RACHUNKOWOŚĆ BUDŻETOWA
KIEROWNIK
I GŁÓWNY KSIĘGOWY
JEDNOSTKI SEKTORA
FINANSÓW
PUBLICZNYCH
UPRAWNIENIA
I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
KIEROWNIK
I GŁÓWNY KSIĘGOWY
JEDNOSTKI SEKTORA
FINANSÓW
PUBLICZNYCH
UPRAWNIENIA
I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
2
KIEROWNIK I GŁÓWNY KSIĘGOWY JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
UPRAWNIENIA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Spis treści
• K
ierownikJednostkiSektoraFinansówPublicznych .............................................................3
–Odpowiedzialnośćzagospodarkęfinansową ..................................................................3
–Wykonaniebudżetujednostkisamorząduterytorialnego.....................................................4
–Obowiązkikierownikawzakresiesporządzaniasprawozdań.................................................5
–Sprawozdaniajednosteksektorafinansówpublicznych.......................................................5
–Wybórwariantówzyskówistrat ................................................................................6
–Odpowiedzialnośćzaprzeprowadzenieinwentaryzacjiwformiespisuznatury ...........................6
–Wstępnakontrolazgodnościoperacjizplanemfinansowymorazkompletnościirzetelności
dokumentów ......................................................................................................7
• GłównyKsięgowyJednostkiSektoraFinansówPublicznych.....................................................8
–Uprawnieniagłównegoksięgowego ............................................................................9
–Znaczeniepodpisugłównegoksięgowegonadokumencie ..................................................9
–Skutkiodmowyzłożeniapodpisu ..............................................................................10
–Ustaleniezasadrachunkowościwjednostce..................................................................10
Autor
Zdzisława Wysocka
główna księgowa jednostki budżetowej
KierownikCentrumWydawniczego
Ewa Marmurska-Karpińska
Wydawca
Dorota Liebchen
Redakcja
Karol Zawadzki
Korekta
Zespół
CBP 357ISBN978-83-269-0040-2
Copyright©byWydawnictwoWiedzaiPraktykasp.zo.o.
Warszawa2010
WydawnictwoWiedzaiPraktykasp.zo.o.
03-918Warszawa,ul.Łotewska9a,
www.wip.pl
tel.0225182929,faks0226176010
Praktycznyraport„Kierownikigłównyksięgowyjednostkisektorafinansówpublicznych”chronionyjest
prawemautorskim.Przedrukmateriałówopublikowanychwraporcie„Kierownikigłównyksięgowyjed-
nostkisektorafinansówpublicznych”–bezzgodywydawcy–jestzabroniony.Zakazniedotyczycytowania
publikacjizpowołaniemsięnaźródło.Niniejszyraportzostałprzygotowanyzzachowaniemnajwyższej
starannościiwykorzystaniemwysokichkwalifikacji,wiedzyidoświadczenia.Zaproponowanewraporcie
„Kierownikigłównyksięgowyjednostkisektorafinansówpublicznych”wskazówki,poradyiinterpretacje
dotycząsytuacjitypowych.Ichzastosowaniewkonkretnymprzypadkumożewymagaćdodatkowych,
pogłębionychkonsultacji.Publikowanerozwiązanianiemogąbyćtraktowanejakooficjalnestanowisko
organówiurzędówpaństwowych.
Wzwiązkuzpowyższymredakcjaniemożeponosićodpowiedzialnościprawnejzazastosowaniezawar-
tych w raporcie „Kierownik i główny księgowy jednostki sektora finansów publicznych” wskazówek,
przykładów,informacjiitp.dokonkretnychprzypadków.
3
KIEROWNIK I GŁÓWNY KSIĘGOWY JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
UPRAWNIENIA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Najważniejsze decyzje finansowe w jednostce podejmuje jej kierownik. Zazwyczaj jednak kon-
sultuje je z głównym księgowym, ponieważ w rzeczywistości to on zna najlepiej sytuację jed-
nostki i jej kondycję finansową.
Przeczytaj e-booka i dowiedz się:
•
Jaki jest podział uprawnień i odpowiedzialności głównego księgowego,
•
Kto ponosi odpowiedzialność za gospodarkę finansową jednostki,
•
Jakie obowiązki ma kierownik jednostki w zakresie sporządzania sprawozdań,
•
Na czym polega wstępna kontrola zgodności operacji z planem finansowym,
•
Jakie znaczenie ma złożenie podpisu na dokumencie jednostki przez głównego księgowego.
Kierownik Jednostki Sektora Finansów Publicznych
Kierownikjednostkitoosobaluborganjedno-bądźwieloosobowy(zarządjednostkisamorządutery-
torialnego,wójt,burmistrz,prezydentmiasta),którzyzgodniezobowiązującymijednostkęprzepisami
prawa,statutem,umowąlubnamocyprawawłasnościuprawnienisądozarządzaniajednostką.
