TO FIT THE CRIME
Joe Haldeman
Äà ñúîòâåòñòâà íà ïðåñòúïëåíèåòî
Äæî Õîëäåìàí
Äæî Õîëäåìàí, ñïåöèàëèçèðàë ôèçèêà è àñòðîíîìèÿ â ìåðèëåíäñêèÿ
óíèâåðñèòåò ñòàâà ïèñàòåë íà ñâîáîäíà ïðàêòèêà ñëåä ãîëåìèÿ óñïåõ íà
íåãîâèÿ ðîìàí "Âå÷íàòà âîéíà" (Forever war), îòëè÷åí ïðåç 1976ã. ñ
íàãðàäèòå "Õþãî" è "Íåáþëà". Çàåäíî ñ Ãðåãúðè Áåíôîðä è Ëàðè Íèâúí,
Õîëäåìàí îôîðìÿ ÿäðîòî íà ò.íàð. "òâúðäà" ëèíèÿ â àìåðèêàíñêàòà
ôàíòàñòèêà. Ñðåä ïî-çíà÷èòåëíèòå ìó ïðîèçâåäåíèÿ ñà ðîìàíèòå "Ìîñò íà
ðàçóìè" (Mindbridge) è äèëîãèÿòà "Ñâåòîâå" (Worlds) è "Ðàçäåëåíè
ñâåòîâå" (Worlds apart), êúäåòî Äæî Õîëäåìàí ðèñóâà øèðîêîìàùàáíà
êàðòèíà íà êîëîíèçèðàíåòî íà Ñëúí÷åâàòà ñèñòåìà.
 èçêóñòâåíà ãðàâèòàöèÿ, âñè÷êè ïîñîêè ñÿêàø ñî÷åõà íàãîðå. Àéçúê
Êðîóåë, äèïëîìèðàí äîêòîð ïî ôèëîñîôèÿ, ñïðÿ çà äà ñè ïîåìå äúõ, ïðåìåòíà
íàçàä âëàæåí êè÷óð êîñà è ïî÷óêà íà âðàòàòà íà ïñèõèàòðè÷íèÿ êàáèíåò.
Âðàòàòà ñå ïëúçíà âñòðàíè.
- Àõ, äîêòîð Êðîóåë - ìúæúò çà áþðîòî áå òîëêîâà ñëàá, êîëêîòî Êðîóåë
äåáåë. - Ìîëÿ, çàïîâÿäàéòå, ñåäíåòå.
- Áëàãîäàðÿ âè - Êðîóåë ñå îòïóñíà â ìàñèâíîòî êðåñëî. - Ðàçáðàõ ÷å, ñòå
èñêàëè...
- Äà - ïñèõèàòúðúò ñå íàâåäå íàïðåä è ïðîèçíåñå ñ òèõ, íî îò÷åòëèâ ãëàñ:
- Ñèçèäæè. Ààðäâàðê, äåìîí-áîæåñòâî. Ãåðóíäèóì.
Êðîóåë áàâíî çàòâîðè è îòíîâî îòâîðè î÷è. Ñåòíå ñâåäå ïîãëåä êúì îãðîìíèÿ
ñè êîðåì è èçóìåíî ïîêëàòè ãëàâà.
- ×óäåñíà ðàáîòà - ïîäõâúðëè ïñèõèàòúðúò.
- Âåëèêîëåïíà. Íå ìîæàõòå ëè äà íàêàðàòå îíîâà ñòàðî ìàãàðå äà ñìúêíå
ìàëêî êèëîãðàìè ïðåäè äà ìå íàòèêàòå â íåãî?
- Îòî, òîâà å íåîáõîäèìî çà äîñòîâåðíîñòòà íà îáðàçà.
- Îòî...äà. Ñåãà ñè ñïîìíÿì âñè÷êî. Àç ñúì...
- Ïî÷àêàé! - ìúæúò íàòèñíà åäíî êîï÷å è âðàòàòà áåçøóìíî ñå çàòâîðè. -
Ñúæàëÿâàì. Ïðîäúëæàâàé.
- Àç ñúì Îòî ÌàêÃåâèí, ïúðâè îïåðàòîð. Ïúðâè. Íà ñëóæáà â Êîíôåäåðàöèÿòà.
À òè ñè òîëêîâà ïñèõèàòúð, êîëêîòî àç ñúì äîêòîð Àéçúê Êðîóåë. Èìåòî òè
å...Ñàì, ïî ïðÿêîð Íèìèö. Áåøå ñåêöèîíåí ðúêîâîäèòåë, êîãàòî ðàáîòåõ íà
Ïðîëåòåí ñâÿò.
- Ñúâúðøåíî âÿðíî, Îòî - èìàø ñòðàõîòíà ïàìåò. Ìèñëÿ, ÷å ñìå ñå ñðåùàëè ñàìî
äâà ïúòè.
- Òðè. Äâà êîêòåéëà è åäíà èãðà íà áðèäæ. Òè ëè ñè ðúêîâîäèòåë íà
íàñòîÿùàòà îïåðàöèÿ?
- Äà - Íèìèö ïîäõâúðëè ïðåç áþðîòî åäèí çàïå÷àòàí ïëèê. - Ïåò ìèíóòíî
ìàñòèëî - ïðåäóïðåäè òîé.
Îòî ïðåãëåäà íàáúðçî òðèòå ñòðàíèöè ñèòíî èçïèñàí òåêñò, ñëåä òîâà ãè
ïðî÷åòå îùå âåäíúæ, ïî-âíèìàòåëíî. Òúêìî êîãàòî ïîäàâàøå îáðàòíî
ëèñòîâåòå ìàñòèëîòî çàïî÷íà äà èçáëåäíÿâà.
- Âúïðîñè?
- Àìè...äà, åòî ñåãà àç ñúì òîçè äåáåë ïðîôåñîð. Ùå ìîãà ëè äà ñå ñïðàâÿ ñ
åçèêà òàêà äîáðå êàòî íåãî?
- Åäâà ëè. Íå ðàçïîëàãàõìå ñ äîñòàòú÷íî ìàòåðèàë çà èçó÷àâàíå íà
áðóøèàíñêè. Âñúùíîñò, Êðîóåë å åäèíñòâåíèÿò ÷îâåê, ñúóìÿë äà èçó÷è
òîçè äèàëåêò. À òè ïðåêàðà ñ íåãî ñúâìåñòíà ïåòñåäìè÷íà õèïíîçà, äîêàòî
ãî ó÷åøå. Êàê òè å ãúðëîòî?
Îòî ïîñåãíà ìàøèíàëíî êúì Àäàìîâàòà ñè ÿáúëêà, íî âìåñòî òîâà ðúêàòà ìó
ïîòúíà â ÷åòâîðíàòà áðàäè÷êà íà Êðîóåë.
- Áîæè÷êî, àìà è òîçè ñè å õàïâàë çäðàâàòà. Äà, ãúðëîòî íàèñòèíà ìå
äðàçíè.
- Çàùîòî åçèêúò ñå ñúñòîè ïðåäèìíî îò ðúìæàùè çâóöè. ×óé òîâà - Íèìèö
èçäàäå ãúðëåí ñòîí, êîéòî ñÿêàø èäåøå îò ñìúðòíî ðàíåí íîñîðîã.
- Êàêâî, ïî äÿâîëèòå, îçíà÷àâà òîâà?
- Ñòàíäàðòåí ïîçäðàâ íà áðóøèàíñêè, â ïðåâîä:"Äà ñå ðàçñåÿò îáëàöèòå
íàä òâîåòî ñåìåéñòâî/È íåêà äà ñðåùíåø ñìúðòòà ñè â ñëúí÷åâ äåí.
Ðàçáèðà ñå, íà äèàëåêòà òàçè ôðàçà å ðèìóâàíà.
- ×óäåñíî. Òîâà çíà÷è, ÷å ñàìî ñëåä äåñåò ìèíóòåí ðàçãîâîð ùå ïîëó÷à
ëàðèíãèò.
- Íÿìà. Âñè÷êî ùå ñè äîéäå íà ìÿñòîòî âåäíàãà ùîì ñå ïðåâúðíåø îòíîâî â
Êðîóåë.
- Ñàìî åäíî ìå ïðèòåñíÿâà. Òîâà - ïîòóïà ñå Êðîóåë ïî âúçäåáåëîòî áåäðî. -
Íàäÿâàì ñå, ÷å ñëó÷àÿò íÿìà äà èçèñêâà ìíîãî äåéñòâèå. Óæàñíî å äà
ìúêíåø íàâñÿêúäå ñúñ ñåáå ñè òîëêîâà ìíîãî ïëàñòîòúêàí.
- Ñúãëàñåí.
- Âñúùíîñò, â äîêëàäà å îòáåëÿçàíî, ÷å Êðîóåë íå å áèë íà òàçè ïëàíåòà
öåëè åäèíàäåñåò ãîäèíè. Çàùî ïúê ïðåç òîâà âðåìå äà íå å îòñëàáíàë?
- Ñúùåñòâóâà îïàñíîñò, äà ïîïàäíåø íà íÿêîé, ñ êîãîòî äîêòîðúò ñå å ñðåùàë
íàñêîðî. À îñâåí òîâà, çàäà÷àòà èçèñêâà äà èçãëåæäàø êîëêîòî ñå ìîæå
ïî-áåçîáèäíî.
- Íÿìàì íèùî ïðîòèâ òîâà äà èçãëåæäàì áåçîáèäíî...íî ïðè ãðàâèòàöèÿ îò 1.2
g àç íàèñòèíà ùå áúäà áåçîáèäåí! Äà çíàåø ñàìî êàêâî ìè êîñòâàøå
èäâàíåòî òóê, à íà êîðàáà ãðàâèòàöèÿòà å äàëå÷ ïîä íîðìàëíàòà!
- Îòî, íèå âÿðâàìå â òåá. Âèå, ïúðâèòå, âèíàãè ñå ñïðàâÿòå ñ òðóäíèòå
çàäà÷è.
- ...àêî íå íè âèäÿò ñìåòêàòà. Ïðîêëåòî õèïíîêîíäèöèðàíå!
- Âñè÷êî å â òâîé ëè÷åí èíòåðåñ - Íèìèö ñå çàå äà ñè ïúëíè ëóëàòà. -
Ñèçèäæè. Ààðäâàðê, äåìîí-áîæåñòâî. Ãåðóíäèóì.
Îòî ñå îòïóñíà íàçàä â êðåñëîòî è òèõè÷êî çàõúðêà.
- Îòî, - çàãîâîðè òèõî Íèìèö, - êîãàòî îòíîâî ñå ñúáóäèø òè ùå ñè ñàìî äåñåò
ïðîöåíòà Îòî ÌàêÃåâèí è äåâåòäåñåò ïðîöåíòà äîêòîð Àéçúê Êðîóåë -
ïî-òî÷íî íåãîâàòà èçêóñòâåíî âúâåäåíà â ñúçíàíèåòî òè ìàòðèöà. Ùå ïîìíèø
çàäà÷àòà, ïîäãîòîâêàòà ñè íà ïúðâè îïåðàòîð, íî íåïîñðåäñòâåíèòå òè
ðåàêöèè íà âñÿêà âúçíèêíàëà ñèòóàöèÿ ùå îòãîâàðÿò íà ëè÷íîñòòà è
ïîçíàíèÿòà íà Êðîóåë. È ñàìî â ñòðåñîâè ñèòóàöèè Îòî ÌàêÃåâèí ùå âçèìà
âðúõ. Ãåðóíäèóì. Äåìîí-áîæåñòâî, Ààðäâàðê, Ñèçèäæè.
Êðîóåë/ÌàêÃåâèí îòâîðè î÷è è èçõúðêà çà ïîñëåäåí ïúò. Ñëåä òîâà áàâíî ñå
èçïðàâè è íàìèãíà íà Íèìèö.
- Áëàãîäàðÿ âè, äîêòîð Ñàí÷åñ - ïðîãîâîðè ñ äåáåëèÿ ñè ãëàñ òîé. -
×óâñòâàì ñå ÷óäåñíî ñëåä ïðîâåäåíèÿ ñåàíñ.
- Íÿìà íèùî, äîêòîð Êðîóåë. Íàëè çà òîâà ìè ïëàùàò íà òîçè êîðàá.
2
- Íî òîâà å îòâðàòèòåëíî! Ìëàäè ÷îâå÷å, çíàåòå ëè êîé ñúì àç?
Ìèòíè÷åñêèÿò èíñïåêòîð ñå ïîñòàðà äà ñè ïðåäàäå åäíîâðåìåííî
çàïëàøèòåëíî è èçïúëíåíî ñ äîñàäà èçðàæåíèå. Òîé ïîâòîðíî ïúõíà
ìèêðîêàïñóëàòà íà èäåíòèôèêàöèÿòà â ïðîåêòîðà è ÿ ðàçãëåäà
ïðîäúëæèòåëíî.
- Àêî ñå ñúäè ïî òîâà, âèå ñòå Àéçúê êðîóåë, èäâàòå îò Ìàêðîáàñòèÿ, à
ñòå ðîäåí íà Òåðà. Èçãëåæäàòå íà ñåäåìäåñåò, íî âñúùíîñò ñòå íà
øåñòäåñåò. Íî òîâà ñúâñåì íå çíà÷è, ÷å ìîãà äà âè îñâîáîäÿ îò ïúëåí
ìèòíè÷åñêè ïðåãëåä.
- Íàñòîÿâàì äà ñå ñðåùíà ñ âàøèÿ íà÷àëíèê.
- Äíåñ íå å íà ðàáîòà. Àêî èñêàòå, ïî÷àêàéòå ãî â îíàçè ñòàè÷êà òàì.
Ãëåäêàòà å ïðåêðàñíà.
- Àõ âèå...
- Õåé, õåé - ïðåêúñíà âúçêëèöàíèÿòà ìó äðåáåí íà ðúñò, íàáèò ìúæ ñ
áóéíè êúäðèöè. - Êàêâî âèæäàò î÷èòå ìè? Àéçúê? Àéçúê Êðîóåë! Êàêâî
òå âîäè íàñàì?
Êðîóåë ñãðàá÷è äåñíèöàòà íà ìúæà è òðåñêàâî ñå ðàçðîâè â áúðêîòèÿòà
îò èçêóñòâåíè ñïîìåíè, äîêàòî èìåòî è ëèöåòî íå ùðàêíàõà â åäíî öÿëî.
- Äæîíàòàí Ëèíäõàì. Ðàäâàì ñå äà òå âèäÿ. Îñîáåíî â òîçè ìèã.
- Êàêâî, íÿêàêâè ïðîáëåìè?
- Ïðîñòî íå çíàì êàê äà òè êàæà, Äæîíàòàí. Òîçè...äæåíòúëìåí íå èñêà äà ìå
ïðîïóñíå äîêàòî íå íàïðàâÿ íåùî êàòî ñòðèïòèéç.
Ëèíäõàì ñòèñíà óñòíè è âïåðè ïîãëåä â ìèòíè÷àðÿ.
- Ñìèòè! Çíàåø ëè êîé å òîçè ÷îâåê?
- Òîé å...íå, ñúð.
- Õîäèë ëè ñè íà ó÷èëèùå?
- Äà, ñúð.
- Òîâà å äîêòîð Àéçúê Ñåáàñòèàí Êðîóåë - Ëèíäõàì ïðîòåãíà ðúêà ïðåç
áàðèåðàòà è ÿ ïîëîæè íà ðàìîòî íà äîêòîðà. - Àâòîð íà "Ðàçãàäàíàòà
àíîìàëèÿ" - êíèãàòà, áëàãîäàðåíèå íà êîÿòî òàçè ïëàíåòà áå âêëþ÷åíà â
ðåãóëÿðíèòå ìàðøðóòè íà êîñìè÷åñêèòå ëàéíåðè.
Âñúùíîñò,ñïîìåíàòîòî ïðîèçâåäåíèå áå ïîëó÷èëî òîïúë ïðèåì ñàìî íà Áðóø è
äîíÿêúäå íà Åôðàò, êúäåòî áÿõà âúçíèêíàëè ïîäîáíè ïðîáëåìè ìåæäó
êîëîíèñòè è òóçåìöè. Ùî ñå îòíàñÿ äî îñòàíàëèòå àíòðîïîëîçè, êîëåãè íà
Êðîóåë, òå âñè÷êè áÿõà íà ìíåíèåòî, ÷å ïðè ñúçäàâàíåòî íà òîçè òðóä
÷óâñòâàòà íà äîêòîðà ñà ïîâëèÿëè íà îáåêòèâíèòå çàêëþ÷åíèÿ. Êàêòî å
èçâåñòíî, êîãàòî ïîäëàãàø íà àíàëèç íåùî, êúì êîåòî èçïèòâàø îïðåäåëåíà
ïðèâúðçàíîñò, ïðèíöèïúò íà íåñèãóðíîñòòà ïîñòàâÿ ñâîÿ îòïå÷àòúê âúðõó
òâîÿòà ðàáîòà. À è òàêà íàðå÷åíèòå ðåãóëÿðíè ìàðøðóòè, íå áÿõà íèùî
ïîâå÷å îò ñëó÷àéíè îòáèâàíèÿ íà òîâàðíè êîðàáè, ïðè òîâà âèíàãè ñ ãîëÿìî
çàêúñíåíèå.
- Äàé ìè äîêóìåíòèòå - íàðåäè Ëèíäõàì è ÷èíîâíèêúò ïîáúðçà äà ïîäàäå
äåêëàðàöèÿòà. - Íà ìîÿ îòãîâîðíîñò - Ëèíäõàì äðàñíà íåùî íà ôîðìóëÿðà è ãî
õâúðëè îáðàòíî. - Òîçè ÷îâåê íå å ñëó÷àåí òóðèñò - àêî íå áåøå òîé è
íåãîâàòà êíèãà, ñåãà òè ñèãóðíî ùåøå äà ñå ïîòèø â ìèíèòå.
Ìèòíè÷àðÿò íàòèñíà êîï÷åòî ïðåä ñåáå ñè è áàðèåðàòà ñå âäèãíà.
- Äà âúðâèì, Àéçúê. Êîìïàíèÿòà ÷åðïè.
- Äæîíàòàí...- èçïúøêà Êðîóåë äîêàòî ñå íàñòàíÿâàõà íà êðåñëàòà îò
àáàíîñîâî äúðâî â áàðà. - Íå çíàì, äàëè òîçè ïúò ùå ìè ïîíåñå ãðàâèòàöèÿòà.
Âå÷å íå ñúì ìëàä êàêòî ïðåäè...è ìàëêî ñúì ñå ïîîòïóñíàë.
Âúòðå â íåãî äåñåòòå ïðîöåíòà ïîáúðçàõà äà íàïîìíÿò: Íà òðèäåñåò è äâå
ñúì è â ÷óäåñíà ôîðìà.
- Ùå ñâèêíåø, Àéçúê. Àêî èñêàø ùå òå çàïèøà â ñïîðòíèÿ êëóá - çà íóëà
âðåìå ùå õâúðëèø äåñåòèíà êèëîãðàìà.
- ×óäåñíà èäåÿ - îòâúðíà ìàëêî ïðèáúðçàíî Êðîóåë è åäâà òîãàâà ñå ñåòè,
÷å íèêàêâè ñïîðòíè óïðàæíåíèÿ íÿìà äà íàìàëÿò êîëè÷åñòâîòî íà
ïëàñòîòúêàíòà. - Âñúùíîñò, åäâà ëè ùå èìàì âðåìå. Èçäàòåëñòâîòî ìå
èçïðàòè òóê çà äà ñúáèðàì ìàòåðèàë çà íîâî, ïðåðàáîòåíî èçäàíèå íà
"Àíîìàëèÿòà". Íÿìà äà îñòàíà ïîâå÷å îò ìåñåö.
- Î, æàëêî. Âñúùíîñò, ùå âèäèø, ÷å äîñòà íåùà ñà ñå ïðîìåíèëè îò ïîñëåäíîòî
òè ïðåáèâàâàíå òóê.
- Ïðîìåíèëè? Íå ñúì ÷óë. Å, äà, íÿêîè ïðîìåíè ñà ñúâñåì î÷åâèäíè - òîé ìàõíà ñ
ðúêà êúì ïðîñòîðíîòî ïîìåùåíèå. - Íî àç ïîâå÷å ñå èíòåðåñóâàì îò
áðóøèàíöèòå, îòêîëêîòî îò êîëîíèñòèòå. Ïðè òÿõ âñè÷êî êàêòî ïðåäè ëè å?
- Õúì...íå ñúâñåì...íå çíàì äàëè ñè ÷óë, çà äðàñòè÷íèÿ ñïàä â ñðåäíàòà
ïðîäúëæèòåëíîñò íà æèâîòà ïðè òóçåìöèòå ïðåç ïîñëåäíèòå ãîäèíè.
Íà Îòî ÌàêÃåâèí òîâà ìó áå èçâåñòíî, íî Êðîóåë ïîêëàòè îòðèöàòåëíî ãëàâà.
- Ñïàäúò ïðåç ïîñëåäíèòå øåñò ãîäèíè äîñòèãíà äâàäåñåò è øåñò ïðîöåíòà.
Ìèñëÿ ÷å ñåãà, ñðåäíàòà ïðîäúëæèòåëíîñò íà æèâîòà ïðè ìúæêèòå
åêçåìïëÿðè ðÿäêî íàäõâúðëÿ äâàäåñåò è ïåò ãîäèíè. Áðóøèàíñêè, êîåòî ñå
ðàâíÿâà íà øåñòíàäåñåò ñòàíäàðòíè. Âñúùíîñò, òîâà èçãëåæäà íå èì ïðàâè
âïå÷àòëåíèå.
- Åñòåñòâåíî - êèìíà Êðîóåë. - ×å òî çà òÿõ ñè å ÷èñòà áëàãîñëîâèÿ.
Áðóøèàíöèòå îñòàâÿõà ìúðòúâöèòå â äîìîâåòå, â êîèòî æèâåÿò è ñå
îòíàñÿõà êúì òðóïúò êàòî êúì æèâî ñúùåñòâî, äîðè êàòî ãëàâà íà
ñåìåéñòâîòî èëè îðàêóë, ÷èéòî ìúäðè ñúâåòè ðàç÷èòàõà ñ ãîëÿìî òúðïåíèå
â çàñòèíàëèòå ÷åðòè íà ëèöåòî.
- Íÿêàêâè òåîðèè?
- Àìè, ïî-ãîëÿìàòà ÷àñò îò ìúæêèòå åêçåìïëÿðè ðàáîòÿò â ìèíèòå, à òàì
çàåäíî ñ âñè÷êè îñòàíàëè çàëåæè èìà áèñìóò, êîéòî å ìîùíà êóìóëàòèâíà
îòðîâà çà òåõíèÿ îðãàíèçúì. Íî ñïåöèàëèñòèòå ñå êúëíàò, ÷å áèñìóòíàòà
êîíöåíòðàöèÿ å òâúðäå íèñêà, çà äà ñå ïîëó÷àò ñòðàíè÷íè åôåêòè.
Ìåñòíèòå, ðàçáèðà ñå, íå íè ïîçâîëÿâàò äà èçñëåäâàìå òåõíèòå ìúðòúâöè.
Òàêà ÷å, íàìèðàìå ñå â çàäúíåíà óëèöà.
- Äà, âèæäàì. Äîêîëêîòî ñè ñïîìíÿì, áðóøèàíöèòå èìàõà íàâèêà äà ïðèåìàò
ìàëêè äîçè áèñìóò êàòî íàðêîòèê. Âúçìîæíî ëè å äà ñà ïîïàäíàëè íà
ïî-ãîëåìè êîëè÷åñòâà?
- Ñúìíÿâàì ñå. Äîñòà âðåìå ñå çàíèìàâàõ ñ òîçè âúïðîñ. Íå, íå ìèñëÿ, ÷å
òóçåìöèòå ðàçïîëàãàò ñ íåîáõîäèìèòå òåõíè÷åñêè ïîçíàíèÿ çà äà
ïðå÷èñòâàò áèñìóòà, ïúê è îòêúäå ùå íàìåðÿò òàêèâà êîëè÷åñòâà?
Êîìïàíèÿòà íå ãî äîáèâà, âíîñà ìó å çàáðàíåí. Ëè÷íî àç ñòèãíàõ äî èçâîäà, ÷å
èäåÿòà ñ áèñìóòíîòî îòðàâÿíå å íàïúëíî ïîãðåøíà.
Êðîóåë ïîòðîïà çàìèñëåíî ñ ïðúñòè ïî ìàñàòà.
- Äîáðå, íî àêî èçêëþ÷èì ìåòàáîëèòíè óâðåæäàíèÿ, òîãàâà êàêâî?
Ïðåòîâàðâàíå - åäâà ëè. Ìåñòíèòå ñà äîñòà çäðàâè è èçäðúæëèâè
ñúùåñòâà.
- Âèæ òîâà ïúê å íàïðàâî íåâúçìîæíî. Âåäíàãà ñëåä êàòî ïóáëèêóâàõà
òâîÿòà êíèãà òóê áå èçïðàòåí ïðåäñòàâèòåë íà Êîíôåäåðàöèÿòà -
ñïåöèàëèñò ïî êñåíîáèîëîãèÿ, êîéòî äà ñå çàíèìàâà ñ òóçåìöèòå. Âñè÷êè äî
åäèí íîñÿò ñåðèåí íîìåð, òàòóèðàí íà êðàêà è ìèíàâàò íà ïðåãëåä ïðåäè
íà÷àëîòî íà ðàáîòíèÿ äåí è ñëåä êàòî èçëÿçàò îò ìèíàòà. Íå èì ïîçâîëÿâàò äà
îñòàíàò ïîâå÷å îò îñåì ÷àñà äîëó. Ñòðàííè ñúùåñòâà, àêî íå ãè èçêàðàø
íàâúí ùå ñè îñòàíàò â ìèíàòà.
