background image

 

 

 

background image

 

Zasady poprawnego pisania tekstów  

na komputerze 

 
 

Żyjemy  w  czasach,  w  których  nasze  życie  zdominowały  komputery  i  nie  dziwi  fakt,  że 

wymyślona  dwieście  lat  temu  maszyna  do  pisania  coraz  częściej  zamieniana  jest  na  komputer. 

Natomiast  zasady,  które  obowiązywały  przy  sporządzaniu  maszynopisów  powinny  być  również 

stosowane  przy  pisaniu  tekstów  na  komputerze.  Zasady  te  przyczynić  się  mają  do  poprawności  

i estetyki sporządzanego tekstu, a co  za tym idzie w późniejszym etapie różnego rodzaju prac oraz 

sporządzanych  przez  nas  pism.  Poniżej  zostaną  omówione  zasady  wpływające  na  estetykę  

i profesjonalny wygląd sporządzanych prac. 

 

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA ESTETYKĘ SPORZĄDZANYCH TEKSTÓW 

 

1. Rodzaje układów graficznych tekstów 

 
 
Przed  rozpoczęciem  pisania  tekstu  należy  ustalić  jego  formę.  Stosowane  są  następujące  układy 

graficzne tekstów: 

 

  układ blokowy

 

(asymetryczny) – charakteryzuje się rozpoczynaniem wszystkich wierszy równo  

z  linią  lewego  marginesu  oraz  stosowaniem  dodatkowego  odstępu  wierszowego  między 

poszczególnymi myślami; tytuły i podtytuły piszemy również od lewego marginesu; stosujemy 

pojedynczy odstęp między wierszami; tytuły, podtytuły i śródtytuły pisze się również od lewego 

marginesu; 

 

  układ a linea

 (z wcięciem) – poszczególne fragmenty tekstu wyodrębnia się za pomocą wcięć 

(a  capite);  tytuły,  podtytuły  i  nagłówki  umieszcza  się  na  środku  nad  pisanym  tekstem; 

stosujemy 1,5 lub 2 wierszowe odstępy; jeśli tekst piszemy ustalając pojedynczy odstęp między 

wierszami, to każdą nową myśl można dodatkowo oddzielić jednym odstępem wierszowym; 

 
 

  układ mieszany

 – łączy w sobie cechy obu wyżej wymienionych układów; z układu z wcięciem 

sposób  rozplanowania tytułów i  podtytułów, a z  układu blokowego sposób pisania tekstu tzn. 

równo  z  linią  lewego  marginesu;  odstępy  między  wierszami  mogą  być  pojedyncze  lub  1,5 

wierszowe.  

background image

 
Przy  rozmieszczaniu  tekstów  w  każdym  z  układów  bardzo  istotne  znaczenie  ma  uwzględnienie 

wymagań dotyczących estetyki pisanego tekstu. Chodzi nie tylko o właściwy dobór samego rodzaju 

układu  graficznego  odpowiednio  do  tekstu,  ale  także  o  odpowiednie  stosowanie  odstępów 

wierszowych,  właściwe  ustalenie  marginesów  i  innych  czynników  mających  wpływ  na  wygląd 

zewnętrzny tekstu. 

 

2. Ustalanie marginesów 

 
 
Przed  rozpoczęciem  pisania  tekstu  należy  odpowiednio  ustawić  marginesy.  Kiedy  rozpoczynamy 

pracę  w  edytorze  tekstu  Word  wszystkie  ustawione  są  na  2,5  cm,  należy  dokonać  ich  korekty  

(Plik  –  Ustawienia  strony  –  Marginesy).  Lewy  margines  powinien  wynosić  2,5  cm,  natomiast 

prawy 1,5 - 1cm tzn., że nie może on być mniejszy niż 1 centymetr.  

 
Rozmieszczając tekst w układzie graficznym należy starać się zachować wyrównaną linię prawego 

marginesu, co uzyskamy przez włączenie justowania. Należy również pamiętać o tym, że nie wolno 

zostawiać na końcu wiersza pojedynczych liter np. w, i, o, z. Przeniesiemy je do następnego wiersza 

naciskając jednocześnie klawisze Shift i Enter – powodując równocześnie rozsunięcie pozostałych 

wyrazów w wierszu poprzednim. 

  

 Margines  górny  powinien  wynosić  2  –  3  cm,  przy  czym  na  ogół  strona  pierwsza,  tj.  strona,  na 

której  znajduje  się  tytuł,  powinna  mieć  górny  margines  nieco  większy  niż  strony  następne. 

Margines dolny powinien mieć taką samą wielkość jak margines górny. 

Jeżeli przepisywany tekst jest rozmieszczony obustronnie na kartce, w prawym dolnym rogu kartki 

pisze się znak przeniesienia - ./. lub wyraz verte (odwrócić). 

