09 Rozróżnianie procesów patologicznych

___________________________________________________________________________

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Monika Koczańska

Rozróżnianie procesów patologicznych w obrębie układów
i narządów 322[15].O2.04

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr Lilia Kimber-Dziwisz
mgr Ewa Pastor

Opracowanie redakcyjne:
mgr Monika Koczańska

Konsultacja:
mgr inż. Teresa Jaszczyk

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[15].O2.04
„Rozróżnianie procesów patologicznych w obrębie układów i narządów”, zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu terapeuta zajęciowy.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1.

Podstawowe pojęcia z zakresu patologii

5.1.1. Ćwiczenia

5.2.

Choroby narządu ruchu

5.2.1. Ćwiczenia

5.3.

Zaburzenia krążeniowo-oddechowe

5.3.1. Ćwiczenia

5.4.

Podstawowe choroby układu nerwowego

5.4.1. Ćwiczenia

5.5.

Zaburzenia

przemiany

materii,

układu

pokarmowego

i wewnątrzwydzielniczego

5.5.1.Ćwiczenia

20
20

5.6.

Zmiany patologiczne w narządach słuchu i wzroku oraz nosie i gardle

5.6.1. Ćwiczenia

5.7.

Choroby układu moczowego

5.7.1. Ćwiczenia

5.8.

Choroby nowotworowe

5.8.1. Ćwiczenia

5.9.

Podstawowe zaburzenia psychiczne

5.9.1. Ćwiczenia

5.10. Przebieg chorób wewnętrznych w różnych fazach rozwoju człowieka

5.10.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
7. Literatura

30
32
46

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie terapeuta zajęciowy.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–
–uczenia się oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania takich jak: wykład
konwersatoryjny prowadzony z zastosowaniem środków dydaktycznych jak plansze,
foliogramy, przeźrocza, filmy, metoda przypadku, metoda sytuacyjna, metoda projektu,
ćwiczenia praktyczne.

Formy

organizacyjne

pracy

uczniów

mogą

być

zróżnicowane,

począwszy

od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Podczas realizacji programu nauczania z zakresu tej jednostki należy zwrócić szczególną

uwagę na zagadnienia z zakresu patologii i podstaw klinicznych schorzeń. Wiedza z tego
zakresu będzie niezbędna do planowania programów terapii zajęciowej dostosowanych do
możliwości i sprawności pacjenta.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

322[15].O2

Rozwój osobowy i biologiczny człowieka

322[15].O2.01

Analizowanie

psychospołecznych aspektów

rozwoju człowieka

322[15].O2.02

Diagnozowanie problemów

i potrzeb pacjenta

322[15].O2.03

Badanie funkcji organizmu

zdrowego człowieka

322[15].O2.04

Rozróżnianie procesów

patologicznych

w obrębie układów

i narządów

322[15].O2.05

Rozpoznawanie objawów

niepełnosprawności pacjenta

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

promować zdrowy styl życia,

−

organizować własny warsztat pracy,

−

udzielać pierwszej pomocy,

−

współpracować z członkami zespołu terapeutycznego,

−

przestrzegać obowiązującej tajemnicy zawodowej,

−

przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

dbać o własny rozwój zawodowy,

−

stosować przepisy prawa dotyczące wykonywania zadań zawodowych,

−

charakteryzować podstawowe procesy życiowe organizmu,

−

wykonywać pomiar podstawowych funkcji życiowych,

−

różnicować budowę i funkcjonowanie organizmu człowieka zależnie od płci i wieku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

wyjaśnić pojęcie choroby,

−

scharakteryzować czynniki chorobotwórcze,

−

określić przyczyny choroby,

−

scharakteryzować przebieg i objawy choroby, w różnych fazach rozwoju człowieka,

−

scharakteryzować ogólne zasady leczenia chorób,

−

rozpoznać zmiany w stanie zdrowia chorego,

−

rozróżnić choroby narządu ruchu,

−

scharakteryzować zaburzenia krążeniowo-oddechowe,

−

scharakteryzować podstawowe choroby układu nerwowego,

−

scharakteryzować

zaburzenia

przemiany

materii,

układy

pokarmowego,

wewnątrzwydzielniczego i moczowego,

−

scharakteryzować zmiany patologiczne w narządach: słuchu, wzroku, nosie i gardle,

−

sklasyfikować choroby nowotworowe,

−

scharakteryzować podstawowe zaburzenia psychiczne,

−

posłużyć się nazewnictwem specjalistycznym, dotyczącym objawów, zespołów
i jednostek chorobowych w wybranych schorzeniach klinicznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….…

Modułowy program nauczania:

Terapeuta zajęciowy 322[15].

Moduł:

Rozwój osobowy i biologiczny człowieka 322[15].O2.

Jednostka modułowa:

Rozróżnianie procesów patologicznych w obrębie
układów i narządów 322[15].O2.04

Temat: Znaczenie diety w zapobieganiu i leczeniu chorób układu krążenia.

Cel ogólny: Nabycie wiedzy o znaczeniu prawidłowego żywienia w zapobieganiu i leczeniu

chorób układu krążenia.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wymienić narządy wchodzące w skład układu krążenia,

−

scharakteryzować najczęściej występujące choroby układu krążenia,

−

uzasadnić znaczenie diety w zapobieganiu i leczeniu chorób układu krążenia.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda problemowa,

−

dyskusja,

−

burza mózgów.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna,

−

grupowa.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

tablice anatomiczne,

−

opisy przypadków,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

duże arkusze papieru.

