10
www.gazetapodatkowa.pl
Gazeta Podatkowa nr 90 • 8.11.2007 r.
RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO
Porady eksperta
Ewidencja kosztów prenumeraty gazety na 2008 r.
Jak ująć w księgach rachunkowych koszt prenumeraty Gazety Podatko-
wej na 2008 r., jeżeli fakturę otrzymałam w listopadzie 2007 r.? Jednostka
prowadzi ewidencję kosztów w zespole 4 i 5.
Koszty prenumeraty gazety za 2008 r. poniesione w 2007 r. są to koszty przyszłych
okresów. Dla zapewnienia współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów
do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego zaliczane będą koszty lub
przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres sprawozdaw-
czy koszty, które jeszcze nie zostały poniesione. Stanowi o tym art. 6 ust. 2 ustawy
o rachunkowości.
Wynika z tego, że koszty prenumeraty co do zasady podlegają rozliczeniu w czasie za
pośrednictwem konta 64 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów” (w analityce: Czynne
rozliczenia międzyokresowe). W przypadku poniesienia w listopadzie 2007 r. kosztów
prenumeraty na 2008 r., w księgach rachunkowych należałoby dokonać zapisu:
1. FV – zaksięgowanie w listopadzie 2007 r. faktury dotyczącej prenumeraty:
a) wartość w cenie zakupu
-Wn konto 30
„Rozliczenie zakupu”,
b) VAT podlegający odliczeniu
-Wn konto 22
„VAT naliczony i jego rozliczenie”,
c) łączna kwota zobowiązania
- Ma konto 21
„Rozrachunki z dostawcami” (w analityce: Wydawnictwo),
d) zarachowanie kosztu do rozliczenia w czasie
-Wn konto 40
„Koszty według rodzajów”,
-Ma konto 30
„Rozliczenie zakupu”
oraz
-Wn konto 64
„Rozliczenia międzyokresowe kosztów” (w analityce: Czynne
rozliczenia międzyokresowe),
-Ma konto 49
„Rozliczenie kosztów”.
2. PK – odpisy w poszczególnych miesiącach 2008 r.:
-Wnkontozespołu5
-Ma konto 64
„Rozliczenia międzyokresowe kosztów” (w analityce: Czynne
rozliczenia międzyokresowe).
Jeżeli koszty prenumeraty na 2008 r. nie stanowią kwoty istotnej i nie wywierają
znaczącego wpływu na rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finanso-
wej oraz wyniku finansowego jednostki, mogą zostać jednorazowo odpisane w koszty
działalności operacyjnej w styczniu 2008 r. Zapis o tym, że wydatki ponoszone na
prenumeratę prasy, poradników, czasopism fachowych itp. zaliczane będą w ciężar
kosztów jednorazowo, powinien się wówczas znaleźć w zasadach (polityce) rachun-
kowości jednostki.
Przykład
Jednostka dokonała w listopadzie 2007 r. wpłaty na prenumeratę Gazety Podat-
kowej na 2008 r. w kwocie brutto: 250 zł. W tym też miesiącu jednostka otrzymała
fakturę VAT potwierdzającą dokonaną wpłatę. Kwotę kosztu prenumeraty jako nie-
istotną odniesiono w koszty w styczniu 2008 r. Jednostka ewidencjonuje koszty na
kontach zespołu 4 i 5.
Dekretacja
1. WB – wpłata na prenumeratę Gazety na 2008 r. w listopadzie 2007 r.: 250 zł
- Wn konto 21
„Rozrachunki z dostawcami”
(w analityce: Wydawnictwo Podatkowe GOFIN),
- Ma konto 13–0
„Rachunek bieżący”.
2. FV dotycząca prenumeraty księgowana w listopadzie 2007 r.:
a) wartość w cenie zakupu
233,64 zł
- Wn konto 30
„Rozliczenie zakupu”,
b) VAT według stawki 7%
16,36 zł
- Wn konto 22
„VAT naliczony i jego rozliczenie”,
c) łączna kwota zobowiązania
250 zł
- Ma konto 21
„Rozrachunki z dostawcami”
(w analityce: Wydawnictwo Podatkowe GOFIN),
d) zarachowanie kosztu do rozliczenia
233,64 zł
-Wn konto 40
„Koszty według rodzajów”,
-Ma konto 30
„Rozliczenie zakupu”
oraz
-Wn konto 64
„Rozliczenia międzyokresowe kosztów”
(w analityce: Czynne rozliczenia międzyokresowe),
-Ma konto 49
„Rozliczenie kosztów”.
