Dziennik Ustaw Nr 131  10300  Poz. 1462
1462
ROZPORZŃDZENIE MINISTRA GOSPODARKI
z dnia 15 paędziernika 2001 r.
w sprawie bezpieczeł
stwa i higieny pracy przy produkcji wyrobów gumowych.
puszczajÄ…cego do stosowania w przestrzeniach zagro-
Na podstawie art. 23715 ż 2 Kodeksu pracy zarządza
Żonych wybuchem.
si´, co nast´puje:
ż 3. 1. Dopuszcza si´, do produkcji specjalnych wy-
Rozdzia" 1
robów gumowych, stosowanie o"owiu i jego związ-
ków, pod warunkiem Å»e ich uÅ»ycie jest niezb´dne wy-
Przepisy ogólne
"Ä…cznie ze wzgl´du na spe"nienie przez wyroby w"aĘci-
woĘci uÅ»ytkowych, których nie moÅ»na by uzyskaç w in-
ż 1. Rozporządzenie okreĘla wymagania bezpie-
ny sposób, w szczególnoĘci Ęrodków ochrony indywi-
czeł
stwa i higieny pracy przy:
dualnej chroniÄ…cych przed promieniowaniem rentge-
1) produkcji wyrobów z kauczuków naturalnych, syn- nowskim.
tetycznych i innych elastomerów oraz produkcji
wyrobów maczanych i piankowych z lateksu natu- 2. W przypadkach stosowania o"owiu i jego związ-
ralnego i syntetycznego, ków do produkcji naleÅ»y przestrzegaç wymagaÅ‚
bez-
pieczeł
stwa i higieny pracy dotyczÄ…cych obchodzenia
2) impregnacji i powlekaniu za pomocą roztworów
si´ z tym metalem i jego zwiÄ…zkami, okreĘlonych w od-
mieszanek gumowych, klejów, lateksów i innych
r´bnych przepisach.
dyspersji lub roztworów polimerowych tkanin oraz
produkcji wyrobów z tych tkanin,
Rozdzia" 2
3) bieŻnikowaniu i regeneracji opon oraz innych wy-
Przepisy szczegó"owe
robów gumowych z wykorzystaniem procesu wul-
kanizacji,
ż 4. 1. Surowce do produkcji wyrobów gumowych
naleÅ»y sk"adowaç w dostosowanych do ich przecho-
4) rozdrabnianiu i przetwarzaniu odpadów gumo-
wywania pomieszczeniach magazynowych lub innych
wych oraz ich wykorzystaniu, unieszkodliwianiu
obiektach.
lub sk"adowaniu.
2. Obiekty i pomieszczenia magazynowe, o których
ż 2. 1. Proces sporządzania roztworów i mieszanek
mowa w ust. 1, muszÄ… byç wyposaÅ»one w instalacje
gumowych z rozpuszczalnikami palnymi powinien byç
i urządzenia techniczne zapewniające w"aĘciwe i bez-
zautomatyzowany lub w maksymalnym stopniu zme-
pieczne warunki sk"adowania surowców i komponen-
chanizowany, przy zachowaniu jego hermetyzacji.
tów do produkcji wyrobów gumowych, zgodnie z od-
r´bnymi przepisami.
2. Maszyny i inne urządzenia techniczne s"uŻące do
sporządzania i transportu roztworów lub mieszanek,
3. Pomieszczenia magazynowe cieczy "atwo pal-
o których mowa w ust. 1, powinny byç zabezpieczone
nych muszÄ… byç wyposaÅ»one w:
przed gromadzeniem si´ "adunków elektrycznoĘci sta-
tycznej.
1) instalacj´ elektrycznÄ… spe"niajÄ…cÄ… wymagania
ochrony przeciwwybuchowej,
3. Zastosowanie w procesach technologicznych
i przechowywanie substancji chemicznych o w"aĘciwo- 2) instalacj´ wentylacyjnÄ…,
Ęciach palnych i tworzących z powietrzem mieszaniny
3) Ęrodki gaĘnicze i czujniki alarmowe
wybuchowe powinno si´ odbywaç zgodnie z wymaga-
niami okreĘlonymi w odr´bnych przepisach.
 zgodnie z wymaganiami okreĘlonymi w odr´bnych
przepisach.
