background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 
 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 
 

 
 
Ewa Jasińska 
 
 
 
 
 
 

Planowanie i rozliczanie produkcji 311[25].Z5.03 

 
 
 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca  

Instytut Technologii  Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy  
Radom 2007  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Recenzenci: 
dr inŜ. Jadwiga Rudecka 
dr inŜ. ElŜbieta Wiśnios 

 
 
 
 

Opracowanie redakcyjne: 
mgr inŜ. Ewa Jasińska 
 
 
 
 
 
Konsultacja: 
dr inŜ. Jacek Przepiórka 
 
 
 
 
 

 

 
 
 

 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczn

 

ą

  programu  jednostki  modułowej  311[25].Z5.03, 

„Planowanie i rozliczanie produkcji”, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu 
technik obuwnik. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom  2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

SPIS TREŚCI 
 
 

1.

 

Wprowadzenie 

2.

 

Wymagania wstępne 

3.

 

Cele kształcenia 

4.

 

Przykładowe scenariusze zajęć 

5.

 

Ćwiczenia 
5.1.

 

Plan produkcji i jego zadania 
5.1.1

 

Ć

wiczenia 

5.2.

 

Teoretyczne aspekty planowania wykonawczego w przemyśle obuwniczym 
5.2.1.

 

Ć

wiczenia 

12 
12 
12 
15 
15 

5.3.

 

Praktyczne  aspekty  planowania  wykonawczego,  kontroli  i  rozliczania 
zadań produkcyjnych w przedsiębiorstwach obuwniczych 

 

19 

5.3.1.

 

Materiał nauczania 

19 

6.

 

Ewaluacja osiągnięć ucznia 

7.

 

Literatura 

22 
31 

 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1. WPROWADZENIE 

 

Przekazujemy  Państwu  Poradnik  dla  nauczyciela,  który  będzie  pomocny  w prowadzeniu 

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik obuwnik. 

W poradniku zamieszczono: 

−−−−

 

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć juŜ ukształtowane, aby 
bez problemów mógł korzystać z poradnika,  

−−−−

 

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem, 

−−−−

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

−−−−

 

ć

wiczenia  ze  wskazówkami  do  realizacji,  zalecanymi  metodami  nauczania-uczenia  oraz 

ś

rodkami dydaktycznymi, 

−−−−

 

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego. 

 

Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  róŜnymi  metodami  ze 

szczególnym  uwzględnieniem  aktywizujących  metod  nauczania,  np.  pokazu  z  objaśnieniem, 
ć

wiczeń praktycznych. 

 

Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróŜnicowane,  począwszy  od  samodzielnej 

pracy uczniów do pracy zespołowej. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

 

311[25].Z5 

Organizacja i obsługa procesów 

produkcyjnych 

311[25].Z5.04 

Zarządzanie jakością  

311[25].Z5.03 

Planowanie i rozliczanie produkcji 

311[25].Z5.01 

Organizacja procesów wytwarzania 

obuwia 

311[25].Z5.02 

Normowanie zuŜycia materiałów 

i czasu pracy  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 
 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

rozpoznawać formy i elementy konstrukcyjne obuwia, 

 

charakteryzować typy i rodzaje obuwia, 

 

stosować zasady oznaczania wielkości elementów obuwia, 

 

dobierać kopyta obuwnicze, 

 

rozpoznawać, charakteryzować i klasyfikować materiały obuwnicze, 

 

rozpoznawać i charakteryzować wady materiałów obuwniczych, 

 

oceniać jakość materiałów obuwniczych, 

 

określać wpływ wad materiałowych na wskaźniki ekonomiczne i jakość obuwia, 

 

dobierać materiały do typu i przeznaczenia obuwia, 

 

posługiwać się dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną, 

 

klasyfikować i dobierać maszyny i urządzenia produkcyjne, 

 

wycinać elementy cholewek i spodów obuwia z materiałów płaskich, 

 

poddawać wycięte elementy procesom obróbczym i montaŜowym, 

 

wytwarzać elementy obuwia z gumy i tworzyw sztucznych, 

 

stosować techniki łączenia elementów obuwia, 

 

wytwarzać cholewki do obuwia, 

 

ć

wiekować, montować i wykończać obuwie, 

 

stosować zasady projektowania i konstruowania obuwia, 

 

projektować wierzchy i spody obuwia, 

 

organizować procesy wytwarzania obuwia, 

 

normować zuŜycie materiałów do produkcji obuwia i czasu pracy, 

 

przestrzegać przepisy BHP i ochrony przeciwpoŜarowej 

 

udzielać pierwszej pomocy osobom poszkodowanym, 

 

korzystać z róŜnych źródeł informacji. 

 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3. CELE KSZTAŁCENIA 
 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

określić składniki oraz zasady tworzenia planu produkcji, 

 

określić cele i zadania planowania wykonawczego, 

 

określić zdolności produkcyjne oraz stopień ich wykorzystania, 

 

ustalić zakres i program pracy dla stanowisk roboczych, 

 

zsynchronizować przebieg pracy we wszystkich fazach procesu wytwarzania, 

 

ustalić optymalną wielkość partii produkcyjnej, 

 

określić  zasady  rozpisywania  zadań  produkcyjnych  na  podstawie  planu  produkcji 
i kalendarza pracy, 

 

posłuŜyć się kalendarzem produkcji i biuletynem produkcyjnym, 

 

sporządzić i zaewidencjonować limity zuŜycia materiałów w procesie produkcji, 

 

wypełnić dokumentację planistyczną i warsztatową, 

 

ocenić  zgodność  przebiegu  produkcji  z  planem,  a  w  miarę  potrzeb  zastosować  działania 
korygujące, 

 

określić  zasady  magazynowania,  ewidencjonowania  i  przekazywania  materiałów 
i półproduktów, 

 

wypełnić dokumentację magazynową, 

 

rozliczyć pobrane materiały, wykonane półprodukty i wyroby, 

 

dokonać analizy zuŜycia materiałów oraz oceny wykonania zadań produkcyjnych. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

 
Osoba prowadząca: 

........................................................................... 

Modułowy program nauczania:  Technik obuwnik 311[25] 
Moduł:  

Organizacja i obsługa procesów produkcyjnych 311[25].Z5 

Jednostka modułowa:

  

Planowanie i rozliczanie produkcji 311[25].Z5.03 

Temat:   Charakterystyka  czynników  wpływających  na  wielkość  planowanej  produkcji 

obuwia. 

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności ustalania zdolności produkcyjnej stanowiska roboczego. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

określić i scharakteryzować czynniki mające wpływ na wielkość planowanej produkcji, 

 

wskazać czynniki mające największy wpływ na wielość planowanej produkcji, 

 

obliczyć w oparciu o dane wyjściowe zdolność produkcyjną stanowiska roboczego, 

 

ustalić rezerwy zdolności produkcyjnej, 

 

określić stopień wykorzystania zdolności produkcyjnej, 

 

ustalić wskaźnik rezerw zdolności produkcyjnej, 

 

dokonać oceny ekstensywnego i intensywnego wykorzystania stanowiska roboczego,  

 

wskazać  zaleŜność  zachodzącą  między  wskaźnikami  ekstensywnego  i  intensywnego 
wykorzystania zdolności produkcyjnej, 

 

wskazać  sposoby  usuwania  rezerw  ekstensywnych  i  zagospodarowania  rezerw 
intensywnych. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 

 

tekst przewodni, 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenia obliczeniowe, 

 

dyskusja dydaktyczna. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

praca w zespołach 2–3 osobowych. 

