Andrzej Pilipiuk

NA RYBKI

Południowa cz

ęść

stawu, znajduj

ą

cego si

ę

w Wojsławicach, a nale

żą

ca do stra

ż

y po

ż

arnej, była tego

lata wyj

ą

tkowo silnie zaro

ś

ni

ę

ta trzcinami. Pewnego sierpniowego dnia Józef Paczenko jechał koło

stawu na rowerze i zobaczył w

ś

ród nich jaki

ś

dziwny przedmiot. Wzrok miał ju

ż

mocno przytłumiony i

dlatego dopiero po dłu

ż

szej chwili domy

ś

lił si

ę

, co to jest.

- Ach - powiedział sam do siebie, a potem zjechał z szosy i ruszył w

ą

sk

ą

ś

cie

ż

k

ą

nad wod

ą

z

zamiarem obej

ś

cia jeziora od drugiej strony.

Jakub W

ę

drowycz urz

ą

dził si

ę

idealnie. Na wodzie w

ś

ród trzcin kołysała si

ę

d

ę

tka od traktora. Wokół

niej przywi

ą

zano dwana

ś

cie butelek piwa „Perła", które chłodziły si

ę

zanurzone w wodzie. Jakub

rozwalił si

ę

wygodnie w d

ę

tce i zwiesił nogi do wody. Chwilami wiatr rozwiewał nieco trzciny, a wtedy

w odległo

ś

ci około dwóch metrów od d

ę

tki wida

ć

było pionowy słupek ozdobiony tablic

ą

z napisem:

ŁOWIENIE RYB POD KAR

Ą

WZBRONIONE.

Słupek przydał si

ę

w sam raz,

ż

eby zaczepi

ć

o niego cum

ę

. Jakub miał ochot

ę

zerwa

ć

wra

ż

y napis

gwałc

ą

cy jego swobody, ale słoneczko rozleniwiło go tak,

ż

e nie miał siły si

ę

ruszy

ć

. Od czasu do

czasu wyławiał jedn

ą

butelk

ę

i zerwawszy resztkami z

ę

bów kapsel, lal w gardło spienion

ą

zawarto

ść

.

Alkohol mile szumiał mu ju

ż

w głowie, a pal

ą

ce problemy współczesno

ś

ci zeszły na plan dalszy. W

r

lewej dłoni trzymał dwumetrowej długo

ś

ci kij, na którego ko

ń

cu zaczepiona była

ż

yłka z haczykiem. Na

haczyk nadziany był plasterek mocno czosnkowej kiełbasy. Jakub lubił czasami posiedzie

ć

z w

ę

dk

ą

nad wod

ą

. Je

ś

li potrzebował troch

ę

ryby, to brał elektryk

ę

albo dynamit, a je

ś

li nie miał ochoty, to

siedział sobie i moczył kij. Nikt mu nie przeszkadzał. Gdy Jakub wybierał si

ę

na ryby, ludzie starali si

ę

omija

ć

staw. W

ś

ciekał si

ę

,

ż

e mu płosz

ą

. A w gniewie był nieobliczalny. Józef wszedł na resztki

spróchniałej kładki i stoj

ą

c na jej ko

ń

cu, zawołał kumpla:

-Bior

ą

?!

W

ę

drowycz poruszył lekko jedn

ą

nog

ą

i odwrócił si

ę

razem z d

ę

tk

ą

w jego stron

ę

.

- Tak sobie, dzisiaj chyba nie pogoda na ryby. Napijesz si

ę

^ „Perły"? Mam jeszcze chyba ze sze

ść

butelek?
- Nie, dzi

ę

ki, musz

ę

jako

ś

zajecha

ć

do domu.

- Ja tam si

ę

nie przejmuj

ę

. Ko

ń

sam zawiezie. Jego kumpel poszukał wzrokiem kłaczki Karoliny i

stwierdził,

ż

e weszła w szkod

ę

na pobliskim polu. Wzruszył ramionami.

- Co zrobisz, jak złapiesz złot

ą

rybk

ę

? - zagadn

ą

ł. Umysł jego przyjaciela byi ju

ż

nieco zm

ą

cony przez

zawarto

ść

tych butelek, które opró

ż

nione z zawarto

ś

ci, unosiły si

ę

wokoło na wodzie.

- Jak złot

ą

, to przetopi

ę

.

- Nie, to nie taka. Tak

ą

, która spełnia

ż

yczenia. Złapiesz, a ona pyta: Co chcesz dosta

ć

,

ż

eby

ś

j

ą

wypu

ś

cił.

- A. To słyszałem musi w bajkach. Ale tu takich nie ma.
- A wiesz, słyszałem wczoraj na targu dobry dowcip.
- A to opowiedz.
- Jeden ruski złapał złot

ą

rybk

ę

i ona mówi: „Wypu

ść

mnie, a spełni

ę

ka

ż

de twoje

ż

yczenie".

- I co chciał?
- Pocz

ą

tkowo nic, a potem zapragn

ą

ł zosta

ć

bohaterem Zwi

ą

zku Radzieckiego.

