Strona 1
www.sgk.gofin.pl
2010-12-08 08:30:07
http://www.sgk.gofin.pl/11,2362,126212,naleznosci-dochodzone-na-drodze-sadowej.html
Zeszyty Metodyczne Rachunkowości
nr
19
z dnia 2010-10-01 nr kolejny 283
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., www.sgk.gofin.pl
Nale
ż
no
ś
ci dochodzone na drodze s
ą
dowej
Kontrahent zalegał nam bardzo długo z płatno
ś
ci
ą
, wi
ę
c skierowali
ś
my spraw
ę
do s
ą
du. Jak zaksi
ę
gowa
ć
:
pozew do s
ą
du, nakaz zapłaty z s
ą
du, wniosek do komornika o wszcz
ę
cie egzekucji, zaliczk
ę
wpłacon
ą
komornikowi na wydatki w prowadzonej sprawie, pismo od komornika wskazuj
ą
ce,
ż
e ze wzgl
ę
du na brak
maj
ą
tku dłu
ż
nika post
ę
powanie w sprawie b
ę
dzie umorzone?
1. Skierowanie sprawy na drog
ę
post
ę
powania s
ą
dowego
W ksi
ę
gach rachunkowych pod dat
ą
skierowania sprawy na drog
ę
post
ę
powania s
ą
dowego, kwot
ę
roszczenia
wskazane jest przenie
ść
z konta rozrachunkowego dłu
ż
nika na konto "Nale
ż
no
ś
ci dochodzone na drodze s
ą
dowej",
utworzone w ramach konta 24 "Pozostałe rozrachunki". Z reguły do ewidencji tych nale
ż
no
ś
ci przeznacza si
ę
odr
ę
bne
konto syntetyczne, np. konto 24-6 "Nale
ż
no
ś
ci dochodzone na drodze s
ą
dowej" (Wn konto 24-6, Ma konto 20).
Doda
ć
nale
ż
y, i
ż
koszty i przychody zwi
ą
zane z egzekwowaniem nale
ż
no
ś
ci na drodze s
ą
dowej - jako koszty
i przychody zwi
ą
zane po
ś
rednio z działalno
ś
ci
ą
operacyjn
ą
jednostki - zalicza si
ę
do pozostałych kosztów
i przychodów operacyjnych (art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy o rachunkowo
ś
ci). Tym samym wydatki zwi
ą
zane
z dochodzeniem nale
ż
no
ś
ci na drodze s
ą
dowej (np. opłata s
ą
dowa, wynagrodzenie adwokata lub radcy prawnego)
odnoszone s
ą
w momencie ich poniesienia na konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne".
2. Utworzenie odpisu aktualizuj
ą
cego nale
ż
no
ść
dochodzon
ą
na drodze s
ą
dowej
Na nale
ż
no
ś
ci dochodzone na drodze s
ą
dowej powinno si
ę
dokonywa
ć
odpisów aktualizuj
ą
cych, gdy
ż
nale
ż
no
ś
ci
takie nie spełniaj
ą
ju
ż
wymogu okre
ś
lonego w art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy o rachunkowo
ś
ci, tzn. zachodzi obawa,
ż
e nie
spowoduj
ą
one w przyszło
ś
ci wpływu do jednostki korzy
ś
ci
ekonomicznych. Zasady dokonywania odpisów
aktualizuj
ą
cych warto
ść
nale
ż
no
ś
ci okre
ś
laj
ą
przepisy art. 35b ustawy o rachunkowo
ś
ci. I tak z art. 35b ust. 1 pkt 3
ustawy o rachunkowo
ś
ci wynika m.in., i
ż
nale
ż
no
ś
ci, z których zapłat
ą
dłu
ż
nik zalega, a według oceny sytuacji
maj
ą
tkowej i finansowej dłu
ż
nika spłata tych nale
ż
no
ś
ci w umownej kwocie nie jest prawdopodobna, aktualizuje si
ę
poprzez dokonanie odpisu aktualizuj
ą
cego. Odpisy aktualizuj
ą
ce warto
ść
nale
ż
no
ś
ci zalicza si
ę
do pozostałych
kosztów operacyjnych (konto 76-1) lub kosztów finansowych (konto 75-1) - zale
ż
nie od rodzaju nale
ż
no
ś
ci, której
dotyczy odpis aktualizuj
ą
cy (art. 35b ust. 2 ustawy o rachunkowo
ś
ci).
