1
Część 3 Nauka i praca
Spis treści
Strona
Ścieżka
Lekcja 1 Edukacja i rozwój
2
1-12
Lekcja 2 Szukanie pracy
7
13-23
Lekcja 3 Codzienne obowiązki
11
24-34
Lekcja 4 Kontakty w pracy
16
35-44
Lekcja 5 Spotkania biznesowe
20
45-55
Autor: Dorota Guzik
Konsultacja językowa: Tadeusz Z Wolański
Lektorzy: Lara Kalenik, Barbara Kubica-Daniel, Michael Brown, Aleksy Perski, Tadeusz Z. Wolański
Nagranie i mastering: Mariusz Zaczkowski Studio MTS
© DIM Nauka i Multimedia
ul. Milskiego 1; 80-809 Gdańsk
www.audiokursy.pl
e-mail: info@dimnim.pl
tel. (58) 324 91 51 fax. (58) 324 91 52
2
1
W lekcji pierwszej rozmawiamy o szkole i różnych sposobach rozwijania
umiejętności. Poznajemy kolejne etapy kształcenia i sprawdzamy postępy
w nauce. Rozmawiamy o wymaganiach i obowiązkach oraz uczymy się, jak
wyrażać konieczność lub zakaz.
2
Na początek przypomnimy nazwy przedmiotów szkolnych. Słuchaj i powtarzaj.
język polski
Polish
język angielski
English
matematyka
Mathematics / Maths
język niemiecki
German
historia
History
język hiszpański
Spanish
geografia
Geography
język francuski
French
biologia
Biology
język rosyjski
Russian
chemia
Chemistry
muzyka
Music
fizyka
Physics
plastyka
Art
informatyka
Computer Studies
wychowanie fizyczne
Physical Education
języki obce
Foreign Languages
religia
Religious Education
3
Wspominając lata szkolne, często rozmawiamy o ulubionych przedmiotach.
Słuchaj i powtarzaj zdania.
Jaki był twój ulubiony przedmiot w szkole?
What was your favourite subject at school?
To była informatyka.
It was Computer Studies.
W czym byłeś dobry?
What were you good at?
Byłem dobry z wychowania fizycznego.
I was good at Physical Education.
Czy chemia i biologia były do wyboru?
Were Chemistry and Biology optional?
Nie, były obowiązkowe.
No, they were obligatory.
Który przedmiot był dla ciebie
najtrudniejszy?
Which subject was the most difficult for you?
Myślę, że to była historia.
I think it was History.
Który przedmiot był najłatwiejszy?
Which subject was the easiest?
Plastyka i muzyka były najłatwiejsze.
Art and Music were the easiest.
3
4
Kiedy rozmawiamy o wykształceniu, wymieniamy kolejne etapy nauki szkolnej.
Słuchaj i powtarzaj przydatne zwroty.
przedszkole
kindergarten
akademia medyczna
medical academy /
szkoła
primary school
medical university
podstawowa
ukończyć szkołę
to graduate from
szkoła średnia
secondary school
otrzymać dyplom
to get a diploma in…
liceum
grammar school
dyplom technika
a technician’s diploma
technikum
technical school
stopień naukowy
a degree
szkoła zawodowa
vocational school
licencjat
a Bachelor’s Degree
dostać się na
to get into university
magister
a Master’s Degree
uniwersytet
świadectwo
a certificate
kolegium
college
świadectwo
a school-leaving
politechnika
polytechnic /
ukończenia szkoły
certificate
university of technology
stypendium
a scholarship
studia podyplomowe post-graduate studies
5
Teraz sprawdź, jak te wyrażenia możemy zastosować w zdaniach w czasie
przeszłym. Słuchaj i powtarzaj.
Zanim poszłam do szkoły podstawowej,
spędziłam trzy lata w przedszkolu.
Before I went to primary school, I spent three
years in the kindergarten.
Kiedy skończyłam szkołę podstawową,
otrzymałam świadectwo ukończenia szkoły.
When I finished primary school, I received
a school-leaving certificate.
Na koniec szkoły średniej przystąpiłam do
egzaminów końcowych.
At the end of secondary school, I took final
examinations.
Poszłam na uniwersytet i studiowałam przez
pięć lat.
I got into university and studied for five years.
Skończyłam Matematykę i otrzymałam tytuł
magistra.
I graduated in Maths and got a Master’s
Degree.
Później skończyłam studia podyplomowe
i otrzymałam dyplom nauczyciela.
Then I finished post-graduate studies and I got
a teaching diploma.
4
6
Teraz odpowiadaj na pytania lektora o twoją edukację szkolną. Po każdym
pytaniu usłyszysz przykładową odpowiedź.
1.
When did you finish secondary school?
…
I finished it in 1987.
2.
What school was it?
…
It was a grammar school in Warsaw.
3.
What did you get at the end?
…
I got a school-leaving certificate.
4.
Did you get into university then?
…
Yes, I studied Psychology for five years.
5.
Did you take post-graduate studies then?
…
Yes, I got a diploma in Clinical Psychology.