4. Maszyny i konstrukcje budowlane pomieszczeł

powinny byç czyszczone z py"u gumowego i innych za- ż 5. Kleje, roztwory mieszanek gumowych, roz-
nieczyszczeł
z cz´stotliwoĘciÄ… wed"ug wyst´pujÄ…cych
puszczalniki, lakiery i inne ciecze palne w iloĘciach
potrzeb.
wi´kszych od 1000 litrów naleÅ»y przechowywaç w od-
dzielnych obiektach oddalonych co najmniej o 15 m od
5. W pomieszczeniach produkcyjnych i magazyno- innych obiektów lub przechowywaç w wydzielonych
wych, w których odbywa si´ proces przygotowania
pomieszczeniach spe"niajÄ…cych wymagania ochrony
roztworów i nast´puje technologiczne ich zastosowa- przeciwpoÅ»arowej i przeciwwybuchowej.
nie, niedopuszczalne jest stosowanie ognia otwartego,
palenie tytoniu oraz uÅ»ywanie narz´dzi iskrzÄ…cych ż 6. 1. Kauczuki naleÅ»y sk"adowaç w paletach skrzy-
i odzieÅ»y elektryzujÄ…cej si´, nieposiadajÄ…cej atestu do- niowych. Palety skrzyniowe zawierajÄ…ce kauczuk
Dziennik Ustaw Nr 131  10301  Poz. 1462
w kostkach moÅ»na ustawiaç najwyÅ»ej do trzech "owe zapewniajÄ…ce pe"ne zmechanizowanie prac przy
warstw. ich dystrybucji.
2. W przypadku sk"adowania kauczuku w kostkach 2. Zmi´kczacze ciek"e i plastyfikatory sk"adowane
bezpoĘrednio na pod"odze, moÅ»na je uk"adaç najwyÅ»ej w beczkach naleÅ»y przechowywaç w wyodr´bnionych
do pi´ciu warstw, a w workach  do dwóch warstw. do tego celu pomieszczeniach lub pod wiatami spe"-
niającymi wymagania jak dla pomieszczeł
magazyno-
3. Kauczuk naleÅ»y sk"adowaç w pomieszczeniu wych materia"ów palnych.
o temperaturze nieprzekraczajÄ…cej 303 K (30°C), z dala
od ęród"a ciep"a i miejsc bezpoĘrednio naraŻonych na ż 11. 1. Sk"adowanie i przechowywanie lateksów
dzia"anie promieni s"onecznych. moÅ»e odbywaç si´ w pojemnikach dostarczonych
przez producenta lub specjalnych do tego celu prze-
4. Transport kauczuku z miejsc jego sk"adowania do znaczonych zbiornikach.
dzia"ów produkcyjnych powinien byç zmechanizowany.
2. Zbiorniki powinny posiadaç otwory lub kana"y
ż 7. 1. Sadze techniczne naleÅ»y sk"adowaç w silo- do odprowadzania lotnych substancji wydzielajÄ…cych
sach wyposaÅ»onych w urzÄ…dzenia do mechanicznego si´ podczas sk"adowania lateksu.
lub pneumatycznego przemieszczania sadzy.
3. Dopuszcza si´ sk"adowanie lateksu w pojemni-
2. Sadze techniczne workowane naleÅ»y uk"adaç kach dostarczonych przez producenta najwyÅ»ej do
w paletach najwyŻej do siedmiu warstw lub w workach trzech warstw, pod warunkiem oddzielenia ich prze-
w pozycji leŻącej na suchym pod"oŻu w taki sposób, k"adkami drewnianymi.
aby nie ulega"y one rozsuwaniu, deformacji lub uszko-
dzeniu podczas sk"adowania. 4. Lateks naleÅ»y transportowaç w pojemnikach pro-
ducenta lub specjalnie do tego celu przystosowanych
3. Podczas formowania warstw, o których mowa zbiornikach.
w ust. 2, powinna byç zachowana odleg"oĘç co naj-
mniej 0,6 m od Ä™ród"a ciep"a. ż 12. 1. Benzyn´ ekstrakcyjnÄ… i rozpuszczalniki or-
ganiczne naleÅ»y przechowywaç w magazynach cieczy
ż 8. 1. Siark´ i inne komponenty chemiczne do pro- palnych wed"ug wymagaÅ‚
okreĘlonych w odr´bnych
dukcji wyrobów gumowych naleÅ»y przechowywaç przepisach.
w oddzielnych pomieszczeniach i na wydzielonych po-
lach magazynowych. 2. Niedopuszczalne jest przewoŻenie oraz przecho-
wywanie benzyny i rozpuszczalników organicznych ra-
2. Worki z siarkÄ… lub komponentami chemicznymi zem z materia"ami wybuchowymi, utleniajÄ…cymi lub
naleÅ»y uk"adaç w warstwach do wysokoĘci nie wyÅ»szej podtrzymujÄ…cymi palenie.
