background image

Politechnika Poznańska - Zakład Tworzyw Sztucznych 

__________________________________________________________________________________________ 

Aktualizacja: wrzesień 2009_DCK 

1

TEMAT 4Badanie gęstości tworzyw sztucznych 

 

 
OBOWIĄZUJACE ZAGADNIENIA: 
 

1.

 

pojęcie gęstości i cięŜaru właściwego, 

2.

 

pojęcie porowatości i szczelności materiałów o budowie komórkowej 

3.

 

metody badania gęstości tworzyw sztucznych: 

 

za pomocą wagi i suwmiarki ( dla brył o kształtach: prostopadłościany, walce), 

 

za pomocą wagi i cylindra miarowego (prawo Archimedesa), 

 

za pomocą wagi hydrostatycznej (prawo Archimedesa) 

 

metoda piknometryczna, 

4.

 

zasada pomiaru metodą kolumny gradientu gęstości. 

 
LITERATURA: 
 
1.

 

Broniewski T.: Metody badań i ocena właściwości tworzyw sztucznych, WNT, 2000 

 

 

PRZEBIEG ĆWICZENIA: 
 

1.  Oznaczanie  cięŜaru  właściwego  tworzyw  sztucznych  o  regularnych  kształtach  za 
pomoc
ą wagi i suwmiarki 
 
Badaną  próbkę  naleŜy  dokładnie  zwaŜyć.  Za  pomocą  suwmiarki  zmierzyć  jej  wymiary  
i obliczyć objętość. CięŜar właściwy oblicza się ze wzoru: 

V

P

=

γ

,           [g/cm

3

 

,gdzie:  
 

V - objętość próbki, cm

3

 

 

P - cięŜar próbki, g 

 

 

2. Oznaczanie cięŜaru właściwego za pomocą wagi i cylindra miarowego  
 
Badaną  próbkę  naleŜy  dokładnie  zwaŜyć.  Następnie  cylinderek  napełnia  się  wodą 
destylowaną i dokładnie odczytuje jej poziom, określając w ten sposób objętość V

1

, po czym 

umieszcza się w cylinderku badaną próbkę i ponownie odczytuje poziom, oznaczając objętość 
V

2

. RóŜnica objętości V

2

 - V

1

 będzie objętością badanej próbki. CięŜar właściwy oblicza się 

ze wzoru: 

1

2

V

V

P

=

γ

,          [G/cm

3

gdzie: 

V

1

 - objętość wody, cm

3

 

V

2

 - objętość wody wraz z próbką, cm

3

 

P - cięŜar próbki, g 

background image

Politechnika Poznańska - Zakład Tworzyw Sztucznych 

__________________________________________________________________________________________ 

Aktualizacja: wrzesień 2009_DCK 

2

3.  Oznaczanie  cięŜaru  właściwego  ciał  o  nieregularnych  kształtach  za  pomocą  wagi 
hydrostatycznej 

 
Zasada  pomiaru:  polega  na  oznaczeniu  cięŜaru  właściwego  jako  stosunku  cięŜaru  danego 
ciała  w  powietrzu  do  cięŜaru  wypartej  przez  niego  cieczy.  Według  prawa  Archimedesa 
pozorny  ubytek  cięŜaru  ciała  zanurzonego  we  wodzie  odpowiada  cięŜarowi  wypartej  wody,  
a więc objętości zanurzonego ciała. 
 
Wykonanie  pomiaru:  badane  ciało  zawiesza  się  na  cienkim  druciku  na  haczyku  lewej  szalki 
wagi  laboratoryjnej  i  oznacza  jego  cięŜar  w  powietrzu.  Następnie  badane  ciało  zanurza  się  
w naczyniu z wodą, jak to pokazano na rysunku i ponownie oznacza się jego cięŜar w wodzie. 
RóŜnica cięŜaru P - P

1

 odpowiada objętości ciała V. CięŜar właściwy oblicz się ze wzoru: 

1

P

P

P

=

γ

,               [g/cm

3

gdzie: 

P - cięŜar ciała w powietrzu, g 
P

1

 - cięŜar ciała w wodzie, g 

 

4.  Oznaczanie  cięŜaru  właściwego  ciał  o  nieregularnych  kształtach  za  pomocą 
piknometru 
 
Wykonanie  pomiaru:  odwaŜa  się  pusty  piknometr,  następnie  wsypuje  się  do  niego  badaną 
próbkę  (granulat)  i  waŜy  piknometr  z  próbką.  Następnie  usunąć  próbkę  z  piknometru,  a 
piknometr  napełnić  wodą  lub  inną  cieczą  i  zwaŜyć  piknometr  z  cieczą.  Dalej  wsypać 
uprzednio  zwaŜony  granulat  do  piknometru  z  cieczą  i  zwaŜyć  piknometr  z  cieczą  i  próbką. 
CięŜar właściwy oblicza się ze wzoru: 

γ

γ

)

(

)

(

)

(

2

4

1

3

1

3

P

P

P

P

P

P

=

,                     [g/cm

3

gdzie: 

P

1

 - cięŜar pustego piknometru, g 

P

2

 - cięŜar piknometru z cieczą, g 

P

3

 - cięŜar piknometru z próbką (bez cieczy), g 

P

4

 - cięŜar piknometru z próbką i cieczą, g 

γ

cwc

 - cięŜar właściwy cieczy, g/cm

3

 

 

5. Oznaczanie gęstości cieczy za pomocą wagi hydrostatycznej Westphala-Mohra         
 
Wykonanie pomiaru: do suchego cylindra nalewa się badaną ciecz i ostroŜnie umieszcza się w 
cieczy  pływak  i  przez  odpowiednie  dobranie  koników  sprowadza  się  wagę  do  połoŜenia 
zerowego. Wieszanie koników na dźwigni rozpoczyna się od konika największego.  
 
Na przykład jeŜeli: 
 
konik A znajdował się na podziałce 8, 
konik B znajdował się na podziałce 4, 
konik C znajdował się na podziałce 7, 
to znaleziony cięŜar właściwy cieczy wynosi: 0,847 g/cm

3