7
Z nauką szkolną wiąże się wiele obowiązków i zajęć dodatkowych. Słuchaj
i powtarzaj przydatne zwroty.
robić notatki
to take / to make
zdać egzamin
to pass an exam
notes
oblać egzamin
to fail an exam
robić ćwiczenia
to do exercises
oszukiwać na egzaminie
to cheat in an exam
odrabiać pracę
to do homework
ściągać
to copy
domową
dostać ocenę
to get a mark
wykonać zadanie
to do a task
robić postępy
to make progress
zrobić projekt
to do a project
nosić mundurek
to wear a uniform
zrobić prezentację
to give / to make
uczestniczyć
to attend classes /
a presentation
w zajęciach / wykładach
lectures
rozwiązać zadanie
to solve a problem zapisać się na kurs
to enrol for a course
uczyć się na pamięć
to memorise
wziąć lekcje
to take / to get extra
przygotowywać się
to prepare for…
dodatkowe
lessons
do…
być nieobecnym
to be absent
powtarzać do…
to revise for…
opuszczać zajęcia
to skip classes
napisać test
to write a test
być zawieszonym
to be suspended
przystąpić do
to take an exam
być wyrzuconym
to be expelled from
egzaminu
ze szkoły
school
5
8
Myśląc o edukacji, często rozmawiamy o konieczności zrobienia czegoś. Jeżeli
potrzeba ta wynika z naszego przekonania, użyjemy czasownika must – musieć,
np. I must learn English. – Muszę nauczyć się angielskiego. Jeżeli konieczność jest
narzucona, stosujemy czasownik have to – musieć, np. We have to do homework
on time. – Musimy odrabiać pracę domową na czas.
9
Słuchaj i powtarzaj zdania używane, aby wyrazić nakazy, zakazy oraz brak
konieczności.
Muszę wziąć lekcje dodatkowe z angielskiego
przed egzaminem.
I must take extra lessons in English before
the exam.
Musimy zrobić prezentację przynajmniej raz
w ciągu semestru.
We have to make a presentation at least
once a term.
Nie musimy chodzić na zajęcia dodatkowe.
We don’t have to attend extra classes.
Nie musimy robić notatek, żeby dostać dobrą
ocenę.
We don’t need to take notes to get a good
mark.
Nie możemy robić zbyt wielu błędów, kiedy
rozwiązujemy zadania.
We can’t make too many mistakes when we
do tasks.
Nie wolno nam być nieobecnym w szkole bez
powodu.
We aren’t allowed to be absent from school
without any reason.
Nie wolno nam opuszczać zajęć.
We mustn’t skip classes.
10
Teraz sprawdź, czy zapamiętałeś wszystkie zwroty. Wybierz jedną z propozycji
lektora i powiedz, jakie obowiązki mają uczniowie i studenci. Po chwili usłyszysz
poprawną odpowiedź. Posłuchaj przykładu.
At school pupils have to...
write tests / skip classes
…
At school pupils have to write tests.
1.
Pupils can’t…
forget their homework / do exercises
…
Pupils can’t forget their homework.
2.
Pupils need to…
do homework / take extra lessons
…
Pupils need to do homework.
6
3.
Pupils mustn’t…
take notes / be late
…
Pupils mustn’t be late.
4.
Students can’t...
write tests / skip classes
…
Students can’t skip classes.
5.
Students mustn’t...
forget about exams / enroll for a
course
…
Students mustn’t forget about exams.
11
Zdobycie wykształcenia nie jest łatwe, zwłaszcza gdy rodzice są wymagający.
Posłuchaj dialogu i sprawdź, z jakimi problemami borykają się uczniowie.
-
Mum, they’re making us work really hard in this school.
-
That’s good. That’s the point.
-
I know but last week I didn’t give in my presentation and I had to learn three poems by
heart. They were so long!
-
You’ve learned your lesson then.
-
But it’s not fair.
-
You’ve always been the teachers’ pet and now it’s changed. The truth is you’re lazy at
times…
-
You’re reading me like a book.
-
You must get down to work if you want to get to university.
-
I know, you’re right. I promise I’ll do my best.
12
Zwróć uwagę na potoczne określenia użyte w dialogu. Słuchaj i powtarzaj.
O to chodzi.
That’s the point.
Musiałem nauczyć się trzech wierszy na
pamięć.
I had to learn three poems by heart.
Dostałeś nauczkę.
You’ve learned your lesson.
Zawsze byłeś pupilkiem nauczycieli.
You’ve always been the teachers’ pet.
Czasami jesteś leniwy.
You’re lazy at times.
Czytasz we mnie jak w książce. / Wszystko
o mnie wiesz.
You’re reading me like a book.
Musisz zabrać sie do roboty.
You must get down to work.
Zrobię, co w mojej mocy.
I’ll do my best.
7
13
W lekcji drugiej szukamy pracy i rozważamy różne formy zatrudnienia.
Rozmawiamy o naszych planach zawodowych i bierzemy udział w rozmowie
w sprawie pracy. Zaczniemy od powtórzenia zwrotów określających różne formy
pracy.
14
Słuchaj i powtarzaj przydatne słowa i zwroty.
zatrudnić
to employ / to hire
praca sezonowa
seasonal work
pracodawca
an employer
praca dobrze płatna
a well-paid job
pracownik
an employee
pracować dla...
to work for...
praca na cały etat
a full-time job
pracować w domu
to work from home
praca na pół etatu
a part-time job
zarabiać na życie
to earn a living as...
praca stała
a permanent job
jako...
praca tymczasowa
a temporary job
samozatrudniony
self-employed
praca fizyczna
physical / manual
założyć firmę
to set up a business
work
15
Aby wyrazić plany i zamiary, stosujemy różne formy wyrażania przyszłości: will +
bezokolicznik, np. I think I’ll have a well-paid job. – Myślę, że będę miała dobrze
płatną pracę.; konstrukcję to be going to, np. I’m going to work for a big
company. – Zamierzam pracować dla dużej firmy. oraz czas Present Continuous,
gdy czynności zostały już zaaranżowane, np. Next weekend I’m working as
a hostess during the conference. – W następny weekend pracuję jako hostessa
podczas konferencji.