Kierownikjednostkiponosiodpowiedzialnośćzawykonywanieobowiązkówwzakresierachunko-
wości,wtymztytułunadzorunadnią.
Wprzypadkuzarządujednostkisamorząduterytorialnegoprzeważnieosobąodpowiedzialną
zawykonywanieobowiązkówwzakresierachunkowościjestskarbnik–głównyksięgowy.
Gdyorganwieloosobowyniewskazałosobyodpowiedzialnejzawykonywanieobowiązków
wzakresierachunkowości,odpowiedzialnośćponosząwszyscyczłonkowietegoorganu.
Jakokierownikjednostkizobowiązanyjesteśdoprzestrzeganiaustawyorachunkowości.Ustalając
zdolnośćjednostkidokontynuowaniadziałalności,musiszuwzględniaćwszystkieinformacjedostępne
na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego, dotyczące dającej się przewidzieć przyszłości
obejmującejokresniekrótszyniżjedenrokoddniabilansowego.
Odpowiedzialność za gospodarkę finansową
Kierownikjednostkisektorafinansówpublicznychjestodpowiedzialnyzacałośćgospodarkifinanso-
wej,wtymzawykonywanieobowiązkówwzakresiekontrolifinansowej.Kierownikmożepowierzyć
jednak określone obowiązki w zakresie gospodarki finansowej innym pracownikom tej jednostki.
Przyjęcieobowiązkówprzezteosobypowinnobyćstwierdzonedokumentemnapiśmiewformieodręb-
negoimiennegoupoważnieniaalbowskazaniawregulaminieorganizacyjnymTwojejjednostki.
Kierownikustalawformiepisemnejproceduryzwiązanezkontroląfinansowątj.:
•
przeprowadzeniemwstępnejocenycelowościzaciąganiazobowiązańfinansowychidokonywa-
niawydatków,
•
badaniemiporównywaniemstanufaktycznegozestanemwymaganymwzakresiedotyczącym
procesówpobieraniaigromadzeniaśrodkówpublicznych,udzielaniazamówieńpublicznychoraz
zwrotuśrodkówpublicznych,
•
prowadzeniemgospodarkifinansowejorazstosowaniemprocedur.
Kierownikjednostkisektorafinansówpublicznychobowiązanejdoprowadzeniaaudytuwewnętrz-
negomożeutworzyćkomórkęaudytu,wktórejsązatrudnieniaudytorzy.Planaudytuprzygotowuje
4
KIEROWNIK I GŁÓWNY KSIĘGOWY JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
UPRAWNIENIA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
audytorwporozumieniuzkierownikiemjednostki.Kierowniknapodstawiesprawozdaniazprzepro-
wadzeniaaudytuwewnętrznegopodejmujedziałaniamającenaceluusuniecieuchybieńlubuspraw-
nieniefunkcjonowaniajednostki.
Kierownikmożezaciągaćzobowiązaniapieniężnedowysokościkwotwydatkówokreślonychwza-
twierdzonymplaniefinansowymjednostkisektorafinansówpublicznych.
Kierownikjednostkiponosiodpowiedzialnośćzanaruszeniedyscyplinyfinansówpublicznych
takżewprzypadkudopuszczeniadonaruszeniadyscyplinyfinansówprzezzaniedbanieobo-
wiązkówwzakresienadzoru.
Kierownikjednostkisektorafinansówpublicznychorazkierownikjednostkinadrzędnej,atakże
organkontrolizobowiązanisądoniezwłocznegozawiadomieniawłaściwegorzecznikadyscy-
plinyfinansówpublicznychoujawnionymnaruszeniudyscyplinyfinansówpublicznych.
Wykonanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego
Nowaustawaofinansachpublicznychzobowiązałazarządjednostkisamorząduterytorialnegodo
podaniadopublicznejwiadomościwterminiedokońcamiesiącapozakończeniukwartału–kwar-
talnąinformacjęowykonaniubudżetuJST,wtymkwotędeficytualbonadwyżki,orazudzielonych
umorzeniachniepodatkowychnależnościbudżetowych.
Informacjąobjętesą:
1. DanedotyczącewykonaniabudżetuJSTwpoprzednimrokubudżetowym,wtymkwotędeficytu
albonadwyżki.
2. KwotywykorzystanychśrodkówpochodzącychzbudżetuUniiEuropejskiejorazniepodlegające
zwrotowi środki pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia
oWolnymHandlu(EFTA).
3. Kwotyzobowiązańwynikającychzodrębnychustaworazprawomocnychorzeczeńsądówlub
ostatecznychdecyzjiadministracyjnych,uznanychzabezsporneprzezwłaściwąjednostkęsektora
finansówpublicznychbędącądłużnikiem.
4. KwotydotacjiotrzymanychzbudżetówJSTorazkwotydotacjiudzielonychinnymjednostkomsamo-
rząduterytorialnego.
