Listy od Piotra Listy od Piotra Listy od Piotra Listy od Piotra Listy od Piotra W trzeciej części listu dotyczącego mozliwości zamiany typów Gdy się nie ma, co się lubi, elementów omówimy kolejne podzespoły. to się lubi, to się lubi, to się lubi, to się lubi, to się lubi, co się ma! co się ma! co się ma! co się ma! co się ma! część 3 Diody W wielu układach cyfrowych i analo- gowych występują diody małej mocy. W wykazie elementów podaje się jakiś konkretny typ, na przykład 1N4148, bo jest to obecnie najpopularniejsza na świecie dioda małej mocy. Tymczasem w większości przypadków można tam zastosować dowolne diody krzemowe. Ty z rozbiórki starych urządzeń masz za- pewne jakieś małe diody, w szklanej czy plastikowej obudowie. Praktycznie we wszystkich diodach w szklanej i plastiko- wej obudowie (zwykłych i Zenera), pas- praktyczną radę: w obwodach zasilania Pamiętaj, że diody Zenera zawsze można kiem oznaczono katodę (wyjątkiem są stosuj wyłącznie diody prostownicze łączyć szeregowo (nigdy równolegle) diody produkcji b. ZSRR). Spotkasz więc o średnicy wyprowadzeń powyżej i trzeba pamiętać o maksymalnej dopu- diody BAY, BAYP, BAP, BAV, BACP, itd. 0,7mm. szczalnej mocy strat, która jest iloczy- Niektóre oznaczone są literami i cyframi, Na rynku występuje też wiele goto- nem napięcia Zenera i prądu pracy (małe ale niestety wiele takich diod ma ozna- wych mostków prostowniczych, o prą- szklaczki - do 400mW, starsze z metalo- czenie w postaci kolorowych pasków dzie pracy minimum 0,8A - możesz je wym kapturkiem - tylko 250mW, a więk- lub kropek. Wcale nie musisz ich para- równie śmiało stosować w swych ukła- sze od 1...5W). Zawsze diodę Zenera du- metrów szukać w katalogach. Niektóre dach. Pamiętaj także, że mostek złożony żej mocy możesz wykonać z użyciem z nich mają prąd pracy rzędu kilkudzie- z czterech diod 1-amperowych może tranzystora o odpowiedniej obciążalności rysunku 11 sięciu mA, inne nawet 200mA. Mam na- prostować prąd o natężeniu nie 1A, tylko (z radiatorem) według rysunku 11 rysunku 11. rysunku 11 rysunku 11 dzieję, że na podstawie schematu budo- 2A. Do prostowania większych prądów Diody możesz łatwo rozróżnić wanego urządzenia potrafisz z grubsza użyj odpowiednio większych diod lub i wstępnie sprawdzić w prostym ukła- rysunków 12 13 określić, przy jakim prądzie będzie praco- mostków - nigdy nie próbuj łączyć rów- dzie z rysunków 12 13. Najlepiej byłoby rysunków 12 i 13 rysunków 12 13 rysunków 12 13 wać w Twoim układzie dana dioda. Jeśli nolegle kilku diod. Przy większych napię- w roli woltomierza wykorzystać cyfrowy na przykład napięcie zasilania układu wy- ciach także nie warto łączyć szeregowo miernik uniwersalny (na zakresie 200V), nosi 12V, a rezystancje współpracujące kilku diod niskonapięciowych - lepiej ku- ale można wykorzystać woltomierz z diodą są rzędu 10kW, to prąd diody bę- pić jedną o wyższym napięciu pracy. wskazówkowy. W układzie tym możesz dzie rzędu miliampera. W takim miejscu Pamiętaj też, że w obwodach impul- rozróżnić anodę i katodę, czyli określić można bez obawy zastosować dowolną sowych (zasilaczach impulsowych, prze- biegunowość diody, a także