16
Słuchaj i powtarzaj przykładowe zdania.
Po ukończeniu szkoły, pójdę na uniwersytet
i poszukam pracy na pół etatu.
After I leave school, I’ll go to university and
look for a part-time job.
Jestem pewna, że założę swoją własną firmę
i będę mieć własną działalność.
I’m sure I’ll set up my own business and be
self-employed.
Zamierzam podjąć pracę sezonową podczas
wakacji.
I’m going to get seasonal work during the
holidays.
8
Ona zamierza pracować w domu podczas
urlopu macierzyńskiego.
She’s going to work from home during the
maternity leave.
Jutro mam rozmowę w sprawie pracy.
I’m having a job interview tomorrow.
Czy planujesz poszukać pracy na pełny etat?
Are you planning to look for a full-time job?
Szukam pracy tymczasowej.
I’m looking for a temporary job.
17
Kiedy ruszamy na poszukiwanie pracy, musimy być odpowiednio przygotowani.
Na początek poznamy słowa przydatne podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Słuchaj
i powtarzaj.
szukać pracy
to look for a job
zainteresowania
interests
złożyć podanie o pracę
to apply for a job
referencje
references /
wolny etat
a vacancy
credentials
wypełnić formularz
to fill in a form
procedura rekrutacji recruitment
formularz podania
an application form
procedure
o pracę
rozmowa
a job interview
życiorys
a CV
kwalifikacyjna
załączyć życiorys
to enclose a CV
stanowisko
a position
list motywacyjny
a covering letter
pracować na
to work in the
wykształcenie
education /
stanowisku…
position of…
qualifications
awansować
to be promoted
doświadczenie
experience
podpisać umowę
to sign the contract
zdobyć doświadczenie
to gain experience
przedłużyć umowę
to extend the
opis osiągnięć
a detailed track
contract
record
rozwój kariery
career development
18
Teraz wyobraź sobie, że bierzesz udział w rozmowie w sprawie pracy. Jakich
pytań możesz się spodziewać? Słuchaj i powtarzaj.
Dlaczego chce pan/pani tę pracę?
Why do you want this job?
Co jest dla pani/pana ważne w tej pracy?
What’s important for you in this job?
Jakie ma pan/pani kwalifikacje?
What are your qualifications?
Czy ma pan/pani doświadczenie?
Do you have any experience?
Jakie pan/pani zna języki obce?
What languages do you speak?
Jakie są pana/pani wymagania płacowe?
What are your salary requirements?
Czego się pan/pani spodziewa?
What do you expect?
9
19
Podczas rozmowy kwalifikacyjnej musimy zrobić odpowiednie wrażenie.
Posłuchaj, jakich odpowiedzi udzielił rozmówca, następnie samodzielnie
odpowiedz na pytania zgodnie ze swoimi kwalifikacjami, doświadczeniem
i umiejętnościami.
-
I’d like to ask you some questions. Firstly,
why do you want this job?
-
I expect possibilities for further career
development. It looks very promising.
-
I’d like to ask you some questions.
Firstly, why do you want this job?
-
...
-
What’s important for you in this job?
-
I’m looking for a demanding position, and
I think this is it.
-
What’s important for you in this job?
-
...
-
What are your qualifications?
-
I hold a Bachelor’s degree in Marketing.
-
What are your qualifications?
-
...
-
Do you have any experience?
-
I have ten years of sales experience. I
enclosed a detailed track record with my CV.
-
Do you have any experience?
-
...
-
What languages do you speak?
-
I’m a fluent speaker of French. I also have
a working knowledge of German and
Russian.
-
What languages do you speak?
-
...
20
Istotnym elementem rozmowy kwalifikacyjnej jest ustalenie warunków pracy
i płacy. Słuchaj i powtarzaj niezbędne zwroty.
warunki pracy
employment
system premii
bonus scheme
conditions
dodatki
perks
godziny pracy
working hours
pakiet socjalny
benefits package
40-godzinny tydzień
40-hour working
opieka medyczna
medical benefits
pracy
week
ubezpieczenie
insurance
nadgodziny
overtime
ubezpieczenie
health insurance
pensja miesięczna
a salary
zdrowotne
tygodniówka
wages
ubezpieczenie
pension scheme
stawka za godzinę
an hourly rate
emerytalne
pensja początkowa
a starting salary
podwyżka
a pay rise
pensja podstawowa
a basic salary
dostać podwyżkę
to get a pay rise
wymagania płacowe
salary requirements
zapłata za pracę
a payment
premia
bonus
jednorazową
10
21
Teraz twoja kolej na zadawanie pytań. Słuchaj i powtarzaj.
Jaka jest pensja podstawowa?
What’s the basic salary?
Czy mam ubezpieczenie?
Do I have any insurance?
Czy są jakieś premie? / Czy mogę spodziewać
się jakichś premii?
Are there any bonuses? / Can I expect any
bonuses?
Jaki jest pakiet socjalny?