- Hm!
-No to ona zaklaskała w płetwy, a on patrzy,

ż

e siedzi w okopie, wokoło trupy sołdatów i jedzie na

niego sto szwabskich czołgów. No wzi

ą

ł karabin i wali do nich, ale nic nie pomogło, bo ona po

ś

miertne

mu dała.
Jakub ob

ś

miał si

ę

koszmarnym

ś

miechem, płosz

ą

c stadko kaczek na rzeczce pół kilometra dalej.

- Galantny dowcip. A jeszcze jakie

ś

takie?

- Aha. Tylko chciał zosta

ć

królem i zrobiła z niego tego tam francuskiego Ludwika, czy Filipa, co to go

ś

ci

ę

li na gilotynie.

- My

ś

lałem,

ż

e na gilotynie to Napoleona. Nu nic.

- Jak co

ś

złowisz, to wpadnij do mnie. Upieczemy, popijemy, mam

ś

wietny ruski koniak.

- A pomy

ś

le.

- No to bywaj.
- Do zobaczenia.
Poszedł sobie. Niebawem nadszedł posterunkowy Birski.
- Co wy tu robicie obywatelu? - zagadn

ą

ł.

- Ach, pan posterunkowy. Mo

ż

e piwko?

- Obywatelu W

ę

drowycz...

- A tak tak. Powtarzajcie moje nazwisko, bo jeszcze zapomnicie. Poza tym na słu

ż

bie nie jeste

ś

cie

panem tylko obywatelem. Aha i na słu

ż

bie nie wolno pi

ć

.

- Tu nie wolno pływa

ć

.

- A gdzie jest jaka

ś

tablica z zakazem pływania? Zreszt

ą

ja nie pływam, tylko unosz

ę

si

ę

na falach.

Chcesz mnie spałowa

ć

, to b

ę

dziesz musiał tu wle

źć

.

Birski popatrzył na swój czy

ś

ciutki mundur i zabłocone trzcinowisko dziel

ą

ce go od Jakuba.

- Za stary jeste

ś

,

ż

eby ci

ę

pałowa

ć

.

- No to aresztuj mnie za zakłócanie porz

ą

dku, tyle

ż

e ja mam dziewi

ęć

dziesi

ą

t lat i zaraz mnie zwolni

ą

,

a wszystko, co robi

ę

, podlega pod starcz

ą

demencj

ę

.

- Ty Jakub si

ę

nie zasłaniaj starcz

ą

demencj

ą

. Taka jasno

ść

umysłu nie zdarza si

ę

cz

ę

sto nawet u

czterdziestolatków.
- Ach. Miło słucha

ć

.

- Co chcesz złowi

ć

?

- A złot

ą

rybk

ę

, Birski roze

ś

miał si

ę

.

- Znam

ś

wietny dowcip.

- O złotej rybce? .
- Aha. Jeden ruski złapał złot

ą

rybk

ę

, a ona poprosiła,

ż

eby j

ą

wypu

ś

cił, to spełni jego

ż

yczenie. To on

powiedział,

ż

e chce zosta

ć

ksi

ę

ciem. W oczach mu zm

ę

tniało i zobaczył,

ż

e le

ż

y na jedwabnej po

ś

cieli. A potem weszła ksi

ęż

na i

powiedziała: „Ferdynandzie zbud

ź

si

ę

, jedziemy do Sarajewa".

- A to zrobiła go tym od wybuchu pierwszej

ś

wiatowej. Hi, hi, hi.

- Nu nic. Musz

ę

lecie

ć

. Kto

ś

wła

ś

nie popełnia przest

ę

pstwo.

- Kto taki? - zaciekawił si

ę

Jakub.

- Och, to takie powiedzenie z jednego filmu.
Poszedł sobie. Na polu spostrzegł klacz Jakuba, buszuj

ą

c

ą

w zbo

ż

u. Wszedł w pszenic

ę

po pas i

ruszył w jej stron

ę

. Na jego widok odwróciła si

ę

do niego tyłem i uniosła kopyto. Takie małe

przyjacielskie ostrze

ż

enie. Znikn

ą

ł. Jakub odkorkował kolejn

ą

butelk

ę

. W głowie nie

ź

le mu ju

ż

szumiało, a nadgarstki troch

ę

mu napuchły. A potem wyci

ą

gn

ą

ł w

ę

dk

ę

z wody i zobaczył na jej ko

ń

cu

złot

ą

rybk

ę

.

- O karwia! - wymamrotał.
Odczepił ja zr

ę

cznie i wsadził do słoika z wod

ą

.

- Nu nic, zje si

ę

. Dobrze,

ż

e nic nie mówi - powiedział sam do siebie.

- Jakubie...- odezwała si

ę

rybka ze słoika.

Wzdrygn

ą

ł si

ę

. Na szcz

ęś

cie przypomniał sobie,

ż

e czasami gdy był pijany, to słyszał, jak zwierz

ę

ta

rozmawiaj

ą

ze sob

ą

.