5. Wykazyudzielonychporęczeńigwarancji,zwymienieniempodmiotów,którychgwarancjeiporę-
czeniadotyczą.
6. Wykazyosóbprawnychifizycznychorazjednostekorganizacyjnychnieposiadającychosobowości
prawnej,którymwzakresiepodatkówlubopłatudzielonoulg,odroczeńumorzeńlubrozłożono
naratyspłatęzobowiązaniawkwocieprzewyższającejłącznie500złwrazzewskazaniemwyso-
kościumorzonychkwotiprzyczynumorzenia.
7. Wykazyosóbprawnychifizycznychorazjednostekorganizacyjnychnieposiadającychosobowości
prawnej,którymudzielonopomocypublicznej.
!
Nowaustawaofinansachpublicznychokreśliłatakże,żewjednostcesamorząduterytorial-
negozadaniazwiązanezaudytemwewnętrznymprzypisanesąkierownikowijednostkiiwyko-
nująjeodpowiedniowójt,burmistrz,prezydentmiasta,przewodniczącyzarząduJST).
UWAGA!
5
KIEROWNIK I GŁÓWNY KSIĘGOWY JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
UPRAWNIENIA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Obowiązki kierownika w zakresie sporządzania sprawozdań
Kierownikzobowiązanyjestdo:
•
sporządzaniasprawozdańrzetelnieiprawidłowopodwzględemmerytorycznymiformalno-rachun-
kowym.Kwotywykazanewsprawozdaniachpowinnybyćzgodnezdanymiwynikającymizewi-
dencjiksięgowej;
•
usunięcianieprawidłowościwsprawozdaniachprzedwłączeniemzawartychwnichdanychdo
sprawozdańłącznychlubzbiorczych.Wraziepotrzebymusidokonaćodpowiednichzapisówkory-
gującychwksięgachrachunkowychokresusprawozdawczego;
•
przekazywaniasprawozdańodbiorcomwterminachokreślonychwustawieosprawozdawczości
budżetowej.
Wprzypadkusporządzaniasprawozdańwformieelektronicznejkierownikmusizachowaćna
dowolnymnośnikuelektronicznymkopietychsprawozdań.
Sprawozdania finansowe
Sprawozdaniafinansowesporządzasięnadzieńzamknięciaksiągrachunkowychoraznainnydzień
bilansowy,stosujączasadywycenyaktywówipasywóworazustaleniawynikufinansowego.
Sprawozdaniefinansoweskładasięz:
1) bilansu,
2) rachunkuzyskuistrat,
3) informacjidodatkowej,obejmującejwprowadzeniedosprawozdaniafinansowegoorazdodat-
koweinformacjeiobjaśnienia,
4) zestawieniezmianwfunduszuTwojejjednostkinadzieńzamknięciaksiągrachunkowych.
Sprawozdaniefinansoweorazsprawozdaniezdziałalnościjednostkisporządzasięwjęzyku
polskimiwwaluciepolskiej.Daneliczbowemożnawykazaćwzaokrągleniudotysięcyzłotych,
jeżeliniezniekształcatoobrazujednostkizawartegowsprawozdaniufinansowymorazwspra-
wozdaniuzdziałalności.
Kierownik jednostki musi zapewnić sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego nie
później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego i przedstawić je właściwym organom,
zgodniezobowiązującymijednostkęprzepisamiprawa,postanowieniamistatutulubumowy.
Sprawozdanie finansowe podpisuje osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunko-
wych,orazkierownikjednostki.Odmowapodpisuwymagapisemnegouzasadnieniadołączo-
negodosprawozdaniafinansowego.
Sprawozdania jednostek sektora finansów publicznych
Jednostkisektorafinansówpublicznychsporządzająsprawozdania(tzw.sprawozdaniabudżetowe)
zwykonaniaprocesówzwiązanychzgromadzeniemśrodkówpublicznychorazichrozdysponowa-
niem,awszczególnościz:
1) pobieraniaigromadzeniadochodów,
2) wydatkowaniaśrodkówpublicznych,
3) finansowaniadeficytu,
4) zaciąganiazobowiązańangażującychśrodkipubliczne,
5) zarządzaniaśrodkamipublicznymi,
6) zarządzaniadługiempublicznym.
UWAGA!
6
KIEROWNIK I GŁÓWNY KSIĘGOWY JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
UPRAWNIENIA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Jednostkiiplacówkikontynuującedziałalnośćsporządzająsprawozdaniefinansowe,zwane„bilansem”,
nadzieńzamknięciaksiągrachunkowych(dzieńbilansowy),tojestnadzień31grudnia.Bilansspo-
rządzasięwterminie3miesięcyoddnia,wktórymzamykasięksięgirachunkowe.Bilanspodpisują
odpowiednio:
•
bilansjednostkiiplacówkipodpisujekierownikjednostkiigłównyksięgowyplacówki,
•
bilanszwykonaniabudżetupaństwapodpisujeMinisterFinansówigłównyksięgowybudżetu
państwa,
•
bilanszwykonaniabudżetujednostkisamorząduterytorialnegopodpisujączłonkowiezarządu
iskarbnik,
•
bilansełączneiskonsolidowanybilansjednostkisamorząduterytorialnegopodpisujeprzewodni-
czącyzarząduiskarbnik.