 
Czas: godzina dydaktyczna. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

plansze,  przezrocza,  schematy  ilustrujące  czynniki  mające  wpływ  na  ustalenie  wielkości 
planowanej produkcji, 

 

plansze ilustrujące zasady i metody ustalania zdolności produkcyjnej stanowisk roboczych, 

 

przybory do pisania, 

 

kalkulator, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Przebieg zajęć: 
1.

 

Sprawy organizacyjne. 

2.

 

Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć. 

3.

 

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4.

 

Podział uczniów na zespoły i wybór lidera zespołu. 

5.

 

Wylosowanie  przez  lidera  wykazu  danych  wyjściowych  do  wykonania  obliczeń  zadanych 
w ćwiczeniu. 

6.

 

Realizacja zajęć: 

 

kaŜdy zespół dokonuje analizy wylosowanych przez lidera danych wyjściowych, 

 

uczniowie porządkują dane i ustalają kolejność obliczeń, 

 

kaŜdy uczeń zapisuje wzory do obliczeń, 

 

uczniowie  w  zespołach  analizują  zapisane  przez  siebie  wzory  matematyczne  i  w  wyniku 
dyskusji ustalają ostateczną wersję obliczeń, 

 

uczniowie podstawiając dane do wzorów matematycznych obliczają: zdolność produkcyjną 
stanowiska  roboczego,  rezerwy  zdolności  produkcyjnej,  stopień  wykorzystania  zdolności 
produkcyjnej,  wskaźnik  rezerw  zdolności  produkcyjnej  oraz  wskaźniki  ekstensywnego 
i intensywnego wykorzystania stanowiska roboczego, 

 

uczniowie 

definiują 

zaleŜności 

zachodzące 

między 

wskaźnikami 

intensywnego 

i ekstensywnego wykorzystania zdolności produkcyjnej, 

 

uczniowie  wskazują  sposób  usuwania  rezerw  ekstensywnych  i  zagospodarowania  rezerw 
intensywnych na stanowisku roboczym, 

 

nauczyciel cały czas kontroluje pracę uczniów. 

7.

 

Po  wykonaniu  zadań  lider  zespołu  prezentuje  wykonaną  pracę  omawiając  zasady 
dokonywania obliczeń oraz trudności napotkane podczas ich realizacji. 

8.

 

Nauczyciel sprawdza poprawność wykonanych obliczeń i ustaleń. 

9.

 

Uczniowie pozostałych zespołów oceniają jakość wykonanej pracy. 

10.

 

Klasa  wspólnie  z  nauczycielem  w  ramach  dyskusji  dydaktycznej  dokonuje  oceny 
wykonanego ćwiczenia. 

 
Zakończenie zajęć 
 
Praca domowa: 

Odszukaj  w  czasopismach  fachowych  i  w  Internecie  materiały  zawierające  informacje 

o znaczeniu  zdolności  produkcyjnej  przy  ustalaniu  wielkości  planu  produkcji  i  sposobach  jej 
obliczania.  Z  przestudiowanych  materiałów  napisz  krótką  notatkę  w  formie  streszczenia 
poznanego tekstu. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Scenariusz zajęć 2 

 
Osoba prowadząca 

……………………………………………………….. 

Modułowy program nauczania:  Technik obuwnik 311[25] 
Moduł:  

Organizacja i obsługa procesów produkcyjnych 311[25].Z5 

Jednostka modułowa:

  

Planowanie i rozliczanie produkcji 311[25].Z5.03 

 Temat:  Planowanie wykonawcze (operatywne) w zakładach obuwia 

Cel ogólny:  kształtowanie  umiejętności  sporządzania  planu  wykonawczego  na  1  okres  

w następnym roku kalendarzowym liczony od 2 do 15 stycznia. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

scharakteryzować zasady okresowego planowania wykonawczego w zakładach obuwia, 

 

przeanalizować plan produkcji obuwia w zakładzie, 

 

określić załoŜenia wstępne i strukturę okresowego planu wykonawczego (operatywnego), 

 

wskazać słuŜby zakładu uczestniczące w tworzeniu planu wykonawczego, 

 

sporządzić  szczegółowy  plan  wykonawczy  na  okres  od  2  do  15  stycznia  przyszłego  roku 
według otrzymanego planu produkcji i przyjętych załoŜeń wstępnych, 

 

dokonać ewentualnej korekty planu wykonawczego, 

 

przekazać  plan  wykonawczy  ewentualnie  jego  fragmenty  (wyciągi)  zainteresowanym 
i odpowiedzialnym za jego realizację komórkom funkcjonalnym zakładu, 

 

rozróŜnić dokumenty stanowiące załączniki do planu wykonawczego. 

 

Metody nauczania–uczenia się: 

 

metoda tekstu przewodniego, 

 

metoda ćwiczeń praktycznych. 

 
Środki dydaktyczne

 

plansze ilustrujące zasady i strukturę planowania wykonawczego, 

 

struktury organizacyjne zakładów obuwniczych, 

 

dokumentacje technologiczne wytwarzanych typów i rodzajów obuwia, 

 

druki wykorzystywane w procesie planowania, kontroli i rozliczania produkcji obuwia, 

 

załoŜenia do planu produkcji i charakterystyka zakładu, dla którego będzie opracowany plan 
wykonawczy, 

 

przybory do pisania, 

 

papier formatu A4, 

 

kalkulator, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 

Formy organizacyjne pracy uczniów

 

uczniowie pracują w zespołach 2–3 osobowych. 

 

Czas trwania zajęć: 2 godziny dudaktyczne. 

 

Zadanie dla ucznia
 

Dysponując  danymi  w  postaci  planu  produkcji  na  I  kwartał  następnego  roku  oraz 

charakterystyką  zakładu  obuwia,  w  którym  ten  plan  ma  być  realizowany  opracuj  szczegółowe 
załoŜenia  wstępne  i  wykonaj  plan  wykonawczy  na  1  okres  roku  następnego  trwającego  od  
2 do 15 stycznia. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10 

Przebieg zajęć: 
Faza wstępna 
1.

 

Określenie tematu zajęć. 

2.

 

Wyjaśnienie uczniom tematu i szczegółowych celów kształcenia. 

3.

 

Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą tekstu przewodniego i ćwiczeń praktycznych. 

4.

 

Podział grupy uczniów na zespoły. 

 
Faza właściwa 

Praca metodą tekstu przewodniego i ćwiczeń praktycznych. 

Faza I. Informacje 
Pytania prowadzące: 
1.

 

Jakie elementy zawiera plan produkcji obuwia i na jakie okresy czasu jest sporządzany? 