- Âÿðíî - êèìíà Êðîóåë, - áðóøèàíöèòå âèíàãè ñà áèëè ñêëîííè äà ðàáîòÿò
äî ïúëíî èçòîùàâàíå. Òîâà ìàé íå ñå âðúçâà íèêàê ñ òåîðèÿòà çà
îöåëÿâàíåòî. Äåâåò ãîäèíè ðàáîòèõ íàä òîçè ïðîáëåì.
Áåçñëåäíî èç÷åçíàëèòå - íàïîìíè îíàçè ÷àñò îò ìîçúêà, êúäåòî áåøå Îòî.
- Íåùî äðóãî? - ïîïèòà òîé.
- Õì. Íàëè çíàåø, òóê ñìå ìàëêà ãðóïà, íå ïîâå÷å îò ïåòñòîòèí ÷îâåêà.
Êîìïàíèÿòà å ïðîòèâ ïîÿâàòà íà çàñåëíèöè, ñâîáîäíè ðàáîòíè ìåñòà íÿìà.
Çíàåì ñå âñè÷êè, êàòî åäíî ãîëÿìî ñåìåéñòâî ñìå. È ïðåç ïîñëåäíèòå íÿêîëêî
ìåñåöà...èìàøå èç÷åçíàëè. Ñèãóðíî ñà ìúðòâè, õîðàòà íå ìîãàò äà îöåëåÿò
ñ òóçåìíà õðàíà, à íàøàòà ñå ðàçäàâà ïîä áðîé. Íàé-ñòðàííîòî å, ÷å âñè÷êè
äî åäèí ïîòúíàõà áåç ñëåäà. Òðèìà íà áðîé, åäèí îò òÿõ áå Ãëàâíèÿò
íàäçèðàòåë íà ìèíàòà. Äà òè ïðèçíàÿ ÷åñòíî, îáùîòî ìíåíèå òóê, å ÷å
òóçåìöèòå ñà ãè îòâëåêëè...
- Íåâúçìîæíî!
-...è êàêòî ñàì ñå äîñåùàø, òîâà ïðåäèçâèêà äîñòà íåïðèÿòíè èíöèäåíòè.
Íÿêîëêî òóçåìöè áÿõà óáèòè.
- Íî...- Êðîóåë ïîå ñ ïúëíè ãúðäè ðàçâúëíóâàí îò ÷óòîòî. - Ïðîñòî íå ìîãà äà ñè
ïðåäñòàâÿ áðóøèàíåö äà îòíåìå ÷îâåøêè æèâîò. Òå íå ïîçíàâàò
êîíöåïöèÿòà çà "óáèéñòâî", äîðè íå çíàÿò êàêâî å òîâà äà óìúðòâÿâàø, çà
äà ñå õðàíèø. Â åçèêà èì íÿìà ïîäîáíè äóìè.
- Çíàÿ, íî...
- Ïîìíèø ëè, ïðåç 218-òà åäèí ïèÿí ìèíüîð óáè áðóøèàíåö? Ñòðîøè ìó ÷åðåïà
ñ äðúæêàòà íà ëîïàòàòà ñàìî çàùîòî òóçåìåöúò ïðåãàçèë êðàêà ìó ñ
ðú÷íàòà êîëè÷êà. Íàëîæè ñå äà îòèäà äî ñåëîòî çà äà äàì îáÿñíåíèÿ.
Íîâèíàòà âå÷å ìå áåøå èçïðåâàðèëà è òàì öàðåøå òðåñêàâà ïîäãîòîâêà çà
ïðàçíåíñòâîòî - íèêîãà äîñåãà áðóøèàíöèòå íå áÿõà èçïðàùàëè òîëêîâà
ìëàä ñúíàðîäíèê â ñòðàíàòà íà áåçìúëâèåòî. Ãëåäàõà íà òîâà åäâà ëè íå
êàòî íà áîæåñòâåí çíàê. Âå÷å áÿõà ïîäãîòâèëè òÿëîòî, êîãàòî ñå ïîÿâèõ àç.
À ñëåä êàòî èì ðàçêàçàõ, ÷å ãî å ñòîðèë åäèí îò õîðàòà, òóçåìöèòå
ïîìèñëèõà ÷å ñå øåãóâàì. Âÿðíî - ñúãëàñèõà ñå òå, õîðàòà ïðèëè÷àò íà
áîãîâåòå, íî òå íå ñà áîãîâå. Îïèòâàõ ñå äà èì îáÿñíÿ ñëó÷èëîòî ñå îòíîâî è
îòíîâî, èçïîëçâàõ íàé-ðàçëè÷íè ìåòîäè íà îïèñàíèå - íî â îòãîâîð òå ñàìî ñå
ñìååõà. Íàêðàÿ äîðè ìå íàêàðàõà äà ïîâòîðÿ èñòîðèÿòà ïðåä íÿêîëêî ñúñåäè
çà òÿõíî ñîáñòâåíî çàáàâëåíèå. Òîëêîâà èì õàðåñà òàçè "íåâåðîÿòíà øåãà",
÷å ñè ÿ ïðåðàçêàçâàõà ãîäèíè ñëåä ñëó÷èëîòî ñå.
- Íå èñêàì äà êàæà, ÷å íå ñúì ñúãëàñåí ñ òåá - îòâúðíà Ëèíäõàì. - Çàùîòî
îáâèíåíèåòî ìè ñå ñòðóâà íàèñòèíà àáñóðäíî. Íî òóçåìöèòå ñà äîñòà ñèëíè
ôèçè÷åñêè è íå ìàëêà ÷àñò îò íàøèòå ñå ñòðàõóâàò îò òÿõ.
Àëòåðíàòèâíîòî îáÿñíåíèå - ÷å óáèåöúò å ñðåä íàñ - å äàëå÷ ïî-íåïðèÿòíî.
- Ìîæå è äà íå å - ïîêëàòè ãëàâà Êðîóåë. - Âúçìîæíî å äà ñòå ïðîïóñíàëè
íåùî îò îáêðúæàâàùàòà ñðåäà íà ïëàíåòàòà, íÿêàêâà ñêðèòà îïàñíîñò.
Ïðåòúðñèõòå ëè ïÿñú÷íèòå êëàäåíöè çà òðóïîâå?
- Íÿêîè îò òÿõ. Íî íå íàìåðèõìå íèùî.
Ðàçãîâîðúò ïðîäúëæè îùå îêîëî ïîëîâèí ÷àñ, íî Êðîóåë\ÌàêÃåâèí íå íàó÷è
íèùî ïîâå÷å.
Íàé-íàêðàÿ Ëèíäõàì ñå íàäèãíà.
- Èñêàø ëè äà òè ïîâèêàì íÿêîé, êîéòî äà òå çàâåäå äî õîòåëà, Àéçúê?
×àêà ìå äîñòà ðàáîòà.
- Íå, ùå ñå îïðàâÿ è ñàì. Îùå ëè ðàáîòèø â îòäåëà ïî âíîñ è èçíîñ.
- Àìè äà. Âñúùíîñò, ñåãà àç ãî ðúêîâîäÿ - òîé ñå óñìèõíà. - Øåô ñúì íà
èìïîðòíàòà ñåêöèÿ. Êîåòî îçíà÷àâà, ÷å ïîòúâàì äî ãóøà â ðàáîòà, êîãàòî ñå
ïîÿâè ëàéíåðúò.
- Å, ïîçäðàâëåíèÿ - ðå÷å Êðîóåë. À ÌàêÃåâèí ïðèäâèæè ñúáåñåäíèêà ñè ñ
íÿêîëêî ñòúïàëà íàãîðå â ñïèñúêà íà çàïîäîçðåíèòå.
3
Äâóêîëêàòà ñïðÿ âíåçàïíî, Êðîóåë ñå ëþøíà, ïîñëå òðîìàâî ñå íàäèãíà è
ñëåçå. Òîé áðúêíà â äæîáà, ïîäàäå íà òóçåìåöà, êîéòî ãî áå äîêàðàë äî òóê
åäíà äðåáíà ìîíåòà è ïðîèçíåñå ñ òúðæåñòâåí ãëàñ:
- Çà òâîÿ òðóä/òàçè ìàëêà îòïëàòà.
Òóçåìåöúò ïîå ìîíåòàòà â ãðóáàòà ñè, òðèïðúñòà ðúêà, ïúõíà ÿ â óñòàòà
ñè è ÿ ïðåãëúòíà êúì âèñÿùàòà îòïðåä òîðáà. Ïîñëå ïðîìúðìîðè ðèòóàëíèÿ
îòãîâîð, âäèãíà áàãàæà íà Êðîóåë è ãî âíåñå âúòðå. Êðîóåë ãî ïîñëåäâà,
ìèíàâàéêè ïîä íàäïèñà:
ÒÐÀÍÇÈÒÍÎ ÌÈÍÀÂÀÙÈ. ÎÒÄÅË ÏÚÐÂÈ.
Òóçåìåöúò ïðèïêàøå ãúâêàâî äàëå÷ ïðåä íåãî è çà ìèã Êðîóåë ìó çàâèäÿ íà
ëåêîòàòà, ñ êîÿòî ñå äâèæåøå. Òÿëîòî íà áðóøèàíåöà áåøå ïîêðèòî ñ
ãúñòà, êàôåíèêàâà êîçèíà, ñëåïíàëà îò ïðàõ è ïîò. Ïîãëåäíàò îòçàä, òîé
ïðèëè÷àøå íà åäðà çåìíà ìàéìóíà, ìàêàð ÷å íÿìàøå îïàøêà. Øèðîêèòå ìó,
ðàçïåðåíè âñòðàíè êðàêà, ïîäîáíî íà ðúöåòå çàâúðøâàõà ñ òðè
ñðåùóïîëîæíè ïðúñòà. Â ñðàâíåíèå ñ òÿëîòî, êðàêàòà ìó áÿõà äîñòà êúñè,
íî êîëåííèòå ñòàâè áÿõà ðàçïîëîæåíè âèñîêî è ïîçâîëÿâàõà ñãúâàíå â äâå
ïîñîêè - ïî÷òè íà ÷åòèðåñåò è ïåò ãðàäóñà. Êàòî ñå âçåìàò ïðåä âèä è
ñïóñêàùèòå ñå îòâåñíî ïî÷òè äî çåìÿòà ðúöå, öÿëîñòíàòà êàðòèíà áå äîñòà
êàðèêàòóðíà.
Íî ïîãëåäíàò îòïðåä, â íåãî íÿìàøå íèùî êîìè÷íî. Îãðîìíè, áëåñòÿùè è íåìèãàùè
î÷è, ïðåç êîèòî íà âñåêè íÿêîëêî ñåêóíäè ñå ñïóñêàøå ïðîçðà÷íà çàùèòíà
ìåìáðàíà, à íàä òÿõ ñå ïîäàâàõà èçðàñòúöèòå íà ñëåïèòå î÷è, êîèòî
áëàãîäàðåíèå íà ñâîÿòà ÷óâñòâèòåëíîñò â èíôðà÷åðâåíèÿ ñåêòîð ìó
ïîçâîëÿâàõà äà ñå îðèåíòèðà â ïúëíà òúìíèíà. À â ïîëó-çàòâîðåíàòà óñòà
áëåñòÿõà íÿêîëêî åäðè çúáè. Óøèòå áÿõà âúçäúëãè è îòïóñíàòè, íî áåç
êîçèíà è ïîêðèòè ñ ðàçøèðåíè è ðàçêëîíåíè âåíè.
Òóçåìåöúò ñå ïîÿâè îáðàòíî íà âðàòàòà îùå ïðåäè Êðîóåë äà èçìèíå
ïîëîâèíàòà ïúò. Òîé èçòè÷à ïîêðàé íåãî áåç äà èçäàäå íèêàêúâ çâóê,
ïðèâúðçà ñå êúì äâóêîëêàòà è ïîå â íåèçâåñòíà ïîñîêà.
Íà ñâîé ðåä Êðîóåë íàâåäå ãëàâà è âëåçå â ïðèõëóïåíàòà êâàðòèðà çà
òðàíçèòíî ïúòóâàùè ïúòíèöè è âåäíàãà ñå îòïóñíà â ñïàðòàíñêîòî íà âèä
ëåãëî. Òðÿáâàøå äà ïðèçíàå ïðåä ñåáå ñè, ÷å ìó ñå áåøå ñëó÷âàëî äà
îòñÿäà â äàëå÷ ïî-åëåãàíòíè õîòåëñêè ñòàè. Ìåáåëèðîâêàòà ñå ñúñòîåøå
îò ãðóáî ñêîâàíà ìàñà, ñòîë - ìåñòíî ïðîèçâîäñòâî, íÿêàêâî ðàçäðúíêàíî
øêàô÷å, êîåòî íàïîìíÿøå ãîäèíèòå â êàçàðìàòà è äóø, êîéòî âñúùíîñò ñå
çàäåéñòâàøå êîãàòî êîôà ïúëíà ñ âîäà ñå èçäèãàøå íà ðàâíèùåòî íà
ãëàâàòà. Èìàøå è âòîðà, ðåçåðâíà êîôà, à ñúùî çàìúòåíî îãëåäàëî. Ùî ñå
îòíàñÿ äî îñòàíàëàòà ÷àñò îò ñòàíäàðòíîòî îáçàâåæäàíå íà åäíà òîàëåòíà,
Êðîóåë ïðåäïîëîæè, ÷å êàêòî è ïðåäè äåñåòèíà ãîäèíè òî å èçíåñåíî íÿêúäå
íà äâîðà.
Òúêìî ñå ÷óäåøå äàëè ùå íàìåðè ñèëè çà äà ñå íàäèãíå îò ëåãëîòî, êîãàòî
íà âðàòàòà íåíàäåéíî ñå ïî÷óêà.
- Âëåçå - èçâèêà óìîðåíî Êðîóåë.
Íà ïðàãà ñòîåøå ìëàä áðàäàò ìúæ ñ íàõàêàí âèä, îáëå÷åí â ãðóáà ïàìó÷íà
ðèçà è ïàíòàëîíè îò ñúùàòà ìàòåðèÿ. Â ðúêàòà ñè íîñåøå äâå áóòèëêè
áèðà.
- Àç ñúì Óîëäî Ñòðúêõàéìåð - ïðåäñòàâè ñå òîé, ñÿêàø òîâà îáÿñíÿâàøå
âñè÷êî.
- Äîáðå äîøúë - ðå÷å Êðîóåë, áåç äà îòêúñâà î÷è îò áèðàòà. Ïúòÿò äî òóê
áå äîñòà ïðàøåí.
- Ïîìèñëèõ ñè, ÷å ñèãóðíî íÿìà äà èìàòå íèùî ïðîòèâ íÿêîÿ è äðóãà áèðà -
ðå÷å âëåçëèÿò, ñ äâå êðà÷êè ïðåìèíà ñòàÿòà è ñïðÿ äî ìàñàòà.
- Ìîëÿ...- Êðîóåë ìàõíà ñ ðúêà êúì êðåñëîòî è îùå äîêàòî Óîëäî ñå
íàñòàíÿâàøå îòïè ãèãàíòñêà ãëúòêà áèðà. - È âèå ëè ñòå îò òðàíçèòíèòå?
- Àç ëè? Íå - Óîëäî îòïóøè âòîðàòà áóòèëêà, ïðèáðà òàïàòà â äæîáà ñè è
ÿ íàäèãíà. - Àç ñúì ìåñòíèÿò êñåíîáèîëîã. Îòãîâàðÿì çà çäðàâíîòî ñúñòîÿíèå
íà òóçåìöèòå. Êàçàõà ìè, ÷å âèå ñòå äîêòîð Àéçúê Êðîóåë. Çà ìåí å
óäîâîëñòâèå äà ñå çàïîçíàÿ ñ âàñ.
- Çíàåòå ëè, äîêòîð Ñòðúêõàéìåð, - ïîäå Êðîóåë ñëåä êàòî ñè ðàçìåíèõà
ðúêîñòèñêàíèÿ, - ñëåä ïðèñòèãàíåòî ñè ãîâîðèõ ñàìî ñ åäèí ÷îâåê. Íî òîâà,
êîåòî íàó÷èõ å äîñòà òðåâîæíî...
- Çà èç÷åçíàëèòå õîðà ëè?
- È òîâà ñúùî. Íî íàé-âå÷å ñúîáùåíèÿòà çà ïðîãðåñèâíîòî íàìàëÿâàíå íà
ñðåäíàòà ïðîäúëæèòåëíîñò íà æèâîòà ïðè áðóøèàíöèòå.
- Íå ãî ëè çíàåõòå?
- Íå.
Óîëäî ïîêëàòè îò÷àÿíî ãëàâà.
- Íàïèñàõ ñòàòèÿ çà òîçè ïðîáëåì îùå ïðåäè äâå ãîäèíè. Íî ìè îòêàçàõà
ïóáëèêàöèÿ. Âñúùíîñò, ñ êîãî ïî-òî÷íî ðàçãîâàðÿõòå?
- Äæîíàòàí Ëèíäõàì. Òîé ñïîìåíà íåùî çà áèñìóòà.
- Äà, àç ñúùî â íà÷àëîòî èìàõ ïîäîáíà èäåÿ. À è ñàìèòå òóçåìöè ïîêàçâàõà
íÿêîè îò ñèìïòîìèòå íà áèñìóòíîòî îòðàâÿíå. Íî òåçè ñèìïòîìè ñà äîñòà
íåñïåöèôè÷íè, ïîäîáíî íà ãàäåíåòî è ïîâðúùàíåòî ïðè ÷îâåêà, êúäåòî ìîãàò äà
èíäèöèðàò íàé-ðàçëè÷íè çàáîëÿâàíèÿ. Âñè÷êî îò ìàõìóðëóê äî ðàê. Âñå
îùå íå ñúì ñå îòêàçàë îò ïîäîçðåíèÿòà ñè êúì áèñìóòà.
- Âúçìîæíî ëè å äà ãî èçíàñÿò ïî íÿêàêúâ íà÷èí îò ìèíèòå?
- Áåçñìèñëåíî. Öÿëîòî êîëè÷åñòâî áèñìóò, êîåòî ñå íàìèðà â äåñåò
êóáè÷åñêè ìåòðà ëàíòàíèäíà ðóäà íå å â ñúñòîÿíèå äà ïðåäèçâèêà ó
òóçåìöèòå äîðè ëåêî çàìàéâàíå. Èçãëåæäà, ÷å âñå ïàê ïðè÷èíàòà å íÿêúäå
äðóãàäå.
- Íÿêàêâè íàñêîðîøíè ïðîìåíè â õðàíèòåëíèòå èì íàâèöè, èëè îïèòè çà
ïðèåìàíå íà ÷îâåøêà õðàíà?
- È òîâà íå. Ìåñòíèòå ïðîñòî íå ìîãàò äà ïîíàñÿò ÷îâåøêà õðàíà, ïðèåìàò ñàìî
ìëÿêîòî íà òåõíèòå âëå÷óãî-áîçàéíèöè è áåðàò ïëîäîâåòå íà ìåñíèòå
øóøóëêè. Íàïðàâèõ íÿêîëêî ïîðåäíè àíàëèçà íà ðåêîëòàòà, íî íå îòêðèõ íèùî
íåîáè÷àéíî. È íèòî ñëåäà îò áèñìóò.
Èçâåñòíî âðåìå äâàìàòà ñåäÿõà ìúë÷àëèâî.
- Èçãëåæäà ðàáîòàòà å ïî-äåáåëà, îòêîëêîòî ïðåäïîëàãàõ. Èçäàòåëèòå ìå
êîìàíäèðîâàõà òóê çà äà ñúáåðà ìàòåðèàë çà íîâî, ïðåðàáîòåíî èçäàíèå íà
ìîÿòà êíèãà. Ìèñëåõ, ÷å ùå ñå ðàçìèíå ñàìî ñ íÿêîè ïî-íîâè ñòàòèñòè÷åñêè
äàííè, à èñêàõ è äà ñå ñðåùíà ñ åäíîâðåìåøíèòå ïðèÿòåëè. Äà ñè ïðèçíàÿ,
ìèñúëòà, ÷å ùå òðÿáâà äà ïîîáèêîëÿ çà ïîâå÷å èíôîðìàöèÿ íàïðàâî ìå
ïîäòèñêà. Âå÷å íå ñúì ìëàä è òåæà áëèçî äâàäåñåò êèëîãðàìà ïîâå÷å îò
ïîñëåäíèÿ ïúò. À äîðè òîãàâà òðÿáâàøå äà âçåìàì Ãðàâèòîë çà äà ïîíàñÿì
âñè÷êî ïî-ëåêî.
- Ñåãà íÿìàòå ëè?
- Íå, ïðîïóñíàõ äà ñå ñíàáäÿ. Óèëè Íîðìàí âñå îùå ëè å äîâåðåí ëåêàð íà
êîìïàíèÿòà?
- Äà. Åòî, âçåìåòå - ìúæúò îòñðåùà áðúêíà â äæîáà ñè è èçâàäè ìúíè÷êî
øèøåíöå. - Ùå ñå ïî÷óâñòâàòå ïî-äîáðå. Òåçè ãè ïîëó÷èõ áåçïëàòíî.
- Õèëÿäè áëàãîäàðíîñòè - Êðîóåë ïúõíà äâå òàáëåòêè â óñòàòà ñè è ãè
ïîãúëíà ñ ìàëêî áèðà. Ïî÷òè âåäíàãà ñå ïî÷óâñòâà îëåêíàë, èç÷åçíàëà áå
ñòðàøíàòà õâàòêà íà ãðàâèòàöèÿòà. - Àõ! Áèâà ñè ãî! - çà ïðúâ ïúò
îòêàêòî ñå áåøå ïðåâúïëàòèë â äîêòîð Àéçúê Êðîóåë òîé ñå íàäèãíà áåç
íèêàêâî óñèëèå. - Èìàòå ëè íåùî ïðîòèâ äà ìè ïîêàæåòå âàøàòà
ëàáîðàòîðèÿ? Ñòðóâà ìè ñå, ÷å ùå å íàé-äîáðå äà çàïî÷íà îò òàì.
- Ðàçáèðà ñå, äíåñ ñëåäîáåä âúçíàìåðÿâàõ äà îòèäà.
Îòâúí ïî ïðàøíèÿ ïúò èçòðîïîëèõà êîëåëàòà íà ðèêøà. Óîëäî èçòè÷à äî
âðàòàòà è èçñâèðè ïðîíèçèòåëíî. Âîäà÷úò íà ðèêøàòà ãî ÷ó è ìèãíîâåíî
çàìðÿ ñðåä îáëàê ïðàõ. Ïîñëå çàâè è ñå ïîíåñå ïðàâî êúì òÿõ, ñÿêàø îò òîâà
çàâèñåøå æèâîòúò ìó. Äîêàòî ñå íàñòàíÿâàõà îòçàä òîé èçðúìæà åäíà
åäèíñòâåíà äóìà:
- Íàêúäå?
- Çàêàðàø íàñ â ìèíà À - íàðåäè Óîëäî. Áðóøèàíåöúò êèìíà â çíàê, ÷å å
ðàçáðàë è ïîòåãëè.
Ìèíà À áå ðàçïîëîæåíà íà òðè êèëîìåòðà îò ñåëèùåòî. Ïúòÿò áå ïðàøåí è
ïî÷òè îòâðàòèòåëåí. Ñàìàòà ëàáîðàòîðèÿ ïðåäñòàâëÿâàøå ïðîñòîðåí
ñðåáðèñò êóïîë, êîéòî ñå èçäèãàøå äî ìèíüîðñêèÿ àñàíñüîð.
- Íå å çëå - îòáåëÿçà Êðîóåë. - Ïÿñú÷íè êëàäåíöè? - òîé âäèãíà ðúêà êúì
íÿêîëêî îãðàäåíè ñ âúæåòà ó÷àñòúêà íàáëèçî.
- Äà, îò ìàëêèòå.
Ïîâå÷åòî ïÿñú÷íè êëàäåíöè èçãëåæäàõà íå ïî-äúëáîêè îò ìåòúð, àëà ñòúïèø
ëè â òÿõ, âðúùàíå íàçàä íÿìàøå. Çà òóçåìöèòå íå ïðåäñòàâëÿâàøå íèêàêâà
òðóäíîñò äà ãè âèäÿò, äåíåì, èëè íîùåì, çàùîòî âèæäàõà è â
èíôðà-÷åðâåíèÿ ñïåêòúð íà ñâåòëèíàòà, à êëàäåíöèòå èçëú÷âàõà òîïëèíà.
Íî çà ÷îâåøêîòî îêî ðàâíèíàòà ïðåäñòàâëÿâàøå ñàìî åäíà áåçôîðìåíà,
ïîêðèòà ñ ïÿñúê è ïðàõ ïóñòèíÿ.
Áëèçî äî ëàáîðàòîðèÿòà Êðîóåë ÷ó áðúì÷åíåòî íà âúçäóøíèÿ êîìïðåñîð.
Êóïîëúò èçãëåæäà íå áå îò ìåòàë, à îò àëóìèíèçèðàíà ïëàñòìàñà è ñå
ïîääúðæàøå íàäóò ñ âúçäóøíà ïîìïà. Âëÿçîõà âúòðå, ïðåç âðàòàòà-êëàïà. Â
ïîìåùåíèåòî âúçäóõúò áå ïðèÿòíî ïðîõëàäåí è ÷èñò.
- Êîìïðåñîðúò íåïðåñòàííî íàãíåòÿâà âúçäóõ ïðåç îâëàæíèòåëèòå è íÿêîëêî
êîìïëåêòà ïðàõîïðå÷èñòâàòåëè - îáÿñíè Óîëäî.