niŻ 1,5 m, oddalonych co najmniej o 0,75 m od ęród"a
ciep"a i instalacji wodnokanalizacyjnej. ż 13. Rozdrabnianie, rozlewanie, odwaŻanie, spo-
rządzanie, dozowanie i transportowanie surowców sil-
3. Podczas uk"adania warstw z worków zawierają- nie pylących i szkodliwych dla zdrowia powinno odby-
cych surowce i komponenty chemiczne worki naleÅ»y waç si´ w sposób zapewniajÄ…cy utrzymanie dopusz-
uk"adaç w sposób uniemoÅ»liwiajÄ…cy rozsuwanie si´ czalnego poziomu czystoĘci powietrza okreĘlonego
lub deformowanie warstw. w odr´bnych przepisach.
ż 9. 1. Sk"adowanie i transport substancji o w"aĘci- ż 14. 1. M"yny kulowe stosowane do sporządzania
woĘciach silnie utleniajÄ…cych (nadtlenki organiczne, dyspersji powinny byç usytuowane w wydzielonych
azotany, azotyny i inne) powinny odbywaç si´ wed"ug pomieszczeniach.
zasad okreĘlonych przez ich producentów.
2. Przy drzwiach do pomieszczeł
, o których mowa
2. Ârodki porotwórcze naleÅ»y sk"adowaç w po- w ust. 1, powinny byç zainstalowane wy"Ä…czniki awa-
mieszczeniach suchych i ch"odnych, wyposaŻonych ryjne.
w wentylacj´ wywiewnÄ…, zabezpieczonych przed na-
Ęwietleniem s"onecznym, w odleg"oĘci co najmniej ż 15. 1. Walcarki stosowane do sporządzania mie-
2 m od Ä™ród"a ciep"a i substancji o w"aĘciwoĘciach sil- szanek gumowych powinny byç wyposaÅ»one w hamul-
nie utleniajÄ…cych i innych mogÄ…cych wywo"ywaç reak- ce elektromagnetyczne sterowane po obu stronach
cj´ rozk"adu tych Ęrodków. walcarki.
3. W pokrywach opakował
Ęrodków porotwór- 2. Przed uruchomieniem walcarki obs"ugujący po-
czych powinny znajdowaç si´ otwory odprowadzajÄ…ce winien dokonaç kontroli stanu urzÄ…dzeÅ‚
ochronnych,
substancje lotne, jeÅ»eli przechowywanie nie odbywa a spostrzeÅ»enia i uwagi odnotowaç w ksiÄ…Å»ce obs"ugi
si´ w oryginalnych opakowaniach producenta. maszyny.
ż 10. 1. Zmi´kczacze ciek"e i plastyfikatory stosowa- 3. Niedopuszczalne jest uruchamianie walcarki
ne do produkcji mieszanek gumowych naleŻy sk"ado- w przypadku stwierdzenia niesprawnoĘci urządzeł

waç w zbiornikach wyposaÅ»onych w instalacje przesy- ochronnych.
Dziennik Ustaw Nr 131  10302  Poz. 1462
4. Awaryjne zatrzymanie pracy walcarki powinno ż 19. 1. Transport w pomieszczeniu, w którym są
powodowaç automatyczne rozsuni´cie si´ walców
usytuowane powlekarki lub w którym odbywa si´ na-
i w"Ä…czenie biegu wstecznego.
noszenie kleju i rozpuszczalników na cz´Ä˜ci metalowe,
powinien odbywaç si´ za pomocÄ… wózków r´cznych.
5. Dopuszczalna droga hamowania nieobciąŻonej
walcarki nie powinna przekraczaç 1/4 obrotu walca
2. W pomieszczeniu, w którym odbywa si´ proces
przedniego.
powlekania, naleÅ»y stosowaç odpowiednie urzÄ…dzenia
do jonizacji powietrza.
ż 16. 1. W przypadku usytuowania maszyn do na-
k"adania mieszanki gumowej na tkanin´ w jednej linii
3. Na stanowisku powlekania kleje, roztwory mie-
produkcyjnej z owijarkami, kompensatorami, pudro-
szanek gumowych i rozpuszczalniki powinny znajdo-
waczkami i nawijarkami, lini´ naleÅ»y wyposaÅ»yç w wy-
waç si´ w pojemnikach w iloĘciach nieprzekraczajÄ…-
"ączniki awaryjne do jej unieruchamiania z kaŻdego
cych potrzeb dla jednej zmiany roboczej.
stanowiska roboczego.
