39
E
LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/96
Ω
Ω
Ω
Ω
Ω
Ω
2104
Wzmacniacz stereofoniczny 2x22W
z układem
TDA1554
Rys. 1. Schemat aplikacyjny (wersja mostkowa) układu TDA1554Q.
Do czego to służy?
W praktyce elektronika często za−
chodzi potrzeba wykonania wzmac−
niacza o mocy kilku...kilkunastu wa−
tów. Nie zawsze zbudowanie wzmac−
niacza jest celem samym w sobie.
Niekiedy
chodzi
o zastąpienie
w fabrycznym sprzęcie uszkodzo−
nego starego wzmacniacza na tran−
zystorach, szkoda bowiem czasu na
grzebanie się w starociach. Kiedy in−
dziej trzeba zrobić “dopałkę” do ist−
niejącego wzmacniacza małej mocy,
choćby do karty komputerowej czy
starego radia samochodowego.
Właściwości
·
Duża moc wyjściowa przy
niewielkim napięciu zasilającym
uzyskana dzięki pracy wzmac−
niaczy w układzie mostkowym.
·
Zasilanie z akumulatora lub
zasilacza sieciowego.
·
Bardzo prosta konstrukcja nie
wymaga stosowania płytki
drukowanej.
·
Współpraca z głośnikami 2x4
W
lub 2x8
W
.
Najważniejsze parametry
układu TDA1554Q:
·
Zakres roboczego napięcia
zasilającego: 6...18V
·
Prąd spoczynkowy: typ. 80mA,
max 160mA
·
Prąd w stanie “uśpienia”
(U
14
=0V): typ. 0,1µA
·
W zależności od napięcia
zasilającego, impedancji
obciążenia i zastosowanego
radiatora można uzyskać moc
użyteczną od kilku do ponad
2x25W.
40
E
LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/96
Komplet podzespołów z płytką
jest dostępny w sieci handlowej
AVT jako "kit szkolny" AVT−2104.
nia przewodów zasilających i masy
przedwzmacniacza (sygnałowej). Jest to
bardzo ważna sprawa we wszelkich
wzmacniaczach mocy. Błędne połącze−
nie masy może spowodować samo−
wzbudzenie. Przy wykonywaniu mode−
lu nie wystąpiły jakiekolwiek trudnoś−
ci.
W modelu nie zmontowano konden−
satora C4.
Bezpośrednio na koncówkach układu
scalonego zmontowano tylko kondensa−
tor C3 zabezpieczający przed samo−
wzbudzeniem.
Przy zasilaniu z akumulatora, kon−
densator C4 o pojemności 2200µF na−
leży
stosować
w przypadku,
gdy
wzmacniacz nie jest umieszczony bez−
pośrednio przy akumu−
latorze.
Przy zasilaczu sie−
ciowym pojemność tę
stanowić będzie kon−
densator filtru zasila−
cza. Ponieważ pobór
prądu
w
szczytach
wysterowania jest rzę−
du kilku amperów na−
leży zastosować więk−
sze pojemności, oko−
ło 6800...10000µF lub
więcej.
Kondensator
filtrujący (C4) powinien
być umieszczony blis−
ko układu scalonego.
Solidne lutowanie i za−
mocowanie wszystkich części ma szcze−
gólne znaczenie w urządzeniach na−
rażonych na wstrząsy, np. w samocho−
dzie.
Stosując zasilacz niestabilizowany
należy oczekiwać, że przy obciążeniu
2x8
W
moc wyjściowa będzie rzędu
2x10...15W zależnie od parametrów
użytego zasilacza.
Piotr Górecki
Rys. 2. Schemat montażowy.
Uwaga!
Jeśli napięcie
zasilające przekro−
czy 18V, wbudowane
zabezpieczenie
wyłączy układ. Po
obniżeniu napięcia
zasilającego
wzmacniacz znów
będzie pracował
normalnie.
chodowe stosuje się powszechnie obcią−
żenie 8
W
. Przy takim obciążeniu moc
wyjściowa będzie o około 40% mniej−
sza, ale mniejsze będą też straty mocy
(grzanie) i wystarczy zastosować nie−
wielki radiator z kawałka blachy. Taki
radiator można wyko−
nać z blachy aluminio−
wej o grubości 2...3mm
i powierzchni
około
70cm
2
.
W przypadku zasi−
lania napięciem wy−
ższym
niż
napięcie
akumulatora samocho−
dowego należy pamię−
tać o wewnętrznym ob−
wodzie zabezpieczają−
cym,
który
wyłącza
wzmacniacz gdy napię−
cie zasilające przekro−
czy 18V. Może to być
przyczyną
przykrych
niespodzianek przy za−
silaniu z niestabilizowanego zasilacza
sieciowego. W stanie spoczynku, gdy
napięcie zasilania przekroczy 18V, układ
wyłączy się i po prostu nie będzie
wzmacniał podawanego sygnału − za−
chowa się jakby był uszkodzony. Po ob−
niżeniu napięcia zasilającego znów bę−
dzie pracował normalnie.
Montaż i uruchomienie
Montaż wzmacniacza z układem
TDA1554Q nie powinien nastręczyć
żadnych trudności. Pomocą będzie rysu−
nek 2. Należy zwrócić uwagę na sposób
prowadzenia masy i miejsca dołącze−
Jak to działa?
Układ jest przeznaczony w pierw−
szym rzędzie do zasilania z akumulato−
ra samochodowego, możliwe jest też
użycie zasilacza sieciowego o odpo−
wiedniej mocy.
Na rysunku 1 pokazano schemat
aplikacyjny ukladu TDA1554Q pracują−
cego w układzie mostkowym (ang.
BTL). Dzięki temu możliwe jest osiągnię−
cie znacznej mocy przy niewielkim na−
pięciu zasilającym.
Układ posiada wbudowane zabezpie−
czenia przeciwzwarciowe i termicz−
ne.
Kostka, jak wszystkie układy “sa−
mochodowe” jest wyposażona w koń−
cówkę MUTE/STANDBY (n. 14).
Wielkość napięcia napięcia na tej
końcówce decyduje o stanie układu.
Przy napięciu na tej końcówce w za−
kresie 0...2V układ jest wyłączony − po−
biera ze źródła zasilania prąd rzędu mik−
roamperów. Przy zwarciu do plusa zasi−
lania układ pracuje normalnie, a przy
napięciach rzędu 4...5V układ jest przy−
gotowany do pracy ale nie przepuszcza
sygnału (MUTE).
W typowym układzie pracy kostka
cały czas jest pod napięciem, a do jej
włączania stosuje się niewielki wyłącznik
w obwodzie nóżki 14.
Według danych katalogowych przy
zasilaniu napięciem 14,4V i obciążeniu
2x4
W
można uzyskać moc wyjściową
2x22W przy zniekształceniach 10%. Po−
bór prądu wynosi przy tym ponad 5A.
W zastosowaniach innych niż samo−
WYKAZ ELEMENTÓW
Kondensatory
C1, C2: 220nF
C3: 100nF ceramiczny
C4: 2200µF (opcja)
Półprzewodniki
U1: TDA1554Q
Różne
S: wyłącznik jednobiegunowy