Pytania do egzaminu z anatomii i fizjologii dla zaocznego technikum
weterynaryjnego

1. Przyporządkuj poprawne opisy do nazw nauk zajmujących się ciałem zwierząt

A. anatomia ………………………..
B. fizjologia ………………….…….
1. Nauka zajmująca się dziedziczeniem cech
2. Nauka zajmująca się funkcjonowaniem organizmu
3. Nauka zajmująca się budową organizmu

2. Podkreśl wytwory naskórka

a/ Skóra właściwa b/ Włosy c/ Paznokcie
d/ Tkanka tłuszczowa e/ Gruczoły potowe i łojowe
f/ Trądzik pospolity

3. Obok zdań zawierających prawdziwe informacje dotyczące udzielania pierwszej
pomocy przy oparzeniach człowieka/zwierzęcia wpisz literę P, a obok zdań
zawierających fałszywą informację literę F

A. Należy schłodzić oparzone miejsce ....... B. Trzeba natłuścić kremem oparzenie ……
C. Należy usunąć uszkodzony naskórek D. Kontakt z lekarzem wet lub farmaceutą

4. Podkreśl punkt zawierający tylko nazwy elementów szkieletu osiowego

a/ Klatka piersiowa, kręgosłup, kończyny b/ Klatka piersiowa, kręgosłup, czaszka
c/ Czaszka, kończyny, kręgosłup d/ Miednica, kończyny, czaszka

5. Zaznacz poprawne zakończenie zdania W skład klatki piersiowej wchodzą żebra

a/ prawdziwe, rzekome i wolne b/ prawdziwe, piersiowe i mostek
c/ rzekome, piersiowe i prawdziwe d/ kręgowe, prawdziwe i wolne

6. Do stawów kulistych u ludzi i zwierząt zaliczamy stawy

a/ ramienny i łokciowy b/ biodrowy i łokciowy
c/ ramienny i biodrowy d/ łokciowy i kolanowy

7. Podkreśl nazwę błony otaczającej kość, zawierającej komórki kościotwórcze, naczynia
krwionośne i nerwy

a/ istota gąbczasta b/ nasada c/ okostna d/ ścięgno

8. Uzupełnij schematy trawienia (rozkładu substancji)

a/ cukry złożone ………………………………….
b/ białka …………………………………
c/ tłuszcze …………….. + ……………..

9. Podkreśl nazwę elementu (-ów) układu pokarmowego, w którym odbywa się
wchłanianie strawionego pokarmu

a/ żołądek b/ jelito grube c/ wątroba d/ jelito cienkie e/ przełyk

10. Obok zdań zawierających prawdziwe informacje napisz P, a obok fałszywych F.

a/ W trzustce są produkowane enzymy trawienne oraz hormony ………
b/ Szkliwo występuje na powierzchni zębów ………
c/ Dwunastnica jest początkowym odcinkiem jelita grubego ………..

d/ Perystaltyka jelita cienkiego przesuwa treść pokarmową ………
e/ Wątroba przekształca trujące substancje w nieszkodliwe związki ……
f/ Szybkie spożywanie jest korzystniejsze dla układu pokarmowego niż powolne……
11. Dopasuj do tętnic i żył właściwe określenia.
a/ cienkie ściany b/ grube, sprężyste ściany c/ duże ciśnienie krwi d/ małe ciśnienie krwi
e/ krew płynie z tkanek do serca f/ krew płynie z serca do tkanek g/ brak zastawek

tętnice ……….………………….
żyły ………………………………
12. Przyporządkuj nazwom narządów układu oddechowego ich funkcje
A. Jama nosowa …… B. Krtań ….. C. Oskrzela …… D. Płuca …….
a/ wymiana gazowa b/ wytwarzanie głosu c/ wytwarzanie energii d/ doprowadzanie
powietrza do płuc e/ ogrzewanie, oczyszczanie i nawilżanie powietrza
13. Uzupełnij zdanie
Do mięśni oddechowych należą ……………….. i ………………….
14. Podkreśl przykłady zachowań niekorzystnie wpływających u ludzi na układ
wydalniczy
a/ Kacper ubiera się stosownie do warunków pogodowych
b/ Ola pije bardzo mało płynów w ciągu dnia
c/ Zosia używa dużo soli w jedzonych potrawach
d/ Karol długo przetrzymuje mocz
e/ Paweł codziennie zmienia bieliznę
15. Zaznacz poprawne zakończenie zdania
Stałe warunki środowiska wewnętrznego organizmu to

a/ stałocieplność b/ układ nerwowy c/ homeostaza d/ fizjologia

16. Przyporządkuj nazwy elementów skóry do odpowiednich opisów

A. Zbudowany z kilku warstw komórek …………..
B. Biorą udział w usuwaniu zbędnych związków z organizmu …………
C. Dostarczają skórze składników odżywczych …………
D. Zapewniają natłuszczenie skóry i włosów ………….
E. Odbierają bodźce z otoczenia …………
F. Zawierają naczynia krwionośne i włókna nerwowe ………
a/ skóra właściwa b/ naskórek c/naczynia krwionośne d/ receptory
e/ gruczoły łojowe f/ gruczoły potowe g/ włosy

