W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Roboty fundamentowe
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdź na:
www.skanska.pl/bhp,
one.skanska/bhp
3.4
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas robót fundamentowych.
• zawiera
wymagania
wynikające z prawa
i norm polskich
Podczas wykonywania robót fundamentowych występuje wiele zagrożeń związanych z ich oraz wewnętrznych
uregulowań Skanska S.A.
rodzajem, posadowieniem i umiejscowieniem. Prace te wykonywane są często w głębokich wykopach lub ściankach szczelnych z grodzic stalowych, usytuowanych nie tylko na lądzie,
•
jest obligatoryjny dla
ale i wewnątrz akwenów wodnych. Z tego względu wiele robót tego typu zalicza się do wszystkich jednostek
Skanska S.A.
prac szczególnie niebezpiecznych.
• pomaga
zapewnić
bezpieczne i skuteczne
praktyki podczas prac.
A. Wstęp
materiałów, jest dokonanie Oceny Ryzyka dla Zadania oraz opracowanie Instrukcji 1. Fundamenty są najważniejszą, choć Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR) najmniej widoczną częścią obiektu
dla konkretnego zadania.
budowlanego. Od nich zależy trwałość 2. IBWR należy opracować korzystając i bezpieczeństwo całej konstrukcji.
z Planu Bezpieczeństwa, Ochrony Zdrowia 2. Ze względu na posadowienie wyróżniamy: i Środowiska (BOZiŚ), Oceny Ryzyka dla a) fundamenty bezpośrednie (płytkie) – cała Zadania oraz projektu wykonawczego dla płaszczyzna podstawy jest posadowiona konkretnego rodzaju robót.
bezpośrednio na gruncie nośnym, na 3. Dokumentem dopuszczającym do
głębokości nie większej niż około 4–5 m: wykonywania robót fundamentowych lub
• ławy
fundamentowe
ich części składowych, zakwalifi kowanych
• fundamenty
płytowe
do kategorii robót szczególnie
• ruszty
fundamentowe
niebezpiecznych jest zezwolenie „Protokół
• skrzynie fundamentowe żelbetowe zabezpieczenia prac szczególnie b) fundamenty pośrednie (głębokie) tj.
niebezpiecznych”.
przekazujące obciążenia z budowli przez 4. Nad przewidzianymi do przeprowadzenia dodatkowe elementy wprowadzone lub robotami fundamentowymi lub ich
uformowane w gruncie, takie jak:
częściami składowymi, zaliczonymi
• pale
do prac szczególnie niebezpiecznych,
• studnie
fundamentowe,
należy zapewnić nadzór bezpośredni,
• fundamenty na kesonach.
odpowiedzialny za dopuszczenie
3. Ze względu na rodzaj materiałów pracowników do pracy.
używanych do budowy wyróżniamy
5. W trybie czynności dopuszczania fundamenty:
pracowników do pracy przy robotach
• monolityczne – z betonu
fundamentowych należy sprawdzić:
• murowane – z kamienia, bloczków
• aktualność badań lekarskich
betonowych, pustaków zasypowych.
• zapoznanie pracowników z technologią, 4. Sposób posadowienia fundamentów jest urządzeniami, maszynami i narzędziami jednym z kryteriów zaliczenia ich do prac oraz bezpiecznymi metodami pracy,
szczególnie niebezpiecznych.
jakie będą wykorzystywane podczas
realizacji zadania
B. Działania przed rozpoczęciem robót
• zapoznanie pracowników z ryzykami oraz metodami i środkami ich eliminacji lub 1. Podstawą do podjęcia robót
ograniczenia do dopuszczalnego poziomu fundamentowych, niezależnie od sposobu
• predyspozycje
psychofi zyczne
posadowienia i rodzaju stosowanych pracowników.
