POLITECHNIKA
POZNAŃSKA
Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn/Transport
Studia: stacjonarne/niestacjonarne
SEMESTR II
LABORATORIUM -
METALOZNAWSTWO Z OBRÓBKĄ CIEPLNĄ
opracowanie ćwiczenia – dr inż. Marta Paczkowska
http://www.fwmt.put.poznan.pl/wykladowca,instytut_imrips,mpaczkowska,0,strona_glowna.htm
Lab.
Materiały na łożyska
CEL ĆWICZENIA
Zapoznanie się studentów ze składem chemicznym, mikrostrukturą i właściwościami materiałów używanych na
łożyska toczne i ślizgowe, oraz przeprowadzenie mikroskopowej analizy metalograficznej przykładowych materiałów
stosowanych na łożyska.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Znajomość następujących zagadnień:
- warunki pracy łożysk tocznych i wymagania stawiane stopom przeznaczonym na elementy łożysk tocznych;
- warunki pracy łożysk ślizgowych i wymagania stawiane stopom przeznaczonym na elementy łożysk ślizgowych;
- skład chemiczny, obróbka cieplna, struktura, właściwości stopów na elementy łożysk tocznych (stali łożyskowych, stali do
nawęglania);
- skład chemiczny, obróbka cieplna, struktura, właściwości stopów na panewki łożysk ślizgowych (babbitów, wybranych
odlewniczych stopów miedzi, wybranych żeliw szarych).
UŻYWANE POMOCE DYDAKTYCZNE
Próbki stopów łożyskowych do badań mikroskopowych przedstawione zostały w tab. 1, a ich składy chemiczne w tab. 2.
Tab.1. Próbki do badań mikroskopowych
L.p.
OPIS
OZNACZENIE STANOWISKA
1.
Próbka nr 1.4.
1,2,3,4,5 lub 6
2.
Próbka nr 3.3.
3.
Próbka nr 3.4.
4.
Próbka nr 4.0.
5.
Próbka nr 4.1.
6.
Próbka nr 5.2.
7.
Próbka nr 5.3.
8.
Próbka nr 7.0.
9.
Próbka nr 7.1.
Tab.2. Składy chemiczne badanych materiałów
L.p.
Stężenie w % wag.
C
Mn
Si
Cr
S
P
Sb
Cu
Sn
Pb Ag
Fe
Zn
Bi
Stal łożyskowa 100Cr6 w stanie zmiękczonym
1,05 0,31 0,22 1,47 0,01
0,02
reszta
Stal łożyskowa 100Cr6 po hartowaniu i niskim
odpuszczaniu
Stal nawęglona
0,15 1,2
0,3
1,0 0,035 0,035
reszta
Stal nawęglona i zahartowana
Stop łożyskowy (babbit), cecha Ł89, znak SnSb8Cu3,
7,5
3,5 89,0
Stop łożyskowy (babbit), cecha Ł83, znak SnSb11Cu6
11,0 6,0 83,0
Mosiądz ołowiowy, cecha MO58, znak 40Pb2
0,012 0,01 59,0 0,3
2,0
0,4
38 0,004
Brąz ołowiowo-srebrowy, cecha B0222, znak CuPb22Ag2
76,9
21,2 1,9
Żeliwo szare
3,30 0,6 2,10
0,1
0,6
reszta
PRZEBIEG ĆWICZENIA
1.
Zapoznanie się z badanymi materiałami i z ich składem chemicznym (tab.2.).
2.
Podzielenie materiałów przeznaczonych na łożyska toczne i łożyska ślizgowe.
3.
Podanie faz występujących w mikrostrukturze badanych materiałów.