17. Wyjaśnij, w jaki sposób należy dbać o higienę skóry zwierzęcia ………………………

………………………………………………………………………………………………

15. Zaznacz nazwę kości krótkiej

a/ kość ramienna b/ kość nadgarstka c/ paliczek d/ kość udowa

16. Zaznacz poprawne zakończenie (-a) zdania

Brak witaminy D3 w organiźmie może spowodować chorobę zwaną ………………..
a/ reumatyzmem b/ płaskostopiem c/ krzywicą d/ złamaniem

17. Bakterie ludzi i zwierząt przyczyniają się do

a/ anoreksji b/ bulimii c/ zatruć d/ glistnicy

18. Do wymienionych funkcji dopisz nazwy odpowiednich części układu pokarmowego

a/ Wytwarzanie żółci. - ……………………………..
b/ Przesuwanie pokarmu z gardła do żołądka. - …………………………..
c/ Wytwarzanie enzymów trawiących tłuszcze, cukry i białka oraz hormonów ……………
d/ Wytwarzanie kwasu solnego i enzymów trawiennych ……………

19. Zaznacz funkcję krwi

a/ Izoluje organizm od otoczenia b/ Wyzwala skurcze serca
c/ Transportuje związki wytwarzane w komórkach organizmu
d/ Przepływając przez naczynia krwionośne jamy nosowej odbiera bodźce węchowe

20. Obok zdań zawierających prawdziwe informacje postaw literę P, obok fałszywych F.

a/ Istotą oddychania wewnątrzkomórkowego jest uzyskanie energii z utleniania substancji
odżywczych …………

b/ Energia uwolniona w procesie oddychania jest zatrzymywana przez związek
wysokoenergetyczny zwany ATP …….
c/ W procesie oddychania najczęściej zużywane są białka …….
d/ Wymiana gazowa odbywa się na zasadzie dyfuzji ……
e/ Przenikanie tlenu z powietrza do krwi zachodzi w krtani …….

21. Zaznacz poprawne zakończenie zdania

Układ wydalniczy pełni funkcję regulacyjną polegającą na ….
a/ Wyrównywaniu ciepłoty ciała
b/ Odzyskiwaniu z moczu w razie potrzeby wody i soli mineralnych
c/ Regeneracji zużywających się składników komórek
d/ Regulowaniu pracy innych narządów układu wydalniczego

22.

Tłuszcze są najbardziej kaloryczną grupą pokarmu. Czy w zdrowym organiźmie

mogą być substancją budulcową ? Jeśli tak, to podaj przykład.
……………………….…………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

23

. Rola śliny w procesie trawienia ………………………………………………..……..

…………………………………………………………………………………………………...
24. Zawał serca jest spowodowany zamknięciem a/ żyły odprowadzającej krew z serca,
b/ aorty, c/ tętnicy wieńcowej, d/ tętnicy płucnej
25. Wybierz właściwe zakończenia zdania. a/ hemoglobina występuje w trombocytach,
b/jest czerwonym białkiem rozpuszczonym w osoczu, c/ potrafi przyłączać i oddawać tlen,
d/ ma za zadanie dostarczać cukier do wątroby, e/jest zawarta w erytrocytach
26. Zaznacz elementy należące do barier obronnych organizmu zwierzęcia
Skóra, surowica, błony śluzowe, łzy, antygeny, ślina, kwas solny
27. Połącz w pary nazwy hormonów z nazwami narządów
adrenalina………….., insulina …………., androgeny…………., tyroksyna………….
1. trzustka 2. jajnik 3. przysadka mózgowa 4. tarczyca 5. nadnercza 6. jądra
28. Wymień czynności życiowe organizmu żywego ………………………………………….
……………………………………………………………………………………………..
29. Do czego służą mitochondria …………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………..
30. Czym zajmuje się histologia ……………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………..
31. Podaj znane Ci źródła wiedzy biologicznej ……………………………………………
………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………….
32. Do czego służą rybosomy i gdzie występują
………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………..
33. Co to jest oddychanie
……………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………
34. Rodzaje procesów oddechowych i ich cechy charakterystyczne ……………………….
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..