2.

 

Kto  i  jakie  piony  otrzymują  plan  produkcji  przed  wykonaniem  planu  wykonawczego 
i w jakim celu ? 

3.

 

Co stanowi podstawę wykonania planu wykonawczego? 

4.

 

Jaka jest struktura planu wykonawczego? 

5.

 

Z  których  komórek  funkcjonalnych  przedsiębiorstwa,  przedstawiciele  uczestniczą 
w procesie tworzenia planu wykonawczego? 

6.

 

Jakie  dokumenty  naleŜy  opracować  po  zatwierdzeniu  planu  wykonawczego  przez 
kierownictwo produkcji? 

Faza II.  Planowanie 
1. 

 

Jak  naleŜy  zinterpretować  załoŜenia  planu  produkcji  stanowiące  podstawę  sporządzania 
planu wykonawczego? 

2. 

 

Które z elementów planu produkcji będą wykorzystane w planie wykonawczym? 

3. 

 

Jaką strukturę powinien mieć projektowany plan wykonawczy? 

4. 

 

Które asortymenty i wzory obuwia będą produkowane i w jakich wielkościach? 

5. 

 

Jakie  dokumenty  naleŜy  opracować  po  zatwierdzeniu  planu  wykonawczego  przez 
kierownictwo produkcji? 

Faza III. Ustalenie 
1.

 

Uczniowie w zespołach zgłaszają propozycje załoŜeń i strukturę planu wykonawczego. 

2.

 

Uczniowie  wskazują,  które  asortymenty  obuwia  i  w  jakich  ilościach  oraz  w  których 
oddziałach będzie montowane obuwie. 

3.

 

Uczniowie  ustalają  sortyment  wielkościowy  obuwia  i  numerację  planów  dziennych  oraz 
proponują kolorystykę i procentowy udział poszczególnych kolorów wierzchów obuwia. 

4.

 

Uczniowie  wskazują  nazwy  dokumentów  jakie  naleŜy  opracować  po  zatwierdzeniu  planu 
wykonawczego. 

5.

 

Uczniowie  konsultują  z  nauczycielem  propozycje  ustaleń  i  w  razie  potrzeby  dokonują 
stosownych poprawek i uzupełnień. 

Faza IV. Wykonanie 
1.

 

Uczniowie  na  wcześniej  przygotowanych  drukach  rozpisują  plany  wykonawcze  według 
wcześniej ustalonych załoŜeń. 

2.

 

Uczniowie  zapisują  nazwy  dokumentów,  które  naleŜy  wykonać  po  zatwierdzeniu  planu 
wykonawczego i wskazują nazwy komórek odpowiedzialnych za ich wykonanie. 

3.

 

Uczniowie  charakteryzują  i  opisują  wskazane  dokumenty,  które  stanowią  integralną  część 
planu wykonawczego, 

Faza V. Sprawdzanie 
1.

 

Uczniowie sprawdzają w zespołach poprawność opracowanego planu wykonawczego i jego 
spójność. 

2.

 

Uczniowie sprawdzają poprawność  w zakresie nazewnictwa i  charakterystyki dokumentów 
stanowiących załączniki do planu wykonawczego. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11 

3.

 

Nauczyciel sprawdza i ocenia pracę zespołów oraz indywidualne zapisy uczniów. 

Faza VI. Analiza końcowa 

Uczniowie  wraz  z  nauczycielem  wskazują,  które  etapy  opracowania  planu  sprawiły  im 

trudności.  Nauczyciel  powinien  podsumować  całe  ćwiczenie,  wskazać  jakie  umiejętności  były 
ć

wiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości. 

 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12 

5. ĆWICZENIA 

 
5.1. Plan produkcji i jego zadania 

 
5.1.1. Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 
 

Na  podstawie  poniŜszych  danych  oblicz  wartość  produkcji  globalnej:  w  planie  na 

31.12.2005  r.  przewidziano  remanenty  poszczególnych  składników  produkcji  na  kwotę  
50 tys. zł, a na 31.12.2006 r. na kwotę 80 tys. zł. Zaplanowana produkcja towarowa na rok 2006 
wynosiła 900 tys. zł. 
 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy danych zawartych w ćwiczeniu, 

2)

 

obliczyć róŜnicę wartości remanentów końcowego i początkowego, 

3)

 

dodać wartość otrzymanej róŜnicy do wartości produkcji towarowej, 

4)

 

obliczyć wartość produkcji globalnej, 

5)

 

wskazać róŜnicę jaka występuje między wartością produkcji globalnej i towarowej, 

6)

 

zaprezentować wyniki swojej pracy. 

 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 
 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

plansze charakteryzujące wielkości produkcji globalnej i towarowej, 

 

przybory piśmiennicze, 

 

papier formatu A5, 

 

kalkulator, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Określ czynniki mające wpływ na wyznaczenie wielkości planu produkcji, wytypuj spośród 

nich  trzy,  które  z  punktu  budowy  planu  produkcji  mają  największe  znaczenie  i uzasadnij  swój 
wybór. 

 
Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować zasady tworzenia planu produkcji w zakładzie obuwia, 

2)

 

określić i zapisać nazwy czynników mających wpływ na wielkość planu produkcji, 

3)

 

uszeregować wymienione czynniki według hierarchii waŜności od najwaŜniejszych do mniej 
waŜnych, 

4)

 

uzasadnić swój wybór dla pierwszych trzech czynników, 

5)

 

zaprezentować efekty swojej pracy. 

 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 
 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

plansze charakteryzujące wyznaczniki i mierniki planu produkcji w zakładach obuwia, 

 

charakterystyki czynników mające wpływ na wielkość produkcji, 

 

przybory piśmiennicze, 

 

papier formatu A4, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 3 
 

W  oparciu  o  otrzymane  dane  oblicz: zdolność  produkcyjną  stanowiska  roboczego,  rezerwę 

zdolności  produkcyjnej,  wskaźnik  wykorzystania  zdolności  produkcyjnej  i  wskaźnik  rezerw 
zdolności produkcyjnej. 

Dane do obliczeń: dysponowany fundusz czasu pracy T

= 2050 godzin, czas niezbędny do 

wykonania  jednostki  wyrobu  t  =  3,8  minuty,  rzeczywiście  wypracowany  fundusz  czasu  pracy  
T

= 1980 godzin, wielkość wykonanej produkcji P

= 23400 par elementów spodowych obuwia 

poddanych obróbce metodą frezowania. 
 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy danych, 

2)

 

usystematyzować dane do obliczeń, 

3)

 

obliczyć zdolność produkcyjną według znanego wzoru i otrzymanych danych wyjściowych 
w parach, 

4)

 

obliczyć  rezerwy  zdolności  produkcyjnej,  które  stanowią  róŜnice  między  wielkościami: 
zdolnością produkcyjną i rzeczywiście wykonaną produkcją w danym czasie, 

5)

 

obliczyć  wskaźnik  wykorzystania  zdolności  produkcyjnej  i  wskaźnik  rezerw  zdolności 
produkcyjnej w procentach, 

6)

 

zaprezentować efekty swojej pracy. 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 
 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

plansze ilustrujące zasady obliczania wskaźników wykorzystania zdolności produkcyjnej na 
stanowiskach roboczych, 

 

przybory piśmiennicze, 

 

papier formatu A4, 

 

kalkulator, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15 

5.2. Teoretyczne  aspekty  planowania  wykonawczego  w  przemyśle 

obuwniczym 

 

5.2.1. Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 
 

Dysponując  danymi:  wielkość  produkcji  w  roku  P  =  80  tys.  par  półbutów  męskich; 

jednorazowe koszty przygotowania produkcji k

= 12 tys. zł; stopa procentowa p

= 9,5%; koszt 

1 pary 95 zł , oblicz ekonomiczną wielkość serii wyrobów według wzoru Langiera. 