What is the benefits package?
Jakie są warunki pracy?
What are the employment conditions?
Jakie są godziny pracy?
What are the working hours?
Czy są nadgodziny?
Is there any overtime?
Ile płatnego urlopu mi przysługuje?
How much paid holiday do I have?
Jaka jest procedura rekrutacji?
What’s the recruitment procedure?
Kiedy podpiszemy umowę?
When will we sign the contract?
22
W trudnych czasach nie jest łatwo zdobyć pracę. Posłuchaj dialogu i sprawdź,
kto w rodzinie Lucy i Bena zarabia na utrzymanie.
-
Ben, Lucy’s husband, is the only wage-earner in their family. They all wait for the
money he brings at the end of the week.
-
It’s hard to believe. How’s that?
-
Lucy’s looking for a job but still without success.
-
I thought she landed a job as a waitress.
-
That’s an old story; it was only a temporary job.
-
Hmm… I’ve heard there’s a vacancy in the furniture factory. I think she should apply.
-
Yes, that’s a good idea. They would get on their feet again.
-
And what about Ben? How does he make a living?
-
He works as a sales representative for Carpet Cleaning Company.
-
That’s good, at least he can make some money.
23
Zwróć uwagę na wyrażenia dotyczące pracy i zarabiania pieniędzy. Słuchaj
i powtarzaj zdania z dialogu.
Mąż Lucy jest jedynym żywicielem rodziny.
Lucy’s husband is the only wage-earner in
their family.
Złapała pracę jako kelnerka.
She landed a job as a waitress.
Znowu stanęliby na nogi.
They would get on their feet again.
Jak on zarabia na życie?
How does he make a living?
Przynajmniej on potrafi zarobić trochę
pieniędzy.
At least he can make some money.
11
24
W lekcji trzeciej idziemy do nowej pracy i zastanawiamy się, jakie czekają nas
zadania i codzienne obowiązki. Uczymy się, jak zapytać o pozwolenie i do kogo
zwrócić się o pomoc, gdy zajdzie taka potrzeba. Zaczniemy od podstawowych
zwrotów opisujących zasady panujące w nowym miejscu pracy.
25
Słuchaj i powtarzaj przydatne słowa i zwroty.
obowiązki
responsibilities / duties
współpracownik
a colleague /
obowiązki obejmują…
responsibilities / duties
a workmate
include…
podlegać komuś
to report to sb
być odpowiedzialnym
za…
to be responsible for… /
to be in charge of…
przełożony
a supervisor
norma na godzinę
hourly workload
być zobowiązanym do
to be obliged to do sth / limit czasowy
time limit
zrobienia czegoś
to be expected to do
pracować
to work / to do
wykonywać pracę
to do a job
w nadgodzinach
overtime
pracować nad
to work on a project
być na dyżurze
to be on duty
projektem
być po dyżurze
to be off duty
przejąć obowiązki od…
to take over from…
mieć dzień wolny
to have a day off
pracować samodzielnie to work alone
iść na urlop
to take leave /
pracować w grupie
to work in a group
to have a holiday
zastąpić kogoś
to replace someone
nosić mundur,
to wear a uniform
praca zespołowa
teamwork
uniform
26
Przewidując, co wydarzy się w najbliższej przyszłości, np. rozmawiając o
czynnościach, które będziemy wykonywać w najbliższym czasie w pracy,
stosujemy czasownik will z bezokolicznikiem, np. You’ll work on a new project. –
Będziesz pracować nad nowym projektem.
12
27
Słuchaj i powtarzaj typowe pytania, jakie zadamy w pierwszym dniu w pracy.
Jakie będą moje początkowe obowiązki?
What will be my initial responsibilities?
Co dokładnie będzie należało do moich
obowiązków?
What exactly will my responsibilities
include?
Czy będę pracować samodzielnie?
Will I be working alone?
Kto będzie moim przełożonym?
Who will be my supervisor?
Czy będę bezpośrednio podlegać dyrektorowi?
Will I report to the manager?
Czy podpisuję listę?
Do I sign the list?
Za co jestem odpowiedzialna?
What am I responsible for?
Od czego zaczynam?
What do I start with?
Jaka jest norma na godzinę?
What is the hourly workload?
Czy jest limit czasowy?
Is there a time limit?
Kiedy mam przerwę na lunch?
When do I have a lunch break?
28
W pracy często potrzebujemy wsparcia lub zwracamy się z prośbą o wyrażenie
zgody. Aby zapytać o pozwolenie, możemy użyć różnych czasowników
i konstrukcji, np. Can I use your laptop? – Czy mogę skorzystać z twojego
laptopa? lub Is it all right if I leave early today? – Czy będzie w porządku, jeżeli
wyjdę dzisiaj wcześniej?
29
Słuchaj i powtarzaj typowe pytania o pozwolenie oraz różne sposoby
reagowania.
Czy mogę skorzystać z twojej komórki?
Can I use your mobile phone?
Tak, jasne.
Yes, sure. / Of course.
Czy mogłabym skorzystać z twojej drukarki?
Could I use your printer?
Nie ma problemu.
No problem.
Czy mogę dostać dzień wolny?
May I have a day off?
Obawiam się, że nie.
I’m afraid not.
Czy mogłabym dzisiaj wyjść wcześniej?
Is it OK if I leave earlier today?
Wolałbym, żebyś tego nie robiła.
I’d rather you didn’t.