Przebieg zajęć:
1. Czynności organizacyjno-porządkowe.
2. Określenie tematu zajęć.
3. Wyjaśnienie celów zajęć.
4. Podział na grupy.
5. Zorganizowanie stanowisk pracy.
6. Realizacja zajęć:

I. Stworzenie sytuacji problemowej
Omówienie wszystkich narządów wchodzących w skład układu krążenia oraz najczęściej
występujących chorób tego układu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

II. Postawienie problemu
Dlaczego zapobieganie i leczenie chorób układu krążenia nie powinno się sprowadzać tylko
do zapobiegania i leczenia farmakologicznego?

III. Postawienie hipotez
Na podstawie ,,burzy mózgów” uczniowie tworzą listę odpowiedzi na postawione pytanie.
Odpowiedzi zapisujemy w widocznym miejscu. Część z postawionych hipotez wstępnie
odrzucamy, krótko uzasadniając. Do weryfikacji pozostawiamy cztery hipotezy. Na tablicy
umieszczamy postawiony problem i cztery hipotezy.

IV. Weryfikacja hipotez
Weryfikacja hipotez odbywa się w 4 grupach – każda grupa weryfikuje jedną hipotezę,
korzystając z literatury i komputera z dostępem do Internetu.

V. Rozwiązanie problemu
Priorytetowe znaczenie diety w zapobieganiu i leczeniu chorób układu krążenia wynika
z faktu, iż to właśnie prawidłowe żywienie, czyli dostarczanie człowiekowi wszystkich
składników pokarmowych w odpowiedniej ilości zapewnia mu pełnię zdrowia oraz uzyskanie
pożądanego rozwoju. W chorobach serca zalecenia dotyczą stosowania diety zapewniającej
utrzymanie należnej masy ciała. Dieta ta ogranicza spożywanie tłuszczów zwierzęcych
i zaleca częściowe zastąpienie ich olejem pochodzenia roślinnego. Ogranicza spożywanie
produktów bogatych w cholesterol oraz cukrów rafinowanych. Zwiększa spożycie warzyw
oraz produktów zbożowych. Ograniczenie spożycia soli może zapobiegać nadciśnieniu
tętniczemu, będącego jednym z ważniejszych czynników wywołujących miażdżycę.

Zakończenie zajęć
Podsumowanie zajęć przez nauczyciela, zwrócenie uwagi na profilaktykę chorób układu
krążenia.

Praca domowa
Wypisz wyniki zwiększające ryzyko występowania chorób układu krążenia.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach.

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….……

Modułowy program nauczania:

Terapeuta zajęciowy 322[15].

Moduł:

Rozwój osobowy i biologiczny człowieka 322[15].O2.

Jednostka modułowa:

Rozróżnianie procesów patologicznych w obrębie
układów i narządów 322[15].O2.04

Temat: Przyczyny i metody leczenia chorób nowotworowych.

Cel ogólny: określenie przyczyn i metod leczenia chorób nowotworowych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zdefiniować pojęcie choroby nowotworowej,

−

wymienić przyczyny chorób nowotworowych,

−

scharakteryzować metody leczenia chorób nowotworowych,

−

określić pozytywne i negatywne skutki metod leczenia chorób nowotworowych,

−

określić metody leczenia chorób nowotworowych,

−

współpracować w zespole,

−

ocenić pracę zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przewodniego tekstu,

−

inscenizacja.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w 2–4-osobowych grupach.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne

−

zestaw pytań prowadzących,

−

kartki papieru A4,

−

pisaki.

Zadanie dla ucznia

Na podstawie dostępnych materiałów dydaktycznych określ przyczyny i metody leczenia

chorób nowotworowych.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1. Czynności organizacyjno-porządkowe.
2. Wyjaśnienie celów zajęć.
3. Podział na grupy.
4. Zorganizowanie stanowisk pracy.
5. Zaznajomienie uczniów z pracą metodą przewodniego tekstu.

Faza właściwa
Praca metodą tekstu przewodniego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. INFORMACJE
Pytania prowadzące:
1. Jak można zdefiniować choroby nowotworowej?
2. Jakie wyróżniamy rodzaje chorób nowotworowych?
3. Co może być przyczyną choroby nowotworowej?
4. Jakie znasz sposoby zapobiegania chorobom nowotworowym?
5. Jakie skutki mogą wywołać choroby nowotworowe?
6. Jakie znasz metody leczenia chorób nowotworowych?

2. PLANOWANIE
1. Ustal rodzaj choroby nowotworowej.
2. Określ przyczynę choroby.
3. Zestaw wszystkie możliwe informacje na temat tej choroby.
4. Scharakteryzuj warianty leczenia tej choroby.
5. Wybierz optymalny wariant leczenia tej choroby.

3. USTALENIE
1. Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.

4. REALIZACJA
1. Dokonaj analizy choroby nowotworowej.
2. Zaaranżuj scenkę, w której wystąpi lekarz i pacjent, pacjent i terapeuta, itp.
3. Zwróć uwagę na przyczynę choroby oraz najbardziej skuteczną metodę leczenia.
4. Zespoły uczniów wyznaczają recenzenta, który dokonuje omówienia ćwiczenia.

