A U T O M A T Y K A
Z systemem
operacyjnym QNX
zetknÄ…Å‚ siÍ niemal
kałdy, lecz niewielu
z nas zdaje sobie
z tego sprawÍ - jest
on bowiem stosowany
w bardzo wielu
urzÄ…dzeniach
codziennego ułytku (np.
w VCR i DVD),
a takłe w aparaturze
medycznej, sztucznych
satelitach i promach
kosmicznych.
System operacyjny typu RISC. WersjÍ tÄ… wy- tÛw beta. Przygotowany Photon nie obsÅ‚uguje ikon
QNX został stworzony na posałono w zmodyfikowa- przez nas opis stanowi pulpitowych, jednakłe Si-
poczÄ…tku lat 80. przez ny interfejs graficzny, bez jedynie przeglÄ…d gÅ‚Ûw- debar jest ich namiastkÄ….
kanadyjskÄ… firmÍ QNX wiÍkszych zmian pozosta- nych cech systemu. Nowa wersja systemu
Software Systems. Wer- wiono natomiast znane WczeÅ›niejsze wersje posiada narzÍdzia oparte
sja, ktÛrÄ… tu przedstawia- z wczeÅ›niejszych wersji systemu mogÅ‚y byĘ insta- na graficznym interfejsie
my (nie wydana jeszcze bardzo stabilne jÄ…dro sys- lowane rÛwnie dobrze na uÅ‚ytkownika (GUI) umoÅ‚-
wersja Beta systemu temu - Neutrino. dyskach z partycjami za- liwiajÄ…ce konfiguracjÍ po-
QNX 6.2) bazuje na jÄ…d- wierajÄ…cymi wÅ‚asny system Å‚Ä…czeÒ LAN i dial-up (rys.
rze Neutrino, stworzonym Instalacja plikÛw QNX, jak teÅ‚ na 2) oraz sterownika grafiki
od podstaw wiele lat te- PierwszÄ… wersjÍ plat- partycjach z systemem pli- (rys. 3). Instalacja nowych
mu, ktÛre jest ciÄ…gle formy QNX RTP (RTP - kÛw FAT. Instalacja na sterownikÛw wymaga ko-
udoskonalane. platforma czasu rzeczy- samodzielnej partycji nie rzystania przez ułytkowni-
Wiele osÛb zdÄ…Å‚yÅ‚o wistego - Real-Time Plat- jest trudna, potrzebne jest ka z linii komend.
poznaĘ starÄ… wersjÍ sys- form) udostÍpniono we jedynie okoÅ‚o 1GB wolne- W systemie znajduje siÍ
temu z poprzedniÄ… wer- wrzeÅ›niu 2000 roku i od go miejsca na dysku, jed- wiele plikÛw pomocy, ale
sjÄ… interfejsu graficznego tego czasu ze strony in- nakÅ‚e kaÅ‚dy megabajt wiÍ- przewaÅ‚nie jest to zbiÛr
Photon, ktÛrej demo ternetowej QNX Å›ciÄ…gnÍ- cej, bÍdzie oczywiÅ›cie mi- dokumentÛw przeznaczony
mieÅ›ciÅ‚o siÍ na jednej Å‚o jÄ… juÅ‚ ponad milion le widziany przez system. dla programistÛw, ktÛry
dyskietce 1,44MB. Naj- uÅ‚ytkownikÛw. Od tamtej odnosi siÍ do rÛÅ‚nych in-
nowsza wersja systemu pory firma QNX Softwa- Pulpit terfejsÛw API, zamiast do
QNX RTP desktop-enhan- re Systems wypuściła juł QNX RTP ma własny odpowiednich dla ułyt-
ced (darmowa dla zasto- kilka poprawek i uaktual- interfejs graficzny uÅ‚yt- kownika dokumentÛw.