Zazwyczaj strony numeruje się pośrodku arkusza w jego górnej lub dolnej części. 

 

3Odstępy wierszowe 

 
 
Odstępy  między  wierszami  ustala  się  zwykle  odpowiednio  do  rodzaju  układu  graficznego  tekstu,  

z  uwzględnieniem  proporcji  między  wielkością  tekstu  a  formatem  papieru,  na  którym  ma  być 

rozmieszczony. 

Przypominam,  że  pojedynczy  odstęp  wierszowy  jest  stosowany  najczęściej  przy  układzie 

blokowym,  można  jednak  stosować  w  tym  układzie  większe  odstępy  niż  pojedyncze.  Z  układem  

a linea wiąże się zwykle zwiększony odstęp wierszowy tzn. 1,5 wierszowy lub podwójny. Można 

background image

również stosować odstęp pojedynczy stosując dodatkowe odstępy między nowymi myślami tekstu 

(decydujemy o tym jak zobaczymy, w jaki sposób  tekst jest rozmieszczony na kartce papieru). 

 

4. Tytuły, podtytuły, śródtytuły 

 

Tytuły piszemy  przeważnie literami wielkimi, natomiast podtytuły i śródtytuły małymi. Po tytule 

nie  stawiamy  kropki.  Tytuł  piszemy  równo  z  lewym  marginesem  (układ  blokowy)  lub  pośrodku 

(układ a linea).  Wyjątek stanowią tzw. pisma  zatytułowane, w których tytuł pisze się pośrodku 

tekstu, a tekst w układzie blokowym np.: zaświadczenie, protokół, notatka itp. 

Tytuły,  podtytuły  i  śródtytuły  w  całej  pracy  powinny  być  pisane  tym  samym  rodzajem  czcionki. 

Nie  powinny  one  być  pisane  pismem  rozstawnym,  ponieważ  przy  dłuższych  tytułach  pismo 

rozstawne staje się nieczytelne.  

Tytuł należy oddzielić od podtytułu lub tekstu zwiększonym odstępem (interlinią, która wynosi dwa 

pojedyncze odstępy), podtytuły rozdziela się jednym pojedynczym odstępem.  

Przykład stosowania numeracji dziesiętnej: 

 

ORGANIZACJA I TECHNIKA PRACY BIUROWEJ 

1. 

Informacja w pracy biurowej 

1.1. 

Pojęcie i budowa informacji 

1.2. 

Rodzaje informacji i ich charakterystyka 

1.3. 

Nośniki informacji 

1.4. 

Szumy informacyjne, przyczyny ich powstawania 

1.5. 

Informacja w procesie decyzyjnym 

 

5. Wyróżnianie elementów tekst 

 
 
Czasami  pisząc  tekst  chcemy  zwrócić  uwagę  na  niektóre  jego  elementy,  możemy  tego  dokonać 

stosując następujące sposoby: 

 

 

podkreślić tekst, 

 

pogrubić czcionkę, 

 

pochylić pismo (kursywa), 

 

zmienić rodzaj czcionki, 

 

zmienić wielkość czcionki, 

 

zmienić kolor czcionki, 

  

z a s t o s o w a ć   p i s m o   r o z s t a w n e   ( s p a c j o w a n e ,   r o z s t r z e l o n e ) ,  

background image

 

PISAĆ WIELKIMI LITERAMI, 

 

wypunktować fragmenty tekstu: 

numerowanie  zwykłe,  przy  którym  stosuje  się  różnorodne  oznaczanie  kolejności 

punktów i podpunktów(cyfry rzymskie i arabskie, wielkie i małe litery), 

 

numerowanie  dziesiętne,  kiedy  stosuje  się  oznaczanie  kolejności  punktów  

i podpunktów wyłącznie za pomocą cyfr arabskich (np. 1.1.1.),  

 

o  umieszczanie pauzy przed pierwszym wyrazem nowego punktu lub podpunktu.   

 

    

6. Zasady pisania kropki, przecinka, myślnika-łącznika oraz  innych znaków 

 
 
Kropkę i przecinek piszemy bezpośrednio po znaku, po którym te znaki interpunkcyjne występują, 

a następnie robimy jeden odstęp (spację) przed kolejnym znakiem. Na przykład: 

 
„Nawet  światowej  klasy  sportowcy  nie  osiągną  najwyższej  formy  bez  doskonałego  trenera.  Nic 
dziwnego,  że  ci,  którzy  chcą  osiągnąć  najlepsze  wyniki  w  pracy,  muszą  szukać  podobnego 
wsparcia.”. 
 
Podobną  zasadę  stosujemy  przy  pisaniu  wykrzyknika  oraz  znaku  zapytania  –  czyli  piszemy  je 

bezpośrednio  po  ostatniej  literze  ostatniego  wyrazu  a  po  nich  robimy  odstęp  przed  napisaniem 

następnego zdania. 