5. SPRAWDZANIE
1. Czy prawidłowo została dobrana metoda leczenia do zaistniałej choroby?
2. Czy jest skuteczna?
3. Czy wszystkie elementy zostały zachowane?

6. ANALIZA
1. Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej

trudności.

2. Nauczyciel podsumowuje całe ćwiczenie, wskazuje jakie nowe, ważne umiejętności

zostały wykształcone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich uniknąć w przyszłości.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach.

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Podstawowe pojęcia z zakresu patologii

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Sklasyfikuj podane przez nauczyciela choroby na podstawie podziału topograficzno-

-anatomicznego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z wykazem chorób podanym przez nauczyciela,
2) określić choroby poszczególnych układów i narządów,
3) sporządzić krótką notatkę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

papier formatu A4, flamastry,

−

wykaz chorób,

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca podziału chorób.

Ćwiczenie 2

Przygotuj multimedialną prezentację na temat chorób uwzględniając ich przebieg

i nasilenie objawów.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisami przypadków,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) określić przebieg chorób i nasilenie objawów,
4) wybrać informacje do prezentacji,
5) przygotować prezentację,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

opisy przypadków,

–

komputer z dostępem do Internetu,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca przebiegu chorób.

Ćwiczenie 3

Na podstawie wyników badań pacjentów scharakteryzuj rodzaje czynników

wywołujących stany patologiczne w organizmie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z wynikami badań pacjentów,
2) dopasować czynniki do różnych stanów patologicznych,
3) sporządzić krótką notatkę do prezentacji,
4) przygotować prezentację czynników w formie planszy lub plakatu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

wyniki badań pacjentów,

–

karton papieru technicznego,

–

karteczki samoprzylepne,

–

flamastry,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca czynników wywołujących stany patologiczne.

Ćwiczenie 4

Na podstawie wyników badań i radiogramów określ metody diagnostyki i leczenia

chorób.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałami dydaktycznymi dotyczącymi metod diagnostyki i leczenia

chorób,

2) zapoznać się z wynikami badań i radiogramami,
3) określić metody diagnostyki i leczenia chorób,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4) wybrać informacje do prezentacji,
5) przygotować prezentację na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

wyniki badań pacjentów,

–

radiogramy,

–

papier formatu A4, flamastry,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca diagnostyki i leczenia chorób.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Choroby narządu ruchu

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie dostępnych materiałów dydaktycznych przygotuj prezentację chorób

reumatycznych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z dostępnymi materiałami dydaktycznymi,
2) określić przyczyny chorób reumatycznych,
3) sporządzić krótką notatkę do prezentacji,
4) przygotować prezentację,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

modele anatomiczne,

–

atlas anatomiczny,

–

wyniki badań radiologicznych pacjentów,

–

karton formatu A4, flamastry,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób reumatycznych.

Ćwiczenie 2

Na podstawie opisu przypadków zaprezentuj wady wrodzone narządu ruchu.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisami przypadków,
2) określić wady wrodzone narządu ruchu,
3) wybrać informacje do prezentacji,
4) przygotować prezentację,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku,

−

ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

–

opisy przypadków,

–

karton formatu A4, flamastry,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca wad wrodzonych narządu ruchu.

Ćwiczenie 3

Scharakteryzuj dysfunkcje narządu ruchu w chorobach układu nerwowo-mięśniowego na

podstawie filmu dydaktycznego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) obejrzeć film na temat dysfunkcji narządu ruchu,
2) scharakteryzować dysfunkcje narządu ruchu w chorobach układu nerwowo-mięśniowego,
3) sporządzić notatkę,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

film dydaktyczny,

–

kartki formatu A4, flamastry,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca dysfunkcji narządu ruchu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Zaburzenia krążeniowo-oddechowe

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opracuj dietę dla pacjenta z chorobą wieńcową.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) scharakteryzować przyczyny powstawania choroby wieńcowej,
2) określić zasady żywienia zapobiegające chorobie,
3) sporządzić krótką notatkę,
4) opracować dietę,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

kartki formatu A4,

−

flamastry,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca choroby wieńcowej.

Ćwiczenie 2

Opracuj program zajęć ruchowych dla osób z nadwagą w przebiegu miażdżycy oraz

zaprezentuj wybrane ćwiczenia na forum grupy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić objawy, przyczyny i przebieg miażdżycy,
2) sporządzić listę ćwiczeń dla osób z nadwagą,
3) zaprezentować ćwiczenia na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

kartki formatu A4,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

–

flamastry,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca miażdżycy,

–

przyrządy potrzebne do wykonania ćwiczeń.

Ćwiczenie 3

Na podstawie opisu przypadków i wyników badań sporządź program profilaktyki dla

pacjentów z astmą oskrzelową.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisami przypadków i wynikami badań pacjentów,
2) określić przyczyny astmy oskrzelowej,
3) sporządzić program profilaktyki,
4) zaprezentować program na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

karton formatu A4,

–

flamastry,

–

opisy przypadków,

–

wyniki badań pacjentów,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca astmy oskrzelowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Podstawowe choroby układu nerwowego

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie opisów przypadków przygotuj prezentację podobieństw i różnic

w przyczynach, przebiegu i leczeniu udaru mózgu oraz krwotoku podpajęczynówkowego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisami przypadków,
2) określić przyczyny, przebieg oraz sposoby leczenia udaru mózgu oraz krwotoku

podpajęczynówkowego,

3) sporządzić notatkę,
4) dokonać prezentacji na forum grupy.