ż 20. 1. W pomieszczeniach, w których odbywa si´
2. KaŻde uruchamianie linii produkcyjnej, o której
konfekcjonowanie wyrobów gumowych z zastosowa-
mowa w ust. 1, powinno byç poprzedzone sygnalizacjÄ…
niem klejów i roztworów mieszanek gumowych, nie na-
ĘwietlnÄ… lub dÄ™wi´kowÄ….
leÅ»y instalowaç urzÄ…dzeÅ‚
technicznych do wulkanizacji.
ż 17. 1. Wyt"aczarki Ęlimakowe powinny posiadaç
zmechanizowane (za pomocą odpowiednich przeno- 2. W przypadkach, w których koł
cowym etapem li-
nii produkcyjnej jest wulkanizacja, w miar´ moÅ»liwoĘci
Ęników) zasilanie mieszanką gumową i automatyczne
odbieranie wyt"aczanego profilu. technicznych i technologicznych naleÅ»y oddzieliç sta-
nowiska konfekcji od stanowisk wulkanizacji.
2. Dopuszcza si´ r´czne zasilanie wyt"aczarki mie-
szanką gumową, jeŻeli wyt"aczarki wyposaŻone są
3. Na stanowisku konfekcjonowania wyrobów gu-
w urządzenia ochronne uniemoŻliwiające przypadko-
mowych niedopuszczalne jest sk"adowanie klejów
we zetkni´cie si´ rÄ…k pracownika ze Ęlimakiem wyt"a-
i rozpuszczalników w iloĘci wi´kszej, niÅ» to wynika z po-
czarki.
trzeb jednej zmiany roboczej.
3. Przy wyt"aczaniu profili o niewielkiej d"ugoĘci
ż 21. 1. Konfekcjonowanie d´tek, polegajÄ…ce na ci´-
i masie dopuszcza si´ ich r´czne odbieranie.
ciu i "Ä…czeniu odcinków w´Å»y oraz na mocowaniu za-
worów, naleÅ»y wykonywaç przy uÅ»yciu stykówek i apli-
ż 18. 1. Wytwarzanie klejów i roztworów mieszanek
katorów wyposaÅ»onych w dwur´czne sterowanie uru-
gumowych, przy produkcji których moÅ»e wystÄ…piç za-
chamianiem.
groÅ»enie wybuchem, powinno byç zlokalizowane
w osobnych obiektach o konstrukcji przystosowanej
2. Dopuszcza si´ inne rozwiÄ…zania uruchamiania
do tego celu, oddzielonych od innych obiektów lub po-
tych maszyn pod warunkiem zapewnienia ca"kowitej
mieszczeł
niezwiÄ…zanych z wytwarzaniem kleju i roz-
eliminacji urazów rąk u pracowników obs"ugujących te
tworów, wyposaŻonych w detektory do wykrywania
maszyny.
niebezpiecznych st´Å»eÅ‚
oparów.
ż 22. 1. Urządzenia wulkanizacyjne: formy, zbiorni-
2. Pod"ogi w pomieszczeniach, o których mowa
w ust. 1, powinny byç wykonane z materia"ów niepo- ki lub autoklawy i inne urzÄ…dzenia techniczne stosowa-
wodujÄ…cych iskrzenia. ne w procesie wulkanizacji naleÅ»y os"oniç przy pomo-
cy Ęcianek izolujÄ…cych oraz wyposaÅ»yç w wentylacj´
3. Stosowane urzÄ…dzenia i instalacje elektryczne
odciągów miejscowych.
powinny spe"niaç wymagania ochrony przeciwwybu-
chowej, zgodnie z odr´bnymi przepisami.
2. Dopuszcza si´ stosowanie wy"Ä…cznie ogólnej
wentylacji wywiewnej w tych pomieszczeniach pro-
4. Zasilanie mieszarek do sporządzania klejów i roz-
dukcyjnych, pod warunkiem Å»e wysokoĘç pomieszcze-
tworów mieszanek gumowych w niezb´dne surowce
nia jest wi´ksza niÅ» 5 m i nie sÄ… przekroczone dopusz-
powinno byç zmechanizowane, a dozowanie rozpusz-
czalne st´Å»enia substancji szkodliwych dla zdrowia,
czalników z dystrybutora do mieszalników powinno si´
okreĘlone w odr´bnych przepisach.
odbywaç przy wy"Ä…czonym nap´dzie.
3. Wtryskarka wielostanowiskowa powinna posia-
5. UrzÄ…dzenia wentylacji miejscowej w pomieszcze-
daç urzÄ…dzenie pozwalajÄ…ce na wy"Ä…czenie pojedyn-
niach, o których mowa w ust. 1, powinny byç zbloko-
czego stanowiska roboczego.
wane z mieszad"em mieszarek.
