Ciaza dla bystrzakow Wydanie III ciazab

background image
background image

Tytuł oryginalny: Pregnancy For Dummies®, 3rd Edition

Tłumaczenie: Joanna Sugiero z wykorzystaniem fragmentów książki „Ciąża”
w tłumaczeniu Izabeli Szybilskiej-Fiedorowicz

ISBN: 978-83-246-7272-1

Original English language edition Copyright © 2008 by Wiley Publishing, Inc., Indianapolis, Indiana
All rights reserved including the right of reproduction in whole or in part any form.
This translation published by arrangement with Wiley Publishing, Inc.

Oryginalne angielskie wydanie © 2008 by Wiley Publishing, Inc., Indianapolis, Indiana. Wszelkie prawa, włączając
prawo do reprodukcji całości lub części w jakiejkolwiek formie, zarezerwowane. Tłumaczenie opublikowane na mocy
porozumienia z Wiley Publishing, Inc.

Wiley, the Wiley Publishing logo, For Dummies, the Dummies Man logo, A Reference for the Rest of Us!, The
Dummies Way, Dummies Daily, The Fun and Easy Way, Dummies.com, Making Everything
Easier, and related trade dress are trademarks or registered trademarks of John Wiley and Sons,
Inc. and/or its affiliates in the United States and/or other countries. Used under License.

Wiley, the Wiley Publishing logo, For Dummies, the Dummies Man logo, A Reference for the Rest of Us!,
The Dummies Way, Dummies Daily, The Fun and Easy Way, Dummies.com, Making Everything
Easier i związana z tym szata graficzna są markami handlowymi John Wiley and Sons, Inc. i/lub firm stowarzyszonych
w Stanach Zjednoczonych i/lub innych krajach. Wykorzystywane na podstawie licencji.

Translation copyright © 2014 by Helion S.A.

Polish language edition published by Wydawnictwo Helion.
Copyright © 2014.

All rights reserved. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or
mechanical, including photocopying, recording or by any information storage retrieval system, without permission from
the Publisher.

Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej publikacji
w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie
książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.

Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce informacje były kompletne
i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne
naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą również żadnej
odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce.

Fotografia na okładce została wykorzystana za zgodą Shutterstock.

Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres
http://dlabystrzakow.pl/user/opinie/ciazab
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.

Wydawnictwo HELION
ul. Kościuszki 1c, 44-100 Gliwice
tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63
e-mail: dlabystrzakow@dlabystrzakow.pl
WWW: http://dlabystrzakow.pl
Printed in Poland.

Kup książkę

Poleć książkę

Oceń książkę

Księgarnia internetowa

Lubię to! » Nasza społeczność

background image

Spis treĂci

O autorach ....................................................................................................................15

PodziÚkowania od autorów ...........................................................................................17

WstÚp ............................................................................................................................19

O ksiÈĝce .........................................................................................................................................19
Co nowego dodano do tego wydania ksiÈĝki? ......................................................................................20
Konwencje zastosowane w ksiÈĝce ......................................................................................................21
Czego nie czytaÊ ...............................................................................................................................21
Naiwne zaïoĝenia ..............................................................................................................................22
Jak podzielona jest ksiÈĝka .................................................................................................................22

CzÚĂÊ I: Plan gry ..........................................................................................................................22
CzÚĂÊ II: CiÈĝa — radoĂÊ w trzech aktach ......................................................................................22
CzÚĂÊ III: Wielkie wydarzenie — akcja porodowa, poród i poïóg .....................................................23
CzÚĂÊ IV: Szczególne przypadki ....................................................................................................23
CzÚĂÊ V: Dekalogi ........................................................................................................................23

Ikony uĝyte w ksiÈĝce ........................................................................................................................23
Co dalej ...........................................................................................................................................24

CzÚĂÊ I: Plan gry .................................................... 25

Rozdziaï 1: StÈd do macierzyñstwa ..............................................................................27

Jak przygotowaÊ siÚ do poczÚcia — wizyta u lekarza przed zajĂciem w ciÈĝÚ ..........................................27

Rzut oka na historiÚ chorób ...........................................................................................................28
Ocena bieĝÈcego stanu zdrowia .....................................................................................................29

Odpowiedzi na najczÚĂciej zadawane pytania ......................................................................................30

OsiÈganie idealnej wagi ciaïa .........................................................................................................30
PrzeglÈd przyjmowanych leków .....................................................................................................30
Co z preparatami odĝywczymi? .....................................................................................................33
Znaczenie szczepieñ i odpornoĂci ..................................................................................................33
Koniec z kontrolÈ urodzin .............................................................................................................35

Spotkanie nasienia z jajeczkiem — najwaĝniejsze jest zgranie w czasie ..................................................36

OkreĂlanie czasu owulacji ..............................................................................................................37
Skuteczna (i radosna) postawa ......................................................................................................39

Kup książkę

Poleć książkę

background image

6

CiÈĝa dla bystrzaków

Rozdziaï 2: Chyba jestem w ciÈĝy! ............................................................................... 41

Rozpoznawanie objawów ciÈĝy ..........................................................................................................41
Jak stwierdziÊ, czy jesteĂ w ciÈĝy? .......................................................................................................42

Jak otrzymaÊ odpowiedě w domu? .................................................................................................42
Wizyta u lekarza w celu uzyskania odpowiedzi ................................................................................43

Wybór odpowiedniego lekarza ...........................................................................................................43

Jakie masz moĝliwoĂci? .................................................................................................................43
Pytania, które powinnaĂ sobie zadaÊ, zanim dokonasz wyboru .........................................................44

Obliczenie daty porodu .....................................................................................................................47

Rozdziaï 3: Przygotowanie do ĝycia podczas ciÈĝy ...................................................... 49

Planowanie wizyt przedporodowych ...................................................................................................49
Przygotowanie siÚ na zmiany fizyczne .................................................................................................52

Jak sobie radziÊ z wahaniami nastrojów? .........................................................................................52
Jak ĝyÊ ze skurczami nóg? .............................................................................................................52
ZwróÊ uwagÚ na upïawy ...............................................................................................................53
Jak znieĂÊ bóle pleców? .................................................................................................................53
Jak radziÊ sobie ze stresem? ...........................................................................................................54

Wpïyw leków, alkoholu i narkotyków na dziecko .................................................................................54

Przyjmowanie leków .....................................................................................................................55
Palenie ........................................................................................................................................56
Picie alkoholu ...............................................................................................................................57
Zaĝywanie narkotyków .................................................................................................................57

Rzut oka na zmiany trybu ĝycia ..........................................................................................................58

Dogadzanie sobie za pomocÈ zabiegów kosmetycznych ....................................................................58
Relaks podczas ciepïych kÈpieli z masaĝem, w jacuzzi, saunie i ïaěniach parowych ............................60
Podróĝe .......................................................................................................................................60
Zabiegi stomatologiczne ................................................................................................................61
Uprawianie seksu .........................................................................................................................62

Praca w czasie ciÈĝy ..........................................................................................................................63

Ryzyko zawodowe ........................................................................................................................63
CiÈĝa a prawo ..............................................................................................................................64

Rozdziaï 4: Dieta i Êwiczenia przyszïej mamy .............................................................. 67

Zdrowy przyrost masy ciaïa ...............................................................................................................67

Jak okreĂliÊ, jaka waga jest wystarczajÈca? ......................................................................................68
Nie ulegaj obsesji na punkcie swojej wagi .......................................................................................69
Przyrost wagi u dziecka .................................................................................................................69

Bilans przyjmowanego pokarmu .........................................................................................................71

Piramida ĝywieniowa ....................................................................................................................71
Uzupeïnianie diety .......................................................................................................................74

Które pokarmy sÈ bezpieczne? ...........................................................................................................76

Potencjalnie szkodliwe pokarmy .....................................................................................................76
Obalanie rozpowszechnionych mitów na temat jedzenia ...................................................................77

Specjalne wymogi dietetyczne ............................................................................................................78

WïaĂciwy wegetariañski sposób odĝywiania ....................................................................................78
Walka z zaparciami ......................................................................................................................79
Cukrzyca ......................................................................................................................................79

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Spis treĂci

7

mwiczyÊ za dwoje ..............................................................................................................................79

Dostosowywanie siÚ do zmian zachodzÈcych w ciele ........................................................................80
Nie przeÊwicz siÚ ..........................................................................................................................81
Porównanie róĝnych form Êwiczeñ fizycznych .................................................................................82

CzÚĂÊ II: CiÈĝa — radoĂÊ w trzech aktach ................ 85

Rozdziaï 5: Pierwszy trymestr ......................................................................................87

Ksztaïtuje siÚ nowe ĝycie ....................................................................................................................87
Dostosowywanie siÚ do zmian zachodzÈcych w Twoim ciele .................................................................90

Zmiany zachodzÈce w piersiach .....................................................................................................90
ZmÚczenie ...................................................................................................................................91
Poranne, poïudniowe i wieczorne nudnoĂci .....................................................................................91
PuchniÚcie ...................................................................................................................................92
CzÚste oddawanie moczu ...............................................................................................................93
Bóle gïowy ...................................................................................................................................93
Zaparcia ......................................................................................................................................94
Skurcze ........................................................................................................................................94

Pierwsza wizyta u lekarza ..................................................................................................................95

ZrozumieÊ, co mówi lekarz ............................................................................................................95
Jak wyglÈda badanie fizyczne? .......................................................................................................99
Rzut oka na standardowe badania .................................................................................................99

Kiedy naleĝy siÚ martwiÊ? ................................................................................................................102

Krwawienie ................................................................................................................................102
Poronienie .................................................................................................................................103
CiÈĝa pozamaciczna ...................................................................................................................104

Z perspektywy ojca: reakcja na nowinÚ .............................................................................................104

Rozdziaï 6: Drugi trymestr ..........................................................................................107

Jak rozwija siÚ Twoje dziecko? .........................................................................................................107
Twoje ciaïo siÚ zmienia — zrozum je ...............................................................................................109

SkïonnoĂÊ do zapominania i niezdarnoĂÊ ......................................................................................110
Gazy ..........................................................................................................................................110
Wzrost wïosów i paznokci ...........................................................................................................110
Zgaga ........................................................................................................................................110
Ból w dolnej czÚĂci brzucha (w pachwinach) ................................................................................112
Zatkany nos ...............................................................................................................................112
Krwawienie z nosa i dziÈseï .........................................................................................................112
Zmiany skórne ...........................................................................................................................113

Kontrola — wizyty przedporodowe ..................................................................................................113
Kiedy naleĝy siÚ martwiÊ? ................................................................................................................113

Krwawienie ................................................................................................................................115
Anomalie pïodowe ......................................................................................................................115
NiewydolnoĂÊ szyjki macicy .........................................................................................................115
Kiedy powinnaĂ zwróciÊ siÚ o pomoc ............................................................................................116

Z perspektywy ojca: drugi trymestr, mama roĂnie ..............................................................................116

Kup książkę

Poleć książkę

background image

8

CiÈĝa dla bystrzaków

Rozdziaï 7: Trzeci trymestr ........................................................................................ 119

Twoje dziecko przygotowuje siÚ do przyjĂcia na Ăwiat ........................................................................119

Ruchy pïodu: fikoïki i kozioïki .....................................................................................................121
Napinanie miÚĂni oddechowych ...................................................................................................121
Czkawka w macicy ......................................................................................................................121

Dotrzymywanie kroku zmianom zachodzÈcym w Twoim ciele .............................................................122

Wypadki i upadki .......................................................................................................................123
Skurcze Braxtona-Hicksa ............................................................................................................123
Zespóï cieĂni nadgarstka .............................................................................................................124
ZmÚczenie .................................................................................................................................124
Hemoroidy .................................................................................................................................124
BezsennoĂÊ ................................................................................................................................125
Wraĝenie, ĝe dziecko „spada” .....................................................................................................126
Wysypki i uczulenia ciÈĝowe ........................................................................................................127
Przygotowanie siÚ do karmienia piersiÈ ........................................................................................128
Rwa kulszowa ............................................................................................................................128
Pïytki oddech .............................................................................................................................128
RozstÚpy ....................................................................................................................................129
OpuchniÚcia ...............................................................................................................................129
Wysiïkowe nietrzymanie moczu ....................................................................................................130
¿ylaki ........................................................................................................................................130

PomyĂl o porodzie ..........................................................................................................................131

Lekcje w szkole rodzenia .............................................................................................................131
Cesarskie ciÚcie na ĝÈdanie ..........................................................................................................133

Decyzja o tym, kto pojedzie z TobÈ do szpitala .................................................................................133

Wpïywanie na termin porodu ......................................................................................................134
Masaĝ krocza .............................................................................................................................135

Ostatnia faza — wizyty przedporodowe w trzecim trymestrze .............................................................135
Kiedy naleĝy siÚ martwiÊ? ................................................................................................................135

Krwawienie ................................................................................................................................135
Uïoĝenie poĂladkowe ..................................................................................................................136
Zbyt maïa objÚtoĂÊ pïynu owodniowego .......................................................................................136
Rzadsze ruchy pïodu ..................................................................................................................136
Problemy ze wzrostem pïodu .......................................................................................................137
Wyciekanie pïynu owodniowego ..................................................................................................138
Zatrucie ciÈĝowe ........................................................................................................................138
Przedwczesny poród ...................................................................................................................138
Kiedy dziecko siÚ spóěnia ............................................................................................................139

Przygotowanie siÚ do pobytu w szpitalu ............................................................................................140

Pakowanie torby .........................................................................................................................140
Wybór (i uĝywanie) fotelika samochodowego ................................................................................141

Z perspektywy ojca: juĝ prawie na mecie — trzeci trymestr ................................................................142

Rozdziaï 8: Badania prenatalne ................................................................................. 145

Badania w ramach diagnostyki prenatalnej wykonywane w pierwszym trymestrze .................................145

Biopsja kosmówki (badanie CVS) ...............................................................................................148
Wczesna punkcja owodni .............................................................................................................150

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Spis treĂci

9

Badania wykonywane w drugim trymestrze .......................................................................................150

Badania krwi wykonywane w drugim trymestrze ............................................................................150
„Przyjrzyj siÚ” falom děwiÚkowym — USG .................................................................................154
Badanie za pomocÈ punkcji owodni .............................................................................................156
Inne badania prenatalne i zabiegi .................................................................................................160

Badania wykonywane w trzecim trymestrze .......................................................................................161

Pomiar dojrzaïoĂci pïuc ...............................................................................................................161
Ocena stanu zdrowia dziecka .......................................................................................................161

Rozdziaï 9: CiÈĝa tydzieñ po tygodniu .........................................................................165

0. – 4. tydzieñ ................................................................................................................................165
5. – 8. tydzieñ ................................................................................................................................166
9. – 12. tydzieñ ..............................................................................................................................167
13. – 16. tydzieñ ............................................................................................................................167
17. – 20. tydzieñ ............................................................................................................................168
21. – 24. tydzieñ ............................................................................................................................168
25. – 28. tydzieñ ............................................................................................................................169
29. – 32. tydzieñ ............................................................................................................................169
33. – 36. tydzieñ ............................................................................................................................170
37. – 40. tydzieñ ............................................................................................................................171
40. – 42. tydzieñ ............................................................................................................................171

CzÚĂÊ III: Wielkie wydarzenie
— akcja porodowa, poród i poïóg ......................... 173

Rozdziaï 10: „Kochanie, chyba rodzÚ!” ......................................................................175

Kiedy poród rzeczywiĂcie siÚ zaczyna, a kiedy — nie? .......................................................................175

Zmiany przed rozpoczÚciem akcji porodowej ................................................................................176
Odróĝnianie prawdziwej akcji porodowej od faïszywej ...................................................................177
Kiedy skontaktowaÊ siÚ z lekarzem? .............................................................................................178
Badanie wewnÚtrzne w celu rozpoznania akcji porodowej ..............................................................178

PrzyjÚcie do szpitala ........................................................................................................................179

Ulokowanie siÚ w ïóĝku albo pokoju .............................................................................................179
Co znajduje siÚ wokóï Ciebie? .....................................................................................................180

Kontrolowanie dziecka ....................................................................................................................181

Monitorowanie pracy serca pïodu ................................................................................................181
Inne badania stanu zdrowia pïodu ................................................................................................182

Przyspieszanie sprawy — wywoïanie porodu ....................................................................................183

Wywoïanie porodu na ĝyczenie ....................................................................................................183
Indukcja wskazana ......................................................................................................................184
Wywoïywanie porodu .................................................................................................................185
Przyspieszanie akcji porodowej ....................................................................................................185

Spojrzenie z szerszej perspektywy — fazy i cechy porodu ...................................................................186

Etap I ........................................................................................................................................187
Etap II .......................................................................................................................................189
Etap III .....................................................................................................................................189

Kup książkę

Poleć książkę

background image

10

CiÈĝa dla bystrzaków

Opanowanie bólu porodowego .........................................................................................................189

Leki o dziaïaniu ogólnoustrojowym ..............................................................................................190
Miejscowe Ărodki znieczulajÈce ....................................................................................................190
Znieczulenie ogólne (narkoza) ....................................................................................................193

Alternatywne metody rodzenia .........................................................................................................193

Poród bez znieczulenia ...............................................................................................................193
Poród domowy ...........................................................................................................................195
Poród w wodzie ..........................................................................................................................195

Rozdziaï 11: Przesyïka specjalna — dostarczenie Twojego dziecka na Ăwiat ......... 197

Poród pochwowy ............................................................................................................................197