Zalecane matody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

opisy przypadków,

–

karton formatu A2,

–

flamastry,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca udaru mózgu oraz krwotoku podpajęczynówkowego.

Ćwiczenie 2

Przeprowadź prezentację sposobu postępowania z pacjentem po udarze cieplnym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Ćwiczenie należy wykonać w dwuosobowych grupach.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić objawy udaru cieplnego,
2) określić zasady postępowania z pacjentem po udarze cieplnym,
3) dokonać podziału ról w grupie,
4) sporządzić krótka notatkę,
5) zaprezentować sposób postępowania na forum grupy.

Zalecane matody nauczania–uczenia się:

−

inscenizacja,

−

ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca udaru cieplnego.

–

karton formatu A4

–

flamastry,

–

przybory potrzebne do prezentacji.

Ćwiczenie 3

Na podstawie dostępnych materiałów dydaktycznych określ zmiany po wstrząśnieniu mózgu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z dostępnymi materiałami dydaktycznymi,
2) określić zmiany po wstrząśnieniu mózgu,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane matody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

zdjęcia rentgenowskie,

–

karton formatu A4,

–

flamastry,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca wstrząśnienia mózgu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Zaburzenia przemiany materii, układu pokarmowego

i wewnątrzwydzielniczego

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie opisu przypadków określ zaburzenia trawienia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisami przypadków,
2) określić przyczyny powstawania zaburzeń trawienia,
3) sporządzić krótką notatkę,
4) zaprezentować wyniki na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku.

Środki dydaktyczne:

–

wyniki badań pacjentów,

–

opisy przypadków,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca zaburzeń trawienia.

Ćwiczenie 2

Ustal dietę oraz godziny spożywania posiłków dla pacjenta z refluksem żołądkowo-

-jelitowym.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić zasady diety dla pacjenta,
2) ustalić listę produktów, które może spożywać pacjent,
3) ustalić ilość posiłków,
4) określić godziny spożywania posiłków,
5) ustalić dietę,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

–

kartki formatu A4,

–

flamastry,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca refluksu żołądkowo-jelitowego.

Ćwiczenie 3

Na podstawie wyników badań pacjentów scharakteryzuj mukowiscydozę.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z wynikami badań,
2) zapoznać się z opisami przypadków,
3) scharakteryzować mukowiscydozę,
4) sporządzić krótką notatkę do prezentacji,
5) zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

analiza przypadku.

Środki dydaktyczne:

–

wyniki badań pacjentów,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca mukowiscydozy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6.

Zmiany patologiczne w narządach słuchu i wzroku oraz
nosie i gardle

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj źródło choroby na podstawie opisu sytuacji:

a) krwawienie z nosa częściej występujące u osób starszych, cierpiących na nadciśnienie

oraz takich, które doznały urazów nosa lub twarzy,

b) krwawienie z nosa często występujące u osób przebywających w suchym środowisku,

w okresie zimowym, kiedy centralne ogrzewanie nagrzewa i wysusza powietrze,

c) suche powietrze może być przyczyną pękania śluzówki, tworzenia się strupów oraz

występowania krwawień.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować opisane sytuacje,
2) ustalić źródło choroby,
3) przedyskutować w grupie rozpoznane źródła choroby,
4) przedstawić wyniki ćwiczenia na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku.

Środki dydaktyczne:

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób nosa,

–

karton formatu A4,

–

flamastry,

–

notatnik.

Ćwiczenie 2

Na podstawie opisanych objawów określ metody leczenia schorzeń:

a) krwawienie z nosa częściej występujące u osób starszych, cierpiących na nadciśnienie

oraz takich, które doznały urazów nosa lub twarzy,

b) krwawienie z nosa często występujące u osób przebywających w suchym środowisku,

w okresie zimowym, kiedy centralne ogrzewanie nagrzewa i wysusza powietrze,

c) suche powietrze może być przyczyną pękania śluzówki, tworzenia się strupów oraz

występowania krwawień.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisami objawów,
2) określi metody leczenia dla każdego z tych schorzeń,
3) sporządzić notatkę,
4) przedstawić wyniki ćwiczenia na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku.

Środki dydaktyczne:

−

opisy objawów,

−

notatnik,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób nosa.

Ćwiczenie 3

Na podstawie wyników badań i opisu przypadków sporządź program profilaktyki dla

pacjentów z chorobami oczu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z wynikami badań i opisami przypadków,
2) określić przyczyny chorób oczu,
3) określić czynności do sporządzenia programu profilaktyki,
4) sporządzić krótką notatkę,
5) przedstawić wyniki ćwiczenia na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku.