 
Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy danych zawartych w ćwiczeniu, 

2)

 

uporządkować dane do obliczeń, 

3)

 

zapisać wzór Langiera i oznaczyć zapisane symbole, 

4)

 

podstawić dane do wzoru i obliczyć ekonomiczną wielkość serii wyrobów, 

5)

 

obliczyć ile razy w ciągu roku produkowana seria będzie powtórzona, 

6)

 

zaprezentować wyniki obliczeń, 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 
 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

plansze ilustrujące metody obliczania ekonomicznej wielkości partii (serii) produkowanych 
wyrobów, 

 

przybory piśmiennicze, 

 

papier formatu A4, 

 

kalkulator, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Dysponując  danymi:  czas  przygotowawczo-zakończeniowy  dla  wszystkich  operacji  

t

pz 

=  270 minut,  czas  jednostkowy  dla  wszystkich  operacji  t

=  7,5  min,  a  współczynnik  q  dla 

produkcji średnioseryjnej równa się 0,06, oblicz ekonomiczną wielkość serii wyrobów. 

 
Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy danych zawartych w ćwiczeniu, 

2)

 

uporządkować dane do obliczeń, 

3)

 

dobrać metodę obliczeń, 

4)

 

zapisać wzór matematyczny adekwatny do wybranej metody, 

5)

 

podstawić dane do wzoru i obliczyć ekonomiczną wielkość serii wyrobów, 

6)

 

zaprezentować wyniki obliczeń. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

plansze ilustrujące metody obliczania ekonomicznej wielkości partii (serii) produkowanych 
wyrobów, 

 

przybory piśmiennicze, 

 

papier formatu A4, 

 

kalkulator, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 

Ćwiczenie 3 
 

W  przedsiębiorstwie  obuwniczym  funkcjonuje  trójszczeblowy  system  planowania. 

Scharakteryzuj poszczególne szczeble i podporządkuj im stosowne zadania, które są zapisane na 
samoprzylepnych karteczkach. 

 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

zdefiniować szczeble planowania w systemie trójszczeblowym, 

2)

 

przypisać  poszczególnym  szczeblom  zadania  związane  z  planowaniem  techniczno-
ekonomicznym, międzywydziałowym i wydziałowym, 

3)

 

zweryfikować zapisane zadania z napisami zamieszczonymi na karteczkach, 

4)

 

oznaczyć  trzy  szczeble  planowania  na  arkuszu  A4  i  przyporządkować  im  karteczki 
z napisami, 

5)

 

nakleić karteczki pod oznaczonymi szczeblami planowania, 

6)

 

zaprezentować efekty swojej pracy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 
 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

karteczki samoprzylepne z określeniem zadań dla trójszczeblowego planowania, 

 

przybory piśmiennicze, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17 

 

papier formatu A4, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 4 
 

Na planszy wyszczególniono róŜnorodne czynniki, które mają wpływ na wybór planowania 

wykonawczego. Spośród wymienionych czynników, wybierz dwa najwaŜniejsze, scharakteryzuj 
je i uzasadnij swój wybór. 

 
Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy wszystkich czynników zamieszczonych na planszy, 

2)

 

pogrupować czynniki na trzy kategorie: bardzo waŜne, waŜne, mniej waŜne, 

3)

 

wytypować  z  grupy  czynniki  bardzo  waŜne  dwie  pozycje  i  określić,  która  z  nich  jest 
najwaŜniejsza, 

4)

 

scharakteryzować wybrane czynniki według przypisanej im hierarchii, 

5)

 

uzasadnić wybór czynników, 

6)

 

zaprezentować efekty swojej pracy. 

 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 
 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

plansze  ilustrujące  i  opisujące  czynniki,  które  w  sposób  bezpośredni  rzutują  na  wybór 
metody planowania wykonawczego, 

 

przybory piśmiennicze, 

 

papier formatu A4, 

 

plansze do ćwiczeń, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 5 
 

Wypełnij  stronę  tytułową  planu  dziennego  dla  krojczego  Jana  Kowalskiego,  który  w  dniu 

20.06.2007  roku  ma  dokonać  rozkroju  100  par  elementów  cholewek  trzewików  młodzieŜowo-
chłopięcych  w  numerze  24–20  par  i  w  numerze  26–80  par  z  boksu  bydlęcego  korygowanego. 
Ś

rednie zuŜycie skóry na 1 parę wynosi 22,5 dm

netto, a odpad całkowity O

= 20%. Cena 1 m

2

 

skóry wynosi 106 zł plus VAT 22%. 

 
Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i  techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy danych zawartych w ćwiczeniu, 

2)

 

przeanalizować druk planu dziennego krojczego, 

3)

 

zidentyfikować  numer  grupy  wielkościowej  dla  obuwia  młodzieŜowo-chłopięcego  
i oznaczyć go na druku planu, stawiając obok znak X,  

4)

 

obliczyć, z otrzymanych danych limit zuŜycia skóry na 100 par, cenę 1 m

2

 skóry i wartość 

skóry, 

5)

 

wypełnić stronę tytułową planu dziennego, 

6)

 

zaprezentować wypełniony druk. 

 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 
 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

druk strony tytułowej planu dziennego krojczego, 

 

przybory piśmiennicze, 

 

papier formatu A4, 

 

kalkulator, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19 

5.3. Praktyczne  aspekty  planowania  wykonawczego,  kontroli  

i  rozliczania  zadań  produkcyjnych  w  przedsiębiorstwach 
obuwniczych 

 

5.3.1. Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 
 

W  oparciu  o  załoŜenia  wstępne  otrzymane  od  nauczyciela  lub  autentyczne  dane  z  zakładu 

obuwia, opracuj plan produkcji obuwia na I kwartał następnego roku kalendarzowego wzorując 
się na metodyce wskazanej w poradniku lub stosowanej w zakładzie 

 
Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować załoŜenia wstępne do planu, 

2)

 

przeanalizować strukturę organizacyjną i wyposaŜenie oraz zatrudnienie w zakładzie pracy, 

3)

 

przystosować  otrzymane  druki  lub  wykonać  własne  do  zaewidencjonowania  planowanych 
zdarzeń jakie mają nastąpić w procesie produkcji, 

4)

 

zaplanować  produkcję  w  układzie  produkowanych  asortymentów  i  wzorów  obuwia, 
dziennej  zdolności  produkcyjnej,  ilości  dni  roboczych  i  ogólnej  ilości  produkowanego 
obuwia w poszczególnych wzorach, 

5)

 

wykonać wersję roboczą planu produkcji obowiązującą w I kwartale następnego roku, 

6)

 

zaprezentować wyniki swojej pracy. 