Wybór wariantów zysków i strat
Zyskiistratynadzwyczajnemogąpowstaćnaskutekzdarzeńtrudnychdoprzewidzenia,pozadzia-
łalnościąoperacyjnąjednostki,imogąbyćniezwiązanezogólnymryzykiemjejprowadzenia.
Wrachunkuzyskuistratwykazujesięoddzielnieprzychody,koszty,zyskiistratyorazobowiązkowe
obciążeniawynikufinansowegozabieżącyipoprzednirokobrotowy.
Wprzypadkusporządzaniarachunkuzyskówistratzainnyokressprawozdawczywrachunkuzysków
istratwykazujesięoddzielnieprzychody,koszty,zyskiistraty,obowiązkoweobciążeniawynikufinan-
sowegozabieżącyokressprawozdawczyorazanalogicznyokressprawozdawczypoprzedniegoroku
obrotowego.
WprzypadkugdyTwojajednostkaprzewidujezaprzestanieokreślonegozakresudziałalności
mającegowpływnaprzychodyikosztyprzyszłychokresówsprawozdawczych,przyzachowaniu
zasadykontynuacji–odpowiednioprzychodyikosztyztymzwiązanenależywykazaćodrębnie
dlaprzychodówikosztówdziałalnościkontynuowanej.
Rachunekzyskówistratmożebyćprzedstawionywwarianciekalkulacyjnymalboporównaw-
czym,zależnieodwyborudokonanegoprzezkierownikajednostki.
Odpowiedzialność za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury
Zaprzeprowadzenieirozliczenieinwentaryzacjiodpowiedzialnośćponosikierownikjednostki.Może
onpowierzyćteobowiązkiiodpowiedzialnośćinnejosobie,oczywiściezajejzgodą.Przyjęcieodpo-
wiedzialnościprzezinnąosobępowinnobyćstwierdzonewformiepisemnej.Wprzypadkugdykie-
rownikiemjednostkijestorganwieloosobowy,aniezostaławskazanaosobaodpowiedzialna,odpo-
wiedzialnośćponosząwszyscyczłonkowietegoorganu.
Zgodniezustawąoodpowiedzialnościzanaruszeniedyscyplinyfinansówpublicznychnieprze-
prowadzenieinierozliczenieinwentaryzacjilubdokonanieinwentaryzacjiwsposóbniezgodny
zprzepisamiustawyorachunkowościjestnaruszeniemdyscyplinyfinansówpublicznych.
UWAGA!
7
KIEROWNIK I GŁÓWNY KSIĘGOWY JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
UPRAWNIENIA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Wstępna kontrola zgodności operacji z planem finansowym oraz kompletności
i rzetelności dokumentów
Doksiągrachunkowychokresusprawozdawczegomusiszwprowadzić,wpostacizapisu,każdezda-
rzenie,którenastąpiłowtymokresiesprawozdawczym.
Podstawązapisówwksięgachrachunkowychsądowodyksięgowe,tzw.dowodyźródłowestwier-
dzającedokonanieoperacjigospodarczych:
1) zewnętrzneobce–otrzymaneodkontrahentów,
2) zewnętrznewłasne–przekazywaneworyginalekontrahentom,
3) wewnętrzne–dotycząceoperacjiwewnątrzjednostki.
Podstawątychzapisówmogąbyćrównieżsporządzoneprzezjednostkędowodyksięgowe:
•
zbiorcze–służącedodokonaniałącznychzapisówzbiorudowodówźródłowych,któremuszą
byćwdowodziezbiorczympojedynczowymienione,
•
korygującepoprzedniezapisy,
•
zastępcze–wystawionedoczasuotrzymaniazewnętrznegoobcegodowoduźródłowego,
•
rozliczeniowe–ujmującejużdokonanezapisywedługnowychkryteriówklasyfikacyjnych.
Wprzypadkuuzasadnionegobrakumożliwościuzyskaniazewnętrznychobcychdowodówźródło-
wychkierownikjednostkimożezezwolićnaudokumentowanieoperacjigospodarczejzapomocą
księgowychdowodówzastępczych,sporządzonychprzezosobydokonującetychoperacji.
Niemożetojednakdotyczyćoperacjigospodarczych,którychprzedmiotemsązakupyopodatkowane
podatkiemodtowarówiusług.