Środki dydaktyczne:

–

opisy przypadków,

–

wyniki badań pacjentów,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób oczu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Choroby układu moczowego

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie ilustracji i opisów przypadków dokonaj charakterystyki pacjenta

z zespołem nerczycowym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z ilustracjami i opisami przypadków,
2) wypisać cechy fizyczne pacjenta z zespołem nerczycowym,
3) wypisać przyczyny zespołu nerczycowego,
4) sporządzić notatkę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

ilustracje przedstawiające wygląd pacjenta z zespołem nerczycowym,

–

opisy przypadków,

–

kartki formatu A4,

–

flamastry,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca zespołu nerczycowego.

Ćwiczenie 2

Opracuj dietę dla pacjenta z przewlekłym kłębuszkowym zapaleniem nerek.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) scharakteryzować zasady żywienia w przebiegu choroby,
2) określić przyczyny i przebieg choroby,
3) wskazać produkty, jakie powinny być wyeliminowane z diety pacjenta,
4) opracować dietę i zaprezentować ją na forum grupy,

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

kartki formatu A4,

−

flamastry,

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób układu moczowego.

Ćwiczenie 3

Na podstawie opisu przypadku pacjenta z zapaleniem pęcherza moczowego określ

sposoby leczenia go.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisem przypadku,
2) określić przyczyny zapalenia pęcherza moczowego,
3) określić sposoby leczenia,
4) sporządzić krótką notatkę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

opisy przypadków,

–

wyniki badań pacjentów,

–

notatnik,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób układu moczowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.8. Choroby nowotworowe

5.8.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie wyników badań pacjenta i opisów przypadków scharakteryzuj przebieg

choroby nowotworowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z wynikami badań i opisami przypadków,
2) scharakteryzować etapy przebiegu chorób nowotworowych,
3) sporządzić notatkę,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

wyniki badań pacjentów,

–

opisy przypadków,

–

notatnik,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób nowotworowych.

Ćwiczenie 2

Na podstawie wyników badań pacjenta i opisów przypadków określ przyczyny choroby

nowotworowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z wynikami badań i opisami przypadków,
2) określić przyczyny choroby nowotworowej,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku,

−

burza mózgu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

wyniki badań pacjentów,

−

opisy przypadków,

−

notatnik,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób nowotworowych.

Ćwiczenie 3

Na podstawie opisu przypadków i wyników badań pacjenta z chorobą nowotworową

określ sposoby leczenia go.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisem przypadku i wynikami badań,
2) określić sposoby leczenia choroby nowotworowej,
3) sporządzić krótką notatkę,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku.

Środki dydaktyczne:

–

opisy przypadków,

–

wyniki badań pacjentów,

–

literatura

z rozdziału 7 dotycząca chorób nowotworowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.9. Podstawowe zaburzenia psychiczne

5.9.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeprowadź symulację rozmowy z rodziną pacjenta cierpiącego na zaburzenia

psychiczne.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z rodzajem zaburzeń występujących u pacjenta,
2) określić przyczyny tych zaburzeń,
3) przeprowadzić symulację rozmowy,
4) sporządzić notatkę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

inscenizacja.

Środki dydaktyczne:

–

kartki formatu A4,

–

notatnik,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca zaburzeń psychicznych.

Ćwiczenie 2

Na podstawie opisu przypadku scharakteryzuj choroby psychiczne o podłożu

organicznym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisem przypadku,
2) określić przyczyny i przebieg chorób,
3) sporządzić charakterystykę chorób,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

–

opis przypadku,

–

kartki formatu A4,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób psychicznych.

Ćwiczenie 3

W oparciu o film na temat szkodliwości palenia tytoniu opracuj program terapii dla

pacjentów z uzależnieniem nikotynowym.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) obejrzeć film na temat szkodliwości palenia tytoniu,
2) określić etapy terapii,
3) sporządzić notatkę,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:

–

film dydaktyczny o szkodliwości palenia tytoniu,

–

notatnik,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca uzależnień.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.10. Przebieg chorób wewnętrznych w różnych fazach rozwoju

człowieka

5.10.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie opisów przypadków dokonaj analizy podobieństw i różnic w przebiegu

chorób zakaźnych u dzieci.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałami dydaktycznymi dotyczącymi chorób zakaźnych u dzieci,
2) zapoznać się z opisami przypadków,
3) wypisać cechy wspólne i różnice w przebiegu chorób zakaźnych,
4) wypisać przyczyny tych chorób,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

opisy przypadków,

–

kartki formatu A4,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca chorób zakaźnych.

Ćwiczenie 2

Na podstawie opisu przypadku dokonaj charakterystyki psychofizycznej pacjenta

z chorobą Alzheimera.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisem przypadku,
2) wypisać cechy fizyczne i psychiczne pacjenta z chorobą Alzheimera,
3) wypisać przyczyny choroby Alzheimera,
4) zaprezentować wyniki ćwiczenia na forum grupy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku,

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

–

opisy przypadków,

–

kartki formatu A4,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca choroby Alzheimera.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Rozróżnianie procesów
patologicznych w obrębie układów i narządów”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są poziomu podstawowego,

−

zadania 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. d, 3. a, 4. a, 5. a, 6. c, 7. b, 8. c, 9. a, 10. c, 11. c,
12. c, 13. d, 14. b, 15. c, 16. d, 17. b, 18. b, 19. d, 20. c.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Rozróżnić pojęcia związane z chorobą