- Mo

ż

e to tylko delirium - pocieszył si

ę

.

Wyci

ą

gn

ą

ł zza pazuchy flaszk

ę

ze spirytusem i poci

ą

gn

ą

ł dwa lub trzy łyki.

- Słuchaj, ubijemy interes - powiedziała rybka.- Ty mnie wypu

ś

cisz, a ja spełni

ę

twoje

ż

yczenie.

- Jeszcze czego - w

ś

ciekł si

ę

. - Ju

ż

ja was znam rybki.

Ż

adnych

ż

ycze

ń

, tylko patelnia.

Dopił spirytus, ale wcale mu si

ę

od tego nie polepszyło.

- Popatrzcie na tego idiot

ę

- powiedziała mama kaczka do swoich dzieci. - To miejscowy kłusownik

Jakub W

ę

drowycz. Uwa

ż

ajcie na niego.

Potrz

ą

sn

ą

ł głow

ą

. Nadgarstki mu pulsowały.

- Jasna cholera, zalałem si

ę

w trupa wła

ś

nie wtedy, kiedy mózg jest mi nieobchodzimo potrzebny do

my

ś

lenia - zdenerwował si

ę

.

Brodz

ą

c po pas w błocie, wypełzł ze słoikiem w r

ę

ce na brzeg. Dopiero na twardym l

ą

dzie zrozumiał,

jak bardzo jest pijany. Postawił słoik na ziemi i przycisn

ą

ł go cegł

ą

,

ż

eby mu rybka nie wyskoczyła, i

poszedł po konia. Karolina na jego widok odsun

ę

ła si

ę

.

- Najpierw si

ę

umyj, a potem wła

ź

na czyste zwierz

ę

- powiedziała.

Nie mógł nie przyzna

ć

jej racji. Wrócił do jeziora i zdj

ą

ł spodnie. Wrzucił je do wody,

ż

eby si

ę

wypłukały, a sam

ś

wiec

ą

c gołym zadkiem, wrócił po konia. Tymczasem na brzegu jeziora pojawił si

ę

miejscowy plugawy (to znaczy plugawszy od Jakuba) degenerat Mariusz Bardak. Jakub biegał za
klacz

ą

, tote

ż

nie zauwa

ż

ył go, zupełnie. Wreszcie udało mu si

ę

jej dosi

ąść

. Kozacka krew zawa

ż

yła i

mimo

ż

e był zupełnie pijany, zdołał nad ni

ą

zapanowa

ć

. My

ś

lał ju

ż

tylko o jednym. Uciec, uciec jak

najdalej od

ś

mierciono

ś

nej rybki.

- Do Józefa - rzucił polecenie, po czym

zaczai

odlatywa

ć

. Doszedł do siebie, gdy stał na podwórzu

kumpla. Klacz Józefa Marika wyjrzała ze stajni.
- Znowu si

ę

ululał? - zapytała Karolin

ę

.

- W trupa. Cholera, kiedy

ś

go zrzuc

ę

prosto pod pekaes, tyle tylko,

ż

e mog

ę

trafi

ć

na gorszego

wła

ś

ciciela ni

ż

on.

- To jest pewne ryzyko.
W drzwiach chałupy stan

ą

ł Józef. Zagdakał co

ś

jak kura. Jakub padł mu w obj

ę

cia z pijackim

szlochem.
- Ratuj stary, złowiłem złot

ą

rybk

ę

!

Józef uratował go, przenocował w stodole i dał mu nawet stare portki dla przykrycia nago

ś

ci. Rano

Jakub wskoczył na konia i uciekł do domu. Podobno zabarykadował si

ę

i przez miesi

ą

c nie zbli

ż

ał do

ż

adnej wody.

Ale czego to ludziska nie gadaj

ą

.

*
Posterunkowy Birski stał na podwórzu plugawej siedziby plemienia Bardaków. Nowiutki mercedes na
zachodnich numerach swoj

ą

nieskaziteln

ą

czysto

ś

ci

ą

wyra

ź

nie psuł estetyk

ę

podwórka, na któr

ą

składały si

ę

zaniedbane budynki,

snuj

ą

ce si

ę

wokoło, szare od brudu kury oraz jeziorko szaro-czarnej gnojówki.

- A wi

ę

c pytam po raz ostatni: gdzie s

ą

papiery tego wozu? -posterunkowy tracił resztki cierpliwo

ś

ci.

- Nie ma - wymamrotał Bardak, patrz

ą

c w ziemi

ę

. - A mo

ż

e zreszt

ą

s

ą

w

ś

rodku.

- Tak. A kluczyki, te

ż

ich nie ma? Sk

ą

d ten wóz? Pytam po raz ostatni.

- No złota rybka...
Dzieciaki i reszta plemienia Bardaków wycofali si

ę

do szop i domu.

- Ja ci poka

żę

złot

ą

rybk

ę

, cholerny złodzieju - wydarł si

ę

Birski, a potem zacz

ą

ł wali

ć

pał

ą

, a

ż

drzazgi

leciały.