Ñàìàòà ëàáîðàòîðèÿ ïðåäñòàâëÿâàøå ñòðàííà ñìåñèöà îò óëòðà-ìîäåðíè
ïðèáîðè è ðúæäÿñàëè ìóçåéíè åêñïîíàòè. Ìåáåëèðîâêàòà áåøå âå÷å
ïîçíàòàòà áðóøèàíñêà èçðàáîòêà, íî â äúíîòî Êðîóåë ìÿðíà åäèí ñêúï è
äîñòà ìîùåí êîìïþòúð, êàëîðè÷íà ïåù, áëåñòÿùèÿ åêðàí íà ìàñèâåí
åëåêòðîíåí ìèêðîñêîï è îãðîìíî êîëè÷åñòâî ëàáîðàòîðíà ñòúêëàðèÿ, êîÿòî
áåç ñúìíåíèå áå âíåñåíà îòâúí. Íÿêîè îò óðåäèòå ìó áÿõà ñúâñåì íåïîçíàòè.
- Âïå÷àòëÿâàùî. È êàê óñïÿõòå äà èçìúêíåòå îò êîìïàíèÿòà âñè÷êî òîâà?
Ñòðúêõàéìåð ïîêëàòè ãëàâà.
- Ñúãëàñèõà ñå äà ñóáñèäèðàò åäèíñòâåíî ïîñòðîÿâàíåòî íà ñãðàäàòà.
Âñè÷êî îñòàíàëî äîñòàâè Çäðàâíèÿ îòäåë íà Êîíôåäåðàòèâíàòà êîìèñèÿ.
Àç ñàìèÿò øåñò ðàáîòíè äíè â ñåäìèöàòà ñúì íåùî êàòî âåòåðèíàðåí
êîíñóëòàíò íà êîìïàíèÿòà. À ïðåç îñòàíàëîòî âðåìå ñå çàíèìàâàì ñ
áðóøèàíñêàòà ôèçèîëîãèÿ. Èëè ïî-ñêîðî - îïèòâàì ñå äà ãî ïðàâÿ - áåç
äèñåêöèè è ïðî÷èå.
- Íî âìåñòî òîâà ìîæåòå äà ïðàâèòå ðåíòãåíîâè èçñëåäâàíèÿ, ñêàíèðàíå...
- Ðàçáèðà ñå - Óîëäî çàðîâè ïðúñòè â áðàäàòà ñè áåç äà îòêúñâà î÷è îò
Êðîóåë. - Ñàìî ÷å îò òîâà íå èçëèçà íèùî. Êàêâî çíàåòå çà áðóøèàíñêàòà
àíàòîìèÿ?
- Àìè...- Êðîóåë ñå íàìåñòè íà ñòîëà, êîéòî æàëíî ïîñêúðöíà. - Ïî ìîå âðåìå
èçñëåäâàíèÿòà âñå îùå áÿõà â íà÷àëíà ôàçà è àç...
-  íà÷àëíà ôàçà! Íå çíàì äà ñà ìèíàâàëè íÿêîãà îòâúä òàçè ôàçà. Ñïîðåä
âñåîáùîòî ìíåíèå íà ñïåöèàëèñòèòå, òóçåìöèòå èìàò íÿêîëêî âúòðåøíè
îðãàíà, êîèòî íå èçïúëíÿâàò àáñîëþòíî íèêàêâà ôóíêöèÿ. Îñâåí òîâà, íå
âñè÷êè èìàò åäíàêâè îðãàíè. À äîðè è äà èìàò, íå å çàäúëæèòåëíî äà ñà
ðàçïîëîæåíè íà åäíî è ñúùî ìÿñòî â òÿëîòî. Åäèíñòâåíèòå ùî ãîäå èíòåðåñíè
ðåçóëòàòè ñúì ïîëó÷èë åé îò îíîâà íåùî - òîé ïîñî÷è ñ ïðúñò ïðåç ðàìî êúì
íÿêàêúâ ñòðàíåí óðåä, êîéòî ïðèëè÷àøå íà ïîäâîäåí çâúíåö îò êðàÿ íà
äåâåòíàéñåòè âåê. - Ìèíè-ëàáîðàòîðèÿ çà êà÷åñòâåí è êîëè÷åñòâåí
ìåòàáîëèòåí àíàëèç. Íàåìàì ãè äà ñåäÿò âúòðå, äà ÿäàò è äà åêñêðåòèðàò.
È òîâà èì ñå ñòðóâà óæàñíî çàáàâíî - íåî÷àêâàíî Óîëäî ñå ïëåñíà ÿäíî ïî
êðàêà. - Ïî äÿâîëèòå, äà ìîæåõ äà íàìåðÿ îòíÿêúäå ïîíå åäèí òðóï! ×óõòå ëè
çà íåùàñòíèÿ ñëó÷àé ìèíàëèÿ ìåñåö ñ ëàçåðà?
- Íå.
- Âñúùíîñò, íå ñúì ñèãóðåí, ÷å å áèëî òî÷íî íåùàñòåí ñëó÷àé. Íî òàêà
êàçâàò äðóãèòå. Êàêòî è äà å, åäèí îò òóçåìöèòå ïàäíàë - èëè å áèë
áëúñíàò - ïðåä ìèííèÿ ëàçåð. Ëú÷úò ãî ïðåðÿçàë íà äâå.
- Áîæè÷êî!
- Íåçàáàâíî ñå îòïðàâèõ íàòàì. Íà äåñåòàòà ìèíóòà ïðèñòèãíàõ íà ìÿñòîòî íà
èíöèäåíòà. Íî áëèçêèòå íà ïî÷èíàëèÿ âå÷å áÿõà îòíåñëè òÿëîòî. Ñèãóðíî
ñìå ñå ðàçìèíàëè â àñàíñüîðà. Âçåõ ñúñ ñåáå ñè ïðåâîäà÷ è ïîåõ êúì
ñåëîòî. Íàìåðèõ êîëèáàòà ìó. Êàçàõ èì...ïîìú÷èõ ñå äà ãè óáåäÿ, ÷å ìîãà
îòíîâî äà ñúåäèíÿ ðàç÷ëåíåíîòî òÿëî, ÷å ùå ñå îïèòàì äà ãî ñïàñÿ. Áîæå,
êàêâî ëè íå ïðèêàçâàõ, ñàìî è ñàìî äà ñå äîáåðà äî òðóïà! - òîé ñå ïî÷åñà
ðàçâúëíóâàíî ïî ÷åëîòî. - Ïîâÿðâàõà ìè. Íî ìè ïîäíåñîõà èçâèíåíèÿòà ñè.
Êàçàõà ìè, ÷å ñïîðåä òÿõ ïî÷èíàëèÿò âå÷å áèë ãîòîâ äà ïîñðåùíå
áåçìúëâèåòî è ÷å òå ñà ãî "èçïðàòèëè". Ïîïèòàõ ãè, ìîãà ëè äà âèäÿ òÿëîòî
è òå ìè îòâúðíàõà, ÷å íÿìàò íèùî ïðîòèâ, ïðàçíåíñòâîòî òúêìî çàïî÷âàëî.
- Èçíåíàäàí ñúì, ÷å ñà âè äîïóñíàëè - ðå÷å Êðîóåë.
- Âå÷å íå ñà òàêà ñòðîãè êàêòî ïî-ðàíî ïî òîçè âúïðîñ. Êàêòî è äà å, çíàåòå
çà ñåìåéíàòà ñòàÿ, êúäåòî äúðæàò âñè÷êè ìóìèè íà ñâîèòå ïðåäöè. Áÿõà
íàé-ìàëêî ïåòäåñåò, ïîäðåäåíè ïîêðàé ñòåíàòà, íÿêîè îò òÿõ ñúâñåì
çàïàçåíè. Ïîêàçàõà ìè íîâîïðèñòèãíàëèÿò, ïðèëè÷àøå íà îñòàíàëèòå, àêî
èçêëþ÷èì îáåçêîñìåíèÿ êðúã, êîéòî ãî îïàñâàøå ïðåç êðúñòà - òàì, êúäåòî
áå ìèíàë ëàçåðíèÿò ëú÷. Îãëåäàõ ñúâñåì îò áëèçî êîæàòà - ïîçâîëèõà ìè
äîðè äà èçïîëçâàì ôåíåð÷å - íî íå âèäÿõ íèêàêúâ áåëåã, äîðè íàìåê íÿìàøå!
Çà âñåêè ñëó÷àé ïðîâåðèõ ñåðèéíèÿ íîìåð íà êðàêà, íî íÿìàøå íèêàêâî
ñúìíåíèå. Òðóïúò áå îòêàðàí òàì ñàìî ïðåäè äåñåòèíà ìèíóòè...à ïîäîáíà ðàíà
áè òðÿáâàëî äà çàçäðàâÿâà äúëãè ìåñåöè, äà íå ãîâîðèì, ÷å òúêàííîòî
âúçñòàíîâÿâàíå å íåâúçìîæíî ïðè ìúðòâè îðãàíèçìè. Äà íàó÷èø êàê ñòàâà
òîâà îò ñàìèòå òÿõ å íàïðàâî íåâúçìîæíî - âñå åäíî äà ïîïèòàø íÿêîé êàê
êàðà ñúðöåòî ñè äà áèå. Ìèñëÿ ÷å ïðîñòî íÿìà äà ðàçáåðàò ñìèñúëà íà
âúïðîñà. Ïðåäïîëàãàì, çíàåòå, ÷å ñè íÿìàò è ïîíÿòèå îò ìåäèöèíà. Íèòî ïúê îò
øàìàíñòâî è ïîäîáíè. Àêî íÿêîé ñå ðàçáîëåå ïðîñòî ñå íàðåæäàò îêîëî íåãî è
ïåÿò ðàäîñòíè ïåñíè.  ñëó÷àé ÷å îçäðàâåå ìó ïîäíàñÿò ñúáîëåçíîâàíèÿòà
ñè.
- Çíàÿ - êèìíà Êðîóåë. - à êàê âúîáùå ãè êàðàòå äà èäâàò íà ïðåãëåäè?
- Ïðåãëåäè! ×èñòî è ïðîñòî ìîèòå ïîìîùíèöè ãè îãëåæäàò ïðè âëèçàíå è
èçëèçàíå îò ìèíàòà. Îò Çäðàâíàòà êîìèñèÿ íè èçïðàòèõà äèñòàíöèîíåí
äèàãíîñòè÷åí àïàðàò, ïîäîáåí íà ëåêàðñêèòå. Òîé å ñâúðçàí ñ ìîÿ êîìïþòúð
è ïðîñëåäÿâà äèõàòåëíàòà ÷åñòîòà, êîæíàòà òåìïåðàòóðà, ïóëñà è òàêà
íàòàòúê. Àêî ñå ïîÿâè íÿêàêâî íåñúîòâåòñòâèå ïðè äâå ïîñëåäîâàòåëíè
èçñëåäâàíèÿ èçïðàùàò ïàöèåíòà ïðè ìåí. Äîêàòî ïðèñòèãíå èçâàæäàì îò
êîìïþòúðà âñè÷êè íàëè÷íè ñâåäåíèÿ, à ïîñëå íå ìè îñòàâà íèùî äðóãî, îñâåí
äà ãî ëåêóâàì åìïèðè÷íî, âúç îñíîâà íà èçâåñòåí êëèíè÷åí îïèò è
ôèçèîëîãè÷íè åêñïåðèìåíòè.  íèòî åäèí îò ñëó÷àèòå íå çíàåõ êàêâè ùå ñà
ïîñëåäñòâèÿòà îò ïðèëîæåíàòà òåðàïèÿ. Íà åäèí ëåêàðñòâîòî áè ìîãëî äà
äåéñòâà èäåàëíî, à äðóã ùå çàïî÷íå äà ñå âëîøàâà è âëîøàâà, äîêàòî
íàé-íàêðàÿ ïðîñòî óìðå. À ïîñëå - íàëè çíàåòå, êàêâî êàçâàò äðóãèòå.
- Äà, ÷å áèë ãîòîâ çà áåçìúëâèåòî.
- Òî÷íî òàêà - ïîíàñÿò ìîåòî ëå÷åíèå ñàìî çàùîòî òî å åäíî îò óñëîâèÿòà äà
ïîñòúïÿò íà ðàáîòà.
- À òåçè äèàãíîñòè÷íè àïàðàòè...íå äàâàò ëè íÿêàêâè äàííè çà âúçìîæíèòå
ïðè÷èíè íà îãðàíè÷åíàòà ïðîäúëæèòåëíîñò íà æèâîòà?
- Êîëêîòî èñêàòå...íî ãëàâíî, ïîä ôîðìàòà íà ñèìïòîìè. Ïðîìåíèòå ñà
ñòàòèñòè÷åñêè. Åòî íàïðèìåð - îò íà÷àëîòî íà ïðîñëåäÿâàíåòî äèõàòåëíàòà
÷åñòîòà ñå å ïîâèøèëà ñ äåñåò ïðîöåíòà. Ñðåäíàòà òåëåñíà òåìïåðàòóðà
ïî÷òè ñ åäèí ãðàäóñ. Òîâà áè ìîãëî äà îçíà÷àâà, ÷å íàèñòèíà ñå êàñàå çà
êóìóëàòèâíî îòðàâÿíå. Íå å èçêëþ÷åíî, ïðè÷èíàòà íàèñòèíà äà å â áèñìóòà,
êîéòî ñå íàòðóïâà â íÿêîé îðãàí íà òÿëîòî äîêàòî ïðåìèíå êðèòè÷íèÿ ïðàã.
Êàêâàòî è äà å ïðè÷èíàòà, åäíî å ñèãóðíî - ÷å èìà âðúçêà ñ ìèíàòà. Çàùîòî
çà îíåçè, êîèòî íå ðàáîòÿò â íåÿ, ñðåäíàòà ïðîäúëæèòåëíîñò íà æèâîòà íå
ñå å ïðîìåíèëà âúîáùå.
- Íå çíàåõ òîâà!
- Êîìïàíèÿòà íå îáè÷à äà ñå ðàçãëàñÿâà ïîäîáíà èíôîðìàöèÿ.
Ïîãîâîðèõà îùå ïîëîâèí ÷àñ, Êðîóåë ïðåäèìíî ñëóøàøå, äîêàòî Îòî îáìèñëÿøå
ïëàíà çà ïî-íàòàòúøíè äåéñòâèÿ.
4
Åäâà ïî çäðà÷ Êðîóåë ñå äîòúòðè äî êàáèíåòà íà äîêòîðà. Ãðàâèòîëúò
îòäàâíà áå ïðåóñòàíîâèë äåéñòâèåòî ñè è òÿëîòî ìó ñå ÷óâñòâàøå
ïî-ðàçíåáèòåíî è òðîìàâî îò âñÿêîãà.
- Àéçúê! Àéçúê Êðîóåë! - ïðîâèêíà ñå äîêòîð Íîðìàí îùå ùîì ãî âèäÿ. - ß âèæ
êîé äîøúë! - ÷åðâåíäàëåñòèÿò ìúæàãà â áÿëà ïðåñòèëêà ãî ïîòóïà ðàäîñòíî
ïî ðàìîòî, ïîñëå èç÷åçíà â äúíîòî íà êàáèíåòà è ñëåä ìèã ñå ïîÿâè ñ äâå
÷àøè, êîèòî ÿâíî íå ñúäúðæàõà ëåêàðñòâî. - Âèíàãè ïîìíÿ ïðåäïî÷èòàíèÿòà
íà ïàöèåíòèòå ñè - ðå÷å òîé è ìó ïîäàäå ÷àøàòà ñ áðåíäè è ñîäà.
- Çíàåø ëè, íåùî ïîäîáíî èìàõ ïðåä âèä êàòî îòñêî÷èõ íàñàì - ïîäå òåìàòà
Êðîóåë. - Èìàì íóæäà îò Ãðàâèòîë, ïîíå çà åäèí ìåñåö.
Ëèöåòî íà äîêòîðà ìèãîì ïðèäîáè ñåðèîçíî èçðàæåíèå, òîé îñòàâè ÷àøàòà è
ïðèñåäíà.
- Íå, íå áèâà, Àéçúê. Äîðè è åäíîñåäìè÷åí çàïàñ çà òåá ùå å ìíîãî. Íèùî ÷óäíî
äà òè å ïîñëåäíîòî ëåêàðñòâî â æèâîòà. Íå çíàåø ëè, ÷å åäíî îò
ïðîòèâîïîêàçàíèÿòà íà Ãðàâèòîëà å çàòëúñòÿâàíåòî? È îñâåí òîâà, íèêîãà
íå ãî ïðåäïèñâàìå íà ïàöèåíòè íàä ïåòäåñåò è ïåò. Ñàìèÿò àç îòäàâíà ñïðÿõ
äà ãî âçåìàì.
Ñúðöåòî ìè å íà òðèäåñåò è äâå - êðåùåøå â íåãî ÌàêÃåâèí - è íîñè ñúñ
ñåáå ñè äîïúëíèòåëíè ïåòäåñåò êèëîãðàìà. Ìèñëè, ìèñëè.
- Íÿìà ëè íÿêîå ïî-áåçâðåäíî ëåêàðñòâî, êîåòî äà ìè ïîìîãíå äà ïðåæèâåÿ
òàçè îòâðàòèòåëíà ñâðúõ-ãðàâèòàöèÿ? ×àêà ìå äîñòà ðàáîòà.
- Õììì...äà, Ïàíäðîêñèíà å äàëå÷ ïî-áåçîïàñåí è îò íåãî ùå ñå ïî÷óâñòâàø
äîáðå. Åòî, ùå òè èçïèøà - äîêòîðúò ñå çàå äà äðàñêà ïî áåëåæíèêà ñ
ðåöåïòèòå. - Íî, ïîñëóøàé ñúâåòà ìè - çàáðàâè çà Ãðàâèòîëà. Çà òåá òîé å
ïîâå÷å îò îòðîâà.
- Áëàãîäàðÿ. Îùå óòðå ùå âçåìà ëåêàðñòâîòî.
- Ïî-äîáðå èäè ñåãà. Àïòåêàòà ðàáîòè äåíîíîùíî. È òàêà...êàêâî òå âîäè
îòíîâî â òåçè áåçáîæíè ìåñòà, Àéçúê? Äà íå ñè äîøúë äà èçñëåäâàø
îãðàíè÷åíàòà ïðîäúëæèòåëíîñò íà æèâîòà ïðè áðóøèàíöèòå?
- Íå òî÷íî. Âúâ âñåêè ñëó÷àé, êîãàòî òðúãâàõ íàñàì íÿìàõ ïîäîáíà èäåÿ.
Äîéäîõ äà ñúáåðà ìàòåðèàë çà íîâî èçäàíèå íà êíèãàòà ìè. Íî òîâà ñúùî å
åäíî îò íåùàòà, êîèòî ìå èíòåðåñóâàò. Êàêâî ìèñëèø çà áèñìóòíàòà
òåîðèÿ?
- Ãëóïîñòè - äîêòîð Íîðìàí ìàõíà ïðåçðèòåëíî ñ ðúêà. - Âñè÷êî å îò
ïðåòîâàðâàíå - ïðîñòî è ÿñíî. Êîñìàòèòå êîïåëäàöè ñå ñêàïâàò ïî öÿë äåí îò
ðàáîòà â ìèíàòà, ñåòíå ñå ïðèáèðàò â êúùè è áåç äà ñè îòäúõíàò ñå çàåìàò
äà èçðÿçâàò êàêâî ëè íå îò äúðâî.
- Íî òå è ïðåäè ñà ñè ïàäàëè ïî ðàáîòàòà. Îñîáåíî ìúæêèòå. Ìîæå áè âñå ïàê
ñè ïðàâ - èíà÷å çàùî íàé-çàñåãíàòè ùå ñà ðàáîòåùèòå â ìèíàòà?
- Ðàçáèðà ñå. Ñëóøàé, èäè óòðå è ãè ïîãëåäàé ñàìî êàê ðàáîòÿò. Öÿëî
÷óäî å, ÷å èçäúðæàò äîðè åäíà ñåäìèöà.
- Òàêà è ùå íàïðàâÿ. À êàê å ïîëîæåíèåòî ñ õîðàòà?
È ïî-òî÷íî ñ èç÷åçíàëèòå.
- Íèùî îñîáåíî. Ïî÷òè âñè÷êè ñà ñ äåñåò äî äâàäåñåò ãîäèøíè äîãîâîðè, òàêà
÷å íÿìà êîé çíàå êîëêî íîâè ëèöà. À è áèëåòúò äî Òåðà è ñòðóâà ïî÷òè
êîëêîòî ãîäèøíèÿ äîõîä, òàêà ÷å íÿìà ìíîãî æåëàåùè çà ïî÷èâêà. Èìàìå ñè íîâ
êîíôåäåðàòèâåí ïîñëàíèê, êîéòî êàêòî è òðèìàòà ñè ïðåäøåñòâåíèöè íÿìà
íèêàêâà ðàáîòà. Íàëè çíàåø - â äèïëîìàòè÷åñêèòå ñðåäè íà íàøàòà ïëàíåòà
ñå ãëåäà êàòî íà ïîñëåäíà ñïèðêà çà îíåçè, êîèòî ñà ïðîÿâèëè íåâåæåñòâî,
èëè ïúê òðÿáâà äà áúäàò ñúäåíè. Ùî ñå îòíàñÿ äî íàñòîÿùèÿ - Ñòó
Ôèòö-Äæîóíñ, òîé ïðîñòî å èìàë íåùàñòèåòî äà áúäå ïîñëàíèê íà Ëàìàð,
êîãàòî òàì èçáóõíà ãðàæäàíñêàòà âîéíà. Íå ïî íåãîâà âèíà, ðàçáèðà ñå,
ïðîñòî òàì íèêîé íå å ðàçáèðàë îò òóçåìíà ïîëèòèêà. Íî âñå íÿêîé å
òðÿáâàëî äà îáåðå ïåøêèðà. Èäè ñè ïîãîâîðè ñ íåãî, íå å ëîø ÷îâåê. Íî
ãëåäàé äà å ïî-ðàíî ñóòðèíòà, äîêàòî å îùå òðåçâåí. Èíà÷å íÿìà êîé çíàå
êàêâî äâèæåíèå íà ïîïóëàöèÿòà. Øåñò ðàæäàíèÿ, ïîëîâèíàòà îò òÿõ çàêîííè
è îñåìíàäåñåò óìðåëè - Óèëè Íîðìàí ñå íàìðúùè. - Ïî-òî÷íî, ïåòíàäåñåò
óìðåëè è òðèìà èç÷åçíàëè. È òðèìàòà - ïðåç ïîñëåäíàòà ãîäèíà. Õîðàòà
èçãëåæäà ñà çàïî÷íàëè äà ñòàâàò íåâíèìàòåëíè è çàáðàâÿò, ÷å èçâúí
ñåëèùåòî íà êîìïàíèÿòà ïîïàäàø íà åäíà ÷óæäà ïëàíåòà. Åäèí ñ÷óïåí êðàê,
èëè ïîãðåøíà ñòúïêà â ïÿñú÷íèÿ êëàäåíåö è âñè÷êî ñâúðøâà. Äâàìà îò
èç÷åçíàëèòå ñè áÿõà íàïðàâî íîâàöè. Íàé-âåðîÿòíî àãåíòè íà
Êîíôåäåðàöèÿòà - Îòî ïîäñêî÷è, òîâà áå ñàìàòà èñòèíà - à òðåòèÿò áå
Ãëàâíèÿò íàäçèðàòåë íà ìèíàòà. À çà îíåçè äâàìàòà íÿìàøå ñúìíåíèå, ÷å ñà
àãåíòè. Óæ áÿõà äîøëè äà ïðàâÿò ãåîëîæêè ïðîó÷âàíèÿ, à ñå îêàçà ÷å íå
ðàáîòÿò çà êîìïàíèÿòà. Òîãàâà, êîé ùå ñóáñèäèðà èçñëåäâàíèÿòà èì íà
òàçè çàáðàâåíà îò Áîãà ïëàíåòà?
- Ìîæå áè íÿêîé óíèâåðñèòåò, íàëè àç äîéäîõ òàêà íà âðåìåòî.
- Àìè òå òî÷íî òîâà òâúðäÿõà. Íî ñè ëè÷åøå, ÷å íÿìàò íèùî îáùî ñ íàóêàòà.
Âåäíàãà ðàçáðàõ, íå ìàëêî âðåìå ñúì ïðåêàðàë â íàó÷íè ñðåäè. Çíàÿ,
ñèãóðíî ñà ãè íàòúïêàëè ñ âñè÷êè íåîáõîäèìè ïîçíàíèÿ ïî ãåîëîãèÿ ïîä
õèïíîçà. Íî ôàêò áåøå, ÷å âñå ñå ïîÿâÿâàõà òàì, êúäåòî íå èì áåøå ìÿñòîòî -
êàòî ìèíèòå íàïðèìåð, êîèòî ñèãóðíî ñà èçó÷åíè è àíàëèçèðàíè äî
ïîñëåäíàòà ìîëåêóëà. È âñå íå ìîæåõà äà ñå çàõâàíàò ñúñ ñåðèîçíà ðàáîòà.
- Ìîæå è äà ñè ïðàâ.
- Íàëè? Ùå òè ñèïÿ îùå åäíî. Òóê âñè÷êè ìå ñìÿòàò çà ñòàð èçêóôÿë
ïàðàíîèê.
- Âñè÷êè ñìå æåðòâè íà âðåìåòî - óñìèõíà ñå Àéçúê. - Áëàãîäàðÿ çà
ïîêàíàòà, íî âðåìå å äà îòèäà çà ëåêàðñòâîòî èíà÷å òîêó âèæ ñúì
ïðèïàäíàë. Äåíÿò áåøå äúëúã.
- Äîáðå, Àéçúê. Îáàäè ñå ïàê. Îùå ëè èãðàåø øàõ?
- Ïî-äîáðå îò êîãàòî è äà áèëî.
Îñîáåíî ñ ïîìîùòà íà Îòî.