35. Białka są podstawowym materiałem budulcowym organizmów żywych. Pomijając
ich zjadanie przez organizm (np. w sytuacji głodu), w jakich jeszcze procesach biorą
udział?
…………………………….... ……………………………… …..………………………….
36. Na jakie grupy funkcjonalne dzielimy substancje pokarmowe?
……………………………… ……………………………… ………………………………
37. Omów objawy hiperwitaminozy C zaistniałej w warunkach naturalnych
………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………..
38. Jaką rolę pełnią w organizmie sole mineralne
………………………………………………………………………..…………………………
…………………………………………………………………………………………………..
38. Rola śliny w procesie trawienia…………..………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………...
40. Zaznacz składniki pokarmowe o znaczeniu energetycznym. a/ białka, b/ tłuszcze,
c/witaminy, d/węglowodany, e/sole mineralne, f/owoce, g/ kapusta.
41. Zaznacz grupę pierwiastków, które wchodzą w skład kości i zębów
Fe, Mg, J P, Ca, F Fe, Mg, P J, Mg, P
42. Podaj zestaw witamin rozpuszczalnych w tłuszczach
……………………………………………………………………………………………….
43. Wskaż grupę wyrażeń charakteryzującą funkcje wątroby.
a/ trawienie pokarmów, b/ magazynowanie substancji odżywczych, c/ detoksykacja
trawionych pokarmów, d/ wchłanianie pokarmów, e/ wydzielanie żółci, f/ wydzielanie
enzymów trawiennych,
44. Wylicz składniki krwi …………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………….
45. Wybierz właściwe zakończenia zdania. Hemoglobina a/ występuje w trombocytach,
b/ jest czerwonym białkiem rozpuszczonym w osoczu, c/ potrafi przyłączać i oddawać tlen, d/
ma za zadanie dostarczać cukier do wątroby, e/ jest zawarta w erytrocytach
46. Serce człowieka zbudowane jest z a/ mięśnia poprzecznie prążkowanego którego
czynność nie podlega naszej woli, b/ dwóch komór i 1 przedsionka, c/ mięśnia gładkiego,
którego czynność nie podlega naszej woli, d/ mięśnia poprzecznie prążkowanego, którego
czynność podlega naszej woli, e/ dwóch komór i dwóch przedsionków, f/ mięśnia
gładkiego, którego czynność podlega naszej woli
47. Zawał serca jest spowodowany zamknięciem a/żyły odprowadzającej krew z serca,
b/aorty, c/tętnicy wieńcowej, d/tętnicy płucnej
48. Zaznacz właściwe zakończenie zdania Spożycie dużych ilości produktów roślinnych
ułatwia organizmowi a/ usuwanie nie strawionych resztek pokarmu b/ wchłanianie
nieszkodliwych substancji do krwi c/ trawienie i wchłanianie błonnika pokarmowego
49. Wymień witaminy rozpuszczalne w wodzie, wskaż ich najobfitsze źródła
…………………………………………………………………………………………………..
50. Który rodzaj witamin występuje obficiej w owocach i jarzynach?
………………………………………………………………………………………………….
51. Wymień najważniejsze gruczoły wspomagające pracę przewodu pokarmowego ……
…………………………………………………………………………………………………..
52. Rola pepsyny w procesie trawienia. W której części przewodu działa pepsyna? …….
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………..

53. Gdzie wytwarzana jest trypsyna i lipaza
…………………………………………………………………………..………………………
54. Białka zalicza się do składników …………….. . Jako …………….. biorą udział w
większości reakcji zachodzących w organizmie, a jako …………….. uczestniczą w
reakcjach odpornościowych. Białka pochodzenia roślinnego uznawane są za …………
……………, a pochodzenia zwierzęcego za …………………. .
55. Zaznacz części przewodu pokarmowego w których zachodzi trawienie
jelito grube, żołądek, jama ustna, przełyk, jelito cienkie, prostnica i odbyt
55. Wskaż poprawne zdanie.
1. W dwunastnicy zachodzą procesy trawienia białek, węglowodanów i tłuszczów.
2. Wątroba i trzustka wydzielają enzymy do końcowych odcinków jelita cienkiego.
3. Żółć jest enzymem rozkładającym tłuszcze.
4. Ślina zawiera pepsynę, która rozkłada cukry złożone
56. Wskaż te elementy (ten element) układu pokarmowego, w którym trawione są białka
jelito cienkie, jelito grube, wątroba, trzustka, żołądek, jama ustna
57. Dlaczego krew zaliczana jest do grupy tkanek łącznych ………………………………..
…………………………………………………………………………………………………...
58. Krwioobieg mały umożliwia (wybierz właściwe zakończenie)
a/ oczyszczanie krwi ze szkodliwych metabolitów
b/ dobre ukrwienie wszystkich narządów o małych rozmiarach
c/ pobieranie przez krew tlenu z płuc i oddawanie tlenku węgla IV
d/ dostarczanie pochodzących z pokarmu składników do wątroby
59. Układ chłonny jest a/zamknięty/otwarty. b/ Naczynia chłonne włosowate mają swój
początek w węzłach chłonnych/przestrzeniach międzykomórkowych c/Główne komórki
chłonki to limfocyty/makrofagi. d/W węzłach chłonnych następuje proces uwalniania
przeciwciał/dojrzewanie limfocytów. skóra, surowica, błony śluzowe, łzy, antygeny,
ślina, kwas solny
64. Wymień elementy tworzące układ oddechowy ………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
65. Opisz przebieg wdechu i wydechu zwierzęcia stałocieplnego…………………………..
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
66. Jakie znasz procesy otrzymywania energii w organizmie
…………………………………….… ………………………………………………………
67. Połącz nazwy chorób z najbardziej prawdopodobnymi przyczynami powstawania
rak płuc…… gruźlica ………. grypa .……… pylica ……..
a/ infekcja wirusowa b/ zanieczyszczenie środowiska c/ inf. bakteryjna d/ palenie tytoniu
68. Nagłośnia to a/ część krtani zabezpieczająca przed cofaniem się powietrza do płuc
b/ część krtani umożliwiająca wydawanie dźwięku
c/ część krtani zabezpieczająca przed dostawaniem się jedzenia do oskrzeli
d/ wspólna część układu pokarmowego i oddechowego
69. Zaznacz zdanie (zdania) dotyczące oddychania wewnątrzkomórkowego
a/ w procesie tym zużywane jest ATP, b/ w procesie tym powstaje ATP,
c/ proces zachodzi w każdej żywej komórce d/ proces dostarcza do organizmu tlen i
usuwa dwutlenek węgla, e/ jest to proces utleniania glukozy w wyniku którego uwalniana jest
energia f/ proces zachodzi w mitochondriach
70. Wymień elementy tworzące układ wydalniczy …………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………...