13
Czy masz coś przeciwko, jeśli skończę
prezentację jutro?
Do you mind if I finish the presentation
tomorrow?
Nie.
Not at all. / Go ahead.
Prawdę mówiąc, mam.
I do, as a matter of fact.
Czy miałbyś coś przeciwko temu, gdybym nie
zrobiła tego dzisiaj?
Would you mind if I didn’t do it today?
Nie.
Not at all.
Tak naprawdę, to miałbym.
Actually, I would.
30
Teraz weź udział w krótkich dialogach i samodzielnie zapytaj o pozwolenie.
Słuchaj instrukcji lektora. Po każdym poleceniu usłyszysz przykładową
odpowiedź.
1.
Zapytaj kolegę, czy mógłbyś użyć jego komputera, żeby wysłać maila.
…
Could I use your computer to send an e-mail?
I’m sorry. I’m using it now.
2.
Powiedz, że twoja drukarka nie działa i zapytaj, czy możesz wydrukować tu
dokumenty.
…
My printer doesn’t work. Can I print the documents here?
Of course. No problem.
3.
Zapytaj swojego współpracownika, czy będzie w porządku, jeżeli skorzystasz z jego
notatek.
…
Is it OK if I use your notes?
I’d rather you didn’t.
4.
Zapytaj przełożonego, czy nie miałby nic przeciwko temu, żebyś jutro skończył projekt.
…
Would you mind if I finished the project tomorrow?
I would, as a matter of fact. I need it for today.
5.
Powiedz koledze, że zapomniałeś wziąć telefonu i zapytaj, czy nie ma nic przeciwko
temu, żebyś skorzystał z jego komórki.
…
I’ve forgotten to take my mobile. Do you mind if I use yours?
Go ahead.
14
31
Codzienne czynności w pracy zależne są od wykonywanego zawodu. Słuchaj
i powtarzaj przykładowe zwroty.
zarządzać / kierować to manage
zajmować się
to do the accounts
sprawdzać wyniki
to check the results
rachunkami
podejmować decyzje to make the decisions
organizować
to organise the training
robić obliczenia
to do the calculations
szkolenia
courses
dostarczać towary
to deliver the goods
doradzać
to advise on…
obsługiwać klientów
to serve the customers
przeprowadzać
to conduct the tests /
zajmować się
to deal with the
testy / eksperymenty the experiments
zapytaniami
inquiries
planować strategie to plan the strategies
sprawdzać jakość
to check the quality
współpracować z…
to cooperate with…
zamawiać zapasy
to order the supplies
przeprowadzać
to carry out market
zatrudniać personel
to recruit new staff
badania rynkowe
research
32
Teraz wyobraź sobie, że rozmawiasz z przełożonym w pierwszym dniu pracy.
Weź udział w rozmowie i dopytaj o swoje obowiązki. Słuchaj poleceń lektora. Po
każdym przykładzie usłyszysz przykładową odpowiedź.
1.
Let’s talk about the responsibilities now. As you know, you’ll be working in the Human
Resources Department.
Zapytaj, co dokładnie będą obejmowały twoje obowiązki.
…
What exactly will my responsibilities include?
2.
First of all, you’ll be in charge of recruiting new staff so you are expected to prepare
and conduct the whole selection process.
Zapytaj, czy będziesz przeprowadzać rozmowy z kandydatami.
…
Will I interview the candidates?
3.
Yes. After you interview them, you suggest three or four to the Vice President for the
final selection.
Zapytaj, czy będziesz pracować sam.
…
Will I be working alone?
15
4.
No, you’ll be working in a team, organising training courses and dealing with the
retirement arrangements.
Zapytaj, komu będziesz bezpośrednio podlegać.
…
Who will I be reporting to?
You’ll be reporting to Mr Kruger, the Vice President.
33
Kariera zawodowa czasami różnie się układa. Posłuchaj dialogu i sprawdź, czym
zajmuje się Mary.
-
Any idea what Mary does for a living?
-
She always wanted to be a white-collar worker sitting at a desk in a comfortable office
but she ended up as a technician in the laboratory.
-
Really? Does she work regular hours?
-
No, she often has to work overtime, and she is on call even at weekends.
-
Many people have to work long hours nowadays.
-
Yes, it’s true, but she likes her job. She says it’s very challenging as they encourage
good teamwork and cooperation, and they often work in the field together.
-
How interesting!
34
Zwróć uwagę na wyrażenia dotyczące pracy zawodowej Mary. Słuchaj
i powtarzaj zdania z dialogu.
Czym zajmuje się Mary?
What does Mary do for a living?
Zawsze chciała być pracownikiem umysłowym. She always wanted to be a white-collar
worker.
Została technikiem.
She ended up as a technician.
Czy pracuje w regularnych godzinach?
Does she work regular hours?
Jest do dyspozycji nawet w weekendy.
She’s on call even at weekends.
Wielu ludzi musi pracować dłużej.
Many people have to work long hours.
Często pracują w terenie.
They often work in the field.
Zachęca się ich do dobrej współpracy
w zespole.
They encourage good teamwork and
cooperation.
16
35
W lekcji czwartej nawiązujemy kontakty ze współpracownikami, rozmawiamy
o bieżących sprawach i dzwonimy do przełożonych. Zaczniemy od
podstawowych zwrotów określających strukturę firmy i zajmowane stanowiska.