Wprzypadkuprowadzeniaksiągrachunkowychprzyużyciukomputerazarównoważnezdowo-
damiźródłowymiuważasięzapisywksięgachrachunkowych,wprowadzoneautomatycznieza
pośrednictwemurządzeńłączności,komputerowychnośnikówdanychlubtworzonewedług
programunapodstawieinformacjizawartychjużwksięgach.Rejestrowanietychzapisówmusi
spełniaćjednaknastępującewarunki:
•
uzyskająonetrwaleczytelnąpostaćzgodnąztreściąodpowiednichdowodówksięgowych,
•
możliwejeststwierdzenieźródłaichpochodzeniaorazustalenieosobyodpowiedzialnejza
ichwprowadzenie,
•
stosowanaprocedurazapewniasprawdzeniepoprawnościprzetworzeniaodnośnychdanych
orazkompletnościiidentycznościzapisów,
•
daneźródłowewmiejscuichpowstaniasąodpowiedniochronione,wsposóbzapewniający
ichniezmienność,przezokreswymaganydoprzechowywaniadanegorodzajudowodów
księgowych.
Dowódksięgowypowinienzawieraćconajmniej:
•
określenierodzajudowoduijegonumeruidentyfikacyjnego,
•
określeniestron(nazwy,adresy)dokonującychoperacjigospodarczej,
•
opisoperacjiorazjejwartość,określoną,jeżelitomożliwe,takżewjednostkachnaturalnych,
•
datędokonaniaoperacji,agdydowódzostałsporządzonypodinnądatą–takżedatęsporządze-
niadowodu,
•
podpiswystawcydowoduorazosoby,którejwydanolubdoktórejprzyjętoskładnikiaktywów,
•
stwierdzeniesprawdzeniaizakwalifikowaniadowodudoujęciawksięgachrachunkowychprzez
wskazaniemiejscaorazsposobuujęciawksięgachrachunkowych(dekretacja),podpisosobyodpo-
wiedzialnejzatewskazania.
UWAGA!
8
KIEROWNIK I GŁÓWNY KSIĘGOWY JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
UPRAWNIENIA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Dowodyksięgowepowinnybyćrzetelne,tzn.zgodnezrzeczywistymprzebiegiemoperacjigospo-
darczej,orazwolneodbłędówrachunkowych.Niedopuszczalnejestdokonywaniewdowodachksię-
gowychwymazywaniaiprzeróbek.Błędywdowodachźródłowychzewnętrznychobcychiwłasnych
możnakorygowaćjedynieprzezwysłaniekontrahentowiodpowiedniegodokumentuzawierającego
sprostowanie,wrazzestosownymuzasadnieniem.
Jeżelijednąoperacjędokumentujewięcejniżjedendowódlubwięcejniżjedenegzemplarzdowodu,
kierownikjednostkiustalasposóbpostępowaniazkażdymznichiwskazuje,którydowódlub
egzemplarzbędziepodstawądodokonaniazapisu.
Kierownicypaństwowychjednostekbudżetowychikierownicyagencjiotrzymującyśrodkinaprefinan-
sowaniezadańrealizowanychzudziałemśrodkówpochodzącychzfunduszystrukturalnychiFunduszu
spójnościpotwierdzająwbankach,wktórychprowadzonesąrachunki,stanyśrodkównatychrachun-
kachnakoniecokresusprawozdawczegopoprzezodciśnięciestempladziennegonasprawozdaniu.
!
Pamiętaj, że kierownik jednostki budżetowej jednostki samorządu terytorialnego może
wcelurealizacjizadańzaciągaćzobowiązaniapieniężnedowysokościkwotwydatkówokreś-
lonychwzatwierdzonymplaniefinansowymjednostki.
Główny Księgowy Jednostki Sektora Finansów Publicznych
Zgodniezustawąofinansachpublicznychgłównymksięgowymjednostkisektorafinansówpublicznych
jestpracownik,któremukierownikjednostkipowierzaobowiązkiiodpowiedzialnośćwzakresie:
•
prowadzeniarachunkowościjednostki,
•
wykonywaniadyspozycjiśrodkamipieniężnymi,
•
dokonywaniawstępnejkontrolizgodnościoperacjigospodarczychifinansowychzplanemfinansowym,
•
dokonywaniawstępnejkontrolikompletnościirzetelnościdokumentówdotyczącychoperacjigos-
podarczychifinansowych.