 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 
 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

arkusz  informacyjny  o  danych  wyjściowych  do  sporządzenia  planu  wielkości  produkcji 
ogółem w rozbiciu na asortymenty, wzory i ilości, zdolności produkcyjne zakładu itp., 

 

autentyczne lub wykonane przez ucznia druki do sporządzania planu produkcji, 

 

kalendarz do ustalenia dni roboczych w I kwartale następnego roku, 

 

dokumentacja charakteryzująca zakład, dla którego będzie ustalany plan produkcji, 

 

przybory piśmiennicze, 

 

papier formatu A4, 

 

kalkulator, 

 

literatura z rozdziału 7. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20 

Ćwiczenie 2  
 

W oparciu o dane rzeczywiste uzyskane w zakładzie obuwia lub fikcyjne dane uzyskane od 

nauczyciela  wynikające  z  symulacji  zdarzeń  w  procesie  produkcyjnym,  dokonaj  globalnego 
miesięcznego rozliczenia zuŜycia materiałów podstawowych. 

 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować dane uzyskane w zakładzie przy lub otrzymane od nauczyciela do obliczeń 
symulacyjnych, 

2)

 

dokonać podsumowania danych cząstkowych, 

3)

 

obliczyć  wielkość  globalną  obrotów  materiałowych  dokonanych  w  rozliczanym  okresie 
czasu (na przykład miesiąca), 

4)

 

obliczyć  faktyczne  globalne  zuŜycie  materiałów  przez  krojczych  w  analizowanym  okresie 
czasu, 

5)

 

obliczyć  w  procentach  wielkość  faktycznego  zuŜycia  materiałów  w  stosunku  do 
obowiązującego limitu zuŜycia, 

6)

 

skomentować wyniki obliczeń, 

7)

 

zaprezentować efekty swojej pracy. 

 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

arkusz  danych  wyjściowych  do  obliczeń  uzyskanych  w  zakładzie  obuwia  lub  otrzymanych 
od nauczyciela, 

 

limity  zuŜycia  materiałów  podstawowych  dla  produkowanych  asortymentów  i  wzorów 
obuwia, 

 

autentyczne (otrzymane z zakładu) lub wykonane przez ucznia druki do rozliczenia obrotów 
towarowych i faktycznego zuŜycia materiałów w skali globalnej na przykład 1 miesiąca, 

 

materiały piśmiennicze, 

 

papier formatu A4, 

 

kalkulator, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 

Ćwiczenie 3 
 

Limit skóry cielęcej potrzebnej do zrealizowania zlecenia wykroju elementów otrzymanego 

od  mistrza  wynosił  19,45  m

2

.Robotnik  zuŜył  faktycznie  20,07  m

2

.  Oblicz  o  ile  procent 

przekroczył  planowane  zuŜycie  robotnik  i  podaj  wszystkie  znane  Ci  przyczyny,  które  mogły 
spowodować taką sytuację. 

 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21 

 

 Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy danych zawartych w treści ćwiczenia, 

2)

 

obliczyć procent przekroczenia limitu zuŜycia, 

3)

 

określić przyczyny, które mogą mieć wpływ na większe zuŜycie materiału od planowanego 
w rozbiciu na przyczyny obiektywne i subiektywne, 

4)

 

zademonstrować wyniki pracy. 

 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

plansze  ilustrujące  przyczyny  i  skutki  nadmiernego  zuŜycia  materiałów  w  procesie  ich 
rozkroju, 

 

próbki skór i innych materiałów z występującymi wadami, 

 

przybory piśmiennicze, 

 

kalkulator, 

 

papier formatu A4, 

 

literatura z rozdziału 7. 

 

Ćwiczenie 4 
 

W  zakładzie  obuwia  krojczy  uzyskujący  w  procesie  rozkroju  oszczędności  materiałów 

w stosunku  do  obowiązujących  limitów  otrzymują  premię,  która  w  odniesieniu  do  skór  wynosi 
20%  od  wartości  zaoszczędzonego  materiału.  Limit  na  realizację  zlecenia  wynosił  18,57  m

2

 

skóry  bydlęcej,  której  średnia  wartość  z  przeliczenia  gatunków  wynosiła  113,50  zł  za  m

2

  netto 

(bez  podatku  VAT).  Pracownik  na  wykonanie  zlecenia  zuŜył  tylko  17,63  m

2

  skóry.  Oblicz  ile 

będzie wynosić kwota premii jaką uzyska krojczy od wykonanego zlecenia. 

 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  Materiał 
nauczania. 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

dokonać analizy danych zawartych w ćwiczeniu, 

2)

 

obliczyć ilość i wartość zaoszczędzonego materiału (skóry), 

3)

 

obliczyć wartość premii od ilości i wartości zaoszczędzonej skóry, 

4)

 

zaprezentować wyniki obliczeń. 

 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

 

kalkulator, 

 

przybory do pisania, 

 

papier formatu A4, 

 

literatura z rozdziału 7. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22 

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 
 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 
TEST 1 

Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Planowanie  i  rozliczanie 
produkcji”  
 

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

– 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są z poziomu podstawowego, 

– 

zadania 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za  kaŜdą  prawidłową  odpowiedź  uczeń  otrzymuje  1  punkt.  Za  złą  odpowiedź  lub  jej  brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

-

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,  

-

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, 

-

 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

-

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  5  z  poziomu 
ponadpodstawowego. 

 
Klucz odpowiedzi: 1. 
c , 2. c , 3. d , 4. b , 5. d , 6. c , 7. a , 8. b , 9. b , 10. d , 11. a , 

12. c , 13. a , 14. d , 15. b , 16. c , 17. c , 18. a , 19. d , 20. c  

 
Plan testu  
 

Nr  

zadania 

Cel operacyjny  

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1. 

Nazwać podstawowe wskaźniki planu produkcji 

2. 

RozróŜnić wskaźniki planu produkcji 

3. 

Wskazać 

róŜnice 

występujące 

między 

wskaźnikami planu produkcji 

4. 

Określić czynniki mające decydujący wpływ na 
wielkość planowanej produkcji 

5. 

Zidentyfikować 

wyrazy 

zamieszczone 

we 

wzorze 

6. 

Wskazać  rok,  w  którym  opublikowano  wzór 
Langiera  stosowany  do  obliczeń  ekonomicznej 
wielkości serii produkcyjnej 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23 

7. 

Rozpoznać dokumenty planistyczne 

8. 

Wskazać  nazwę  dokumentu  stanowiącego 
podstawę do opracowania planu wykonawczego 
(operatywnego) 

9. 

Określić  liczbę  egzemplarzy  wypełnionego 
dowodu  przekazania  gotowego  obuwia  do 
magazynu zbytu 

10. 