Wersja 1.0
Standard 3.4
1
6. W przypadku przewidzianego posadowienia odpowiada założeniom projektowym.
fundamentu w wykopie należy ogrodzić 4. W przypadku posadowienia fundamentu teren wykopu barierami stałymi, zapewnić w ściankach szczelnych należy dodatkowo bezpieczeństwo komunikacji pionowej postępować zgodnie ze standardem
poprzez zainstalowanie schodni oraz szczegółowym „13.2 Ścianki szczelinowe, postępować zgodnie ze standardem
ścianki szczelne”.
głównym „3. Prace ziemne” (w części 5. W przypadku posadowienia fundamentu dotyczącej wykopów) oraz standardem na palach należy dodatkowo postępować szczegółowym „3.1 Wykopy, doły, rowy”.
zgodnie ze standardem szczegółowym 7. Należy ustalić sposób wyznaczenia stref
„13.1 Palowanie”.
niebezpiecznych w obrębie pracy sprzętu 6. W przypadku wykonywania fundamentów ciężkiego, takiego jak: koparki, dźwigi, monolitycznych w szalunkach należy wibromłoty, palownice, kafary, pompy do dodatkowo postępować zgodnie ze
betonu i inne. Powinien on uniemożliwiać standardami szczegółowymi: „3.3 Obudowy pracownikom niezaangażowanym
ścian, szalunki, zabezpieczenia”, bezpośrednio w przedmiotowe roboty
„12.2 Roboty ciesielskie i stolarskie” oraz wejście w tego rodzaju strefy.
„12.3 Roboty betoniarskie i zbrojarskie”.
8. W przypadku pogrążania i wyciągania 7. W przypadku konieczności zastosowania ścianek szczelnych oraz montażu zbrojenia rusztowań budowlanych przy robotach w palach wierconych strefa niebezpieczna fundamentowych należy postępować
powinna być powiększona o 5 m od długości zgodnie ze standardem szczegółowym grodzicy lub kosza zbrojenia (Rys. 1).
„2.2 Rusztowania”.
Rys. 1 Strefa niebezpieczna
9. Wszyscy pracownicy powinni być 8. Wszelkie roboty fundamentowe
wyposażeni w odzież, obuwie robocze oraz wykonywane w akwenach wodnych
indywidualne środki ochrony, zgodnie ze powinny być prowadzone w oparciu
standardami szczegółowymi „20.4 Osobiste o standard szczegółowy „13.5 Roboty na
– sprzęt i ochrony indywidualne” oraz wodzie, z wody oraz w kesonach”.
„20.5 Odzież i obuwie”.
9. Należy na bieżąco monitorować stateczność kafarów, palownic, dźwigów, pomp do C. Działania podczas prowadzenia robót betonu oraz innego sprzętu ciężkiego, mogącego stwarzać zagrożenie dla
1. W przypadku wykonywania fundamentów pracujących ludzie w efekcie utraty posadowionych bezpośrednio, dla kilku stabilności.
obiektów położonych blisko siebie roboty 10. Fundamenty można zasypywać po
należy rozpocząć od obiektów, których osiągnięciu przez nie nośności przewidzianej fundamenty położone są najgłębiej.
w projekcie.
2. Roboty fundamentowe w przypadku istniejących obiektów należy prowadzić D. Działania po zakończeniu prac z dużą ostrożnością. Fundamenty
istniejących obiektów, posadowione 1. Sprzęt i pozostałe urządzenia techniczne bezpośrednio wolno odkrywać odcinkami należy zabezpieczyć przed dostępem osób mniejszymi lub równymi 1,5 m, a odległości niepowołanych.
między tymi odcinkami powinny być równe 2. Należy zabezpieczyć sprzęt przed lub większe niż 4,5 m (Rys. 2).
możliwością samoistnego przemieszczenia Rys. 2 Roboty fundamentowe
przy obiektach istniejących
3. Należy na bieżąco monitorować, czy się, w tym przed utratą stabilności.
poziom posadowienia istniejącego budynku 2
E. Zabrania się:
wykorzystywanego do robót
fundamentowych na niestabilnym podłożu.
1. Dopuszczenia do obsługi sprzętu ciężkiego, 3. Wykonywania robót fundamentowych jak: kafary, palownice, wibromłoty bez wyznaczenia i oznaczenia stref pracowników, którzy nie posiadają
niebezpiecznych, gdy istnieje obowiązek wymaganych przepisami uprawnień.
wyznaczenia takiej strefy.
2. Ustawiania sprzętu ciężkiego,
Wersja 1.0
Standard 3.4
3