Wypieranie dziecka na zewnÈtrz ..................................................................................................199
NaciÚcie krocza (epizjotomia) ......................................................................................................201
Co siÚ dzieje, gdy drugi etap porodu siÚ przedïuĝa? ......................................................................202
Wielka chwila — urodzenie dziecka .............................................................................................203
Rodzenie ïoĝyska ........................................................................................................................204
Zaszywanie krocza .....................................................................................................................204

Pomaganie naturze — wspomagany poród pochwowy .......................................................................204
Cesarskie ciÚcie ...............................................................................................................................205

Informacje na temat znieczulenia ..................................................................................................206
Wskazania do cesarskiego ciÚcia ..................................................................................................207
Rekonwalescencja po cesarskim ciÚciu ..........................................................................................209

Gratulacje! DokonaïaĂ tego! ............................................................................................................209

Dreszcze po porodzie ..................................................................................................................210
Krwawienie poporodowe .............................................................................................................210
Pierwszy krzyk dziecka ................................................................................................................210
Kontrola stanu zdrowia dziecka ...................................................................................................210
Przecinanie pÚpowiny .................................................................................................................211

Rozdziaï 12: Twój noworodek — witaj, Ăwiecie! ..................................................... 213

Spojrzenie na ěródïo radoĂci — maě, krostki i inne przyjemnoĂci ........................................................213

Pokryte maziÈ ............................................................................................................................214
Ksztaït gïówki ............................................................................................................................214
Siniaki .......................................................................................................................................216
Krostki, plamki i inne zmiany skórne ............................................................................................216
Wïoski dziecka ...........................................................................................................................217
Koñczyny ...................................................................................................................................217
Oczy i uszy ................................................................................................................................217
NarzÈdy pïciowe i piersi ..............................................................................................................218
PÚpowina ...................................................................................................................................218
WielkoĂÊ noworodka ...................................................................................................................218
Dziecko zaczyna oddychaÊ ..........................................................................................................218

Czego naleĝy oczekiwaÊ w szpitalu? .................................................................................................219

Przygotowanie dziecka do ĝycia poza ïonem matki ........................................................................219
Ukïad trawienny dziecka wciÈĝ siÚ rozwija ....................................................................................221
Obrzezanie ................................................................................................................................221
Oddziaï intensywnej opieki nad noworodkiem ..............................................................................222

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Spis treĂci

11

Kontrola — pierwsza wizyta dziecka u lekarza ..................................................................................223

Zmiany pracy serca i ukïadu krÈĝenia ..........................................................................................223
Zmiany wagi ..............................................................................................................................223

Z perspektywy ojca: nareszcie w domu — w powiÚkszonym gronie .....................................................224

Rozdziaï 13: Zadbaj o siebie po porodzie ...................................................................225

Odzyskiwanie siï po porodzie ...........................................................................................................225

Zaczniesz wyglÈdaÊ i czuÊ siÚ jak mama .......................................................................................226
Krwawienie poporodowe .............................................................................................................226
Ból w okolicach krocza ................................................................................................................227
OpuchniÚcie ciaïa .......................................................................................................................229
Problemy z pÚcherzem ................................................................................................................229
Batalia z hemoroidami ................................................................................................................230
Praca jelit po porodzie ................................................................................................................230
Dalsza rekonwalescencja w domu .................................................................................................231

Rekonwalescencja po cesarskim ciÚciu ..............................................................................................231

Pobyt w sali pooperacyjnej ..........................................................................................................231
Nie spiesz siÚ ..............................................................................................................................232
Ból po cesarskim ciÚciu ...............................................................................................................233
Jak sobie radziÊ z bólem pooperacyjnym? .....................................................................................233
Przygotowanie do powrotu do domu ............................................................................................234
Dalsza rekonwalescencja w domu .................................................................................................234

Jeszcze wiÚcej zmian poporodowych .................................................................................................236

PociÊ siÚ jak… mama .................................................................................................................236
Nawaï mleczny ...........................................................................................................................236
Wypadanie wïosów .....................................................................................................................237
HuĂtawka nastrojów ....................................................................................................................237
Jak rozpoznaÊ depresjÚ poporodowÈ? ...........................................................................................238
Kontrola postÚpów — pierwsza wizyta u lekarza po porodzie ........................................................240

Powrót do „normalnego” ĝycia ........................................................................................................240

Odzyskiwanie kondycji ................................................................................................................240
Utrata na wadze .........................................................................................................................241
Dieta poporodowa ......................................................................................................................242
Przyjmowanie witamin ................................................................................................................242
Wykonywanie Êwiczeñ Kegla .......................................................................................................243
Ponowne podjÚcie wspóïĝycia ......................................................................................................243
Wybór Ărodków antykoncepcyjnych ..............................................................................................244

Rozdziaï 14: Karmienie dziecka ..................................................................................245

Wybór miÚdzy karmieniem piersiÈ a karmieniem butelkÈ ....................................................................245

Lista korzyĂci karmienia piersiÈ ...................................................................................................246
KorzyĂci wynikajÈce z karmienia butelkÈ .......................................................................................247

Przygotowania do karmienia piersiÈ .................................................................................................248

Mechanizmy laktacji ...................................................................................................................248
Pozycje do karmienia piersiÈ .......................................................................................................250
¿eby dziecko zaczÚïo ssaÊ ...........................................................................................................251
Organizowanie karmienia ............................................................................................................252
Dbanie o dietÚ ............................................................................................................................254

Kup książkę

Poleć książkę

background image

12

CiÈĝa dla bystrzaków

MoĝliwoĂci antykoncepcji ............................................................................................................254
Które leki sÈ bezpieczne? ............................................................................................................255
RozwiÈzywanie typowych problemów ...........................................................................................256
Karmienie piersiÈ bliěniÈt ............................................................................................................259

Karmienie butelkÈ dla poczÈtkujÈcych ..............................................................................................259

Zatrzymanie produkcji mleka ......................................................................................................259
Wybieranie najlepszych butelek i smoczków ..................................................................................260
Karmienie dziecka butelkÈ ...........................................................................................................260

Kïopoty z rozwijajÈcym siÚ ukïadem trawiennym dziecka ....................................................................262

CzÚĂÊ IV: Szczególne przypadki ..............................265

Rozdziaï 15: CiÈĝe specjalnej troski .......................................................................... 267

Jak duĝe znaczenie ma wiek? ...........................................................................................................267

Trzydziestokilkuletnie (albo starsze) mamy ...................................................................................267
Niezbyt mïodzi tatusiowie ...........................................................................................................268
Bardzo mïode mamy ...................................................................................................................270

CiÈĝe mnogie — bliěniÚta i wiÚcej dzieci ..........................................................................................271

Róĝne rodzaje ciÈĝ mnogich ........................................................................................................271
BliěniÚta jedno- czy dwujajowe? ..................................................................................................272
Badania przesiewowe w kierunku zespoïu Downa w ciÈĝach bliěniaczych i liczniejszych ..................274
Testy genetyczne w ciÈĝach bliěniaczych i liczniejszych ..................................................................274
Jak nie pomyliÊ dzieci? ................................................................................................................275
Dzieñ po dniu w ciÈĝy mnogiej ....................................................................................................275
Akcja porodowa i poród bliěniÈt ..................................................................................................277
Problemy, które mogÈ wystÈpiÊ u kobiet w ciÈĝy mnogiej ...............................................................278
Monitorowanie bliěniÈt pod kÈtem przedwczesnego porodu ...........................................................280

Ponowne zajĂcie w ciÈĝÚ ..................................................................................................................281

Kaĝda ciÈĝa jest inna ..................................................................................................................281
Poród po uprzednim cesarskim ciÚciu ...........................................................................................282

Samotne matki i rodziny nietradycyjne ..............................................................................................284
Przygotowanie dziecka (bÈdě dzieci) na pojawienie siÚ rodzeñstwa .....................................................285

Tïumaczenie, czym jest ciÈĝa .......................................................................................................285
Zorganizowanie opieki nad dzieÊmi na czas porodu ......................................................................286
Powrót do domu .........................................................................................................................286

Rozdziaï 16: Gdy dochodzi do powikïañ… ................................................................ 289

Przedwczesny poród .......................................................................................................................289

Kontrola oznak przedwczesnej akcji porodowej .............................................................................291
Zahamowanie przedwczesnej akcji porodowej ...............................................................................292
Zapobieganie przedwczesnemu porodowi .....................................................................................292
Przedwczesne urodzenie dziecka ..................................................................................................293

Problemy z zatruciem ciÈĝowym .......................................................................................................293
Problemy z ïoĝyskiem ......................................................................................................................295

’oĝysko przodujÈce ....................................................................................................................295
Odklejenie siÚ ïoĝyska .................................................................................................................296

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Spis treĂci

13

Problemy z pïynem i workiem owodniowym ......................................................................................297

Za duĝo wód pïodowych .............................................................................................................298
Za maïo wód pïodowych .............................................................................................................298
PÚkniÚcie worka owodniowego .....................................................................................................299

Problemy ze wzrostem pïodu ...........................................................................................................299

Dzieci mniejsze niĝ przeciÚtnie .....................................................................................................300
Dzieci wiÚksze niĝ przeciÚtnie ......................................................................................................301

NiezgodnoĂÊ grup krwi ....................................................................................................................301

Czynnik Rh ...............................................................................................................................302
Inne rodzaje niedopasowania krwi ................................................................................................303

Uïoĝenie poĂladkowe ......................................................................................................................303
CiÈĝa przeterminowana ...................................................................................................................305

Rozdziaï 17: CiÈĝa w zdrowiu i chorobie ....................................................................307

Infekcja w czasie ciÈĝy .....................................................................................................................307

Zapalenie pÚcherza i nerek ..........................................................................................................307
Ospa wietrzna ............................................................................................................................308
PrzeziÚbienie i grypa ...................................................................................................................310
Alergie sezonowe i katar sienny ...................................................................................................311
Wirus cytomegalii (CMV) ..........................................................................................................311
Róĝyczka ...................................................................................................................................313
Wirusowe zapalenie wÈtroby (ĝóïtaczka) ......................................................................................313
Opryszczka ................................................................................................................................313
Wirus zespoïu nabytego niedoboru odpornoĂci (HIV) ..................................................................314
Listerioza ...................................................................................................................................314
Borelioza ...................................................................................................................................315
Zakaĝenie parwowirusem ............................................................................................................315
Wirusy ĝoïÈdkowe (nieĝyty ĝoïÈdka i jelit) ....................................................................................315
Toksoplazmoza ..........................................................................................................................316
Zakaĝenia pochwy ......................................................................................................................317

Problemy, które miaïaĂ jeszcze przed ciÈĝÈ ........................................................................................317

Astma ........................................................................................................................................317
Chroniczne nadciĂnienie tÚtnicze ..................................................................................................318
Zakrzepica ĝyï gïÚbokich i zator pïucny ........................................................................................318
Cukrzyca ....................................................................................................................................319
MiÚĂniaki ...................................................................................................................................320
Problemy immunologiczne ...........................................................................................................321
Zapalenie jelita grubego ..............................................................................................................322
Padaczka (epilepsja) ...................................................................................................................323
Problemy z tarczycÈ ....................................................................................................................323

Rozdziaï 18: Jak sobie radziÊ z nieoczekiwanym? .....................................................325

Jak przetrwaÊ poronienia nawykowe? ................................................................................................325
Jak sobie poradziÊ ze stratÈ dziecka pod koniec ciÈĝy? ........................................................................326
Jak sobie radziÊ z anomaliami pïodowymi? ........................................................................................327
Gdzie szukaÊ pomocy? ....................................................................................................................328
Leczenie ran po stracie dziecka ........................................................................................................328

Kup książkę

Poleć książkę

background image

14

CiÈĝa dla bystrzaków

CzÚĂÊ V: Dekalogi .................................................331

Rozdziaï 19: DziesiÚÊ rzeczy, o których nikt Ci nie powie .......................................... 333

CiÈĝa trwa dïuĝej niĝ dziewiÚÊ miesiÚcy ............................................................................................333
Inni ludzie mogÈ CiÚ doprowadziÊ do szaïu ......................................................................................334
W pierwszym trymestrze moĝesz czuÊ siÚ wyczerpana ........................................................................334
Ból wiÚzadeï macicy naprawdÚ… boli ..............................................................................................334
Twój brzuch staje siÚ magnesem dla cudzych dïoni ............................................................................335
Hemoroidy — wstydliwy ból królów .................................................................................................335
Czasami podczas parcia kobiety oddajÈ stolec ...................................................................................335
Waga siÚ utrzymuje po urodzeniu dziecka .........................................................................................335
Wkïadki szpitalne to relikt z epoki naszych mam ...............................................................................336
Nawaï mleczny to naprawdÚ nieprzyjemna sprawa,
a karmienie piersiÈ moĝe zamieniÊ siÚ w produkcjÚ ............................................................................336

Rozdziaï 20: DziesiÚÊ (no, prawie) zdrowych przekÈsek dla ciÚĝarnych kobiet ......... 337

Musli z suszonÈ figÈ, wiórkami kokosowymi i migdaïami ....................................................................338
Ciasteczka owsiane, po których nie bÚdziesz miaïa poczucia winy .......................................................339
Tortilla z masïem orzechowym, czekoladÈ i bananami ........................................................................340
Podwójny ïosoĂ w kremowym sosie ...................................................................................................341
Biaïy ser z zioïami z kromkÈ peïnoziarnistego chleba ..........................................................................342
Pieczone pomidorki z mozzarellÈ .....................................................................................................343
Kawaïki pity z selerem i marchewkÈ w sosie z ciecierzycy ...................................................................344
Masïo orzechowe z kawaïkami suszonych owoców .............................................................................345
Koktajl owocowy dla ciÚĝarnych bystrzaków ......................................................................................346

Rozdziaï 21: DziesiÚÊ podstawowych rzeczy,
które moĝna zobaczyÊ na ekranie USG ....................................................................... 347

Pomiar ciemieniowo-poĂladkowy ......................................................................................................347
Twarz ............................................................................................................................................348
KrÚgosïup ......................................................................................................................................349
Serce ..............................................................................................................................................349
RÚce ..............................................................................................................................................350
Stopa .............................................................................................................................................350
Profil .............................................................................................................................................351
Obraz trójwymiarowy ......................................................................................................................351
To chïopiec! ...................................................................................................................................352
To dziewczynka! .............................................................................................................................352

Skorowidz ................................................................................................................... 353

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Rozdziaï 3

Przygotowanie

do ĝycia podczas ciÈĝy

W tym rozdziale:

Ź

OdbÚdziesz typowÈ wizytÚ przedporodowÈ

Ź

Nauczysz siÚ radziÊ sobie ze zmianami zachodzÈcymi w Twoim ciele i umyĂle

Ź

Zmienisz swój styl ĝycia dla dobra dziecka

Ź

Dowiesz siÚ, jak pracowaÊ podczas ciÈĝy

imo ĝe jesteĂ w ciÈĝy i Twoje ciaïo staje siÚ przedmiotem cudownych zmian,

Twoje codzienne ĝycie toczy siÚ dalej. W jaki sposób bÚdziesz musiaïa zmieniÊ

swój tryb ĝycia, ĝeby Twoja ciÈĝa przeszïa jak najbardziej pïynnie? Których rzeczy

w Twoim ĝyciu nie trzeba zmieniaÊ, a które wymagajÈ jedynie nieznacznych modyfikacji?

Musisz wziÈÊ pod uwagÚ wiele kwestii: pracÚ, ogólny poziom stresu w Twoim ĝyciu,

rodzaj przyjmowanych leków, to, czy palisz bÈdě regularnie pijesz alkohol oraz co

zrobiÊ ze zwyczajnymi sprawami, takimi jak wizyta u dentysty czy fryzjera. Jeĝeli

przypominasz wiÚkszoĂÊ normalnych, zdrowych kobiet, pewnie odkryjesz, ĝe w duĝej

mierze Twoje ĝycie moĝe toczyÊ siÚ tak jak do tej pory.

Wszystkie kwestie, o jakich tu wspominamy, sÈ tematami, które naleĝy przedyskutowaÊ

z lekarzem. W tym rozdziale oraz w nastÚpnym przedstawiamy ogólny schemat,

wedïug którego naleĝy zaplanowaÊ swoje ĝycie podczas ciÈĝy. Jeĝeli juĝ na samym

poczÈtku zastanowisz siÚ nad tym, na ile Twoje codzienne przyzwyczajenia i nawyki

zdrowotne wspóïgrajÈ z TwojÈ ciÈĝÈ, ïatwiej Ci bÚdzie przyzwyczaiÊ siÚ do nowego

stanu rzeczy. Im wczeĂniej podejmiesz odpowiedniÈ dietÚ i Êwiczenia fizyczne oraz

zaczniesz prowadziÊ tryb ĝycia sprzyjajÈcy zachowaniu zdrowia, tym lepiej (wiÚcej

informacji znajdziesz w rozdziale 4.).

