39

E

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/96

Ω

Ω

Ω

Ω

Ω

Ω

2104

Wzmacniacz stereofoniczny 2x22W
z układem
TDA1554

Rys. 1. Schemat aplikacyjny (wersja mostkowa) układu TDA1554Q.

Do czego to służy?

W praktyce elektronika często za−

chodzi potrzeba wykonania wzmac−
niacza o mocy kilku...kilkunastu wa−
tów. Nie zawsze zbudowanie wzmac−
niacza jest celem samym w sobie.
Niekiedy

chodzi

o zastąpienie

w fabrycznym sprzęcie uszkodzo−
nego starego wzmacniacza na tran−
zystorach, szkoda bowiem czasu na
grzebanie się w starociach. Kiedy in−
dziej trzeba zrobić “dopałkę” do ist−
niejącego wzmacniacza małej mocy,
choćby do karty komputerowej czy
starego radia samochodowego.

Właściwości

·

Duża moc wyjściowa przy
niewielkim napięciu zasilającym
uzyskana dzięki pracy wzmac−
niaczy w układzie mostkowym.

·

Zasilanie z akumulatora lub
zasilacza sieciowego.

·

Bardzo prosta konstrukcja nie
wymaga stosowania płytki
drukowanej.

·

Współpraca z głośnikami 2x4

W

lub 2x8

W

.

Najważniejsze parametry
układu TDA1554Q:

·

Zakres roboczego napięcia
zasilającego: 6...18V

·

Prąd spoczynkowy: typ. 80mA,
max 160mA

·

Prąd w stanie “uśpienia”
(U

14

=0V): typ. 0,1µA

·

W zależności od napięcia
zasilającego, impedancji
obciążenia i zastosowanego
radiatora można uzyskać moc
użyteczną od kilku do ponad
2x25W.

40

E

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/96

Komplet podzespołów z płytką

jest dostępny w sieci handlowej

AVT jako "kit szkolny" AVT−2104.

nia przewodów zasilających i masy
przedwzmacniacza (sygnałowej). Jest to
bardzo ważna sprawa we wszelkich
wzmacniaczach mocy. Błędne połącze−
nie masy może spowodować samo−
wzbudzenie. Przy wykonywaniu mode−
lu nie wystąpiły jakiekolwiek trudnoś−
ci.

W modelu nie zmontowano konden−

satora C4.

Bezpośrednio na koncówkach układu

scalonego zmontowano tylko kondensa−
tor C3 zabezpieczający przed samo−
wzbudzeniem.

Przy zasilaniu z akumulatora, kon−

densator C4 o pojemności 2200µF na−
leży

stosować

w przypadku,

gdy

wzmacniacz nie jest umieszczony bez−

pośrednio przy akumu−
latorze.

Przy zasilaczu sie−

ciowym pojemność tę
stanowić będzie kon−
densator filtru zasila−
cza. Ponieważ pobór
prądu

w

szczytach

wysterowania jest rzę−
du kilku amperów na−
leży zastosować więk−
sze pojemności, oko−
ło 6800...10000µF lub
więcej.

Kondensator

filtrujący (C4) powinien
być umieszczony blis−
ko układu scalonego.
Solidne lutowanie i za−

mocowanie wszystkich części ma szcze−
gólne znaczenie w urządzeniach na−
rażonych na wstrząsy, np. w samocho−
dzie.

Stosując zasilacz niestabilizowany

należy oczekiwać, że przy obciążeniu
2x8

W

moc wyjściowa będzie rzędu

2x10...15W zależnie od parametrów
użytego zasilacza.

Piotr Górecki

Rys. 2. Schemat montażowy.

Uwaga!

Jeśli napięcie

zasilające przekro−

czy 18V, wbudowane

zabezpieczenie

wyłączy układ. Po

obniżeniu napięcia

zasilającego

wzmacniacz znów

będzie pracował

normalnie.

chodowe stosuje się powszechnie obcią−
żenie 8

W

. Przy takim obciążeniu moc

wyjściowa będzie o około 40% mniej−
sza, ale mniejsze będą też straty mocy
(grzanie) i wystarczy zastosować nie−
wielki radiator z kawałka blachy. Taki
radiator można wyko−
nać z blachy aluminio−
wej o grubości 2...3mm
i powierzchni

około

70cm

2

.

W przypadku zasi−

lania napięciem wy−
ższym

niż

napięcie

akumulatora samocho−
dowego należy pamię−
tać o wewnętrznym ob−
wodzie zabezpieczają−
cym,

który

wyłącza

wzmacniacz gdy napię−
cie zasilające przekro−
czy 18V. Może to być
przyczyną

przykrych

niespodzianek przy za−
silaniu z niestabilizowanego zasilacza
sieciowego. W stanie spoczynku, gdy
napięcie zasilania przekroczy 18V, układ
wyłączy się i po prostu nie będzie
wzmacniał podawanego sygnału − za−
chowa się jakby był uszkodzony. Po ob−
niżeniu napięcia zasilającego znów bę−
dzie pracował normalnie.

Montaż i uruchomienie

Montaż wzmacniacza z układem

TDA1554Q nie powinien nastręczyć
żadnych trudności. Pomocą będzie rysu−
nek 2. Należy zwrócić uwagę na sposób
prowadzenia masy i miejsca dołącze−

Jak to działa?

Układ jest przeznaczony w pierw−

szym rzędzie do zasilania z akumulato−
ra samochodowego, możliwe jest też
użycie zasilacza sieciowego o odpo−
wiedniej mocy.

Na rysunku 1 pokazano schemat

aplikacyjny ukladu TDA1554Q pracują−
cego w układzie mostkowym (ang.
BTL). Dzięki temu możliwe jest osiągnię−
cie znacznej mocy przy niewielkim na−
pięciu zasilającym.

Układ posiada wbudowane zabezpie−

czenia przeciwzwarciowe i termicz−
ne.

Kostka, jak wszystkie układy “sa−

mochodowe” jest wyposażona w koń−
cówkę MUTE/STANDBY (n. 14).
Wielkość napięcia napięcia na tej
końcówce decyduje o stanie układu.
Przy napięciu na tej końcówce w za−
kresie 0...2V układ jest wyłączony − po−
biera ze źródła zasilania prąd rzędu mik−
roamperów. Przy zwarciu do plusa zasi−
lania układ pracuje normalnie, a przy
napięciach rzędu 4...5V układ jest przy−
gotowany do pracy ale nie przepuszcza
sygnału (MUTE).

W typowym układzie pracy kostka

cały czas jest pod napięciem, a do jej
włączania stosuje się niewielki wyłącznik
w obwodzie nóżki 14.

Według danych katalogowych przy

zasilaniu napięciem 14,4V i obciążeniu
2x4

W

można uzyskać moc wyjściową

2x22W przy zniekształceniach 10%. Po−
bór prądu wynosi przy tym ponad 5A.

W zastosowaniach innych niż samo−

WYKAZ ELEMENTÓW

Kondensatory

C1, C2: 220nF
C3: 100nF ceramiczny
C4: 2200µF (opcja)

Półprzewodniki

U1: TDA1554Q

Różne

S: wyłącznik jednobiegunowy