 
Wielokropek  składa  się  z  trzech  kropek.  Pierwszą  piszemy  bezpośrednio  po  literze,  a  po  ostatniej 

kropce robimy odstęp np.: oczu otworzyć nie można... .  

 
Jeżeli  używamy  ciągu  kropek,  aby  zastąpić  brakującą  część  tekst,  musimy  przed  i  po  kropkach 

umieścić odstęp, np.: Wydano .. nowych czasopism

 
W miejscach brakujących cyfr roku można wpisać jedną lub dwie kropki, bez odstępu po ostatniej 

cyfrze roku, ale z odstępem po ostatniej kropce, a przed skrótem roku np.: 200. r. lub 20.. r. 

 
Znak łącznika, w zależności od zastosowania, piszemy następująco: 
 

przy łączeniu przymiotników piszemy go bez odstępu, np. czerwono-czarny,  

w wyrazach złożonych z liczbą (bez odstępu), np. 18-krotny,  

w zestawieniach rzeczownikowych, np. miasto-ogród, bez odstępu, 

w  nazwach  miejscowości  składających  się  z  dwóch  członów  rzeczownikowych  –  bez 

odstępu, np. Gdańsk-Wrzeszcz

background image

w  przeciwstawieniach  logicznych,  w  których  drugi  człon  jest  pisany  wielką  literą  –  bez 

odstępu, np. nie-Anglik

-  w  połączeniach  i  wyrazach  złożonych  z:  niby-  i  eks-,  bez  odstępu,  np.  niby-człowiek

eks-król,  

-  przy przenoszeniu wyrazów złożonych pisanych z łącznikiem w środku w miejscu złożenia 

piszemy znak łącznika na końcu wersu i na początku wersu następnego bez odstępu, np.  

Gdańsk- 

-Wrzeszcz, 

-  przy dzieleniu wyrazów – bez odstępu, np. 

zasta- 

nowienie, 

-  przy użyciu znaku pauzy piszemy ten znak z odstępem przed i po znaku, np. Szymborska – 

to znana poetka. Godziny przyjęć 8

00 

– 18

00

. Jak ma – to da. 

 

Pociąg Warszawa – Berlin. 

-  przy  użyciu  znaku  łącznika  na  początku  wiersza  przy  wyliczeniach  stawiamy  odstęp  po 

znaku np.: 

- przeprowadź analizę, 

- podaj miejscowość. 

 

Tekst,  który  chcemy  umieścić  w  cudzysłowiu  lub  w  nawiasie  piszemy  od  razu  po  napisaniu 

odpowiedniego znaku, a po napisaniu tekstu od razu zamykamy cudzysłów lub nawias, po których 

mogą  pojawić  się  znaki  interpunkcyjne  np.:  „Półwysep  Helski  składa  się  z  dwóch  odcinków: 

zachodniego  (mierzejowego)  oraz  odcinka  wschodniego  (znacznie  starszego)”.  Przy  pisaniu 

nawiasów  możemy  stosować  ukośnik  i  wówczas  mówimy,  że  stosujemy  nawias  prosty  np. 

maszyny  z  klawiaturą  specjalną  /maszyny  do  pisania  nut,  maszyny  do  pisania  pismem 

proporcjonalnym, systemem Braill’a itp./. 

Procent  pisze  się  z  odstępem  po  liczbie  i  po  znaku  np.  26,5  %  lub  78  %.  Podobnie  piszemy 

paragraf. Pisząc go w tekście stosujemy tą samą zasadę np. art. 2 § 12 kpa

 

7. Zasady pisania skrótów 

 
 
Skróty w języku polskim możemy tworzyć na dwa sposoby. Pierwszy polega na odrzuceniu końca 

wyrazu  i  wtedy  skrót  musi  być  pisany  z  kropką,  drugi  sposób  tworzenia  skrótów  polega  na 

odrzuceniu  środkowej  części  wyrazu,  a  pozostawieniu  litery  lub  liter  początkowych,  czasami 

środkowych  i  obowiązkowo  ostatniej  litery  skracanego  wyrazu.  Po  takich  skrótach  nie  stawiamy 

kropki. Poniżej przedstawione zostaną rodzaje skrótów ze względu na różne kryteria podziału.  

background image

Skróty możemy podzielić w następujący sposób: 

 

Skróty zwrotów mowy potocznej

 

 
np.  

- na przykład, 

ob. 

- obywatel, 

 

 

itd. 

- i tak dalej,  

im. 

- imienia,  

 

itp.     

- i tym podobne, 

i in. 

- i inne, 

jw.     

- jak wyżej,  

wz. 

- w zastępstwie, 

tj.  