3. PK – jednorazowy odpis w styczniu 2008 r.:
233,64 zł
-
Wnkontozespołu5,
-Ma konto 64
„Rozliczenia międzyokresowe kosztów”
(w analityce: Czynne rozliczenia międzyokresowe).
Dorota Przybyszewska
Stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarob-
kowych i samodzielnie określa swoje cele, programy działania i struktury organizacyjne oraz
uchwala akty wewnętrzne dotyczące jego działalności. Wynika to z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia
7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r. nr 79, poz. 855 ze zm.).
Zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych przez stowarzyszenia, którego działalność po-
lega wyłącznie na realizacji celów określonych w statucie określają przepisy rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 15 listopada 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości
dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi nieprowadzącymi działalności
gospodarczej (Dz. U. nr 137, poz. 1539 ze zm.). W takim przypadku, księgi prowadzone są
w sposób uproszczony. Również sprawozdanie finansowe sporządza się w formie uproszczonej
określonej w § 3 ust. 2 rozporządzenia oraz w załączniku nr 1 i 2 do tego rozporządzenia.
Z art. 34 ustawy Prawo o stowarzyszeniach wynika, iż stowarzyszenie może prowadzić
działalność gospodarczą, według ogólnych zasad określonych w odrębnych przepisach. Ro-
dzaj i rozmiar działalności gospodarczej powinien określać statut stowarzyszenia. W takim
przypadku dochód z działalności gospodarczej powinien służyć realizacji celów statutowych
i nie może być przeznaczony do podziału między jego członków.
Jeżeli stowarzyszenie rozpocznie działalność gospodarczą w trakcie roku obrotowego,
wówczas z dniem jej podjęcia obowiązane jest stosować przepisy ustawy o rachunkowości
odnoszące się do jednostek prowadzących działalność gospodarczą (§ 4 rozporządzenia).
Jest to równoznaczne z prowadzeniem ksiąg rachunkowych w sposób umożliwiający spo-
rządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z art. 42 ustawy o rachunkowości (Dz. U.
z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.) oraz załącznikiem nr 1 do tej ustawy.
Przychody stowarzyszenia
Majątek stowarzyszenia powstaje ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapi-
sów, dochodów z własnej działalności, dochodów z majątku stowarzyszenia oraz z ofiarności
publicznej. Stowarzyszenie, z zachowaniem obowiązujących przepisów, może przyjmować
darowizny, spadki i zapisy oraz korzystać z ofiarności publicznej. Stowarzyszenie może
otrzymywać także dotację według zasad określonych w odrębnych przepisach.
Wymienione wyżej przychody z działalności statutowej ujmuje się na koncie 70-0
„Przychody działalności statutowej”. W ewidencji analitycznej prowadzonej do tego konta
oddzielnie ujmuje się poszczególne rodzaje przychodów.
W przypadku podjęcia działalności gospodarczej ewidencję poszczególnych rodzajów
przychodów z tej działalności można prowadzić na następujących kontach:
–70-1
„Sprzedaż produktów”,
–70-2
„Sprzedaż usług”,
–73-0
„Sprzedaż towarów”,
–74-0
„Sprzedaż materiałów”.
Pozostałe przychody operacyjne, przychody finansowe oraz zyski nadzwyczajne prowa-
dzi się według zasad ogólnych przewidzianych dla jednostek gospodarczych.
Rachunek kosztów
Stowarzyszenie, przed rozpoczęciem działalności gospodarczej powinno określić sposób
prowadzenia rachunku kosztów. Wskazane jest w takim przypadku prowadzenie pełnego
rachunku kosztów, tj. na kontach zespołu 4 (koszty według rodzaju) oraz równocześnie
na kontach zespołu 5 (według funkcji) lub wyłącznie na kontach zespołu 5. W pierwszym
przypadku kierownik jednostki powinien dokonać wyboru wariantu sporządzania rachunku
zysków spośród dwóch możliwych określonych w załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowo-
ści, a więc wariant porównawczy lub kalkulacyjny. Stosowny zapis w tej sprawie powinna
zawierać dokumentacja opisująca przyjęte zasady (politykę rachunkowości), o której mowa
w art. 10 ust. 1 ustawy o rachunkowości).
