10

www.gazetapodatkowa.pl

Gazeta Podatkowa nr 34 • 28.04.2008 r.

RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO

Podatkowa księga

przychodów i rozchodów

Jeżeli wkładem do spółki kapitałowej w celu pokrycia udziału ma być w całości albo

w części wkład niepieniężny (aport), umowa spółki powinna szczegółowo określać przed-

miot tego wkładu oraz osobę wspólnika wnoszącego aport, jak również liczbę i wartość

nominalną objętych w zamian udziałów – stanowi o tym art. 158 § 1 Kodeksu spółek

handlowych (Dz. U. z 2000 r. nr 94, poz. 1037 ze zm.).

Przedmiotem aportu mogą być wyłącznie rzeczy lub zbywalne prawa majątkowe (aktywa

rzeczowe, znaki towarowe, wierzytelności). Nie może być przedmiotem wkładu do spółki

kapitałowej prawo niezbywalne lub świadczenie pracy bądź usług.

Udziały objęte przez jednostkę w spółce z o.o. zalicza się zazwyczaj do długotermino-

wych aktywów finansowych i ujmuje w księgach rachunkowych udziałowca według ceny

nabycia. Wynika to z art. 35 ust. 1 ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694

ze zm.). Ceną nabycia udziałów, w przypadku objęcia udziałów za wkład niepieniężny,

będzie wartość bilansowa wniesionych aportem składników majątku.

Należy dodać, że u osoby prawnej, która wnosi do spółki z o.o. wkład niepieniężny

w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, ustala się przychód

podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o pdop (Dz. U.

z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.). Przychód ten powstaje w dniu objęcia udziałów, tj. m.in.

w dniu zarejestrowania spółki kapitałowej lub wpisu do rejestru podwyższenia kapitału

zakładowego tej spółki (art. 12 ust. 1b ustawy o pdop). Na dzień objęcia udziałów ustala

się także koszty uzyskania tego przychodu w sposób określony w art. 15 ust. 1j wymie-

nionej ustawy.

Uwzględniając powyższe przepisy podatkowe ewidencja operacji gospodarczych

związanych z wniesieniem wkładów niepieniężnych w księgach rachunkowych wspólnika

(udziałowca) – w zależności od rodzaju aportu – może przebiegać zapisami:

1. Wartość nominalna objętych udziałów – księgowanie w dacie rejestracji umowy

spółki przez KRS:

– Wn konto 03 „Długoterminowe aktywa finansowe”,

– Ma konto 73-0 „Sprzedaż towarów”, konto 74-0 „Sprzedaż materiałów”, konto

75-0

„Przychody finansowe”, konto 76-0 „Pozostałe przychody operacyjne”.

2. Wyksięgowanie wartości księgowej składników majątku wniesionych aportem:

a) środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

– Ma konto 01 „Środki trwałe”, konto 02 „Wartości niematerialne i prawne”,

konto 08

„Środki trwałe w budowie”,

– Wn konto 76-1 „Pozostałe koszty operacyjne”,

b) udziałów i akcji

– Ma konto 03 „Długoterminowe aktywa finansowe”, konto 14 „Krótkoterminowe

aktywa finansowe”,

– Wn konto 75-1 „Koszty finansowe”,

c) materiałów i towarów

– Ma konto 31 „Materiały”, konto 33 „Towary”,

– Wn konto 74-1 „Wartość sprzedanych materiałów”, konto 73-1 „Wartość

sprzedanych towarów w cenach zakupu”.

3. Przeniesienie różnicy pomiędzy wartością rynkową wkładów niepieniężnych (równą

wartości nominalnej obejmowanych udziałów) a niższą wartością księgową tych

wkładów:

– Wn konto 73-1 „Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu”, konto 74-1

„Wartość sprzedanych materiałów”, konto 75-1 „Koszty finansowe”, konto 76-1

„Pozostałe koszty operacyjne”,

– Ma konto 81-3 „Kapitał z aktualizacji wyceny”,

oraz zapis równoległy doprowadzający wartość rynkową udziałów do wartości księ-

gowej jako ceny nabycia:

– Wn konto 03-5 „Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe”,

– Ma konto 03 „Długoterminowe aktywa finansowe”.

Różnica wartości ujęta na koncie 03-5 podlegać będzie rozliczeniu w korespondencji

z kontem 81-3 dopiero w momencie przykładowo zbycia udziałów, zapisem:

– Wn konto 81-3 „Kapitał z aktualizacji wyceny”,

– Ma konto 03-5 „Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe”.

Przykład

Założenia

1. Spółkazo.o.„X”wniosładonowopowstałejspółkizo.o.„Y”wkładniepieniężny

(aport)wpostaci:

a)maszynyprodukcyjnej:

– wartośćpoczątkowa

120.000zł,

– dotychczasoweumorzenie

30.000zł,

– wartośćksięgowa(120.000zł–30.000zł)=

90.000zł,

b) materiałyowartościwedługcenyzakupu:

10.000zł.

2. Zaktunotarialnegowynika,żewartośćrynkowaposzczególnychskładnikówaportu

wynosi:

a)maszynyprodukcyjnej

100.000zł,

b) materiałów

10.000zł.

3. Wartośćnominalnaobjętychudziałówwzamianzawniesioneskładnikimajątkudo

spółkizo.o.„Y”wynosi

110.000zł.