- to jest, 

m.in. 

- między innymi, 

tzn.  

- to znaczy, 

v. 

- verte, odwrócić, 

tzw.   

- tak zwany, 

ul. 

- ulica, 

 

br.  

- bieżący rok, 

cdn. 

- ciąg dalszy nastąpi, 

ww.  

- wyżej wymieniony, 

godz. 

- godzina, 

nr 

- numer, 

szt. 

- sztuka, 

r-k, rk 

- rachunek, 

tuz. 

- tuzin, 

wg 

- według, 

ust. 

- ustęp, 

tab. 

- tabela, 

pkt 

- punkt. 

 
 

 

Skróty tytułów zawodowych, tytułów służbowych oraz stopni naukowych

 

 
inż.  

- inżynier,  

gen. 

- generał,  

dyr.  

- dyrektor,  

kpt. 

- kapitan, 

nacz.  

- naczelnik,  

doc. 

- docent, 

prof.  

- profesor,  

mjr 

- major, 

mgr  

- magister, 

 dr  

- doktor.  

 

 

Skróty znaków jednostek miar i wag

: 

 
km 

 - kilometr, 

 

 

      cm 

 - centymetr,  

kg  

 - kilogram, 

      mm 

 - milimetr, 

dkg  

 - dekagram, 

      dcm 

 - decymetr, 

 - gram, 

ha 

 - hektar, 

 - tona, 

 - litr, 

ml 

 - mililitr. 

 

 

Skróty z zakresu nauk ścisłych, przyrodniczych, technicznych

 
cos 

 - cosinus,  

sin 

 - sinus, 

log 

 - logarytm, 

 - czas,  

 - prędkość, 

 - droga, 

 - Celcjusz,  

 - Fahrenheit, 

 - Réaumur. 

 

background image

 

Skróty jednostek monetarnych: 

 
 zł 

  - złoty, 

- dolar, 

 gr 

  - grosz, 

- rubel, 

 mld 

  - miliard, 

mln 

- milion. 

 

Skróty  jednostek  monetarnych,  jednostek  miar  i  wag,  z  zakresu  nauk  ścisłych, 

przyrodniczych, technicznych, piszemy bez kropki. 

 

 

Skróty nazw własnych

 – składają się one przeważnie z początkowych liter poszczególnych 

wyrazów. Piszemy je dużymi literami bez kropek np.: 

 

ONZ  

 - Organizacja Narodów Zjednoczonych, 

PKP  

 - Polskie Koleje Państwowe, 

SA  

 - Spółka Akcyjna, 

UW 

 - Uniwersytet Warszawski, 

PKO 

 - Powszechna Kasa Oszczędności, 

PAP  

 - Polska Agencja Prasowa, 

SGH 

 - Szkoła Główna Handlowa, 

TV 

 - Telewizja, 

SSMiS 

 - Stowarzyszenie Stenografów, Maszynistek i Sekretarek, 

IMiGW 

 - Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. 

 
Jeśli  w  skład  skrótowca  ma  wejść  dwuznak  literowy  sz,  cz,  dz  lub  rz  drugą  literę  dwuznaku 
opuszcza się np.:  
 
Wyższa Szkoła Pedagogiczna  

 

 

WSP

Polski Czerwony Krzyż 

 

 

 

PCK

Sejm Rzeczpospolitej Polskiej  

 

 

Sejm RP

 
Natomiast w całości stosuje się dwuznak ch np.: 
 
Instytut Chemii Przemysłowej 

 

 

IChP

Bataliony Chłopskie   

 

 

 

BCh

Należy pamiętać, że w takich przypadkach pisze się duże C i małe h.  

Występujące w pełnej nazwie przecinki lub łączniki są w skrótach pomijane. Łącznik jest używany 

w  skrótach  tylko  przy  ich  odmianie  przez  przypadki,  np.:  PAN-u,  w  PAP-ie  oraz  

background image

w wyrazach pochodnych utworzonych od skrótów, np. AK-owiec, PAN-owski. Przeważnie jednak 

wyrazy te zapisujemy tak, jak wszystkie inne, np. akowiec, panowski. 

 
 

UWAGI 

 
 

1.  Jeśli  skrót  pisany  z    kropką  występuje  na  końcu  zdania,  już  się  tam  kropki  nie  stawia,  

np.  W  ostatnich  latach  wiele  przedsiębiorstw  przekształciło  się  w  SA,  a  nowo  powstające 

zakłady przyjmowały status Sp. z o.o. 

2.  Należy unikać w skrótach znaków nieliterowych, jak: w/g  –  lepiej  pisać:  wg, w/w  –  lepiej 

pisać ww. 

3.  Skróty  należy  pisać  tym  samym  rodzajem  pisma  co  odpowiednie  wyrazy  nie  skrócone,  

a więc dr przez małe d, inż. przez małe i. 