Wskazać  komórkę  do  której  są  adresowane 
wszystkie dokumenty planu wykonawczego 

11. 

Zdefiniować 

zasadniczy 

warunek 

umoŜliwiający rozpoczęcie produkcji 

12. 

Określić 

procentowy 

udział 

kosztów 

materiałowych 

przy 

produkcji 

kozaczków 

damskich  w  stosunku  do  całkowitego  kosztu 
wyrobu 

13. 

Wskazać słuŜby odpowiedzialne za wypełnianie 
i rozliczanie 

zleceń 

rozkroju 

materiałów 

podstawowych 

14. 

Wskazać  dopuszczalną  ilość  robót  w  toku 
rozłoŜonych w procesie produkcyjnym obuwia 

15. 

Uzasadnić,  Ŝe  wielkość  produkcji  globalnej  jest 
niŜsza od towarowej 

PP 

16. 

Obliczyć  zdolność  produkcyjną  stanowiska 
roboczego 

PP 

17. 

Ustalić 

zaleŜność 

zachodzącą 

między 

wskaźnikami  zdolności  produkcyjnej  oraz 
wskaźnikami  intensywnego  i ekstensywnego 
wykorzystania zdolności produkcyjnej 

PP 

18. 

Ustalić  wielkość  partii  produkcyjnej  w  oparciu 
o ekonomiczną wielkość serii 

PP 

19. 

Porównać wzory i zidentyfikować ich nazwy 

PP 

20. 

Wskazać  moŜliwość  wykorzystania  danych, 
zawartych w druku. 

PP 

 
Przebieg testowania 
  

Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  co  najmniej  jednotygodniowym 
wyprzedzeniem. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, jakie 
będą w teście. 

5.

 

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 

6.

 

Zapewnij uczniom moŜliwość samodzielnej pracy. 

7.

 

Rozdaj  uczniom zestawy  zadań  testowych  i  karty  odpowiedzi,  podaj  czas przeznaczony  na 
udzielanie odpowiedzi. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24 

8.

 

Postaraj  się  stworzyć  odpowiednią  atmosferę  podczas  przeprowadzania  pomiaru 
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich moŜliwości). 

9.

 

Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliŜającym się czasie 
zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10.

 

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 

11.

 

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 

12.

 

Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które sprawiły 
uczniom największe trudności. 

13.

 

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 

14.

 

Opracuj  wnioski  do  dalszego  postępowania,  mającego  na  celu  uniknięcie  niepowodzeń 
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 
Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test zawiera 20 zadań o róŜnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru. 

5.

 

Za kaŜdą poprawną odpowiedź moŜesz uzyskać 1 punkt. 

6.

 

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla kaŜdego zadania podane są 
cztery  moŜliwe  odpowiedzi:  a,  b,  c,  d.  Tylko  jedna  odpowiedź  jest  poprawna;  wybierz  ją 
i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X. 

7.

 

Staraj  się  wyraźnie  zaznaczać  odpowiedzi.  JeŜeli  się  pomylisz  i  błędnie  zaznaczysz 
odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uwaŜasz za poprawną. 

8.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

9.

 

Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  sprawiało  Ci  trudność,  wtedy  odłóŜ  rozwiązanie 
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. 

10.

 

Po  rozwiązaniu  testu  sprawdź  czy  zaznaczyłeś  wszystkie  odpowiedzi  w  KARCIE 
ODPOWIEDZI. 

11.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.  

 
Materiały dla ucznia:

 

 

instrukcja, 

 

zestaw zadań testowych, 

 

karta odpowiedzi. 

 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.

 

Do najwaŜniejszych wskaźników planu produkcji zaliczamy produkcję 
a)

 

towarową. 

b)

 

globalną. 

c)

 

towarową i globalną. 

d)

 

podstawową. 

 
2.

 

Wartość wykonanej produkcji i wartość wynikająca z róŜnicy remanentów (na początku i na 
końcu  okresu  rozliczeniowego)  oraz  wartość  produkcji  nie  zakończonej  są  określone 
wspólnym mianem jako 
a)

 

produkcja towarowa. 

b)

 

produkcja wyrobów i półfabrykatów. 

c)

 

produkcja globalna. 

d)

 

koszty wyrobów i półproduktów. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25 

3.

 

Wielkość produkcji globalnej moŜe być w stosunku do wielkości produkcji towarowej 
a)

 

tylko większa. 

b)

 

tylko mniejsza. 

c)

 

wyrównana. 

d)

 

zarówno większa, ale takŜe mniejsza, a nawet jej równa. 

 
4.

 

Decydujący wpływ na określenie planowanej wielkości produkcji mają takie czynniki jak 
a)

 

analiza potrzeb rynku i cena wyrobu. 

b)

 

analiza potrzeb rynku i zdolność produkcyjna. 

c)

 

koszty produkcji i zasoby siły roboczej. 

d)

 

tendencje mody i stan techniczny parku maszynowego. 

 

5.

 

Zdolność  produkcyjna  jest  często  wyraŜona  za  pomocą  wzoru  Z

=  T

d

 

  V.  Wielkość 

wyraŜona symbolem T

d

 oznacza 

a)

 

czas trwania operacji technologicznej. 

b)

 

rodzaj transportera międzyoperacyjnego. 

c)

 

długość cyklu produkcyjnego. 

d)

 

efektywny fundusz czasu pracy. 

 

6.

 

F.J. Langier opublikował swój wzór w roku 
a)

 

1951. 

b)

 

1973. 

c)

 

1931. 

d)

 

1948. 

 
7.

 

Dokument,  w  którym  określa  się  ilość  materiału  podstawowego  do  wykrojenia  partii 
elementów obuwia to 
a)

 

karta limitowa. 

b)

 

kwit Rw. 

c)

 

kwit Pz. 

d)

 

zlecenie wewnętrzne rozkroju materiału. 

 
8.

 

Dokumentem  stanowiącym  podstawę  opracowania  okresowego  planu  wykonawczego 
(operatywnego) jest 
a)

 

rozpis produkcji. 

b)

 

plan produkcji. 

c)

 

karta limitowa. 

d)

 

asygnata rozpisowa. 

 
9.

 

Dowód przekazania gotowego obuwia do magazynu zbytu wypełnia się 
a)

 

w dwóch egzemplarzach. 

b)

 

w czterech egzemplarzach. 

c)

 

w trzech egzemplarzach. 

d)

 

w jednym egzemplarzach. 

 

10.

 

Jedyną komórką do której adresowane są wszystkie dokumenty planu wykonawczego jest 
a)

 

księgowość. 

b)

 

dział zaopatrzenia. 

c)

 

przygotowanie produkcji. 

d)

 

sekcja ekonomiczna. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26 

11.

 

Aby przystąpić do uruchomienia produkcji naleŜy spełnić zasadniczy warunek jakim jest 
a)

 

przygotowanie planu wykonawczego. 

b)

 

przygotowanie planu produkcji i planu sprzedaŜy. 

c)

 

opracowanie planu zaopatrzenia. 

d)

 

podjęcie działań marketingowych. 