sowaÒ niekomercyjnych) nieÒ systemu. Prezento- kownika nazwany Photon. GodnÄ… uwagi czÍÅ›ciÄ…
dziaÅ‚a z platformami opar- wana w artykule wersja Jest on dostÍpny od wie- systemu QNX jest insta-
tymi na procesorach typu 6.2 nie zostaÅ‚a jeszcze lu lat, ale w nowej wersji lator pakietÛw (Package
x86 oraz z wiÍkszoÅ›ciÄ… oficjalnie opublikowana, systemu zostaÅ‚ zmody- Installer), pozwalajÄ…cy
nowoczesnych procesorÛw znajduje siÍ w fazie tes- fikowany - jest bardziej Å›ciÄ…gaĘ i instalowaĘ apli-
nowoczesny, bardziej kacje z rÛÅ‚nych ürÛdeÅ‚
przyjazny i lepiej wygląda. (dysk twardy, nośnik CD,
Ułytkownicy na pewno Internet) oraz umołliwia-
nie bÍdÄ… mieli trudnoÅ›ci jÄ…cy Å‚atwe administrowa-
z poruszaniem siÍ w Å›ro- nie aplikacjami.
dowisku graficznym. Na W QNX RTP udosko-
pulpicie umie-szczono pa- nalono obsÅ‚ugÍ czcionek
sek zadaÒ Launch z zesta-
wem menu do uruchamia-
nia aplikacji, bardzo po-
dobnym do menu Start
znanego z systemÛw Win-
dows. Po prawej stronie
znajduje siÍ belka Sidebar
(rys. 1) zawierajÄ…ca listÍ
skrÛtÛw do aplikacji oraz
plug-inÛw (odtwarzacz CD,
wirtualny pulpit, monito-
Rys. 1 ry pamiÍci/procesora itp.) Rys. 2
Elektronika Praktyczna 7/2002
125
A U T O M A T Y K A
jest mołliwa zamiana je-
go jÄ…dra HTML-owego
OperÄ… 5 lub MozillÄ….
Na razie powstało
około 300 aplikacji dla
QNX RTP. WÅ›rÛd nich
moÅ‚na znaleüĘ: Embeded
X Server, GTK+ (Gimp)
Rys. 5
Rys. 3
X11Amp ports, Python,
anti-aliased, w wersji 6.2 Allegro, SDL, Mozilla, wiedniÄ… do zastosowaÒ
nie zapomniano takłe AbiWord i Apache. wbudowanych.
o zapewnieniu peÅ‚nej ob- QNX jest udostÍpniany
sÅ‚ugi dla czcionek arabs- WnÍtrze systemu bezpÅ‚atnie do zastosowaÒ
kich. Ponadto, w nowej Mikrojądro QNX Neu- niekomercyjnych. Jełeli
wersji systemu wprowa- trino naleły do najszyb- jednak zamierzamy two-
dzono usprawnienia do szych na świecie, oferu- rzyĘ komercyjny produkt
Rys. 6
aplikacji pocztowych, pa- jÄ…c najkrÛtszy czas reak- dla systemu QNX RTP,
nelu wyszukiwania, me- cji ìrzeczywisto czaso- powinniÅ›my uiÅ›ciĘ opÅ‚atÍ tami Glide i Voodoo3.
nedÅ‚era plikÛw, edytora wejî. DziÍki cechom ta- licencyjnÄ… firmie QNX Mile widziany byÅ‚by teÅ‚
tekstÛw, zapewniono tak- kim jak wielozadanio- Software Systems zanim lepiej wykonany system
Å‚e podstawowÄ… obsÅ‚ugÍ wośĘ, wielowÄ…tkowośĘ, uzyskamy zezwolenie na plikÛw.
kart Ati-TV i rozbudowa- priorytetowo sterowane wypuszczenie produktu na
no aplikacjÍ wykorzysty- szeregowanie procesÛw, rynek. MoÅ‚e to brzmieĘ Podsumowanie
wanÄ… do konfiguracji synchronizacja oraz szyb- trochÍ restrykcyjnie dla W wersji 6.2 nie wnie-
Photona. W skÅ‚ad kompo- kie przeÅ‚Ä…czanie konteks- wiÍkszoÅ›ci osÛb, ale jest siono zbyt wiele udosko-
nentÛw systemu wchodzi tÛw (0,55 µs na proceso- to powszechnie stosowana naleÒ od chwili ukazania
bardzo przydatny odtwa- rach Pentium III), system praktyka w Å›wiecie syste- siÍ wersji 6.1-PatchA.