5
Íî Àéçúê íå áúðçàøå äà îòèäå â àïòåêàòà. Ïîíå íå âåäíàãà. Âìåñòî òîâà ñå
ïðèáðà â êâàðòèðàòà è ïîçâúíè â ëàáîðàòîðèÿòà.
- Óîëäî, îáàæäà ñå Àéçúê Êðîóåë. Ìîãà ëè äà òå ïîìîëÿ çà åäíà óñëóãà?
- Äàâàé.
- Îòèâàì ïðè äîêòîð Íîðìàí, ùå ãî ïîìîëÿ äà ìè ïðåäïèøå ìàëêî Ãðàâèòîë.
Òàáëåòêàòà, êîÿòî ìè äàäå äíåñ ïîäåéñòâà ÷óäåñíî. Áè ëè ïîãëåäíàë
äîçèðîâêàòà?
- Çíàì ÿ è òàêà - ïåò ìèëèãðàìà. Íî âèæ, Àéçúê, çà òåá ìîæå áè ùå å
íåîáõîäèìà ïî-íèñêà äîçèðîâêà. Ðàçáèðàø, âúçðàñòòà...
- Òàêà ëè? Äîáðå, ùå ïîãîâîðÿ ñ íåãî. Âñå ìè ñå ñòðóâà, ÷å å îáðàòíîòî.
- Íå ðàç÷èòàé äà óáåäèø Óèëè çà êàêâîòî è äà áèëî. Òîé å íàé-óïîðèòîòî
ìàãàðå, êîåòî íÿêîãà ñúì âèæäàë.
- Çíàì, ïðèÿòåëè ñìå.
Âåäíàãà ñëåä ðàçãîâîðà Êðîóåë èçïðàçíè ñúäúðæàíèåòî íà êóôàðà è
âäèãíà êàïàêà íà ôàëøèâîòî äúíî. Ïîñëå èçâàäè äúëãà è îñòðà ïèñàëêà,
÷èéòî êðàé çàâúðøâàøå ñ óëòðàçâóêîâà ìàñòèëåíà èçòðèâàëêà. Ñëåä
êàòî ñå ïîòðåíèðà äà èçïèñâà "òðèäåñåò äíè ïî 5 ìã. Ãðàâèòîë íà äåí" ñ
ïî÷åðêà íà Íîðìàí, òîé èçòðè ïðåñêðèïöèÿòà çà Ïàíäðîêñèí è íàïèñà îòãîðå
íîâàòà.
Ìàãàçèíúò íà êîìïàíèÿòà òúíåøå â ìðàê, ñâåòåøå ñàìî ïðîçîðåöúò íà
àïòåêàòà. Êðîóåë íàòèñíà çâúíåöà è âëåçå. Çàä ùàíäà àïòåêàðÿò ñúíåíî
ïîòúðêâàøå î÷è.
- Ñ êàêâî ìîãà äà âè áúäà ïîëåçåí?
- Áèõ èñêàë äà èçïúëíèòå òàçè ðåöåïòà.
- Íåçàáàâíî - ìëàäèÿò àïòåêàð ñå îáúðíà êúì ëàâèöèòå ñ ëåêàðñòâà. - Õåé,
- ïîäâèêíà òîé èçíåíàäàíî ïðåç ðàìî. - Òîâà íå å çà âàñ, íàëè?
Áåøå ðåä íà Îòî.
- Ðàçáèðà ñå, ÷å íå. Àç ñàìèÿò ïðåäïî÷èòàì Ïàíäðîêñèí. Òîâà å çà äîêòîð
Ñòðúêõàéìåð.
Ñàìî ñëåä ìèã àïòåêàðÿò ñå ïîÿâè ñ ìúíè÷êî çåëåíèêàâî øèøåíöå â ðúêà.
- Áèõ ìîãúë äà ñå çàêúëíà, - ðå÷å òîé, - ÷å ñàìî ïðåäè ñåäìèöà Óîëäî áåøå
òóê çà Ãðàâèòîë. Ìîæå áè âñå ïàê òðÿáâà äà ïîçâúíÿ íà äîêòîð Íîðìàí.
- Íå, òå íå ñà çà íåãî - îòâúðíà ñ ëåíèâ ãëàñ êðîóåë. - Äîêîëêîòî çíàì ìó
òðÿáâàò çà íÿêàêúâ åêñïåðèìåíò ñ òóçåìöèòå.
- Å, òîãàâà âñè÷êî å íàðåä.
6
Ìàëêî ñëåä çàçîðÿâàíå íà ñëåäâàùàòà ñóòðèí Êðîóåë ñå îòïðàâè êúì
ìèíèòå. Ïî ïúòÿ íàäçúðíà â ëàáîðàòîðèÿòà, íî Óîëäî ãî íÿìàøå è òîé ðåøè, ÷å
ñèãóðíî ùå å â ìèíà À.
Ïðåä âõîäà íà ìèíàòà èìàøå äúëãà îïàøêà îò íåòúðïåëèâè áðóøèàíöè, êîèòî
íåïðåñòàííî ðàçìàõâàõà ðúöå, çà äà íå èçìðúçíàò â óòðèííèÿ õëàä. Ñ
íàáëèæàâàíå øóìà îò îæèâåíîòî èì îáùóâàíå ñòàâàøå âñå ïî-ñèëåí.
Ìúæ â áÿëà óíèôîðìà òúêìî ïðåãëåæäàøå ïúðâèÿ áðóøèàíåö. Óâëå÷åí â
ðàáîòàòà, òîé çàáåëÿçà Êðîóåë åäâà êîãàòî âúçïúëíèÿò ìúæ çàñòàíà äî
íåãî.
- Çäðàâåéòå! - èçâèêà Êðîóåë ñðåä âñåîáùàòà øóìîòåâèöà.
- Êîé, ïî äÿâîëèòå, ñòå âèå? - ìúæúò ãî ïîãëåäíà èçíåíàäàíî.
- Êàçâàì ñå Êðîóåë - Àéçúê Êðîóåë.
- À, äà, áèë ñúì ìîæå áè õëàïå, êîãàòî ñòå äîøëè òóê ïðåäèøíèÿ ïúò.
Òîé âäèãíà ìåãàôîíà ïðåä óñòàòà ñè è èçâèêà íà áðóøèàíñêè (ðàçãîâîðåí
ñòèë):
- Âàøèÿò äóõ\ íàðàíÿâà ìîÿ äóõ\ êàòî çàáàâÿ äâèæåíèåòî íà ðåäèöàòà\ è
âàøèÿ ïúò êúì áåçìúëâèåòî.
Ðàçãîâîðèòå íåçàáàâíî óòèõíàõà.
- Åòî âèæäàòå ëè, àç ñúùî ñúì ÷åë âàøàòà êíèãà - òîé ïîâèêà ñ ðúêà
ñëåäâàùèÿ áðóøèàíåö è ñå çàå äà ãî èçñëåäâà ñ åäíà áëåñòÿùà
ìåòàëè÷åñêà ñîíäà.
- Òîâà ëè å äèàãíîñòè÷íàòà ìàøèíà? - Êðîóåë ïîñî÷è ÷åðíàòà êóòèÿ,
ïðèêðåïåíà êúì êîëàíà íà ìúæà.
- Äà. Òÿ ïðîâåðÿâà äàëè âñè÷êî å íàðåä ñ ÷óäîâèùåòî è èçïðàùà ñúîáùåíèå
íà äîêòîð Ñòðúêõàéìåð - òåõíèêúò ïîòóïà "÷óäîâèùåòî" ïî ðàìîòî è òî ñå
çàâòå÷å êúì âõîäà íà ìèíàòà. - À ñúùî å è ìèêðîôîí - ìúæúò ñå íàâåäå äà
ïîãëåäíå òàòóèðàíèÿò íà êðàêà íîìåð è ïîñëå ãî ïîâòîðè ïðåä ñîíäàòà ñ ÿñåí
ãëàñ. - Ìîæå áè çà âàñ ùå å ïî-èíòåðåñíî äà âèäèòå êàêâî ñòàâà äîëó â
ìèíèòå. Ñàìî âíèìàâàéòå ñ òóçåìöèòå...òè÷àò êàòî ïîáúðêàíè è îòäàëå÷èòå
ëè ñå âåäíúæ îò àñàíñüîðà ìîãàò è äà âè ïðåãàçÿò.
- Áëàãîäàðÿ - Êðîóåë çàêðà÷è êúì âõîäà íà ñëóæåáíèÿ àñàíñüîð. Â
êàáèíàòà, íåòúðïåëèâèÿò áðóøèàíåö âå÷å ïîäñêà÷àøå íà ìÿñòî. Êðîóåë
åäâà ïðåêðà÷è ïðàãà è òóçåìåöúò ïîáúðçà äà íàòèñíå ÷åðâåíèÿ áóòîí.
Êàáèíàòà ïîëåòÿ âíåçàïíî, ñÿêàø ñå áå îòêúñíàëà îò âúæåòî. Êðîóåë ñå
âêîï÷è òðåñêàâî â äðúæêàòà, äîêàòî Îòî áåçñòðàñòíî îò÷èòàøå íèâàòà.
Èçìèíàõà äâàäåñåò è äâå ñåêóíäè ïî÷òè ñâîáîäåí ïîëåò, ïðåäè äà ñå
âêëþ÷àò îòíîâî ðåàêòèâíèòå ñïèðà÷êè. Ìàøèíàòà çàìðÿ, âåðîÿòíî áÿõà
ëåòåëè ïî÷òè öÿë êèëîìåòúð íàäîëó.
 ìèíàòà áå òúìíî, íî çà ðàçëèêà îò çåìëÿíèòå, áðóøèàíöèòå âèæäàõà
äîáðå è â ìðàêà. Íàîêîëî êèïåøå òðåñêàâà äåéíîñò, íî Êðîóåë íå ìîæåøå äà
âèäè íèùî.
- Àéçúê, òóê! - èçâèêà íÿêîé íàáëèçî. - Òðÿáâàøå äà ìå ïðåäóïðåäèø, ÷å
ñìÿòàø äà äîéäåø.
 òúìíèíàòà ñâåòíà ïðîæåêòîð è êðúãúò îò ÿðêà ñâåòëèíà ïðèáëèæè êúì
Êðîóåë.
- Åòî, ñëîæè ñè òîâà - ÷îâåêúò ïîäàäå íà Êðîóåë ÷èôò î÷èëà çà íîùíî
âèæäàíå. Âå÷å ìîæåøå äà ðàçãëåäà âúòðåøíîñòòà íà ìèíàòà,
ìúòíîâàòî-çåëåíèêàâà, êàòî íà åêðàí.
- Äà, òóê íåùàòà íàèñòèíà ñà ñå ïðîìåíèëè. Çàùî å òîëêîâà òúìíî?
- Ñàìè ãî ïîèñêàõà, çàÿâèõà, ÷å ñâåòëèíàòà ãè çàáàâÿëà.
- Áîæå ìèëè! - âúçêëèêíà Êðîóåë, âïå÷àòëåí îò ÿðîñòíî êèïÿùàòà ðàáîòà. -
Óìîðÿâàì ñå ñàìî êàòî ãè ãëåäàì.
Ãàëåðèÿòà íå áåøå êîé çíàå êîëêî ïðîñòîðíà, âúòðå ðàáîòåõà
ïðèáëèçèòåëíî ïåòäåñåòèíà áðóøèàíöè, ðàçïðåäåëåíè íà äâîéêè. Òå
êîïàåõà â òðè îò ñòåíèòå ñ âèáðî-ñîíäè, à èçêîïàíîòî òîâàðåõà ñ ëîïàòè íà
ìèíèàòþðíè âàãîíåòêè. Èçêîïàíàòà ðóäà ñå èçñèïâàøå â åëåâàòîðà,
ðàçïîëîæåí ñúâñåì áëèçî äî Êðîóåë è Ñòðúêõàéìåð è ïîñëå ñå èçäèãàøå íà
ïîâúðõíîñòòà. Ñðåä íà öàðÿùàòà íà ïðúâ ïîãëåä òðåñêàâà áúðêîòèÿ, åäèí
äðåáíè÷úê íà ðúñò áðóøèàíåö ðàçïðúñêâàøå ïî âëàæíèÿ ïîä íÿêàêâà
ñìåñèöà îò ïðàõ è ïÿñúê, êàòî åäâà ñå ðàçìèíàâàøå ñ øåìåòíî ëåòÿùèòå
âàãîíåòêè. È âñå ïàê, âúâ âñè÷êî òîâà ïðîçèðàøå íÿêàêúâ óìîïîìðà÷èòåëåí
ðåä, ñÿêàø íàáëþäàâàøå äåöà, çàèãðàëè ñå â ïúðãàâà è ñëîæíà èãðà.
- Çíàåø ëè, - çàãîâîðè Êðîóåë, - Óèëè Íîðìàí ñìÿòà, ÷å ïðè÷èíàòà çà
ñêúñåíàòà ïðîäúëæèòåëíîñò íà æèâîòà å ïðåòîâàðâàíåòî. Êàòî íàáëþäàâàì
âñè÷êî òîâà, ñêëîíåí ñúì äà ñå ñúãëàñÿ ñ íåãî.
- Âÿðíî å, ÷å òóê, â ìèíàòà ðàáîòÿò äàëå÷ ïî-çäðàâî, îòêîëêîòî êúäåòî è äà
å äðóãàäå. Îñîáåíî ñëåä êàòî ñå ñúãëàñèõìå äà èçãàñèì ñâåòëèíàòà. Íî
êîìïàíèÿòà ìè ïîçâîëè äà íàìàëÿ ïðîäúëæèòåëíîñòòà íà ðàáîòíèÿ äåí, ñ êîåòî
äà êîìïåíñèðàì ïîâèøåíàòà òðóäîâà àêòèâíîñò. Êîëêî âðåìå ðàáîòåõà,
êîãàòî ãè èçñëåäâà çà ïðúâ ïúò?
- Åäèíàäåñåò, äâàíàäåñåò ÷àñà íà äåí.
- À ñåãà èì ðàçðåøàâàì íå ïîâå÷å îò øåñò ÷àñà.
- Íàèñòèíà ëè? Íèìà ðàçïîëàãàø ñ òàêàâà âëàñò íàä êîìïàíèÿòà?
- Òåîðåòè÷åñêè - äà. Áè òðÿáâàëî äà ìå ãëåäàò ïðàâî â î÷èòå è äà
ïîäñêà÷àò ïðè âñÿêà ìîÿ äóìà. Âñå ïàê, äîãîâîðúò èì çà òàçè ïëàíåòà å
ïîäïèñàí è îò Çäðàâíàòà êîìèñèÿ, à àç ñúì íåèí ïðåäñòàâèòåë. Íî âñå ïàê
ãëåäàì äà íå ïðåêàëÿâàì. Çàâèñÿ îò òÿõ, ùî ñå îòíàñÿ äî íåùà êàòî óñëîâèÿ
íà æèâîò, ïîìîùíèöè è ñðåäñòâà çà êîìóíèêàöèÿ. Îòíîøåíèÿòà íè ñà äîñòà
áëèçêè - è êàê èíà÷å, ñëåä êàòî èìà ïîíå îùå òðè-÷åòèðè êîìïàíèè, ãîòîâè
äà ïîèñêàò ðàçðåøåíèå çà åêñïëîàòàöèÿ ïðè ïúðâàòà ïî-ñåðèîçíà ãðåøêà.
Íå èì îñòàâà íèùî äðóãî îñâåí äà ñå äúðæàò äîáðå ñ òóçåìöèòå. Ïúê è
ðàáîòàòà âúðâè ïîâå÷å îò äîáðå - ìèíàòà ñå åêñïëîàòèðà íåïðåñòàííî, íà
äâå çàñòúïâàùè ñå ñìåíè. Äîáèâúò ðàñòå íåïðåñòàííî.
- Èíòåðåñíî. - Äîáðå äîøúë â ñïèñúêà íà çàïîäîçðåíèòå, Óîëäî. - - Èñêàø äà
êàæåø, ÷å ñåãà ðàáîòÿò ïî-ìàëêî, îòêîëêîòî ïðåäè, êîãàòî æèçíåíàòà èì
ïðîäúëæèòåëíîñò å áèëà ïî-ãîëÿìà?
- Çíàì êàêâî ñè ìèñëèø - Óîëäî ñå çàñìÿ. - Íå, òîâà íå å àòðîôè÷íà
äåãåíåðàöèÿ. Ïîäîáíî çàáîëÿâàíå ëåñíî ìîæå äà ñå äîêàæå ïðè
ëàáîðàòîðíèòå èçñëåäâàíèÿ. Îñâåí òîâà, ñåãà ðàáîòÿò ïî-ìàëêî â ìèíàòà, íî
çíà÷èòåëíî ïîâå÷å â ñîáñòâåíîòî ñè ñåëèùå. Îáçàëàãàì ñå, ÷å íÿìà äà ãî
ïîçíàåø, ñ âñè÷êèòå òåçè íåáîñòúðãà÷è è...
- Íåáîñòúðãà÷è?
- Å, ïîíå òàêà ãè íàðè÷àìå - à âñúùíîñò, ïîñòðîéêè îò ñêåëå è çàñúõíàëà
êàë. Ïîíÿêîãà äîñòèãàò òðè åòàæà. È òîâà å îùå åäíà ìèñòåðèÿ...çàùî èì
òðÿáâà äà ñòðîÿò íà âèñî÷èíà, ñëåä êàòî ðàçïîëàãàò ñ òîëêîâà ñâîáîäíî
ìÿñòî íàîêîëî? Õåé, åòî íåùî èíòåðåñíî çà òâîÿòà áúäåùà êíèãà - áè ìîãúë äà
îòêðèåø ïðè÷èíàòà.  êðàÿ íà êðàèùàòà, ãîâîðèø åçèêà èì ïî-äîáðå îò
êîéòî è äà áèëî. Òå çíàÿò, ÷å òè ñè ïðè÷èíàòà çà íàñòúïèëèòå ïðîìåíè è
âèíàãè ñà òè áèëè áëàãîäàðíè.
 ãàëåðèÿòà áåøå õëàäíî è âëàæíî è Êðîóåë ïîòðåïåðè.
- Çàùî - çàäåòî ãè ïðèáëèæèõ äî áåçìúëâèåòî ëè? - çàïèòà ìðà÷íî òîé.
 òîçè ìîìåíò ñ îãëóøèòåëíî ñâèñòåíå çàä òÿõ ñå ñïóñíà êàáèíàòà íà
àñàíñüîðà.
- Çäðàñòè, øåôå, çäðàâåéòå, äîêòîð Êðîóåë. Åòî ìå è ìåí, äîíåñîõ
ìàíäæàòà íà ÷óäîâèùàòà. Äà ãè ñïðà ëè?
Óîëäî ïîãëåäíà ÷àñîâíèêà.
- Äà, âðåìå å.
Àñèñòåíòúò çàâúðòÿ åäíà ðú÷êà íà ñòåíàòà è âèáðî-ñîíäèòå âíåçàïíî
çàìðÿõà. Èçâåñòíî âðåìå â ãàëåðèÿòà åõòÿõà çâúíëèâè óäàðè íà ìåòàë â
ñêàëà. Åäâà ñëåä äåñåòèíà ñåêóíäè òóçåìöèòå îñúçíàõà, ÷å ìàøèíèòå ñà
èçêëþ÷åíè è ñ íåîõîòà ïðåóñòàíîâèõà ðàáîòà. Ñåòíå ñå ïîäðåäèõà â
ðåäèöà ïðåä àñàíñüîðà. Òåõíèêúò ïîäàâàøå íà âñåêè ïî åäèí åäúð ìåñåí
ïëîä è òóçåìåöúò ãî îòíàñÿøå íà ðàáîòíîòî ñè ìÿñòî. Ïîñëå, ïðèñåäíàëè íà
ãðóïè÷êè, òå ñå çàåõà äà äúâ÷àò è äà ìúðìîðÿò ïîëóãëàñíî.
- Òóê ìàé íÿìà íóæäà îò íàñ - ðå÷å Óîëäî. - Êàêâî ùå êàæåø äà îòñêî÷èì äî
ñåëîòî?
- ×óäåñíà èäåÿ. Ñàìî, íåêà äà ìèíåì ïúòüîì ïðåç êâàðòèðàòà, çà äà ñè âçåìà
áåëåæíèêà è ôîòîàïàðàòà.
7
Ñëúíöåòî âå÷å ïðèïè÷àøå, êîãàòî äâóêîëêàòà çàêîâà ïðåä ñåëîòî. Êðîóåë
îòðè ïîòòà è ïîëåïíàëèÿ ïðàõ ïî ÷åëîòî ñè è íàäèãíà áóòèëêàòà ñ áèðà.
- Áîæè÷êî, êîëêî å ãîðåùî - òîé ñëåçå òðîìàâî îò äâóêîëêàòà.
Äâàìàòà ñ Óîëäî ñå óïúòèõà êúì âõîäà íà ñåëîòî. Ïîëåòî îêîëî òÿõ áå
îáðàñëî ñ âèñîêà ÷îâåøêè áîé òðåâà è êúùèòå ñå ãóøåõà â íåÿ.  òðåâàòà
ïàñÿõà ëåíèâî ñòàäî âëå÷óãî-áîçàéíèöè. Ñòðàõîâèòèòå ÷óäîâèùà íå èì
îáúðíàõà íèêàêâî âíèìàíèå, äîêàòî äâàìàòà ìèíàâàõà êðàé òÿõ. Åäíî-äâå ãè
ïðîñëåäèõà ñ áåçðàçëè÷íè, ñòúêëåíè ïîãëåäè. Íà äúëæèíà äîñòèãàõà
äåñåò ìåòðà, íî îïàøêàòà è ìóöóíàòà çàåìàõà ïî-ãîëÿìàòà ÷àñò îò òÿëîòî. Îò
òÿñíàòà ïðîäóêòèâíà èâèöà íà ãúðáà ñå ïîêëàùàõà ìåñíèòå ïëîäîâå, îñíîâíî
è åäèíñòâåíî áëþäî â äèåòàòà íà áðóøèàíöèòå. Âñÿêà åäíà îò æåíñêèòå
âëå÷óãî-áîçàéíèöè (ìúæêèòå ñå ïóñêàõà íà ñâîáîäà âåäíàãà ñëåä
ðàæäàíåòî è ñå âðúùàõà îáðàòíî â ñòàäîòî ïðåç îïëîäèòåëíèÿ ïåðèîä)
äàâàøå äî òðèäåñåò êèëîãðàìà ìåñíè ïëîäîâå çà åäèí ñåçîí. Îòãëåæäàíåòî
è ïðèáèðàíåòî íà ïëîäîâå îò æèâîòíèòå áåøå îñíîâåí ïîìèíúê è ñðåäñòâî çà
ïðåïèòàíèå çà âñÿêà áðóøèàíñêà ôàìèëèÿ.
Íà âëå÷óãî-áîçàéíèöèòå íå ñå ãëåäàøå êàòî íà äîáèòúê, òå áÿõà ÷ëåíîâå íà
ñåìåéñòâîòî, ìàêàð è îò ïî-íèñêà êàòåãîðèÿ. Íåùî êàòî "âòîðà ðúêà
ãðàæäàíè", çàùîòî íå óìåõå äà îáùóâàò è - êîåòî áå ïî-âàæíî - íå ìîæåõà äà
ïîñòèãàò áåçìúëâèå. Òå ïðîñòî óìèðàõà. Ïîãðåáâàõà ãè ñ òúðæåñòâåíà
öåðåìîíèÿ è ïî÷åñòè.
Íàñðåùà èì èçòè÷à åäèí îò òóçåìöèòå è ñå îáúðíà êúì òÿõ â ðàçãîâîðåí
ñòèë:
- Âèå ñòå Êðîóåë-êîéòî-ñå-øåãóâà è Ñòðúêõàéìåð-êîéòî-çàáàâÿ/ Àç ñúì
ìëàäèÿò Áàëóóðí/ Èçïðàòåí äà âè ïîñðåùíå.
- Àíãëèéñêèÿò òè å ìíîãî äîáúð, Áàëóóðí - ïîõâàëè ãî Êðîóåë. Ó÷èõ åçèêà
âè öåëè äåñåò ãîäèíè, íî íå ìîãà äà ãî ãîâîðÿ òîëêîâà äîáðå, êîëêîòî òè
ãîâîðèø ìîÿ.
Áàëóóðí ñå ïîêëîíè ìúë÷àëèâî.
Òðåâàòà îêîëî òÿõ ïîñòåïåííî ñå ðàçðåæäàøå. Êðîóåë âåäíàãà çàáåëÿçà
îíîâà, çà êîåòî ìó áå ñïîìåíàë Ñòðúêõàéìåð. Ñàìî ïîëîâèíàòà îò ïîñòðîéêèòå
ïðåäñòàâëÿâàõà äîáðå ïîçíàòèòå îò ìèíàëîòî íåñèìåòðè÷íè êîëèáè îò êàë è
äúðâî. Íîâèòå ïîñòðîéêè áÿõà ñ ïî÷òè ïðàâè úãëè è íà âèñî÷èíà äîñòèãàõà
äî äåñåò ìåòðà.
- Áàëóóðí, çàùî òâîèòå õîðà ñà èçîñòàâèëè ñòàðèòå òðàäèöèè?
Òóçåìåöúò âúðâåøå çàä òÿõ ñâåë ïîãëåä â êðàêàòà ñè, ñÿêàø ñå
ñòðàõóâàøå äà íå ñå ñïúíå.
- Íèå ïðèåõìå íîâè ðèòóàëè. Îñòàâèõìå áåçìúëâíèòå áëèçî äî çåìÿòà, à
çàæèâÿõìå ïî-íàãîðå. Âñåêè äåí ñå ñðåùàìå ñ òÿõ. Ìíîãî ïúòè. Ðàçãîâàðÿìå,
çàùîòî áåçìúëâíèòå çíàÿò ìíîãî, áåçìúëâíèòå ñà ùàñòëèâè è ïîëåçíè.
