Ekologia i ochrona środowiska wykład 28 październik 2013

Ochrona przyrody- Ochrona różnorodności biologicznej

Celem ochrony przyrody w Polsce jest:

-zachowanie różnorodności biologicznej

-zachowanie dziedzictwa geologicznego

-zapewnienie ciągłości istnienia gatunków i stabilności ekosystemów

-kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody

- przywracanie do stanu właściwego zasobów i składników przyrody

Cele ochrony przyrody

"Zachowanie właściwe wykorzystanie oraz odnawianie zasobów i składników przyrody, w szczególności dziko występujących roślin i zwierząt oraz kompleksów przyrodniczych i ekosystemów" wg. Ustawa o Ochronie Przyrody z 16 października 1991r

Ochrona przyrody - motywy podejmowania działań

- zachowanie walorów estetycznych - potrzeby społeczne

- ilościowe ograniczenia zasobów przyrody - potrzeby gospodarcze np. Zaopatrzenie w wodę, surowce energetyczne itp.

- zachowanie wartości użytkowej zasobów przyrody - turystyka, rekreacja,

przyrodolecznictwo itp.

- zachowanie wartości pozauzytkowej (gatunki dziko żyjące cele naukowo badawcze

- obniżenie kosztów związanych z zaspokajaniem potrzeb społecznych ( gospodarka wodno-ściekowa, koszty wypoczynku, przeciwdziałanie zagrożeniom zdrowia i życia) Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r o ochronie przyrody

Dz.U. 2009 nr 151 poz.1220 - tekst ujednolicony

Ochrona przyrody

Bolesław Chrobry zakazał zabijania bobrów i wyznaczył do pilnowania ich żeremi strażników zwanych Bobrownikami, uważał również ze należy chronić lasy jako ostoję zwierząt.

Kazimierz Wielki zakazał niszczenia pszczelich baroi przez wycinanie drzew bartnych, nakazał również chronić lasy przed pożarem.

Praca barwników w lesie, wspinaczka po drzewach była uciążliwa. Bratnich zaczęli ścinać drzewa barwne i odcinki pnia tam gdzie mieszkały pszczoły.

Władysław Jagiełło wydał zakaz wyrębu ciosów karał za kradzieże drewna i polowanie od wiosny do jesieni na jelenie, dzikie konie, lury , niedźwiedzie i losie.

Cel? - przywilej polowania i innej aktywności gospodarowania dla panujących.

Cis odgrywał ważna role w mitologii i wierzeniach ludowych. U Celtów był drzewem świętym, dla germanów symbolem wieczności dlatego prawdopodobnie jest często sądzony na cmentarzach.

Przez Polskę przebiega wschodnia granica występowania cisa. Na stanowiskach naturalnych występuje dziko.

Cis pospolity jest obecnie gatunkiem rzadkim.

Statuty litewskie z lat 1529,1566,1588 wprowadzały ochronę drzew bartnych, gniazd sokolich o żeremi bobrowych.

W miarę rozwoju rolnictwa powierzchnia puszczy kurczyły się, a wraz z nią środowisko życia TURA. Tury zniknęły najpierw z Europy Zachodniej około X w z Francji.

1919 powstanie Tymczasowej Państwowej Komisji Ochrony Przyrody

1925 przekształcenie TPKOP w Państwowa Rade Ochrony Przyrody istniejąca do dzisiaj 1927 wydanie książki "Prawo Ochrony Przyrody" autor Jan Gwelbert Pawlokowki

"Ochrona przyrody zaczyna się tam, gdzie chronimy tereny i obiekty przyrodnicze niezależnie od woli właściciela albo użytkownika, albo, nawet wbrew jego woli.

10 marzec 1934 przyjęcie pierwszej polskiej ustawy o ochronie przyrody

1937 ostry kryzys spowodowany przez forsowanie, wbrew stanowisku działaczy ochrony przyrody, budowy kolejki linowej na

Kasprowy Wierch w Tatrach

Obchody 75 lecia polskich kolei linowych oraz kolei linowej na Kasprowym Wierch Rok 1936 wpisał się w historię Zakopanego powstaniem kolei linowej na KW.