sprawdzić, diodę krzemową. twornicach) w żadnym wypadku nie po- czy jest to zwykła dioda, czy dioda Zene- Nieco inaczej wygląda sprawa z dio- winno się stosować zwykłych diod pros- ra. Jeśli po dołączeniu badanej diody dami prostowniczymi do zasilaczy. Ge- towniczych rodziny 1N400X - tam muszą w kierunku zaporowym (rys. 12) napięcie neralnie, nawet przy małych prądach pracować diody szybkie. Ale to już temat wskazywane przez woltomierz zmniej- prostowanych, zalecam Ci stosowanie z innej bajki. szy się - dołączyłeś diodę Zenera, a na- w tym miejscu plastikowych diod o prą- Być może masz jakieś diody zagra- pięcie wskazywane przez woltomierz dzie pracy przynajmniej 1A, a nie malut- niczne, o oznaczeniu, którego nie potra- kich szklaczków . Najpopularniejsze fisz rozszyfrować. Nie martw się! Naj- obecnie diody 1A mają oznaczenie pierw po grubości wyprowadzeń określ 1N4001... 1N4007, ale możesz je zastą- w przybliżeniu, przy jakim prądzie mogą pić wieloma innymi, na przykład krajowy- pracować. Jeśli średnica wyprowadzeń mi BYP401, czy innymi BY. Aatwo je poz- wynosi 0,7...0,9mm, to ich prąd jest nie Rys. 11. Sposób nasz: diody prostownicze mają zdecydo- mniejszy niż 0,8A. wykonania diody wanie grubsze wyprowadzenia (o średni- Może się też zdarzyć, że wśród takich Zenera większej cy 0,7... 1mm). Zapamiętaj więc kolejną nieznanych diod trafią się diody Zenera. mocy. 59 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 11/96 Listy od Piotra Listy od Piotra Listy od Piotra Listy od Piotra Listy od Piotra itp.). Jeśli dany element przy pomiarach warkę lub konstruował prostownik aku- zachowuje się inaczej, niż opisałem, nie mulatorowy umożliwiający rozruch silni- zawsze jest to zepsuta dioda - nie wyrzu- ków samochodowych. caj go - być może przyda Ci się, gdy zo- Jeśli gdzieś w starym sprzęcie spo- rientujesz się, co to za wynalazek. tkasz stare krajowe tyrystory BTP - 6 lub W każdym razie na podstawie propo- 10-amperowe (metalowe ze śrubą), mo- nowanych pomiarów możesz posegre- żesz je spokojnie wyrzucić, chyba że pla- gować posiadane diody na kilka grup nujesz budowę jakiegoś układu prostow- i umieścić w oddzielnych pudełkach. Ja nika do akumulatorów z tyrystorową re- Rys. 12. Sprawdzanie diod w kierunku na przykład mam w swojej pracowni gulacją prądu. Także jeśli trafisz na czes- zaporowym. Diody 0,1A dwa spore pudełka, opisane Diody 0,1A kie triaki czy tyrystory (np. KT206 czy Diody 0,1A Diody 0,1A Diody 0,1A Diody 1A Diody 0,1A oraz Diody 1A Diody 0,1A Diody 1A. W pudełku Diody 0,1A KT207), radzę Ci je wyrzucić, żeby Cię Diody 1A Diody 0,1A Diody 1A Diody 0,1A przechowuję wszystkie małe diody krze- nie kusiło gdzieś je zastosować. Te mowe dowolnego typu i oznaczenia, szczytowe osiągnięcia dawnego prze- a w drugim - diody prostownicze o grub- mysłu RWPG mają bardzo dużą awaryj- szych wyprowadzeniach, o prądzie pracy ność i żeby zaoszczędzić sobie kłopotów mniej więcej 1A. związanych z naprawą, lepiej wydać pa- Jeśli nie masz odpowiedniego zapasu rę złotych i od razu zastosować nowo- tych dwóch rodzajów diod, radzę Ci ku- czesny triak czy tyrystor dobrej firmy. pić na giełdzie hurtem po 