Materiały edukacyjne dla drużynowych:
SEGREGACJA ODPADÓW
Istnieją dwa podstawowe modele segregacji odpadów:
1. selektywna zbiórka odpadów (odpady zbierane do oddzielnych, specjalnie do tego celu przeznaczonych
pojemników, worków, przyjmowane do punktów skupu itp.);
2. sortowanie odpadów (odpady zbierane są tradycyjnie, do wspólnego pojemnika, a później sortowane w
sortowni odpadów na papier, szkło, metal itp.).
Obydwa modele były stosowane w różnych krajach. Okazało się jednak, że ten pierwszy (selektywna zbiórka)
przynosi znacznie lepsze efekty. Odzwierciedla się to przede wszystkim w jakości odzyskiwanych surowców.
Dlatego też jest on stosowany w większości krajów, także w Polsce.
Selektywna Zbiórka
Produkujemy coraz więcej odpadów. Jest to cywilizacyjny uboczny aspekt naszego życia. Musimy mądrze i
rozsądnie z tym problemem sobie poradzić, aby nie powodować degradacji naszego środowiska. Odpady, które
wszyscy wytwarzamy, ich selekcja, zbiórka stały się problemem globalnym, naszym wspólnym, który wymaga
poparcia społecznego. Stąd właśnie to wspólne działanie jest celem ochrony środowiska, w którym żyjemy. są
konieczne dla naszego własnego dobra i bezpieczeństwa.
Niestety często okazuje się, iż nie każdy zdaje sobie sprawę z tego problemu, nie każdy też wie jak postępować
aby włączyć się i uczestniczyć w systemie selektywnej zbiórki odpadów oraz jak stosować się do zasad jej
funkcjonowania.
Nie jest to rzecz trudna, ale wymaga minimalnego zaangażowania i wyrobienia pewnego nawyku
wprowadzonego w codzienne życie. Najlepszym rozwiązaniem jest rozpoczęcie segregacji odpadów już w
naszych domach i mieszkaniach.
Selektywna zbiórka odpadów umożliwia ograniczenie ilości śmieci jakie trafiają na składowiska oraz
umożliwia odzyskanie surowców wtórnych.
Korzyści jakie płyną ze zbiórki odpadów to czyste miejsca, w których obracamy się i żyjemy, lepszy wizerunek
oraz estetyka naszej okolicy oraz ograniczona eksploatacji zasobów naturalnych jak również uzyskanie
oszczędności finansowych zbierającego odpady i organizatora zbiórki.
Aby selektywna zbiórka przyniosła wymierne efekty konieczne jest poważne potraktowanie tematu.
Przedsięwzięcie to, obok nieocenionych korzyści ekologicznych, niesie ze sobą znaczne oszczędności
ekonomiczne.
Zmniejszenie ilości odpadów trafiających na składowisko komunalne
W wyniku dobrze funkcjonującej selektywnej zbiórki odpadów komunalnych żywotność składowiska wydłuża
się nawet o 50 - 60%. Jest to wskaźnik bardzo znaczący, biorąc pod uwagę, że koszty budowy nowych
składowisk są bardzo wysokie i ciągle rosną.
Zmniejszenie szkodliwości odpadów trafiających na składowisko komunalne
Selektywna zbiórka powinna obejmować również odpady tzw. niebezpieczne. Powoduje to m.in. znaczne
zmniejszenie toksyczności odpadów komunalnych trafiających na składowisko. Obniża koszty jego
eksploatacji oraz zmniejsza negatywny wpływ na środowisko. Posegregowane odpady niebezpieczne muszą
jednak mieć zapewniony odbiór i być poddane unieszkodliwianiu (np. akumulatory, oleje, rtęciówki).
Pozyskanie surowców wtórnych
Korzyści wynikających z pozyskania i przetwarzania surowców wtórnych nie trzeba chyba uzasadniać. Warto
jednak zwrócić uwagę na parę ważnych elementów.
Selektywna zbiórka jest źródłem surowców, których
ponowne przetworzenie wymaga najczęściej dużo
mniejszych nakładów (energii, surowców itd.) niż w
przypadku produkcji wykorzystującej surowce
pierwotne. W szczególności ogromną rolę mają tu
odpady opakowaniowe.
Dzięki wykorzystaniu surowców wtórnych
zmniejsza się zanieczyszczenie środowiska.
Dobrym przykładem może tu być makulatura. Przy
jej zastosowaniu do produkcji papieru, zużycie
energii zmniejsza się średnio 2,5-krotnie, zużycie wody w procesie produkcyjnym o około 60%,
zanieczyszczenia powietrza o około 75%, toksycznych ścieków papierniczych o około 35%.
Ograniczona zostaje także wycinka drzew.