Ochrona przyrody w PRL

7 kwietnia 1949 uchwalenie nowej ustawy o ochronie przyrody.

1976 r. Nowelizuje konstytucję PRL z roku 1952

Wprowadzenie nowych przepisów.

Polska Rzeczpospolita Ludowa zapewnia ochronę i racjonalne kształtowanie środowiska naturalnego, stanowiącego dobra ogólnonarodowe.

1980 uchwalenie ustawy "o ochronie i kształtowaniu środowiska.

Ustawodawca nie przyjął terminologii konstytucyjnej i nie określał środowiska mianem naturalnego.

Podkreślano, ze środowiskiem jest ogół elementów przyrodniczych a nie no. Dzieł rak ludzkich o charakterze trwałym.

Rok 1991 od ochrony przyrody do polityki ekologicznej.

Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 definicje do. Egzaminu Środowisko przyrodnicze krajobraz wraz z otworami przyrody nieożywionej oraz naturalnymi i przekształconymi siedliskami

Siedlisko przyrodnicze

Różnorodność biologiczna

Formami ochrony przyrody są:

-Parki Narodowe

rezerwaty przyrody

Parki Krajobrazowe

Obszary chronionego krajobrazu

Obszary natural 2000

Pomniki przyrody

Stanowiska dokumentacyjne

Użytki ekologiczne

Zespoły przyrodniczo-Krajobrazowe

Ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów

Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 jest systemem ochrony zagrożonych składników różnorodności biologicznej kontynentu europejskiego wdrożony od 1992r. W

sposób spójny pod względem metodycznym i organizacyjnym na terytorium wszystkich państw członkowskich UE.

Celem utworzenia sieci Natura 2000 jest zachowanie zarówno zagrożonych wyginięciem siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt w skali Europy, ale tez typowym, wciąż jeszcze powszechnie występujących siedlisk przyrodniczych, charakterystycznych dla 9 regionów biogeograficznych tj. Alpejski, atlantycki, borealnego, kontynentalnego, panionskiego, śródziemnomorski, stepowy,

Podstaw prawna tworzenia sieci Natura 2000 jest dyrektywa Rady z dnia 2 kwietnia 1979

w sprawie ochrony dzikich ptaków.

Polska zobowiązała się do wyznaczenia na swoim terytorium sieci Natura 2000.

W skład wchodzi:

Obszary specjalnej ochrony ptaków OSO

Typy siedlisk przyrodniczych

Gatunki zwierząt

Gatunki roślin

www.natura2000.org.pl

www.geoportal.gov.pl

Najczęściej zwiedzanie parki w 2012 roku zadanie

Rezerwat biosfery to chronione tereny lądowe, nadrzeczne i wodne, stanowiące światowa sieć połączona międzynarodowym zrozumieniem celów, standardów i wymiana informacji naukowej.

Sieć rezerwatów biosfery zawiera przykłady ekosystemów reprezentujących biomy świata W czerwcu 2010 było 564 rezerwatów biosfery.

Każdy rezerwat winien Zawierać:

Reprezentatywne przykłady biomów na danym terenie

Unikanie zespołu roślin i zwierząt lub tereny szczególnie cenne ze wzg. Przyrodniczych Przykłady harmonijnego krajobrazu utworzonego przez tradycyjny sposób

Musi mieć zapewniona odpowiednia długoterminowa ochronę prawna

Rezerwat biosfery w Polsce

Rezerwat biosfery Babia Góra

Białowieski Rezerwat Biosfery

Rezerwat biosfery Jezioro

Międzynarodowy rezerwat biosfery Karpsty Wschodnie

-bieszczadzki pn

-cisniensko- wetlinski PK

- PK Doliny Sanu