100 lub więcej Zresztą ogólnie rzecz biorąc, awaryj- Rys. 13. Sprawdzanie diod w kierunku sztuk diod 1N4148 i 1N4005...7. Nawet ność starych przyrządów półprzewodni- przewodzenia. przy takiej ilości nie będzie to duży wyda- kowych jest nieporównanie większa niż jest napięciem stabilizacji takiej diody. tek, bowiem cena jednostkowa w hurcie współczesnych. A czeska Tesla u wielu Jeśli wskazanie woltomierza nie zmieni wyniesie kilka groszy. konstruktorów zyskała sobie szczególnie się - dołączyłeś zwykłą diodę w kierunku Jeszcze słowo na temat diod LED. złą sławę właśnie ze względu na awaryj- zaporowym (wyjątkiem mogą być tzw. Obecnie na rynku występuje bardzo ność wielu swoich wyrobów. diody Schottky ego o niskim napięciu dużo typów nowoczesnych, wysoko- Mikrofony przebicia wstecznego i diody germano- sprawnych diod LED. Generalnie diody we, które przy napięciach powyżej 40V takie mogą pracować z prądem maksy- Stare mikrofony od pierwszych krajo- mogą już puszczać trochę prądu malnym 20...50mA, zależnie od typu. wych magnetofonów są dziś niewątpli- w kierunku zaporowym, oraz bardzo Dzięki dużej jasności świecenia, w prak- wym zabytkiem. Proponuję Ci rozebrać rzadko spotykane diody Zenera o wyso- tyce pracują one zazwyczaj przy prądach taki mikrofon, sprawdzić jak jest zbudo- kim napięciu stabilizacji np. 160V, które rzędu 2...10mA. Nie warto natomiast wany, ewentualnie odzyskać transforma- z kolei przy podanym napięciu jeszcze przechowywać bardzo starych krajo- torek mikrofonowy (jeśli był wbudowa- nie zaczną przewodzić prąd w kierunku wych diod LED, zwłaszcza produkcji Za- ny), a resztę spokojnie wyrzucić na wstecznym). kładów im. Róży Luksemburg, ponieważ śmietnik. Dziś masz do dyspozycji dobre Jeśli dołączysz diodę w kierunku prze- mają one zazwyczaj małą jasność, duży mikrofony elektretowe w cenie poniżej wodzenia (rysunek 13), woltomierz poka- rozrzut jasności między egzemplarzami 1zł. I tylko takie mikrofony stosuje się że jej napięcie przewodzenia. Dla typo- i dużą awaryjność. obecnie w prostych układach elektro- wych diod krzemowych (także diod Ze- Proponuję Ci natomiast zakupienie nicznych. nera), napięcie to wynosi około 0,6... gdzieś w hurtowni trzech paczek diod Mierniki wskazówkowe 0,8V. Gdy jest ono mniejsze, masz do (czerwone, zielone i żółte). Najbardziej Zbieraj starannie wszelkie mierniki czynienia z krzemową diodą Schott- uniwersalne są okrągłe diody z barwioną wskazówkowe, także wskazniki od mag- ky ego lub diodą germanową. Możesz mleczną soczewką - ja zawsze mam pod netofonów - staroświecki odczyt ana- wtedy jeszcze raz włączyć taką diodę ręką zapas takich diod (o średnicy 3mm). w kierunku zaporowym (rys. 12), a na- Obecnie (lato 96) przy 100 sztukach przy- logowy jest w wielu przypadkach dużo bardziej czytelny od cyfrowego; na pew- stępnie obniżając lub podwyższając na- zwoite diody Telefunkena możesz kupić no znajdziesz zastosowanie dla takich pięcie zasilające sprawdzić, przy jakim na giełdzie w cenie poniżej 10 groszy. wskazników. napięciu wstecznym może pracować da- Tyrystory na dioda. Przełączniki i złącza Diody germanowe poznasz też po ar- Gdy napotkasz