Głównymksięgowymmożebyćosoba,która:
•
maobywatelstwopolskie,państwaczłonkowskiegoUniiEuropejskiej,KonfederacjiSzwajcarskiej
lubpaństwaczłonkowskiegoEFTA,–stronyumowyoEuropejskimObszarzeGospodarczym,chyba
żeodrębneustawyuzależniajązatrudnieniewjednostcesektorafinansówpublicznychodposia-
daniaobywatelstwapolskiego,
•
mapełnązdolnośćdoczynnościprawnychorazkorzystazpełniprawpublicznych,
•
niebyłaprawomocnieskazanazaprzestępstwa:przeciwkomieniu,przeciwkoobrotowigospo-
darczemu,przeciwkodziałalnościinstytucjipaństwowychorazsamorząduterytorialnego,prze-
ciwkowiarygodnościdokumentów,zaprzestępstwokarneskarbowe,
•
posiadaznajomośćjęzykapolskiegowmowieipiśmiewzakresiekoniecznymdowykonywania
obowiązkówgłównegoksięgowego,
•
ukończyła ekonomiczne jednolite studia magisterskie, ekonomiczne wyższe studia zawodowe,
uzupełniająceekonomicznestudiamagisterskielubekonomicznestudiapodyplomoweiposiada
conajmniej3-letniąpraktykęwksięgowościlub
•
ukończyłaśrednią,policealnąlubpomaturalnąszkołęekonomicznąiposiadaconajmniej6-letnią
praktykęwksięgowości,
•
jestwpisanadorejestrubiegłychrewidentównapodstawieodrębnychprzepisów,
•
posiadacertyfikatksięgowyuprawniającydousługowegoprowadzeniaksiągrachunkowychalbo
świadectwokwalifikacyjneuprawniającedousługowegoprowadzeniaksiągrachunkowych,wy-
danenapodstawieodrębnychprzepisów.
UWAGA!
9
KIEROWNIK I GŁÓWNY KSIĘGOWY JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
UPRAWNIENIA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Uprawnienia głównego księgowego
Główny księgowy jednostki sektora finansów publicznych, w razie ujawnienia nieprawidłowości
wprzekazanymdozatwierdzeniadokumencie,zwracadokumentwłaściwemurzeczowopracowni-
kowi,awrazienieusunięcianieprawidłowościodmawiajegopodpisania.
Oodmowiepodpisaniadokumentuijejprzyczynachgłównyksięgowyzawiadamiapisemniekierow-
nikajednostki.Kierownikjednostkimożewstrzymaćrealizacjęzakwestionowanejoperacjialbowydać
wformiepisemnejpoleceniejejrealizacji.
Jeżelikierownikjednostkiwydapolecenierealizacjizakwestionowanejoperacji,niezwłoczniezawia-
damiaotymwformiepisemnejdysponentaczęścibudżetowej,awprzypadkujednostkipodsektora
samorządowegozarządjednostkisamorząduterytorialnego,uzasadniającrealizacjęzakwestionowa-
nejoperacji.Wprzypadkugdypoleceniewydawójt(burmistrz,prezydentmiasta),starostalubmar-
szałekwojewództwabędącykierownikiemjednostki,zawiadamiaorganstanowiącyjednostkisamo-
rząduterytorialnegoorazwłaściwąregionalnąizbęobrachunkową.
Wcelurealizacjiswoichzadańgłównyksięgowymaprawo:
1) żądaćodkierownikówinnychkomórekorganizacyjnychjednostkiudzielaniawformieustnejlub
pisemnejniezbędnychinformacjiiwyjaśnień,jakrównieżudostępnieniadowglądudokumentów
iwyliczeńbędącychźródłemtychinformacjiiwyjaśnień;
2) wnioskowaćdokierownikajednostkiookreślenietrybu,wedługktóregomająbyćwykonywane
przezinnekomórkiorganizacyjnejednostkipraceniezbędnedozapewnieniaprawidłowościgos-
podarkifinansowejorazewidencjiksięgowej,kalkulacjikosztówisprawozdawczościfinansowej.
Przepisydotyczącegłównegoksięgowegostosujesięodpowiedniodogłównegoksięgowegobudżetu
państwa,głównegoksięgowegoczęścibudżetowejorazskarbnika(głównegoksięgowegobudżetu
jednostkisamorząduterytorialnego).
Znaczenie podpisu głównego księgowego na dokumencie
Złożeniepodpisuprzezgłównegoksięgowegonadokumencieoznacza,że:
•
nie zgłasza on zastrzeżeń do przedstawionej przez właściwych rzeczowo pracowników oceny
prawidłowościmerytorycznejoperacjiijejzgodnościzprawem,
•
niezgłaszaonzastrzeżeńdokompletnościorazformalno-rachunkowejrzetelnościiprawidłowości
dokumentów,dotyczącychoperacji,
•
zobowiązaniawynikającezoperacjimieszcząsięwplaniefinansowymorazharmonogramiedo-
chodówiwydatków,ajednostkaposiadaśrodkifinansowenaichpokrycie.
Sprawdzonerozwiązaniadlaksięgowychsferybudżetowej
„Monitor rachunkowości budżetowej”
Zapoznajsię
10
KIEROWNIK I GŁÓWNY KSIĘGOWY JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
UPRAWNIENIA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Skutki odmowy złożenia podpisu
Głównyksięgowywraziewykrycianieprawidłowościpowinienzwrócićdokumentwłaściwemurze-
czowopracownikowi,awrazienieusunięcianieprawidłowościodmówićjegopodpisania.
Oodmowiepodpisaniadokumentuijejprzyczynachmusipowiadomićpisemniekierownikajednostki.
