Aka

k de

d m

e ia

a Gó

G r

ó ni

n czo

z -Hut

u ni

n cza

z

Im. St

S an

a i

n sł

s aw

a a

a S

t

S as

a z

s ica

a w

w Kr

K ak

a ow

o ie

Wyd

y z

d i

z ał

a Inż

n y

ż n

y ier

e i

i Mec

e ha

h n

a i

n czne

n j

e i Ro

R b

o o

b t

o yk

y i

Kate

t dra

r T

ra

r nsport

r u

t L

inowe

w go

Maszyny i urządzenia transportowe.

Labo

b rat

a oriu

i m

m - sp

s raw

a o

w zda

d nie

i

Konstrukcje lin.

Bartosz Nowak

gr. 5B rok I IA

1.1 Wst s ęp

ę

p teo

e r

o et

e yc

y zn

z y

n :

a) Rodzaje styków:

o Styk punktowy – długości drutów w są takie same, zwicie jest w tych samych kierunkach lecz pod różnymi kątami,

o Styk liniowy – długości drutów są różne, kąty zwicia poszczególnych drutów są takie same, o Styk liniowo punktowy – jest on niemożliwy do wykonania w jednej operacji, o Styk powierzchniowy – wykorzystywany w konstrukcjach zamkniętych lub półzamkniętych przy użyciu drutów kształtowych typu H, T, S, Z, o Styk liniowo-powierzchniowy – wykonywany walcowaniem gotowych splotek, odkształceniem splotek bezpośrednio przed zwinięciem w gotową linę, młoteczkowaniem gotowej liny.

b) Rodzaje splotek:

o Sp

S lot

o ka

k o

s

t

s yk

y u

u pu

p n

u kt

k owy

w m – jednakowa średnica drutów, każda kolejna warstwa składa się z sześciu drutów więcej, tyle ile warstw tyle operacji zwijania, przykład oznaczenia 7M( 1-6); o Sp

S lot

o ka

k o

s

t

s yk

y u

u liniowy

w m:

Ko

K nst

s ru

r k

u cja Se

S al

a e – warstwa wewnętrzna: druty cienkie, warstwa zewnętrzna: druty grube, wykonywana do lin o grubości nie przekraczającej 32 mm, przykład oznaczenia: 17S( 1-8-8); Ko

K nst

s ru

r k

u cja Wa

W r

a ringt

g o

t n – warstwa wewnętrzna: druty grube, warstwa zewnętrzna: na przemian druty grube i cienkie, przykład oznaczenia: 19W (1-6-6+6); Ko

K nst

s ru

r k

u cja Wa

W r

a ringt

g o

t n-Se

S a

e l

a e – 3-warstwowa: warstwa wewnętrzna: druty grube, kolejna: na przemian druty grube i cienkie, warstwa zewnętrzna: grube, przykład oznaczenia 36WS (1-7-7+7-14); Ko

K nst

s ru

r k

u cja F

ille

l r

r – 2-warstwowa, druty są tej samej średnicy, dodatkowo druty bardzo cienkie wprowadzone między inne aby zwiększyć powierzchnie stykową, przykład oznaczenia: 22F (1-5-5F-11); o Sp

S lot

o ki

k o

p

rz

r ek

e r

k oju k

s

k zt

z ał

a to

t wy

w m:

m

O Pr

P ze

z kr

k oju

u tr

t ójką

k tn

t ym

m – przykład oznaczenia: V8 (1V-7), V10 (3-7); O

O prz

r ek

e r

k oju o

wa

w l

a ny

n m

m – przykład oznaczenia: Q6; Q24 (10-14)-FC

c) Informacje zawarte w oznaczeniu liny: Informacja średnica

liczba

- konstrukcja - rodzaj klasa pokrycie rodzaj

nominalna

splotek

rdzenia

wytrzymałości

drutów

kierunku

[mm]

drutów

zwicia

Przykład

32

6x36

- WS

- NFC

1770

B

zS

oznaczenia

Wy

W tł

t uma

m cz

c en

e ie:

Średnica nominalna liny wynosi 32 mm, składa się ona z 6 splotek z 36 drutów każda, splotka konstrukcji Warrington-Seale, z rdzeniem z naturalnego włókna, druty w klasie wytrzymałości 1770 MPa, pokrycie drutów warstwą cynku o grubości B, kierunek zwicia: z-druty w splotce w prawą stronę, S – splotki zwinięte w lewą stronę (lina lewa).

d) Warrington-Seal:

Liny o konstrukcji Warrington-Seale są jednymi z najpopularniejszych rodzajów lin stosowanych w przemyśle.