Z tre
ś
ci pytania nie wynika czy jednostka dokonała w ksi
ę
gach rachunkowych odpisów aktualizuj
ą
cych nale
ż
no
ść
dochodzon
ą
na drodze s
ą
dowej.
3. Wydanie przez s
ą
d nakazu zapłaty i wszcz
ę
cie post
ę
powania egzekucyjnego
Nakazy zapłaty s
ą
wydawane przez s
ą
d po to, aby przyspieszy
ć
post
ę
powanie s
ą
dowe. Moc prawna prawomocnego
nakazu zapłaty jest taka sama jak prawomocnego wyroku. S
ą
to tytuły egzekucyjne. Po nadaniu im przez s
ą
d klauzul
wykonalno
ś
ci stanowi
ą
podstaw
ę
egzekucji komorniczej.
Je
ż
eli jednostka przeksi
ę
gowała nale
ż
no
ść
na konto 24-6 "Nale
ż
no
ś
ci dochodzone na drodze s
ą
dowej", to pod dat
ą
uprawomocnienia nakazu zapłaty, kwot
ę
nale
ż
no
ś
ci głównej obj
ę
t
ą
pozwem zalicza ponownie do nale
ż
no
ś
ci z tytułu
dostaw i usług lub pozostałych nale
ż
no
ś
ci, zapisem: Wn konto 20 lub 24, Ma konto 24-6.
Strona 2
www.sgk.gofin.pl
2010-12-08 08:30:07
http://www.sgk.gofin.pl/11,2362,126212,naleznosci-dochodzone-na-drodze-sadowej.html
Jak wynika z pytania dłu
ż
nik nie uregulował nale
ż
no
ś
ci, w zwi
ą
zku z tym w celu
ś
ci
ą
gni
ę
cia od dłu
ż
nika swojej
wierzytelno
ś
ci jednostka zło
ż
yła do komornika wniosek o wszcz
ę
cie egzekucji.
Za zło
ż
enie wniosku o egzekucj
ę ś
wiadcze
ń
pieni
ęż
nych wierzyciel nie musi uiszcza
ć
opłaty komornikowi. Opłata
egzekucyjna, czyli nale
ż
ne komornikowi wynagrodzenie, zostanie przez komornika
ś
ci
ą
gni
ę
ta od dłu
ż
nika. Przy czym,
je
ś
li to komornik musi zwraca
ć
si
ę
do odpowiednich instytucji z pytaniami o maj
ą
tek dłu
ż
nika, to na zwi
ą
zane z tym
wydatki wierzyciel powinien ui
ś
ci
ć
zaliczk
ę
, któr
ą
komornik pó
ź
niej powinien rozliczy
ć
. Przekazan
ą
komornikowi
zaliczk
ę
mo
ż
na uj
ąć
zapisem: Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki" (w analityce: Imienne konto komornika), Ma
konto 13-0 "Rachunek bie
żą
cy".
4. Otrzymanie od komornika postanowienia o nie
ś
ci
ą
galno
ś
ci
Wydane przez wła
ś
ciwy organ post
ę
powania egzekucyjnego postanowienie o nie
ś
ci
ą
galno
ś
ci stanowi dla celów
bilansowych podstaw
ę
do odpisania nale
ż
no
ś
ci jako nie
ś
ci
ą
galnej. W sytuacji gdy warto
ść
takiej nale
ż
no
ś
ci była
wcze
ś
niej obj
ę
ta odpisem aktualizuj
ą
cym, jej wyksi
ę
gowanie powinno nast
ą
pi
ć
jednocze
ś
nie z wyksi
ę
gowaniem tego
odpisu, zapisem:
- Wn konto 28 "Odpisy aktualizuj
ą
ce warto
ść
nale
ż
no
ś
ci",
- Ma konto 20 "Rozrachunki z odbiorcami".
W
ś
wietle bowiem art. 35b ust. 3 ustawy o rachunkowo
ś
ci, nale
ż
no
ś
ci umorzone, przedawnione lub nie
ś
ci
ą
galne
zmniejszaj
ą
dokonane uprzednio odpisy aktualizuj
ą
ce ich warto
ść
.