36
Słuchaj i powtarzaj przydatne słowa i zwroty.
firma
a company /
wice-prezes
Vice-President / Vice-
a business
Chairman
firma
a multinational
zarząd
the Board
międzynarodowa
dyrektor
a managing director
siedziba główna
headquarters /
zarządzający
the head office
dyrektor
a director
pion
a division
zastępca
a deputy director
departament
a department
kierownik /
a senior manager
filia regionalna
a regional branch
specjalista
spółka zależna
a subsidiary
manager
a manager
fabryka
a factory
doradca
an executive manager
kierownictwo
management
asystent
an assistant
prezes
President / Chairman
personel
staff
of the Board / Chief
zespół
a team
Executive Officer
pracownik
a worker
37
Teraz sprawdź, jak tych zwrotów możemy użyć w zdaniach, opisując firmę,
w której pracujemy. Słuchaj i powtarzaj.
Na czele firmy stoi prezes.
The Head of the company is the Chief
Executive Officer.
On jest również członkiem zarządu.
He is also a member of the Board of Directors.
Podlega mu pięciu dyrektorów
zarządzających.
Under him there are five managing directors.
Siedziba główna mieści się w Brukseli.
The headquarters are located in Brussels.
W kilku miejscach w Europie znajdują się filie
regionalne.
There are regional branches in several places
in Europe.
17
Są kierowane przez dyrektorów regionalnych. They are headed by regional directors.
38
W dużych organizacjach podział kompetencji i obowiązków jest jasno określony.
Ważne jest, aby wiedzieć, do kogo zwrócić się w konkretnych sprawach. Słuchaj
i powtarzaj przydatne zwroty.
Sekretariat
General Office /
Dział Badań
Research and
Front Office
i Rozwoju
Development
Administracja
Administration
Produkcja
Production
Księgowość
Accounts
Marketing
Marketing
Dział Finansów
Finance
Dział Reklamy
Advertising
Kadry
Personnel Department /
Dział Sprzedaży
Sales
Human Resources
Dział Serwisowy
After-sales Service
Dział Prawny
Legal Department
39
Codzienne kontakty trudno wyobrazić sobie bez użycia telefonu. Słuchaj
i powtarzaj przydatne zdania.
Mówi pani Kruger.
This is Ms Kruger.
Czy mogę rozmawiać z dyrektorem?
Can I speak to the manager, please?
Kto dzwoni?
Who’s calling, please?
Łączę.
I’ll put you through. / Putting you through.
Jaki numer wewnętrzny?
What’s the extension?
Numer wewnętrzny 174.
Extension 174.
Proszę poczekać.
Hang on, please. / Hold on, please.
Linia jest zajęta.
The line’s busy. / The line’s engaged.
Linia jest już wolna. Połączę panią.
The line’s free now. I’ll connect you.
Chciałabym rozmawiać z Ann Baker.
I’d like to speak to Ann Baker.
Przy telefonie.
Speaking.
Proszę mówić.
Go ahead.
Słabo cię słyszę.
You’re very faint.
40
Gdy podczas rozmowy podejmujemy nagłą decyzję o wykonaniu jakiejś czynności,
stosujemy czasownik will z bezokolicznikiem, np. I’ll phone you tomorrow, OK? –
Zadzwonię do ciebie jutro, dobrze?
18
41
Podczas rozmowy telefonicznej często wyjaśniamy różne rzeczy, zostawiamy
wiadomości i dopytujemy się o szczegóły. Słuchaj i powtarzaj przydatne zdania.
Powód dla którego dzwonię, to…
The reason I’m phoning is…
Dzwonię, żeby zapytać o…
I’m phoning to ask about...
Dzwonię w sprawie…
I’m calling about…
Chciałbym rozmawiać z…
I’d like to speak to…
Zaraz jego / ją poproszę.
I’ll just get him / her.
Obawiam się, że nie jest osiągalna w tej
chwili.
I’m afraid she isn’t available at the moment.
Nie ma go.
He’s not in. / He’s out at the moment.
Rozmawia przez drugi telefon.
She’s on the other line.
Czy mam coś przekazać?
Can I take a message?
Oddzwonię później.
I’ll ring back later.
Kiedy mogę oddzwonić?
When can I call back?
Czy mogę zostawić wiadomość?
Can I leave a message?
Czy może pani przekazać jej wiadomość?
Could you give her a message?
Zadzwoń do mnie, jeśli będziesz mieć jakieś
problemy.
Give me a ring if you have any problems.
Daj mi znać, jeżeli będę mógł coś dla ciebie
zrobić.
Let me know if there is anything I can do.
Dziękuję za telefon.
Thank you for calling.
42
Jeżeli udało ci się zapamiętać wszystkie zwroty, weź udział w rozmowie
i zadzwoń do biura pana Taylora. Słuchaj instrukcji lektora. Po każdym
przykładzie usłyszysz możliwą poprawną odpowiedź.
1.
MDM Technologies.
Powiedz, że chciałbyś rozmawiać z panem Taylorem.
…
Hello. Can I speak to Mr Taylor, please?
2.
Who’s calling please?
Przedstaw się.
…
This is Andrew Shaw.
3.
Hold on. I’ll put you through… Well, he’s tied up at the moment.
Zapytaj, kiedy możesz oddzwonić.
…
When can I call back?
19
4.
Try in two hours.
Powiedz, że wtedy jesteś zajęty i zapytaj, czy możesz zostawić wiadomość.