4. Wielostanowiskowe pó"automaty powinny byç
6. Przelewanie klejów, roztworów mieszanek gu-
wyposaÅ»one w sygnalizacj´ ĘwietlnÄ… i dÄ™wi´kowÄ… uru-
mowych i rozpuszczalników powinno odbywaç si´ do
chamiania tego urzÄ…dzenia.
metalowych pojemników.
5. Autoklawy wulkanizacyjne powinny byç wyposa-
7. Transport klejów, roztworów mieszanek gumo-
wych i rozpuszczalników powinien odbywaç si´ w spe- Å»one w zawory odcinajÄ…ce gorÄ…cÄ… wod´ lub par´ pod-
cjalnie do tego celu przeznaczonych, zamykanych czas ich otwierania oraz w urządzenie uniemoŻliwiają-
i oznakowanych metalowych pojemnikach. ce otwarcie do czasu wyrównania ciĘnienia.
Dziennik Ustaw Nr 131  10303  Poz. 1462
6. Miejsca, na które odk"ada si´ wyj´te z urzÄ…dzeÅ‚
3. Miejsce sk"adowania odpadów gumowych po-
wulkanizacyjnych gorÄ…ce i poddane procesowi wulka- winno byç wyposaÅ»one w niezb´dny sprz´t przeciwpo-
nizacji wyroby gumowe, powinny byç wyposaÅ»one Å»arowy, okreĘlony zgodnie z wymaganiami odr´bnych
w instalacj´ odciÄ…gów miejscowych. Dopuszcza si´ przepisów.
stosowanie wy"ącznie ogólnej wentylacji wywiewnej
w tych pomieszczeniach, pod warunkiem Å»e wysokoĘç ż 25. 1. Pomieszczenia magazynowe, w których
pomieszczenia wynosi co najmniej 5 m i nie sÄ… przekro- przechowywane sÄ… wyroby gumowe, powinny odpo-
czone dopuszczalne st´Å»enia substancji szkodliwych wiadaç wymaganiom budowlanym okreĘlonym w od-
dla zdrowia, okreĘlone w odr´bnych przepisach. r´bnych przepisach.
7. UrzÄ…dzenia do wulkanizacji ciÄ…g"ej powinny byç 2. Wyroby gumowe przed ich z"oÅ»eniem do po-
wyposaÅ»one w instalacj´ odciÄ…gów miejscowych. mieszczenia magazynowego powinny byç wystudzone
do temperatury otoczenia.
ż 23. 1. Procesy rozdrabniania, regeneracji i dewul-
kanizacji zuÅ»ytej gumy powinny byç prowadzone 3. Szczegó"owe zasady i sposób magazynowania
w wydzielonych pomieszczeniach. poszczególnych wyrobów gumowych okreĘli praco-
dawca w instrukcji bezpieczeł
stwa i higieny pracy.
2. Pomieszczenia, o których mowa w ust. 1, powin-
ny byç wyposaÅ»one w instalacje odciÄ…gów miejsco- ż 26. Pracodawca okreĘli wykaz stanowisk, na któ-
rych wyst´pujÄ… prace szczególnie niebezpieczne oraz
wych.
prace, które powinny byç wykonywane co najmniej
3. Maszyny i inne urzÄ…dzenia techniczne przezna- przez dwie osoby.
czone do rozdrabniania zuŻytej gumy lub odpadów gu-
mowych powinny byç wyposaÅ»one w wy"Ä…czniki awa- Rozdzia" 3
ryjne lub w hamulec umoŻliwiający natychmiastowe
zatrzymanie pracy tych maszyn i urządzeł
. Przepisy koł
cowe
ż 24. 1. Gumowe odpady poprodukcyjne naleŻy ż 27. Traci moc rozporządzenie Ministrów Pracy
gromadziç w wydzielonym miejscu do czasu przekaza- i Opieki Spo"ecznej oraz Zdrowia z dnia 11 listopada
nia ich do wykorzystania lub unieszkodliwiania. Miej- 1953 r. w sprawie bezpieczeł
stwa i higieny pracy przy
sca i czas sk"adowania gumowych odpadów powinny wytwarzaniu wyrobów gumowych (Dz. U. z 1954 r.
odpowiadaç wymaganiom okreĘlonym w odr´bnych Nr 4, poz. 10).
przepisach.
ż 28. Rozporządzenie wchodzi w Życie po up"ywie
2. WysokoĘç stosu gumowych odpadów groma- 6 miesi´cy od dnia og"oszenia.
dzonych w wydzielonym miejscu lub sk"adowisku nie
powinna przekraczaç 2 m. Minister Gospodarki: J. Steinhoff