rzacz mediÛw (rys. 4), jest dobrze dostosowany mÛw wbudowanych. Nie Wprawdzie interfejs sys-
obsługujący formaty wav, do pracy z aplikacjami powinniśmy zapominaĘ, temu jest staranniej
mp3, mpeg video i wiele czasu rzeczywistego. Å‚e QSSL prawie w ogÛle zaprojektowany, poprawio-
innych. TwÛrcy systemu Przez okreÅ›lenie ìczas nie koncentruje siÍ na no w nim takÅ‚e kilka do-
umieÅ›cili w nim takÅ‚e rzeczywistyî, rozumie siÍ, rynku systemÛw dla kom- kuczliwych bÅ‚ÍdÛw, doda-
moduÅ‚ XingDVD, umoÅ‚li- Å‚e komendy sÄ… wykony- puterÛw biurkowych. QNX no takÅ‚e nowe sterowniki
wiajÄ…cy odtwarzanie pÅ‚yt wane w spodziewanym RTP rozpowszechniany oraz lepszÄ… obsÅ‚ugÍ dru-
DVD, ktÛry wczeÅ›niej nie czasie, np. natychmiast, jest jako samodzielna karek, jednakÅ‚e zabrakÅ‚o
byÅ‚ dostarczany z Å‚adnÄ… bez wzglÍdu na to jakie platforma programistyczna wielu elementÛw znanych
wersjÄ… RTP. zadania realizuje system dla m.in. urzÄ…dzeÒ inter- z poprzednich wersji sys-
Inne wałne kompo- operacyjny. Wykonywanie netowych opartych o QNX temu. QNX rozwija ciągle
nenty systemu to: prze- pojedynczych zadaÒ prze- i wielu innych zastosowaÒ swoje opracowanie, ktÛre
glÄ…darka graficzna (rys. 5) biega bardzo szybko, jed- wbudowanych. z powodu unikalnych
umołliwiająca wykonywa- nakłe gorzej jest, jeśli Silnym punktem sys- mołliwości jest coraz po-
nie podstawowych opera- uruchomimy np. 1 lub 2 temu QNX jest certyfika- wszechniej stosowane
cji na plikach graficz- pliki wideo i w tym sa- cja POSIX, co znaczy, Å‚e w aplikacjach komercyj-
nych, przeglÄ…darka inter- mym czasie bÍdziemy ko- osoby oswojone z unixo- nych. BezpÅ‚atnÄ… wersjÍ
netowa Voyager (rys. 6) rzystaĘ np. z sieci lub wym modelem systemu, systemu QNX RTP mołna
- odpowiednik Netscape wykonywaĘ intensywne uływając systemu QNX pobraĘ ze strony QSSL -
3 - obsÅ‚ugujÄ…ca Macrome- przeszukiwanie zasobÛw bÍdÄ… czuÅ‚y siÍ jak w do- http://get.qnx.com. Nato-
dia Flash i Real Player. dysku twardego. åwiad- mu. Innym silnym punk- miast niezwykle ciekawe
Voyager ma modułową czy to o tym, łe platfor- tem systemu jest jego i profesjonalne opinie eks-
budowÍ, dziÍki czemu ma czasu rzeczywistego przeüroczysta komunika- pertÛw na temat tego
jest idealna dla zastoso- cja sieciowa. i wielu innych systemÛw
waÒ wbudowanych (em- moÅ‚na znaleüĘ na stro-
bedded), jednak nie naj- Czego nie ma nach http://dedicated-sys-
bardziej nadaje siÍ do w systemie QNX tems.com.
stosowania jako system Faktem jest, Å‚e Pho- Tomasz Bogacz, Quantum
typu ultimate desktop. ton nie posiada mecha- KTT
Nie jest to spowodowane nizmu ìprzeciÄ…gnij
Dodatkowe informacje
złym działaniem wieloza- i upuśĘ (drag-n-drop),
Quantum sp. z o.o., tel. (71) 362-
daniowoÅ›ci, ktÛra zostaÅ‚a sprawa poprawnej obsÅ‚u-
63-56, http://www.quantum.com.pl.
zaimplementowana w sys- gi DVD nie została roz-
WersjÄ™ systemu Open Source
temie i dziaÅ‚a bardzo do- wiÄ…zana do koÒca od
publikujemy na płycie CD-EP7/
brze, lecz ìrzeczywisto- ponad pÛÅ‚tora roku, a ob-
2002B, jest ona dostępna także
czasowÄ…î naturÄ… jÄ…dra, sÅ‚uga 3D zdaje siÍ, Å‚e
w Internecie pod adresem: http://
bÍdÄ…cÄ… bardziej odpo- nadal dziaÅ‚a tylko z kar- get.qnx.com.
Rys. 4
Elektronika Praktyczna 7/2002
126