71. W jakiej części nerki odbywają się procesy resorpcji i sekrecji, tj. wytwarzanie
moczu? ………………………………………………………………………………………….
72. Wymień znane Ci zalecenia zapobiegające zakażeniom układu wydalniczego
a/ ludzi ………………………………………………………………………………………….
b/ zwierząt……………………………………………………………………………………..
73. Płuca, nerki i skóra to drogi usuwania zbędnych produktów przemiany materii.
Przyporządkuj im właściwe
mocznik ……… dwutlenek węgla …………., woda ………, białko………, glukoza………..,
sole mineralne ……………, hormony………., tłuszcze……….
74. Uporządkuj poszczególne części układu wydalniczego tak, aby zapewnić kolejność od
wytwarzania do usuwania moczu
moczowód ……, pęcherz moczowy…….., rdzeń nerki…….., miedniczka nerkowa………,
cewka moczowa……….., kora nerki ……….
75. Wchłanianie zwrotne to a/ wchłanianie cennych składników z kanalika nerkowego z
powrotem do naczyń krwionośnych
b/ przesączanie osocza przez naczynia kłębuszka nerkowego pod wpływem ciśnienia krwi
c/ usuwanie z krwi do kanalika nerkowego substancji, które mogą być wydalone z moczem
76. Wskaż nazwę płynu, którego opis dotyczy
Składa się w 96% z wody oraz z mocznika, kwasu moczowego, i innych substancji
organicznych i mineralnych, nie zawiera glukozy, białek oraz krwinek.
Jest to mocz ostateczny, limfa, osocze krwi, mocz pierwotny
77. Do każdej drogi wyprowadzania moczu dopasuj odpowiednią charakterystykę
moczowód ……… cewka moczowa ………. pęcherz moczowy……….
a/ przewód wyprowadzający mocz z pęcherza b/ przewód odprowadzający mocz z nerki
c/ narząd magazynujący mocz d/ narząd w którym odbywa się filtracja krwi
78. Wymień funkcje układu nerwowego ………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
79. Opisz łuk odruchowy układając w kolejności efektor ……, receptor ……., neuron
ruchowy …….., neuron czuciowy ……., neuron pośredniczący ………
80. Wylicz znane Ci choroby układu nerwowego zwierząt, jedną z nich opisz i omów
………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………
81. Połącz w pary nazwy hormonów z nazwami narządów
adrenalina………….., insulina …………., androgeny…………., tyroksyna…………..
1. trzustka 2. jajnik 3. przysadka mózgowa 4. tarczyca 5. nadnercza 6. jądra
82. Wylicz składniki krwi …………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………….
83. Wybierz właściwe zakończenia zdania. Hemoglobina a/występuje w trombocytach,
b/jest czerwonym białkiem rozpuszczonym w osoczu, c/potrafi przyłączać i oddawać
tlen, ma za zadanie dostarczać cukier do wątroby, d/ jest zawarta w erytrocytach
86. Rola i zadania jamy nosowej .............
………………………………………………………………………….……………
87. Wymień mięśnie oddechowe ssaka (krowy) ………………………………………….
88. Czy oddychanie jest tożsame z napowietrzaniem (wentylacją) tak/nie
91. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania

W wydalaniu zbędnych produktów przemiany materii biorą udział a/ gruczoły potowe,
b/nerki, c/ płuca, d/ gruczoły mlekowe, e/ układ dokrewny f/ układ pokarmowy
92. Co to jest i z czego składa się nefron …………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
93. Wymień najczęstsze choroby układu wydalniczego…………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
94. Czy i w jaki sposób możemy zapobiegać zatruciu organizmu cierpiącego na
niewydolność nerek …………………………………………………………………………..
95. Filtracja to a/ wchłanianie cennych składników z kanalika nerkowego z powrotem do
naczyń krwionośnych
b/ przesączanie osocza przez naczynia kłębuszka nerkowego pod wpływem ciśnienia krwi
c/ usuwanie z krwi do kanalika nerkowego substancji, które mogą być wydalone z moczem
96. Podstawowym sposobem zapobiegania zakażeniom układu moczowego zwierząt i
ludzi jest
a/ regularne kontrolowanie poziomu mocznika we krwi
b/ picie małej ilości płynów c/ przestrzeganie higieny osobistej
d/ stosowanie diety niskotłuszczowej
97. Jakie znaczenie ma fakt, że odruchy zachodzą bez udziału świadomości …………..
………………………………………………………………………………………………..
98. Obok zdań prawdziwych wpisz P, obok fałszywych F.
a/ Praca naszego organizmu kontrolowana jest przez układ nerwowy i hormonalny…….
b/ Układ nerwowy pracuje szybko, ale jego działanie jest krótkotrwałe……..
c/ Układ nerwowy zbudowany jest z neurytów…….
d/ Układ hormonalny pracuje powoli, ale jego oddziaływanie na narządy trwa długo…….
e/ W skład układu nerwowego wchodzą gruczoły wydzielania wewnętrznego…….
f/ Do układu hormonalnego należą gruczoły żołądkowe i dokrewne…….
99. Wykreśl wyrazy tak, aby powstały zdania prawdziwe
a/ Układ hormonalny tworzą gruczoły dokrewne/zewnątrz wydzielnicze
b/ Gruczoły u. dokrewnego produkują enzymy/hormony które są wydzielane do krwi.
c/ Hormony, które działają przeciwstawnie nazywamy podobnymi/antagonistycznymi
d/ U. hormonalny zbudowany jest z narządów ściśle połączonych/niepołączonych ze sobą
100. Połącz gruczoły z wydzielanymi hormonami
tarczyca parathormon
trzustka tyroksyna
gruczoły przytarczyczne insulina
nadnercza hormony wzrostu
adrenalina
101. Podkreśl funkcje układu nerwowego
a/ odbiera bodźce ze środowiska b/ wywołuje reakcje organizmu na bodźce
c/ rozprowadza po organizmie substancje odżywcze d/ rozprowadza hormony po ciele
e/ kontroluje i koordynuje pracę układów w naszym organizmie
102. Ośrodkowy układ nerwowy składa się z
a/ mózgu, móżdżku i rdzenia przedłużonego b/ mózgu i czaszki
c/ mózgowia i rdzenia kręgowego d/ mózgu i rdzenia przedłużonego
103. Zaznacz elementy należące do obwodowego układu nerwowego
a/ nerwy czaszkowe b/ rdzeń przedłużony c/ móżdżek d/ pień mózgu
e/ nerwy rdzeniowe f/ rdzeń kręgowy
104. Podkreśl nazwy odruchów

a/ właściwe b/ warunkowe c/ dotykowe d/ bezwarunkowe e/ pośrednie
105. Ułóż w kolejności opisy etapów drogi impulsu w łuku odruchowym
a/ efektor, np. mięsień lub gruczoł reagujący na impuls
b/ impuls jest przenoszony przez neuron ruchowy
c/ receptor (np. w opuszce palca niewidomego) odbiera bodziec
d/ impuls jest przenoszony i przetwarzany przez neuron pośredniczący
e/ impuls jest przenoszony przez neuron czuciowy
106. Połącz nazwy części mózgowia z ich opisami
łączy układ nerwowy z dokrewnym móżdżek
kieruje czynnościami wszystkich części organizmu mózg
koordynuje pracę mięśni rdzeń przedłużony
reguluje procesy życiowe (np. oddychanie) podwzgórze
pień mózgu
107. Połącz w pary nazwy hormonów z nazwami właściwych narządów
adrenalina trzustka
insulina jajnik
testosteron przysadka mózgowa
tyroksyna tarczyca
estrogeny nadnercza
podwzgórze
jądra
108. Przyporządkuj u. nerwowemu i u. hormonalnemu ich choroby
u. nerwowy………………………………………………………………………………….
u. hormonalny …………………………………………………………………………….
a/nerwica, b/padaczka, c/toksoplazmoza, d/schizofrenia, e/karłowatość, f/wole
endemiczne, g/cukrzyca, h/gigantyzm, i/choroba wściekłych krów

