10 Rachunkowość dla każdego www.gazetapodatkowa.pl
Wykup środka trwałego po zakończeniu
umowy leasingu finansowego
agadnienia kwalifikowania umów leasingu dla celów bilansowych regulują przepisy Jeżeli umowa leasingu przewiduje przeniesienie własności przedmiotu leasingu na korzy-
art. 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.). Umowa stającego po zakończeniu umowy i zapłacie ostatniej raty, wówczas w księgach rachunkowych
Zma charakter leasingu finansowego jeżeli postanowienia tej umowy spełniają przynaj- korzystającego należy dokonać następującego zapisu:
mniej jeden z niżej wymienionych warunków: 1. Przeksięgowanie wartości początkowej środka trwałego:
1) umowa przenosi własność jej przedmiotu na leasingobiorcę (korzystającego) po zakoń- - Wn konto 01  Środki trwałe (w analityce: Środki trwałe własne),
czeniu umowy, - Ma konto 01  Środki trwałe (w analityce: Środki trwałe przyjęte w leasing).
2) po zakończeniu okresu umowy leasingobiorca (korzystający) ma prawo nabyć przedmiot 2. Przeksięgowanie dotychczasowego umorzenia:
umowy po cenie niższej od jego wartości rynkowej, - Wn konto 07  Odpisy umorzeniowe środków trwałych (w analityce: Odpisy umo-
3) okres umowy jest równy lub dłuższy niż 3/4 przewidywanego okresu amortyzacji, rzeniowe środków trwałych przyjętych w leasing),
4) suma opłat, pomniejszonych o dyskonto, ustalona w dniu zawarcia umowy i przypadająca - Ma konto 07  Odpisy umorzeniowe środków trwałych (w analityce: Odpisy umo-
do zapłaty w okresie jej obowiązywania, przekracza 90% wartości rynkowej przedmiotu rzeniowe środków trwałych własnych).
umowy na ten dzień, Jeżeli zawierając umowę leasingu jednostka nie miała wystarczającej pewności, że
5) umowa zawiera przyrzeczenie leasingodawcy (finansującego) do zawarcia z leasingo- uzyska tytuł własności przedmiotu leasingu po wygaśnięciu umowy, wówczas powinna
biorcą (korzystającym) kolejnej umowy o oddanie w odpłatne używanie tego samego ustalić okres i stawkę amortyzacyjną uwzględniając czas trwania umowy leasingu.
przedmiotu lub przedłużenia umowy dotychczasowej, na warunkach korzystniejszych Okres trwania umowy leasingu stanowi wówczas prawne ograniczenie czasu używania
od przewidzianych w dotychczasowej umowie, środka trwałego, który można uznać za równoznaczny z okresem ekonomicznej użytecz-
6) w umowie przewiduje się możliwość jej wypowiedzenia, z zastrzeżeniem, że wszelkie ności. W takim przypadku w momencie zakończenia umowy przedmiot leasingu powinien
powstałe z tego tytułu koszty i straty poniesione przez finansującego pokrywa leasingo- być całkowicie umorzony.
biorca (korzystający), Natomiast jeżeli w momencie zawierania umowy korzystający miał wystarczającą
7) przedmiot umowy został dostosowany do indywidualnych potrzeb leasingobiorcy pewność, że uzyska tytuł własności przedmiotu leasingu, mógł dokonywać odpisów
(korzystającego) i tylko on może go używać bez wprowadzania w nim istotnych amortyzacyjnych na ogólnych zasadach. W takim przypadku po zakończeniu umowy
zmian. leasingowany środek trwały może nie zostać całkowicie zamortyzowany. Wówczas korzysta-
W świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym (& ) leasing finansowy występuje, jący zobowiązany jest kontynuować amortyzację tego środka trwałego na dotychczasowych
jeżeli: zasadach  przy zastosowaniu tej samej metody i stawki amortyzacyjnej. Dokonywane odpisy
- umowa leasingu została zawarta na czas oznaczony, amortyzacyjne będą również stanowiły koszty uzyskania przychodów dla celów podatko-
- suma ustalonych w umowie opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów wych. Znajduje to potwierdzenie w piśmie Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego
i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środka trwałego, w Warszawie z dnia 14 lutego 2006 r., nr 1471/DPD/1/423/1/06/MK/1.
- umowa zawiera postanowienie, że odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzysta-
Ewa Gruchot
jący.
Jeżeli dla celów bilansowych i podatkowych umowa spełnia warunki określone dla
umowy leasingu finansowego, wówczas korzystający wartość przedmiotu leasingu zalicza
Porady eksperta
do swoich środków trwałych i amortyzuje według zasad określonych w art. 32 ust. 2 ustawy
o rachunkowości. Zgodnie z tym przepisem odpisów amortyzacyjnych dokonuje się drogą
systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres amor-
Gdy kupujemy płacąc kartą płatniczą
tyzacji. Przy ustalaniu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej uwzględnia się
okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego, na określenie którego wpływają m.in.