 
12.

 

Procentowy udział kosztów materiałowych w stosunku do całkowitego kosztu wytwarzania 
kozaczków damskich kształtuje się na poziomie 
a)

 

57%. 

b)

 

58%. 

c)

 

77%. 

d)

 

67%. 

 
13.

 

Zlecenia rozkroju materiałów podstawowych są wypełniane i rozliczane przez 
a)

 

mistrza oddziału rozkroju. 

b)

 

księgowość. 

c)

 

dział zaopatrzenia. 

d)

 

sekcję ekonomiczną. 

 
14.

 

Ilość robót w toku rozmieszczonych w róŜnych fazach procesu produkcyjnego w przemyśle 
obuwniczym powinna oscylować w przedziale 
a)

 

4–5 planów dziennych. 

b)

 

5 –7 planów dziennych. 

c)

 

3–6 planów dziennych. 

d)

 

6–7 planów dziennych. 

 
15.

 

Plan produkcji towarowej w roku realizowanym wynosi 950 tys. zł. Wartość remanentu na 
początek  okresu  wynosiła  50  tys.  zł,  a  na  koniec  20  tys.  zł.  Wielkość  produkcji  globalnej  
w stosunku do produkcji towarowej 
a)

 

będzie większa o 30 tys. zł. 

b)

 

będzie mniejsza o 30 tys. zł. 

c)

 

będzie równa produkcji towarowej. 

d)

 

będzie większa o 50 tys. zł. 

 
16.

 

Dysponowany  fundusz  czasu  pracy  dla  stanowiska  roboczego  T

=  2040  godzin,  a  czas 

wykonania  operacji  t  =  3  minuty  i  45  sekund.  Jaka  jest  zdolność  produkcyjna  stanowiska 
liczona w parach to 
a)

 

544 pary. 

b)

 

3264 pary. 

c)

 

32640 par. 

d)

 

16320 par. 

 

17.

 

Wskaźnik wykorzystania zdolności produkcyjnej równa się 0,72, a wskaźnik intensywnego 
wykorzystania równa się 0,75. Wartość wskaźnika ekstensywnego wykorzystania zdolności 
produkcyjnej wyniesie 
a)

 

0,38. 

b)

 

0,86. 

c)

 

0,96. 

d)

 

1,04. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27 

18.

 

Program produkcji rocznej przewiduje wykonanie 80 tys. par kozaczków damskich. Koszty 
przygotowania  produkcji  oszacowano  na  30  tys.  zł,  stopa  kredytowa  wynosi  10%,  koszt 
własny  produkcji  dla  1  pary  wynosi  130  zł.  Ekonomiczna  wielkość  partii  produkcyjnej 
powinna wynosić 
a)

 

25298 par. 

b)

 

32850 par. 

c)

 

12450 par. 

d)

 

24398 par. 

 
19.

 

Zamieszczone  poniŜej  wzory  słuŜą  do  obliczenia  ekonomicznej  wielkości  serii 
produkcyjnej. Wzór oznaczony symbolem a) to wzór 

j

z

p

e

j

z

p

e

k

p

k

P

n

b

k

p

k

P

n

a

=

=

2

)

200

)

 

a)

 

techniczno-ekonomiczny. 

b)

 

Suszańskiego.  

c)

 

pierwiastkowy. 

d)

 

Langiera. 

 
20.

 

Zamieszczony na rysunku schemat druku ilustruje dane, które są wykorzystywane przy 

 

Przych. z mag. 

Wydawanie krojczym 

Zwroty krojczych  Zwroty do mag.  Stan 

Uwagi 

Lp.  Data  Stan ub. miesiąca 

nr Rw  Ilość  Nr zlecenia pozycja  Nazwisko  gatunek  ilość  Nazwisko  Ilość   nr Zw 

Ilość   bieŜący   

a)

 

rozliczaniu krojczego. 

b)

 

przekazywaniu materiałów do rozkroju. 

c)

 

ewidencjonowaniu obrotów materiałowych. 

d)

 

odbiorze materiałów z magazynu. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28 

KARTA ODPOWIEDZI 

 
 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 
 

Planowanie i rozliczanie produkcji  
 

Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Numer 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1. 

 

 

 

2. 

 

 

 

3. 

 

 

 

4. 

 

 

 

5. 

 

 

 

6. 

 

 

 

7. 

 

 

 

8. 

 

 

 

9. 

 

 

 

10. 

 

 

 

11. 

 

 

 

12. 

 

 

 

13. 

 

 

 

14. 

 

 

 

15. 

 

 

 

16. 

 

 

 

17. 

 

 

 

18. 

 

 

 

19. 

 

 

 

20. 

 

 

 

Razem:   

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29 

TEST 2 

Test  praktyczny  typu  „próba  pracy”  do  jednostki  modułowej  „Planowanie 
i rozliczanie produkcji” 311[25].Z5.03. 

 

Treść zadania 

 

W oparciu o dane rzeczywiste uzyskane bezpośrednio w zakładzie przemysłowym lub dane 

fikcyjne  przekazane  przez  nauczyciela  dokonaj  kontroli  i  analizy  robót  w  toku  po  zakończeniu 
dnia roboczego 
 

W  badaniu  osiągnięć  ucznia  w  nabywaniu  umiejętności  praktycznych  przewidzianych 

w celach  jednostki  modułowej  zaleca  się  zastosowanie  zadania  testowego  typu  „próba  pracy”. 
Zadanie  jest  tak  dobrane  aby  pozwoliło  sprawdzić  poziom  ukształtowanych  umiejętności 
w zakresie  wiedzy  teoretycznej  i  sprawności  wykonywania  czynności  praktycznych.  Uczniowi 
naleŜy  stworzyć  moŜliwość  inwencji  w  zaplanowaniu  poszczególnych  etapów  wykonywania 
zadania, a w szczególności dotyczących: określenia zasad kontroli i analizy stanu robót w toku, 
na zakończenie dnia pracy, sporządzenia lub wykorzystania istniejących druków ewidencyjnych, 
przetworzenia  uzyskanych  informacji  z  przeprowadzonej  kontroli  i  dokonanie  analizy.  Jest  to 
jednocześnie  moŜliwość  samodzielnego  sprawdzenia  przez  ucznia  poziomu  nabytych 
umiejętności  i dokonania  analizy  podjętych  działań  praktycznych.  Zadaniem  nauczyciela  jest 
stworzenie  warunków  umoŜliwiających  uczniowi  wykonanie  zadania  zgodnie  z  zasadami 
planowania wykonawczego i w określonym czasie. 

