Podagrycznik pospolity – uzdrowiciel artretyzmu

Podagrycznik pospolity – uzdrowiciel artretyzmu

Podagrycznik to roślina do której doskonale pasuje pewne ogrodnicze przysłowie „ Chwast to
roślina której zalety nie zostały jeszcze odkryte”. Do dzisiaj podagrycznik jest traktowany przez
ogrodników jak bardzo trudny do pozbycia się chwast. Łatwiej jest znaleźć informacje o sposobach
zwalczania tej rośliny niż informacji o jego zdrowotnych właściwościach. A są one naprawdę
niezwykłe…

Zacznijmy od nazwy.

Kwiaty podagrycznika

Łacińska nazwa tej rośliny to Aegopodium podagraria L., podagraria znaczy „leczący podagrę”. Także
w wielu innych językach, również w języku polskim nazwa „podagrycznik” sugeruje jakie właściwości
ma ta roślina. W Anglii natomiast podagrycznik często można spotkać się z nazwą „ Goutweed” czyli
„ziele artretyzmu” lub Herb Gerard czyli ziele świętego Gerarda, który jest patronem osób chorych na
choroby reumatyczne.

Trochę historii

ksiądz Johann Künzle

Od kiedy ludzie stosowali podagrycznik w celach leczniczych? Właściwie można powiedzieć, że od
zawsze. Wykopaliska archeologiczne świadczą o tym, że roślina ta była wykorzystywana już przez
Neandertalczyków, prawdopodobnie do leczenia zdeformowanych stawów i łagodzenia bólu. Później
wykorzystywany był raczej przez nielicznych zielarzy, w średniowieczu uprawiany był w
przyklasztornych ogrodach, jako roślina warzywna lub przyprawa, rzadziej jako surowiec zielarski. W
literaturze częściej można znaleźć wzmianki o tym, że jest to trudny do pozbycia się chwast niż opisy
jego leczniczych właściwości. Podagrycznik stał się cenionym surowcem leczniczym dopiero na
przełomie XIX i XX wieku, kiedy ksiądz Johann Künzle, słynny szwajcarski fito terapeuta, zaczął
wykorzystywać niezwykłe właściwości podagrycznika do leczenia schorzeń stawów, podagry, żylaków
i wielu innych schorzeń.

Co kryje w sobie podagrycznik?

Liście podagrycznika

Dotychczasowe badania naukowe dotyczące składu chemicznego podagrycznika wskazują że roślina
ta zawiera:



Olejki eteryczne, głównie limonen (ten sam co w cytrynie, ma właściwości bakteriobójcze) i
felandren, który ma właściwości grzybobójcze,



spore ilości witaminy C (200mg w 100g świeżej rośliny) oraz prowitaminę A (karoten) do 12
mg w 100 gramach,



minerały: żelazo, miedź, mangan, wapń, magnez i potas,



flawonoidy będące przeciwutleniaczami,



saponiny, które mają właściwości moczopędne i wykrztuśne,



żywice.

Obecnie stosowanym surowcem jest ziele podagrycznika, rzadziej korzenie. Świeże, młode
liście podagrycznika wykorzystywane są w kuchni.

Zastosowania podagrycznika



Choroby reumatyczne i dna moczanowa (podagra)

W medycynie tradycyjnej podagrycznik jest stosowany przede wszystkim w leczeniu chorób
reumatycznych i dny moczanowej. Mikołaj Culpeper, angielski lekarz, zielarz i botanik żyjący w
siedemnastym wieku pisał o podagryczniku w swojej książce „Complete Herbal” : „Nie należy
przyjmować, że podagrycznik (goutweed) otrzymał swoją nazwę bez dostatecznego powodu, lecz
dlatego, że doświadczono, iż jest on w stanie leczyć artretyzm i bóle nerwu kulszowego (ischias)”.
Oczywiście twierdzenie to było oparte przede wszystkim na doświadczeniu, bez znajomości
mechanizmów działania związków zawartych w podagryczniku. Współczesne badania naukowe
pokazują, że podagrycznik ma silnie działanie przeciwzapalne i przeciwreumatyczne
(przeciwagregacyjne). Choroby reumatyczne i podagra spowodowane są odkładaniem się soli kwasu
moczowego w tkankach, podagrycznik przyspiesza usuwanie kwasu moczowego z organizmu a także
poprawia nieprawidłowe mechanizmy przemiany materii które są przyczyną choroby.



Choroby układu pokarmowego

Podagrycznik – suszone ziele

Podagrycznik może być stosowany w zaburzeniach funkcjonowania jelit przebiegających z
przemiennymi zaparciami i biegunkami, przyspiesza także trawienie, więc mogą go stosować osoby
odchudzające się.



Choroby układu moczowego

Podagrycznik stosowany jest pomocniczo w kamicy nerkowej a także chorobach pęcherza
moczowego.



Oczyszczanie organizmu

Podagrycznik ma właściwości odtruwające i oczyszczające organizm, może być więc stosowany jako
środek wspomagający wątrobę. Ze względu na właściwości moczopędne i fakt, że przyspiesza
trawienie może być także stosowany w trakcie kuracji oczyszczających.



Właściwości przeciwdrobnoustrojowe

Liczne badania wykazały, że wyciągi z ziela podagrycznika (szczególnie wyciągi alkoholowe) hamują
wzrost gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus) czy pałeczki zapalenia płuc (Klebsiella
pneumoniae), hamują także wzrost niektórych patogennych grzybów.

Na koniec…

Warto wspomnieć o kulinarnych zastosowaniach podagrycznika. W kuchni wykorzystuje się głównie
świeże zbierane wiosną pędy, suszone ziele stosuje się także jako przyprawę. Ze świeżych,
wiosennych pędów można przyrządzić sałatkę dodając młode liście mniszka lekarskiego i rzeżuchę,
można także przygotować zupę, dodając młode liście pokrzywy i babki, wiosną warto także
przygotować sok, który ma właściwości odkwaszające organizm.