109. Uporządkuj wymienione odruchy
a/ cofnięcie reki po dotknięciu gorącego przedmiotu b/ sen o określonej porze
c/ wydzielanie śliny na myśl o cytrynie (osoba dorosła)
d/ wydzielanie śliny w wyniku kontaktu pokarmu z błoną śluzową jamy ustnej
e/ zwężenie źrenic pod wpływem silnego światła
Odruchy warunkowe ……………………………………………………………………….
Odruchy bezwarunkowe ……………………………………………………………………
110. Przyporządkuj nazwy narządów do właściwych informacji
Mózg …………………………………………………………..
Rdzeń kręgowy ………………………………………………..
a/ znajduje się w kanale utworzonym przez otwory w kręgach kręgosłupa
b/ składa się z dwóch półkul
c/ dzięki niemu uczymy się, zapamiętujemy i odczuwamy emocje
d/ przewodzi impulsy nerwowe z różnych części ciała do mózgowia
111. Droga, którą pokonuje impuls w organizmie to
a/ receptor b/ łuk odruchowy c/ efektor d/ odruch czuciowy
112. Zaznacz elementy należące do obwodowego układu nerwowego
a/nerwy czaszkowe, b/rdzeń przedłużony, c/móżdżek,
d/pień mózgu, e/nerwy rdzeniowe, f/rdzeń kręgowy
113. Uzupełnij zdania używając podanych wyrażeń
a/ włókna czuciowe i ruchowe, b/ nerwy czaszkowe i rdzeniowe,

c/ nerwy czaszkowe, nerwy rdzeniowe
Obwodowy układ nerwowy składa się z ………………………………………………….…
W organizmie człowieka znajduje się 12 par …………………… i 31 par ………………...
W skład nerwów wchodzą ………………………………………………………………….
114. W jaki sposób człowiek, świnia i dzik zarażają się włośniem krętym?
……………………………………………………………………………
115. Dlaczego glista świńska (Parascaris suis) nie ulega strawieniu w układzie
pokarmowym świni ……………………………………………………....
………………………….………………………………………………….
116. Połącz w pary nazwy hormonów z nazwami właściwych narządów
adrenalina trzustka
insulina jajnik
testosteron przysadka mózgowa
tyroksyna tarczyca
estrogeny nadnercza
parathormon podwzgórze
ACTH jądra
117. Działanie przysadki mózgowej ma charakter (zaznacz punkty z którymi się
zgadzasz)
a/ nadrzędny wobec innych gruczołów b/ przysadka wydziela hormony tropowe
c/ wydziela hormony w rytmie dobowym c/ wydziela hormon wzrostu pobudzający podział
podziały komórek
118. Na dowolnym przykładzie omów antagonistyczne działanie hormonów
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
119. Wymień objawy działania adrenaliny w organizmie byka …………………………
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
120. Z jakich części składa się ośrodkowy układ nerwowy
…………………………………… …………………………………………………….
121. Połącz gruczoły z wydzielanymi hormonami
tarczyca parahormon
trzustka tyroksyna
gruczoły przytarczyczne insulina
nadnercza hormony wzrostu
adrenalina
122. Ośrodki kierujące czynnościami odruchowymi (m.in. kaszel, wymioty, połykanie,
ssanie, żucie) znajdują się w
a/ rdzeniu przedłużonym b/ pniu mózgu
c/ podwzgórzu d/ w mózgu
123. Podziel gruczoły ze względu na sposób wydzielania przez nie substancji.
………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………….
124. Wymień objawy a/ niedoboru b/ nadmiaru hormonów tarczycy
…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………..
125. W skład ośrodkowego układu nerwowego wchodzą

a/ mózg, móżdżek, pień mózgowy i rdzeń kręgowy b/ mózgowie i rdzeń kręgowy
c/ mózg, pień mózgu, podwzgórze d/ mózgowie, rdzeń przedłużony, móżdżek
126. Opisz budowę neurytu …………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………….
127. Ze względu na sposób funkcjonowania układ nerwowy dzielimy na somatyczny i
autonomiczny. Podaj zadania każdego z nich (ich rola w organizmie).
Somatyczny …………………………………………………………………………………
Autonomiczny……………………………………………………………………………….
128. Za utrzymanie równowagi, siłę skurczów mięśni i za koordynację ruchów
odpowiadają ośrodki w
a/ pniu mózgu b/ w móżdżku
c/ rdzeniu przedłużonym d/ w tylnej części mózgowia
129. Na powierzchni ciał kręgowców znajduje się skóra, której kolejne warstwy to
(zaznacz właściwe cyframi wg kolejności od zewnątrz)
a/ jednowarstwowy nabłonek b/ wielowarstwowy nabłonek
c/ bezkomórkowy oskórek d/ skóra właściwa

