ciąg dalszy na stronie 4
Realizując kontrolę zarządczą, placówki
nie muszą tworzyć nowej dokumentacji
Ustawa o finansach publicznych nakłada na jednostki publiczne obowiązek
skutecznego i efektywnego działania, z zachowaniem zasady ochrony zasobów.
Wszystko to wpisuje się w system kontroli zarządczej. Oficjalne procedury
w tym zakresie opracowane zostały dla jednostek państwowych, ale mogą być
stosowane także przez instytucje samorządowe, w tym jednostki oświatowe
i wychowawcze.
Mimo że instytucja kontroli zarządczej obowiązuje w ustawie o finansach publicznych
już od kilku lat, dla wielu przedstawicieli jednostek oświatowych jest ona wciąż jedynie
zbiorem suchych przepisów. Jej pomysłodawcy nieustannie przypominają, że kontroli
zarządczej nie można utożsamiać wyłącznie ze zbiorem dodatkowych procedur. Jest to
swego rodzaju sposób spojrzenia na organizację jednostki tak, aby skutecznie wypeł-
niała swoje cele. Oprócz dyrekcji w realizacji tego procesu dużą rolę odgrywają także
księgowi mający na co dzień styczność z finansami obsługiwanych placówek.
czerwiec 2014
12
issn 2299-9698
i wychowawczych
P r a k t y c z n e r o z w i ą z a n i a d l a s ł u ż b f i n a n s o w o - k s i ę g o w y c h
inanse
jednostek oświatowych
F
AKTUALNOŚCI
Zasady zatrudniania asystentów nauczycieli
1
Nowe druki legitymacji szkolnej
2
Obliczanie dotacji dla przedszkoli
niepublicznych
3
RIO o odsetkach od wpłat za pobyt
dziecka w pieczy zastępczej
3
RACHUNKOWOŚĆ,
SPRAWOZDAWCZOŚĆ, KLASYFIKACJA
TEMAT MIESIĄCA:
Kontrola zarządcza
w jednostkach oświatowych
1
Zasady wypełniania sprawozdania Rb-27ZZ
7
Księgowanie kwot gromadzonych w kasie
zapomogowo-pożyczkowej szkoły
7
Ewidencja kosztów wymiany akumulatora
8
Odpisy aktualizujące od należności spornej
9
Wyjazd nauczyciela na za granicę
– ewidencja kosztów wizy
10
PODATKI
Rozliczenie VAT po sprzedaży auta
służbowego używanego w szkole
11
Zwolnienie z kas w stołówkach szkolnych
prowadzonych przez stowarzyszenie
11
GOSPODARKA FINANSOWA
Wcześniejsza wypłata dotacji
na niepubliczną placówkę
12
Opłaty za jednorazowy wynajem
pomieszczeń na wydzielonym rachunku
12
Potrącenia komornicze z funduszu
socjalnego
13
ZARZĄDZANIE JEDNOSTKĄ
Autorskie programy wychowania
przedszkolnego
14
KADRY I PŁACE
Refundacja zakupu okularów
poza badaniami okresowymi
15
Odprawa z tytułu przejścia na rentę
przy niepełnym etacie
16
w n u m e r z e m . i n . :
TEMAT MIESIĄCA
ciąg dalszy na stronie 2
NOWE E-BOOKI DLA PRENUMERATORÓW
Co miesiąc na portalu SerwisRB znajdziesz e-booki przygotowane
tylko dla stałych klientów miesięcznika. Kolejna propozycja z serii to:
„Związki zawodowe w jednostkach publicznych”
Już dziś wejdź na
i ściągnij publikację.
Szkoły podstawowe mogą zatrudniać
asystentów nauczycieli
Podstawówki będą mogły korzystać z pomocy osób wspierających nauczycieli
prowadzących zajęcia dydaktyczne, wychowawcze lub opiekuńcze. Póki co,
asystenci będą pełnili swoje obowiązki jedynie w klasach I–III oraz świetlicach.
W wyniku nowelizacji ustawy o systemie oświaty placówki uczące najmłodsze dzieci będą
mogły przyjmować do pracy osoby pomagające pedagogom w niektórych czynnościach.
Ich rola ma polegać głównie na wspieraniu nauczycieli w przygotowaniu i prowadzeniu
zajęć oraz pełnieniu funkcji opiekuńczo-wychowawczej.
