stan krajowej infrastruktury, norweskie Stowarzyszenie Inżynierów Doradców (Rådgivende IngeniÅ‚rers Forening RIF)3 stwierdziÅ‚o, że norweska infrastruktura energetyczna zachowuje wysoki standard, dziÄ™ki wÅ‚aÅ›ciwemu zarzÄ…dzaniu powiÄ…zanemu z odpowiednim wyposażaniem oraz rozwojem . W niniejszym raporcie stan infrastruktury produkcji energii zostaÅ‚ oceniony na 44, natomiast tendencja poziomu inwestycyjnego w niniejszym sektorze zostaÅ‚a oceniona pozytywnie.5 3 Rådgivende IngeniÅ‚rers Forening RIF (www.rif.no) jest odpowiednikiem polskiego Stowarzyszenia Inżynierów doradców i rzeczoznawców SIDiR (www.sidir.pl). 4 Skala od 1 do 5, gdzie 5 jest przyjÄ™to za rezultat najlepszy. 5 Tendencja mierzona stosunkiem inwestycji w danym sektorze w roku poprzedzajÄ…cym. PrzyjÄ™te wyniki tendencji w raporcie to: pozytywna, niezmienna, negatywna. 4 tel: (+47)22602448, (+48)222197274 Uranienborg terrasse 11 fax: (+47)22565381 0351 Oslo, Norway e-mail: oslo@trade.gov.pl www.oslo.trade.gov.pl Opracowanie jest wÅ‚asnoÅ›ciÄ… WydziaÅ‚u Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Norwegii. Dalsza publikacja dozwolona jest wyÅ‚Ä…cznie po uzyskaniu zgody wydawcy. W niniejszej sprawie prosimy o kontakt z biurem WPHI Oslo: WydziaÅ‚ Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Oslo Uranienborg terrasse 11 Oslo 0351, Norwegia tel.:(47)22602448, (48)222197274 fax: (47)22565381 e-mail: oslo@trade.gov.pl 5