1. TYTUŁ PRACY EGZAMINACYJNEJ:
Opis projektu realizacji prac, związanych z wykonaniem leku farmakopealnego –
KROPLI ANYŻOWYCH (Ammonii anisatus spiritus, Liquor Ammonii anisatus) 2. ZAŁOŻENIA DO OPRACOWANIA PROJEKTU:
Lek w postaci roztworu
Lek w postaci płynnej
Lek przeznaczony dla osoby dorosłej
Lek do użytku wewnętrznego
Lek w ilości 15,0
Chlorek amonu (Ammonii chloridum) ma ustalone dawki zwykle stosowane (jednorazową i dobową) oraz dawkę maksymalną
Olejek anyżowy (Anisi aetheroleum) ma ustalone dawki zwykle stosowane (jednorazową i dobową)
Gotowy preparat – krople anyżowe mają ustalone dawki zwykle stosowane (jednorazową i dobową)
Skróty użyte w recepcie:
Rp – recipe (weź)
M.f.sol. – misce fiat solutio (zmieszaj niech powstanie roztwór)
D.S. – da signa (oznacz)
3. OBLICZENIA DOTYCZĄCE WYKONANIA LEKU:
a) Przepis według Farmakopei Polskiej VI:
Anisi aetheroleum
2,0
Ethanolum (760 g/l)
40,0
Ammonii chloridum 3,0
Aqua purificata
55,0
Z przepisu farmakopealnego wynika, że na każde 100,0 preparatu używa się 2,0 talku.
b) Obliczam masę olejku anyżowego potrzebną do wykonania leku:
ଵହ
100 ݃ − 2 ݃ ; ݔ =
∗ଶ = , ࢍ
ଵ
15 ݃ − ݔ
Obliczam teraz ilość kropli olejku anyżowego, który użyję do wykonania leku: Jeśli jedna kropla waży 19 mg to:
ଵ
1 ݇ݎ݈ܽ − 19 ݉݃ ; ݔ =
∗ଷ ≅ ࢘
ଵଽ
ݔ ݇ݎ݈݅ − 300 ݉݃
c) Obliczam masę etanolu 96⁰ potrzebną do wykonania leku:
1
100 ݃ − 40 ݃ ; ݔ =
∗ସ = ࢍ
ଵ
15 ݃ − ݔ
d) Obliczam masę chlorku amonu potrzebną do otrzymania leku:
ଵହ
100 ݃ − 3 ݃ ; ݔ =
∗ଷ = , ࢍ
ଵ
15 ݃ − ݔ
e) Obliczam masę wody oczyszczonej potrzebną do wykonania leku:
ଵହ
100 ݃ − 55 ݃ ; ݔ =
∗ହହ = ૡ, ࢍ
ଵ
15 ݃ − ݔ
f) Podczas wykonywania leku używam również talku do rozwinięcia powierzchni olejku anyżowego (aby zapewnić jego lepsze rozpuszczenie), dlatego obliczam również jego masę potrzebną do wykonania leku:
ଵହ
100 ݃ − 2 ݃ ; ݔ =
∗ଶ = , ࢍ
ଵ
15 ݃ − ݔ
4. OBLICZENIA DOTYCZĄCE SUBSTANCJI Z OKREŚLONYMI DAWKAMI MAKSYMALNYMI: a) Chlorek amonu (Ammonii chloridum):
Według Farmakopei Polskiej VI dobowa dawka maksymalna wynosi 6,0.
Wynika z tego, że dawka chlorku amonu nie została przekroczona.
b) Olejek anyżowy (Anisi aetheroleum):
Według Farmakopei Polskiej VI dobowa dawka maksymalna wynosi 0,3.
Wynika z tego, że dawka olejku anyżowego nie została przekroczona.
5. SUBSTANCJE LECZNICZE I POMOCNICZE UŻYTE DO WYKONANIA LEKU:
a) OLEJEK ANYŻOWY – ANISI AETHEROLEUM
Syn.: Oleum Anisi, Aetheroleum Anisi.
Anise oil, huile essentielle d’Anis.
Postać i właściwości:
Bezbarwna lub żółtawa ciecz, bądź krystaliczna masa o charakterystycznym anetolowym zapachu.