…
I’m busy then. Can I leave a message?
5.
Certainly.
Powiedz, że materiały promocyjne są gotowe i zapytaj, czy masz je wysłać do jego
biura.
…
The promotional materials are ready. I wanted to ask if he wants me to send them to his
office.
6.
OK. I’ll make sure he gets the message.
Powiedz, że czekasz na odpowiedź i podziękuj za pomoc.
…
Right then. I’m looking forward to hearing from him. Thank you for your help.
Thanks for calling, Mr Shaw.
43
Aby nawiązać lub podtrzymać kontakty ze współpracownikami, niezbędna jest
znajomość odpowiednich zwrotów. Słuchając dialogu, zwróć uwagę na
wyrażenia, jakich używają rozmówcy.
-
Hi Mark, how are things?
-
I’m really tied up. I need to get hold
of your manager. Any idea where I
can find him?
-
Bear with me a minute, and I'll
check if he’s in… Well, I’m afraid
he’s out at the moment. Try later.
-
OK. By the way, I wanted to have a
quick word with you.
-
Yes?
-
I need your last calculations. Can
you send them to me?
-
No problem but I’m correcting
them at the moment so wait a
minute, will you?
-
Fine, we’ll keep in touch.
-
OK, so long!
44
Słuchaj i powtarzaj zdania z dialogu.
Muszę się skontaktować z twoim
kierownikiem.
I need to get hold of your manager.
Chwila cierpliwości…
Bear with me a minute…
Chciałam zamienić z tobą słowo.
I wanted to have a quick word with you.
Poczekaj chwilę!
Wait a minute, will you?
Będziemy w kontakcie.
We’ll keep in touch.
Na razie!
So long!
20
45
W lekcji piątej umawiamy się na spotkania, wyrażamy nasze opinie oraz
dyskutujemy ze współpracownikami. Zaczniemy od podstawowych zwrotów,
niezbędnych gdy ustalamy szczegóły spotkania.
46
Słuchaj i powtarzaj przydatne słowa i zwroty.
umówić się na spotkanie
to make an appointment
zorganizować spotkanie
to arrange a meeting
ustalić termin spotkania
to arrange a time for a meeting
pasować
to suit / to be fine
być wolnym
to be free
być zajętym
to be busy / to be tied up
odpowiedni, dogodny
convenient
ustalić inny termin
to fix another time
przełożyć spotkanie
to reschedule a meeting
potwierdzić zmianę
to confirm the change
dać radę
to make it / to manage
ustalać
to make arrangements
wypaść, wyniknąć (niespodziewanie)
to come up
przełożyć
to put off
odwołać
to cancel
być odwołanym
to be off
47
Kiedy umawiamy się na spotkanie, ważne jest, aby wszystko zostało właściwie
ustalone. Słuchaj i powtarzaj przykładowe zdania.
Chciałabym umówić się na spotkanie.
I’d like to make an appointment.
Czy możemy umówić się na spotkanie?
Can we arrange a meeting?
Musimy ustalić termin następnego
spotkania.
We need to arrange a time for the next
meeting.
Jaki dzień pasowałby panu/pani?
What day would suit you?
Poniedziałek mi pasuje.
Monday’s fine.
Czy jest pan wolny 15-ego?
Are you free on the 15th?
21
Obawiam się, że jestem wtedy zajęta.
I’m afraid I’m busy then.
Czy godzina dziesiąta rano jest odpowiednia?
Is 10 a.m. convenient?
Czy możemy spotkać się później?
Can we meet later?
A może o drugiej po południu?
How about 2 p.m.?
W porządku.
That’ll be fine.
48
Czasami zachodzi potrzeba przełożenia spotkania. Słuchaj i powtarzaj typowe
zdania.
Chciałbym przełożyć spotkanie.
I’d like to reschedule the meeting.
Mam spotkać się z panem Brownem
w poniedziałek o drugiej.
I should be seeing Mr Brown on Monday at 2
p.m.
Niestety, wynikło coś pilnego.
Unfortunately, something urgent has come up.
Czy możemy ustalić inny termin?
Could we fix another time?
Obawiam się, ze wtedy nie dam rady.
I’m afraid I can’t make it then.
Czy chciałby pan/pani ustalić inny
termin?
Would you like to fix another time?
Jaki termin byłby odpowiedni?
When would it be convenient?
Kiedy by panu/pani pasowało?
When would it suit you?
Mogę we wtorek, o każdej porze.
I can manage Tuesday, any time.
Czy może pan/pani potwierdzić zmianę?
Can you confirm the change?
Spotkanie zostało odwołane.
The meeting is off. / The meeting has been
cancelled.
Ustalmy coś.
Let’s make some arrangements.
49
Jeżeli udało ci się zapamiętać wszystkie zwroty, weź udział w rozmowie
z sekretarką i umów się na spotkanie z dyrektorem. Słuchaj instrukcji lektora. Po
każdym przykładzie usłyszysz możliwą poprawną odpowiedź.
1.
Anything I can do for you?
Zapytaj, czy możesz umówić się na spotkanie z dyrektorem.
…
Can I arrange a meeting with the manager?
2.
What day would suit you?
Zaproponuj środę.
…
How about Wednesday?
22
3.
OK. He’s busy in the morning but you can meet him after lunch. Is 3 p.m. convenient?
Powiedz, że wtedy nie dasz rady.