- Ìàé å ïðàâ - ðå÷å ñ âäúðâåíî ëèöå Óîëäî. - Íå ìîæåø äà î÷àêâàø îò òÿõ äà
çíàÿò êàêâî ñòàâà, àêî ãè çàêëþ÷èø â êèëåðà.
- Î, íèêîãà íå çàêëþ÷âàìå. Äà çàêëþ÷âàø å ÷îâåøêà äóìà. Íî âèå ñòå ïðàâ -
áåçìúëâíèòå ñà ìíîãî ïîëåçíè.
- Äîêîëêîòî ñè ñïîìíÿì, - íàìåñè ñå Êðîóåë, - íà âðåìåòî òåãíåøå ñòðîãà
çàáðàíà çà ìåñòåíå íà áåçìúëâíèòå. Ïðåìåñòèø ëè ãî, òðÿáâà äà ñúçäàäåø
íîâî ñåìåéñòâî.
- Òîâà âÿðíî, ìíîãî âÿðíî. Íèå ñòðîèì íîâàòà êúùà îêîëî ñòàðàòà. Ìàõàìå
ïîêðèâà, ïðîáèâàìå äóïêà â òàâàíà, êóïóâàìå âúæå îò ìàãàçèí íà êîìïàíèÿ è
èçäèãàìå áåçìúëâíèòå ïðè íàñ ìíîãî ïúòè âñåêè äåí.
- Èçãëåæäà íåùî ãè êàðà äà ñúçäàâàò ïî-ãîëåìè ñåìåéñòâà - îòáåëÿçà
Ñòðúêõàéìåð. - Çíàì, ÷å ïðåäè ñà ñè äåëåëè áåçìúëâíèòå, êîãàòî
ñåìåéñòâîòî ñå å óâåëè÷àâàëî è íîâîîáðàçóâàíîòî ñåìåéñòâî ñå å
íàñòàíÿâàëî â êðàÿ íà ñåëîòî.
- Ìîæå áè èìà è äðóãà ïðè÷èíà. Íàïðèìåð - çàïàçâàíå íà ïàñèùàòà îêîëî
ñåëîòî.
- Êðîóåë-êîéòî-ñå-øåãóâà? - íàìåñè ñå Áàëóóðí, êîéòî äîñåãà ãè ñëóøàøå
ìúë÷àëèâî.
- Äà?
- Åäíî ñåìåéñòâî ïîìîëèëî äà ãî ïîñåòèø. Ñòàðà, ìíîãî ñòàðà æåíà òå ïîìíè.
Èñêà ãîâîðè ñ òåá ïðåäè íàñòúïè áåçìúëâèåòî.
- Ñëóøàé, íî òîâà å ìíîãî ñòðàííî - âúçêëèêíà Óîëäî. - Ïîïèòàõ ãè, äàëè íÿêîé
îò òÿõ òå ïîìíè è òå ìè îòâúðíàõà, ÷å âñè÷êè, êîèòî ñà òå ïîçíàâàëè îòäàâíà
ñà ïðåìèíàëè â áåçìúëâèåòî.
Êðîóåë ñå óñìèõíà.
- Ñèãóðíî ñè èçïîëçâàë ðàçãîâîðíèÿ ñòèë?
- Åñòåñòâåíî, àç äðóã íå çíàì.
- Å, òîãàâà íàé-âåðîÿòíî íå ñà òå ðàçáðàëè. Äîñòà å òðóäíî äà ñå ãîâîðè çà
æåíè â òîçè ñòèë, òàêà ÷å ñèãóðíî íåùî ñè îáúðêàë.
- Êðîóåë-êîéòî-ñå-øåãóâà å ïðàâ. Ñòðúêõàéìåð-êîéòî-çàáàâÿ òðÿáâàëî
ïîâèêà ìåí. Âñè÷êè â ñåëî ïîçíàâàò ñòàðàòà Øóóðíà.
- Äà âúðâèì ïðè íåÿ. Ñèãóðíî ùå å äîñòà èíòåðåñíî.
Êúùàòà íà Øóóðíà áåøå åäíà îò íîâèòå ïîñòðîéêè. Äâàìàòà ìúæå è
áðóøèàíåöúò ñå ïðîìóøèõà ïðåç òÿñíàòà âðàòà.
Ñòàÿòà âúòðå áå íèñêà è ïðèõëóïåíà, ïî÷òè öÿëàòà áåøå çàïúëíåíà îò
ñòàðàòà êîëèáà, à íà òàâàíà ñå âèæäàøå øèðîê îòâîð. Âúòðå áåøå âëàæíî
è ìðà÷íî, ìèðèøåøå íà ìóõúë.
Áàëóóðí ïðîèçíåñå ðèòóàëíèÿ ïîçäðàâ è íÿêîé îòãîðå ìó îòâúðíà. Ïîñëå
òðèìàòà ñå âìúêíàõà â ñòàðàòà êîëèáà è ñå îêàçàõà çàîáèêîëåíè îò
äóçèíà èçïðàâåíè òðóïîâå, ñ äðóãè äóìè - áåçìúëâíèòå íà ñåìåéñòâîòî,
÷èéòî îòâîðåíè î÷è ãè ãëåäàõà áåçèçðàçíî. Áàëóóðí ïðîøåïíà íåùî åäâà
÷óòî è ñëåä òîâà ïîâòîðè íà âèñîê ãëàñ.
- Àç êà÷âà ãîðå, ïðîâåðè ñòàðà Øóóðíà ãîòîâà ãîâîðè ñ
Êðîóåë-êîéòî-ñå-øåãóâà.
Áàëóóðí ñå èçêàòåðè ïúðãàâî ïî âúæåòî, Êðîóåë ãî ïðîñëåäè ñ ïîãëåä è
ïðîìúðìîðè.
- Äàíî äà ìå èçäúðæè.
Òîé ãëúòíà åäèí Ãðàâèòîë, ïîñëå èçìúêíà íåùî îò äæîáà è áåç äà èçïóñêà
îòâîðà íà òàâàíà îò î÷è ñå ïðèáëèæè êúì åäèí ïîäïðÿí íà ñòåíàòà áåçìúëâåí.
- Êàêâî ñè íàìèñëèë, Àéçúê?
- Ñàìî çà ìèã - ïðîøåïíà Àéçúê è ïðîòåãíà ðúêà êúì áåçìúëâíèÿ. Ïîñëå ïðèáðà
ñãúâàåìèÿ âèáðîíîæ â äæîáà ñè. - Ïàð÷åíöå òúêàí îò ðàìîòî - îáÿñíè
Êðîóåë.
Î÷èòå íà Óîëäî ñòàíàõà êðúãëè.
- Çíàåø ëè...
 òîçè ìîìåíò Áàëóóðí ñå ñïóñíà îáðàòíî ïî âúæåòî. Îùå äâàìà òóçåìöè ãî
ïîñëåäâàõà.
- Øóóðíà èñêà äà ãîâîðè ñ Êðîóåë-êîéòî-ñå-øåãóâà íàñàìå.
- Ñòèñêàé ïàëöè - ðå÷å Êðîóåë. - Àêî âúîáùå ìå èçäúðæè âúæåòî.
Ñ ïîìîùòà íà îùå åäèí Ãðàâèòîë è äîñòà ïúõòåíå òîé óñïÿ äà èçäèãíå åäðîòî
ñè òóëîâèùå íà ãîðíèÿ åòàæ. Øóóðíà ëåæåøå íà âúëíåíà ðîãîçêà. Òÿ áåøå
íàé-âúçðàñòíàòà áðóøèàíêà, êîÿòî Êðîóåë íÿêîãà å âèæäàë, ñ ïîæúëòåëè,
îêàïàëè êîñè, çàìúãëåíè î÷è è ñèâêàâà, íàáðú÷êàíà êîæà. Ìàêàð è ñ
îòïàäíàë ãëàñ, òÿ âñå îùå íå áåøå çàáðàâèëà ðàçãîâîðíèÿ ñòèë.
- Êðîóåë-êîéòî-ñå-øåãóâà/ ïîçíàâàì òå îò ìîèòå ãîäèíè íà îáó÷åíèå/ è ïîìíÿ
òå ïî-äîáðå îò ÷àäàòà ñè. Êðà÷èø ðàçëè÷íî ñåãà/ è ñòúïêèòå òè ñà íà ìëàä
÷îâåê.
Åòî íåùî, íà êîåòî Êðîóåë íå áå îáúðíàë âíèìàíèå.
- Âðåìåòî áå ïî-ìèëîñòèâî êúì ìåí/ îòêîëêîòî êúì òåá/ Øóóðíà, êîÿòî î÷àêâà
áåçìúëâèåòî. Òàçè ïðèâèäíà ìëàäîñò/ ìè äàðè ñ ïîìîùòà íà áèëêè åäèí
ëåêàð/ òà ñè âúçâúðíàõ ñèëàòà íà ìëàä ìúæ.
- Ãîëåìèòå ìè î÷è ñà ïîìðúêíàëè/ íî ÷ðåç ìíîãîòî ìàëêè î÷è âèæäàì/ ÷å ñè
ïîðàñíàë ñ äâà êåðíåëà/ Êðîóåë-êîéòî-ñå-øåãóâà.
- Âÿðíî/ Òîâà ÷åñòî ñå ñëó÷âà/ ñ õîðàòà, êîèòî îñòàðÿâàò.
Ìîæåø äà äîáàâÿø ñàíòèìåòðè ñ ïëàñòîòúêàí, íî íå ìîæåø äà ãè îòíåìàø.
Íàñòúïè ïðîäúëæèòåëíî ìúë÷àíèå, êîåòî â ÷îâåøêîòî îáùåñòâî ùåøå äà ñå
îêà÷åñòâè êàòî íåëîâêî.
- Øóóðíà/ Èìàø ëè äà ìè êàæåø íåùî/ Èëè äà ïîïèòàø?
Îùå åäíà ïàóçà.
- Íå/ Òè ïðèëè÷àø íà Êðîóåë-êîéòî-ñå-øåãóâà/ Èñêàõ äà ãî âèäÿ/ Íî òîé íå å
òóê ñåãà./ Íå ìîãà äà ÷àêàì ïîâå÷å/ ãîòîâà ñúì çà áåçìúëâèåòî/ Ìîëÿ òå/
ïîâèêàé ìëàäèòå è ñòàðèòå.
Êðîóåë ñå ñïóñíà ïî âúæåòî.
- Áàëóóðí!
- Äà, Êðîóåë-êîéòî-ñå-øåãóâà?
- Øóóðíà å ãîòîâà äà...ïðåìèíå â áåçìúëâèåòî. Ìîæåø ëè äà ïîâèêàø ìëàäèòå
è ñòàðèòå?
Áàëóóðí è äâàìàòà ìó ïðèäðóæèòåëè ñå èçêà÷èõà ïî âúæåòî. Êðîóåë ãè
ïîñëåäâà è çàñòàíà äî Øóóðíà.
- Êðîóåë-êîéòî-ñå-øåãóâà, - çàãîâîðè åäèíèÿò îò òóçåìöèòå, - ùå íè
ïîìîãíåø ëè/ ñ íàøåòî ðàäîñòíî òåãëî?/ Àç ñúì òâúðäå ñòàð/ à äðóãèÿò å
ïðåêàëåíî ìëàä/ çà äà îòíåñåì Øóóðíà/ ïðè îñòàíàëèòå áåçìúëâíè.
Ïðè îñòàíàëèòå? Êðîóåë ñå íàâåäå è âçå ðúêàòà íà Øóóðíà. Áåøå òâúðäà
è íåïîäàòëèâà êàòî äúðâî.
- Ñòàðè ÷îâå÷å îò ôàìèëèÿòà íà Øóóðíà/ àç íå ðàçáèðàì./ Ìèñëåõ, ÷å íà
íèêîé ÷îâåê íå å ïîçâîëåíî äà ïðèñúñòâà/ íà áåçìúëâíèÿ ðèòóàë.
- Òàêà áåøå/ - êèìíà ñòàðåöúò, - íî íàñêîðî æðåöèòå íè óâåäîìèõà çà
ïðîìÿíàòà. / Òè ñè âòîðèÿò ÷îâåê/ óäîñòîåí ñ òàçè âåëèêà ÷åñò.
Áåç îñîáåíà öåðåìîíèàëíîñò Êðîóåë ïðèäúðïà íàãîðå âäúðâåíîòî òÿëî íà
ñòàðàòà Øóóðíà.
- È êîé å ïúðâèÿò ÷îâåê/ óäîñòîåí ñ òàçè ÷åñò?
- Íå áÿõ òóê òîãàâà/ - îòâúðíà ñòàðåöúò, - íî çíàì/ ÷å òîé ñå êàçâàøå
Ìàëàòåñòà.
Ïðèâúðçàíî ïðåç êðúñòà, òÿëîòî íà Øóóðíà áàâíî ñå ñïóñíà ïðåç îòâîðà,
äîêàòî Êðîóåë ëåêè÷êî ãî íàñî÷âàøå. Îòäîëó ãî ïîå Áàëóóðí, à òðèìàòà ñå
ñïóñíàõà ïî âúæåòî ïðè íåãî.
Ïî âðåìå íà öåðåìîíèÿòà Óîëäî ñòîåøå âñòðàíè ñ óíåñåí è çàìèñëåí âèä.
Ñòàðåöúò ïðîìúðìîðè íåùî íà Êðîóåë, òîé ìó îòâúðíà ñ âåæëèâ îòêàç è
åäâà òîãàâà Ñòðúêõàéìåð ñå îæèâè è ïîïèòà.
- Çà êàêâî ñòàâà äóìà?
- Ïîêàíèõà íè äà ïðèñúñòâàìå íà ïðàçíåíñòâîòî. Íàëè çíàåòå - âúçïÿâàò
âñè÷êè äîáðè äåëà íà îòèøëèÿ ñè è îáñúæäàò êúäå òî÷íî äà ðàçïîëîæàò
òÿëîòî. Áëàãîäàðèõ è îòêàçàõ. Ïîäîáíè âåñåëáè íåðÿäêî ïðîäúëæàâàò öÿë
äåí, à àç èìàì ñðåùà äíåñ. Ïúê è ñòðóâà ìè ñå, ÷å íàøåòî ïðèñúñòâèå ùå
ïîâëèÿå íà ïðàçíåíñòâîòî. Íî òàêà èëè èíà÷å - äëúæíè ñà äà íè ïîêàíÿò,
çàùîòî áÿõìå íàáëèçî â ìîìåíòà íà ïðåìèíàâàíå êúì áåçìúëâèåòî.
- Ïî-áëèçî îò íàñ åäâà ëè íÿêîé å áèë. Âñå ïàê - äîáðå ÷å íå ïðèå. ×óâñòâàì
ñå ìàëêî íåñïîêîåí ñëåä ñëó÷èëîòî ñå.
- Å, ìîæåì âå÷å äà òðúãâàìå.
- Äà âúðâèì. Âñå ïàê ñå ñäîáèõìå ñ ïàð÷åíöå îò òúêàíòà íà áåçìúëâíèòå.
Ìîæå áè íàé-ñåòíå ùå ðàçêðèåì çàãàäêàòà...Õåé, òà òè áåøå ïðè
ñòàðèöàòà òúêìî êîãàòî óìðÿ! Çàáåëÿçà ëè íåùî?
- Àáñîëþòíî íèùî. Òå ïðîñòî ñå ïðèáëèæèõà êúì íåÿ, ïîãëåäíàõà ÿ è êàçàõà,
÷å å ãîòîâà. êàêúâòî è íà÷èí çà áàëñàìèðàíå äà èçïîëçâàò, âåðîÿòíî ãî
ïðèëàãàò äîêàòî ñóáåêòúò å îùå æèâ - Êðîóåë ïîòðúïíà âúïðåêè
ãîðåùèíàòà. - Äîðè íå ÿ äîêîñíàõà.
8
Êðîóåë ñúâñåì ïðåäíàìåðåíî íå îáúðíà âíèìàíèå íà ñúâåòà íà äîêòîð Íîðìàí è
ñè óãîâîðè ñðåùà ñ ïîñëàíèêà íàäâå÷åð. Ïðåäïîëàãàøå, ÷å ñúáåñåäíèêúò ìó
âå÷å ùå å äîñòàòú÷íî èíòîêñèêèðàí. Íà âðàòàòà ãî ïîñðåùíà èçíåíàäâàùî
êðàñèâ ìúæ, ñ àðèñòîêðàòè÷íè ÷åðòè, ïîñèâåëè êîñè è øèðîêè, èçïðàâåíè
ðàìåíå.
- Ïîñëàíèê Ôèòö-Äæîóíñ?
- Äà...à âèå òðÿáâà äà ñòå äîêòîð Êðîóåë. Çàïîâÿäàéòå, âëåçòå.
Êðîóåë ãî ïîñëåäâà â åëåãàíòíî îáçàâåäåíàòà ñòàÿ, êîÿòî Îòî îöåíè êàòî
ìåáåëèðàíà â ñòèë "Àìåðèêàíñêè ïðîâèíöèàëåí" îò êðàÿ íà äâàäåñåòè âåê.
Äîðè ìåáåëèòå äà áÿõà ôàëøèâè, öåíàòà èì áåøå óìîïîìðà÷àâàùà.
Ôèòö-Äæîóíñ ïîñî÷è ñ ðúêà åäíî ïî÷òè áåçôîðìåíî ìåêî êðåñëî è Êðîóåë ñå
îòïóñíà â íåãî.
- Àêî ïîçâîëèòå, ùå âè ïðåäëîæà íåùî çà ïèåíå. Ðàçïîëàãàì ñúñ ñëåäíèòå
êîìáèíàöèè - áðåíäè è âîäà, áðåíäè è ñîäà, áðåíäè è íàòóðàëåí ñîê, áðåíäè
è ëåä, áðåíäè è áðåíäè, à ñúùî - òîé íàìèãíà çàãîâîðíè÷åñêè íà Êðîóåë -
ñúâñåì ìàëêî áóðãóíäñêî "Øàòî äüî Ðîòøèëä", ðåêîëòà äâàäåñåò è òðåòà
ãîäèíà.
- Ìèëè Áîæå! - äîðè Êðîóåë áå ÷óâàë çà òàçè ïðîñëîâóòà ðåêîëòà.
- Ïî íÿêàêúâ íåâúîáðàçèì è çà ìåí ñàìèÿ íà÷èí åäíî ìàëêî áóðåíöå îò òîâà âèíî
áå äîêàðàíî òóê, âìåñòî ïîðú÷àíèÿ ñàíäúê ñ èìèãðàöèîííè ôîðìóëÿðè - òîé
ïîêëàòè ïå÷àëíî ãëàâà - Ïîäîáíè íåùà ñå ñëó÷âàò íåðÿäêî â áúðêîòèÿòà íà
ìåæäóçâåçäíàòà áþðîêðàöèÿ. ×îâåê ñå ó÷è äîêàòî å æèâ.
- Ñòðóâà ìè ñå, - ðå÷å Êðîóåë êàòî ðàçãëåæäàøå ëåêî çà÷åðâåíèÿ íîñ íà
ñâîÿ ñúáåñåäíèê è ñå äèâåøå íà ÷îâåøêàòà èçäðúæëèâîñò êúì àëêîõîëà, -
÷å íÿìà äà ìîãà äà óñòîÿ íà ïðåäëîæåíèåòî.
Ôèòö-Äæîóíñ èçëåçå è ñëåä ìèã ñå âúðíà ñ äâå âèñîêè ÷àøè, ïúëíè ñ
ïåíëèâî ÷åðâåíî âèíî. Âêóñúò íà âèíîòîà, êàêòî ñå îêàçà ñëåä ìàëêî, áå
íàèñòèíà âåëèêîëåïåí. Ôèòö-Äæîóíñ èçïðàçíè íà åäèí äúõ ÷àøàòà ñè è ãî
ïîãëåäíà â î÷èòå.
- Èìà ëè íÿêàêâà êîíêðåòíà ïðè÷èíà çà äà ìå ïîñåòèòå? Òîâà ñúâñåì íå
çíà÷è, ÷å ìè å íåïðèÿòíà êîìïàíèÿòà âè, ïðîñòî ñå èíòåðåñóâàì.
- Àìè, èñêàõ äà ñå ñðåùíà ñ íÿêîé, êîéòî íå ðàáîòè çà êîìïàíèÿòà.
Èíòåðåñóâàì ñå îò ãëåäíè òî÷êè èçâúí êîíêðåòíèÿ ïðîèçâîäñòâåí èíòåðåñ
íà ñëóæèòåëèòå. Íàé-âå÷å ùî ñå îòíàñÿ äî ïîñëåäíèòå äåñåò ãîäèíè.
Äîêîëêîòî ðàçáðàõ, èìà äîñòà ïðîìåíè.
Ôèòö-Äæîóíñ ìàõíà ñ ðúêà è åäâà íå ñúáîðè ÷àøàòà ñè. Ðúêàòà ìó
ïðåëåòÿ íà ìèëèìåòðè îò íåÿ, íî èçãëåæäà â ïîñëåäíèÿ ìèã ñè êàçàõà
äóìàòà äúëãèòå ãîäèíè óïîðèòà òðåíèðîâêà ïîä íåïðåñòàííîòî âúçäåéñòâèå
íà àëêîõîëíàòà îòðîâà.
- Íå ñúâñåì...íå ñúâñåì - îòâúðíà òîé. - Åäâà ïðåç ïîñëåäíàòà ãîäèíà. Ùî ñå
îòíàñÿ äî ìåí, äà ñè ïðèçíàÿ ÷åñòíî, íÿìàì íèêàêâà ðàáîòà. ×àñîâíèêúò, òàêà
äà ñå êàæå, ñè âúðâè. Íàé-ìíîãî âåäíúæ â ãîäèíàòà äà èçïðàòÿ íÿêîé
ñêó÷åí äîêëàä. Èìàøå íÿêîëêî ïî-îñîáåíè ñëó÷àè - íà èç÷åçíàëè õîðà.
Íàïðèìåð - Ãëàâíèÿò íàäçèðàòåë Ìàëàòåñòà, ÷îâåê ñ ïîëîæåíèå, òàêà ÷å,
êîãàòî èç÷åçíà òðÿáâàøå äà èçïèøà ñóìà òè õàðòèÿ. Ïðåêàðàõ ÷àñîâå â
íåïðåñòàííà âðúçêà ïî õèïî-ïðîñòðàíñòâåíîòî ðàäèî, äîêàòî...ìîæåòå ëè äà
ïàçèòå òàéíà, äîêòîð Êðîóåë?
- Êàòî âñåêè äðóã.
- Å, íå ÷å òàéíàòà å êîé çíàå êàêâà, îñîáåíî ñëåä êàòî äîêòîð Íîðìàí ñå
íàòúêíà íà íåÿ. Îáçàëàãàì ñå, ÷å âå÷å ÿ çíàÿò â öÿëàòà êîìïàíèÿ. Êàêòî è äà
å - ðàçãîâàðÿõ ñ íÿêîëêî ñëóæèòåëè îò óïðàâëåíèåòî íà Êîíôåäåðàöèÿòà
è òå ñå ñúãëàñèõà äà èçïðàòÿò äâàìà ñëåäîâàòåëè. Íå ñëåä äúëãî ñå
ïîÿâèõà è ñàìèòå ñëåäîâàòåëè, âåëèêîëåïíî çàìàñêèðàíè êàòî íàó÷íè
ðàáîòíèöè è äîêàòî ñå ïúõàõà íàñàì-íàòàì, èçâåäíúæ ñúùî èç÷åçíàõà.
- Èìàòå ïðåä âèä äâàìàòà ãåîëîçè?
- Òî÷íî òàêà. ×îâåê áè ñè ïîìèñëèë, ÷å ñëåä êàòî ñà èç÷åçíàëè
Êîíôåäåðàöèÿòà ùå èçïðàòè öÿëà àðìèÿ äà ãè òúðñè. Íèùî ïîäîáíî. Ñëåä
äîñòà âðåìå óñïÿõ äà ñå ñâúðæà ñ íÿêàêúâ òðåòè ñåêðåòàð è òîé ìè
ñúîáùè, ÷å íå ìîæåëè äà ñè ïîçâîëÿò, äà ãóáÿò ïîâå÷å õîðà çà äðåáíèòå
èíòðèãè íà íÿêàêâà çàòúíòåíà ïëàíåòà.
- Ñòðàííî - Îòî ñè ñïîìíè, ÷å ñðåä äîêëàäèòå íà èç÷åçíàëèòå ãåîëîçè èìàøå
è ïðåäóïðåæäåíèå, çà òîâà, ÷å íà ïîñëàíèêúò íå ìîæå äà ñå ðàç÷èòà.
- Òàêà å. Àêî ïèòàòå ìåí, òåçè àãåíòè âúîáùå íå ñà èç÷åçíàëè èëè óáèòè,
êàêòî ñå ïðåäïîëàãàøå çà Ìàëàòåñòà. Íàé-âåðîÿòíî ñà ðàçïîëàãàëè ñ
ìúíè÷úê êðàéöåð, ñêðèò íÿêúäå èçâúí ãðàäà è ñëåä êàòî ñà íàó÷èëè îíîâà,
êîåòî ãè å èíòåðåñóâàëî ïðîñòî ñà ñå èçïàðèëè. Äÿâîëñêè íå÷åñòíî, çàùîòî
íèå âñå îùå íå çíàåì êàêâî ñå å ñëó÷èëî ñ Ìàëàòåñòà. Ñèãóðåí ñúì îáà÷å,
÷å òå ñà ðàçêðèëè òàéíàòà.
Íàïúëíî âúçìîæíî å äà ñè ïðàâ - ïîìèñëè ñè Îòî.
