ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKÓW
ZARZĄDU

Robert Niczyporuk
Partner
Adwokat, radca prawny
Domański Zakrzewski Palinka

10 marca 2009 r., Warszawa

Rodzaje odpowiedzialności
członków zarządu

ƒ

Odpowiedzialność cywilna

ƒ

Odpowiedzialność karna

ƒ

Odpowiedzialność na podstawie przepisów
szczególnych

Odpowiedzialność cywilna

ƒ

Odpowiedzialność cywilna dotyczy działań lub zaniechań

członków zarządu, które powodują szkody względem spółki i

naruszają prawo bądź umowę lub statut spółki chyba, że brak

jest winy członka zarządu.

ƒ

Należy nadmienić, że odpowiedzialność cywilna dotyczy

członków zarządu spółek kapitałowych oraz zarządu spółki

partnerskiej.

ƒ

Działania członka zarządu powinny być podejmowane ze

starannością wynikającą z zawodowego charakteru swej

działalności (art. 293 i art. 483 KSH).

Odpowiedzialność karna

ƒ

Odpowiedzialność karna dotyczy przestępstw popełnionych z
winy umyślnej lub nieumyślnej przez członków zarządu na
gruncie KSH, jak i innych ustawach (m.in. art. 77 i 79 ustawy o
rachunkowości).

ƒ

Odpowiedzialność karna dot. upadłości spółki - ponoszą
również członkowie zarządu, którzy nie złożyli wniosku o
ogłoszeniu upadłości spółki, pomimo spełnienia się przesłanek
uzasadniających takowe ogłoszenie (art. 586 KSH).

ƒ

Odpowiedzialność karna dotyczy zarządu spółek kapitałowych.

Staranność wynikająca z zawodowego
charakteru działalności

Staranność wynikająca z zawodowego charakteru działalności
stanowi wyższy miernik staranności w porównaniu do podmiotów
nieprofesjonalnych. Od członków zarządu oczekuje się wyższego
stopnia pilności, biegłości i dbałości o sprawy spółki. Jest to
uzasadnione szerokimi kompetencjami, jakie posiadają
(reprezentowanie spółki, zaciąganie zobowiązań w jej imieniu,
prowadzenie jej spraw, etc.).

Kiedy członek zarządu odpowiada jedynie

za własne decyzje, a kiedy za działania całej
spółki i wspólników?

ƒ

członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność za własne działania
lub zaniechania w wypadku naruszenia przepisów karnych oraz w
wypadku zajścia przesłanek odpowiedzialności cywilnej;

ƒ

członkowie zarządu sp. z o.o. odpowiadają solidarnie za
zobowiązania spółki, jeśli egzekucja względem niej okaże się
bezskuteczna (art. 299 § 1 KSH);

ƒ

odpowiedzialność solidarną ponoszą członkowie zarządu wraz ze
wspólnikami wnoszącymi aportu do spółki z o.o. (zgodnie z art. 175
KSH), jeśli wiedzieli, że wartość aportów została znacznie zawyżona.
W takim wypadku członkowie zarządu muszą wyrównać brakującą
różnicę wartości spółce.

ƒ

odpowiedzialność członków zarządu na zasadzie winy, solidarnie
z osobą, która objęła akcje z naruszeniem zakazu nabywania przez
spółkę akcyjną własnych akcji (art. 366 § 3 KSH);

ƒ

odpowiedzialność członków zarządu całym majątkiem za zaległości
podatkowe spółki (także spółki w organizacji) na podstawie art. 116
Ordynacji podatkowej. Dotyczy ona również zaległych składek ZUS
(zgodnie z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych), jeśli
egzekucja z majątku spółki okazała się bezskuteczna oraz opłat
środowiskowych i administracyjnych kar pieniężnych (zgodnie z art.
281 i 362 ust. 5 ustawy prawo o ochronie środowiska).

Jak zapobiec odpowiedzialności członków
zarządu?

ƒ

poprzez zapobieganie konfliktów między spółką a indywidualnymi
osobami (częstokroć są to konflikty interesów, które mają charakter
umyślny);

ƒ

posługiwanie się opiniami specjalistów, niezależnych osób trzecich,
opinii i konsultacji z prawnikami, doradcami podatkowymi;

ƒ

umowy ubezpieczeń od odpowiedzialności cywilnej Directors &
Officers

(D&O);

ƒ

struktura spółki, jej cele i działania powinny być dostosowane do
interesów spółki;

ƒ

zakres działań powierzonych zarządowi w ramach dozwolonych przez
przepisy prawa, postanowienia umowy lub statutu spółki,
upoważnienia

.

Kontakt

Robert Niczyporuk
Partner
Tel:

[phone]

Fax: [phone]
E-mail:[e-mail]

Nasze biura:

www.dzp.pl

Szosa Chełmińska 17
87-100 Toruń
tel. [phone]
fax [phone]

Fotografie autorstwa pracowników kancelarii Domański Zakrzewski Palinka

Rondo ONZ 1
00-124 Warszawa
tel. [phone]
fax [phone]

ul. Powstańców Śląskich 2-4
53-333 Wrocław
tel. [phone]
fax [phone]

ul. Paderewskiego 8
61-770 Poznań
tel. [phone]
fax [phone]

ul. Traugutta 25
90-113 Łódź
tel. [phone]
fax [phone]