Wówczaskierownikjednostkimożewstrzymaćrealizacjęoperacjialbowydaćwformiepisemnejpo-
leceniejejrealizacji.Jeżelikierownikjednostkiwydapolecenierealizacjizakwestionowanejoperacji,
niezwłoczniezawiadamiaotymwformiepisemnejdysponentaczęścibudżetowej,wprzypadkujed-
nostkipodsektorasamorządowegozarządjednostkisamorząduterytorialnego,uzasadniającrealizację
zakwestionowanejoperacji.
Ustalenie zasad rachunkowości w jednostce
Ustaleniezasadrachunkowościwjednostcepoleganawybraniuistosowaniuprzezniąodpowied-
nichdojejdziałalnościrozwiązańdopuszczonychprzepisamiustawyizapewniającychwymaganąja-
kośćsprawozdańfinansowych.
Jednostkizobowiązanesąstosowaćokreśloneustawązasadyrachunkowości,rzetelnieijasno
przedstawiającsytuacjęmajątkowąifinansowąorazwynikfinansowy.
Rachunkowośćjednostkiobejmuje:
1) przyjętezasady(politykę)rachunkowości,
2) prowadzenie,napodstawiedowodówksięgowych,ksiągrachunkowychujmującychzapisyzda-
rzeńwporządkuchronologicznymisystematycznym,
3) okresoweustalanielubsprawdzaniedrogąinwentaryzacjirzeczywistegostanuaktywówipasywów,
4) wycenęaktywówipasywóworazustaleniewynikufinansowego,
5) sporządzaniesprawozdańfinansowych,
6) gromadzenieiprzechowywaniedowodówksięgowychorazpozostałejdokumentacji.
Przyjętezasadyrachunkowościmusiszstosowaćwsposóbciągłyidokonywaćwkolejnychlatach
obrotowychjednakowegogrupowaniaoperacjigospodarczych,wycenyaktywówipasywów,
wtymtakżedokonywaniaodpisówamortyzacyjnychlubumorzeniowych,ustalaniawynikufinan-
sowegoisporządzaniasprawozdańfinansowychtak,abyzakolejnelatainformacjeznichwy-
nikającebyłyporównywalne.
Wykazanewksięgachrachunkowychnadzieńichzamknięciastanyaktywówipasywówpowinieneś
ująćwtejsamejwysokościwotwartychnanastępnyrokobrotowyksięgachrachunkowych.
Twojajednostkapowinnaposiadaćdokumentacjęopisującąwjęzykupolskimprzyjęteprzezniązasady
rachunkowości,awszczególności:
1) określenierokuobrotowegoiwchodzącychwjegoskładokresówsprawozdawczych;
2) metodywycenyaktywówipasywów;
3) ustaleniewynikufinansowego;
4) sposóbprowadzeniaksiągrachunkowych:
•
zakładowegoplanukontustalającegowykazkontksięgigłównej,
•
przyjętezasadyklasyfikacjizdarzeń,
•
zasadyprowadzeniakontksiągpomocniczych,
UWAGA!
11
KIEROWNIK I GŁÓWNY KSIĘGOWY JEDNOSTKI SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH
UPRAWNIENIA I ODPOWIEDZIALNOŚĆ
•
powiązaniazkontamiksięgigłównej,
•
wykazuksiągrachunkowych,awprzypadkuprowadzeniaksiągrachunkowychprzyużyciu
komputerawykazuzbiorudanychtworzącychksięgirachunkowenakomputerowychnośnikach
•
danychzokreśleniemichstrukturyiwzajemnychpowiązań,
•
opisuprzetwarzaniadanych,aprzyprowadzeniuksiągrachunkowychprzyużyciukomputera
opisusystemuinformatycznego,wtymwszczególnościmetodzabezpieczeniadostępudo
danychisystemuichprzetwarzania.
Wsprawachnieuregulowanychprzepisamiustawyorachunkowości,przyjmujączasadęrachun-
kowości,jednostkamożestosowaćkrajowestandardyrachunkowościwydaneprzezupraw-
nionywmyślustawyKomitetStandardówRachunkowości.Wprzypadkubrakuodpowiedniego
standardukrajowegomożestosowaćmiędzynarodowestandardyrachunkowości.
Podstawa prawna:
•
Ustawaz27sierpnia2009r.ofinansachpublicznych(Dz.U.nr157,poz.1240).
•
Ustawaz29września1994r.orachunkowości(tekstjednolity:Dz.U.z2009r.nr152,poz.1223
zezm.).
Warto zapamiętać:
•
Kierownikjednostkimożepowierzyćswojeobowiązkiwzakresiegospodarkifinansowejjednostki
głównemuksięgowemu.PrzyjęcieprzezCiebietychobowiązkówmusibyćpotwierdzonenapiśmie.