Księgi stowarzyszenia prowadzącego
działalność gospodarczą
W dalszej części artykułu omówiona zostanie ewidencja kosztów wyłącznie na kontach
zespołu 5. Prowadząc ewidencję kosztów tylko na kontach zespołu 5 stowarzyszenie będzie
obowiązane sporządzać rachunek zysków i strat wyłącznie według wariantu kalkulacyjne-
go.Ewidencja taka powinna być prowadzona w sposób umożliwiający rozliczanie kosztów
dotyczących działalności statutowej i działalności gospodarczej.
Ewidencja kosztów działalności statutowej powinna być nadal prowadzona według zasad
określonych w § 2 ust. 2 i 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 listopada 2001r.
Ewidencję tych kosztów można prowadzić na następujących kontach syntetycznych:
– konto50-0 „Koszty realizacji zadań statutowych”,
– konto50-1 „Koszty administracyjne”.
Ewidencję kosztów działalności gospodarczej – w zależności od rodzaju tej działalności
można prowadzić na kontach syntetycznych:
– konto50-2 „Koszty produkcji przemysłowej”,
– konto50-3 „Koszty działalności usługowej”,
– konto50-4 „Koszty działalności handlowej”,
– konto52-0 „Koszty sprzedaży produktów”.
Do każdego wymienionego wyżej konta syntetycznego należy prowadzić ewidencję
kosztów według ich rodzajów – ze szczegółowością określoną w załączniku nr 1 do ustawy
o rachunkowości dla rachunku zysków i strat sporządzanego według wariantu porównaw-
czego.
Jeżeli przy działalności produkcyjnej ewidencja zapasów produktów prowadzona jest
w cenach ewidencyjnych różniących się od kosztów wytworzenia, celowe jest stosowanie
konta 58 „Rozliczenie kosztów działalności”. Na nim dokonuje się porównania rzeczy-
wistego kosztu wytworzenia wyprodukowanych produktów z wartością tych produktów
w cenach ewidencyjnych. Powstałą różnicę na koncie 58 traktuje się jako odchylenia od cen
ewidencyjnych produktów (kredytowe lub debetowe) i ujmuje na koncie 62 „Odchylenia od
cen ewidencyjnych produktów”, zapisem:
a) odchylenia kredytowe:Wnkonto58, Ma konto 62,
b) odchylenia debetowe: Wn konto 62, Makonto58.
Odchylenia od cen ewidencyjnych wyrobów gotowych (kredytowe lub debetowe) przy-
padające na sprzedane wyroby wyksięgowuje się z konta 62, zapisem:
– Wn/Ma konto 70-1
„Koszt sprzedanych produktów”,
– Ma/Wn konto 62
„Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów”.
Więcej o rozliczeniu kosztów działalności produkcyjnej pisaliśmy w Gazecie Podatkowej
nr 76 z dnia 20 września 2007 r.
Ewidencję pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych, strat nadzwyczaj-
nych prowadzi się według ogólnych zasad określonych dla jednostek gospodarczych.
Prezentacjaprzychodówikosztówdotyczącychdziałalnościstatutowej
i gospodarczej w rachunku zysków i strat
Sprawozdanie finansowe za rok obrotowy, w którym stowarzyszenie podjęło działalność go-
spodarczą sporządza się w sposób określony w załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowości.
Należy też uwzględnić art. 50 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym informacje zawarte
w sprawozdaniu mogą być wykazywane ze szczegółowością większą niż określona w za-
łącznikach do ustawy, jeżeli wynika to z potrzeb lub specyfiki jednostki.
Stowarzyszenie prowadzące działalność gospodarczą powinno w rachunku zysków i strat
sporządzanym według wariantu kalkulacyjnego wykazać w wierszu A i B w odrębnych
pozycjach:
– przychody z działalności statutowej i koszty realizacji tych zadań oraz
– przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów oraz koszty sprze-
danych towarów i materiałów.
Ponadto w wierszu C należy wykazać odrębnie:
– wynik finansowy działalności statutowej (wielkość dodatnia lub ujemna),
– zysk (stratę) brutto ze sprzedaży.
Pozostałe pozycje rachunku zysków i strat wykazuje się według ogólnych zasad.
Ewa Gruchot