Nowo zatrudnione osoby nie będą realizowały wszystkich zadań nauczyciela, np. doty-
czących współorganizowania kształcenia i wychowania. Nie będą też mogły pełnić
obowiązków właściwych jedynie dla nauczycieli posiadających kwalifikacje z zakresu
pedagogiki specjalnej zatrudnianych dodatkowo w celu współorganizowania kształce-
nia integracyjnego oraz współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych.
Aktualności
Szanowni Czytelnicy,
Ustawa o finansach publicz-
nych nakłada na kierowników
jednostek sektora budżeto-
wego obowiązek zapewnienia
funkcjonowania adekwatnej i skutecznej kontroli
zarządczej. Chodzi o to, aby działania podejmo-
wane przez osoby odpowiedzialne za kierowanie
podmiotem publicznym umożliwiały realizację
celów i zadań, które zostały przyjęte w statucie,
w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny
i terminowy.
Kierownicy muszą pamiętać także o formalnej
stronie tego obowiązku. Aby jednak nie po-
wielać dokumentacji i nie wprowadzać nie-
potrzebnej, dodatkowej papierologii można
wykorzystać procedury oraz dokumenty sto-
sowane do tej pory w działach księgowych,
kadrowych czy sekretariatach. Trzeba jednak
pamiętać o sprawdzeniu czy wszystkie proce-
dury wewnętrzne, instrukcje, wytyczne, do-
kumenty określające zakres obowiązków,
uprawnień i odpowiedzialności pracowników
są spójne oraz dostępne dla wszystkich zain-
teresowanych.
Istotnym elementem kontroli zarządczej jest
też umiejętność przewidywania ryzyk. W tym
obszarze należy pamiętać, aby przy ich usta-
laniu brać pod uwagę tylko te z ewentualnych
przeszkód, które faktycznie mogą uniemożli-
wić realizację ustalonych zadań.
redaktor prowadzący
Anna Trochimiuk
prawnik, specjalista
ds. prawa oświatowego
Od września 2014 roku będą obowiązywały nowe druki legitymacji
szkolnych, świadectw ukończenia szkoły oraz dojrzałosci
Resort edukacji planuje zmianę wzorów niektórych druków szkolnych – w tym
legitymacji uczniowskiej. Od września 2014 roku ma się na nich znaleźć infor-
macja o numerze PESEL ucznia. Ma to ułatwić stwierdzenie prawa do świadczeń
opieki zdrowotnej w systemie e-WUŚ.
Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje
nad nowelizacją rozporządzenia w sprawie
świadectw, dyplomów państwowych i innych
druków szkolnych.
Projekt ten przewiduje m.in. wprowadze-
nie nowego wzoru legitymacji szkolnych.
Na dokumencie tym będzie zamieszczony
numer PESEL ucznia, co umożliwi łatwiej-
szą weryfikację w elektronicznym systemie
potwierdzania uprawnień świadczeniobior-
ców (system e-WUŚ).
Wykorzystanie zapasów
Legitymacje szkolne, na dotychczasowych
drukach będą mogły być wydawane do
roku szkolnego 2015/2016 włącznie, z tym
zastrzeżeniem, że na drugich ich stronach
nad tekstem „Poświadcza uprawnienie do
ulg ustawowych przy przyjazdach środkami
publicznego transportu zbiorowego kole-
jowego i autobusowego”, będzie wpisany
numer PESEL ucznia. W przypadku osoby,
która nie posiada numeru PESEL legityma-
cja będzie zawierała serię i numer paszportu
lub innego dokumentu potwierdzającego
tożsamość. Wpis będzie opatrzony małą
pieczęcią urzędową szkoły.
To rozwiązanie pozwoli wykorzystać zapa-
sy legitymacji szkolnych, które wcześniej
zostały zakupione przez szkoły.
Pozostałe zmiany
Omawiana nowelizacja ma także wpłynąć
na kształt zaświadczenia o szczegóło-
wych wynikach sprawdzianu przeprowa-
dzanego w ostatnim roku nauki w szkole
podstawowej (na warunkach i w spo-
sób obowiązujący od roku szkolnego
2014/2015), świadectw ukończenia
szkoły podstawowej i liceum ogólno-
kształcącego dla osób kończących te
szkoły na podstawie egzaminów ekster-
nistycznych – na warunkach obowiązują-
cych od roku szkolnego 2016/2017 oraz
świadectwa dojrzałości wydawanego po
zdaniu egzaminu maturalnego na warun-
kach i w sposób obowiązujący od roku
szkolnego 2014/20l5.