Planowanie wizyt przedporodowych

Pozytywny wynik testu ciÈĝowego oznacza dla Ciebie poczÈtek nowego ĝycia. Czas

zastanowiÊ siÚ nad tym, co CiÚ czeka. Gdy juĝ postanowisz, który lekarz bÚdzie siÚ

TobÈ zajmowaï podczas ciÈĝy (zajrzyj do rozdziaïu 2.), zadzwoñ do danego oĂrodka

i zapytaj, co powinnaĂ zrobiÊ. Niektóre praktyki medyczne wymagajÈ spotkania z poïoĝnÈ,

która przeprowadzi wywiad medyczny i potwierdzi dobre wieĂci za pomocÈ

badania krwi lub moczu — podczas gdy inne umówiÈ CiÚ na pierwszÈ wizytÚ od

razu z lekarzem. Termin pierwszej wizyty zaleĝy po czÚĂci od Twoich dawnych bÈdě

M

Kup książkę

Poleć książkę

background image

50

CzÚĂÊ I: Plan gry

obecnych doĂwiadczeñ zdrowotnych. Jeĝeli wczeĂniej nie odbyïaĂ wizyty prekoncepcyjnej

(przed zajĂciem w ciÈĝÚ) (zobacz rozdziaï 1.) i nie przyjmowaïaĂ witamin dla kobiet

w ciÈĝy oraz preparatów zawierajÈcych kwas foliowy, powiadom o tym swojego lekarza.

Preparaty witaminowe dla kobiet w ciÈĝy sÈ dostÚpne bez recepty, dlatego moĝesz zaczÈÊ je

przyjmowaÊ jeszcze przed odbyciem pierwszej wizyty u lekarza. Wszystkie specyfiki

z tej grupy powinny zawieraÊ odpowiedniÈ dawkÚ kwasu foliowego, dlatego jeĂli ciÈĝa

jest typowa, recepta nie jest potrzebna — a jeĂli masz wÈtpliwoĂci, poproĂ o radÚ farmaceutÚ.

Niektóre sprawy — takie jak sprawdzanie ciĂnienia krwi, moczu oraz tÚtna dziecka —

nie ulegajÈ zmianie bez wzglÚdu na trymestr, wiÚc zajmiemy siÚ nimi w tym rozdziale.

W rozdziale 5., 6. i 7. w sposób bardziej szczegóïowy wyjaĂnimy, co siÚ dzieje podczas

wizyt przedporodowych w kaĝdym z trymestrów. Tabela 3.1 podaje zarys typowego

planu wizyt przedporodowych.

Tabela 3.1. Typowy plan wizyt przedporodowych

Etap ciÈĝy

CzÚstotliwoĂÊ wizyt lekarskich

Od pierwszej wizyty do 28. tygodnia ciÈĝy

Co cztery tygodnie

Od 28. do 36. tygodnia ciÈĝy

Co dwa, trzy tygodnie

Od 36. tygodnia ciÈĝy do porodu

Co tydzieñ

Jeĝeli podczas ciÈĝy pojawiÈ siÚ u Ciebie problemy albo Twoja ciÈĝa zostanie zaliczona

do grupy „wysokiego ryzyka” (czynniki ryzyka opisujemy w rozdziale 2.), lekarz moĝe

zasugerowaÊ, ĝebyĂ czÚĂciej przychodziïa na wizyty.

Terminarz wizyt przedporodowych nie jest ustalony z góry. Jeĝeli planujesz wyjazd na

wakacje lub nie moĝesz przyjĂÊ na takÈ wizytÚ, poinformuj o tym pracowników medycznych

i przeïóĝ spotkanie z lekarzem. Jeĝeli Twoja ciÈĝa przebiega pïynnie, przeïoĝenie wizyty

zwykle nie stanowi problemu. Poniewaĝ jednak pewne badania przedporodowe muszÈ

zostaÊ przeprowadzone w okreĂlonych momentach ciÈĝy (szczegóïowe informacje na

ten temat znajdziesz w rozdziaïach 8. i 9.), upewnij siÚ, ĝe odïoĝenie wizyty nie wpïynie

negatywnie na któreĂ z nich.

Wizyty przedporodowe róĝniÈ siÚ w zaleĝnoĂci od osobistych potrzeb kaĝdej kobiety

i zawodowego stylu danego lekarza. Niektóre kobiety wymagajÈ konkretnych badañ

laboratoryjnych lub fizycznych. Niemniej podczas wizyt przedporodowych standardem sÈ

poniĝsze procedury:

9

Poïoĝna kontroluje TwojÈ wagÚ i ciĂnienie krwi. WiÚcej informacji na temat

tego, ile i kiedy powinnaĂ przytyÊ, znajdziesz w rozdziale 4.

9

Oddajesz próbkÚ moczu (wiÚkszoĂÊ ciÚĝarnych kobiet zwykle potrafi

z ïatwoĂciÈ wykonaÊ to zadanie!). Lekarz sprawdza obecnoĂÊ biaïka lub glukozy,

która moĝe wskazywaÊ na zatrucie ciÈĝowe albo cukrzycÚ (zobacz rozdziaïy 16. i 17.).

Niektóre testy moczu umoĝliwiajÈ równieĝ lekarzowi rozpoznanie objawów infekcji

dróg moczowych.

9

PoczynajÈc od 14. – 16. tygodnia, poïoĝna lub lekarz mierzy wysokoĂÊ

dna Twojej macicy. Pracownik medyczny uĝywa centymetra bÈdě dïoni, aby

zmierzyÊ z zewnÈtrz TwojÈ macicÚ. W ten sposób moĝe pobieĝnie sprawdziÊ, jak

rozwija siÚ dziecko oraz skontrolowaÊ iloĂÊ wód pïodowych (zobacz rysunek 3.1).

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Rozdziaï 3: Przygotowanie do ĝycia podczas ciÈĝy

51

Rysunek 3.1.

Lekarz moĝe

zmierzyÊ wyso-

koĂÊ dna Twojej

macicy, aby

sprawdziÊ, czy

dziecko rozwija

siÚ prawidïowo

Poïoĝna albo lekarz mierzy wysokoĂÊ dna macicy, czyli odlegïoĂÊ od spojenia

ïonowego do szczytu macicy (dno macicy). Okoïo 20. tygodnia ciÈĝy dno macicy

zwykle siÚga poziomu pÚpka. Po 20. tygodniu wysokoĂÊ wyraĝana w centymetrach

równa siÚ w przybliĝeniu liczbie tygodni, od ilu jesteĂ w ciÈĝy. (Odchylenie do

2 cm w jednÈ lub drugÈ stronÚ mieĂci siÚ w akceptowanych normach, jeĂli nie

zmienia siÚ w trakcie kolejnych wizyt).
Uwaga: Pomiary wysokoĂci dna macicy mogÈ siÚ nie sprawdziÊ w przypadku

kobiet, które oczekujÈ dwoje lub wiÚcej dzieci, kobiet, które majÈ w macicy duĝe

wïókniakomiÚĂniaki (w obu przypadkach macica jest znacznie wiÚksza niĝ normalnie),

lub u tych, które cierpiÈ na powaĝnÈ otyïoĂÊ (poniewaĝ moĝe byÊ trudno wyczuÊ

szczyt macicy).

9

Poïoĝna lub lekarz sïucha i liczy uderzenia serca dziecka. Zwykle puls

dziecka wynosi od 120 do 160 uderzeñ na minutÚ. WiÚkszoĂÊ oĂrodków korzysta

z elektronicznych detektorów (tzw. dopplerów), sïuĝÈcych do mierzenia tÚtna

dziecka. Przy uĝyciu tej metody bicie serca dziecka brzmi tak, jakby w Twoim

ïonie galopowaïo stado koni. Czasami przy uĝyciu dopplera moĝesz usïyszeÊ

tÚtno juĝ w 8. czy 9. tygodniu, ale czÚsto nie da siÚ go wyraěnie zauwaĝyÊ przed

10. — 12. tygodniem ciÈĝy. Przed wynalezieniem takiego detektora do sïuchania

tÚtna dziecka wykorzystywano specjalny stetoskop. Przy uĝyciu tej metody lekarz

moĝe usïyszeÊ bicie serca okoïo 20. tygodnia. Trzecim sposobem na sprawdzenie

tÚtna u dziecka jest obejrzenie serca na obrazie USG. Serce moĝna dojrzeÊ

zwykle po okoïo szeĂciu tygodniach.

Kup książkę

Poleć książkę

background image

52

CzÚĂÊ I: Plan gry

W niektórych oĂrodkach medycznych asystent medyczny (albo poïoĝna) sprawdza

ciĂnienie krwi; w innych procedurÚ tÚ przeprowadza sam lekarz. Jednak bez wzglÚdu

na to, kto wykonuje zadania techniczne podczas wizyty przedporodowej, zawsze

powinnaĂ mieÊ moĝliwoĂÊ zadania lekarzowi pytañ przed wyjĂciem z placówki.

Przygotowanie siÚ na zmiany fizyczne

Gdy jesteĂ w ciÈĝy, Twoje ciaïo przechodzi transformacjÚ. Moĝesz siÚ spodziewaÊ huĂtawki

nastrojów, skurczów w nogach oraz nasilenia stresu. Pewnie juĝ wczeĂniej doĂwiadczaïaĂ

takich dolegliwoĂci, jednak nie aĝ tak intensywnie. W kolejnych podrozdziaïach

zajmiemy siÚ tymi i innymi problemami, ĝebyĂ wiedziaïa, czego moĝesz siÚ spodziewaÊ.

Niech Twoja rodzina i przyjaciele równieĝ je przeczytajÈ — a gdy to zrobiÈ, powiedz

im, ĝe powinni czuÊ siÚ uprzedzeni.

Jak sobie radziÊ z wahaniami nastrojów?

Zmiany hormonalne wpïywajÈ na nastrój, o czym wie wiÚkszoĂÊ kobiet, a zwïaszcza te,

które cierpiÈ na PMS (zespóï napiÚcia przedmiesiÈczkowego). TowarzyszÈce ciÈĝy wahania

stÚĝenia hormonów we krwi sÈ prawdopodobnie najpowaĝniejszymi zmianami tego typu,

jakich kobieta moĝe doĂwiadczyÊ w caïym swoim ĝyciu, trudno siÚ wiÚc dziwiÊ, ĝe ciÚĝarnej

towarzyszÈ zazwyczaj emocjonalne wzloty i upadki. Odczuwane podczas ciÈĝy zmÚczenie

moĝe jeszcze bardziej wzmóc ich dokuczliwoĂÊ. Jeĝeli do tej mieszanki biochemicznej

doda siÚ jeszcze normalne obawy, które zazwyczaj odczuwa oczekujÈca na dziecko kobieta

— o to, czy urodzi siÚ ono zdrowe i czy ona sama bÚdzie dobrÈ matkÈ — otrzymamy

wystarczajÈcÈ iloĂÊ paliwa do podsycenia starych, znajomych wahañ nastrojów.

Nie jesteĂ sama. HuĂtawka nastrojów jest normalnym elementem ciÈĝy i nie jesteĂ

pierwszÈ kobietÈ, która jej doĂwiadcza. Nie wiñ siÚ zatem. Twoja rodzina i przyjaciele

zrozumiejÈ.

WystÚpujÈce u Ciebie wahania nastrojów mogÈ byÊ szczególnie widoczne w pierwszym

trymestrze ciÈĝy, poniewaĝ Twoje ciaïo stara siÚ dostosowaÊ do nowych warunków. Moĝesz

zauwaĝyÊ, ĝe przesadnie reagujesz na niezbyt waĝne sprawy. Idiotyczna i ckliwa reklama

telewizyjna doprowadza CiÚ do ïez. Wpadasz w panikÚ, gdy zapodziejesz gdzieĂ notes.

Zgrzytasz zÚbami ze zïoĂci, kiedy sprzedawca w piekarni przez przypadek zïamie Twój

bochenek chleba. Nie martw siÚ — po prostu jesteĂ w ciÈĝy. Weě kilka gïÚbokich

oddechów, pójdě na spacer albo zamknij oczy i na chwilÚ siÚ wyïÈcz. Takie uczucia

czÚsto mijajÈ równie szybko, jak siÚ pojawiajÈ.

Jak ĝyÊ ze skurczami nóg?

Skurcze nóg to powszechna dolegliwoĂÊ kobiet w ciÈĝy. Wraz z upïywem miesiÚcy

stanÈ siÚ pewnie jeszcze czÚstsze. Ich przyczynÈ jest nagïe ĂciĂniÚcie miÚĂni. Moĝe

tak siÚ zdarzyÊ z róĝnych powodów, takich jak brak pïynów, napiÚcie miÚĂni albo zbyt

dïugie pozostawanie w jednej pozycji. KiedyĂ lekarze sÈdzili, ĝe podïoĝem tej dolegliwoĂci

jest niedobór wapnia lub potasu w diecie, ale ta teoria nie zostaïa potwierdzona przez

ĝadne badania. Niektórzy twierdzÈ, ĝe przyjmowanie doustnych preparatów zawierajÈcych

magnez moĝe zmniejszyÊ czÚstotliwoĂÊ wystÚpowania skurczów.

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Rozdziaï 3: Przygotowanie do ĝycia podczas ciÈĝy

53

Aby pozbyÊ siÚ problemu skurczów, wypróbuj nastÚpujÈce rady:

9

poïóĝ ciepïy okïad na ïydki;

9

wypijaj duĝo pïynów;

9

nie pozostawaj w jednej pozycji zbyt dïugo;

9

czÚsto rozciÈgaj nogi i stopy;
Codziennie wieczorem przed pójĂciem do ïóĝka rozciÈgaj miÚĂnie nóg. UnieĂ

nogi do góry, tak jakbyĂ chciaïa palcami dotknÈÊ sufitu. Postaraj siÚ przy tym jak

najbardziej rozciÈgnÈÊ ïydki. Powtórz to Êwiczenie okoïo 10 razy. To samo zrób

rano od razu po przebudzeniu, najlepiej zanim jeszcze otworzysz oczy (wystarczy

kilka powtórzeñ). Nie prostuj stóp, ĝeby nie wywoïaÊ nagïego skurczu.

9

przejdě siÚ na krótki spacer;

9

poproĂ partnera, ĝeby zrobiï Ci masaĝ stóp albo nóg.

ZwróÊ uwagÚ na upïawy

Podczas ciÈĝy nasileniu ulegajÈ upïawy, co jest zupeïnie normalnym zjawiskiem. Niektóre

kobiety muszÈ codziennie stosowaÊ cienkie wkïadki higieniczne. Wydzielina zwykle

jest rzadka, biaïa i wïaĂciwie pozbawiona zapachu. Nie naleĝy stosowaÊ irygatorów

dopochwowych, gdyĝ moĝe to doprowadziÊ do zachwiania naturalnej, kobiecej zdolnoĂci

do zwalczania infekcji pochwy.

Jeĝeli upïawy przybiorÈ brÈzowy, ĝóïty bÈdě zielony kolor, zacznÈ wydzielaÊ niezdrowy

zapach albo wywoïywaÊ swÚdzenie, powiadom lekarza. (Zdaj siÚ jednak na wïasny osÈd

co do pilnoĂci tego problemu — nie jest to bowiem sprawa, która wymaga wykonania

telefonu do lekarza o 3.00 nad ranem).

CiÈĝa nie zabezpiecza CiÚ przed zakaĝeniami pochwy, a wysoki poziom estrogenu

w Twojej krwi sprawia, ĝe jesteĂ bardziej naraĝona na kandydozÚ pochwy (infekcjÚ

droĝdĝakowÈ). W wyniku takiego zakaĝenia zwykle wydzielajÈ siÚ gÚste, biaïo-ĝóïte upïawy,

którym w niektórych przypadkach towarzyszy swÚdzenie i zaczerwienienie. Problem

powinny rozwiÈzaÊ maĂci do uĝytku miejscowego, które nie stanowiÈ zagroĝenia dla

pïodu. WiÚkszoĂÊ Ărodków moĝna nabyÊ w 1-, 3- i 7-dniowych dawkach, które sÈ

caïkowicie bezpieczne dla dziecka. Jeĝeli infekcja jest wyjÈtkowo trudna do zwalczenia,

porozmawiaj z lekarzem o Fluconazole — jest to lek przyjmowany doustnie, który

moĝna bezpiecznie stosowaÊ podczas ciÈĝy.

Jak znieĂÊ bóle pleców?

Bóle pleców sÈ typowÈ dolegliwoĂciÈ, której wiele kobiet doĂwiadcza podczas ciÈĝy.

Zwykle pojawiajÈ siÚ one w póěniejszej fazie ciÈĝy, chociaĝ mogÈ wystÈpiÊ teĝ wczeĂniej.

Jednym z powodów moĝe byÊ przesuniÚcie Ărodka ciÚĝkoĂci w ciele ciÚĝarnej kobiety.

Innym zaĂ — zmiany krzywizny krÚgosïupa wraz ze wzrostem dziecka i powiÚkszaniem

siÚ macicy. Nieco ulgi moĝe Ci przynieĂÊ jak najczÚstsze przysiadanie, przykïadanie

ciepïego termoforu lub przyjmowanie acetaminofenu (Paracetamolu). Nasze pacjentki

Kup książkę

Poleć książkę

background image

54

CzÚĂÊ I: Plan gry

czÚsto pytajÈ nas o moĝliwoĂÊ uĝywania specjalnie zaprojektowanego pasa dla kobiet

w ciÈĝy, który zobaczyïy w reklamie lub o którym gdzieĂ usïyszaïy. Niektóre kobiety

twierdzÈ, ĝe pas im pomaga, inne zaĂ nie widzÈ ĝadnej róĝnicy.