Określić kolejność etapów przebiegu choroby

Wskazać występujące najczęściej choroby
narządu ruchu

Rozróżnić choroby narządu ruchu

Nazwać chorobę układu krążenia

Rozpoznać chorobę układu oddechowego

Rozróżnić dziedziny medycyny

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rozróżnić choroby układu nerwowego

Rozpoznać i nazwać zaburzenia układu
pokarmowego

10 Rozpoznać choroby układu pokarmowego

11 Rozpoznać choroby nosa i zatok

Określić jaka choroba powstaje na skutek
określonych zmian w oku

Nazwać zespół objawów spowodowany
nadmierną utratą białka z organizmu

Określić najczęściej występujące choroby
pasożytnicze układu nerwowego

Określić stan, w którym dochodzi do
niekontrolowanego rozwoju zmienionych
komórek

16 Dokonać analizy nowotworów skóry

17 Określić zaburzenia psychiczne

Posłużyć się nazewnictwem specjalistycznym
w określeniu zaburzeń psychicznych

Rozpoznać i nazwać choroby zakaźne wieku
dziecięcego

20 Scharakteryzować choroby kości

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Nauka o zaburzeniach czynności organizmu oraz o zmianach morfologicznych

powstających w przebiegu choroby to
a) patomorfologia.
b) etiologia.
c) patologia
d) patogeneza.

2. Okres choroby, w którym pojawiają się pierwsze niekiedy mało charakterystyczne

objawy, trudne często do jednoznacznego sklasyfikowania to
a) okres jawny.
b) okres niejawny.
c) okres utajenia.
d) okres zwiastunów.

3. Do najczęściej spotykanych chorób narządu ruchu należą

a) choroby reumatyczne.
b) procesy zapalne.
c) wady wrodzone.
d) nowotwory.

4. Choroba spowodowana zaburzeniami kwasu moczowego to

a) dna moczanowa.
b) zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa.
c) myopatia.
d) reumatoidalne zapalenie stawów.

5. Ból pojawiający się za mostkiem, któremu towarzyszy uczucie gniecenia i duszność oraz

lęk i poty są objawem

a) zawału.
b) nadciśnienia tętniczego.
c) choroby wieńcowej.
d) miażdżycy.

6. Choroba spowodowana zwężeniem oskrzeli i oskrzelików wskutek skurczu ich mięśni

gładkich, obrzękiem błony śluzowej, nadmiernym wydzielaniem śluzu i jego zastojem
w drogach oddechowych to
a) gruźlica.
b) rozedma płuc.
c) astma.
d) zator tętnicy płucnej.

7. Nauka zajmująca się chorobami mózgu, móżdżku, rdzenia kręgowego, nerwów

obwodowych oraz niektórymi chorobami mięśni to
a) kardiochirurgia.
b) ortopedia.
c) neurologia
d) neurochirurgia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Choroba, której objawem jest drżenie spoczynkowe, spowolnione ruchy, ubóstwo mimiki,

zgięta postawa ciała, chód drobnymi kroczkami, wzmożone napięcie mięśniowe to
a) choroba Alzheimera.
b) choroba padaczka.
c) Parkinsona.
d) udar cieplny.

9. Zaburzenia układu pokarmowego objawiające się trudnościami w połykaniu

z zatrzymaniem się kęsa pokarmowego w przełyku oraz uczucie pełności lub bólu za
mostkiem to
a) dysfagia.
b) zgaga.
c) wzdęcia.
d) wymioty.

10. Choroba, która powstaje na skutek odkładania nadmiernych ilości bilirubiny w skórze,

twardówkach oczu i błonach śluzowych to
a) refleks żołądkowo-jelitowy.
b) choroba wrzodowa.
c) żółtaczka.
d) zaburzenia wchłaniania i trawienia.

11. Łagodne, nie nowotworowe zmiany rozwijające się w nosie i zatokach to

a) nadżerki.
b) mikrourazy.
c) polipy.
d) ubytki.

12. Choroba, która powstaje na skutek szybko wzrastającego ciśnienia płynu śródgałkowego

w oku to

a) migrena.
b) zapalenie rogówki.
c) jaskra.
d) zapalenie nerwu wzrokowego.

13. Kliniczny zespół objawów spowodowany nadmierną utratą białka z moczem na skutek

zwiększonej przepuszczalności kłębuszków włośniczkowych w korze nerkowej to
a) kłębuszkowe zapalenie nerek.
b) przewlekła niewydolność nerek.
c) kamica nerkowa.
d) zespół nerczycowy.

14. Pasożytnicze choroby układu nerwowego to

a) toksoplazma, odra, ospa.
b) toksoplazma, włośnica.
c) włośnica, różyczka.
d) włośnica, wzw.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15. Stan, w którym dochodzi do niekontrolowanego rozwoju zmienionych morfologicznie

i czynnościowo komórek to
a) progresja.
b) nowotwór.
c) promocja.
d) inicjacja.

16. Nowotwór o dużej złośliwości, przeważnie ma postać ciemnego guzka otoczonego

niekiedy czerwonym rąbkiem zapalnym to
a) włókniakomięsak.
b) naczyniak.
c) brodawczak.
d) czerniak.

17. Jednoczesne występowanie sprzecznych nastawień uczuciowych bez dostrzegania tej

sprzeczności to
a) amnezja.
b) ambiwalencja.
c) hipochondria.
d) urojenia.

