16.Roznica w budowie bakterii i grzybow.
Bakterie-komórka prokariotyczna
-koliście zwinięta podwujna nić DNA-nukleotyd,brak jądra
-bez retikulum
-cytoplazama gęsta nie wykazuje ruchów, brak aparatów Golgiego i retikulum, mogą na jej obszarze występować materiały zapasowe (glikogen, tłuszcze, białka, wolutyna)
-mezosomy (pełnią role taką jak mitochondrium w kom.eukaryota)
-brak plastydów-u niektórych bakterii występują ciała chromatoforowe czyli odpowiedniki chloroplastów. Są to kuliste, owalne lub bardzo wydłużone pęcherzyki zawierające barwniki fotosyntetyczne i odpowiednie zestawy enzymów. Występują one w komórkach bakterii fotosyntetyzujących.
-ściana komórkowa zbudowania z mukopeptyd
-oddychanie bardzo często tlenowe,może też być beztlenowe
-są zdolne do wiązania azotu atmosferycznego
-otoczka śluzowa- (węglowodorowa nie u wszystkich, ale u wielu)- chłonie wodę i ją gromadzi, tworzy osłonkę przetrwalnikową, osłona przed przeciwciałami, umożliwia tworzenie się koloni
-niektóre komórki wytwarzają rzęski służące do poruszania się, fimbrie (białkowe wyrostki cieńsze i krótsze od rzęsek, służą do przyczepiania się do różnych powierzchni a tzw. fimbrie płciowe do rozpoznawania osobników przeciwnej "płci".), otoczki śluzowe oraz ciała chromatoforowe
-wiele bakterii posiada plazmidy, czyli niewielkie cząsteczki DNA występujące poza nukleoidem związane m.in. z "płcią" komórek i opornością na antybiotyki
-kształty bakterii- bakterie kuliste: dwoinki (diplococcus), czworniaki (tetracoccus), paciorkowce (streptococcus), pakietowce (sarcina), gronkowce (stafylococcus); bakterie walcowe- pałeczki (bacterium), laseczki (bacillus), maczugowce, wrzecionkowce; bakterie spiralne (spirillum): przecinkowce, śrubowce, krętki, promieniowce
-komórka bakterii jest całkowicie samowystarczalna
-mają zdolność wytwarzania przetrwalników

Grzyby-komórka eukariotyczna
-ściana komórkowa zbudowana z chityny
-posiadają jądro i jąderko
-obecne retikulum, ruchy cytoplazmatyczne
-mitochondrium
-oddychają tlenowo, ewentualnie fermentacja
-nie są zdolne do wiązania azotu atmosferycznego
-mają budowę nitkowatą- rozgałęzione komórki-strzępki tworzą grzybnie (może być ona zredukowana do jednej komórki

17. Wirusy- budowa, znaczenie
Wirusy (łac. virus - trucizna) - zbudowane z białek i kwasów nukleinowych skomplikowane cząsteczki organiczne nie posiadające struktury komórkowej, namnażają się przez infekowanie żywych komórek. Wirusy wykorzystują do namnażania aparat kopiujący zawarty w komórkach. Zawierają materiał genetyczny w postaci RNA (retrowirusy) lub DNA, wykazują jednak zarówno cechy komórkowych organizmów żywych, jak i materii nieożywionej.
Cechy materii ożywionej:
-zbudowane są ze związków organicznych występujących tylko w organizmach żywych: białek, lipidów, kwasów nukleidowych
Cechy materii nieożywionej:
-nie wykazują budowy komórki zgodnej z teorią komórkową-nie są organizmami
-nie są zdolne do wykazywania funkcji życiowych poza komórką żywiciela
-informacja genetyczna zawarta jest albo w DNA albo w RNA-nigdy w obu naraz

BUDOWA
-kapsyd, czyli płaszcz białkowy, okrywający kwas nukleinowy, zbudowany z białkowych łańcuchów zwanych kapsomerami
kwas nukleinowy, niosący informację genetycznie niezbędną do replikacji oraz kodujący białka strukturalne (kapsomery) i ewentualnie enzymy (np. odwrotną transkryptazę)
-was nukleinowy wraz z kapsydem nazywamy nukleokapsydem
Oprócz tego, niektóre wirusy mogą być otoczone dodatkową osłonką lipidową
Wirusy są zdolne do reprodukcji tylko w ciele żywiciela, poza nim nie wykazują żadnych funkcji

Znaczenie wirusów dla człowieka ma przede wszystkim charakter negatywny, gdyż w wielu przypadkach są one czynnikiem chorobotwórczym, wywołującym różne, czasem bardzo groźne schorzenia u człowieka, roślin i zwierząt.
Znaczenie medyczne:
Wirusy wywołują wiele chorób, których leczenie jest często bardzo trudne, gdyż nie posiadają własnego metabolizmu, który można by zablokować, jak to robią antybiotyki w przypadku bakterii.
Sytuację komplikuje fakt, iż zakażeniom wirusowym mogą towarzyszyć infekcje bakteryjne. Zakażenia mogą nawracać (latencja), mogą także wywoływać choroby nowotworowe lub też ujawniać się po bardzo długim czasie, doprowadzając nawet do śmierci. Wiele chorób wirusowych jest nadal nieuleczalnych (np. wścieklizna lub AIDS).
Obecnie najskuteczniejszą metodą walki z chorobami wirusowymi są szczepienia. Leczenie infekcji wirusowej jest trudne i większości metod polega na ograniczeniu dalszego rozwoju infekcji, co przekształca chorobę wirusową w chorobę przewlekłą. Mały arsenał leków przeciwwirusowych można podzielić na:
-substancje wzmacniające układ odpornościowy w walce z wirusami - np. interferon w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby,
-substancje blokujące rozwój wirusa, np. poprzez blokadę białek wirusowych,
-substancje blokujące białka receptorowe, uniemożliwiające przyłączanie wirusów do błony komórkowej.

21. Budowa i funkcje nukleoidu bakteryjnego
Nukleoid, dawniej genofor, prokarion (chromosom bakteryjny) - obszar cytoplazmy komórek prokariotycznych bakterii, sinic i wirusów, w którym znajduje się kolista nić kwasu deoksyrobonukleinowego (DNA)zawierająca geny kontrolujące procesy życiowe komórki. Jest odpowiednikiem jądra komórkowego i takie też pełni funkcje, nie jest otoczony błoną jądrową.