…
I can’t make it then, I’m afraid.
4.
Well, hold on a minute…
Zapytaj, czy możecie ustalić inny termin.
…
Could we fix another time?
5.
Certainly, how about 5 p.m.?
Powiedz, że ci pasuje i podziękuj sekretarce.
…
5 suits me. Thank you very much.
You’re welcome. See you then.
50
Podczas spotkań biznesowych czy zwykłych spotkań roboczych w firmie często
dyskutujemy i wyrażamy własne zdanie. Słuchaj i powtarzaj przydatne zwroty.
Co o tym myślisz?
What do you think about this?
Jakie masz zdanie na ten temat?
What’s your opinion? / Any views on this?
Co sądzisz na ten temat?
How do you feel about this?
Myślę, że…
I think…
Nie sądzę, że…
I don’t think…
Wydaje mi się, że…
It seems to me that…
Wierzę, że…
I believe that…
Moim zdaniem…
In my opinion… / To my mind… / In my view...
Jeżeli o mnie chodzi…
As far as I’m concerned…
Jeżeli chcesz znać moje zdanie, to…
If you ask me, …
Właściwie nie mam jednoznacznej opinii na
ten temat…
I don’t really have any strong opinions
about…
Z jednej strony…
On the one hand…
…ale z drugiej strony…
… but on the other hand…
51
W jaki sposób okazać aprobatę i zgodzić się ze zdaniem rozmówców? Słuchaj
i powtarzaj.
Tak, zgadzam się.
Yes, I agree.
Całkowicie się zgadzam.
I agree entirely.
Zgadza się, masz rację.
Right. / That’s right. / You’re right.
Masz rację.
You’ve got a point there.
23
Zdecydowanie tak!
Definitely!
Absolutnie tak!
Absolutely!
Właśnie.
Exactly.
Tak myślę.
I think so.
Tak przypuszczam.
I suppose so.
Zgadzam się do pewnego stopnia.
I agree to some extent.
Częściowo się zgadzam.
I partly agree.
Masz trochę racji, ale…
You may be right but…
To zależy.
It depends.
52
Nie zawsze jednak podzielamy zdanie innych. Jak wyrazić wątpliwości
i uprzejmie nie zgodzić się z szefem? Słuchaj i powtarzaj.
Obawiam się, że nie mogę się z tobą zgodzić.
I’m afraid I can’t agree with you.
Nie mogę się z tym zgodzić.
I can’t agree with that.
Całkowicie nie zgadzam się z…
I strongly disagree with…
Nie sądzę.
I don’t think so.
Zdecydowanie nie!
Definitely not!
Absolutnie nie!
Absolutely not!
Rozumiem, o co ci chodzi, ale…
I see your point, but...
Rozumiem, co masz na myśli, ale…
I see what you mean, but...
Nie jestem tego pewna.
I’m not sure about that.
Nie jestem co do tego przekonana.
I’m not convinced about it.
53
Teraz rozmawiasz o planowanych działaniach w firmie. Wyraź swoje zdanie,
zgódź się lub nie z zaprezentowanymi opiniami. Słuchaj instrukcji lektora. Po
każdym zdaniu usłyszysz przykładową odpowiedź.
1.
We are expanding our activities in Central Europe and planning to set up a few
regional branches. What do you think about this?
Powiedz, że całkowicie się zgadzasz i dodaj, ze to dobry pomysł.
…
I agree entirely. It’s a good idea.
2.
We have a number of options. I suggest we consider Prague, Warsaw and Budapest.
Powiedz, że ma trochę racji, ale uważasz, że powinniście dodać Bukareszt i Sofię.
…
You may be right, but I think we should add Bucharest and Sofia.
24
3.
I don’t agree with that at all. We’ll be able to run the business from a head office in
let’s say Budapest, with no additional costs.
Przyznaj, że ma tutaj rację.
…
You’ve got a point there.
4.
What about the sales strategy in the new markets? We can distribute our products
through sales representatives or dealers. How do you feel about this?
Powiedz, że nie jesteś pewien i właściwie nie masz jednoznacznej opinii na ten temat.
…
I’m not sure. I don’t really have any strong opinions about this.
54
Atmosfera podczas dyskusji może być naprawdę gorąca. Słuchając dialogu,
zwróć uwagę na zwroty, jakich używają rozmówcy.
-
Shall we get started? I’d like to hear your opinions about this presentation for the
conference.
-
To me it’s rather long-winded and too complicated…
-
I take the hint but I can’t agree with that. Stop beating about the bush and tell me why
you’re always against me.
-
Don’t talk rubbish.
-
Yes, it’s true. Why can’t you be competent enough and behave responsibly? You always
stir things up.
-
What??? I can’t believe that.
-
OK, that’s enough. You always cross swords on everything. I think you’ll have to sleep
on it. We’re meeting tomorrow.
55
Słuchaj i powtarzaj zdania z dialogu.
Jest raczej rozwlekła / przydługa.
It’s rather long-winded.
Zrozumiałem aluzję.
I take the hint.
Przestań owijać w bawełnę.
Stop beating about the bush.
Nie gadaj bzdur.
Don’t talk rubbish.
Umyślnie robisz zamieszanie.
You always stir things up.
Zawsze się o wszystko kłócicie.
You always cross swords on everything.
Będziecie musieli się z tym przespać. /
Będziecie musieli się nad tym zastanowić.
You’ll have to sleep on it.