Dekretacja

1. W dacie rejestracji umowy spółki z o.o. „Y” – wartość nominalna obejmowanych

udziałów – na podstawie faktury VAT ze stawką „zw” wystawionej zgodnie z umową

spółki:

– Wn konto 03 „Długoterminowe aktywa finansowe”

(w analityce: Udziały w spółce z o.o. „Y”)

110.000 zł,

– Ma konto 76-0 „Pozostałe przychody operacyjne”

100.000 zł,

– Ma konto 74-0 „Sprzedaż materiałów”

10.000 zł.

2. Wyksięgowanie środka trwałego:

a) wartość początkowa maszyny produkcyjnej

120.000 zł

– Ma konto 01 „Środki trwałe”,

b) dotychczasowe umorzenie

30.000 zł

– Wn konto 07 „Odpisy umorzeniowe środków trwałych”,

c) wartość księgowa (netto)

90.000 zł

– Wn konto 76-1 „Pozostałe koszty operacyjne”.

Przychody i koszty z tytułu wniesienia

aportu do sp

ółki z o.o.

3. Wyksięgowanie wartości księgowej materiałów:

10.000 zł

– Wn konto 74-1 „Wartość sprzedanych materiałów”,

– Ma konto 31 „Materiały”.

4. Przeniesienie różnicy pomiędzy wartością rynkową (równą wartości nominalnej

obejmowanych udziałów) a niższą wartością księgową środka trwałego (maszyny

produkcyjnej):

(100.000 zł – 90.000 zł) =

10.000 zł

– Wn konto 76-1 „Pozostałe koszty operacyjne”,

– Ma konto 81-3 „Kapitał z aktualizacji wyceny”

(w analityce: Udziały w spółce z o.o. „Y”)

oraz równolegle

– Wn konto 03-5 „Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe”

(w analityce: Udziały w spółce z o.o. „Y”),

– Ma konto 03 „Długoterminowe aktywa finansowe”

(w analityce: Udziały w spółce z o.o. „Y”).

Księgowania

Konto 01

„Środki trwałe”

Konto 03

„Długoterminowe

aktywa finansowe”

(w analityce: Udziały

w spółce z o.o. „Y”)

Konto 03-5

„Odpisy aktua-

lizujące długoterminowe ak-

tywa finansowe” (w analityce:

Udziały w spółce z o.o. „Y”)

Sp.) X

120.000 (2a

1) 110.000 10.000 (4

4) 10.000

Konto 07

„Odpisy umorze-

niowe środków trwałych”

Konto 31

„Materiały”

Konto 74-0

„Sprzedaż

materiałów”

2b) 30.000 X (S.p. S.p.) X

10.000 (3

10.000 (1

Konto 74-1

„Wartość sprze-

danych materiałów”

Konto 76-0

„Pozostałe przy-

chody operacyjne”

Konto 76-1

„Pozostałe

koszty operacyjne”

3) 10.000

100.000 (1

2c) 90.000
4) 10.000

Konto 81-3

„Kapitał z aktua-

lizacji wyceny” (w analityce:

udziały w spółce z o.o. „Y”)

10.000 (4

Ustalenie dochodu do opodatkowania w związku z objęciem udziałów w spółce

z o.o. „Y”:

a)przychództytułunabytychudziałów):

100.000zł(konto76-0)+10.000zł(konto74-0)=

110.000zł

b) kosztyuzyskaniaprzychodu(wartośćksięgowaaportu):

90.000zł(konto76-1)+10.000zł(konto74-1)=

100.000zł

c) dochódpodlegającyopodatkowaniu

(110.000zł–100.000zł)=

10.000zł

Ewa Gruchot

Zakup materiałów czy pozostały koszt

– jak zakwalifikować wydatek?

Poprawne zakwalifikowanie wydatku poniesionego na zakup materiałów

ma istotne znaczenie dla podatników prowadzących księgę podatkową.

Nie tylko bowiem decyduje o ewidencji wydatku we właściwej kolumnie

księgi: 10 „Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu” lub

13 „Pozostałe wydatki”. Ma także wpływ na obowiązek ujęcia w spisie

z natury.

Definicje materiałów podstawowych i pomocniczych zawiera § 3 pkt 1 lit. b

)

i c

)

roz-

porządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów

i rozchodów (Dz. U. z 2003 r. nr 152, poz. 1475 ze zm.). I tak:

– materiałami (surowcami) podstawowymi są materiały, które w procesie pro-

dukcji lub przy świadczeniu usług stają się główną substancją gotowego wyrobu;

do materiałów podstawowych zalicza się również materiały stanowiące część

składową (montażową) wyrobu lub ściśle z wyrobem złączone (np. opakowania

– puszki, butelki) oraz opakowania wysyłkowe wielokrotnego użytku (np. trans-

portery, palety), jeżeli opakowania te nie są środkami trwałymi,

–

materiałami pomocniczymi są materiały niebędące materiałami podstawowymi,

które są zużywane w związku z działalnością gospodarczą i bezpośrednio oddają

wyrobowi swoje właściwości.

Materiały podstawowe i pomocnicze księguje się w kolumnie 10 księgi podatkowej.

Wartość niesprzedanych materiałów podlega objęciu spisem z natury i koryguje koszty

uzyskania przychodów przy obliczeniu dochodu podatkowego na podstawie różnicy

remanentów.

Aby odpowiedzieć na pytanie, czy dokonany wydatek stanowi zakup materiału

czy pozostały koszt, trzeba wziąć pod uwagę rodzaj wykonywanej działalności

gospodarczej oraz cel i przeznaczenie wydatku w prowadzonej działalności.

ciąg dalszy na str. 11