Je
ś
li na nale
ż
no
ść
nie był utworzony odpis aktualizuj
ą
cy, to jej warto
ść
nale
ż
y wyksi
ę
gowa
ć
w pozostałe koszty
operacyjne lub koszty finansowe, zapisem:
- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne" lub 75-1 "Koszty finansowe",
- Ma konto 20 "Rozrachunki z odbiorcami".
5. Ewidencja nale
ż
no
ś
ci dochodzonych na drodze s
ą
dowej na przykładach liczbowych
Przykład
Ewidencja w sytuacji, gdy jednostka przeksi
ę
gowała nale
ż
no
ść
na konto 24-6 oraz dokonała odpisu
aktualizuj
ą
cego warto
ść
nale
ż
no
ś
ci
I. Zało
ż
enia:
1. Spółka posiadała nale
ż
no
ść
(Wn konto 20) w wysoko
ś
ci: 17.500 zł, któr
ą
skierowała na drog
ę
post
ę
powania s
ą
dowego z wnioskiem o rozpatrzenie sprawy w post
ę
powaniu nakazowym. S
ą
d wydał nakaz
zapłaty.
2. Dłu
ż
nik nie spłacił roszczenia, w zwi
ą
zku z czym spółka zło
ż
yła do komornika wniosek o wszcz
ę
cie
egzekucji.
3. Komornik za
żą
dał od spółki zaliczki na pokrycie kosztów w kwocie: 500 zł.
4. Komornik wydał postanowienie o nie
ś
ci
ą
galno
ś
ci.
5. Spółka w dniu przekazania sprawy na drog
ę
post
ę
powania sadowego przeksi
ę
gowała nale
ż
no
ść
na konto
24-6 oraz dokonała odpisu aktualizuj
ą
cego warto
ść
nale
ż
no
ś
ci.
II. Dekretacja:
Strona 3
www.sgk.gofin.pl
2010-12-08 08:30:07
http://www.sgk.gofin.pl/11,2362,126212,naleznosci-dochodzone-na-drodze-sadowej.html
Opis operacji
Kwota
Konto
Wn
Ma
1. PK - przeksi
ę
gowanie nale
ż
no
ś
ci obj
ę
tej pozwem - pod dat
ą
skierowania
sprawy na drog
ę
post
ę
powania s
ą
dowego
17.500 zł
24-6
20
2. PK - odpis aktualizuj
ą
cy warto
ść
nale
ż
no
ś
ci dochodzonej na drodze
s
ą
dowej
17.500 zł
76-1
28
3. PK - nakaz zapłaty wydany przez s
ą
d
17.500 zł
20
24-6
4. WB - zaliczka wpłacona komornikowi
500 zł
24
13-0
5. PK - odpisanie nale
ż
no
ś
ci jako nie
ś
ci
ą
galnej na podstawie postanowienia
o nie
ś
ci
ą
galno
ś
ci
17.500 zł
28
20
III. Ksi
ę
gowania:
Przykład
Ewidencja w sytuacji, gdy jednostka nie przeksi
ę
gowała nale
ż
no
ś
ci na konto 24-6 oraz nie dokonała odpisu
aktualizuj
ą
cego
I. Zało
ż
enia:
Na podstawie danych z poprzedniego przykładu, przy czym spółka nie przeksi
ę
gowała nale
ż
no
ś
ci na konto 24-6 oraz
nie dokonała odpisu aktualizuj
ą
cego.
II. Dekretacja:
Opis operacji
Kwota
Konto
Wn
Ma
1. WB - zaliczka wpłacona komornikowi
500 zł
24
13-0
2. PK - odpisanie nale
ż
no
ś
ci jako nie
ś
ci
ą
galnej na podstawie postanowienia
o nie
ś
ci
ą
galno
ś
ci
17.500 zł
76-1
20
III. Ksi
ę
gowania:
Strona 4
www.sgk.gofin.pl
2010-12-08 08:30:07
http://www.sgk.gofin.pl/11,2362,126212,naleznosci-dochodzone-na-drodze-sadowej.html
A
A
A