Niektóre kobiety odczuwajÈ ból, który rozprzestrzenia siÚ od dolnej czÚĂci pleców po

poĂladki i w dóï jednej albo drugiej nogi. Ból ten (czy teĝ drÚtwienie) znany jest pod

nazwÈ rwy kulszowej, która powstaje w wyniku ucisku na nerw kulszowy — waĝny nerw,

biegnÈcy od pleców przez miednicÚ aĝ do bioder i w dóï nóg. Lĝejsze przypadki rwy

kulszowej moĝna zïagodziÊ, wypoczywajÈc w ïóĝku, biorÈc ciepïe kÈpiele bÈdě uĝywajÈc

poduszek elektrycznych. Jeĝeli jednak w Twoim przypadku dolegliwoĂÊ ta bÚdzie miaïa

ostry przebieg, byÊ moĝe bÚdziesz potrzebowaïa dïuĝszego wypoczynku w ïóĝku lub

specjalnych Êwiczeñ fizycznych.

Czasami ból w dolnym odcinku krÚgosïupa moĝe byÊ objawem przedwczesnego porodu.

Jednak w takim przypadku przypomina bardziej skurcze — nie utrzymuje siÚ stale,

lecz przychodzi i odchodzi.

Jak radziÊ sobie ze stresem?

Wiele kobiet siÚ zastanawia, czy stres ma jakiĂ wpïyw na ciÈĝÚ. Trudno odpowiedzieÊ

na to pytanie, poniewaĝ stres jest niezwykle ulotnym pojÚciem. Wszyscy wiemy, czym

jest, lecz kaĝdy zdaje siÚ radziÊ sobie z nim na swój wïasny sposób i nikt nie jest w stanie

tak naprawdÚ zmierzyÊ jego intensywnoĂci. Zdajemy sobie jednak sprawÚ, ĝe chroniczny

stres — utrzymujÈcy siÚ dzieñ po dniu i nieustajÈcy choÊby na chwilÚ — moĝe podnieĂÊ

poziom hormonów stresu, które krÈĝÈ w krwiobiegu. Wielu lekarzy sÈdzi, ĝe tak wysokie

stÚĝenie tych hormonów moĝe sprzyjaÊ przedwczesnemu porodowi lub problemom

z ciĂnieniem krwi w czasie ciÈĝy, lecz jedynie nielicznym badaniom udaïo siÚ potwierdziÊ

tÚ koncepcjÚ.

BÚdÈc w ciÈĝy, zwracaj uwagÚ na swojÈ wygodÚ i szczÚĂcie. Kaĝdy czïowiek ma swoje

sposoby na rozluěnienie — moĝe zastosowaÊ masaĝ, wyjĂÊ do kina, umówiÊ siÚ z przyjacióïmi

na obiad, wziÈÊ gorÈcy prysznic bÈdě kÈpiel z bÈbelkami, czy teĝ po prostu usiÈĂÊ i podnieĂÊ

wysoko nogi. Nie ma potrzeby siÚ spieszyÊ, kiedy powinnaĂ szczególnie zadbaÊ o siebie.

Wpïyw leków, alkoholu

i narkotyków na dziecko

Alkohol, narkotyki i niektóre leki, które wprowadzasz do swojego organizmu, mogÈ

przeniknÈÊ przez ïoĝysko i dostaÊ siÚ do ukïadu krÈĝenia dziecka. Niektóre leki mogÈ

równieĝ przedostaÊ siÚ do ïoĝyska. CzÚĂÊ z tych substancji jest zupeïnie nieszkodliwa,

podczas gdy inne mogÈ powodowaÊ problemy. W poniĝszych podrozdziaïach podpowiemy,

jakie substancje moĝesz spokojnie stosowaÊ, a jakich powinnaĂ unikaÊ — sÈ to informacje,

które majÈ kluczowe znaczenie dla zdrowia Twojego dziecka.

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Rozdziaï 3: Przygotowanie do ĝycia podczas ciÈĝy

55

Przyjmowanie leków

Podczas ciÈĝy prawdopodobnie przynajmniej raz czy dwa doĂwiadczysz bólu gïowy bÈdě

okazjonalnego przypadku zgagi. Pojawi siÚ pytanie, czy wolno Ci bezpiecznie stosowaÊ

tabletki przeciwbólowe, leki na nadkwasotÚ i inne Ărodki sprzedawane bez recepty.

Wiele kobiet boi siÚ w ogóle przyjmowaÊ leki z obawy, ĝe mogÈ w jakiĂ sposób zaszkodziÊ

dziecku. WiÚkszoĂÊ nieprzepisywanych na receptÚ Ărodków — a nawet tych przepisywanych

— moĝna swobodnie przyjmowaÊ podczas ciÈĝy. Jednak w czasie pierwszej wizyty

przedporodowej porozmawiaj z lekarzem o tym, które moĝna zaĝywaÊ w ciÈĝy. Zapytaj

zarówno o te ogólnie dostÚpne, jak i o te zalecone przez innego lekarza. Jeĝeli inny

specjalista leczy CiÚ z powodu jakiejĂ dolegliwoĂci medycznej, powiedz mu, ĝe jesteĂ

w ciÈĝy, na wypadek gdyby trzeba byïo dopasowaÊ leki.

Nie przestawaj przyjmowaÊ leków przepisanych przez lekarza i nie zmieniaj samowolnie

ich dawki, dopóki z nim nie porozmawiasz.

Wiele leków opatrzono etykietkÈ „Nie przyjmowaÊ podczas ciÈĝy!”, poniewaĝ nie

przeprowadzono odpowiednich badañ sprawdzajÈcych ich wpïyw na kobiety w ciÈĝy.

Jednakĝe to ostrzeĝenie niekoniecznie oznacza, ĝe stwierdzono szkodliwe skutki albo

ĝe nie wolno Ci stosowaÊ tych Ărodków. Kiedy tylko masz jakieĂ pytanie dotyczÈce

konkretnego leku, proĂ o radÚ lekarza. Nie zdziw siÚ, ĝe opinie lekarzy mogÈ byÊ róĝne

— zwïaszcza jeĂli majÈ oni inne specjalizacje. Wielu lekarzy niemajÈcych specjalizacji

ginekologiczno-poïoĝniczej boi siÚ przepisywaÊ leki kobietom w ciÈĝy, poniewaĝ nie

wiedzÈ, jak mogÈ one dziaïaÊ na pïód. Ginekolodzy i poïoĝnicy majÈ wiÚkszÈ wiedzÚ na

ten temat, dlatego sÈ bardziej pewni siebie.

Pewne problemy medyczne, takie jak nadciĂnienie, niosÈ wiÚksze ryzyko dla pïodu niĝ

Ărodki, które byĂ przyjmowaïa, ĝeby je leczyÊ. Nawet zwyczajny ból gïowy, jeĝeli jest

na tyle mocny, aby spowodowaÊ, ĝe nie zauwaĝysz czerwonego Ăwiatïa, gdy bÚdziesz

siedziaïa za kierownicÈ, moĝe byÊ bardziej niebezpieczny niĝ tabletka acetaminofenu

(Paracetamolu), który w ogóle nie stanowi zagroĝenia, o ile przyjmuje siÚ go w odpowiednich

dawkach. Coraz czÚĂciej zauwaĝamy, ĝe wiele ciÚĝarnych kobiet niepotrzebnie cierpi

z powodu typowych dolegliwoĂci, które moĝna by uleczyÊ za pomocÈ bezpiecznych

dla dziecka Ărodków.

W rozdziale 1. wymieniamy wiele leków/Ărodków chemicznych, które wiÚkszoĂÊ kobiet

w ciÈĝy moĝe bezpiecznie przyjmowaÊ. Omawiamy teĝ niektóre ze Ărodków, o których

wiemy, ĝe majÈ dziaïanie teratogenne, czyli mogÈ spowodowaÊ wady urodzeniowe lub

wywoïaÊ problemy ze wzrostem i rozwojem dziecka.

Jeĝeli przyjÚïaĂ jakieĂ leki teratogenne, zanim dowiedziaïaĂ siÚ, ĝe jesteĂ w ciÈĝy — albo

zanim dowiedziaïaĂ siÚ, iĝ dany Ărodek moĝe stanowiÊ problem — nie wpadaj w panikÚ.

W wielu przypadkach (co zaleĝy od tego, w którym okresie ciÈĝy i w jakich iloĂciach je

zastosowaïaĂ) leki te nie wyrzÈdzajÈ szkody. Niektóre Ărodki mogÈ powodowaÊ problemy

w pierwszym trymestrze, lecz sÈ zupeïnie bezpieczne w trzecim i na odwrót. W rzeczywistoĂci

dowiedziono, ĝe wzglÚdnie niewielka liczba substancji wpïywa teratogennie na ludzi,

a nawet gdy tak siÚ dzieje, nie za kaĝdym razem dochodzi do wad urodzeniowych.

Porozmawiaj z lekarzem o lekach, które przyjmujesz, i o tym, jakie moĝna przeprowadziÊ

badania, ĝeby sprawdziÊ, jak przebiega wzrost i rozwój dziecka.

Kup książkę

Poleć książkę

background image

56

CzÚĂÊ I: Plan gry

Moĝesz równieĝ zasiÚgnÈÊ informacji na temat substancji teratogennych, dzwoniÈc lub

udajÈc siÚ do najbliĝszej stacji sanitarno-epidemiologicznej (sanepidu) bÈdě do oĂrodka

toksykologii, jeĝeli taki znajduje siÚ w Twoim szpitalu. PomocÈ sïuĝy równieĝ Biuro do

Spraw Substancji i Preparatów Chemicznych. Wykaz szkodliwych substancji dostÚpny jest

na stronie Biura: http://www.chemikalia.gov.pl/ w dziale „Prawo”. Naleĝy zauwaĝyÊ, ĝe

prawna klasyfikacja substancji nie wyszczególnia samych substancji teratogennych, lecz

wprowadza szerszÈ kategoriÚ, obejmujÈcÈ substancje i preparaty dziaïajÈce szkodliwie

na rozrodczoĂÊ.

Palenie

O ile przez ostatnich dziesiÚÊ lat nie ĝyïaĂ na Marsie, bez wÈtpienia jesteĂ Ăwiadoma

tego, ĝe palenie zagraĝa Twojemu zdrowiu. Jeĝeli palisz, ryzykujesz, ĝe wystÈpi u Ciebie

rak pïuc, rozedma pïuc bÈdě jakaĂ choroba serca, nie liczÈc innych dolegliwoĂci.

Palenie podczas ciÈĝy stanowi zagroĝenie równieĝ dla Twojego dziecka.

WydobywajÈcy siÚ z palonego papierosa tlenek wÚgla zmniejsza iloĂÊ tlenu, jakÈ

otrzymuje Twoje rozwijajÈce siÚ dziecko, a nikotyna redukuje dopïyw krwi do pïodu.

W rezultacie palÈce kobiety ryzykujÈ tym, ĝe ich dziecko bÚdzie miaïo mniejszÈ masÚ

urodzeniowÈ, co moĝe spowodowaÊ jeszcze wiÚcej problemów medycznych.

Badania dowodzÈ, ĝe dzieci palaczek waĝÈ o 250 gramów mniej niĝ noworodki

wydane na Ăwiat przez kobiety niepalÈce. Dokïadna róĝnica wagi urodzeniowej zaleĝy

od tego, ile pali matka. Bierne palenie wiÈĝe siÚ z takimi samymi zagroĝeniami.

Poza tym palenie podczas ciÈĝy wiÈĝe siÚ takĝe z wiÚkszym prawdopodobieñstwem

przedwczesnego porodu, poronienia, ïoĝyska przodujÈcego (zobacz rozdziaï 16.),

przedwczesnego oddzielenia ïoĝyska (zobacz rozdziaï 16.), przedwczesnego pÚkniÚcia

pÚcherza pïodowego, a nawet zespoïu nagïej Ămierci ïóĝeczkowej (tzw. SIDS) juĝ po

urodzeniu dziecka.

Rzucenie palenia moĝe byÊ niezwykle trudne. Jednak pamiÚtaj, ĝe nawet ograniczenie

liczby spalanych papierosów bÚdzie korzystne dla Twojego dziecka (i Ciebie).

Jeĝeli rzucisz palenie podczas pierwszych trzech miesiÚcy ciÈĝy, moĝesz sobie pogratulowaÊ.

Masz bowiem pewnoĂÊ, ĝe Twoje dziecko po urodzeniu prawdopodobnie bÚdzie miaïo

normalnÈ wagÚ i nie bÚdzie miaïo powaĝnych problemów zdrowotnych.

Niektóre kobiety uĝywajÈ antynikotynowych plastrów, gum, tabletek do ssania czy

inhalatorów, aby zerwaÊ z naïogiem. Nikotyna zawarta w tych produktach wciÈĝ dostaje

siÚ do krwiobiegu i moĝe przeniknÈÊ do pïodu, ale przynajmniej eliminacji ulega tlenek

wÚgla i inne toksyny znajdujÈce siÚ w dymie papierosowym. Amerykañskie Kolegium

Poïoĝników i Ginekologów zaleca stosowanie tych zamienników w sytuacji, gdy

niefarmaceutyczne metody leczenia uzaleĝnienia od naïogu nie przyniosïy skutku.

IloĂÊ nikotyny absorbowanej przez organizm w wyniku sporadycznego uĝycia gumy

lub inhalatora moĝe byÊ mniejsza niĝ iloĂÊ zawarta w przyklejonym na staïe plastrze.

Nie przeprowadzono jeszcze obszernych badañ dotyczÈcych wpïywu nowszych metod

rzucania palenia (np. za pomocÈ preparatów Zyban czy Wellbutrin) na kobiety w ciÈĝy.

Jednak pewne kompleksowe badanie wykazaïo, ĝe ciÚĝarne kobiety przyjmujÈce bupropion

czÚĂciej rzucajÈ palenie niĝ te, które nie biorÈ ĝadnych Ărodków wspomagajÈcych walkÚ

z tym naïogiem.

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Rozdziaï 3: Przygotowanie do ĝycia podczas ciÈĝy

57

Picie alkoholu

Bezspornie ciÚĝarne kobiety, które naduĝywajÈ alkoholu, naraĝajÈ swoje dzieci na ryzyko

alkoholowego zespoïu pïodowego, który ïÈczy siÚ z rozmaitymi wadami rozwojowymi

(w tym z problemami ze wzrostem, wadami serca, opóěnieniem w rozwoju umysïowym

bÈdě anomaliami ksztaïtu twarzy czy koñczyn). Kontrowersje wywoïuje jednak fakt,

ĝe medycyna nie zdefiniowaïa jednoznacznie bezpiecznej granicy spoĝywania alkoholu

w czasie ciÈĝy. Dane naukowe wykazujÈ, ĝe codzienne picie alkoholu i upijanie siÚ

moĝe prowadziÊ do powaĝnych komplikacji, ale niewiele jest informacji na temat tego,

czy okazjonalny kieliszek wina lub drink mogÈ zaszkodziÊ pïodowi. Amerykañskie

Kolegium Poïoĝników i Ginekologów, a takĝe Amerykañska Agencja ds. ¿ywnoĂci

i Leków zalecajÈ, aby caïkowicie unikaÊ spoĝywania alkoholu podczas ciÈĝy.

Jeĝeli sÈdzisz, ĝe moĝesz mieÊ problem z piciem, nie wstydě siÚ porozmawiaÊ o tym

z lekarzem. Twój lekarz moĝe wykorzystaÊ specjalnÈ ankietÚ, ĝeby sprawdziÊ, czy pijesz

na tyle duĝo, ĝeby mogïo to zagroziÊ pïodowi. JeĂli uwaĝasz, ĝe moĝesz mieÊ taki problem,

omówienie ankiety z lekarzem jest sprawÈ kluczowÈ dla zdrowia Twojego dziecka

— i dla Twojego wïasnego.

Zaĝywanie narkotyków

Wielu badaczy oceniaïo skutki stosowania narkotyków podczas ciÈĝy. Jednak wyniki ich

badañ mogÈ byÊ mylÈce, poniewaĝ zwykle traktujÈ wszystkie „uĝywki” jednakowo, bez

wzglÚdu na ich rodzaj i zaĝywanÈ iloĂÊ. Tymczasem tryb ĝycia matki równieĝ ma wpïyw

na stopieñ zagroĝenia dla dziecka i to jeszcze bardziej utrudnia wïaĂciwÈ ocenÚ sytuacji.

Na przykïad kobiety, które naduĝywajÈ narkotyków, zazwyczaj sÈ gorzej odĝywione niĝ

inne matki, majÈ niĝszy status spoïeczno-ekonomiczny i sÈ wystawione na wiÚksze ryzyko

zaraĝenia siÚ chorobami przenoszonymi drogÈ pïciowÈ. Wszystkie te czynniki — niezaleĝnie

od zaĝywania narkotyków — mogÈ nieĂÊ problemy dla ich ciÈĝy i ich dziecka.

Pytania przyszïych matek

Bardzo czÚsto pojawia siÚ kwestia spoĝywania alko-

holu podczas ciÈĝy. Podajemy zatem odpowiedzi

na najczÚĂciej zadawane pytania.
Pytanie: Podczas wakacji na Karaibach pozwoliïam
sobie na kilka koktajli

piña colada

na plaĝy. Dopiero

kilka tygodni póěniej dowiedziaïam siÚ, ĝe jestem

w ciÈĝy. Czy moje dziecko urodzi siÚ z wadami roz-

wojowymi?
Odpowiedě: Nie istniejÈ dowody na to, ĝe jednora-

zowy przypadek pofolgowania sobie z piciem moĝe

mieÊ negatywny wpïyw na ciÈĝÚ. Teraz jednak, gdy

juĝ wiesz, ĝe jesteĂ w ciÈĝy, unikaj alkoholu.
Pytanie: Czy wysokoprocentowe napoje alkoholowe

sÈ bardziej szkodliwe dla dziecka niĝ wino albo piwo?