 

Uczeń powinien mieć udostępnione: 

-

 

dostęp  do  informacji  o  stanie  i  rozmieszczeniu  robót  w  toku  w  zakładzie  obuwia  lub 
stosowny zbiór informacji od nauczyciela, 

-

 

stosowane w zakładzie druki do rejestracji danych z przeprowadzonej kontroli, 

-

 

plan wykonawczy produkcji obowiązujący w dniu kontroli, 

-

 

przybory piśmiennicze, 

-

 

papier formatu A-4 

 

Nauczyciel powinien: 

-

 

zadbać o przygotowanie odpowiedniego stanowiska pracy, 

-

 

określić załoŜenia wstępne i zakres kontroli, 

-

 

przekazać  uczniom  zestaw  danych  do  ćwiczeń  w  przypadku  braku  dostępu  do  informacji 
o przebiegu procesu produkcyjnego w zakładzie, 

-

 

przydzielić  uczniom  niezbędne  pomoce  dydaktyczne  w  postaci  plansz  informacyjnych 
i stosowanych druków, planów wykonawczych, dokumentacji technologicznej, 

-

 

określić czas na wykonanie zadania, 

-

 

nadzorować na bieŜąco pracę uczniów, 

-

 

dokonać oceny wykonanej pracy. 

 

Instrukcja dla ucznia 

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

-

 

dobrać i załoŜyć odzieŜ ochronną, 

-

 

przygotować stanowisko pracy, 

-

 

dokonać analizy treści zadania, 

-

 

sprecyzować cel i zakres przeprowadzenia kontroli, 

-

 

dokonać  analizy  otrzymanych  druków  do  zaewidencjonowania  danych  z  przeprowadzonej 
kontroli  i  dokonanej  analizy  stanu  i  rozmieszczenia  robót  w  toku,  a  w  przypadku  braku 
druków,  sporządzić  własne  dokumenty  w  oparciu  o  materiały  metodyczne  podane 
w poradniku (rys. 13), 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30 

-

 

dokonać  kontroli  rozmieszczenia  robót  w  toku  w  procesie  produkcyjnym,  zarejestrować 
numery  planów  i  wskazać  fazę  technologiczną,  w  której  się  znajdują,  na  którym  oddziale 
produkcyjnym i w jakiej ilości, 

-

 

sprawdzić  stan  zatrudnienia,  podać  numer  planu  obuwia  przekazanego  w  dniu  kontroli  do 
magazynu zbytu oraz ilość przekazanego obuwia od początku miesiąca, 

-

 

skontrolować  i  zaewidencjonować  stan  przygotowania  półfabrykatów  wierzchów  i  spodów 
do montaŜu obuwia i porównać go z obowiązującym planem, 

-

 

wypełnić  dokumentację  z  przeprowadzonej  kontroli  i  analizy  stanu  i  rozmieszczenia  robót 
w toku w zakładzie przemysłowym po zakończeniu dnia roboczego, 

-

 

skomentować wyniki kontroli i dokonanej analizy, 

-

 

zaprezentować wyniki swojej pracy. 

Uwaga:  w  przypadku  braku  dostępu  do  rzeczywistych  danych  w  zakładzie  przemysłowym, 

ć

wiczenie naleŜy wykonać w oparciu o dane fikcyjne symulujące zdarzenia rzeczywiste, 

które opracowuje i przekaŜe uczniom nauczyciel 

 
Umiejętności podlegające ocenie 

Lp. 

Czynność wykonywana przez ucznia 

Punkty 

do 

uzyskania 

Punkty 

przyznane 

1. 

Sposób analizowania otrzymanej dokumentacji 

10 

 

2. 

Zaplanowanie celu i zakresu kontroli oraz formy 
przeprowadzanej analizy 

10 

 

3. 

Dobranie i ewentualne doprecyzowanie druków do 
zaewidencjonowania wyników kontroli i analizy 

10 

 

4. 

Przygotowanie stanowiska pracy: 

 

czystość i porządek miejsca pracy, 

 

przygotowanie druków, przyborów piśmienniczych, 

papieru do sporządzania sprawozdania 

 
 

10 

 

5. 

Wykonywanie zadania: 

-

 

dokonanie kontroli stanu i rozmieszczenia robót w toku, 

-

 

zaewidencjonowanie  wyników  kontroli  i  dokonanie 
analizy, 

-

 

zarejestrowanie  stanu  zatrudnienia,  numeru  planu  i  ilości 
przekazanego obuwia do magazynu zbytu w dniu kontroli 
i narastająco od początku miesiąca, 

-

 

zarejestrowanie  stanu  przygotowania  półfabrykatów  do 
dalszej produkcji, 

-

 

skomentowanie wyników kontroli i analizy. 

 

10 

 

15 

 
 

10 

 

10 

 

6. 

Zaprezentowanie wyników swojej pracy 

10 

 

 

Razem 

100 

 

 
Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne: 
 

Ocena 

Liczba uzyskanych 

punktów 

dopuszczający 

60–70 

dostateczny  

71–80 

dobry 

81–90 

bardzo dobry 

91–100 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31 

7. LITERATURA 
 

1.

 

Borowiecki  R.  i  inni:  Ekonomika  i  organizacja  przedsiębiorstwa  przemysłowego.  PWN, 
Warszawa-Kraków 1990 

2.

 

Bućko J., Filipowicz J., Gałęzia S., Janik W.: Ekonomika i organizacja produkcji. Materiały 
do ćwiczeń. Skrypt Uczelniany nr 16 WSI w Radomiu, Radom 1980 

3.

 

Dębski S.: Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw. Cz. I i II. WSiP, Warszawa 1994 

4.

 

Grabkowski  M.:  Obuwnictwo.  Podręcznik  dla  zasadniczej  szkoły  zawodowej.  WSiP, 
Warszawa 1992 

5.

 

Grabkowski  M.:  Technika  wytwarzania  obuwia  tom  II.  Politechnika  Radomska,  Radom 
2000 

6.

 

Instrukcja organizacji, normowania i rozliczania branŜy obuwniczej. ZPS, Łódź 1972 

7.

 

Krawczyk E.: Ekonomika i organizacja produkcji. Skrypt Uczelniany nr 12. WyŜsza Szkoła 
InŜynierska w Radomiu, Radom 1980 

8.

 

Pasieczny L. i inni: Tworzenie i funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Wydawnictwo Prywatnej 
WyŜszej Szkoły Biznesu i Administracji, Warszawa 1996 

9.

 

Persz T.: Obuwnictwo przemysłowe. Cz. II. WSiP, Warszawa 1989 

10.

 

Pietraszewski M.: Planowanie działalności gospodarczej. Biznes plan. Wydawnictwo eMPi

2

Poznań 1994 

11.

 

Siekiera  T.:  Organizacja  i  ekonomika  procesu  produkcji  obuwia.  Poradnik  dla  wytwórców 
obuwia. CLPO, Kraków 1996 

12.

 

Ś

wietlik W.: Wybrane zagadnienia organizacji procesów produkcyjnych. Skrypt Uczelniany 

nr 14 WSI w Radomiu, Radom 1982 

 
Czasopisma fachowe 
Przegląd Skórzany (wydania archiwalne) 
Ś

wiat Butów (wydania archiwalne i bieŜące) 

 

Literatura metodyczna 
1. 

 

Dretkiewicz-Więch  J.:  ABC  nauczyciela  przedmiotów  zawodowych.  Operacyjne  cele 
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994 

2. 

 

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000