4.  Skracając wyrazy takie jak miesiąc, godzina, rycina, piszemy: mies., godz., ryc. (na końcu 

piszemy s, dz, c, a nie ś, dź, ć). 

5.  Skrót wyrazu powinien się zawsze kończyć na spółgłoskę. 

6.  Wyrażenia plus minus, mniej więcej można zastąpić znakami   +, np.: W lecie odnotowano  

+35 

o

C, w zimie +15

o

C. 

 

UKŁAD GRAFICZNY PISMA I JEGO CZĘŚCI SKŁADOWE 

 

1. Nagłówek  

powinien zawierać nazwę i  adres nadawcy, może również zawierać dodatkowe 

informacje dotyczące nadawcy np. numer telefonu, faksu, numer konta bankowego itp. 

 

Może  występować  jako  nadruk  na  blankietach  korespondencyjnych  lub  w  formie  odciśniętej 

pieczątki na czystej kartce papieru, może być rozmieszczony po lewej stronie lub prawej stronie 

pola nagłówkowego lub na całym polu nagłówkowym.  

 

Przykład nagłówka rozmieszczonego po lewej stronie pola nagłówkowego. 

 

HURTOWNIA MEBLI 

„KOMFORT” 

 

UL. MALINOWA 12 

WARSZAWA 

 

 

background image

Przykład nagłówka rozmieszczonego po prawej stronie pola nagłówkowego. 

HURTOWNIA MEBLI 

„KOMFORT” 

 

UL. MALINOWA 12 

WARSZAWA 

 

Przykład nagłówka rozmieszczonego na środku pola nagłówkowego. 

HURTOWNIA MEBLI 

„KOMFORT” 

 

UL. MALINOWA 12 

WARSZAWA 

 

2. Nazwa i adres odbiorcy pisma

 – umieszcza się w tak zwanym polu adresowym.  

 

Przykład rozmieszczenia nazwy i adresu odbiorcy na czystej kartce papieru 

 
 

Przedsiębiorstwo Handlowo-Przemysłowe 

 

 

ul. Konopnickiej 14 

 

42-200 Częstochowa 

 

Przykład rozmieszczenia nagłówka oraz pola adresowego na blankiecie korespondencyjnym 
 
 
 
 

 

 
                                

 

„ADAM” 

     SKLEP RTV i AGD       ul. Kocia 8b  
       „ADAM”        41-232 Sosnowiec 

 
 
 

      tel.32 (prefix) 231-43-65 
      fax.32 (prefix) 231-43-56 
 

 
 
 

 

 

 

 
Hurtownia RTV i AGD 
 
ul. Śliska 18 
42-200 Częstochowa 

miejsce na wpisanie nazwy 
 i adresu odbiorcy pisma 

background image

3. Znaki  powoławcze

  – 

zaliczamy do nich datę i  znak pisma, na które udzielamy  odpowiedzi 

oraz datę i znak pisma, które pisze nadawca jako udzielaną odpowiedź.  

 

Przykład 

 
 

Wasze pismo z dnia 

 Znak 

Nasz znak 

Data 

 

2002-01-12 

 DZ-13/2/02 

MEN-15/3/02 

2002-02-03 

 

 

 

Pod  pierwszą  literą  znaku  „Wasze  pismo  z  dnia”  należy  umieścić  pierwszą  cyfrę  daty,  pod 
pierwszą  literą  słowa  „Znak”  należy  umieścić  pierwszy  znak  symbolu  pisma,  na  które 
udzielamy  odpowiedzi.  Pod  pierwszą  literą  „Nasz  znak”  -  pierwszy  znak  symbolu  pisma,  
w  którym  udzielamy  odpowiedzi.  Pod  pierwszą  literą  słowa  „Data”  –  pierwszą  cyfrę 
oznaczającą datę pisma wysyłanego. 

 

Powyżej przedstawione daty pisane są według nowoczesnego układu, można je również pisać  
w  sposób  tradycyjny  np.:  12.02.2002  i  wówczas  poszczególne  jej  elementy  oddzielone  są  od 
siebie kropkami. 

 
 

4. Określenie przedmiotu sprawy

 – treść zawierającą określenie przedmiotu sprawy piszemy 

po słowie Sprawa

 

i nie stawiamy po niej kropki. 

 

Przykład 
 

 

Sprawa: zamówienie towarów 

 

5. Treść

 – może być sporządzona w układzie blokowym lub w układzie a linea. W korespondencji 

wychodzącej na zewnątrz lepiej jest stosować układ blokowy, ponieważ jest bardziej wygodny. 

 

6. Podpis

 – powinien zawierać stanowisko służbowe podpisującego oraz jego imię i nazwisko. 