Posiadamy kartę płatniczą i dokonując drobnych zakupów używamy jej
prawne ograniczenia czasu używania środka trwałego.
do zapłaty zobowiązań. Jak w księgach rachunkowych zaewidencjonować
Odpisy amortyzacyjne są kosztem działalności jednostki i stanowią koszty uzyskania
rozliczenie transakcji zakupu za pomocą karty płatniczej?
przychodów dla celów podatkowych. Wówczas opłata leasingowa w części stanowiącej
Księgowanie zapłaty zobowiązań za pomocą karty płatniczej odbywa się
spłatę wartości początkowej środka trwałego zmniejsza wartość zobowiązania wobec fi-
na podstawie zestawienia operacji dokonanych przy użyciu karty płatniczej,
nansującego (leasingodawcy) i nie podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów.
potwierdzającego dokonanie płatności i obciążenie rachunku bankowego posia-
Część odsetkowa opłaty leasingowej (przekraczająca wartość kapitałową przedmiotu
dacza karty przez bank, który wydał kartę. Zestawienie takie jednostka otrzymuje
leasingu) podlega zaliczeniu do kosztów finansowych i dla celów podatkowych stanowi
z banku przeważnie raz w miesiącu (w terminach określonych w umowie z bankiem).
koszt uzyskania przychodów.
Uzasadnia to utworzenie dodatkowego konta rozliczeniowego, na którym bieżąco
Ewidencja umowy leasingu, która dla celów bilansowych i podatkowych została uznana
ujmowane będą operacje dokonywane przy użyciu karty płatniczej. Może to być
za leasing finansowy może przebiegać zapisami:
konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Rozliczenie karty płatniczej). Przy czym
1. Faktura VAT otrzymana od leasingodawcy:
do konta tego warto prowadzić bardziej rozbudowaną analitykę (np. według numerów
a) wartość zobowiązania brutto
kart płatniczych będących w posiadaniu jednostki albo też według osób, którym powie-
- Wn konto 30  Rozliczenie zakupu ,
rzono kartę), umożliwiającą kontrolę rozliczeń dokonywanych kartą płatniczą. Przyjęty
- Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Rozrachunki z leasingodawcą
sposób ewidencji transakcji zapłaty zobowiązań kartą płatniczą jednostka powinna
z tytułu opłat leasingowych),
zapisać w swoich zasadach (polityce) rachunkowości.
b) VAT naliczony  podlegający odliczeniu
- Wn konto 22  VAT naliczony i jego rozliczenie ,
Przykład
- Ma konto 30  Rozliczenie zakupu ,
Jednostka zakupiła na potrzeby prowadzonej działalności materiały biurowe. Zo-
c) wartość netto
bowiązanie uregulowano kartą płatniczą. Faktura dokumentująca zakup materiałów
- Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Rozrachunki z leasingodawcą
zawierała następujące dane:
z tytułu opłat leasingowych),
a) wartość według cen zakupu 400 zł,
- Ma konto 30  Rozliczenie zakupu .
b) naliczony podatek VAT 88 zł,
2. Przyjęcie środka trwałego  na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego:
c) łączna kwota zobowiązania 488 zł.
- Wn konto 01  Środki trwałe (w analityce: Środki trwałe przyjęte w leasing),
Jednostka prowadzi ewidencję kosztów wyłącznie na kontach zespołu 4.
- Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Rozliczenie przedmiotu leasingu).
3. Raty leasingowe:
Dekretacja
a) część kapitałowa
1. Zakup materiałów biurowych  na podstawie faktury VAT:
- Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Rozliczenie przedmiotu leasingu),
a) wartość w cenie zakupu (bez VAT) 400 zł
b) część odsetkowa
- Wn konto 30  Rozliczenie zakupu ,
- Wn konto 75-1  Koszty finansowe ,
b) VAT naliczony podlegający odliczeniu 88 zł
c) razem
- Wn konto 22-1  VAT naliczony i jego rozliczenie ,
- Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Rozrachunki z leasingodawcą
c) łączna kwota zobowiązania 488 zł
z tytułu opłat leasingowych).
- Ma konto 21  Rozrachunki z dostawcami
4. Odpisy amortyzacyjne:
(w analityce: Konto imienne kontrahenta).
- Wn konto 40  Koszty według rodzajów (w analityce: Amortyzacja) lub konto
2. Zaliczenie wydatków poniesionych na zakup materiałów biurowych
zespołu 5,
w ciężar kosztów działalności operacyjnej jednostki: 400 zł
- Ma konto 07  Odpisy umorzeniowe środków trwałych (w analityce: Odpisy umo-
- Wn konto 40  Koszty według rodzajów
rzeniowe środków trwałych przyjętych w leasing).
(w analityce: Zużycie materiałów),
- Ma konto 30  Rozliczenie zakupu .
3. Ujęcie zobowiązania zapłaconego kartą płatniczą na dodatkowym
koncie rozrachunkowym: 488 zł
- Wn konto 21  Rozrachunki z dostawcami
(w analityce: Konto imienne kontrahenta),
- Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki
(w analityce: Rozliczenie karty płatniczej).
4. Potwierdzenie obciążenia rachunku bieżącego jednostki zapłatą
dokonaną kartą płatniczą  na podstawie wyciągu bankowego: 488 zł
- Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki
(w analityce: Rozliczenie karty płatniczej),
- Ma konto 13-0  Rachunek bieżący .
Dorota Przybyszewska
Gazeta Podatkowa nr 53 " 2.07.2007 r.