gdzieś w starym chaicznej obudowie - szklanej (DOG, sprzęcie wielkie tyrystory o prądach pra- Starych, dużych przełączników i złącz AAP...) lub metalowej (np. DZG). cy powyżej 100A, zachowaj je. Przyda- nie warto przechowywać (chyba, że mają Małe szklane diody germanowe mogą dzą się, gdy będziesz udoskonalał spa- złocone styki - wtedy możesz je z zys- Ci się jeszcze przydać, natomiast więk- sze, prostownicze wyrzuć bez zastano- wienia - chyba, że urządzasz muzeum elektroniki. Natomiast wykryte diody Schottky ego są cennym znaleziskiem - są to nowoczesne, bardzo szybkie diody o małym napięciu przewodzenia, czyli małych stratach przy prostowaniu. Przy takim testowaniu dwukońcówko- wych elementów pochodzących z odzys- ku, a wyglądających na diody, możesz spotkać inne egzotyczne elementy (diaki, elementy zabezpieczające Trisil, Transil, 60 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 11/96 Listy od Piotra Listy od Piotra Listy od Piotra Listy od Piotra Listy od Piotra Głośniki i słuchawki Każdy hobbysta powinien mieć w swych zbiorach kilka głośników. Choć stare głośniki mają małą moc przy du- żych wymiarach, zawsze się przydadzą w jakichś eksperymentalnych układach. Cenne są miniaturowe głośniczki o średnicy 4...6cm, zwłaszcza te o impe- dancji większej niż 8W, niezastąpione w urządzeniach zasilanych z baterii. Sto- sunkowo dobrym głośniczkiem są słu- chawki telefoniczne W66 o rezystancji około 300W odzyskiwane ze starszych aparatów. Transformatory Ja obecnie nie zbieram transformato- rów sieciowych z demontażu, bowiem opracowując nowy układ muszę Ci za- wsze zaproponować jakiś typ dostępny w handlu. Ale mam jeszcze sporo róż- nych transformatorów sieciowych z dawnych czasów. Czasem okazują się przydatne - nawet te od odbiorników lampowych są potrzebne, gdy trzeba zrobić zasilacz o napięciu ponad 100V. kiem sprzedać). Jedynym wyjątkiem są Zbieraj natomiast przekazniki kontakt- Poza transformatorami sieciowymi, tu przełączniki obrotowe, które mogą się ronowe - często są potrzebne tylko ich cenną zdobyczą są transformatory mik- jeszcze przydać, zwłaszcza jeśli będą to rurkowe styki. rofonowe, a nawet miniaturowe trans- przełączniki w.cz. W Twojej pracowni przyda się praw- formatorki przeznaczone do starych prze- Problematyczna jest sprawa popular- dopodobnie kilka przekazników telefo- ciwsobnych wzmacniaczy mocy - na nych niegdyś przełączników typu Isostat. nicznych . Szczególnie cenne są stare, przykład najpopularniejszy Td48. Z po- Ja ich nigdzie nie stosuję, ale wiem, że duże przekazniki B2, czy C11 z uzwoje- mocą takich transformatorków uzyskasz wielu amatorów jeszcze używa ich niami 2x400...2x500W. Są znakomitą po- w prosty sposób pełne oddzielenie galwa- w swoich konstrukcjach. mocą przy testowaniu urządzeń telefo- niczne obwodów sygnałowych w sprzęcie Dyskusyjna jest także sprawa złącz. nicznych. Przekazniki takie mogą też po audio. Jest to często potrzebne w więk- Osobiście radzę Ci stosować typowe drobnej przeróbce, pełnić rolę elektro- szych instalacjach nagłośnieniowych, gniazda i wtyki, powszechnie dostępne magnesów. Natomiast popularne daw- aby uniknąć kłopotów z