18. Grupa zaburzeń o niejasnych przyczynach, które objawiają się zakłóceniem lub

rozbiciem prawidłowej struktury przeżyć, wskutek czego tracą one swą wewnętrzną
i wzajemną spójność oraz właściwy związek z rzeczywistością to
a) zaburzenia organiczne.
b) zaburzenia schizofreniczne.
c) choroby afektywne.
d) zaburzenia nerwicowe.

19. Znaczna

bolesność

powiększonych

obrzękniętych

ślinianek

przyusznych,

podżuchwowych i podjęzykowych towarzyszy
a) ospie.
b) odrze.
c) różyczce.
d) śwince.

20. Układowa choroba szkieletu, charakteryzującą się niską masą kości, upośledzoną

mikroarchitekturą tkanki kostnej i w konsekwencji zwiększoną jej łamliwością
i podatnością na złamania to
a) zapalenie kości.
b) zmiany zwyrodnieniowe.
c) osteoporoza.
d) nowotwór kości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...............................................................................

Rozróżnianie procesów patologicznych w obrębie układów i narządów

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Rozróżnianie procesów
patologicznych w obrębie układów i narządów”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są poziomu podstawowego,

−

zadania 15, 16, 17, 18, 19, 20 są poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. d, 3. a, 4. a, 5. a, 6. c, 7. b, 8. c, 9. a, 10. c, 11. c,
12. c, 13. d, 14. b, 15. c, 16. d, 17. b, 18. b, 19. d, 20. c.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Zdefiniować pojęcie zdrowia

Określić kolejność etapów przebiegu choroby

Wskazać występujące najczęściej choroby
narządu ruchu

Rozróżnić choroby narządu ruchu

Nazwać chorobę układu krążenia

Rozpoznać chorobę układu oddechowego

Rozpoznać dziedziny medycyny

Rozróżnić choroby układu nerwowego

Rozpoznać i nazwać zaburzenia układu
pokarmowego

10 Rozpoznać choroby układu pokarmowego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11 Określić choroby nosa i zatok

Określić jaka choroba powstaje na skutek zmian
w oku

Nazwać zespół objawów spowodowany
nadmierną utratą białka z organizmu

Rozpoznać choroby pasożytnicze układu
nerwowego

Określić stan, w którym dochodzi do
niepowstrzymanego rozwoju zmienionych komórek

16 Dokonać analizy nowotworów skóry

17 Rozpoznać zaburzenia psychiczne

Posłużyć się nazewnictwem specjalistycznym
w określeniu zaburzeń psychicznych

Rozpoznać i nazwać choroby zakaźne wieku
dziecięcego

20 Nazwać choroby kości

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45z minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Stan pełnego, dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i socjalnego, a więc stan,

w którym budowa i czynność wszystkich tkanek i narządów są nie tylko prawidłowe, ale
zapewniają również wewnętrzną równowagę i zdolność przystosowania się do
otaczających warunków, w tym również społecznych to stan
a) choroby.
b) patologiczny.
c) zdrowia.
d) depresji.

2. Okres choroby, który przebiega od chwili zadziałania czynnika chorobotwórczego do

pojawienia się pierwszych dostrzegalnych objawów choroby to okres
a) jawny.
b) niejawny.
c) zwiastunów.
d) utajenia.

3. Zaburzenia budowy i czynności narządu ruchu, powstałe w wyniku nieprawidłowości

rozwojowych, zwłaszcza w okresie rozwoju zarodkowego to
a) wady wrodzone.
b) procesy zapalne.
c) choroby reumatyczne.
d) nowotwory.

4. Choroba narządu ruchu, do której dochodzi na skutek upośledzenia dopływu krwi to

a) jałowa martwica kości.
b) zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa.
c) myopatia.
d) reumatoidalne zapalenie stawów.

5. Niezapalne choroby mięśnia sercowego nie będące skutkiem zmian w mięśniu sercowym

powstałych w następstwie wad serca, nadciśnienia i zwężenia tętnic wieńcowych, a także
zaburzenia rytmu jego pracy i przewodzenia bodźców to
a) kardiomiopatia.
b) nadciśnienie tętnicze.
c) choroba wieńcowa.
d) miażdżyca.

6. Ostry stan zapalny miąższu płucnego wywołany przez bakterie, wirusy, grzyby,

pierwotniaki, pasożyty, czynniki chemiczne i fizyczne to
a) gruźlica.
b) rozedma płuc.
c) zapalenie płuc.
d) zator tętnicy płucnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Nauka zajmująca się chorobami mózgu, móżdżku, rdzenia kręgowego, nerwów

obwodowych oraz niektórymi chorobami mięśni to
a) kardiochirurgia.
b) ortopedia.
c) neurologia
d) neurochirurgia.

8. Choroba, której objawem jest drżenie spoczynkowe, spowolnione ruchy, ubóstwo mimiki,

zgięta postawa ciała, chód drobnymi kroczkami, wzmożone napięcie mięśniowe to
a) choroba Alzheimera.
b) padaczka.
c) choroba Parkinsona.
d) udar cieplny.

9. Choroba polegająca na wstecznym zarzucaniu zawartości żołądka lub dwunastnicy do

przełyku, powodem jest niewydolność dolnego zwieracza przełyku to
a) refluks.
b) zgaga.
c) wzdęcia.
d) wymioty.