- À íå ìèñëèòå ëè, ÷å Êîíôåäåðàöèÿòà áè ìîãëà äà èçïðàòè è äðóãè
àãåíòè, áåç äà âè ïðåäóïðåæäàâà?
- Íåâúçìîæíî, çàêîíúò ãî çàáðàíÿâà. Ïîíå ìåí ñà äëúæíè äà óâåäîìÿò. À îñâåí
òîâà, ñëåä èç÷åçâàíåòî èì íà ïëàíåòàòà ñà ïðèñòèãíàëè ñàìî äâàìà -
åäèíèÿò áåøå íîâèÿò àñèñòåíò íà äîêòîð Ñòðúêõàéìåð. Äúðæà ãî
íåïðåñòàííî ïîä îêî è ñèãóðåí ñúì, ÷å å òî÷íî òàêúâ êàêúâòî èçãëåæäà, ñ
äðóãè äóìè ñêó÷íîâàò ÷îâå÷åö. À äðóãèÿò íîâîäîøúë, ñòå ðàçáèðà ñå, âèå.
Êðîóåë ñå èçêèñêà.
- Ìàé íå ïðèëè÷àì ìíîãî íà àãåíò, à? Ìàêàð ÷å, ìîæå áè àêî ìå ïîäîçèðàõòå,
ùÿõòå ïî-÷åñòî äà ìå ïîèòå ñ âèíî.
Ôèòö-Äæîóíñ ñúùî ñå óñìèõíà, íî î÷èòå ìó îñòàíàõà ñåðèîçíè è ñòóäåíè.
- Çàùî íå, è áåç òîâà ñêîðî ùå ñå ðàçâàëè. Ìåæäó íàñ êàçàíî, î÷àêâàì
ïîðåäíèÿò àãåíò äà ñå ïîÿâè â íàé-ñêîðî âðåìå. Áè ìîãúë äà áúäå âñåêè.
Íàëè ñòå ÷óâàëè çà íîâèòå âúçìîæíîñòè çà ïåðñîíàëíà èìèòàöèÿ ÷ðåç
íàñëàãâàíå...
- Íà ïëàñòîòúêàí? - ïðåêúñíà ãî äîêòîð Êðîóåë.
- Ñúâúðøåíî âÿðíî. Ìîãàò äà íàïðàâÿò êñåðî-êîïèå íà êîãîòî ñè ïîæåëàÿò. À
ïðåäè òîâà äà ãî îòâëåêàò è äà ãî ñêðèÿò íÿêúäå. Òîâà åñòåñòâåíî,
ïîñòàâÿ èçâåñòíè ëè÷íîñòè êàòî âàñ èçâúí ïîäîçðåíèå. Ïðåêàëåíî ìíîãî õîðà
áèõà çàáåëÿçàëè èç÷åçâàíåòî âè - íî â î÷èòå ìó Îòî ïðî÷åòå
ïîäîçðèòåëíîñò.
- È âñå ïàê, - çàïèòà Êðîóåë, - äîêàòî îòïèâàøå ïîñëåäíàòà ãëúòêà çàåäíî ñ
ïîðåäíèÿ Ïðàíäîêñèí, - èìàòå ëè íÿêàêâà òåîðèÿ çà èç÷åçâàíåòî íà
Ìàëàòåñòà?
- Íàïðàâî íå çíàì, - ñâè ðàìåíå ïîñëàíèêúò. -  åäíî ñúì ñèãóðåí, îáà÷å - òåçè
ïðèêàçêè, ÷å ãî áèëè îòìúêíàëè ìåñòíèòå çà íÿêàêâè ñè òåõíè...ðèòóàëè,
ñà ïúëíà ãëóïîñò.
- Ñúãëàñåí ñúì. Òå ïðîñòî íå ñà ñïîñîáíè íà íàñèëèå.
- Íå ñàìî òîâà. Ìàëàòåñòà èì áåøå ëþáèìåö. Äîñòà äîáðå ñå ñïðàâÿøå ñ
åçèêà èì. Ïðèåõà ãî êàòî ñâîé â åäíî îò ñåìåéñòâàòà, ñòàíà íåùî êàòî
ïî÷åòåí áðóøèàíåö.
- Íå ãî çíàåõ.
- Î, äà, òîé õîäåøå íà âñè÷êè òåõíè ñúáîðè. Äîðè æðåöúò ãî âçå çà íåùî
êàòî ñúâåòíèê.
- Äà, - êèìíà Êðîóåë, - äíåñ ìè êàçàõà, ÷å ïðèñúñòâàë íà ðèòóàëà çà
ïðåìèíàâàíå â áåçìúëâèåòî.
- Êîãàòî áàëñàìèðàò ñâîèòå íåùàñòíè ðîäíèíè? Âèæ, òîâà ïúê íå çíàåõ.
Èíòåðåñíî, çàùî ëè íå å ðàçêàçàë íà íèêîé? Ñòðúêõàéìåð ùåøå äà ìó ñòàíå
äîæèâîòåí ïðèÿòåë. Å, òîâà îùå ïîâå÷å ïîòâúðæäàâà ôàêòà, ÷å Ìàëàòåñòà
å áèë òåõåí ÷îâåê è èçêëþ÷âà âñÿêàêâè âúçìîæíîñòè çà íàñèëèå. Îñòàâàò
äâå âúçìîæíîñòè - íåùàñòåí ñëó÷àé èëè óáèéñòâî. Ïðåäïîëàãàì, ÷å
àãåíòèòå ñà ðàçñëåäâàëè è äâåòå.
- È êîé ñïîðåä âàñ ìîæå äà å ãëàâíèÿò çàïîäîçðÿí?
- Îò ãëåäíà òî÷êà íà ìîòèâàöèÿòà - Êèíäúë, íîâèÿò íàäçèðàòåë. Íî òîé
íèêîãà íå å æåëàë òàçè ðàáîòà èñòèíñêè. Íàòîâàðâàíåòî å äâîéíî, à
çàïëàòàòà - ïî÷òè ñúùàòà.
- Ïîçíàâàòå ëè ãî äîáðå? - Âíèìàâàé, ñòàâàø ïðåêàëåíî ëþáîïèòåí.
- Äà. Ðàáîòåøå â Ãðàæäàíñêèÿ îòäåë, êîãàòî áÿõ ïîñëàíèê íà Ëàìàð.
Äîêîëêîòî çíàì, èìà áîãàò îïèò îò ðàáîòàòà ñè çà êîìïàíèÿòà. Ïðåäëîæèõà ìó
äà ñòàíå Ïîìîùíèê Íàäçèðàòåë òóê è òîé ñ ðàäîñò ïðèå. Ñëåä îêîëî ãîäèíà
ïðåìåñòèõà è ìåí, òàêà ÷å îòíîâî ñå ñðåùíàõìå.
Âðåìå å äà ñå ñìåíè òåìàòà.
- Ìäà, Ëàìàð. ×óõ çà ñúáèòèÿòà, íî íèêîãà íå ñúì áèë òàì.
- Êðàñèâ ñâÿò - Ôèòö-Äæîóíñ âúçäúõíà ïå÷àëíî. - îñîáåíî â ñðàâíåíèå ñ
òàçè ïóñòèíÿ.
- Å, âðåìå å äà âúðâÿ. Ïðîñòåòå çà áåçïîêîéñòâîòî.
Ðàçìåíèõà îùå íÿêîëêî ëþáåçíîñòè è ñåòíå Êðîóåë ñè òðúãíà.
9
Ñòàÿòà áåøå ïðåòúðñâàíà, íî îò íÿêàêúâ àìàòüîð. Íàé-âåðîÿòíî ïîìîùíèêúò íà
Ôèòö-Äæîóíñ. Íå áåøå çàáåëÿçàë çàëåïåíèòå íà êëþ÷îâè ìåñòà êîñúì÷åòà,
íèòî ïîäïðåíèÿ íà âõîäíàòà âðàòà ìîëèâ. Êðîóåë âúçäúõíà. Îòî
çàñëóæàâàøå ïîâå÷å.
Âíèìàòåëíèÿò îãëåä íå äàäå äîïúëíèòåëíè ðåçóëòàòè. Êðîóåë îãëåäà
íàâúí, ïîñëå çàòâîðè âðàòàòà è ÿ çàëîñòè. Ìú÷åéêè ñå äà íå îáðúùà
âíèìàíèå íà ìèðèçìàòà, òîé èçâàäè ïèñàëêàòà ñè è ìàõíà êàïà÷åòî. Òîâà
àâòîìàòè÷åñêè âêëþ÷âàøå ñêðèòèÿ â ãîðíèÿ êðàé íà ïèñàëêàòà èçòî÷íèê
íà íåâèäèìà çà ÷îâåøêîòî îêî óëòðà-âèîëåòîâà ñâåòëèíà. Êðîóåë èçòúðñè
êîíòàêòíèòå ëåùè îò êàïà÷åòî è ãè ïîñòàâè â ëÿâîòî ñè îêî. Ñåãà âå÷å
âèæäàøå äîñòà ÿñíî â ìðàêà, êîéòî âñå îùå áå íåïðîãëåäåí çà
èíôðà-÷åðâåíè è óñèëâàùè çðåíèåòî ïðèáîðè.
Êîñúì÷åòî âúðõó ôàëøèâîòî äúíî íà êóôàðà íå áåøå äîêîñâàíî. Êðîóåë
èçâàäè îòâúòðå íÿêîëêî ïðåäìåòà è ïîñëå ãî íàòúêìè íà ñúùîòî ìÿñòî.
Òî÷íî â ïîëóíîù óëè÷íîòî îñâåòëåíèå óãàñíà. Êðîóåë ñè ïîñòàâè î÷èëàòà çà
íîùíî âèæäàíå, êîèòî áå âçåë â ìèíàòà è ñå íàñî÷è êúì ñêëàäîâåòå íà
êîìïàíèÿòà, êîèòî ñå íàìèðàõà íà îêîëî êèëîìåòúð îò êúùàòà. Ïî ïúòÿ íå
ñðåùíà íèêîãî.
Çà äà èçáåãíå ñðåùàòà ñ îõðàíàòà, êîÿòî ñúùî ùåøå äà íîñè íîùíè ïðèáîðè,
Êðîóåë ñå ïðèáëèæè ïî ñúñåäíàòà óëèöà è áëèçî ïîëîâèí ÷àñ âíèìàòåëíî
ðàçãëåæäà âõîäà. Ñëåä êàòî ñå óâåðè, ÷å ñêëàäîâåòå íå ñà îõðàíÿâàíè,
òîé ïðåñå÷å ïëîùàäêàòà ïðåä òÿõ, ñïðÿ ñå ïðåä âðàòàòà è îãëåäà áðàâàòà.
Áåøå ñ ïðîñò ìàãíèòåí ìåõàíèçúì è ñàìî ñëåä íÿêîëêî ìèíóòíè óñèëèÿ, ïðè
ïîìîùòà íà àíòèìàãíåòè÷íèÿ øïåðö áðàâàòà ñå îòâîðè.
Êîãàòî çàòâîðè âðàòàòà çàä ãúðáà ñè, ìðàêúò ñå îêàçà òîëêîâà
íåïðîíèöàåì, ÷å ñå íàëîæè äà ñâàëè èíôðà-÷åðâåíèòå î÷èëà è äà èçïîëçâà
ïèñàëêàòà, ñ óëòðà-âèîëåòîâèÿ èçëú÷âàòåë. Áåøå ïðåäíàçíà÷åí çà
áëèçêè ðàçñòîÿíèÿ, íî âñå ïàê âúðøåøå ðàáîòà. Íàñî÷åí êúì êðàêàòà,
ïðèáîðúò îñâåòÿâàøå â óëòðà-âèîëåòîâèÿ ñïåêòúð êðúã ñ ðàçìåðè îêîëî
ìåòúð. Íå òúðñåøå íåùî ñïåöèàëíî è íÿìàøå êîé çíàå êàêâè ãîëåìè
î÷àêâàíèÿ. Ïðîñòî îùå åäèí ðóòèíåí îãëåä, ñúùî êàòî ïîñåùåíèåòî íà ìèíàòà.
 ñëåäâàùèÿ ïîëîâèí ÷àñ Êðîóåë îáõîäè âñè÷êè ïîìåùåíèÿ íà ñêëàäîâåòå,
ðàçãëåæäàéêè âíèìàòåëíî âñåêè ïðåäìåò. Íàêðàÿ çàñòàíà ïðåä åäíà
ðàçòâîðåíà âðàòà.
Îòâîðåíà - ïîìèñëè ñè òîé, - çíà÷è çàä íåÿ íÿìà íèùî öåííî. Íî âñå ïàê áåøå
äëúæåí äà ïðîâåðè.
Ïîêðàé ñòåíàòà èìàøå ãîëÿìî êîðèòî ñ íÿêàêâà ñìåñ îò ïðàõ è ïÿñúê.
Îòñðåùà áåøå ïîäðåäåíà öÿëà êóï÷èíà îò ïëàñòìàñîâè ÷óâàëè, ïúëíè ñúñ
ñúùèÿ ìàòåðèàë. Íÿêîëêî ãîëåìè êîôè áÿõà íàõâúðëÿíè â äúíîòî íà ñòàÿòà.
Èçãëåæäà òóê ïðèãîòâÿõà ñóáñòàíöèÿòà, êîÿòî ðàçïðúñêâàõà ïîä
êðàêàòà íà òóçåìöèòå, çà äà íå ñå õëúçãàò â ìèíàòà.
Êðîóåë ðàçãëåäà ïîäðåäåíèòå ïî ðàôòîâåòå ìåòàëíè êîíòåéíåðè, íî òå áÿõà
íàäïèñàíè ñ åòèêåòà "Àíòèñåïòèê". Âäèãíà åäèí îò òÿõ è ãî ðàçêëàòè -
áåøå ïúëåí äî ïîëîâèíà. Òîé íàñî÷è ñâåòëèíàòà êúì äúíîòî è òàì ïðî÷åòå
íàäïèñà: ÊÐÈÑÒÀËÈÇÈÐÀÍ ÁÈÑÌÓÒÎÂ ÍÈÒÐÀÒ - 1/2 ÊÃ.
Îò èçíåíàäà Êðîóåë åäâà íå èçïóñíà êîíòåéíåðà. Èçãëåæäà, ÷å íàäïèñúò å
áèë èçòðèò, íî ÷àñò îò íåãî ñå å çàïàçèë â óëòðà-âèîëåòîâèÿ ñåêòîð. Òîé
îñòàâè êîíòåéíåðà íà ìÿñòî è ïðèñåäíà. Åòî çíà÷è ïðè÷èíàòà çà ñêúñåíàòà
ïðîäúëæèòåëíîñò íà æèâîòà ïðè òóçåìöèòå, à ñúùî è çà òðåñêàâîòî èì
ïîâåäåíèå â ìèíàòà. Áèñìóòúò çà òÿõ å èçêëþ÷èòåëíî ìîùåí ñòèìóëàòîð è
íàðêîòèê, íî ñúùî è êóìóëàòèâíà îòðîâà. Âåðîÿòíî ãî àáñîðáèðàò ïðåç
ñòúïàëàòà äîêàòî ðàáîòÿò.
Íî ÷èÿ å òàçè èäåÿ? Ðàáîòíèöèòå, êîèòî ðàçìåñòâàò îòäåëíèòå ñúñòàâêè
åäâà ëè ñå äîñåùàò çà ñìèñúëà èì. Íèìà íàäïèñèòå íà êîíòåéíåðèòå ñå
ôàëøèôèöèðàò îùå ïðåäè äà áúäàò òðàíñïîðòèðàíè òóê? Âúçìîæíî å. È
âñå ïàê - åäèí ðàçãîâîð ñ Äæîíàòàí Ëèíäõàì å íàïðàâî íàëîæèòåëåí. Òîé å
øåô íà âíîñà.
Íàâúí áåøå âñå òàêà òúìíî. Êðîóåë çàêëþ÷è áðàâàòà è ñ îáëåê÷åíèå ñâàëè
ïëàñòè÷íèòå ðúêàâèöè.
Íåíàäåéíî çàä ãúðáà ìó ñå ÷ó òèõî, ìåòàëè÷åñêî ùðàêâàíå. Îùå ïðåäè Îòî äà
ïðîèçíåñå äóìàòà "ïðåäïàçèòåë" Êðîóåë âå÷å ñå òúðêàëÿøå â ïðàõà. Áåøå
çàñëåïåí îò èçïàäíàëèòå íîùíè î÷èëà, íî ïîãëåæäàéêè, çúðíà òúíè÷êèÿò
êàòî èãëà ëú÷, êîéòî ïðîíèçà âúçäóõà òàì, êúäåòî ñòîåøå äîñêîðî. Â òîçè
ìèã âå÷å áå èçìúêíàë ìèíèàòþðíèÿ âúçäóøåí ïèñòîëåò îò ñêðèòèÿ êîáóð.
Ïðèöåëè ñå â èç÷åçíàëèÿ ïðåäè ñåêóíäà èçòî÷íèê íà ëàçåðíèÿ ëú÷ è
èçñòðåëÿ â áúðçà ïîñëåäîâàòåëíîñò ÷åòèðè áåçøóìíè êóðøóìà. Òðè îò
òÿõ ðåêóøèðàõà â ìåòàëíàòà ñòåíà íà ñêëàäà, à ïîñëå ñå ðàçíåñå øóì îò
áÿãàùè êðàêà.
Èçãóáåíè áÿõà öåííè ñåêóíäè äîêàòî ïîñòàâè íîùíèòå î÷èëà è îùå - äîêàòî
ãè íàãëàñè è çàáåëåæè îòäàëå÷àâàùàòà ñå ôèãóðà. Ðàçñòîÿíèåòî áåøå
ïðåäåëíî çà ìèíèàòþðíèÿ ïèñòîëåò, Êðîóåë ñå ïðèöåëè âèñîêî, ñòðåëÿ è
ïðîïóñíà, ñòðåëÿ è ïðîïóñíà îòíîâî. Åäâà ïðè òðåòèÿ îïèò ÷îâåêúò ñå ïðîñíà
íà ïúòÿ, íî âåäíàãà ñå íàäèãíà è ïðîäúëæè, îëþëÿâàéêè ñå, ïðèòèñíàë
ðúêàòà ñè. Â äðóãàòà ïðîäúëæàâàøå äà ñòèñêà ëàçåðíèÿ ïèñòîëåò, íî
èçãëåæäà íÿìàøå íàìåðåíèå äà ãî èçïîëçâà. Ñëàâà Áîãó - ïîìèñëè ñè Îòî. -
Àêî áåøå ïðîôåñèîíàëèñò, âåäíàãà ùåøå äà ñå äîñåòè, ÷å ñúì âúîðúæåí ñ
òàïåøíèê è äà ìå ïðîñòðåëÿ îòäàëå÷å, áåç äà ìè äàâà íèêàêúâ øàíñ.
Òîé îãëåäà ñòîïÿâàùàòà ñå â äàëå÷èíàòà ôèãóðà. Íåïîçíàò, íå îñîáåíî
âèñîê, íèòî ïðåêàëåíî íèñúê. Êðîóåë òðÿáâàøå äà ïðèçíàå, ÷å åäâà ëè
ùåøå äà ñå äîñåòè êîé å ÷îâåêúò, äîðè àêî óòðå ãî ñðåùíå. Îñâåí àêî,
ðàçáèðà ñå, íå íîñè ïðåâðúçêà íà ðúêàòà ñè.
Îùå ñ âëèçàíåòî â êâàðòèðàòà ðàäèîôîíúò çàçâúíÿ òðåâîæíî. Êðîóåë ïîñòîÿ
äî íåãî íÿêîëêî ñåêóíäè è ïîñëå âäèãíà ñëóøàëêàòà.
- Êðîóåë.
- Àéçúê? Êúäå, ïî äÿâîëèòå, ñå ãóáèø â òîçè ÷àñ? Íàñðåùà å Óîëäî -
îïèòâàì ñå äà ñå ñâúðæà ñ òåá îò òðè ÷àñà.
- Àìè...ñúáóäèõ ñå, íå ìè ñå ñïåøå è èçëÿçîõ äà ñå ïîðàçõîäÿ.
- Äîáðå, âèæ...èçâèíÿâàé, ÷å òå áåçïîêîÿ ïî òîâà âðåìå, íî çíàåø ëè, îíîâà
ïàð÷åíöå îò êîæà, êîåòî ìè äàäå...êëåòêèòå â íåãî ñà îùå æèâè!
- Æèâè ëè? Îò òðóïà íà åäíà äâåñòàãîäèøíà áàáà?
- Ïðè òîâà ñå íàáëþäàâà ìèòîçà - çíàåø ëè êàêâî å ìèòîçà?
- Êëåòú÷íî äåëåíå, çíà÷è õðîìîçîìèòå...
- Âñè÷êî ñòàíà ñúâñåì ñëó÷àéíî - áÿõ âêëþ÷èë ìèêðîñêîïà íà èíêóáàòîðåí
ðåæèì, ïîñòàâèõ ïàð÷åíöåòî çà äà ãî îãëåäàì. Èìàøå åäíà äîñòà èíòåðåñíà
êëåòêà - åäúð íåâðîí, êîéòî èçãëåæäà áå óìðÿë ïî ñðåäàòà íà àíàôàçàòà -
íà ìèòîçàòà...ðàçãëåæäàõ ÿ íÿêîëêî ìèíóòè, ïîñëå ñòàíàõ äà ñè âçåìà åäíà
áèðà, ñåòèõ ñå, ÷å èìàì ìàëêî ðàáîòà ïî ñïåêòðîìåòúðà, êàêòî è äà å -
êîãàòî ñëåä íÿêîëêî ÷àñà ñå âúðíàõ ïðè ìèêðîñêîïà ñúùàòà òàçè íåðâíà
êëåòêà áåøå äîñòèãíàëà íîâ ñòàäèé íà àíàôàçàòà! Êëåòêèòå îò òúêàíòà
ñå äåëÿò è ðàñòàò, íî ñ òåìïî, çàáàâåíî äî íÿêîëêîñòîòèí ïúòè â ñðàâíåíèå ñ
íîðìàëíîòî òåìïî çà ðàñòåæ ïðè áðóøèàíñêèòå êëåòêè.
- Òîâà å íåâåðîÿòíî!
- Ïîâå÷å îò íåâåðîÿòíî - òîâà å íåâúçìîæíî! Ïðîñòî íå çíàì êàêâî äà ìèñëÿ,
Àéçúê. Àç ñúì ñàìî åäèí ïðåêàëåíî ëþáîçíàòåëåí âåòåðèíàð. Òðÿáâàò íè
áèîëîçè, èñòèíñêè áèîëîçè è - Áîãà ìè! - àç ùå ãè äîêàðàì. Ùå âèäèø, ñàìî
äà ñå ðàç÷óå! Íÿìà äà ñå ó÷óäÿ, àêî ñëåä ìåñåö íà âñåêè áðóøèàíåö òóê
ñå ïàäàò ïî äåñåòèíà ó÷åíè.
- Ìîæå è äà ñè ïðàâ - îòâúðíà Êðîóåë, íî ñå ÷óäåøå êîé ëè áè ìîãúë äà
ïîäñëóøâà ðàçãîâîðà èì.
10
- Ðàäâàì ñå, ÷å ñå îòáè, Àéçúê - äîêòîð Íîðìàí ñòèñíà äåñíèöàòà ìó.
- Íå ìîæàõ äà óñòîÿ íà èçêóøåíèåòî. Íå ñìå èãðàëè øàõ öåëè äåñåò ãîäèíè.
- Õà...ìàé êîãàòî ñå ðàçäåëèõìå ïðåäíèÿ ïúò òè âîäåøå ñ ÷åòèðè ïîáåäè.
Äâàìàòà ñå íàñòàíèõà íà ìàñàòà ñ øàõà è Óèëè íàïðàâè ñâîÿ ïúðâè õîä.
Êðîóåë îòâúðíà ïî÷òè èíñòèíêòèâíî, íà÷àëîòî áåøå ïðåäïàçëèâî.
- Ðþ Ëîïåö, Àéçúê? Ñòàíàë ñè äîñòà êîíñåðâàòèâåí íà ñòàðè ãîäèíè. Íà
âðåìåòî ñå ñëàâåøå êàòî íåïðåäñêàçóåì â íà÷àëíèòå õîäîâå.
- Çàòîâà ìè âîäèø ñ ÷åòèðè èãðè.
Èãðàòà ïðîäúëæè áëèçî ÷àñ ñ ïðîìåíëèâ óñïåõ è çà äâàìàòà. Áëèçî äî
êðàÿ, êîãàòî Àéçúê äúðæåøå ïðåäíèíà êàêòî â ïîçèöèÿ, òàêà è â ñèëà,
äîêòîð Íîðìàí íåî÷àêâàíî âäèãíà ãëàâà è çàïèòà:
- Êîé ñòå âèå?
- Êàêâî êàçà, Óèëè?
Äîêòîðúò èçìúêíà îò äæîáà ñè ñìà÷êàíà ðåöåïòà è ÿ õâúðëè íà ìàñàòà.
- Àêî âèå áÿõòå Àéçúê Êðîóåë, äîñåãà äà ñòå ìúðòúâ, ñ òîëêîâà èçïèò
Ãðàâèòîë. Íå ñå îïèòâàéòå äà ìå èçëúæåòå, îò Ïðàíäîêñèíà ïî êîæàòà ñå
ïîÿâÿâàò ñïåöèôè÷íè æúëòåíèêàâè ïåòíà. À ïðè âàñ ãè íÿìà. Îñâåí òîâà
ñòèëúò âè íà øàõ å ñúâúðøåíî ðàçëè÷åí - ïî-äîáúð, íî ðàçëè÷åí. Àéçúê
íèêîãà íå å çíàåë êàê äà ðàçèãðàâà ïîçèöèÿòà ñè.