przydzwiękiem. na rynku. Zastosowanie egzotycznych, niej przekazniki Mt-6 i Mt-12 straciły na Elementy w.cz. niepowtarzalnych złączy czy przełączni- znaczeniu. Ze względu na konstrukcję ków z demobilu wiąże się z ryzykiem kło- nie powinno się ich stosować do obwo- Ja w swej praktyce wykonałem tylko potów w przypadku ich uszkodzenia. dów sieci 220V (choć dawniej amatorzy kilka prostych urządzeń w.cz. Nie znam Dlatego stosuj raczej typowe złącza sto- powszechnie je tam stosowali). Dziś do tej dziedziny, ale mam w swych zapa- sowane dziś w sprzęcie audio i kompu- obwodów sieci energetycznej stosuje sach, w oddzielnych pudełkach, sporo terowym. się krajowe przekazniki RM81 o obciążal- podzespołów do urządzeń w.cz. Czasem Stanowczo odradzam Ci też samo- ności 16A, a coraz częściej także znacz- się przydają. A jeśli Ty planujesz zagłębić dzielne wykonywanie złącz i przełączni- nie mniejsze RM96 i ich zagraniczne się w tę piękną dziedzinę, takie elementy ków (kiedyś na przykład proponowano pierwowzory o prądzie do 10A. z odzysku będą wręcz niezastąpione. Do- przeróbkę potencjometru suwakowego na przełącznik wielopozycyjny). Takie sa- moróbki są zwykle bardzo zawodne. Mam nadzieję, że jesteś zbyt leniwy, że- by własnoręcznie wykonywać takie wy- nalazki. Przekazniki i styczniki Używane przekazniki i styczniki mają zazwyczaj wypalone styki. Jeśli potrafisz to sprawdzić (i ewentualnie poprawić styki), mogą się przydać. Ale nie stosuj ich w urządzeniu, które ma dłuższy czas bezawaryjnie pracować. Lepiej kup no- woczesny element. Wiem, że przekazni- ki są dość drogie, ale lepiej od razu wy- dać parę złotych, niż potem przerabiać płytkę, aby zastąpić dinozaura nowym elementem. 61 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 11/96 Listy od Piotra Listy od Piotra Listy od Piotra Listy od Piotra Listy od Piotra tyczy to zwłaszcza cewek i rdzeni ferry- Natomiast problem obudów stracił elementów, najpierw spróbuj rozryso- towych oraz wszelkich kondensatorów swoją ostrość - dziś można w każdym wać schemat układu na podstawie płytki zmiennych. Na pewno warto też mieć sklepie elektronicznym dostać wiele es- drukowanej i sprawdz jaką wartość mają w swych zbiorach kilka rdzeni ferryto- tetycznych obudów z tworzywa. współpracujące elementy. To często po- wych, zwłaszcza gdy są to rdzenie wal- maga odróżnić na przykład zwykły bipo- Nieznane elementy cowe przydatne do wykonania anteny larny tranzystor od MOSFETa, czy tran- elektroniczne ferrytowej. zystor od tyrystora. Oczywiście do tego potrzebna jest pewna wiedza o tych ele- Przy rozbiórce starego sprzętu zapew- Elementy mechaniczne mentach. ne napotkasz elementy, których nijak nie Może tu Cię zaskoczę: dla mnie naj- Na koniec jeszcze raz zachęcam Cię potrafisz zidentyfikować. Jeśli pochodzą cenniejszym towarem z demobilu są one na przykład ze sprzętu pomiarowe- do zachowania równowagi: w opracowy- właśnie elementy mechaniczne: śruby, wanych przez siebie konstrukcjach wy- go, medycznego, telekomunikacyjnego podkładki, wsporniki, tulejki, nakrętki, ra- korzystuj elementy nowoczesne, nawet a nie z urządzeń powszechnego użytku, diatory. Często