Resort Edukacji Narodowej chce także
uchylić obowiązywanie nieaktualnych
w nadchodzących latach wzorów świadectw
i zaświadczeń oraz umożliwić wymianę lub
uzyskanie duplikatów świadectw ukończe-
nia szkoły przez osoby, które otrzymały
świadectwa z adnotacją: ,,Uczeń/uczen-
nica realizował(a) program nauczania
dostosowany do indywidualnych możliwości
i potrzeb na podstawie orzeczenia wyda-
nego przez zespół orzekający, działający
w (wpisana nazwa poradni psychologiczna-
-pedagogicznej, w której działał zespół, który
wydał orzeczenie o potrzebie kształcenia
specjalnego)”.
Planowany termin wejścia w życie nowych
przepisów to 1 września 2014 r.
ETAP LEGISLACYJNY:
Projekt rozporządzenia ministra edukacji
narodowej zmieniającego rozporządzenie
w sprawie świadectw, dyplomów państwo-
wych i innych druków szkolnych.
Szkoły podstawowe mogą zatrudniać asystentów nauczycieli
ciąg dalszy ze strony 1
Asystent nauczyciela będzie musiał posia-
dać wykształcenie co najmniej na poziomie
wymaganym do zajmowania stanowiska
nauczyciela w szkole podstawowej oraz
przygotowanie pedagogiczne.
Ma być zatrudniany na zasadach okre-
ślonych w Kodeksie pracy, a jego wyna-
grodzenie nie będzie przekraczało kwot
przewidzianych dla nauczycieli dyplomo-
wanych.
podstawie Karty Nauczyciela. Ograniczenie
zatrudniania asystentów do poziomu najniż-
szych klas jest więc swego rodzaju kompro-
misem, który ma jednocześnie pozwolić na
zbadanie jak nowe rozwiązania będą działały
w praktyce funkcjonowania szkół.
ETAP LEGISLACYJNY:
Ustawa z 24 kwietnia 2014 r. o zmianie
ustawy o systemie oświaty, skierowana
do podpisu Prezydenta.
Karol Zawadzki
specjalista ds. prawa publicznego
Początkowo projekt zakładał możliwość
przyjęcia asystentów na każdym poziomie
nauczania. Po poprawkach Senatu posło-
wie zdecydowali się jednak ograniczyć to
uprawnienie do pomocy pedagogom prowa-
dzącym zajęcia w kla sach I–III lub będącym
wychowawcami świetlicy.
Minister edukacji podkreślała, że podczas
prac nad projektem istniały głosy środowisk
nauczycielskich, że omawiany przepis jest
próbą wprowadzenia bocznymi drzwiami do
szkół osób, które nie będą zatrudnione na
Aktualności
Obliczając dotację dla przedszkoli niepublicznych, za „najbliższą gminę”
należy uznać tę, której siedziba położona jest w najmniejszej odległości
Przepisy ustawy o systemie oświaty nakazują przy wyliczaniu dotacji dla przed-
szkoli niepublicznych brać pod uwagę wydatki ponoszone przez najbliższą gminę.
Jak podkreślają przedstawiciele gdańskiej izby obrachunkowej, istotna jest
tu odległość od siedziby samorządu, a nie np. zbliżony charakter czy wielkość
porównywanych jednostek.
Regionalna Izba Obrachunkowa w Gdańsku
wyraziła opinię na temat sposobu rozumie-
nia pojęcia „najbliższa gmina” w kontekście
podstawy obliczania dotacji dla przedszkoli
niepublicznych. Zgodnie z ustawą o systemie
oświaty, w przypadku braku na terenie gminy
przedszkola publicznego, podstawą do usta-
lenia wysokości omawianych kwot są wydatki
bieżące ponoszone na prowadzenie przed-
szkola publicznego przez najbliższą gminę.
Izba w piśmie o nr RP.0441/36/33985/2014
wskazała, że podziela pogląd zaprezen-
towany w wyroku Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Warszawie (sygn. akt III
SA/Wa 971/05). Zgodnie z nim sformułowa-
nie „najbliższa gmina” należy rozumieć jako
tę spośród wszystkich sąsiednich jednostek,
której terytorium jest najmniej oddalone od
siedziby gminy ustalającej dotację.