10. Choroba, która powstaje na skutek odkładania nadmiernych ilości bilirubiny w skórze,

twardówkach oczu i błonach śluzowych to
a) refluks żołądkowo-jelitowy.
b) choroba wrzodowa.
c) żółtaczka.
d) zaburzenia wchłaniania i trawienia.

11. Łagodne, nie nowotworowe zmiany rozwijające się w nosie i zatokach to

a) nadżerki.
b) mikrourazy.
c) polipy.
d) ubytki.

12. Choroba, która powstaje na skutek szybko wzrastającego ciśnienia płynu śródgałkowego

w oku to
a) migrena.
b) zapalenie rogówki.
c) jaskra.
d) zapalenie nerwu wzrokowego.

13. Kliniczny zespół objawów spowodowany nadmierną utratą białka z moczem na skutek na

skutek zwiększonej przepuszczalności kłębuszków włośniczkowych w korze nerkowej to
a) kłębuszkowe zapalenie nerek.
b) przewlekła niewydolność nerek.
c) kamica nerkowa.
d) zespół nerczycowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. Pasożytnicze choroby układu nerwowego to

a) toksoplazma, odra, ospa.
b) toksoplazma, włośnica.
c) włośnica, różyczka.
d) włośnica, wzw.

15. Okres w którym następuje wzrost zmienionych nowotworowo komórek to

a) progresja.
b) nowotwór.
c) progresja.
d) inicjacja.

16. Nowotwór o dużej złośliwości, przeważnie ma postać ciemnego guzka otoczonego

niekiedy czerwonym rąbkiem zapalnym to
a) włókniakomięsak.
b) naczyniak.
c) brodawczak.
d) czerniak.

17. Jednoczesne występowanie sprzecznych nastawień uczuciowych bez dostrzegania tej

sprzeczności to
a) amnezja.
b) ambiwalencja.
c) hipochondria.
d) urojenia.

18. Grupa zaburzeń o niejasnych przyczynach, które objawiają się zakłóceniem lub

19. Znaczna

bolesność

powiększonych

obrzękniętych

ślinianek

przyusznych,

podżuchwowych i podjęzykowych towarzyszy
a) ospie.
b) odrze.
c) różyczce.
d) śwince.

20. Układowa choroba szkieletu, charakteryzującą się niską masą kości, upośledzoną

mikroarchitekturą tkanki kostnej i w konsekwencji zwiększoną jej łamliwością
i podatnością na złamania to
a) zapalenie kości.
b) zmiany zwyrodnieniowe.
c) osteoporoza.
d) nowotwór kości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...............................................................................

Rozróżnianie procesów patologicznych w obrębie układów i narządów

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Aleksandrowicz R.: Mały atlas anatomiczny. PZWL, Warszawa 2004
2. Barański J., Piątkowski W. (red.): Zdrowie i choroba. Wybrane problemy socjologii

i medycyny. WWO, Wrocław 2002

3. Błędowski P.: Pomoc społeczna i opieka nad osobami starszymi. BPS, Warszawa 1996
4. Dąbrowski K.: Trud istnienia. WP, Warszawa 1986
5. Gomułka W.S., Rewerski W. (red.): Encyklopedia zdrowia. PWN, Warszawa 1992
6. Grzesiuk L., Tryjarska B.: Jak pomagać sobie, rodzinie i innym. PWN, Warszawa 1987
7. Hebanowski M. Kliszcz J., Trzeciak B.: Poradnik komunikowania się lekarza

z pacjentem. PZWL, Warszawa 1999

8. Jarosz M., Cwynar S. (red.): Podstawy psychiatrii. PZWL, Warszawa 1980
9. Kruś S.: Patologia. PZWL, Warszawa 2004
10. Michajlik A., Ramotowski W.: Anatomia i fizjologia człowieka. PZWL, Warszawa 2004
11. Milerski B., Śliwiński B.: Pedagogika – leksykon. PWN, Warszawa 2000
12. Pędich W. (red.): Choroby wewnętrzne. PZWL, Warszawa 1994
13. Sęk H., Cieślak R. (red.): Wsparcie społeczne, stres i zdrowie. PWN, Warszawa 2004

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
09 Rozróżnianie procesów patologicznych
09 Rozróżnianie procesów patologicznych 2
9 Rozróżnianie procesów patologicznych
09 Rozroznianie stylow muzyczny Nieznany (2)
09 TOK PROCESU KARNEGO
Rozróżniać procesy technologiczne zabiegów kosmetycznych
diagnostyka obrazowa procesów patologicznych OUN 2
7 MARZEC 09 - INFRASTRUKTURA PROCESÓW LOGISTYCZNYCH, Logistyka, magazyn
W2 Procesy patologiczne
diagnostyka obrazowa procesów patologicznych OUN 1
PROCES-patologia ciąży, biologia, Położnictwo-procesy pielęgnowania
PATOLOGIA - opracowanie, PODSTAWOWE POJĘCIA, STANY I PROCESY PATOLOGICZNE
09 Rozróżnianie objawów najczęściej występujących chorób
09 Rozroznianie stylow muzyczny Nieznany (2)
diagnostyka obrazowa procesów patologicznych OUN 1
diagnostyka obrazowa procesów patologicznych
diagnostyka obrazowa procesów patologicznych OUN 2

więcej podobnych podstron