Êðîóåë äîïè ÷àøàòà ñè è ñå îáëåãíà íàçàä. Ïî÷òè íåçàáåëåæèìî èçìúêíà ïîä
ìàñàòà ïèñòîëåòà è ãî íàñî÷è êúì êîðåìà íà äîêòîðà.
- Èìåòî ìè å Îòî ÌàêÃåâèí. Àç ñúì àãåíò íà Êîíôåäåðàöèÿòà. Íî áèõ âè
ïîìîëèë äà ìå íàðè÷àòå Êðîóåë, â ìîìåíòà àç ñúì ïî-ñêîðî äîáðèÿò ñòàð
Àéçúê.
Äîêòîðúò êèìíà.
- Äîáðà ðàáîòà. Äàëå÷ ïî-óáåäèòåëíà îòêîëêîòî ñ ïðåäèøíèòå äâàìà. Çíà÷è
çàòîâà ñòå òóê - çà äà ðàçñëåäâàòå èç÷åçâàíåòî èì.
- Çà äà ðàçñëåäâàì ñìúðòòà èì. È äâàìàòà áÿõà ñíàáäåíè ñ èìïëàíòèðàí â
ñúðöåòî ìîíèòîð. Äâàòà ìîíèòîðà ïðåóñòàíîâèõà èçëú÷âàíå åäíîâðåìåííî.
- Å, èçëèøíî å äà êàçâàì, ÷å ïðè ìåí òàéíàòà âè ùå áúäå çàïàçåíà.
- Íå çà äúëãî. Ìèñëÿ, ÷å ñêîðî âñè÷êî ùå ñå ðàçðåøè. À ñåãà äà ñå âúðíåì
êúì íåïîñðåäñòâåíîòî çàíèìàíèå - ìàò â òðè õîäà.
- Äà, âèäÿõ ãî - äîêòîðúò ñå óñìèõíà. - Íàäÿâàõ ñå äà âè îòâëåêà
âíèìàíèåòî.
- Äîêòîðå, òîâà ìè íàïîìíÿ - íàñêîðî äà ñòå èìàëè ñëó÷àè íà îãíåñòðåëíè
ðàíè?
- Êàêâî? Çàùî?
- Íÿêîé ìè óñòðîè çàñàäà ñíîùè. È àç ñòðåëÿõ â íåãî.
- Áîæè÷êî...â ðúêàòà ëè?
Êðîóåë èçìúêíà ïèñòîëåòà, îòâîðè ïúëíèòåëÿ è ïîêàçà åäíî îò
êóðøóì÷åòàòà.
- Ðàíàòà ùå å ïðèáëèçèòåëíî ñ òàêúâ ðàçìåð.
- Äà, òàêà áåøå - äîêòîð Íîðìàí çàìèñëåíî ðàçãëåäà êóðøóì÷åòî. - Èçïîòèõ
ñå, äîêàòî ãî èçâàäÿ - òîé ïîå äúëáîêî. - Ðàíî òàçè ñóòðèí ìå ñúáóäèõà
ïîñëàíèê Ôèòö-Äæîóíñ è Ãëàâåí íàäçèðàòåë Êèíäúë. Ïîìîëèõà ìå äà
èçâàäÿ çàñåäíàë êóðøóì â ðàìîòî íà Êèíäúë. Îáÿñíèõà, ÷å âå÷åðòà ñå
íàïèëè, à ñëåä òîâà ðåøèëè äà ñå ïîóïðàæíÿâàò â ñòðåëáà. Çà öåëòà
èçïîëçâàëè äâîðà íà ïîñëàíèêà. À ïîñëå ïðè ñëó÷àåí èçñòðåë
Ôèòö-Äæîóíñ ïðîñòðåëÿë Êèíäúë â ðàìîòî. È äâàìàòà ìèðèøåõà íà âèíî, íî
èíà÷å ñè áÿõà ñúâñåì òðåçâè. Èçãëåæäà ñå áÿõà îïèòâàëè ñàìè äà
èçâàäÿò êóðøóìà.
- Êèíäúë - íåãî îùå íå ñúì ãî ñðåùàë.
- Èçãëåæäà, ÷å âñå ïàê ñòå ãî ñðåùàëè - ñíîùè. Íàïðàâî íå ìîãà äà ïîâÿðâàì.
Èìà òîëêîâà íåâèíåí èçãëåä.
- Ïî-äîáðå îùå ñåãà äà âè ðàçêàæà âñè÷êî. Àêî íåùî ñå ñëó÷è ñ ìåí,
ñâúðæåòå ñå íåçàáàâíî ñúñ ñëóæáèòå çà ñèãóðíîñò ïðè Êîíôåäåðàöèÿòà.
Èçãëåæäà, ÷å ãðóïà, êîÿòî âêëþ÷âà ïîñëàíèêà è Ãëàâíèÿ íàäçèðàòåë
ñèñòåìàòè÷åñêè òðîâè áðóøèàíöèòå, êîèòî ðàáîòÿò â ìèíàòà.
Åäèíñòâåíèÿò âúçìîæåí ìîòèâ, å äà ãè íàêàðàò äà ðàáîòÿò ïîâå÷å è ïî
òàêúâ íà÷èí äà óâåëè÷àò ïå÷àëáàòà. ×óõ ÷å Êèíäúë äúðæè ãîëÿì äÿë îò
àêöèèòå íà êîìïàíèÿòà. Èíòåðåñíî, äàëè Ôèòö-Äæîóíñ ñúùî íÿìà ó÷àñòèå?
- Íå çíàÿ - ïîêëàòè ãëàâà äîêòîðúò. - Òâúðäè, ÷å å áîãàò ïî íàñëåäñòâî. Íå
âèæäàì îáà÷å ïðè÷èíà, äà íå èíâåñòèðà òîâà áîãàòñòâî â êîìïàíèÿòà.
Ïå÷àëáàòà ïðåç ïîñëåäíèòå íÿêîëêî ãîäèíè íàðàñíà äåñåòîðíî. Äîðè àç
ñàìèÿò ñå çàìèñëèõ äà ó÷àñòâàì â èíâåñòèöèèòå.
- Ïî äîáðå íåäåéòå. Íåùàòà ñêîðî ùå ñå ïðîìåíÿò.
- ßñíî. Ñ êàêâî ìîãà äà âè áúäà ïîëåçåí?
- Èìàì íóæäà îò õèïî-ïðîñòðàíñòâåíà âðúçêà. Íà ïëàíåòàòà èìà ñàìî äâà
ïîäîáíè àïàðàòà è òå ñà íà ðàçïîëîæåíèå íà Ãëàâíèÿ íàäçèðàòåë è
ïîñëàíèêà. Àêî óñïååòå äà çàäúðæèòå åäèí îò äâàìàòà äîðè çà ÷àñ âúâ
âàøèÿ êàáèíåò, ùå íàìåðÿ íà÷èí äà ñå ñâúðæà ñ íà÷àëñòâîòî.
- Ëåñíà ðàáîòà. Ùå èçâèêàì Ôèòö-Äæîóíñ äà ïîïúëíèì ïðîòîêîë çà íåùàñòíèÿ
ñëó÷àé. Êàçàõ ìó, ÷å ùå ãî ÷àêàì â òðè ñëåäîáåä.
- Íÿìà ëè âúçìîæíîñò äà èçìúêíåì è Êèíäúë?
- Îïàñÿâàì ñå, ÷å íå. Âå÷å ìó íàçíà÷èõ ðåæèì íà ïîêîé...ùå áúäå ïîäîçðèòåëíî
äà ãî âèêàì îòíîâî òóê. Íå ñå áåçïîêîéòå çà íåãî. Íàëîæè ñå äà íàïðàâÿ äîñòà
äúëáîê ðàçðåç çà äà èçìúêíà êóðøóìà. Ñèãóðíî âå÷å ñå å äðîãèðàë ñ
àíàëãåòèöè è ñïè. Ùå ãî áîëè ïîíå åäíà ñåäìèöà.
- Íå áèõ êàçàë, ÷å ìè å ìú÷íî çà íåãî. Äîáðå òîãàâà, ùå ïîñåòÿ ïîêîèòå íà
ïîñëàíèêà â òðè ñëåäîáåä. Åòî, âçåìåòå òîâà - òîé ïîäàäå ïèñòîëåòà íà
äîêòîðà. - Îïàñÿâàì ñå, ÷å áèõòå ìîãëè äà ñå ïðåâúðíåòå âúâ âòîðàòà öåë
çà ïîêóøåíèå.
- À íà âàñ íÿìà ëè äà âè å íóæåí?
- Ùå ñè âçåìà íåùî ïî-åäðîêàëèáðåíî. Ñíîùè Êèíäúë áåøå âúîðúæåí ñ
ëàçåðåí ïèñòîëåò. Àêî áåøå ìàëêî ïî-óìåí ùåøå äà ìå èçïåïåëè íà ìÿñòî.
- Òîãàâà ùå ãî çàäúðæà. Íî òðÿáâà äà âè ïðèçíàÿ, ÷å ïðåç æèâîòà ñè íå ñúì
ñòðåëÿë ñ ïèñòîëåò.
- Ïðîñòî ãî íàñî÷åòå íàêúäåòî òðÿáâà è íàòèñíåòå ñïóñúêà.  ïúëíèòåëÿ èìà
ïîíå îùå ñòîòèíà ïàòðîíà. È âíèìàâàéòå - íÿìà ïðåäïàçèòåë.
- Äàíî ãè ïðèáåðåòå íà òîïëî ïðåäè äà ñå íàëîæè äà ãî èçïîëçâàì - ðå÷å
äîêòîðúò è ïóñíà ïèñòîëåòà â äæîáà ñè.
- Òàçè íîù ùå ïðåêàðàò â çàòâîðà íà êîìïàíèÿòà.
11
Îò ïðîçîðåöà íà êâàðòèðàòà Êðîóåë çàáåëÿçà êàê ïîñëàíèêà ñå îòïðàâè
êúì ëå÷åáíèöàòà. Òîé ñâàëè ïúëíèòåëÿ íà ëàçåðíèÿ ïèñòîëåò è ïðîâåðè
çàðÿäà - ñòèãàøå çà áëèçî äâå ìèíóòè ïîñòîÿííî èçëú÷âàíå. Íàïúëíî
äîñòàòú÷íî äà ñïðå ùóðìà íà ðîòà âîéíèöè. Êðîóåë ïðèáðà ïèñòîëåòà â
êóôàð÷åòî ñ îñòàíàëèòå èíñòðóìåíòè, ïðåìåòíà ïðåç íåãî ñàêîòî ñè è ñå
îòïðàâè êúì êúùàòà íà ïîñëàíèêà. Ñëåä êàòî ÿ çàîáèêîëè, òîé ñå ïðèáëèæè
êúì íåÿ îò çàäíàòà ñòðàíà. Ñïðÿ äî ïðîçîðåöà, èçâàäè îò êóôàð÷åòî
ïàð÷åíöå êðåäà è íàðèñóâà âúðõó ñòúêëîòî ãîëÿì ÷åðåí êðúã. Çà êðàòêî
âðåìå ÷åðíîòî ïîáåëÿ è ïëåêñèãëàñîâèÿò êðúã ñå îòëåïè. Äîñòà óñèëèÿ ìó
êîñòâàøå îáà÷å, äà ïðîêàðà åäðîòî ñè òÿëî ïðåç îòâîðà. Ïúòüîì ãëúòíà åäíà
òàáëåòêà Ãðàâèòîë - ïðåäïîñëåäíàòà - è ïî÷òè ìèãíîâåíî ïî÷óâñòâà êàê
òÿëîòî ìó îëåêâà.
Ðàäèîàïàðàòúò ñå íàìèðàøå â òðåòàòà ïî ðåä ñòàÿ - êàáèíåòà íà
ïîñëàíèêà. Êëàâèøúò çà âðúçêà èìàøå ñïåöèàëíî ïîêðèòèå. Êðîóåë
òèõè÷êî èçðóãà, ñëåä êàòî ãî ðàçãëåäà ïî âíèìàòåëíî è çàáåëÿçà, ÷å
âúðõó íåãî èìà êëþ÷àëêà ñ ïðúñòîâ îòïå÷àòúê. Ùåøå äà ìó îòíåìå ÷àñîâå,
äîêàòî ñå ñïðàâè ñ íåÿ.
Íå ìó îñòàâàøå íèùî äðóãî, îñâåí äà ÷àêà çàâðúùàíåòî íà Ôèòö-Äæîóíñ è
ñëåä òîâà äà ãî ïðèíóäè äà îòêëþ÷è àïàðàòà. Äîêàòî ñå íàñòàíÿâàøå ÿäîñàí
â êðåñëîòî, óñåùàéêè òåæåñòòà íà âèáðîíîæà â äæîáà ñè, ìèíà ìó
çëîêîáíàòà ìèñúë, ÷å âñúùíîñò, åäèíñòâåíîòî, êîåòî ìó òðÿáâà å ïàëåöà íà
ïîñëàíèêà.
Íå ñëåä äúëãî ñè ñïîìíè çà çàïàñèòå îò "Øàòüî äüî Ðîòøèëä". Çàùî äà íå
ïîðàçâåäðè ìàëêî ñêó÷íîòî î÷àêâàíå? Êðîóåë ïðèáëèæè äî áþôåòà, èçâàäè
åäíà ÷àøà è ñå íàâåäå êúì áóðåòî ñ âèíî.
- Íå ïðàâè ãëóïîñòè, Àéçúê.
Îòî ñå îáúðíà ñúâñåì áàâíî. Ñòàð ëàçåðåí ìîäåë "Âåñòèíãõóçå",
ìîäèôèêàöèÿ II, ñâàëåí ïðåäïàçèòåë, íà ïúëíà ìîùíîñò, â äÿñíàòà ðúêà,
ðàçñòîÿíèå òðè ìåòðà, íèêàêúâ øàíñ.
- Çäðàâåé, Äæîíàòàí. Èçíåíàäàí ñúì, ÷å òå ñðåùàì òóê.
Ðúêàòà ìó òðåïåðè, íî íà ïúëíà ìîùíîñò íå áè ìîãúë äà ìå ïðîïóñíå, âñå îùå íå
å íàòèñíàë ñïóñúêà è ìîæå áè íÿìà, ìèñëè, ìèñëè, ìèñëè...
- Àç ñúùî ñúì èçíåíàäàí îò òåá, Àéçúê. Âñúùíîñò, òè íå ñè Àéçúê, íàëè?
Êîëêîòî îíåçè äâàìàòà áÿõà ãåîëîçè. Òàêà èëè èíà÷å, ñêîðî ùå òå èçïðàòèì
ïðè òÿõ...Àéçúê. Ìîæåòå äà ñè ïðèïîìíÿòå ñòàðèòå âðåìåíà â ïÿñú÷íèÿ
êëàäåíåö.
- Ìëúêâàé! - îò ñúñåäíàòà ñòàÿ ñå ïîÿâè íåïîçíàò ìúæ ñ ïðåâúðçàíà äÿñíà
ðúêà. - Äàé ìè ïèñòîëåòà - òîé ïîå ëàçåðà â çäðàâàòà ñè ðúêà. Îòî
çàáåëÿçà, ÷å òðåïåðè äîðè ïîâå÷å îò Äæîíàòàí, âåðîÿòíî îò ãíÿâ, áîëêà è
èçòîùåíèå. - À ñåãà ãî ðàçîðúæè.
Óáèé ãî, èçïîëçâàé òÿëîòî êàòî ùèò, íå, òâúðäå ñúì áàâåí â òîâà òóëîâèùå
è ïðè òàçè ãðàâèòàöèÿ... Äæîíàòàí èçìúêíà çàòúêíàòèÿ â êîëàíà ìó
ïèñòîëåò è ñå îòäðúïíà íàçàä.
- Íå ñè ÷àê òîëêîâà îïàñåí, êîëêîòî êàçâàøå Ñòþàðò.
- Íå ñå ïîäâåæäàé, äîñòàòú÷íî îïàñåí å, íî íèå ìó èçòðúãíàõìå íîêòèòå. À
ñåãà ñå âúðíè â îôèñà, Ëèíäõàì. Íèå ñ Ôèòö ùå ñâúðøèì îñòàíàëàòà
ðàáîòà.
Äæîíàòàí ñå îòïðàâè êúì çàäíèÿ èçõîä.
- È òàêà, ìèñòúð ÌàêÃåâèí, îáçàëàãàì ñå, ÷å çà ïðîôåñèîíàëèñò êàòî âàñ,
îáðàòúò å äîñòà íåïðèÿòåí. Íî êàêâî äà ñå ïðàâè, òàçè ñóòðèí èìàõìå
âúçìîæíîñòòà äà èçñëóøàøå ðàçãîâîðà âè ñ äîêòîð Íîðìàí. Îò èçâåñòíî
âðåìå ðàäèîòåëåôîíúò ìó íå ðàáîòè - ñúùî è òîçè íà äîêòîð Ñòðúêõàéìåð -
íî çàòîâà ïúê è äâàòà ïðåäàâàò âñè÷êî ïðîèçíåñåíî â îáñåãà èì íàïðàâî òóê.
Íî, ìîëÿ âè, ìèñòúð ÌàêÃåâèí, ñåäíåòå. Íàñëàæäàâàéòå ñå íà âèíîòî. Áèõ âè
ïðàâèë êîìïàíèÿ, íî åäèíñòâåíàòà ìè çäðàâà ðúêà å çàåòà - êàêòî ñàì
âèæäàòå.
Êðîóåë ñåäíà â ñòàðîìîäíîòî êðåñëî è ñå çà÷óäè êîãà ëè ùå íàñòúïè
ðàçâðúçêàòà.
- Íèìà ñè ìèñëèòå, ÷å ùå ñå èçìúêâàòå âå÷íî? - çàïèòà òîé.
- Èçáðàë ñúì âè äúëáîê êëàäåíåö, åäèí îò íàé-äúëáîêèòå. Ñòðàõóâàì ñå,
÷å äîêòîð Íîðìàí è Ñòðúêõàéìåð ñúùî ùå âè ïîñëåäâàò â íåãî. Çíàÿò
ïðåêàëåíî ìíîãî.
- Àêî íå ñå ñâúðæà ñ êîãîòî òðÿáâà, - ïîãëåäíà ãî â î÷èòå Êðîóåë, - ñúâñåì
ñêîðî ùå ñè èìàòå ãîëåìè íåïðèÿòíîñòè. Ïúðâî äåñàíò íà êîñìîäðóìà è ïîñëå
öÿëàòà ïëàíåòà ùå áúäå ïîñòàâåíà ïîä êàðàíòèíà.
- Èíòåðåñíî çàùî íå ãî íàïðàâèõà ñëåä èç÷åçâàíåòî íà ïúðâèòå äâàìà
àãåíòè. Äîñòà íåóäà÷åí áëúô, ÌàêÃåâèí.
- Çàùîòî ïðåäèøíèòå äâàìà áÿõà ñàìî àãåíòè. À àç ñúì ïúðâè îïåðàòîð,
òàêèâà êàòî ìåí ñà ñàìî äâàíàäåñåò. Ïîïèòàéòå Ôèòö-Äæîóíñ êàêâî çíà÷è
òîâà âåäíàãà ùîì ñå âúðíå.
- Äîòîãàâà ìîæå âå÷å äà íå ñòå ñðåä æèâèòå. Òîé íå èñêàøå äà âè
óáèâàìå òóê, çàùîòî ùå ñå çàòðóäíèì äà ïðåíåñåì òÿëîòî âè äî êëàäåíåöà. Íî
ñåãà ñè ìèñëÿ, ÷å áèõìå ìîãëè äà ãî íîñèì íà íÿêîëêî ïúòè.
- Çëîêîáíà ïåðñïåêòèâà. Íàèñòèíà ëè ñè ìèñëèòå, ÷å ùå ìîæåòå äà
ðàçðåæåòå ÷îâåê ñÿêàø å áèôòåê? Ãëåäêàòà å óæàñÿâàùà.
- Íå áèõ êàçàë, ÷å èìàì èçáîð...
- Çà êàêâî ñè ãîâîðèòå? - íà âðàòàòà ñòîåøå Ôèòö-Äæîóíñ. - Ïî ïúòÿ
ñðåùíàõ Äæîíàòàí. Òîé òðÿáâàøå äà å ïðè òåá äîêàòî ñå âúðíà.
- Êàçàõ ìó äà ñè âúðâè. Ïîäîçðèòåëíî å äà îñòàâà. À è íèêîãà íå ñúì ìó
âÿðâàë êîé çíàå êîëêî.
- Ìîæå áè ñè ïðàâ. È âñå ïàê, íå èñêàõ äà îñòàâàø íàñàìå ñ åäèí
åêñïåðò-óáèåö.
- Å, îùå íå ìå å óáèë. Ôèòö, òîé òâúðäè, ÷å áèë ïúðâè îïåðàòîð. Òîâà
ãîâîðè ëè òè íåùî?
Ôèòö-Äæîóíñ âäèãíà óäèâåíî âåæäè è ïîãëåäíà Êðîóåë.
- Òîâà íå å âúçìîæíî. Ïëàíåòàòà å ïðåêàëåíî çàòúíòåíà, çà äà èçïðàòÿò òóê
ïúðâè îïåðàòîð.
- Âèíàãè èçïðàùàìå ïúðâè çà äà ðàçñëåäâà ñìúðòòà íà àãåíò - îòâúðíà
Êðîóåë. - Íåçàâèñèìî îò âàæíîñòòà íà ñëó÷àÿ.
- Âúçìîæíî - ðå÷å çàìèñëåíî Ôèòö. - Àêî å òàêà íàèñòèíà, òî àç ñúì ïîëàñêàí
- òîé ñå ïîêëîíè ïîäèãðàâàòåëíî. - Íî è íàé-óìåëèÿò êàðòîèãðà÷ ìîæå äà
èçãóáè, àêî íå ìó ïîòðúãíå â èãðàòà. À òîâà å âàøàòà ïîçèöèÿ, ñúð.
- Çíàåòå ëè êàêâî ùå ñå ñëó÷è, àêî ñè ïîçâîëèòå äà ìå ïðåìàõíåòå,
ïîñëàíèê?
- Íå êàçâàéòå "àêî". Ñëåä êàòî âè ïðåìàõíåì...òà êàêâî ùå ïîñëåäâà òîãàâà?
Ìîæå áè ùå èçïðàòÿò îùå åäèí ïúðâè îïåðàòîð? Ñêîðî ùå èì ñå ñâúðøè
çàïàñúò.
- Ùå ïîñòàâÿò ïëàíåòàòà ïîä êàðàíòèíà è ùå çàäúðæàò âñè÷êè âè. Íÿìàòå
íèêàêúâ øàíñ.
- Íàïðîòèâ, èìàìå øàíñ - è òîâà å âúçìîæíîñòòà âèå äà ëúæåòå. Íèùî ÷óäíî,
êàòî ñå èìàò ïðåä âèä îáñòîÿòåëñòâàòà. Íå òàÿ íèùî ëè÷íî ïðîòèâ âàñ,
ìèñòúð ÌàêÃåâèí. Íà âàøå ìÿñòî áèõ ñå äúðæàë ïî ñúùèÿ íà÷èí.
- Õàéäå ñòèãà ñìå äðúíêàëè. Äà íàìåðèì åäíî âúæå. Ðúêàòà ìè ñå óìîðè äà
ñòèñêà ïèñòîëåòà.
- Âåëèêîëåïíî õðóìâàíå - Ôèòö-Äæîóíñ èçëåçå è ñëåä ìàëêî ñå âúðíà ñ
äúëãî âúæå.
- Èçïèòå ñè âèíîòî, Àéçúê. Ïðèáëèæè ñå, Êèíäúë. Íå èñêàì äà ìå èçïå÷åø
çàåäíî ñ íåãî, àêî íàìèñëè íåùî.
Äîêàòî Ôèòö-Äæîóíñ óñóêâàøå íåïîõâàòíî âúæåòî îêîëî íåãî, Îòî ñå
ïîñòàðà äà íàäóå ãúðäèòå è ìóñêóëèòå ñè äîêðàé. Ñòàð è íå îñîáåíî
õèòúð íîìåð, íî Ôèòö èçãëåæäà íå çàáåëÿçà íèùî. Íà÷èíúò ïî êîéòî ãî
çàâúðçà íàïîìíè íà Îòî, ÷å ñè èìà ðàáîòà ñ íåîïèòíè àìàòüîðè è òîé îòíîâî ñå
ïðîêëå, ÷å å áèë òîëêîâà íåâíèìàòåëåí. Òà òå äîðè íå ãî ïðåòúðñèõà,
âèáðîíîæúò ñè ñòîåøå íåîáåçïîêîÿâàí â äæîáà ìó.
- Ùå òðÿáâà äà ïî÷àêàìå íÿêîëêî ÷àñà, ìèñòúð ÌàêÃåâèí. Ñúâåòâàì âè äà
ïîäðåìíåòå - Ôèòö-Äæîóíñ èç÷åçíà â êóõíÿòà è ïî÷òè âåäíàãà ñå ïîÿâè ñ
ïèñòîëåòà íà Îòî è áóòèëêà ñîäà. Òîé ñå ïðèáëèæè ñ áúðçè ñòúïêè êúì Îòî
è çàìàõíà ñ áóòèëêàòà. ÌàêÃåâèí íàïðàâè îïèò äà ñå äðúïíå, íî áóòèëêàòà
ãî õàëîñà ïî ãëàâàòà è ñòàÿòà èçáóõíà â èñêðè. Ïîñëå âñè÷êî èç÷åçíà.
Áëèçî ÷àñ ëåæà ñ îòâîðåíè î÷è, ïðåä Ôèòö-Äæîóíñ äà ñå ïîÿâè îòíîâî.
Íàâåäå ñå íàä íåãî è èçëÿ íà ëèöåòî ìó ÷àøà âîäà.
- Ñúáóäåòå ñå, ÌàêÃåâèí. Ïîëóíîù å, ñâåòëèíèòå óãàñíàõà è äîéäå âðåìå çà
ìàëêà ðàçõîäêà.