Podobne stanowisko zaprezentowało Mini-
sterstwo Edukacji Narodowej w piśmie
o nr DE-3-339-24/08, w którym wskazało,
że jeżeli gmina sąsiaduje z kilkoma innymi
położonymi na terenie tego samego powiatu
wówczas należy brać od uwagę tę, której
siedziba jest położona najbliżej.
Jak podkreślili przedstawiciele izby, w prze-
pisach ustawy o systemie oświaty brak jest
natomiast norm prawnych pozwalających na
stwierdzenie, że użyte pojęcie „najbliższa
gmina” oznacza najbardziej zbliżoną pod
względem charakteru, poziomu dochodów,
ilości szkół czy też liczby mieszkańców.
Czynnikiem determinującym wysokość
dotacji nie może być również to, czy dana
placówka położona w najbliższej gminie ma
siedzibę w budynku wolnostojącym, czy też
np. mieszczącym się przy zespole szkół.
PODSTAWA PRAWNA:
Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie
oświaty (tekst jedn: Dz.U. z 2004 r. nr 256,
poz. 2572 ze zm.).
Karol Zawadzki
specjalista ds. finansów publicznych
Nie można żądać odsetek od wpłat za pobyt dziecka w pieczy zastępczej
Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nie przewiduje możliwości
naliczania odsetek od opóźnień w uiszczaniu przez rodziców należności za pobyt
dziecka w placówkach opiekuńczo-wychowawczych i ośrodkach preadopcyjnych.
Regionalna Izba Obrachunkowa w Kielcach
wyjaśniła kwestię możliwości naliczania
odsetek od nieterminowych wpłat rodziców
za pobyt dziecka w pieczy zastępczej (pismo
nr WA-0250/33/14).
Zróżnicowanie opłat
W myśl art. 194 ustawy o wspieraniu rodziny
i systemie pieczy zastępczej (dalej: usta-
wa) kwoty tego rodzaju ustala, w drodze
decyzji, starosta właściwy ze względu na
miejsce zamieszkania dziecka. W przypadku
skorzystania z usług placówki opiekuńczo-
-wychowawczej, regionalnej placówki opie-
kuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnego
ośrodka preadopcyjnego ich wysokość jest
równa średnim miesięcznym wydatkom
przeznaczonym na utrzymanie dziecka
w tego typu jednostkach.
Odsetki ustawowe
Szczegółowe warunki umorzenia (łącznie
z odsetkami), odroczenia terminu płatności,
rozłożenia na raty lub odstępowania od usta-
lenia opłaty określa w uchwale rada powiatu.
Przepisy dotyczące omawianych preferencji
ustawodawca zawarł w dziale VII ustawy pt.
„Zasady finansowania wspierania rodziny
i systemu pieczy zastępczej”. W części tej
brak jest jednak uregulowań dotyczących
możliwości naliczania odsetek (wraz ze
wskazaniem ich rodzaju) od nietermino-
wych świadczeń rodziców. Izba stanęła
na stanowisku, że w związku z tym nie ma
ustawowych podstaw prawnych do nalicza-
nia odsetek od nieterminowo uiszczanej
opłaty.
Wprawdzie art. 92. ustawy stanowi, że nie-
należnie pobrane świadczenia pieniężne
podlegają zwrotowi łącznie z ustawowymi
odsetkami przez osobę, która je pobrała,
jednak tego rodzaju kary odnoszą się jedy-
nie do kwot otrzymanych przez podmioty
wymienione w dziale III, rozdziale 2 ustawy,
więc rodziny zastępczej oraz prowadzących
rodzinny dom dziecka.
PODSTAWA PRAWNA:
Ustawa z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu
rodziny i systemie pieczy zastępczej (tekst
jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 135 ze zm.).
Karol Zawadzki
specjalista ds. finansów publicznych
NAPISZ DO NAS I ZŁÓŻ ZAMÓWIENIE
EKSPERT SPECJALNIE DLA PAŃSTWA
PRZYGOTUJE ARTYKUŁ,
KTÓRY ZAMIEŚCIMY NA ŁAMACH PUBLIKACJI
WYJĄTKOWE KORZYŚCI
DLA PRENUMERATORÓW
NASI EKSPERCI
SĄ DO PAŃSTWA DYSPOZYCJI
•
Nie znalazłeś w publikacji artykułu rozwiązującego problem jednostki?
•
Chcesz dowiedzieć się więcej na temat ważnych w danym okresie zagadnień?