Odpowiedě: Niekoniecznie. Puszka piwa, kieliszek

wina i drink zmieszany z 25 ml mocniejszego trun-

ku zawierajÈ mniej wiÚcej tÚ samÈ iloĂÊ alkoholu.

Wybór któregoĂ z nich nie jest gorszy od innego.
Pytanie: Mój lekarz zaleciï mi, ĝebym po punkcji owod-

ni wypiïa wieczorem kieliszek wina. Czy to bezpieczne?
Odpowiedě: Alkohol ma dziaïanie tokolityczne, co

oznacza, ĝe rozluěnia macicÚ. Po punkcji owodni wiele

kobiet odczuwa lekkie skurcze macicy. Alkohol za-

warty w kieliszku wina redukuje tÚ dolegliwoĂÊ, nie

szkodzÈc dziecku.

Kup książkę

Poleć książkę

background image

58

CzÚĂÊ I: Plan gry

Rzut oka na zmiany trybu ĝycia

Podczas ciÈĝy Twój tryb ĝycia ulega nieuchronnym zmianom. ByÊ moĝe zastanawiasz siÚ,

czy wciÈĝ wolno Ci robiÊ rzeczy, które byĂ normalnie wykonywaïa, gdybyĂ nie byïa

w ciÈĝy. W tym fragmencie ksiÈĝki podajemy informacje na temat tego, czy podczas

ciÈĝy moĝna bezpiecznie farbowaÊ wïosy, korzystaÊ z sauny i ciepïej kÈpieli z masaĝem

wodnym, podróĝowaÊ i kontynuowaÊ pracÚ.

Dogadzanie sobie

za pomocÈ zabiegów kosmetycznych

Kiedy Twoi przyjaciele i krewni dowiedzÈ siÚ, ĝe jesteĂ w ciÈĝy, pewnie bÚdÈ Ci mówiÊ,

jak piÚknie wyglÈdasz, i zachwycaÊ siÚ bijÈcym od Ciebie cudownym blaskiem macierzyñstwa.

Sama moĝesz siÚ czuÊ piÚkniejsza, chociaĝ niektóre kobiety doĂwiadczajÈ zupeïnie

przeciwnych emocji. Moĝesz na przykïad odkryÊ, ĝe wcale nie cieszÈ CiÚ zmiany

fizyczne, które zachodzÈ w Twoim ciele. Bardzo moĝliwe, ĝe podobnie jak wiÚkszoĂÊ

naszych pacjentek, zastanawiasz siÚ, czy stosowane przez Ciebie zabiegi upiÚkszajÈce sÈ

bezpieczne podczas ciÈĝy. Poniĝej przedstawiamy potencjalne zagroĝenia zabiegów

upiÚkszajÈcych:

9

Botulina (botoks): nie wiadomo, czy podczas ciÈĝy i karmienia piersiÈ moĝna

stosowaÊ terapiÚ opartÈ na botulinie. Nasza rada? Ciesz siÚ piÚknem pïynÈcym

z blasku, jaki daje Ci ciÈĝa, i poczekaj z botoksem.

9

Zastrzyki wypeïniajÈce: substancje wstrzykiwane pod skórÚ majÈ na celu

wygïadzenie zmarszczek i sprawienie, ĝe usta stanÈ siÚ peïniejsze. Zazwyczaj

uĝywa siÚ do tego kolagenu lub kwasu hialuronowego. Jak dotÈd nie ma ĝadnych

danych, które potwierdzaïyby bezpieczeñstwo stosowania tych Ărodków podczas

ciÈĝy. Mamy jednak dobrÈ wiadomoĂÊ: organizm ciÚĝarnej kobiety zatrzymuje

wiÚcej pïynów, co równieĝ moĝe przyczyniÊ siÚ do spïycenia zmarszczek!

9

Kosmetyki zïuszczajÈce chemicznie naskórek (peelingi): gïównymi

skïadnikami peelingów sÈ kwasy owocowe (czyli tzw. alfahydroksykwasy).

Substancje chemiczne dziaïajÈ co prawda miejscowo, ale Twój organizm absorbuje

jednak pewne, choÊ niewielkie ich iloĂci. Nie znaleěliĂmy ĝadnych danych na

temat tego, czy podczas ciÈĝy moĝna bezpiecznie stosowaÊ kosmetyki zïuszczajÈce

naskórek. Prawdopodobnie nie stanowiÈ zagroĝenia, ale najpierw porozmawiaj

o tym z lekarzem.

9

Maseczki: moĝe zauwaĝyïaĂ, ĝe w ciÈgu ostatnich kilku tygodni zmieniïa Ci siÚ

cera. Czasami hormony ciÈĝowe mogÈ wywoïaÊ rewolucjÚ na Twojej skórze.

Maseczki mogÈ pomóc, lecz wcale nie muszÈ. Nie przejmuj siÚ jednak, zaaplikuj

sobie jakÈĂ, choÊby po to, ĝeby usiÈĂÊ i rozkoszowaÊ siÚ chwilÈ relaksu! (Przeczytaj

wczeĂniejsze uwagi na temat kosmetyków chemicznie zïuszczajÈcych naskórek).

9

Farby do wïosów: Prawdopodobnie stosowanie farb do wïosów podczas ciÈĝy

jest nieszkodliwe. ¿adne badania nie wykazaïy, ĝe takie kosmetyki powodujÈ wady

rozwojowe czy poronienia. Wiele lat temu niektóre farby zawieraïy formaldehyd

i inne potencjalnie niebezpieczne substancje, które mogïyby zaszkodziÊ dziecku.

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Rozdziaï 3: Przygotowanie do ĝycia podczas ciÈĝy

59

Jednak do nowszych farb nie uĝywa siÚ juĝ takich zwiÈzków. Pracownicy medyczni

zwykle nie sÈ w tej kwestii zgodni. Twój lekarz moĝe Ci zaleciÊ stosowanie w czasie

ciÈĝy farb opartych na wyciÈgach roĂlinnych, a lekarz Twojej przyjacióïki moĝe

jej powiedzieÊ, ĝe nie ma nic zïego w farbowaniu wïosów.

9

Depilacja woskiem: usuwanie wïosów z nóg i linii bikini wiÈĝe siÚ z naïoĝeniem

rozgrzanego wosku na dane miejsce, a nastÚpnie z usuniÚciem go razem z owïosieniem.

¿aden z preparatów woskowych nie zawiera nic, co mogïoby byÊ szkodliwe dla

dziecka. Moĝesz wiÚc spokojnie depilowaÊ siÚ podczas ciÈĝy, jeĂli to Ci pomoĝe

zachowaÊ dobry nastrój i ïadny wyglÈd.

9

Depilacja laserowa: laser uĝywany do depilacji rozgrzewa mieszek wïosowy

i zatrzymuje w ten sposób wzrost wïosa. CzÚsto najpierw stosuje siÚ kremy ze

Ărodkiem znieczulajÈcym, aby zmniejszyÊ ból odczuwany podczas zabiegu. Mimo ĝe

nie mogliĂmy znaleěÊ ĝadnych danych na temat laserowej depilacji podczas ciÈĝy,

nie widzimy ĝadnych podstaw ku temu, ĝeby ten zabieg — wszak stosowany

miejscowo — miaï powodowaÊ jakieĂ problemy w rozwoju dziecka.

9

Manicure i pedicure: inne czÚsto zadawane pytanie brzmi: „Czy mogÚ robiÊ

sobie manicure/pedicure albo stosowaÊ tipsy (w tym równieĝ akrylowe), kiedy

jestem w ciÈĝy?”. I znowu odpowiedě jest twierdzÈca. Zdrowy rozsÈdek podpowiada,

ĝe jeĝeli udasz siÚ do renomowanego salonu, gdzie sprzÚt jest odpowiednio

czyszczony, a samo miejsce jest dobrze wentylowane, ryzyko jest równe zeru.

9

Masaĝe: moĝna stosowaÊ masaĝe, tym bardziej ĝe wielu specjalistów oferuje

specjalne masaĝe dla ciÚĝarnych, których celem jest rozluěnienie brzucha. Niektórzy

uĝywajÈ nawet specjalnych stoïów z wciÚtym Ărodkiem, ĝeby kobieta mogïa siÚ

wygodnie poïoĝyÊ twarzÈ w dóï, zwïaszcza w ostatniej fazie ciÈĝy, kiedy brzuch

jest juĝ pokaěny.

9

Trwaïa ondulacja: nie istniejÈ ĝadne dowody naukowe na to, ĝe substancje

chemiczne zawarte w trwaïej ondulacji mogïyby zaszkodziÊ rozwijajÈcemu siÚ

dziecku. Jednak takie preparaty zwykle zawierajÈ znaczne iloĂci amoniaku, wiÚc dla

wïasnego bezpieczeñstwa uĝywaj ich w pomieszczeniu, które ma dobrÈ wentylacjÚ.

9

Termalna rekonstrukcja (prostowanie) wïosów: jest to stosunkowo nowa

metoda trwaïego prostowania wïosów. Proces polega na aplikacji rozmaitych

substancji chemicznych i odĝywek, a nastÚpnie uĝyciu specjalnego ĝelazka

(prostownicy) do trwaïego rozprostowania wïosów. Nie prowadzono ĝadnych

badañ, które by sprawdziïy wpïyw tej techniki na przebieg ciÈĝy. RozstrzygniÚcie:

termalne prostowanie wïosów prawdopodobnie moĝna bezpiecznie stosowaÊ

podczas ciÈĝy, ale nie posiadamy na ten temat ĝadnych danych.

9

Kremy przeciwzmarszczkowe: Retin A i Renova to dwa najpowszechniej

stosowane obecnie kremy przeciwzmarszczkowe. Oba preparaty zawierajÈ pochodne

witaminy A. Mamy duĝo danych, które wskazujÈ na to, ĝe przyjmowane doustnie

leki zawierajÈce pochodne witaminy A (np. Accutane) mogÈ wywoïywaÊ wady

urodzeniowe, lecz informacje dotyczÈce stosowanych miejscowo takich preparatów,

jak Retin A i Renova, nie sygnalizujÈ problemu. Jednak ze wzglÚdu na powaĝne

konsekwencje stosowania Ărodków doustnych wielu pracowników medycznych

odradza swoim pacjentkom uĝywania Ărodków (niewaĝne, czy doustnych, czy

aplikowanych miejscowo), które zawierajÈ takie skïadniki.

Kup książkę

Poleć książkę

background image

60

CzÚĂÊ I: Plan gry

Relaks podczas ciepïych kÈpieli z masaĝem,

w jacuzzi, saunie i ïaěniach parowych

Korzystanie z ciepïych kÈpieli z masaĝem wodnym, jacuzzi, sauny czy ïaěni parowych

moĝe byÊ ryzykowne z uwagi na wysokÈ temperaturÚ, jaka panuje w tych miejscach.

W wyniku badañ laboratoryjnych prowadzonych na zwierzÚtach dowiedziono,

ĝe przebywanie w wysokich temperaturach podczas ciÈĝy moĝe powodowaÊ wady

rozwojowe pïodu lub poronienia. Z kolei badania z udziaïem ludzi wskazujÈ na to,

ĝe ciÚĝarne kobiety, u których temperatura ciaïa wzrasta znaczÈco we wczesnych tygodniach

ciÈĝy, sÈ bardziej naraĝone na poronienie lub urodzenie dzieci z wadami rdzenia krÚgowego

(na przykïad z rozszczepem krÚgosïupa).

Jednak do takich problemów dochodzi jedynie wtedy, gdy temperatura ciaïa matki

przekracza 39°C przez dïuĝej niĝ dziesiÚÊ minut podczas pierwszych siedmiu tygodni ciÈĝy.

Generalnie rzecz biorÈc, podczas ciÈĝy moĝna siÚ moczyÊ w ciepïej, relaksujÈcej kÈpieli.

Jednak z powodów wymienionych wyĝej upewnij siÚ, ĝe temperatura wody nie jest zbyt

wysoka.

Zdrowy rozsÈdek podpowiada, ĝe po ukoñczeniu pierwszego trymestru sporadyczne

korzystanie z kÈpieli z masaĝem, sauny czy ïaěni parowych przez mniej niĝ dziesiÚÊ minut

prawdopodobnie jest bezpieczne. PamiÚtaj wszakĝe o przyjmowaniu duĝej iloĂci pïynów,

aby uniknÈÊ odwodnienia.

Podróĝe

Prawdopodobnie gïównym problemem zwiÈzanym z podróĝowaniem podczas ciÈĝy

jest dystans dzielÈcy CiÚ od lekarza, który opiekuje siÚ TobÈ w okresie przedporodowym.

Jeĝeli zbliĝa siÚ data rozwiÈzania albo Twoja ciÈĝa naleĝy do grupy wysokiego ryzyka,

nie powinnaĂ raczej wyjeĝdĝaÊ daleko od domu. Niemniej Twoja decyzja o podróĝy

zaleĝy od czynników ryzyka, jakie wystÚpujÈ w danym przypadku. Jeĝeli cierpisz na

cukrzycÚ, która jest dobrze kontrolowana, prawdopodobnie nie ma nic zïego w wyjeědzie

na wycieczkÚ. JeĂli jednak nosisz trojaczki, podróĝ do Timbuktu pewnie nie bÚdzie

dobrym pomysïem. Jeĝeli Twoja ciÈĝa nie stanowi skomplikowanego przypadku, moĝesz

bezpiecznie odbywaÊ podróĝe podczas pierwszego, drugiego i na poczÈtku trzeciego

trymestru.

Podróĝ samochodem nie wystawia CiÚ na specjalne ryzyko, poza tym, ĝe musisz przez

dïugi czas siedzieÊ w jednym miejscu. Podczas dïugich tras zatrzymuj siÚ co kilka godzin,

ĝeby wysiÈĂÊ i rozprostowaÊ nogi. Zapinaj pasy (na czÚĂci barkowej i biodrowej); zapewniÈ

Ci one bezpieczeñstwo i nie zaszkodzÈ dziecku, nawet gdy dojdzie do wypadku. Pïyn

owodniowy otaczajÈcy pïód zadziaïa na ucisk pasów jak poduszka. Duĝo wiÚksze

zagroĝenie stanowi niezapiÚcie pasa; badania dowodzÈ, ĝe gïównÈ przyczynÈ Ămierci

pïodu w wyniku wypadków samochodowych jest ĂmierÊ matki.

Zapinaj pas pod brzuchem, nie nad nim; czÚĂÊ barkowÈ pasa trzymaj w normalnej pozycji.

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Rozdziaï 3: Przygotowanie do ĝycia podczas ciÈĝy

61

WiÚkszoĂÊ linii lotniczych zezwala na podróĝ kobietom, jeĂli nie przekroczyïy 36. tygodnia

ciÈĝy, ale mogÈ wymagaÊ zaĂwiadczenia od lekarza, ĝe nie ma medycznych przeciwwskazañ,

aby mogïy odbyÊ lot. Podróĝ samolotem jest caïkowicie bezpieczna, zwïaszcza gdy

zastosujesz nastÚpujÈce Ărodki ostroĝnoĂci:

9

Podczas dïuĝszych lotów wstawaj co jakiĂ czas ze swojego miejsca i spaceruj

po pokïadzie. Dïugotrwaïe siedzenie moĝe spowodowaÊ odpïyniÚcie krwi do

nóg. Chodzenie zaĂ pobudza krÈĝenie.

9

Weě ze sobÈ butelkÚ z wodÈ i czÚsto jÈ popijaj. Powietrze w samolocie jest

zawsze bardzo suche. (Znajomy pilot powiedziaï nam kiedyĂ, ĝe Ărednia wilgotnoĂÊ

powietrza w samolocie jest zwykle niĝsza niĝ na Saharze. Samoloty nie przewoĝÈ

dostatecznie duĝo wody, aby zachowaÊ odpowiedniÈ wilgotnoĂÊ, bo dodatkowe

zapasy zbytnio by obciÈĝyïy ïadunek samolotu). Poniewaĝ powietrze na pokïadzie

samolotu jest takie suche, podczas dïugich lotów moĝna z ïatwoĂciÈ odwodniÊ

organizm.

Poza tym czÚste popijanie wody sprawi, ĝe bÚdziesz co jakiĂ czas musiaïa udaÊ siÚ do

toalety, co z kolei zapobiegnie spïywaniu krwi do nóg.

Nie musisz siÚ przejmowaÊ lotniskowymi wykrywaczami metali — lub w ogóle

urzÈdzeniami tego typu — poniewaĝ nie wykorzystujÈ one promieniowania jonizujÈcego.

(Pas transmisyjny, który przesyïa Twój bagaĝ po odprawie, stosuje jednak promieniowanie

tego typu, dlatego nie powinnaĂ wdrapywaÊ siÚ na kontuar i sama daÊ siÚ przesïaÊ przy

uĝyciu tej maszyny).

Jeĝeli jesteĂ podatna na chorobÚ lokomocyjnÈ, a dotychczas pomagaïa Ci dramamina

(Aviomarin), moĝesz w czasie ciÈĝy uĝywaÊ tego leku w normalnych dawkach.