Dzięki wykorzystaniu surowców wtórnych zmniejsza się udział surowców pierwotnych w produkcji, co
stanowi ich oszczędność i nie wpływa na degradację krajobrazu.
Selektywna zbiórka odpadów opiera się głównie na:
1. Zbiórce surowców wtórnych do przeznaczonych specjalnie na ten cel pojemników, worków, paczek
itp.
2. Zbiórce odpadów "niebezpiecznych", w zależności od rodzaju, do specjalnych pojemników,
wyznaczonych punktów w gminie, punktów utylizacji itp.
3. Sortowaniu i przeładunku zebranych surowców wtórnych.
4. Transportu surowców wtórnych i odpadów "niebezpiecznych" do odbiorcy (producenta) lub miejsca
utylizacji.
Najczęściej występującym przy selektywnej zbiórce problemem jest zanieczyszczenie surowców wtórnych
innego rodzaju odpadami. Mieszkańcy często z niedoinformowania, niezrozumienia lub po prostu lenistwa,
wrzucają swoje odpady do nieodpowiednich pojemników. Dlatego niezbędne jest prowadzenie odpowiedniej
edukacji i informacji o celach i metodach zbiórki. Mimo wszystko, konieczne jest w większości przypadków
sortowanie wyselekcjonowanych i zebranych surowców w specjalnie do tego celu przeznaczonej sortowni.
Obecne technologie nie pozwalają na odzysk lub przetworzenie wszystkich rodzajów odpadów. Dlatego ważne
jest by w pojemnikach i workach do segregacji znalazły się odpady, które można poddać recyklingowi.
Oto kilka uwag dotyczących segregacji odpadów:
Papier
co wrzucać:
czego nie wrzucać:
gazety
papierowych wkładów wodoodpornych
książki
tapet, kalek i papierów przebitkowych
zeszyty
zatłuszczonych papierów, np. po maśle
opakowania papierowe
tektura
kartony
co uzyskujemy:
odzyskując papier z makulatury chronimy lasy
ograniczenie zużycia energii, wody i zanieczyszczenia powietrza
zmniejszenie ilości odpadów na składowiskach
wyprodukowanie 1 tony papieru powoduje ścięcie 17 drzew
Z 100 ton makulatury można wytworzyć 90 ton papieru
Szkło
co uzyskujemy:
odzyskując szkło tylko z 1 butelki można zaoszczędzić
tyle energii ile zużyłaby 100W żarówka świecąca bez
przerwy przez 4 godziny
szkło nie ulega rozkładowi, możne natomiast
być przetwarzane nieograniczoną ilość razy!
Aluminium
co wrzucać:
czego nie wrzucać:
puszki po napojach opakowań aluminiowych połączonych z papierem lub z innymi metalami czy plastikiem
co uzyskujemy:
o
odzyskując aluminium ze złomu oszczędzamy 95%
energii potrzebnej do wyprodukowania aluminium z
rudy boksytu
o
recykling aluminium to 95% mniej zanieczyszczeń
doprowadzanych do powietrza i 97% do wody
w Szwecji 91% puszek poddawanych jest recyklingowi
produkcja aluminium pobiera bardzo dużo energii: na
wyprodukowanie 1kg aluminium potrzeba tyle samo
energii ile na wyprodukowanie 20kg chleba
Tworzywa sztuczne
co wrzucać:
czego nie wrzucać:
butelki po napojach (PET, PE)
butelek po olejach silnikowych i spożywczych
opakowania z tworzyw sztucznych (PET,
PE, PP)
tworzy piankowych
skrzynek po napojach
artykułów wykonanych z połączenia tworzywa sztucznego z innymi
materiałami
opakowań po farbach, substancjach
żrących
co uzyskujemy:
o
poddając tworzywa sztuczne powtórnemu przerobowi oszczędzamy węgiel, ropę naftową
o
ograniczenie zużycia energii elektrycznej
butelka plastikowa rozkłada się 500lat!
co wrzucać:
czego nie wrzucać:
butelki
zakrętek, przykrywek, kapsli i korków
słoiki
ceramiki, porcelany
szklanki
naczyń żaroodpornych
stłuczka szklana bez metalu i tworzyw sztucznych
luster, żarówek, szkła okiennego
lamp neonowych i halogenowych
Każdy z Nas powinien pracować nad tym, aby ograniczyć ilość
powstających odpadów. Wyrzucanie śmieci czy nawet segregacja nie
jest rozwiązaniem. Najlepiej zagospodarowane odpady to takie odpady,
które w ogóle nie powstają. Zapobiegać powstawaniu odpadów możemy
w domu, a nawet trochę wcześniej, bo już w trakcie robienia zakupów.