 
 

PISMA - RODZAJE, CHARAKTERYSTYKA

 

 

1.  Pismo

 

–  „system  znaków,  służący  do  utrwalenia  lub  zastąpienia  języka  mówionego  przez 

zapis”.  Inaczej ujmując - pismo jest to myśl lub zespół myśli wyrażonych za pomocą znaków 
pisarskich. 

 

2. Podział pism ze względu na: 
 

 treść: 

 

 

informacyjne

  –   

charakteryzują  się  tym,  że  zawierają  określone  informacje  dotyczące  stanu 

faktycznego, brak w nich czynnika nakłaniającego odbiorcę do zajęcia określonego stanowiska 

np.: zaświadczenie, zawiadomienie, sprawozdanie, notatka, awizo. 

 

 

przekonywujące 

 

 

zawierają czynnik nakłaniający odbiorcę do zajęcia określonego stanowiska 

np.: podanie, reklamacja, oferta, skarga, wniosek. 

background image

 stopień zabezpieczenia tajemnicy: 

 

 jawne 

 

-

 

informacje w nich zawarte mogą być przekazane wszystkim pracownikom,

 

 
 poufne

 - informacje w nich zawarte chronione są tajemnicą służbową,

 

 
 tajne

 - informacje w nich zawarte chronione są tajemnicą państwową.

 

 

 ważność: 

 

 zwykłe 

– sprawy w nich zawarte powinny być załatwione w terminie zgodnym z przepisami lub 

w terminie przyjętym zwyczajowo,

 

 
 pilne lub bardzo pilne

    -  sprawy  w  nich  zawarte  powinny  być  załatwione  jak  najszybciej,  nie 

później niż w ciągu 3 dni, 

 

 
 terminowe 

sprawy w nich zawarte powinny być załatwione w terminie podanym w piśmie.

 

 

 wygląd zewnętrzny: 

 
 na blankietach specjalnych 

– blankiet ministra, blankiet prezesa spółki, 

 

 
 na  blankietach  korespondencyjnych 

–  blankiet  zwykły,  reklamowy,  uproszczony, 

bezkopertowy,

 

 
 na formularzach

 – drukach,

 

 
 na papierze bez nadruku 

– czysta kartka papieru,

 

 
 w formie nie określonej przez Polską Normę lub obowiązujące przepisy. 
 

 obieg: 

 
 pisma otrzymywane z zewnątrz, 

 

 pisma wysyłane na zewnątrz, 

 

 pisma o obiegu wewnętrznym 

- nie wychodzące poza zakład pracy.

 

 

 

background image

3. Zasady redagowania treści pism 

 

 

Pismo powinno być przejrzyste graficznie. 

 

Zdania  powinny  być  krótkie,  jasne,  ponieważ  bardzo  rozbudowane  mogą  powodować 

trudności w zrozumieniu treści pisma. 

 

Należy  unikać  zbędnych  słów,  rozwlekłych  opisów,  treść  powinna  być  formułowana  

w sposób zwięzły i ścisły. 

 

Treść powinna być sformułowana zgodnie z zasadami ortograficznymi, gramatycznymi, 

stylistycznymi stosowanymi w języku polskim. 

 

Należy  stosować  schematyzmy  tzn.  zwroty  ułatwiające  i  przyspieszające  redagowanie 

treści  np.:  „W    odpowiedzi  na  Wasze  pismo...”,  „Informujemy  Was...” 

/korespondencja  między  jednostkami  organizacyjnymi/,  „W  odpowiedzi  na  Pana 

pismo uprzejmie informujemy, że...” /korespondencja z osobami fizycznymi/. 

 

Należy  stosować  zwroty  grzecznościowe  oraz  uprzejmą  formę  np.:  „Zwracamy  się  

z prośbą...”, „Uprzejmie prosimy...nie należy przesadzać w używaniu tych zwrotów 

/nadmiar grzeczności razi/. Nie wolno stosować gróźb lub słów obraźliwych; dozwolone 

są  groźby  legalne,  w  których  nadawca  pisma  powołuje  się  na  zawartą  umowę  lub 

obowiązujące przepisy. 

 

Można stosować skróty – powszechnie znane (nie wolno stosować własnych skrótów). 

Zostały one omówione już wcześniej. 

 

Należy stosować terminologię fachową dostosowaną do poruszanych zagadnień. 

 

Ważne treści pisma powinny być wyróżnione. 

 

Pismo powinno dotyczyć tylko jednej sprawy. 

 

Pismo  powinno  być  kompletne  tzn.,  że  powinno  zawierać  wszystkie  niezbędne 

informacje oraz powinny być dołączone niezbędne dokumenty. 