Jeĝeli planujesz podróĝ do krajów tropikalnych, gdzie pewne choroby sÈ szczególnie

rozpowszechnione, moĝe zechcesz siÚ zaszczepiÊ przed wyjazdem. Jednak najpierw

zasiÚgnij porady u lekarza, ĝeby sprawdziÊ, czy szczepionki, nad którymi siÚ zastanawiasz,

moĝna bezpiecznie stosowaÊ podczas ciÈĝy. (WiÚcej informacji na temat szczepieñ

znajdziesz w rozdziale 1.).

Zabiegi stomatologiczne

WiÚkszoĂÊ ludzi odbywa rutynowe wizyty kontrolne u stomatologa co szeĂÊ – dwanaĂcie

miesiÚcy, co oznacza, ĝe prawdopodobnie bÚdziesz musiaïa udaÊ siÚ do dentysty przynajmniej

raz w czasie ciÈĝy. Sama ciÈĝa nie powinna negatywnie wpïynÈÊ na stan zÚbów. Nie powinnaĂ

unikaÊ stomatologa, poniewaĝ zaniedbana próchnica moĝe skoñczyÊ siÚ infekcjÈ, a wtedy

tym bardziej bÚdziesz musiaïa udaÊ siÚ do gabinetu dentystycznego. Pewne badania

dowiodïy, ĝe u ciÚĝarnych kobiet, które cierpiÈ na choroby przyzÚbia, czyli infekcje i zapalenia

dziÈseï, istnieje wiÚksze ryzyko urodzenia maïych dzieci albo wczeĂniaków. Te odkrycia

stanowiÈ kolejny powód, dla którego wïaĂciwÈ higienÚ jamy ustnej warto uznaÊ za priorytet.

CiÈĝa powoduje równieĝ zwiÚkszony napïyw krwi do dziÈseï. W rzeczywistoĂci u okoïo

poïowy ciÚĝarnych kobiet pojawia siÚ dolegliwoĂÊ zwana ciÈĝowym zapaleniem dziÈseï,

które objawia siÚ zaczerwienieniem dziÈseï w wyniku zwiÚkszonego dopïywu krwi.

DziÈsïa mogÈ wtedy z ïatwoĂciÈ krwawiÊ. Postaraj siÚ zatem szczotkowaÊ i pïukaÊ zÚby

w miarÚ delikatnie.

Kup książkę

Poleć książkę

background image

62

CzÚĂÊ I: Plan gry

JeĂli marzysz o piÚknych, biaïych zÚbach, masz do dyspozycji wiele produktów, w tym

wybielajÈce pasty do zÚbów, rozmaite ĝele, a takĝe paski, systemy wybielajÈce i nakïadki

na zÚby. Mimo ĝe wiÚkszoĂÊ z nich jest czÚsto stosowana przez ciÚĝarne kobiety, nie

przeprowadzono jeszcze ĝadnych badañ potwierdzajÈcych ich bezpieczeñstwo. Pasty

wybielajÈce pomagajÈ usunÈÊ plamy powierzchniowe z zÚbów bez uĝycia wybielacza.

Nie ma powodu, dla którego miaïabyĂ siÚ ich obawiaÊ. Rozmaite paski wybielajÈce,

ĝele i inne systemy wybielania zÚbów zawierajÈ wodÚ utlenionÈ, która nie zostaïa

jeszcze zbadana pod kÈtem ciÈĝy. Jednak jej bezpieczeñstwo potwierdzajÈ inne badania,

w których ciÚĝarne samice szczurów otrzymywaïy w posiïkach aĝ do 10 procent wody

utlenionej. Okazaïo siÚ, ĝe substancja ta nie miaïa ĝadnego wpïywu na rozwój pïodu.

Woda utleniona byïa równieĝ badana jako skïadnik rozjaĂniaczy do wïosów. Tutaj równieĝ

stwierdzono, ĝe nie powoduje ona wad wrodzonych u dzieci. Wybielanie zÚbów w gabinecie

stomatologicznym polega na tym, ĝe dentysta nakïada odpowiedni produkt na zÚby

i przyspiesza caïy proces za pomocÈ ciepïa lub lasera. Wielu stomatologów odmawia

wykonania tego zabiegu na ciÚĝarnych kobietach, poniewaĝ dziaïanie tych Ărodków nie

zostaïo jeszcze dogïÚbnie zbadane. Na szczÚĂcie standardowe zabiegi dentystyczne

równieĝ pomagajÈ usunÈÊ plamy powierzchniowe, dziÚki czemu moĝesz siÚ cieszyÊ

piÚkniejszym uĂmiechem.

Jeĝeli musisz poddaÊ siÚ rutynowemu zabiegowi stomatologicznemu — wypeïnieniu

ubytków, usuniÚciu zÚba czy wstawieniu koronki — nie martw siÚ. Znieczulenie

miejscowe i wiÚkszoĂÊ leków przeciwbólowych sÈ nieszkodliwe. Niektórzy dentyĂci

czasami zalecajÈ pacjentom stosowanie antybiotyków. WiÚkszoĂÊ z tych leków jest

bezpieczna dla kobiet w ciÈĝy, ale powinnaĂ jeszcze dla pewnoĂci sprawdziÊ to u lekarza.

Nawet zdjÚcia rentgenowskie wykonywane w gabinetach dentystycznych sÈ bezpieczne

dla pïodu, o ile brzuch kobiety podczas ich wykonywania jest okryty specjalnym fartuchem

ochronnym.

Uprawianie seksu

WiÚkszoĂÊ par moĝe zupeïnie bezpiecznie uprawiaÊ miïoĂÊ podczas ciÈĝy. Niektórzy

odkrywajÈ nawet, ĝe seks w czasie ciÈĝy podoba im siÚ bardziej niĝ wczeĂniej. Naleĝy

jednak wziÈÊ pod uwagÚ kilka kwestii.

W pierwszej poïowie ciÈĝy moĝesz uprawiaÊ seks tak jak dotychczas, poniewaĝ w Twoim

ciele nie zaszïy jeszcze znaczÈce zmiany. Moĝe siÚ najwyĝej okazaÊ, ĝe Twoje piersi sÈ

szczególnie wraĝliwe na dotyk. Póěniej jednak, wraz ze wzrostem macicy, pewne pozycje

seksualne mogÈ sprawiaÊ Ci trudnoĂÊ. Ty i Twój partner pewnie zauwaĝycie, ĝe musicie

wykazaÊ siÚ wiÚkszÈ kreatywnoĂciÈ, ĝeby odbyÊ stosunek pïciowy. Jeĝeli jednak odkryjesz,

ĝe wspóïĝycie jest zbyt niewygodne, warto rozwaĝyÊ inne formy seksualnego zaspokojenia.

Wiele kobiet pyta nas, czy moĝna uprawiaÊ seks pod koniec ciÈĝy, nawet jeĂli szyjka macicy

jest nieco rozszerzona. Seks nie powinien spowodowaÊ ĝadnych kïopotów, pod warunkiem

ĝe nie pÚkïy bïony pïodowe (tzn. nie odeszïy Ci wody).

Unikaj stosunków pïciowych w trzecim trymestrze, jeĝeli grozi Ci przedwczesny poród

albo gdy stwierdzono u Ciebie ïoĝysko przodujÈce (zobacz rozdziaï 16.). WiÚkszoĂÊ

pracowników medycznych zaleca powstrzymanie siÚ od zbliĝeñ z dwóch powodów:

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Rozdziaï 3: Przygotowanie do ĝycia podczas ciÈĝy

63

9

stosunek moĝe doprowadziÊ do infekcji macicy;

9

nasienie zawiera substancje, które mogÈ wywoïaÊ skurcze macicy.

InnÈ waĝnÈ kwestiÈ, którÈ naleĝy wziÈÊ pod uwagÚ, jest nastawienie psychiczne wzglÚdem

seksu podczas ciÈĝy. Podobnie jak niektóre kobiety, moĝesz zauwaĝyÊ, ĝe wzrósï u Ciebie

poziom libido, a popÚd pïciowy siÚ zwiÚkszyï. Moĝesz wtedy miewaÊ bardzo obrazowe

sny erotyczne i intensywniej przeĝywaÊ orgazm. Moĝe równieĝ zdarzyÊ siÚ tak, ĝe Twoje

zainteresowanie seksem zmaleje. ByÊ moĝe czujesz siÚ mniej atrakcyjna ze wzglÚdu na

zmiany fizyczne, jakie zachodzÈ w Twoim ciele, co jest najzupeïniej normalnym zjawiskiem.

U Twojego partnera ochota na seks moĝe równieĝ zmaleÊ w zwiÈzku z poruszeniem

i naturalnym niepokojem, które towarzyszÈ roli rodzica, albo teĝ z uwagi na (nieuzasadnione)

obawy, ĝe stosunek moĝe zaszkodziÊ dziecku albo ĝe bÚdzie ono wiedziaïo, co zamierza

zrobiÊ jego tatuĂ.

Praca w czasie ciÈĝy

PoczÈwszy od poïowy zeszïego wieku, coraz wiÚcej kobiet podejmuje pracÚ poza domem.

Obecnie w Stanach Zjednoczonych 75% kobiet w ciÈĝy pracuje jeszcze w trzecim

trymestrze, a ponad poïowa kontynuuje obowiÈzki zawodowe nawet kilka tygodni

przed samym porodem. Wiele kobiet uszczÚĂliwia i pochïania moĝliwoĂÊ pracy do koñca

ciÈĝy, co zresztÈ dodatkowo zmniejsza poczucie dyskomfortu wynikajÈce z odmiennego

stanu. Co wiÚcej, wiele kobiet nie moĝe dokonaÊ wyboru: pracowaÊ czy nie, poniewaĝ

sÈ jedynymi ĝywicielkami rodziny, a ich kariera w takiej sytuacji jest kwestiÈ priorytetowÈ.

Mimo ĝe najczÚĂciej praca w czasie ciÈĝy nie stanowi zagroĝenia dla dziecka, mogÈ

pojawiÊ siÚ wyjÈtki. Bez wzglÚdu na to, czym siÚ zajmujesz, porozmawiaj o warunkach

pracy z lekarzem.

Zagadnienie stresu podczas ciÈĝy — zwiÈzanego czy to z obowiÈzkami zawodowymi,

czy to z sytuacjÈ w domu — nie zostaïo poddane szczegóïowym badaniom. Niektórzy

lekarze sÈdzÈ, ĝe wysoki poziom stresu moĝe zwiÚkszaÊ ryzyko wystÈpienia zatrucia

ciÈĝowego bÈdě przedwczesnego porodu (oba przypadki zostanÈ opisane w rozdziale 16.),

choÊ nie ma na to naukowego potwierdzenia. Bardzo silny stres moĝe przyczyniÊ siÚ do

wystÈpienia depresji poporodowej u kobiety. Nie trzeba mówiÊ, ĝe zbyt duĝe natÚĝenie

stresu nie sïuĝy nikomu. Zrób, co siÚ da, aby obniĝyÊ poziom napiÚcia wystÚpujÈcego

w Twoim ĝyciu, i porozmawiaj z lekarzem, jeĂli zmagasz siÚ z uczuciem niepokoju lub

przygnÚbienia.

Ryzyko zawodowe

Moĝliwe, ĝe Twoje obowiÈzki zawodowe wymagajÈ od Ciebie, ĝebyĂ staïa bÈdě chodziïa

jedynie w minimalnym stopniu, umoĝliwiajÈ Ci pracÚ w regularnych godzinach i nigdy

CiÚ nie stresujÈ. Jeĝeli tak jest, a wczeĂniej nie miaïaĂ problemów zdrowotnych, moĝesz

sobie darowaÊ lekturÚ poniĝszych fragmentów (ale daj nam znaÊ, na czym polega Twoja

praca!). JeĂli jednak znajdujesz siÚ w takiej sytuacji jak wiÚkszoĂÊ ludzi, czytaj dalej.

Zawody wymagajÈce wysiïku fizycznego mogÈ powodowaÊ kïopoty. WiÚkszoĂÊ zawodów

to poïÈczenie pracy siedzÈcej z pracÈ w ruchu, ale odczuwany poziom stresu jest róĝny

w zaleĝnoĂci od danego czïowieka. Jeĝeli Twoja ciÈĝa przebiega prawidïowo, prawdopodobnie

Kup książkę

Poleć książkę

background image

64

CzÚĂÊ I: Plan gry

bÚdziesz mogïa pracowaÊ aĝ do porodu. Niemniej podczas ciÈĝy mogÈ siÚ pojawiÊ pewne

komplikacje, w wyniku których naleĝaïoby uznaÊ za wskazane zredukowanie obciÈĝenia

pracÈ bÈdě zupeïne jej zaniechanie. Na przykïad jeĝeli zacznie siÚ u Ciebie przedwczesna

akcja porodowa, lekarz prawdopodobnie zaleci Ci powstrzymanie siÚ od pracy. WĂród

innych okolicznoĂci mogÈcych uzasadniaÊ ograniczenie fizycznej aktywnoĂci moĝna

wymieniÊ nadciĂnienie tÚtnicze albo problemy z rozwojem dziecka.

Jeĝeli pracujesz na komputerze, pewnie siÚ zastanawiasz, czy nic Ci nie grozi. Ale nie

musisz siÚ martwiÊ — ĝadne badania nie wykazaïy, ĝe pole elektromagnetyczne, które

emitujÈ komputery, moĝe powodowaÊ kïopoty.

Niektórzy naukowcy sugerujÈ, ĝe kobietom, których praca wiÈĝe siÚ z obowiÈzkami

wymagajÈcymi wysiïku fizycznego, takimi jak děwiganie, prace fizyczne czy nadmierne

wytÚĝenie fizyczne, nieco bardziej grozi przedwczesny poród, wysokie ciĂnienie krwi,

zatrucie ciÈĝowe bÈdě urodzenie sïabiej rozwiniÚtego dziecka. Z drugiej strony nie

stwierdzono, ĝe dïugie godziny pracy zwiÚkszajÈ ryzyko przedwczesnego porodu. Jeszcze

inne badania dowiodïy, ĝe prace, które wymagajÈ dïugiego stania (przez wiÚcej niĝ osiem

godzin dziennie), wiÈĝÈ siÚ z wiÚkszym prawdopodobieñstwem wystÈpienia bólu pleców

i stóp, przedwczesnego porodu i problemów z krÈĝeniem, a takĝe zwiÚkszajÈ nieco ryzyko

przedwczesnego porodu. Dobra wiadomoĂÊ: noszenie specjalnych rajstop podtrzymujÈcych,

choÊ niespecjalnie przyjemne, pomaga zmniejszyÊ dolegliwoĂci ĝylakowe.

ZapamiÚtaj, ĝe Twoje zdrowie i zdrowie Twojego dziecka sÈ najwyĝszym priorytetem.

Nie myĂl, ĝe jesteĂ ofermÈ, poniewaĝ musisz uwaĝaÊ na swojÈ ciÈĝÚ. Niektóre kobiety

sÈ zdania, ĝe jeĂli poskarĝÈ siÚ na któreĂ z objawów lub zrobiÈ sobie przerwÚ podczas

napiÚtego dnia, ĝeby coĂ zjeĂÊ lub pójĂÊ do toalety, zasïuĝÈ na dezaprobatÚ swoich

zwierzchników. Nie pozwól sobie na poczucie winy z powodu specjalnych potrzeb,

jakie masz w tym okresie, i nie dopuĂÊ do tego, ĝeby praca doprowadziïa do zlekcewaĝenia

jakichĂ nietypowych symptomów. Jeĝeli musisz wziÈÊ urlop, aby poradziÊ sobie

z powikïaniami, weě go i nie miej z tego powodu wyrzutów sumienia. Ludzie, którzy

nigdy nie byli w ciÈĝy, nie sÈ w stanie zrozumieÊ, z jakim obciÈĝeniem fizycznym siÚ

borykasz.

CiÈĝa a prawo

PoĂwiÚÊ nieco czasu na to, aby zrozumieÊ prawa, które przysïugujÈ kobietom w ciÈĝy.

Takie prawa nadaje kobiecie ciÚĝarnej Kodeks pracy (z dnia 26 czerwca 1974 r.).

¿eby z nich korzystaÊ, przede wszystkim naleĝy przedïoĝyÊ pracodawcy zaĂwiadczenie

lekarskie stwierdzajÈce ciÈĝÚ. Od tej chwili obowiÈzkiem pracodawcy jest udzielaÊ ciÚĝarnej

pracownicy zwolnieñ od pracy na zalecone przez lekarza badania przeprowadzane

w zwiÈzku z ciÈĝÈ, jeĝeli nie moĝna ich przeprowadziÊ poza godzinami pracy (185 § 2 k.p.).

Pracodawca nie moĝe wypowiedzieÊ pracy w okresie ciÈĝy i urlopu macierzyñskiego,

co oznacza, ĝe niewaĝne jest takĝe rozwiÈzanie umowy o pracÚ, które nastÈpiïo przed

zajĂciem w ciÈĝÚ, jeĂli tylko ciÈĝa zostanie stwierdzona w okresie wypowiedzenia lub

w okresie, gdy zainteresowana byïa juĝ w ciÈĝy, chociaĝ o swoim stanie jeszcze nie

wiedziaïa. Przepis art. 177 k.p. chroni przed wypowiedzeniem i rozwiÈzaniem umowy

o pracÚ przez pracodawcÚ w okresie ciÈĝy i urlopu macierzyñskiego, natomiast nie

chroni pracownicy przed wygaĂniÚciem umowy w tym okresie.

