1.Budowa człowieka:-układ mięśniowy(częśd czynna-zdolnośd kurczenia się), -
układ szkieletowy(częśd bierna). Podstawowy materiał budulcowy szkieletu jest
tkanka kostna oraz chrzęstna.
2.Kości długie(dł kości przewyższa szerokośd i grubośd)-sztywny trzon,
sprężysta nasada(np.kośd ramienia, łokciowa, promieniowa, udowa,
piszczelowa, strzałkowa)W nich od 15-18roku życia występuje chrząstka
nasadkowa-jej wzrost jest przyczyną rośnięcia podczas tzw.skoku
pokwitaniowego. Ok.17-19 roku życia chrząstki te ulegają skostnieniu.
Kości płaskie- funkcja ochronna i krwiotwórcza(dł i szer kości przekracza
grubośd)(np.kości sklepienia mózgoczaszki, łopatka) Kości krótkie-kości
nadgarstka, stępu. Kości różnokształtne-żuchwa, kości podniebienne, kręgi.
Połączenia ścisłe(np.okolica miednicy)-dla wzmocnienia większego fragmentu.
Mała ruchomośd, często brak ruchu. Miejsca styku kości spajane różnymi
tk.łącznymi(np. w czaszce i zęby w zębodołach-tk.włóknista łączna która z
wiekiem kostnieje, żebra z mostkiem-tk.chrzęstną)
3.Stawy-połączenie gdzie elementy szkieletu są ruchome. Przez tarcie
powierzchnie stawowe pokryte są bardzo odporną na ścieranie chrząstką
szklistą. Przestrzeo między kośdmi-jama stawowa-wypełniona biologicznym
środkiem zmniejszającym tarcie(maz
stawowa). Torebka stawowa zapobiega
wylewaniu się mazi i nadmiernemu rozsuwaniu kości(jej wewnętrzna błona
maziowa wydziela maz
).Stawy wieloosiowe-wykonywanie ruchów we
wszystkich płaszczyznach(np.barkowy(kulowy), biodrowy). Stawy dwuosiowe-
mniejsza ruchomośd w dwóch płaszczyznach(np.staw siodełkowy
nadgarstkowo-śródręczny kciuka). Stawy jednoosiowe-ruch w jednej
płaszczyz
nie(np.staw kamienno-łokciowy, staw obrotowy-między kręgami
kręgosłupa). Staw zawiasowy(np.ramienno-łokciowy). Staw obrotow(między 1
a 2 kręgiem szyjnym)
4.Szkielet człowieka:-szkielet osiowy-czaszka, kręgosłup, żebra, mostek, -
szkielet kooczyn górnych oraz dolnych razem z obręczami.
5.Czaszka człowieka:
-móżgoczaszka(ochrona mózgowia) kości:czołowaprzodu, współtworzy oczodoły>, dwie ciemieniowe, dwie skroniowemóżgowie po bokach, znajduje się narząd słuchu i równowagi>,
potylicznakanałem kręgowym kręgosłupa>
- trzewioczaszka(otacza początki odcinka dróg pokarmowych i oddechowych
oraz chroni narządy zmysłu-wzroku, węchu, smaku) kości:szczękowe, nosowe,
jarzmowe, podniebienia.
Żuchwa-jedyny ruchomy element czaszki-masywny trzon, od którego do tyłu
odchodzą gałęzi żuchwy-ich kooce współtworzą z kośdmi skroniowymi mocny
staw żuchwowo-skroniowy.
5.Kręgosłup-zbudowany z 33-34 kręgów, podpora ciała, ochrona rdzenia
kręgowego, przyczepa dla kooczyn. Pomiędzy trzonami kręgów występują
chrzęstne krążki międzykręgowe tzw. dyski(amortyzują wstrząsy).
6.Kanał kręgowy- przestrzeo pomiędzy trzonami a łukami kręgowymi, chroni
rdzeo kręgowy. Odcinek: - szyjny-7kręgów; dz
wigacz(atlas)-tworzą go łuki
kręgowe, od str.czaszki tworzy powierzchnie stawowe umożliwiające ruch
głowy oraz obrotnik-połączenie stawowe umożliwiające przeczące ruchy głowy,
pozostałe odcinki odcinka szynjego zawsze mają trzon i łuki kręgowe. -odcinek
piersiowy-12;jego odcinki mają powierzchnie stawowe, które łączą się z
żebrami -odc lędz
wiowy-5,kręgi lędz
wiowe mają masywną budowę. -odc,
krzyżowy-5 zrośniętych kością krzyżową, -odc guziczny(ogonowy)-4,5
zrośniętych w kośd guziczną.
7.Klatka piersiowa:-kręgi piersiowe kręgosłupa(12par), -żebra(12par), -mostek.
Razem tworzą mocną, lekką, sprężystą osłonę płuc, serca. Przednie chrzęstne
części pierwszych 7 par żeber zrośnięte są bezpośrednio ze spłaszczonym
mostkiem(nazywane są prawdziwymi żebrami). Chrzęstne części kolejnych
trzech par zrastają się z chrząstkami żeber położonych wyżej(tzw żebra
rzekome) ostatnie dwie pary to żebra niezrośnięte z mostkiem(żebra wolne)
8.Skład kooczyn górnych: -kośd obręczy górnej(łopatka oraz obojczyk< łączy
łopatkę z mostkiem>), -kośd kooczyny górnej wolnej(ramienna, dwie
przedramienia:łokciowa i promieniowa), -kośdi ręki(nadgarstek, śródręcze,
palce).
9.Obręcz miedniczna tworzą ją parzyste kości: -biodrowe, -kulszowe, -łonowe,
które są zrośnięte w pojedyncza kośd miedniczną.
10.Szkielet każdej kooczyny dolnej tworzą kości:-udowa, kośd
podudzia(piszczelowa i strzałkowa), -kości stopy(stępu, śródstopia, palców)
11.Miednica tworzy pierścieo kostny zamykający tułów od dołu, jest mocno
połączona z kością krzyżową. W miejscu styku trzech kości miednicy powstaje
zagłębienie-panewka stawu biodrowego-w to jest wsunięta kośd udowa, której
dalszy koniec tworzy staw kolanowy(również rzepka-niewielka kośd związana
ścięgnami mięśnia czworogłowego uda). Kośd piszczelowa-mniejsza od
strzałkowa, współtworzy staw skokowy, łączy podudzie ze stopą.