 

 

SPORZĄDZANIE PISM NA BLANKIETACH KORESPONDENCYJNYCH 

 

1. Blankiet korespondencyjny

 

– jest to arkusz papieru z wydrukowanym nagłówkiem (nazwa  

i adres firmy, numer telefonu i faksu, numer konta bankowego i inne informacje) oraz innymi 

nadrukami stałymi w zależności od rodzaju blankietu korespondencyjnego. 

 

 

 

background image

2. Rodzaje blankietów korespondencyjnych

 

Blankiety korespondencyjne oznaczane są przy pomocy symboli składających się z dużych liter 

określających ich nazwę oraz z cyfry, która oznacza format blankietu. 

Wyróżniamy następujące rodzaje blankietów korespondencyjnych: 

 

blankiet  bezkopertowy

 

(oszczędnościowy)  -  oznaczany  symbolem  BB;  służy  do 

przesyłania korespondencji na zewnątrz bez używania kopert, 

 

blankiet zwykły

 - oznaczany symbolem BZ; blankiet powszechnie stosowany o typowym 

układzie graficznym, 

 

blankiet  reklamowy

  -  oznaczany  symbolem  BR;  blankiet  o  poszerzonym  polu 

nagłówkowym dla celów reklamowych, 

 

blankiet  uproszczony

  –  oznaczany  symbolem  BU;  blankiet  o  uproszczonym  układzie 

graficznym i ograniczonych nadrukach stałych. 

 

Odmiany blankietów korespondencyjnych 

 
 

Typ 

Odmiana 

Układ  

Format 

BB 

BB1 

pionowy 

A4 

BB2 

pionowy 

A5 

BZ 

BB1 

pionowy 

A4 

BZ2 

pionowy 

A5 

BR 

BR1 

pionowy 

A4 

BR2 

pionowy 

A5 

BR3 

poziomy 

A5 

BU 

BU1 

pionowy 

A4 

BU2 

pionowy 

A5 

BU3 

poziomy 

A5 

 

 

background image

SPORZĄDZANIE PISM NA FORMULARZACH 

 

1.  Formularz 

-

  jest  to  specjalnie  opracowany  druk  z  nadrukami  stałymi  i  wolnymi  miejscami   

przeznaczonymi do wypełnienia. 

 

2. Podział formularzy ze względu na: 

 ważność: 

-  zwykłe, 

-  ścisłego zarachowania. 

 przedmiot: 

-  planistyczne, 
-  statystyczne, 
-  dotyczące obrotu towarowego, 
-  dotyczące gospodarki materiałowej itp.  
 

 zasięg stosowania: 

-  centralne – powszechnego użytku, jednolite np. PIT, 
-  resortowe, 
-  branżowe, 

zakładowe.

 

 

 układ graficzny: 

-  okienkowy, 
-  tabelaryczny, 
-  tekstowy, 
-  mieszany. 
 

 sposób i właściwości nadruku: 

-  jednostronne, 
-  obustronne, 
-  jednobarwne, 
-  wielobarwne. 
 

 technikę wykonania: 

-  drukowane, 
-  powielane, 
-  kserowane, 
-  sporządzane na maszynie lub komputerze. 
 

 formy introligatorskie: 

-  pojedyncze karty, 
-  broszury. 

background image

 

PRZYKŁADY ROZPLANOWANIA ELEMENTÓW PISM  

 
Pisząc pisma stanowiące korespondencję między jednostkami organizacyjnymi będziemy stosować 
inny układ graficzny niż w pismach sporządzanych przez osoby fizyczne.  
 
Załączniki  dołączone  do  artykułu  przedstawiają  blankiety  korespondencyjne  (blankiet  zwykły  - 
załącznik  nr  1,  reklamowy  -  załącznik  nr  2,  uproszczony  -  załącznik  nr  3)  oraz  ogólne  schematy 
sporządzania  pism  na  papierze  bez  nadruku  (format  A4)  z  zaznaczonymi  odstępami  pomiędzy 
poszczególnymi  elementami.  Pisma  między  jednostkami  organizacyjnymi  z  podanymi  znakami 
powoławczymi  (załącznik  nr  4),  schemat  uproszczony  zawierający  tylko  miejscowość,  datę 
sporządzonego  pisma  oraz  nadany  mu  znak  (załącznik  nr  5)  oraz  schemat  sporządzania  podań 
(załącznik nr 6). 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

ZAŁĄCZNIK NR 1 
 
 
 
                                   

„Rafał” 

Sklep RTV i AGD             ul. Kocia 8b  
       „Rafał”        41-232 Sosnowiec 

 
 
 

      tel.32 (prefix) 231-43-65 
      fax.32 (prefix) 231-43-56 
 

 
 
 
 

Wasze pismo z dnia 

Znak 

Nasz znak 

Data 

 

 

Sprawa: 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
BZ1 
 
 
 

 

background image

ZAŁĄCZNIK NR 2 

 
 

 

 
 
 

„Mariusz”                    Najtańsze  

 tel. 32 (prefix) 253-45-03 

  Piekarnia          ul. Gospodarcza 2          i  najlepsze  

 fax 32 (prefix) 253-54-31 

„Mariusz”  41-243 Sosnowiec          w okolicy!!! 