131. W podanych zdaniach skreśl błędne informacje
U żaby występuje rozwój prosty/złożony. Samica składa do wody jaja zwane ikrą/skrzekiem,
które samiec zapładnia, jest to więc zapłodnienie wewnętrzne/zewnętrzne. W rozwoju gadów
nie występuje/występuje larwa, jest to więc rozwój prosty/złożony. Zapłodnienie u gadów jest
zewnętrzne/wewnętrzne, podobnie jak rozwój zachodzi na lądzie/w wodzie. Zarodek
chroniony jest przed wyschnięciem owodnią/omocznią. Zapłodnienie ssaków jest
wewnętrzne/zewnętrzne, zarodek chroniony jest błonami płodowymi/skorupą, pierwszy okres
zycia wymaga/nie wymaga opieki matki
132. Kręgowcami stałocieplnymi są
a/ ptaki i ssaki b/ gady i ssaki c/ ryby, płazy i gady d/ płazy i gady
133. Gady po raz pierwszy wykształciły błony płodowe. Wymień je i nazwij
……………………………………….. ..…………………………………………………..
………………………………………. …………………………………………………….
134. Wymień wszystkie znane Ci gady występujące w Polsce …………………………….
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………..
135. Co pozwoliło ptakom na wyzwolenie dużych nakładów energii niezbędnej przy tak
aktywnym trybie życia? (chodzi o cechy anatomiczne)
................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………….…………….
136. Co chroni zarodek ptaka przed urazami mechanicznymi?
................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………..
137. Wymień cechy wspólne dla ssaków ……………….……………………………………
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
138. Podaj miejsce rozwoju zarodka u podanych grup zwierząt
a/ łożyskowce ………………b/ torbacze……………… …… c/ stekowce……………..
139. Uporządkuj podane cechy zwierząt umieszczając je w odpowiednich rubrykach
tabeli

a/ jednowarstwowy nabłonek, b/ komórki nerwowe skupione w zwoje i pnie,
c/ skóra złożona z dwóch warstw, d/ układ krwionośny zazwyczaj otwarty,
położony po stronie grzbietowej, e/ układ krwionośny zamknięty, położony po
stronie brzusznej
kręgowce bezkręgowce
układ powłokowy……………………………………………………………………………..
układ nerwowy ……………………………………………………………………………….
układ krwionośny……………………………………………………………………………..
140. Wyjaśnij, skąd pochodzi nazwa „kręgowce”……………………………………………
141. Wymień cechy budowy zewnętrznej wskazujące na przystosowanie ryb do życia w
wodzie …………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………….
142. Obok zdań prawdziwych napisz P, obok fałszywych – F.
a/ płazy są zwierzętami roślinożernymi b/ płazy są zwierzętami żyworodnymi
c/ temperatura ciała płazów zależy od otoczenia d/ płazy widzą tylko ruchome obiekty
e/ u płazów bezogonowych występuje zapłodnienie zewnętrzne
f/ wszystkie płazy mają silne kończyny przystosowane do skakania
143. Wymień cechy umożliwiające gadom życie na lądzie ………………………………..
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
144. Jakie cechy ptaków są zarazem ich przystosowaniami do lotu
..............................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
145. Wymień sposoby rozrodu ssaków ……………………………………………………...
………………………………………………………………………………………………….
146. Wymień nazwy poszczególnych błon płodowych i połącz je z funkcjami, jakie pełnią
u rozwijającego się zarodka
a/ chroni zarodek przed czynnikami zewnętrznymi i ułatwia wymianę gazową ………………
b/ zapewnia rozwijającemu się zarodkowi środowisko wodne ……………………………….
c/ gromadzi zbędne produkty przemiany materii zarodka …………………………………….
d/ zapewnia zarodkowi pokarm ……………………………………………………………….
147. Uporządkuj struktury oka w kolejności przechodzenia przez nie światła
źrenica…., nerw wzrokowy….., rogówka….., soczewka….., ciało szkliste…., siatkówka …..
148. Wskaż prawidłowe zakończenie zdania – gdy człowiek wchodzi ze światła dziennego
do ciemnego pomieszczenia, jego źrenice zmniejszają/zwiększają swoją średnicę
149. Akomodacja oka to
a/ zdolność widzenia przedmiotów bardzo odległych
b/ zdolność do widzenia w ciemności
c/ zdolność soczewki do zmiany kształtu
d/ zdolność do kurczenia i rozkurczania tęczówki
e/ zdolność do widzenia przedmiotów bardzo bliskich
f/ zdolność do przesuwania soczewki w osi oka
g/ zdolność do zmiany ogniskowej soczewki
150. Rola soczewki w procesie widzenia ……………………………………………………
151. W jaki sposób łzy chronią gałkę oczną ………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………
152. Przyporządkuj nazwom części oka ich funkcje