właśnie te mechaniczne gdy trochę kosztują, a starsze elementy być może są to bardzo cenne egzotyczne drobiazgi, a właściwie ich brak, psuje ra- podzespoły. Na pewno zachowasz je zastępcze stosuj rozumnie tylko w razie dość z elektronicznej twórczości - gdy konieczności. w swych zbiorach. jest kłopot z umocowaniem płytki w obu- Gdy nie wiesz, co to za element, Piotr Górecki Piotr Górecki Piotr Górecki Piotr Górecki Piotr Górecki dowie. Zwróć więc uwagę na te drobne, a urządzenie nie jest zanadto skompliko- a przydatne elementy. wane, nie wypruwaj od razu wszystkich Cd. ze str. 15 Nie wiemy, czy obecnie prowadzone są cji. Jest jeszcze coś, co bardzo mi się po- jakiekolwiek praktyczne kursy szkoleniowe doba w obu miesięcznikach. Chodzi mi Zbigniew Wojciechowski z Lubaczowa w zakresie serwisu urządzeń RTV. Trzeba o ten szczególny, ciepły kontakt z czytel- postawił kilka pytań. Odpowiadamy: mieć świadomość, że dobrzy fachowcy nikami, zwłaszcza w EdW. (...) Kostki CMOS 4066, czyli zestawu czterech mają dużo pracy, a ponadto mało który Dalej Ireneusz dzieli się doświadczeniami kluczy analogowych, nie można wyko- chciałby zdradzać przyszłej konkurencji nt. wykonywania płytek. rzystywać przy częstotliwościach rzędu ciężko zdobyte doświadczenia. Dlatego Dziękujemy za list! Rozważymy też kwestie 100MHz. Przyczyną jest występowanie jeśli nawet gdzieś są takie kursy, to mała dotyczące projektu rozbudowanego mo- pewnej pojemności między wejściem, szansa, że będą prowadzone przez do- nitora napięcia sieci. Jednak według na- a wyjściem wtedy, gdy klucz jest za- świadczonych praktyków. Podobnie jest szej wiedzy, skutecznym i niezawodnym mknięty (rzędu 0,5pF). Sygnały o tak wiel- z dostępnymi książkami - praktycznie nie zabezpieczeniem przed nadmiernym wzros- kich częstotliwościach przenikają przez tę ma publikacji uczących naprawy współ- tem napięcia sieci byłoby użycie tzw. prze- pojemność. czesnego sprzętu. Niestety, doświadcze- kazników nadnapięciowych, używanych Natomiast kostka ta, i pokrewne, np. nia trzeba pomału nabierać samodziel- w niektórych działach energetyki. 4051, 4052, 4053, jest bardzo często z po- nie. wodzeniem wykorzystywana do przełą- Przy okazji zwracamy się z apelem do ser- Swoją metodę wykonywania płytek opi- czania sygnałów audio i wideo m.cz, czy- wisowców, którzy gotowi byliby uchylić sał również M. Adamczyk, nasz Czytelnik li mniej więcej do częstotliwości 5...6MHz. rąbka zawodowej tajemnicy, aby po- z Niedzicy. Nie potrafiliśmy odcyfrować W zasadzie kostek tego typu można uży- dzielili się doświadczeniem. Gotowi jesteś- z nagłówka listu jego imienia, ale zacytu- wać do przełączania zakresów w mierni- my otworzyć stosowny dział - Serwis . jemy fragmenty listu: kach, ale należy wziąć pod uwagę, że Sprawa wbudowania zdalnego sterowa- Chwała wam za to oraz podziękowanie, włączony klucz ma rezystancję rzędu nia do starszego sprzętu jest ciekawa, ale że to już 8 numer o tej samej cenie 3,90zł. 50...500W, zależnie od wartości napięcia kontrowersyjna. Czy warto to robić? Opi- (...) Kochani, czyńcie tak dalej, bo my zasilającego kostkę, i choć to może wy- nie są podzielone. hobbyści, tak