 
 

 

 
 
 
 

 

 

Wasze pismo z dnia 

Znak 

Nasz znak 

Data 

 
 
 
Sprawa: 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
BR1 

 

 

background image

ZAŁĄCZNIK NR 3 

 
 
SKLEP RTV i AGD 

 
ul. Kocia 8b  
41-232 Sosnowiec

 

 
 
 

       
       
 

 
 
 
 

 

 
Sprawa: 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

BU1 

 

 

background image

ZAŁĄCZNIK NR 4 
 
nazwa nadawcy

 


ul. ..................... 
kod i miejscowość 

 

nazwa odbiorcy 

 

 

ul. .................... 

 

kod i miejscowość 



Wasze pismo z dnia 

Znak 

Nasz znak 

Data 

DZ-12/03 

2003-04-22 




Sprawa: 
oferta handlowa (piszemy z małej litery i nie stawiamy kropki) 



Tu  rozpoczynamy  pisać  treść  pisma.  Wszystkie  elementy,  które  występują  przed  treścią  piszemy 
czcionką standardową – 12 /Times New Roman/ i stosujemy pojedyncze odstępy wierszowe. 
Pisząc  treść  można  stosować  układ  blokowy  lub  a  linea,  dozwolone  jest  zwiększenie  wielkości 

czcionki  i  wielkości

  między  wierszami  oraz  stosowanie  różnorodnych  sposobów  wyróżniania 

elementów treści. 

 
 
 
 
Koniec treści. 


 

Z poważaniem 

 

 

. 

Załączniki: 

Dyrektor 

- nazwa pisana 

   jest z małej litery 

lub 

1. Nazwa pisana                                                      /mgr Jan Nowakowski/ 
    jest dużą literą 
 
 
 
tabulatory: 6, 9, 14 
 
 
 

background image

ZAŁĄCZNIK NR 5 
 
nazwa nadawca 

miejscowość, data 


ul. ..................... 
kod i miejscowość 



Znak: (
naszego pisma

nazwa odbiorcy 

 

 

ul. .................... 

 

kod i miejscowość 




Sprawa: 
(piszemy z małej litery i nie stawiamy kropki) 



Tu  rozpoczynamy  pisać  treść  pisma.  Wszystkie  elementy,  które  występują  przed  treścią  piszemy 
czcionką standardową – 12 /Times New Roman/ i stosujemy pojedyncze odstępy wierszowe. 
Pisząc  treść  można  stosować  układ  blokowy  lub  a  linea,  dozwolone  jest  zwiększenie  wielkości 

czcionki  i  wielkości

  między  wierszami  oraz  stosowanie  różnorodnych  sposobów  wyróżniania 

elementów treści. 

 
 
 
 
 
 
Koniec treści. 


 

Z poważaniem 

 

 

. 

Załączniki: 

Dyrektor 

- nazwa pisana 

jest z małej litery 

lub 

1. Nazwa pisana 

/mgr Jan Nowakowski/ 

 jest dużą literą. 

 
 
 
 
 
 
Uproszczony  schemat  pisma  (zamiast  znaków  powoławczych  występuje  miejscowość,  data  
i znak pisma). 

lub Dotyczy (można pisać w skrócie Dot.:) 

background image

ZAŁĄCZNIK NR 6 
 
 

 

 
Imię i nazwisko 

miejscowość, data 


ul. ..................... 
kod i miejscowość 



.
 
 

nazwa odbiorcy 

 

. 

 

ul. .....................  

 

kod i miejscowość 

 

 

 

 

Sprawa: krótkie określenie treści np. prośba o przyjęcie do pracy 

/w tym miejscu  nie stawiamy kropki/ 




Tu  rozpoczynamy  pisać  treść  podania.  Wszystkie  elementy  pisma,  które  występują  przed  treścią 
piszemy  czcionką  standardową  –  12  /Times  New  Roman/  i  stosujemy  pojedyncze  odstępy 
wierszowe. 
Pisząc  treść  można  stosować  układ  blokowy  lub  a  linea,  dozwolone  jest  zwiększenie  wielkości 
czcionki oraz stosowanie różnorodnych sposobów wyróżniania elementów treści. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Koniec treści. 


 

Z poważaniem 

 

 

. 

Załączniki:  .................................................................................... podpis odręczny 
 

(

na wysokości załączników)

 

- nazwa pisana 
   jest małą literą 
lub 
1. Nazwa pisana  
    jest dużą literą 

tabulator ustawiony na 
11 cm