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Rozdziaï 3: Przygotowanie do ĝycia podczas ciÈĝy

65

Kobiet w ciÈĝy oraz karmiÈcych piersiÈ nie wolno zatrudniaÊ przy pracach szczególnie

uciÈĝliwych lub szkodliwych dla zdrowia. Inne niĝ w rozporzÈdzeniu warunki pracy

szkodliwe dla ciÚĝarnej kobiety okreĂliÊ moĝe lekarz w zaĂwiadczeniu lekarskim

stwierdzajÈcym przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania dotychczasowej pracy.

¥wiadczenia udzielone w razie ciÈĝy, porodu i poïogu objÚte sÈ ubezpieczeniem

zdrowotnym. ¥wiadczenia te na terenie Polski sÈ powszechne i obowiÈzkowe oraz

gwarantowane przez pañstwo.

Kup książkę

Poleć książkę

background image

66

CzÚĂÊ I: Plan gry

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Skorowidz

17-P, Patrz: kapronian 17-hydroxyprogesteronu

A

Accutane, 31
acetaminofen, 31, 53, 93, 228, 255
acetylocholinoesteraza, 152
AChE, Patrz: acetylocholinoesteraza
achondroplazjÈ, 270
aciclovirum, 31
AFP, Patrz: alfa-fetoproteina
akcja porodowa, Patrz: poród
akupresura, 194
akupunktura, 194
Albuterol, 318
alergia sezonowa, 311
alfa-fetoproteina, 149, 150, 151, 152, 159
alfahydroksykwas, 58
alfa-talasemia, 98
alkohol, 57, 291, 300
alkoholowy zespóï pïodowy, 57
amniopunkcja, Patrz: owodnia punkcja
amniotomia, 185, 189
analgezja

kontrolowana przez pacjenta, 234
zewnÈtrzoponowa kontrolowana przez

rodzÈcÈ, Patrz: PCEA

anemia, 74, 100

sierpowata, 98
Ăródziemnomorska, 98

antybiotyk, 31, 62, 220, 255, 257
antykoncepcja metody, 35, 36, 254
Anusol, 125
Apgar Virginia, 210
aromaterapia, 194
aspartam, 77
aspiryna, 94, 322
astma, 317
audioanaglezja, 194

autosom, 145
Aviomarin, 61
azydotymidyna, 31

B

badanie

cytologiczne, 240
delta OD-450, 160
dopochwowe, 99
dopplerowskie, 161, 163
EKG pïodowe, 160
krwi, 42, 43, 99, 150, 160

pÚpowinowej, 160
pïodowej, 160

moczu, 50, 101
na poziom glukozy, 153
prenatalne, 97, 113, 145, 148, 149, 150, 154,

156, 160, 161, 167

USG, Patrz: USG

balotowanie, 126
Benadryl, 127
Benedictin, 91
beta-talasemia, 98
bezdech, 142
bezmózgowie, 29, 151
bezsennoĂÊ, 125
biaïkomocz, 293
biegunka, 134, 176
bilirubina, 302
biopsja

kosmówki, 97, 145, 148, 149, 167, 274,

275, 314
zagroĝenia, 147

trofoblastu, Patrz: biopsja kosmówki

blastocysta, 87
bliěniÚta, Patrz teĝ: ciÈĝa mnoga

dwujajowe, 271, 272
jednojajowe, 271, 272
syjamskie, 272

Kup książkę

Poleć książkę

background image

354

CiÈĝa dla bystrzaków

blokada

lÚděwiowa, 191, 193
nerwów sromowych, 191, 193
ogonowa, 191, 193

bïonica, 33, 34
bïony pïodowe, 62, 87

przerwanie, 138, 177, 178, 184, 187, 299
zapalenie, 184

borelioza, 315
botoks, 58
botulina, 58
ból

krzyĝowy, 188
porodowy, 189
wiÚzadïa obïego macicy, 112, 168, 334

bransoletka identyfikacyjna, 220
brodawki

pïciowe, 35
skórne, 113
sutkowe, 90, 128, 134, 248

brodawki sutkowe, 162

bolesnoĂÊ, 256
wklÚsïe, 248

bromokryptyna, 248
bupropion, 32, 56
butelka, 260
bylica, 33

C

caput succedaneum, Patrz: przedgïowie
Caulophyllum thalictroides, 33
cefaleksyna, 31
Cervidil, 185
cesarskie ciÚcie, 30, 136, 171, 183, 184, 186, 189,

191, 202, 205, 207, 268, 270, 277
blizna, 235
na ĝÈdanie, 133
rekonwalescencja, 209, 231, 232, 233
wskazania, 207, 208

cewnik Foleya, 185
chlamydia, 317
chlordiazepoksyd, 31
chlorfeniramina, 311
cholera, 34
cholestaza, 127, 184
choroba

Canavana, 97
Crohna, 322

dziedziczna, 28
Gauchera, 97
genetyczna, 28, 147, 150, 158, 159
Grave-Basedowa, 323
hemolityczna, 149, 151
Huntingtona, 270
immunologiczna, 321
krwi, 45, 98
Neimanna-Picka, 97
nerek, 45
przyzÚbia, 61
serca, 45
syropu klonowego, 98
tarczycy, 323
Taya-Sachsa, 97, 98
tkanki ïÈcznej, 321, 322
umysïowa, 96
wÈtroby, 45

chromosom, 145

anomalia, 146, 147, 150, 156, 159, 268, 270,

279, 326, 327

pïciowy, 145
X, 105
Y, 105

ciÈĝa, 87, 89

bliěniacza, 45, 271, 273
dïugoĂÊ trwania, 44, 47, 279, 333
donoszona, 171
dwuowodniowa

dwukosmówkowa, 272
jednokosmówkowa, 272, 280

ektopowa, Patrz: ciÈĝa pozamaciczna
jednoowodniowa jednokosmówkowa, 272, 280
kalendarzyk, 47
kolejna, 281
mity, 46, 70
mnoga, 45, 51, 71, 80, 96, 102, 115, 122,

151, 156, 170, 208, 270, 271, 274, 275,
278, 290, 300, 304
dieta, 276

ochrona prawna, 64
ostatnie dni, 176
patologia, 45
pierwsze tygodnie, 41
powikïania, 289
pozamaciczna, 36, 102, 104
przenoszona, 140, 305
specjalnej troski, 43, 45, 267, 278, 290, 292,

295, 301, 302, 303, 325

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Skorowidz

355

trojacza, 273
trymestr

drugi, 107, 113, 116, 150
pierwszy, 47, 52, 87, 90, 91, 102, 145,

149, 334

trzeci, 119, 135, 142, 161

w mïodym wieku, 270
w póěnym wieku, 267, 279
wysokiego ryzyka, Patrz: ciÈĝa specjalnej

troski

ciÈĝowe zapalenie dziÈseï, 61
ciemiÈczko, 218, 223
ciÚcie

cesarskie, Patrz: cesarskie ciÚcie
klasyczne, 206
Pfannensteila, 206

cimetidyna, 111
Claritin, 311
CMV, Patrz: cytomegalia
coumadin, 32
CRL, 347
cukrzyca, 29, 30, 45, 60, 69, 79, 151, 156, 184,

217, 218, 319
ciÈĝowa, 96, 100, 125, 137, 153, 169, 203,

268, 279, 319, 320

CVS, Patrz: biopsja kosmówki
cykl miesiÈczkowy, 36, 37
cyklofosfamid, 248
cynk, 79
cytomegalia, 101, 300, 311

wrodzona, 312

cytomegalowirus, 159
czop Ăluzowy, 176

m

Êwiczenia Kegla, 130, 229, 243

D

depilacja, 59, 110
Depo-Provera, 35
depresja poporodowa, 238
diastaza miÚĂni, 240
dieta, 71, 72, 74, 75, 76, 77, 78, 337

ciÈĝa mnoga, 276
poporodowa, 242
w okresie karmienia, 254

difenhydramina, 127
doksorubicyna, 248
doksylamina, 31, 91
dokuzan sodowy, 94
doppler, 51
doula, 134, 194
dramamina, 61
dur brzuszny, 35
dusznoĂci, 128
dyfteryt, Patrz: bïonica
dysproporcja gïówkowo-miednicowa, 189
dystocja barkowa, 203
dziecko, Patrz: embrion, pïód, noworodek
dziurawiec zwyczajny, 33
dĝuma, 34

E

Echinacea, 311
echokardiograf, 223
efekt Dopplera, Patrz: badanie dopplerowskie
ektoderma, 151
embrion, 27, 41, 87, 89, 166
Encorton, 318
epilepsja, Patrz: padaczka
epizjotomia, Patrz: krocze naciÚcie
ergotamina, 248
erytromycyna, 31
estriol, 152
estrogen, 38, 42, 90, 92, 152, 237, 243, 248
Eutyrox, 324

F

farba do wïosów, 58
febra ĝóïta, 35
Fenoterol, 292, 318
fenotiazyna, 31
fenyloketonuria, 223
fibronektyna, 281, 292
Fluconazole, 53
fluoksetyna, 31
folan, Patrz: kwas foliowy
fosfatydyloglicerol, 161
fotelik samochodowy, 141

Kup książkę

Poleć książkę

background image

356

CiÈĝa dla bystrzaków

G

gestoza, Patrz: zatrucie ciÈĝowe
glikogenoza, 98
gonadotropina kosmówkowa, Patrz: hormon hCG
gorzknik kanadyjski, 33
grypa, 34, 310

ĝoïÈdkowa, 315

H

hCG, Patrz: hormon hCG
hemoglobina, 98
hemoliza, 160
Hemorectol, 125
hemoroidy, 71, 124, 230, 335
heparyna, 322
Herpes zoster, 309
Heviran, 313
hiperinsulinizm, 97
hipoglikemia, 81
hipotyreoza, 223
HIV, 35, 100, 247, 314
hormon, 42, 84, Patrz teĝ: estrogen, progesteron

hCG, 42, 43, 149, 152, 166, 276
luteinizujÈcy, Patrz: LH
tarczycy zastÚpczy, 324
wahania stÚĝenia, 52

HPV, 35

I

ibuprofen, 31, 93, 255, 257
Ibuprom, 31, 93
immunoglobulina anty-RhD, 149, 158, 302
indometacyna, 292
infekcja, 45

droĝdĝakowa, 53, 317
dróg moczowych, 93, 307
dziÈseï, 61
pochwy, 317
przewodów mlecznych, 256
wirusowa, 33

inhibina A, 152
inhibitory

ACE, 319
konwertazy angiotensyny, 319

inkubator, 180, 220

inseminacja domaciczna, 36
insulinÚ, 255
irygator, 53

J

jajeczko, Patrz: komórka jajowa
jajeczkowanie, Patrz: owulacja
jajnik, 36, 37

stymulacja, 36
torbiel, 102

jajowód, 87, 166
jaïowiec, 33
jama otrzewnowa, 206
jemioïa, 33

K

kapronian 17-hydroxyprogesteronu, 293
kardiotokograf, 138, 180
kariotyp, 146
karmienie

butelkÈ, 246, 247, 259, 260, 261, 262

butelka, 260
smoczek, 260

ïÈczone, 245
piersiÈ, 128, 236, 242, 244, 245, 246, 248,

251, 252, 255, 258, 336
bliěniÈt, 259
pozycja, 250

Kegla Êwiczenia, Patrz: Êwiczenia Kegla
kiïa, 100
kleszcze, 186, Patrz: poród kleszczowy
kodeks pracy, 64
kofeina, 75
kolagen, 58
kolce kulszowe, 126, 179
komórka

jajowa, 36, 37, 87

dawcy, 270

macierzysta, 139

kompres, 194
kontrola urodzin, Patrz: antykoncepcja
kordocenteza, 160
kortykosterydy, 318
kosmówka, 87, 88, 148

biopsja, Patrz:biopsja kosmówki

kotrimoksazol, 31
kóïko, 47

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Skorowidz

357

krÈĝekdopochwowy, 35
krem

przeciwzmarszczkowy, 59
sterydowy, 125

kresa czarna, 113
krew

antygeny grupowe, 303
badanie, 42, 43, 99, 150, 160
czynnik Duffy, 303
czynnik Kell, 303
czynnik Kidd, 303
czynnik Rh, 100, 302

ujemny, 149

grupa, 100
krzepniÚcie, 94, 220
morfologia, Patrz: morfologia
pÚpowinowa, 139, 160, 274
PH, 183
pïytki krwi, Patrz: pïytki krwi
przeciwciaïa, 100
transfuzja, 303
wïoĂniczkowa, 183
zakrzepy, 32

krocze, 227

masaĝ, 135
naciÚcie, 135, 201, 202, 205
zszywanie, 204

kromoglikan dwusodowy, 318
kromolin, 311
krwawienie, 45, 115, 135, 176, 295

implantacyjne, 41, 102, 166
poporodowe, 210, 226, 232

krwiak

podkosmówkowy, 103
pozaïoĝyskowy, 103

krwotok

dokomorowy, 290
poporodowy, 133

krzywa porodu, 186
KTG, Patrz: kardiotokograf
kwas

foliowy, 29, 50, 74, 92, 151, 166, 276, 323
hialuronowy, 58
owocowy, 58
retinowy, 129
tïuszczowy omega-3, 74

L

laktacja, 246, 248, 249, 254
lanugo, 217
lecytyna, 161
leki, 30

antydepresyjne, 255
do inhalacji, 318
hormonalne, 35
na nadciĂnienie, 32, 319
obkurczajÈce ĂluzówkÚ, 255
przeciw astmie, 318
przeciwbiaïaczkowe, 247
przeciwbólowe, 190
przeciwdepresyjne, 31, 32, 33
przeciwhistaminowe, 31, 91, 127, 255, 311
przeciwkrzepliwe, 32
przeciwmigrenowe, 93
przeciwnapadowe, 32
przeciwnowotworowe, 247
przeciwpadaczkowe, 255, 323
przeciwwymiotne, 31
przeciwzapalne niesteroidowe, 31
teratogenne, 55, 56, 92
tokolityczne, 292
uspokajajÈce, 31
wpïyw na pïód, 54
wspomagajÈce pïodnoĂÊ, 36
zobojÚtniajÈce kwasy ĝoïÈdkowe, 76

Letrox, 324
LH, 38
libido, 39, 63
lidokaina, 190
linea negra, Patrz: kresa czarna
Listeria monocytogenes, 77
listerioza, 77, 314
lit, 248

’

ïaknienie, 41
ïaěnia parowa, 60
ïoĝysko, 42, 54, 87, 88, 135, 148, 155, 305

liczba, 272, 274
nisko schodzÈce, 136
odklejenie, 115, 136, 295, 296, 318, 327
pozostaïoĂci, 210
przepïyw krwi, 71

Kup książkę

Poleć książkę

background image

358

CiÈĝa dla bystrzaków

ïoĝysko

przodujÈce, 39, 80, 115, 136, 162, 205, 208,

295, 303

rodzenie, 204

ïyĝeczkowanie, 103

M

macica, 37, 87, 289

bïona Ăluzowa, 87
dwuroĝna, 303
miÚĂniaki, Patrz: wïókniakomiÚĂniaki
nietypowy ksztaït, 45
obkurczanie, 225, 226, 233, 241
opuszczenie siÚ, 126, 176
rozluěnienie, 57
skurcze, 33, 57, 95, 134, 162, 176, 187, 189
szyjka, Patrz: szyjka macicy
Ăluzówka, 41
wiÚzadïo obïe, 112, 334
wïókniakomiÚĂniaki, Patrz:

wïókniakomiÚĂniaki

wysokoĂÊ dna, 50, 51, 69, 109, 299

magnez, 52
makrosomia, 137, 184, 301, 305
maïowodzie, 304, Patrz: pïyn owodniowy

zmniejszenie iloĂci

masaĝ, 59, 194

krocza, 135
wodny, 60

maě pïodowa, 213, 214
menopauza, 268
meprobamatum, 31
meszek pïodowy, 107, 167
metergina, 210, 226
metoklopramid, 92
metotrekstat, 248
miesiÈczka, 41, 42

ostatnia, Patrz: OM

miÚĂniaki, Patrz: wïókniakomiÚĂniaki
miÚĂnie

brzucha, 240

miÚta polej, 33
miopatia nitkowata, 98
misoprostol, 185
mleko, 310

matki, 246

odciÈgane, 247

modyfikowane, 246, 259, 261

alergia, 261

wïaĂciwe, 128

mocz

badanie, 42
nietrzymanie, Patrz: wysiïkowe

nietrzymanie moczu

mohel, 221
morfina, 190
morfologia, 100, 154
mukolipidoza, 97
mukowiscydoza, 96, 98, 223, 270
muzyka, 194

N

naczyniak krwionoĂny, 216
nadciĂnienie, 29, 30, 45, 55, 71, 80, 156, 279,

298, 300
indukowane ciÈĝÈ, Patrz: zatrucie ciÈĝowe

chroniczne, 318

nadmanganian potasu, 228

napletek, 221
narkotyki, 57, 71, 290

narkoza, Patrz: znieczulenie ogólne
narzÈdy pïciowe zewnÚtrzne, 167
nasiadówka, 227, 228

nasienie, 37, 38, 270

dawcy, 36

nawaï mleczny, 236, 249, 257, 336
neonatolog, 45
niedokrwistoĂÊ, 154, 160

Fanconiego, 97

sierpowatokrwinkowa, 270

niedokrwistoĂÊ Cooleya, 98
niepïodnoĂÊ, 36, 96

niepokalanek pieprzowy, 33
niewydolnoĂÊ cieĂniowo-szyjkowa, 293

noworodek, 213

intensywna opieka neonatalna, 222
narzÈdy pïciowe, 218

oczy, 217, 220

oddychanie, 218
paznokcie, 217
pierwszy krzyk, 210
szczepienie, 220
ukïad trawienny, 221, 262
wielkoĂÊ, 218
wïosy, 217
zmiany skórne, 216