Powstaje poprzez dokręcenie do konstrukcji Warrington ostatniej warstwy drutów grubych charakterystycznych dla konstrukcji Seal. Konstrukcja WS łączy cechy konstrukcji Seal (wysoka odporność liny na ścieranie) oraz konstrukcji Warrington (zwarty przekrój liny). Charakteryzują się również wysoką elastycznością oraz odpornością na naprężenia zmęczeniowe. Liny te wraz z rdzeniem z włókien naturalnych mają tendencję do spłaszczania się dlatego często stosuje się w tych konstrukcjach rdzenie z lin stalowych które dają dobre podparcie dla splotek.

Średnice tych lin raczej nie przekraczają 60 mm. Są bardzo często stosowane ze względu na dużą ilość wariantów konstrukcji. Zastosowanie w przemyśle ciężkim, maszynowym, stoczniowym oraz w budownictwie.

2.

2 Ce

C l

e ćwicze

z n

e ia:

a

Celem ćwiczenia było zapoznanie się z różnymi typami konstrukcji lin oraz pomiar parametrów geometrycznych wybranych próbek lin oraz odniesienie ich do normy PN-EN 12385.

3.

3 Prze

z d

e m

d iot

o ba

b d

a ań

a :

ń

Przedmiotem badań jest próbka liny, której schemat, oznaczenie oraz opis znajduje się poniżej.

a)

a Sche

h m

e at

a liny

n :

y

b)

b Ozn

z a

n c

a ze

z n

e ie

e liny

n :

32 8x31-WS-IWR(6x31-WS-NFC) 1560 B sZ

c)

c Opi

p s

s liny:

Dwuzwita lina stalowa konstrukcji Warrington-Seal, nawinięta na rdzeń z włókna naturalnego, pokryta warstwą ochronna cynku grubości B, przeciwzwita, prawa.

4.

4 Prze

z b

e i

b eg

g ćwicze

z n

e i

n a:

Po otrzymaniu próbki należało ją sklasyfikować, tzn podać konstrukcję, ilość zwinięć, ilość splotek, ilość drutów w splotce, określić rdzeń oraz założyć klasę wytrzymałościową drutów oraz grubość powłoki cynkowej. Następnie dokonano 15 pomiarów średnicy suwmiarką szczękową o noniuszu 0,05 [mm].

5.

5 Pom

o iar

a y

y or

o az

a

z wyn

y iki

k :

Pomiary dokonywała jedna osoba w 15 różnych miejscach próbki. Zestawienie poniżej: a)

a Tab

a e

b l

e a

a z

z wyn

y ika

k m

a i:

Nr pomiaru

Średnica [mm]

b)

b

Wyk

y r

k es

e

s pr

p aw

a dop

o o

p d

o o

d b

o ień

e s

ń t

s wa:

a

1

34,50

0,7

2

33,95

a

0,6

3

32,45

stwń

4

32,60

ien 0,5

b

5

32,90

odo 0,4

6

32,45

po

7

32,50

d

0,3

w

8

33,70

ra

0,2

9

32,05

ść p

10

32,45

sto

0,1

ę

11

32,20

G

0

12

32,50

31,5

32

32,5

33

33,5

34

34,5

35

13

32,60

14

32,50

Średnica [mm]

15

32,70

c)

c Spr

p aw

a dz

d e

z n

e ie

e uż

u y

ż t

y ec

e zn

z o

n śc

ś i liny

n :

d =32,80 [mm]

śr

Wg PN-EN 12385 => d =1,05*32=33,6 [mm]

gr

d =34,50 [mm]

max

6.

6 Wnios

o k

s i

k :

Wartość graniczna wynikająca z wartości dopuszczalnych przez normę powinna mieścić się w zakresie d -105%d .

nom

nom

Dla badanej próbki wartość graniczna wyniosła 33,60 [mm], a maksymalna wartość zmierzona 34,50 [mm]. W związku z tym, że d > d lina nie może zostać dopuszczona do dalszej eksploatacji.

max

gr