długoletni, jak i początkują- dać się dziwne - ta rezystancja może Szerokie możliwości daje układ SAA3049, cy, cenimy was i będziemy cenić za to, wprowadzać zniekształcenia nieliniowe. odbiornik kodu RC-5, przedstawiony że całe pismo jest na temat, który nas in- Trzeba też mieć świadomość, że przełą- w EdW 9/96. Jeśli Czytelnicy są zaintere- teresuje. Za wstawienie wkładki z rysunka- czane sygnały muszą mieścić się w zakre- sowani cyfrowymi potencjometrami czy mi ścieżek w skali 1:1 stokrotne dzięki - sie napięć zasilania kostki, czyli maksy- wykorzystaniem procesorów dzwięku (np. wasze rozumienie potrzeb czytelników tyl- malnie 0...+18V, albo ą9V przy zasilaniu TDA1524A), prosimy o listy. ko zasługuje na uznanie. Profesjonalnie symetrycznym. wykonane płytki oferowane przez was to Ze starego czarno-białego telewizora A oto fragmenty listu Ireneusza Ziółkows- jest coś, jednak ich cena + VAT + wysyłka teoretycznie można zrobić bardzo kiepski kiego z Piły: to nieraz cena całego urządzenia i wyko- oscyloskop. Znamy kilka propozycji ukła- Serdecznie Was witam i dziękuję za to, co nanie samemu płytki daje obniżenie kosz- dowych, prezentowanych swego czasu robicie. Nie będę się rozwodził z pochwa- tów i satysfakcję, że się samemu wszystko w literaturze amatorskiej. Jednak w prak- łami, bo nie jestem ani pierwszy, ani wykonało. (...) tyce gra nie jest warta świeczki. Nie zna- ostatni. Wystarczy, że zmobilizowaliście Odnośnie odpowiedników układów cyf- my nikogo, kto wykonałby taki oscyloskop mnie, abym po raz pierwszy w życiu (a rowych wyjaśniamy, że ogromną więk- i go używał. Wykonanie dobrego oscylo- mam już 38 lat - niestety) napisał list poza szość układów wykonujemy i będziemy skopu wykorzystującego telewizor koszto- rodzinę, czy przyjaciół. Czytam Elektroni- wykonywać z użyciem kostek z rodziny wałoby znacznie więcej, niż... dobry kolo- kę Praktyczną i Elektronikę dla Wszystkich CMOS 4000. Mają one inny układ wypro- rowy telewizor 21'. Dlatego naprawdę od pierwszych numerów i prawie zawsze wadzeń, niż układy TTL o analogicznych nie warto zawracać sobie głowy tym te- znajduję coś dla siebie. Oczywiście zdaję funkcjach. Klasyczne kostki TTL z rodziny matem. sobie sprawę, że każdy elektronik (ja jes- 7400, 74H00 czy 74S00 to dziś już absolut- Godnym uwagi jest natomiast temat Os- tem technikiem elektrykiem) posiada ny przeżytek - w układach komputero- cyloskop na PC-cie , czyli układ wykorzys- własne preferencje i trudno każdego wych i mikroprocesorowych używa się tujący szybki przetwornik analogowo-cyf- uszczęśliwić. Dlatego nie domagam się wersji 74HCT00, 74HC00, 74LS00 i jeszcze rowy, komputer i odpowiednie oprogra- tematu dla siebie (chociaż lubię elektro- nowszych. Gruntowna prezentacja do- mowanie. Przykład realizacji prostego akustykę, PC-ty i różne proste układy do stępnych dziś układów cyfrowych pojawi układu tego typu zaprezentujemy w jed- zastosowania w domu i pracy), ale muszę się na łamach EdW prawdopodobnie już nym z następnych numerów EdW. prosić o zachowanie rozsądnych propor- za miesiąc lub dwa. 62 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 11/96