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Skorowidz

359

nudnoĂci, 73, 74, 79, 90, 91, 105, 166, 276, 282
Nurofen, 31, 93
NuvaRing, 35

O

obrzezanie, 221
obrzÚk

pïodowy, 151, 160

obrzÚki, 129
oczar wirginijski, 125, 228
odchody poïogowe, 226, 227, 232
odpornoĂÊ, 33
odra, 33, 34
odruch ssania, 251
okres poporodowy, Patrz: poïóg
oksytocyna, 162, 185, 189, 210, 226, 233
OM, 47
omeprazol, 111
ondansetron, 92
opryszczka, 313
Ortho-Evra, 35
osoczowe biaïko ciÈĝowe A, Patrz: PAPP-A
ospa

prawdziwa, 34
wietrzna, 33, 35, 101, 308, 309

komplikacje, 309
wrodzona, 309

ostuda ciÈĝowa, 113
owodnia, 87

punkcja, 57, 97, 145, 148, 149, 152, 153, 156,

161, 168, 171, 184, 268, 274, 275, 314
genetyczna, 156
wczesna, 150
wskazania, 159
zagroĝenia, 147, 150, 158

owulacja, 36, 37, 38, 166, 244, 254

P

paciorkowce, 170
padaczka, 32, 45, 222, 323
pajÈczki, 113
palenie, 56, 69, 166, 218, 290, 300
PAPP-A, 149
paracetamol, 53, 93, 228, 255, 257
paraliĝ dzieciÚcy, 33, 34
Parlodel, 248

paroksetyna, 32
parwowirus, 159, 160, 315
PCEA, 192
pediatra, 223
peeling, 58
penicylina, 31
penis, 39
perinatolog, 43
pÚpowina, 46, 88, 199, 203, 208, 211, 218

ĂciĂniÚcie, 327

piersi, 42, 62, 90, 236

implanty, 247
karmienie, Patrz: karmienie piersiÈ
nabrzmienie, 42
przewody mleczne, 257
rak, 247
ropieñ, 257, 258
zapalenie sutka, 257

piguïka antykoncepcyjna, Patrz: Ărodek

antykoncepcyjny

piramida pokarmowa, 71
plama mongolska, 216
plaster antykoncepcyjny, Patrz: Ărodek

antykoncepcyjny

plemnik, 87, 105

iniekcja docytoplazmatyczna, 36, 96

pluskwica groniasta, 33
pïeÊ, 145, 146, 150, 155
pïodnoĂÊ, 38, 254
pïód, 44, 88

anomalie, 327
czkawka, 121, 170
monitorowanie pracy serca, 181
niedokrwistoĂÊ, 160
niedotlenienie, 138, 178
obumarcie, 326
ocena masy, 137
opadanie, 176
pïuca, 160, 161, 168, 171, 184, 223
profil biofizyczny, Patrz: test Manninga
ruchy, 107, 109, 117, 121, 122, 124, 136,

161, 163, 168, 170, 178, 282
oddechowe, 121, 163

serce, 51, 349
tÚtno, 46, 51, 138, 155, 161, 181, 182, 223
uïoĝenie, Patrz: uïoĝenie
upoĂledzenie rozwoju, 32
ustalenie gïówki, 179

Kup książkę

Poleć książkę

background image

360

CiÈĝa dla bystrzaków

pïyn owodniowy, 80, 87, 120, 155, 178, 297, 298

wyciek, 138
zakaĝenie, 184
zmniejszenie iloĂci, 136, 184, 298

pïytki krwi, 31, 94
PMS, 52
pneumokoki, 34
pochwa, 39

grzybica, 317
infekcja, Patrz: infekcja pochwy
kandydoza, 53, 317
zakaĝenia, 53
zakaĝenie bakteryjne, 317

poczÚcie, 36, 96
podróĝe, 60
polio, Patrz:paraliĝ dzieciÚcy
poïoĝenie pïodu, Patrz: uïoĝenie
poïoĝna, 44
poïóg, 225, 229, 230

huĂtawka nastrojów, 237

pomiar ciemieniowo-poĂladkowy, 101, Patrz: CRL
poronienie, 31, 32, 33, 36, 45, 60, 103, 115,

325, 328
nawykowe, 325, 326
zatrzymane, 104

poród, 88, 126, 131, 175

bez znieczulenia, Patrz: poród siïami natury
cesarskie ciÚcie, Patrz: cesarskie ciÚcie
domowy, 195
druga faza, 125
etap

drugi, 189, 202
pierwszy, 187, 188, 198
trzeci, 189

faïszywy, 177, 189
faza aktywna, 187
faza parta, 199
faza przejĂciowa, 188
faza utajona, 187, 188
kleszczowy, 186, 191, 204
kolejny, 282
krzywa, 186
osoby towarzyszÈce, 133
po cesarskim ciÚciu, 282, 283
pochwowy, 197, 226, 284

wspomagany, 198, 204

poczÈtek, 175, 178
poĂladkowy, 136
prawdziwy, 177

przedïuĝony, 202
przedwczesny, 32, 36, 45, 54, 77, 81, 115,

124, 135, 138, 139, 176, 268, 279, 280,
290, 291
zahamowanie, 292
zapobieganie, 292

przyspieszanie, 185
siïami natury, 193
spowolnienie, 189
suchy, Patrz: pïyn owodniowy zmniejszenie

iloĂci

terminowy, 139
w wodzie, 195
wywoïywanie, 135, 136, 171, 183, 184, 185
wyznaczanie daty, 36, 47, 96, 101
zatrzymanie, 189

potas, 52, 73
pozycja

embrionalna, 217
kucajÈca, 199
litotomiczna, 199
na klÚczkach, 199
poprzeczna, Patrz: uïoĝenie poprzeczne
poĂladkowa, Patrz: uïoĝenie poĂladkowe

póïpasiec, 309
prÈcia rak, 221
Prednisone Acetat, 318
Prepidil, 185
prezerwatywa, 35
progesteron, 42, 79, 84, 90, 92, 94, 124, 128,

248, 280, 292

prosaki, 216
prostaglandyna, 176, 185
Prozac, 32
przeciwciaïa, 33

antyfosfolipidowe, 321, 326, 327

przedgïowie, 214
przepona moczowo-pïciowa, 130
przepuklina mózgowa, 151
przetrwaïe nadciĂnienie pïucne, 32
przetwornik ciĂnieniowy, 182
przewód tÚtniczy przetrwaïy, 223
przeziernoĂÊ karku, 102, 149, 274, 347
przezskórna stymulacja nerwów, Patrz: TENS
przysadka mózgowa, 38
pseudoefedryna, 310
punkcja owodni, Patrz: owodnia punkcja

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Skorowidz

361

R

rak

prÈcia, 221
szyjki macicy, 35

ranitidina, 111
refluks, 110, 262
Reglan, 92
relaksyna, 84
Rennie, 76
Renova, 59
Retin A, 59
Rhogam, 169, 302
rodzeñstwo, 285
rozstÚpy, 71, 127, 129
rozszczep

krÚgosïupa, 28, 29, 60, 151
ust i podniebienia, 323

rozwiÈzanie, Patrz: poród
róĝyczka, 33, 34, 100, 300, 313
rumieñ

dïoni, 113
niemowlÚcy, 216

ruta, 33
rwa kulszowa, 54, 128
ryboflawina, 79

S

sauna, 60
seks, 38, 46, 240, 243

po porodzie, 224
w ciÈĝy, 39, 62
w pozycji klasycznej, 39
w trzecim trymestrze, 62

selektywna terminacja pïodowa, 116
selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu

serotoniny, Patrz: SSRI

serce pïodu, Patrz: pïód serce
Serevent, 318
sfingomielina, 161
Shiatsu, 194
siara, 128, 246, 249
siarczan magnezu, 292
SIDS, 246
skala Apgar, 210
skurcze

Braxtona-Hicksa, 112, 123, 124, 134, 139,

176, 282

nóg, 52
porodowe, 139

sïodzik, 77
smoczek, 260
smóïka, 138, 178, 214, 221, 305
sperma, Patrz: nasienie
spina bifida, Patrz: rozszczep krÚgosïupa
spirala domaciczna, 36
sport, 79, 80, 81, 82
stan przedrzucawkowy, 101, 151, 293
stetoskop, 51
stomatolog, 61, 62
stopa koñsko-szpotawa, 150
stymulacja wibroakustyczna, 163
stymulacja nerwów, Patrz: TENS
Sudafed, 310
surfaktant, 107
swÚdzÈce ognisko pokrzywkowe, 127
systemic lupus erythematosus, Patrz: toczeñ
szczepienie, 33, 61

gruělica, 220
grypa, 33, 311
noworodka, 220
ospa wietrzna, 309
wirus róĝyczki, 33

szkoïa rodzenia, 131, 133, 170

metody, 131

szyjka macicy, 39, 88, 176, 187

konizacja, 115
ïyĝeczkowanie kanaïu, 115
niewydolnoĂÊ, 39, 80, 115, 156
podraĝnienie, 136
rak, 35
rozwarcie, 39, 178, 186, 187, 189, 198, 280, 289
zakïadanie szwu, 115, 116, 280
zapalenie, 136
zgïadzenie, 178

¥

Ăluz szyjkowy, 38
Ăluzowy czop, 134
Ărodek

antykoncepcyjny, 31, 35, 244, 254
nawilĝajÈcy, 39
plemnikobójczy, 35, 39
przeczyszczajÈcy, 94
rozluěniajÈcy stolec, 94, 228, 230
uspokajajÈcy, 31, 211

Kup książkę

Poleć książkę

background image

362

CiÈĝa dla bystrzaków

Ărodek

wspomagajÈcy rzucenie palenia, 32
znieczulajÈcy, 228

ĂwiÈd skóry, 127
Ăwinka, 33, 34

T

tarczyca

nadczynnoĂÊ, 323
niedoczynnoĂÊ, 223, 324
powiÚkszona, 323

TENS, 194
teofilina, 318
test

ïÈczony, 149
Manninga, 162
na zygotycznoĂÊ, 274
niestresowy, 127, 135, 161, 163
owulacyjny, 38, 166
sekwencyjny, 149
skurczowy stresowy, 162
stymulacyjny skóry gïówki, 183
Ăliny, 38
zintegrowany, 149

test ciÈĝowy, 41, 42
tetracyklina, 32
tÚĝec, 34
toczeñ, 29, 45, 71, 100, 298, 321, 322

toksemia, Patrz: zatrucie ciÈĝowe

toksoplazmoza, 101, 159, 300, 316
torbiel

ciaïka ĝóïtego, 102
prosta, 102
skórzasta, 102

transcutaneous electrical nerve stimulation,

Patrz: TENS

trÈdzik niemowlÚcy, 216
trisomia, 146, 152
trofoblast, Patrz: kosmówka
trojaczki, Patrz teĝ: ciÈĝa mnoga

poród, 277

trometamina karboprostu, 210
trymestr, Patrz: ciÈĝa trymestr
trymetobenzamid, 31
tryptofan, 125
tyfus, Patrz: dur brzuszny

U

ultrasonografia, Patrz: USG
uïoĝenie

poprzeczne, 120, 205, 208
poĂladkowe, 120, 136, 207, 208, 303

wïaĂciwe, 304

wierzchoïkowe, 119

upïawy, 53, 138, 139, 176
USG, 46, 47, 101, 102, 109, 154, 156, 166, 168,

170, 347
dopochwowe, 101, 102
przezbrzuszne, 101
trójwymiarowe, 158, 351

uszczypniÚcie bociana, 217

V

vernix caseosa, Patrz: maě pïodowa

W

wada

cewy nerwowej, 28, 29, 151, 152, 349
powïok jamy brzusznej, 151
rdzenia krÚgowego, 60
urodzeniowa, 31
wrodzona, 32

waga

ciÚĝarnej, 68

przyrost, 68, 277

dziecka, 69
urodzeniowa niska, 30

wapñ, 52, 73, 74, 75, 79, 242, 254, 294
wczeĂniak, 61, 142
weganizm, 30
wegetarianizm, 30, 78
Wellbutrin, 32, 56
wielowodzie, 298
wirus

brodawczaka ludzkiego, 34, Patrz: HPV
cytomegalii, 300
HIV, Patrz: HIV
Varicella zoster, 308
zapalenia wÈtroby

typu B, 100, 220

witamina, 74

A, 31, 59, 73, 76

suplementy, 31

Kup książkę

Poleć książkę

background image

Skorowidz

363

B, 29
B12, 79
B2, Patrz: ryboflawina
B6, 91
C, 73, 294
D, 75, 79, 254
E, 129, 294
K, 220

wizyta, 95

po porodzie, 240
prekoncepcyjna, 27, 28, 30, 50
prenatalna, 166

przedporodowa, 101, 113, 135

plan, 50

wkïadka domaciczna, 35

wïókniakomiÚĂniaki, 51, 96, 102, 320
wody pïodowe, 50, 62, Patrz: pïyn owodniowy

wole, Patrz: tarczyca powiÚkszona
worek owodniowy, 87, 297

wrotycz pospolity, 33
wrzodziejÈce zapalenie jelita grubego, 322
wskaěnik L/S, 161

wĂcieklizna, 34
wyciÈgacz próĝniowy, 186, 204
wymioty niepowĂciÈgliwe, 92
wysiïkowe nietrzymanie moczu, 130, 243

wysypka, 127

Z

zagnieĝdĝenie, 87
zakrzepica ĝyï gïÚbokich, 318
zakrzepowe zapalenie ĝyï powierzchownych, 130
zapalenie

jelita grubego, 322

nerek odmiedniczkowe, 308
pÚcherza moczowego, 307
pïuc, 309, 317

sutka, 257

zaparcie, 71, 78, 79, 94, 110, 124
zapïodnienie, 37

in vitro, 36, 96

zarodek, 273
zastrzyk wodny, 194

zator pïucny, 318
zatrucie

ciÈĝowe, 94, 101, 129, 138, 184, 268, 270, 279,

293, 294

objawy, 293

leczenie, 294

zdjÚcie rentgenowskie zÚbów, 62
zespóï

aspiracji smóïki, 138
Blooma, 97
cieĂni nadgarstka, 124
Downa, 146, 149, 152, 159, 167, 268

badania, 274

dziedziczenia autosomalnego

dominujÈcego, 270

ïamliwego chromosomu X, 96
nagïej Ămierci ïóĝeczkowej, Patrz: SIDS
napiÚcia przedmiesiÈczkowego, Patrz: PMS
nerczycowy, 151
odwróconego kierunku przepïywu krwi, 280
przeciwciaï antyfosfolipidowych, 100, 300,

326, 327

spoliczkowanej twarzy, 315
Ushera, 98
wrodzonej cytomegalii, 312
wrodzonej ospy wietrznej, 309

zgaga, 46, 76, 78, 110
znamie mongolskie, 216
znieczulenie

miejscowe, 190, 205
mobilne, 191, 192
ogólne, 193, 206, 231
podpajÚczynówkowe, 116, 191, 192, 206, 231
rdzeniowe, Patrz: znieczulenie

podpajÚczynówkowe

zewnÈtrzoponowe, 45, 188, 189, 190, 191,

192, 198, 206, 231

Zofran, 92
Zyban, 32, 56
zygota, 87
Zyrtec, 311

¿

ĝarnowiec miotlasty, 33
ĝel K-Y Jelly, 39
ĝelazo, 74, 79, 94, 154, 242, 254, 276
ĝóïtaczka

typu A, 34, 313
typu B, 34, 100, 220, 247, 313
typu C, 313
typu D, 313
typu E, 313
typu G, 313

Kup książkę

Poleć książkę

background image

364

CiÈĝa dla bystrzaków

ĝylaki, 64, 130

zapobieganie, 130

ĝylaki odbytu, Patrz: hemoroidy
ĝyïa

gïÚboka, 130, 318
gïówna dolna, 130
miedniczna, 130
zapalenie zakrzepowe, 130

Kup książkę

Poleć książkę

background image
background image

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Ciaza dla bystrzakow Wydanie III ciazab
Ciaza dla bystrzakow Wydanie III ciazab
Ciaza dla bystrzakow Wydanie III ciazab 2
Ciaza dla bystrzakow Wydanie III
Ciaza dla bystrzakow Wydanie III
Rozmowa kwalifikacyjna dla bystrzakow Wydanie III rokwby
Gitara dla bystrzakow Wydanie III gitby3
Wychowanie szczeniat dla bystrzakow Wydanie III
Gitara dla bystrzakow Wydanie III
Rozmowa kwalifikacyjna dla bystrzakow Wydanie III rokwby
Rozmowa kwalifikacyjna dla bystrzakow Wydanie III rokwby
Gitara dla bystrzakow Wydanie III gitby3
Rozmowa kwalifikacyjna dla bystrzakow Wydanie III
Wychowanie szczeniat dla bystrzakow Wydanie III
biznes i ekonomia rozmowa kwalifikacyjna dla bystrzakow wydanie iii joyce lain kennedy ebook
Wychowanie szczeniat dla bystrzakow Wydanie III wyszb3
Rozmowa kwalifikacyjna dla bystrzakow Wydanie III rokwby 2
Rozmowa kwalifikacyjna dla bystrzakow Wydanie III 2

więcej podobnych podstron