Rozpuszczalność:
2
Substancja miesza się z etanolem 760 g/l, toluenem, chloroformem, disiarczkiem węgla, eterem etylowym i olejami tłustymi. W wodzie rozpuszcza się słabo.
Przechowywanie:
W zamkniętych, wypełnionych pojemnikach, w temperaturze od 0⁰C do 5⁰C.
Chronić od światła.
Działanie i/lub zastosowanie:
Wykrztuśne.
Wykaz:
Substancja poza wykazowa .
Dawki:
Dawki zwykle stosowane
Jednorazowa Dobowa
Doustnie w roztworze
0,05-0,1
0,3
b) ETANOL 96% - ETHANOLUM 96%
Ethanol (96 per cent), Ethanol a 96 pour cent.
Syn.: Ethanolum 760 g/l, Ethanolum 96⁰, Etanol 760 g/l, Alkohol etylowy, Spiritus Vini rectificatus, Spiritus Vini concentrates.
Postać i właściwości:
Bezbarwna, przeźroczysta, lotna, łatwopalna I higroskopijna ciecz o swoistym zapachu.
Pali się niebieskim płomieniem.
Rozpuszczalność:
Substancja miesza się z wodą i chlorkiem metylenu.
Przechowywanie:
W zamkniętych pojemnikach.
Zastosowanie:
Do przygotowania postaci leku. Działanie odkażające – zewnętrznie w stężeniu 70% [v/v]
Wykaz:
Substancja poza wykazowa.
c) CHLOREK AMONU – AMMONII CHLORIDUM
Chlorek amonu, Ammonium chloride, chlorure d’Ammonium.
3
Postać i właściwości:
Bezbarwne kryształy lub biały, krystaliczny proszek prawie bez zapachu.
Rozpuszczalność:
Substancja łatwo rozpuszcza się w wodzie, dość trudno rozpuszcza się w etanolu 760 g/l.
Przechowywanie:
W zamkniętych opakowaniach; chronić od światła.
Działanie i/lub zastosowanie:
Wykrztuśne, zakwaszające; do preparatów farmaceutycznych.
Wykaz:
Substancja poza wykazowa.
d) WODA OCZYSZCZONA – AQUA PURIFICATA
Syn.: Aqua destilata, Aqua demineralisata.
Postać i właściwości:
Bezbarwna, przeźroczysta ciecz bez zapachu. Woda oczyszczona nie może zawierać środków konserwujących.
Przechowywanie:
Pojemniki z wodą oczyszczoną powinny zawierać na etykiecie uwagę: „Produkt jałowy; nie stosować do wstrzykiwań. Po otwarciu zużyć w ciągu 16h”.
Na opakowaniu powinna być napisana data oraz godzina otwarcia butelki z wodą oczyszczoną.
Zastosowanie:
Do sporządzania leków recepturowych.
Wykaz:
Substancja poza wykazowa.
6. SPRZĘT POTRZEBNY DO WYKONANIA LEKU:
4
Elektroniczna waga do płynów
Trzy zlewki o pojemności 25 ml
Bagietka szklana
Łyżka porcelanowa do odważania substancji stałych
Dwie podkładki pergaminowe do odważania substancji stałych
Dwie butelki z ciemnego szkła o pojemności 30 ml z dopasowaną nakrętką
Lejek szklany
Sączek
Biała sygnaturka
Gumka recepturowa
7. PRZYGOTOWANIE STANOWISKA PRACY:
Wagi przecieram etanolem w celu uzyskania odpowiedniej czystości mikrobiologicznej.
Stół myję detergentem, wodą i przecieram spirytusem.
Zakładam czysty, biały fartuch, myję ręce detergentem przeznaczonym do tego celu i/lub zakładam jednorazowe rękawiczki winylowe.
8. PRZYGOTOWANIE UTENSYLIÓW:
Naczynia i opakowania szklane zanurzam na około 15 minut w 1% roztworze detergentu o temperaturze 40⁰ - 50⁰C. Następnie dokładnie myję wewnątrz i zewnątrz szczoteczką pod ciepła wodą stosując detergent.
Umyte naczynia i opakowania opłukuję bieżącą wodą do zaniku piany. Następnie płuczę je trzykrotnie wodą oczyszczoną i odwrócone do góry dnem pozostawiam do wyschnięcia.