Wybieramy towary porządnie opakowane lecz nie koniecznie w dużą
ilość opakowań. Możemy wybrać towary w opakowaniach
wielokrotnego użytku.
Poza odpadami przemysłowymi i komunalnymi wyróżnia się odpady
niebezpieczne. Odpady niebezpieczne to takie, które ze względu na
swoje pochodzenie, skład chemiczny, biologiczny, inne właściwości i
okoliczności stanowią zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi oraz
środowiska. Są one wytwarzane głównie w procesach technologicznych
w przemyśle, rolnictwie i przetwórstwie rolnym, gospodarce
komunalnej, transporcie, służbie zdrowia, itp. Odpady niebezpieczne
mogą być unieszkodliwiane w specjalnych instalacjach lub składowane jedynie na specjalnych
składowiskach, które muszą spełniać wszystkie warunki przewidziane dla odpadów niebezpiecznych.
Na co dzień w naszych domach mamy również do czynienia z odpadami niebezpiecznymi. Do
najczęstszych należą: żarówki rtęciowe, halogenowe, neonówki, oleje, smary, baterie, akumulatory,
termometry, lekarstwa, lakiery, farby.
Baterie i akumulatory
Należy usprawnić sposób zbiórki zużytych baterii i akumulatorów,
szczególnie z rozproszonych miejsc ich powstawania. Obowiązek
odzysku z rynku tych odpadów został nałożony na podmioty
wprowadzające je na rynek, a egzekwowany przy zastosowaniu
opłaty produktowej i depozytowej.
Z racji faktu, iż są to odpady niebezpieczne wymagają
szczególnego postępowania, a przede wszystkim nie mogą być
mieszane z odpadami bytowymi. Skierowane są do sortowni a
następnie - po mechanicznym i chemicznym rozdzieleniu będą
przekazane do:
o
odzysku (dotyczy to baterii cynkowo-węglowych Zn-C i
cynkowo-manganowych Zn-Mn),
o
recyklingu dotyczy akumulatorów niklowo-kadmowych, baterii guzikowych (do 5 g) i baterii
cynkowo-powietrznych.
< p align="center"> zamiast baterii, które są odpadem problemowym można używać kadmowo niklowe,
które można ładować 500 razy.
Odpady BIO
Do odpadów BIO powstających w gospodarstwach domowych zalicza się:
- resztki żywności (obierki od warzyw i owoców, ścinki z mięsa),
- fusy od kawy i herbaty,
- rośliny doniczkowe, zwiędłe kwiaty oraz ziemia z przesadzania
kwiatów,
- skorupki od jaj.
Odpady BIO łącznie z odpadami zielonymi powstającymi w trakcie
pielęgnacji ogródków przydomowych zajmują w pojemnikach na odpady
przeciętnego mieszkańca około 30% wszystkich odpadów. Wynika z tego, że wydzielając z wytwarzanych
przez nas odpadów odpady organiczne możemy zaoszczędzić do 30% miejsca w naszych pojemnikach.
Podobnie jak odpady zielone skompostowane odpady BIO wykorzystywane są głównie do rekultywacji
zamkniętych kwater składowych wysypiska.
Podsumowanie i wnioski
Wszystkie odpady uznane są za uciążliwe dla środowiska naturalnego, prowadząc do zanieczyszczania
wód powierzchniowych, gruntowych, gleby, skażenia powietrza, obniżania walorów estetycznych i
krajobrazowych. Stopień uciążliwości odpadów zależny jest od szkodliwości dla środowiska
naturalnego i zdrowia ludzkiego.
Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie miasta Łodzi
§ 23. Dla potrzeb selektywnej zbiórki odpadów komunalnych w tzw. punktach selektywnego gromadzenia
odpadów stosuje się ogólnodostępne pojemnik, które powinny mieć następującą kolorystykę:
1) niebieski – z przeznaczeniem na papier;
2) biały – z przeznaczeniem na szkło białe;
3) zielony – z przeznaczeniem na szkło kolorowe;
4) srebrzystoszary – z przeznaczeniem na metale;
5) żółty – z przeznaczeniem na tworzywa sztuczne.
Poza kolorystyka pojemniki powinny być również oznaczone napisami określającymi rodzaj odpadów, na jaki
są przeznaczone oraz numerem telefonu kontaktowego umożliwiającego zgłoszenie opróżniania.
zebrała:
pwd. Katarzyna Ambrożkiewicz
Źródło: ORGANIZACJA ODZYSKU ODPADÓW I OPAKOWAŃ EKOLA S.A.
KOMUNALNY ZWIĄZEK GMIN
REGULAMIN UTRZYMANIA CZYSTOŚCI I PORZĄDKU NA TERENIE MIASTA ŁODZI