•
Wprzypadkuprowadzeniaksiągrachunkowychprzyużyciukomputerazarównoważnezdowo-
damiźródłowymiuważasięzapisywksięgachrachunkowych,wprowadzoneautomatycznieza
pośrednictwem urządzeń łączności, komputerowych nośników danych lub tworzone według
programunapodstawieinformacjizawartychjużwksięgach.Rejestrowanietychzapisówmusi
spełniaćjednakokreślonewarunki.
•
Wraziewykrycianieprawidłowościwdokumentacjifinansowejnależyzwrócićdokumentwłaści-
wemurzeczowopracownikowi,awrazienieusunięciatychnieprawidłowościodmówićjegopod-
pisania.
•
Kierownikjednostkiponosiodpowiedzialnośćzanaruszeniedyscyplinyfinansówpublicznychtakże
wprzypadkudopuszczeniadonaruszeniadyscyplinyfinansówprzezzaniedbanieobowiązków
wzakresienadzoru.
•
Gdykierowniksporządzasprawozdaniawformieelektronicznej,powinienzachowaćnadowol-
nymnośnikuelektronicznymkopietychsprawozdań.
•
Kierownikjednostkibudżetowejjednostkisamorząduterytorialnegomożewcelurealizacjizadań
zaciągnąćzobowiązaniepieniężnedowysokościkwotwydatkówokreślonychwzatwierdzonym
planiefinansowymjednostki.
UWAGA!
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka
ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa
NIP: 526-19-92-256
Numer KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy
dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy
XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy
Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł
Redaktor naczelny: Karol Zawadzki
Wydawca: Dorota Osuchowska
Koordynator produkcji: Tomasz Jakóbiak
Kierownik Centrum Wyd.: Ewa Marmurska-Karpińska
ISSN: 1689-4685
Drukarnia: MDruk
Nakład: 2300 egz.
Projekt grafi czny: Monika Gajewska
Skład: GB Studio
„Monitor rachunkowości budżetowej” chroniony jest
prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody
wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowa-
nia publikacji z powołaniem się na źródło. W związku
z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzial-
ności prawnej za zastosowanie zawartych w „Monitorze
rachunkowości budżetowej” wskazówek, przykładów
informacji itp. do konkretnych przypadków.
Prenumerata:
Monitor rachunkowości budżetowej
Centrum Obsługi Klienta
℡
tel.: 22 518 29 29
�
e-mail: cok@wip.pl
Masz pytanie? Skontaktuj się z nami:
kb@wip.pl
„Monitor rachunkowości budżetowej”
to jedyne czasopismo na rynku, dzięki któremu:
Unikniesz błędów w swojej pracy.
Będziesz na bieżąco ze zmianami przepisów.
Uzyskasz pewność, że wykonujesz swoje obowiązki zgodnie z przepisami.
Znajdziesz odpowiedzi na najbardziej nurtujące Cię pytania.
Skorzystasz z bezpłatnych telefonicznych dyżurów ekspertów.
Już dziś zamów prenumeratę roczną
„Monitora rachunkowości budżetowej”
Wystarczy jeden telefon do naszego Centrum Obsługi Klienta,
abyś zyskał spokój na najbliższe 12 miesięcy:
Profesjonalne komentarze i porady dla księgo
Zadaj pytanie ekspertom kb@wip.pl. Uzyskaj bezpłatną por
przekształcenia gospodarstw
pomocniczych .................. str. 1
dla zleceniobiorców
bez składek ....................... str. 2
za remont mieszkania ..... str. 5
................................ str. 39
Rachunkowość, sprawozdawczość, klasyfi kacja
Wycena i ewidencja środków trwałych
w jednostkach sektora fi nansów publicznych
Rozrachunki z ZUS przy likwidacji jednostki sek
..............................................................................................
Ewidencja zakupu sprzętu sfi nansowanego z subwencji
................................................................................................
Wymiana grzejników w siedzibie jednostki – klasy
.................................................................................................
Refundacja kosztów budowy świetlicy przez ośrodek kultury
.............................................................................
Sprawozdania Rb-N i Rb-ZN – kwoty brutto, czy netto?
Klasyfi kacja zakupu sprzętu kwaterunkowego i pierwszego
.............................................................
Wydatki nieprzewidziane w planie fi nansowym i klasyfi kacji
...............................................................................................
Koszt budowy masztu antenowego w klasyfi kacji budżetowej
Projekty systemowe wg nowego rozporządzenia w sp
szczególnych zasad rachunkowości
..................................................... str. 28
Księgowanie refundacji kosztów zatrudnienia osoby bez
Korekta błędnych zapisów w księgach rachunkowych jednostki
...............................................................................................
Opłata z tytułu trwałego zarządu – czy zwiększać wartość
początkową środka trwałego? .............................................................
Podatek VAT od usług świadczonych przez stołówkę wojskową
Refakturowanie kosztów energii elektrycznej przez jednostkę
Przekazanie środka trwałego zakładowi usług komunalnych
– podatek VAT .....................................................................................