spojówka umożliwia przedostawanie się światła do wnętrza oka
tęczówka zaopatruje gałkę oczną w substancje odżywcze i tlen
naczyniówka wytwarza śluz nawilżający i ochraniający gałkę
siatkówka uczestniczy w odbiorze bodźców świetlnych
źrenica stanowi o niepowtarzalności oka, zwiera i rozwiera źrenicę
153. Trąbka słuchowa służy do
a/ łagodzenia kataru b/ wzmocnienia błony bębenkowej c/ łączenia jamy bębenkowej
z jamą nosową d/ wyrównywania ciśnienia po obu stronach błony bębenkowej
e/ nawilgacania błony bębenkowej wydzieliną z nosogardzieli
154. Gdzie mieści się narząd równowagi, jak się nazywa i jak wygląda …………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
155. Wymień nazwy kosteczek słuchowych, podaj w której części ucha się znajdują
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
156. Zaznacz zdania zawierające prawdziwe informacje
a/ każda komórka smakowa rozpoznaje 4 smaki – słony, słodki, kwaśny, gorzki
b/ na kubkach smakowych znajdują się brodawki smakowe
c/ na kubkach smakowych znajdują się komórki smakowe
d/ właściwym narządem smaku jest brodawka smakowa
e/ kubki smakowe są właściwymi narządami smaku
157. Zaznacz zmysły zaangażowane w ocenę smaku pokarmu u zwierzęcia
słuch, wzrok, węch, smak, dotyk
158. Połącz opisy z odpowiednimi elementami
Przekazuje informacje z oka do mózgu siatkówka
Warstwa komórek światłoczułych nerw wzrokowy
Dostarcza krew z substancjami odżywczymi źrenica
Otwór w tęczówce naczyniówka
Otacza gałkę oczną rogówka
Przed komorą przednią oka twardówka
159. Najbardziej wrażliwym na światło miejscem siatkówki jest
a/ plamka ślepa, b/ plamka żółta, c/ plamka biała, d/ plamka czerwona
161. Jakie jest podstawowe zadanie tęczówki ………………………………………………
……………………………………………………………………………………………….
162. Gałka oczna jest otoczona błonami – wskaż właściwy ich zestaw
a/ siatkówką, pajęczynówką, tęczówką
b/ twardówką, naczyniówką, siatkówką
c/ owodnią, omocznią, kosmówką
d/ kosmówką, rogówką, naczyniówką
163. Wymienione elementy przyporządkuj do właściwych części ucha
a/ kanał słuchowy b/ kosteczki słuchowe c/ małżowina uszna d/ ślimak e/ jama
bębenkowa f/ kanały półkoliste g/ trąbka słuchowa
ucho zewnętrzne………… ucho środkowe……………..ucho wewnętrzne……………..
165. Zaznacz zmysły zaangażowane u człowieka w ocenę smaku pokarmu
słuch, wzrok, węch, smak, dotyk
166. Pokarm niepełnowartościowy to taki, który nie zawiera
a/ aminokwasów endogennych b/ błonnika pokarmowego
c/ aminokwasów egzogennych d/ innych, istotnych substancji

167. Wymień przynajmniej 4 rodzaje białek występujących w organizmie ssaka
………………………. ……………………… …………………… …………………..
168. Podaj, gdzie występuje i na co wpływa wit. A
Występuje w ………………………………………………………………………………
Wpływa na …………………………………………………………………………………
169. Występowanie w pokarmie i znaczenie wit.E w organizmie człowieka/zwierzęcia
Gdzie występuje ……………………………………………………………………………
Jaką rolę pełni ………………………………………………………………………………
171. Pokarm pełnowartościowy to
a/ pokarm roślinny zawierający nienasycone kwasy tłuszczowe
b/ pokarm zwierzęcy, np. nabiał, mięso, podroby
c/ pokarm roślinny zawierający błonnik pokarmowy
d/ pokarm inny niż wymienione
172. Wymień dwa rodzaje materiałów zapasowych występujących u człowieka
……………………………………. …………………………………….
173. Witaminy dostarczane są w produktach (zaznacz najważniejsze)
a/ roślinnych b/ zwierzęcych c/ roślinnych i zwierzęcych d/ organizm sam je wytwarza
174. Występowanie i znaczenie Ca w organizmie występowanie ……………………
znaczenie ……………………………………………………………………………………
175. Wymień elementy układu pokarmowego nie będące jego przewodem, podaj jaką
pełnią rolę w organizmie i w pracy u. pokarmowego
elementy ……….i…………, rola w pracy u. pokarmowego ……………… ……………
rola w organizmie ………………………………………………………………………….
176. Wylicz stałe składniki krwi ……………… ……………… ……………………
176. Wybierz właściwe zakończenia zdania. Hemoglobina a/ występuje w trombocytach,
b/ jest czerwonym białkiem rozpuszczonym w osoczu, c/ potrafi przyłączać i oddawać tlen, d/
ma za zadanie dostarczać cukier do wątroby, e/ jest zawarta w erytrocytach
183. Uporządkuj poszczególne części układu wydalniczego tak, aby przedstawić
kolejność od wytwarzania do usuwania moczu
moczowód.…, pęcherz moczowy...., rdzeń nerki…, miedniczka nerkowa…,
cewka moczowa…., kora nerki ….
184. Wskaż nazwę płynu, którego opis dotyczy
Składa się w 96% z wody oraz mocznika, kwasu moczowego, i innych substancji
organicznych i mineralnych, nie zawiera glukozy, białek oraz krwinek.
Jest to a/ mocz ostateczny, b/ limfa, c/ osocze krwi, d/ mocz pierwotny
187. Jak oblicza się u kobiety dni płodne …….……………………………………………..
Jak to jest u zwierząt, np. u krowy (co informuje o najlepszym momencie na
zapłodnienie) ……………………………………………………………………………………
188. Wymień znane Ci choroby cywilizacyjne u zwierząt i podaj ich najczęstsze
przyczyny ………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..

Opracował dr Michał Pfeffer