9. OPIS WYKONANIA LEKU:
Sprawdzam dostępność wszystkich substancji potrzebnych do wykonania leku.
Do wykonania leku potrzebuję:
a) Olejek anyżowy 0,3
b) Etanol 96⁰ 6,0
c) Chlorek amonu 0,45
d) Talk 0,3
e) Woda oczyszczona 8,25
Włączam, poziomuję i taruję elektroniczną wagę do płynów. Na wadze stawiam zlewkę o pojemności 25 ml i ponownie taruję wagę. Odważam 6,0 etanolu 96⁰ trzykrotnie kontrolując odważaną substancję: biorąc pojemnik z substancją z półki, odważając substancję oraz odstawiając substancję na półkę. Czynność ta dotyczy wszystkich odważanych substancji.
Do odważonej ilość etanolu dodaje 16 kropel olejku anyżowego i mieszam bagietka do całkowitego rozpuszczenia. Zlewkę odstawiam na bok.
Taruję elektroniczną wagę do płynów. Stawiam na wadze zlewkę o pojemności 25 ml i ponownie taruję wagę. Odważam 8,25 wody oczyszczonej. Zlewkę odstawiam na bok.
Włączam, poziomuję i taruję elektroniczną wagę do proszków. Na wadze kładę podkładkę pergaminową i ponownie taruję wagę. Odważam 0,45 chlorku amonu i całość przenoszę do zlewki z 5
wcześniej odważoną wodą oczyszczoną. Mieszam bagietką do całkowitego rozpuszczenia chlorku amonu.
Taruję elektroniczną wagę do proszków. Na wadze kładę podkładkę pergaminową i ponownie taruję wagę. Odważam 0,3 talku i odstawiam na bok.
Mieszam oba roztwory: chlorku amonu w wodzie i olejku anyżowego w etanolu. Przenoszę otrzymaną mieszaninę do butelki o pojemności 30 ml, dodaję wcześniej odważony talk, zamykam butelkę odpowiednio dopasowaną nakrętka i wytrząsam całość przez 2 minuty. Pozostawiam do odstania.
Przygotowuję karbowany sączek, który zakładam na dopasowany lejek szklany.
Po opadnięciu talku, zlewam ciecz znad osadu i sączę, zbierając przesącz w suchej zlewce o pojemności 25 ml. Kontroluję przejrzystość uzyskanego preparatu.
Przenoszę otrzymane krople anyżowe do butelki o pojemności 30ml wykonanej z ciemnego szkła, zakręcam butelkę dopasowaną nakrętką i przyklejam numer kontrolny. Opisuję sygnaturkę koloru białego i przyczepiam do butelki.
Odstawiam lek w wyznaczonym miejscu na recepturze, gdzie oczekuje na odbiór przez pacjenta.
Sprzątam stanowisko pracy i myję utensylia. Myję ręce detergentem.
10. OPIS LEKU GOTOWEGO PRZYGOTOWANEGO DO WYDANIA PACJENTOWI:
− Numer: 755/2009
− Imię i nazwisko pacjenta: Izabela Urbańska
− Wiek: 47
− Ammonii Anisatus spiritus:
Anisi aetheroleum
0,3
Ethanolum 760 g/l 6,0
Ammonii chloridum 0,45
Aqua purificata 8,25
− Masa leku: 15,0
− Dawkowanie: 10 kropli do szklanki mleka dwa razy dziennie
− Nazwisko lekarza: Mariusz Jędrzejewski
− Data wystawienia recepty: 23/10/2009
− Data wykonania leku: 24/10/2009
− Imię i nazwisko osoby, która wykonała lek:
11. DZIAŁANIE FARMAKOLOGICZNE GOTOWEGO LEKU:
− Preparat o działaniu wykrztuśnym
− Pobudza wydzielanie soku żołądkowego
− Wykazuje działanie spazmolityczne i wiatropędne
− Wykazuje ponadto właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne 12. WSKAZANIA DLA PACJENTA:
Przechowywać w zamkniętych pojemnikach w temperaturze pokojowej.
Nie przechowywać w temperaturze chłodnej.
Chronić od światła.
Chronić przed dziećmi.
6