Îòî ñå èçïðàâè, îëþëÿâàéêè ñå è íàïúíà ìóñêóëè çà äà èçãëåæäà âúæåòî
îïúíàòî.
- Çíàåø ëè, Ôèòö, åäâà ñåãà ñå ñåòèõ, ÷å ñúì ñè çàáðàâèë íîùíèòå î÷èëà.
Èìàø ëè âòîðè ÷èôò?
- Êàêâî? Íå íîñèø ëè òâîèòå?
- Íÿìà íàâèêà äå ñè ãè ñëàãàì ïîñðåä áÿë äåí.
- Äîáðå, äîáðå, àç ùå ñå ïîãðèæà çà íåãî.
- Î, íå. Íå ñúì ñúãëàñåí. Ñëåä îíîâà, êîåòî ìè ñòîðè, áèõ ïðåäïî÷åë äà ãî
èçïåêà ñîáñòâåíîðú÷íî - è áàâíî.
- Äà, íî òîêó âèæ ïî ïúòÿ ñè ïðîïàäíàë â íÿêîé ïÿñú÷åí êëàäåíåö. Íÿìà äà òå
ïóñíà íàâúí áåç íîùíè î÷èëà, íèòî ùå òå îñòàâÿ íàñàìå ñ íåãî. Òè íå áè ìîãúë
äà îöåëèø çåìÿòà ñ êàìúê, ïúê äîðè è àêî ìÿòàø ñ äÿñíàòà ðúêà.
- Ôèòö, òîé å íåâúîðúæåí è çàâúðçàí. È íå ìîæå äà âèæäà â òúìíîòî.
- Íåâúîðúæåí, çàâúðçàí è ñëÿï, òîé ïàê ùå å ïî-îïàñåí îòêîëêîòî òè, íà
ìîñòèêà íà áîåí êðàéöåð. Êðàé íà ðàçãîâîðà.
- Äîáðå äå. Ñàìî ìè ïîçâîëè àç äà ãî ïðåìàõíà. Îáåùàâàì äà òè âèñÿ íà êîëàíà.
Ôèòö-Äæîóíñ ïîãëåäíà êúì ÌàêÃåâèí, êîéòî ñå óñìèõâàøå íà ìàëêèÿ ñïîð.
- Ðàçãîâîðúò íè ìàé èçãóáè àðèñòîêðàòè÷íàòà ñè íîòêà. Âèæäàì, ÷å
íàøèÿò ïðèÿòåë ñå çàáàâëÿâà. Äîáðå, åëà ñ ìåí, íî àêî ïðåäïðèåìå íåùî, ùå
îñòàâèø àç äà äåéñòâàì.
- Ðàçáðàíî, Ôèòö. Íèùî íÿìà äà ìó ñòîðÿ, äîðè àêî çàïî÷íå äà ìå çàìåðÿ ñ
àòîìíè áîìáè ïî ïúòÿ. Íî ñòèãíåì ëè âåäíúæ íà ìÿñòîòî, ùå ìå îñòàâèø äà ãî
ïîñãðåÿ íà ëàçåðíà ñâåòëèíà.
- Äà ïðèêëþ÷âàìå òîãàâà. Ìèñòúð ÌàêÃåâèí, çà íàñ ùå å ÷åñò äà âè
ïîñëåäâàìå. Àêî îáè÷àòå - èçëÿçîõà ïðåç âðàòàòà íà êóõíÿòà è ìðàêúò
íàâúí ãè ïîãúëíà.
Îòî çíàåøå, ÷å ìó îñòàâà ñúâñåì ìàëêî âðåìå çà äà ïðåäïðèåìå íåùî.Òîé
çàïî÷íà äà áðîè êðà÷êèòå.
Âúðâÿõà ìúë÷àëèâî, ñàìî Ôèòö-Äæîóíñ îò âðåìå íà âðåìå êîðèãèðàøå
ïîñîêàòà. Îòî ïðåáðîè òðèñòà ñòúïêè, ñëåä òîâà íåçàáåëåæèìî ñå ïðåìåñòè
â ëÿâî. Òîé ïîäïúõíà ëÿâàòà ñè ðúêà ïîä âúæåòî íàãîðå è íå ñëåä äúëãî ÿ
îñâîáîäè. Áåøå ñ ãðúá êúì Ôèòö-Äæîóíñ. Èìàøå ñúâñåì ÿñíà ïðåäñòàâà çà
ìåñòîïîëîæåíèåòî íà ÷îâåêà çàä íåãî è ìîæåøå âúâ âñåêè ìèã äà íàíåñå
ñìúðòîíîñåí óäàð â íÿêîÿ âèòàëíà òî÷êà.
Îòî íåíàäåéíî ñïðÿ è Ôèòö-Äæîóíñ ãî ïîäáóòíà â ãúðáà ñ ëàçåðà, äàâàéêè
ìó îùå ïî-òî÷åí îðèåíòèð. ÌàêÃåâèí ñå çàâúðòÿ ðÿçêî, èçáè ëàçåðà îò
ðúêàòà ìó è ïðåäè îùå ïèñòîëåòà äà òóïíå â ïðàõà íàíåñå ñòðàõîòåí óäàð â
ñëàáèíèòå íà ïîñëàíèêà. È äâàìàòà ìúæå ñå ïðåòúðêîëèõà îò óäàðà, à Îòî
âå÷å òúðñåøå ïèñòîëåòà. Íî íà òðåòàòà ñòúïêà êðàêàòà ìó ñå îïëåòîõà âúâ
âúæåòî, òîé èçãóáè ðàâíîâåñèå, ñòðîïîëè ñå íàïðåä è ñå ïðåâè çà äà ñå
ïðåòúðêîëè ïðåç ðàìî...íî âìåñòî òîâà âíåçàïíî ïîòúíà.
Ïîâúðõíîñòòà íà ïÿñú÷íèÿ êëàäåíåö ñå çàòâîðè íàä ãëàâàòà ìó è Îòî ïîòúíà â
êîøìàðíèÿ ñâÿò íà ëåïêàâèÿ ïðàõ. Çàòâîðè óñòà è ñå ïîìú÷è äà çàäúðæè
äúõà ñè, äîêàòî íîçäðèòå ìó ñå ïúëíåõà ñ ïÿñúê. Ñëåä òîâà, êàòî ñå áîðåøå
ñúñ çàâëàäÿâàùàòà ãî ïàíèêà òîé ñå èçïðàâè è ïðîòåãíà ðúêà íàãîðå. Íå
ìîæåøå äà îïðåäåëè äàëè ðúêàòà ìó ñå ïîäàâà íàä ïîâúðõíîñòòà. Äðîáîâåòå
ìó ãîðÿõà, òîé íàïðàâè íÿêîëêî íåñèãóðíè êðà÷êè â ïîñîêàòà, îò êîÿòî áå
ïðîïàäíàë, ïîñëå èçâåäíúæ îñúçíà, ÷å å íåâúçìîæíî äà ñå îðèåíòèðà. Îïèòà
ñå äà âúðâè â ïðàâà ëèíèÿ, âñÿêà ïîñîêà áå ïðàâèëíà, äèàìåòúðúò íà
êëàäåíåöà åäâà ëè ùåøå äà å ïîâå÷å îò íÿêîëêî ìåòðà. Íî áåøå íåâúçìîæíî äà
ñå âúðâè è òîé çàïúëçÿ, äîêàòî íàé-íàêðàÿ ñëåä öÿëà âå÷íîñò ãëàâàòà ìó
îïðÿ â êàìåííàòà ñòåíà. Îòî áàâíî ñå èçïðàâè è ñ íåâåðîÿòíè óñèëèÿ
ïðèòåãëè òðîìàâîòî òÿëî íà Êðîóåë íàãîðå ïî ñòåíàòà, ñàíòèìåòúð ïî
ñàíòèìåòúð, ñ ãîòîâè äà ñå ïðúñíàò áèöåïñè è ïëàìòÿùè îò ïðàõà î÷è.
Ãóáåøå ñåòíè ñèëè, êîãàòî â ëèöåòî ãî áëúñíà âå÷åðíèÿ âÿòúð è òîé
âäúõíà äúëáîêî è æàäíî âúçäóõ.
Îòî ïîå íÿêîëêî ïúòè, èçäèøà øóìíî è ïðåõàïà ÿäíî åçèê. Íåäàëå÷ îò íåãî
Êèíäúë êðåùåøå ñ ïúëíî ãúðëî.
- Íèùî òå âèæäàì! Ñ÷óïèë ñè ãè, äÿâîë äà òå âçåìå! - Ôèòö-Äæîóíñ
ñòåíåøå êàòî ðàíåíî æèâîòíî. Èçâåäíúæ öÿëàòà ñöåíà áå îçàðåíà îò
áëÿñúêúò íà ëàçåðåí ëú÷. Êèíäúë çàâúðòÿ ïèñòîëåòà íàîêîëî, èçïîëçâàéêè
ãî âìåñòî ôåíåð÷å. Ãëóïàâî, àêî â ãðàäà èìàøå áóäíè, ñúñ ñèãóðíîñò ùÿõà
äà çàáåëåæàò ñâåòëèíàòà. ìàêàð å, ìàëêî âåðîÿòíî áå äà äîéäàò íîùåì òóê.
Ôèòö-Äæîóíñ, êîéòî äîðè íå òðÿáâàøå äà å æèâ, ñå ïîëþøâàøå áëèçî äî
íåãî, ïðåâèò îò áîëêà. Áÿñíî ìÿòàùèÿò ñå ëú÷ ãî óäàðè â êðàêà, òîé ñå
çàâúðòÿ, îáõâàíàò îò ïëàìúöè è èç÷åçíà. Îùå åäèí ïÿñú÷åí êëàäåíåö.
Ñâåòëèíàòà óãàñíà.
- ÌàêÃåâèí! Äàíî äà ñè æèâ, êó÷è ñèíå! Çàùîòî ñêîðî ùå äîéäå äåíÿò! Ùå
ïî÷àêàì! È òîãàâà...òîãàâà ùå òå óáèÿ!
ÌàêÃåâèí ïðåäïàçëèâî ñå èçìúêíà îò êëàäåíåöà è ðàçâè âúæåòî. Ïîñëå ñå
îðèåíòèðà, ïðè ïîñëåäíèÿò áëÿñúê íà ëàçåðà áå çàáåëÿçàë ñêàëíî
ñòðóïâàíå ñàìî íà òðèäåñåòèíà ìåòðà â ëÿâî. Áàâíî, áåçøóìíî, êàòî îïèïâàøå
íà âñÿêà êðà÷êà ïî÷âàòà ïðåä ñåáå ñè, òîé çàïúëçÿ íàòàì. Íà íÿêîëêî ïúòè
ðúêàòà ìó ïðîïàäíà â òîïëàòà ìåêîòà íà ïÿñú÷íèÿ êëàäåíåö è òîé âíèìàòåëíî
ãî çàîáèêàëÿøå. Íàé-ñåòíå ñòèãíà âúçâèøåíèåòî è ñå ïîäïðÿ çàä åäèí
ïî-ãîëÿì îòëîìúê.
Âðåìå çà ðàâíîñìåòêà. Ñ êàêâî ðàçïîëàãà - âèáðîíîæ, äâå ðúöå, äâà êðàêà
è èçîáèëèå îò êàìúíè. À ñúùî âúæå. Çíà÷è èìàøå ñëåäíèòå âúçìîæíîñòè -
äà óäóøè Êèíäúë, äà ãî íàðåæå íà ïàð÷åíöà èëè ïðîñòî äà èçïî÷óïè âñè÷êè
êîñòè îò òÿëîòî ìó. Ñðåùó íåâúîðúæåí ÷îâåê âñÿêà åäíà îò òåçè òåõíèêè
ùåøå äà å äåòñêà èãðà÷êà. Àëà ñðåùó ëàçåð òîâà ñè áåøå ÷èñòî
ñàìîóáèéñòâî.
È áåøå óìîðåí, ïî-óìîðåí îò êîãàòî è äà áèëî. Ðàçêëàòè øèøåíöåòî ñ
Ãðàâèòîë. Ñàìî åäíà òàáëåòêà, òðÿáâà äà ÿ çàïàçÿ äî çàçîðÿâàíå.
 ãëàâàòà ìó ñå áëúñêàõà äåñåòêè âúçìîæíè è íåâúçìîæíè ïëàíîâå.
Èçâåäíúæ ÷ó ñòúïêè...Êèíäúë! - íå, åäâà ëè ùå âúðâè òîëêîâà
íåïðåäïàçëèâî â ìðàêà. Áåøå åäèí áðóøèàíåö, êîéòî ñå ïðèáëèæè è ñåäíà
ñàìî íà ìåòúð îò íåòî. îòî ÿñíî ÷óâàøå äèøàíåòî ìó.
ÌàêÃåâèí ïðîøåïíà â ðàçãîâîðåí ñòèë:
- Ïîçíàâàì ëè òå/ïðèÿòåëÿ, êîéòî ñòúïâàø â ìðàêà?
- Êðîóåë-êîéòî-ñå-øåãóâà/ Àç ñúì Ïîðíóóðàí îò ñåìåéñòâîòî íà Òóóðëã./ Íå
ìå ïîçíàâàø/ íî àç òå ïîçíàâàì. /Òè ñè ïðèÿòåë íà ìîÿ áðàò/
Êèíäúë-êîéòî-âîäè - áðóøèàíåöúò ñúùî øåïíåøå.
- Êèíäúë-êîéòî-âîäè/ å îò òâîåòî ñåìåéñòâî?
- Äà/ æðåöèòå ðàçðåøèõà íà ñåìåéñòâî Òóóðëã/ ÷åñòòà äà îñèíîâè/
íàé-èçòúêíàòèÿ ñðåä õîðàòà/ Êèíäúë-êîéòî-âîäè/ è ïðåäè íåãî/
Ìàëàòåñòà-íàé-âèñîêèÿò.
- Áðàòêî-íà-ìîÿ-ïðèÿòåë-Ïîðíóóðàí/ìîæåø ëè äà ìå èçâåäåø/ îò òîâà ìÿñòî/
ïðåäè ñëúíöåòî äà îãðåå ïóñòèíÿòà?
Áðóøèàíåöúò ñå çàñìÿ ïî÷òè áåçøóìíî.
- Êðîóåë-êîéòî-ñå-øåãóâà/ òè íàèñòèíà ñè ìíîãî çàáàâåí./ Áðàòÿòà ìè è àç/
äîéäîõìå çà äà íàáëþäàâàìå/ ðèòóàëúò íà áåçìúëâèåòî ïðè õîðàòà./
Ðàçáèðà ñå, ÷å íå ìîæåì äà ñå íàìåñâàìå. Æðåöèòå çúðíàõà ñâåòëèíà â
ïóñòèíÿòà/ è íè èçïðàòèõà ñúñ çàðúêàòà/ äà âè ïîìîãíåì/ â îòíàñÿíåòî íà
áåçìúëâíèÿ.
- È êúäå ñà òâîèòå áðàòÿ?
- Ìîèòå ïî-ìëàäè è ïî-ñòàðè áðàòÿ/ ñåäÿò áëèçî äî íàøèÿ ÷îâåøêè áðàò/
Êèíäúë-êîéòî-âîäè. Òîé ñúùî ïîèñêà/ äà ãî çàâåäåì â ìðàêà ïðè òåá/ íî íèå
îòêàçàõìå/ çàùîòî òàêà íè çàðú÷àõà æðåöèòå.
Ñëàâà Áîãó, ïîíå çà òîâà, ïîìèñëè ñè Îòî. Çà ìèã ïîìèñëè, ÷å áè ìîãúë äà
èçïîëçâà òóçåìåöúò êàòî ùèò, íî âåäíàãà ñå îòêàçà - áåøå ïðîñòî íåìîðàëíî.
Ïîñëå èçâåäíúæ îñúçíà, ÷å âå÷å ðàçëè÷àâà î÷åðòàíèÿòà ìó â ìðàêà. Òîé
ïîáúðçà äà ïîãúëíå ïîñëåäíàòà òàáëåòêà Ãðàâèòîë. È íåçàáàâíî èç÷åçíà
óìîðàòà.
Îòî íàäçúðíà èççàä ñêàëàòà. Âñå îùå íå âèæäàøå Êèíäúë, íî ñàìî ñëåä
íÿêîëêî ìèíóòè ùå íàñòúïè çîðàòà. È òîãàâà ùå å âúâ âëàñòòà íà Êèíäúë.
È òîãàâà ìó õðóìíà ïëàí...óäèâèòåëíî ïðîñò, íî è óæàñíî ðèñêîâàí. Íî íÿìàøå
äðóã èçáîð.
Îòî ñúáðà ïî-åäðèòå êàìúíè è ñå çàïðîêðàäâà â ïîëåòî. Íàé-ñåòíå äîñòèãíà
åäèí êëàäåíåö, îïèïà êðàÿ, ñëåä òîâà îñòàâè êàìúíèòå è âèáðîíîæà è áàâíî
ñå ïîòîïè â òîïëèÿ ñèòåí ïÿñúê, áîðåéêè ñå ñ æåëàíèåòî äà èçñêî÷è
îáðàòíî. Ñòúïè íà äúíîòî è ïîäðåäè êàìúíèòå òàêà, ÷å ãëàâàòà ìó äà å
ñêðèòà çàä òÿõ, êîãàòî ñå ïîòîïè äî áðàäè÷êàòà.
Íàòèñíà áóòîíà íà âèáðîíîæà, íî îñòðèåòî èçëåçå åäâà äî ïîëîâèíàòà. Îòî
âíèìàòåëíî îïèïà ñ ïðúñò îñòðèåòî, êîåòî íå ïîìðúäâàøå. Âåðîÿòíî â
ìåõàíèçìúò áå ïîïàäíàë ïÿñúê. è âñå ïàê ñè áåøå îðúæèå.
×óâàøå ÿñíî êàê Êèíäúë ñå äâèæè íåäàëå÷ îò íåãî. Íå ìîæåøå äà ãî âèäè, íî
çàïðàòè åäèí êàìúê íàòàì.
 îòãîâîð áëåñíà ëú÷úò íà ëàçåðà. Åäèí îò êàìúíèòå ïðåä íåãî èçïóêà
íàæåæåí äî ÷åðâåíî, çàìèðèñà íà îçîí.
- Òîïëè÷êî ëè òè ñòàâà, ÌàêÃåâèí? Çíàì êúäå ñè - ÷óõ, êîãàòî ìîÿò ìàëúê
ïðèÿòåë ñå èçêàòåðè íà ñêàëàòà ïðè òåá.
Âå÷å ïî÷òè ðàçëè÷àâàøå ôèãóðàòà íà Êèíäúë. Áëèçî äî íåãî âúðâÿõà
òðèìàòà áðóøèàíöè. Ìúæúò ïðèñòúïâàøå ïðåäïàçëèâî è ãëåäàøå â
êðàêàòà ñè. Îòî ïîáúðçà äà ñå ïîòîïè ÷àê äî íîñà.
- Êðàÿò å áëèçî, ÌàêÃåâèí. Ïðèãîòâè ñå äà óìðåø- Îòî ñè ïðåòúðêîëè ïðåç
ðúáà íà êëàäåíåöà è çúðíà ãúðáà íà Êèíäúë ñàìî íà ïåò ìåòðà. Àêî ñàìî
ðàáîòåøå íîæà, ùåøå äà ãî ïîðàçè äîðè îò òóê. Íî ñåãà òðÿáâàøå äà ñå
ïðèáëèæè îùå.
Îòî âäèãíà íîæà ïðåä ñåáå ñè è ñå ïîíåñå áåçøóìíî ïðåç ïóñòèíÿòà. Âñè÷êî
èçãëåæäàøå òîëêîâà ëåñíî, Êèíäúë ïðîäúëæàâàøå äà ñå âçèðà â
ñêàëèòå, ñ íàñî÷åí íàòàì ëàçåð.
È òîãàâà åäèí îò áðóøèàíöèòå ãî çúðíà è èçâè ãëàâà. Êèíäúë çàáåëÿçà
òîâà è ñå îáúðíà. Îòî ïëîíæèðà íèñêî çà äà ãî áëúñíå â êðàêàòà. Ëú÷úò ãî
îïúðëè ïî ðàìîòî è ëèöåòî, ïëàñòîòúêàíòà èçáóõíà â ïëàìúê è ïî÷òè âåäíàãà
çàãàñíà. Äâàìàòà ñå çàòúðêàëÿõà â îáëàê îò ïðàõ. Îòî ïðèêîâà ðúêàòà ñ
ëàçåðà êúì çåìÿòà, ïîñëå ïîäèâÿë îò áîëêà è ãíÿâ çàáè íîæà â ãúðáà íà
Êèíäúë. Îò ñúòðåñåíèåòî îñòðèåòî ñå âêëþ÷è è ïëàâíî ïðîíèêíà ïðåç ïëúò,
êîñòè è îðãàíè. Êèíäúë èçâè ãðúáíàê è çàñòèíà.
Îòî ñå íàäèãíà è åäíà òîãàâà çàáåëÿçà, ÷å â ëàçåðúò â ñòèñíàòàòà ðúêà íà
Êèíäúë ïðîäúëæàâà äà ðàáîòè. Ñêàëàòà íàáëèçî ïóêàøå îò ñòðàøíàòà
òîïëèíà. Áåøå íåâúçìîæíî äà ñå èçòðúãíå îðúæèåòî îò çäðàâî ñòèñíàòèÿ ìó
þìðóê. Îòêàçà ñå, êîãàòî ïî÷óâñòâà êàê ãî çàëèâàò åäíà ñëåä äðóãà âúëíè
íà íåïîíîñèìà áîëêà. Ïîñëå ñè ñïîìíè çà òðåíèðîâêèòå.
Ïðèñåäíàë êðàé òðóïà íà Êèíäúë, Îòî çàòâîðè î÷è è çàïî÷íà òèõè÷êî äà
íàøåïâà ñàìîâíóøåíèåòî, êîåòî ïîñòåïåííî èçîëèðàøå áîëêàòà âúâ âñå
ïî-ìàëêî è ïî-ìàëêà òî÷êà. Êîãàòî òî÷èöàòà ñòàíà êàòî âúðõó íà òîïëèéêà è
áå íàæåæåíà, êîëêîòî ïîâúðõíîñòòà íà çâåçäà, òîé ÿ ïðåìåñòè íà åäèí
ìèëèìåòúð èçâúí òÿëîòî ñè è ÿ çàäúðæà òàì. À ïîñëå îñâîáîäè îíàçè ÷àñò îò
óìà ñè, êîÿòî áå íåîáõîäèìà çà äðóãè äåéñòâèÿ.
Äîêîñíà ëèöåòî ñè è êîãàòî îòäðúïíà ðúêà, ïî íåÿ áÿõà ïîëåïíàëè íèøêèòå íà
ðàçòîïåíàòà ïëàñòîòúêàí. Îòäîëó ñå ïîäàâàøå èñòèíñêàòà êîæà,
çà÷åðâåíà, ïîêðèòà ñ åäðè ìåõóðè, íà ìåñòà èçãîðÿëà äî ÷åðíî. Îò
ïðîïóñêàíàòà êîæà òå÷åøå òúìíî-âèîëåòîâà êðúâ, íî Îòî áåçñòðàñòíî ðåøè,
÷å ðàíàòà å òâúðäå ìàëêà, çà äà ÿ ïðåâúðçâà.
Èççàä ñêàëàòà ñå ïîÿâèõà äâàìà ìëàäè áðóøèàíöè è çàñòàíàõà äî òÿëîòî
íà Êèíäúë. Ïî-âúçðàñòíèÿò, êîéòî íàêóöâàøå ïðîìúðìîðè íåùî â ðàçãîâîðåí
ñòèë, êîåòî Îòî íå ìîæà äà ñõâàíå.
Äâàìàòà âäèãíàõà âêî÷àíåíîòî òÿëî íà Êèíäúë è ãî ìåòíàõà íà ðàìåíå, ñÿêàø
è îòñå÷åíî äúðâî. Èçâåäíúæ Îòî îñúçíà, ÷å Êèíäúë íå å ñúâñåì óìðÿë,
áðóøèàíöèòå ãî áÿõà ïîäãîòâèëè çà áåçìúëâèåòî, äîêàòî Ìàêãåâèí ãî å
ïðîíèçâàë ñ íîæà ñè. Í ëèöåòî íà Êèíäúë áåøå çàñòèíàëî èçðàæåíèå íà
áîëêà è Îòî ñè ñïîìíè çà îòêðèòèåòî íà Óîëäî.
Êèíäúë íå áåøå ìúðòúâ, íî òîé óìèðàøå. È ùåøå äà óìèðà âñå òàêà áàâíî,
ïîíå îùå íÿêîëêî ñòîòèí ãîäèíè. Îòî ñå óñìèõíà.
Íÿêúäå êúì îáåä îòêúì ãðàäà ñå çàäàäîõà äîêòîð Íîðìàí è äâàìà ñàíèòàðè ñ
íîñèëêà. Òå âíèìàòåëíî çàîáèêàëÿõà ìíîãîáðîéíèòå ïÿñú÷íè êëàäåíöè â
ïóñòèíÿòà.
Äîðè òðèéñåòòå ãîäèíè ëåêàðñêà ïðàêòèêà íå áÿõà ïîäãîòâèëè äîêòîðà
çà ñòðàííàòà ãëåäêà íà ïðèñåäíàëèÿ â ïÿñúêà ÷îâåê, ñ ïîëóîáãîðÿëî,
ðàçìàçàíî è ñòè÷àùî ñe ëèöå, ÷èÿòî çäðàâà ïîëîâèíà ñå óñìèõâàøå
ùàñòëèâî.
ïðåâîä îò àíãëèéñêè: Þëèÿí Ñòîéíîâ