2008-11-14

GRUPA SPOŁECZNA

JEDNOSTKA W GRUPIE

1. Definicja

2. Wielkość

3. Cel grupowy

4. Normy grupowe

5. Interakcje

6. Pozycje i role społeczne

7. Struktura zależności hierarchicznych 8. Struktura komunikacyjna

9. Struktura socjometryczna

10. Fazy rozwoju

Grupa społeczna

- dowolna ilość osób, które współdziałają ze sobą, są psychologicznie świadome siebie

nawzajem

oraz

postrzegają

siebie jako grupę (E. Schein).

-

zbiorowość

o

wykrystalizowanych

strukturach wewnętrznych, systemach wartości,

trwałych

komponentach

świadomościowych

i

specyficznej

kulturze (Encyklopedia socjologii).

1

2008-11-14

Ilość stosunków interpersonalnych a funkcjonowanie grupy

Większa liczba członków

większa możliwość osiągania celów przez grupy zadaniowe

mniejsza jednolitość grupy

mniejsza tendencja do aktywnego uczestnictwa członków grupy w jej działaniu

mniejsza częstotliwość i niższy poziom komunikacji

Cel grupy – końcowy stan działania do

którego

dąży

większość

członków grupy.

Motyw

skłaniający

do

tego,

aby

określone osoby zaczęły wchodzić w kontakt ze sobą.

Inicjuje powstanie struktury grupowej –

struktury władzy i komunikacyjnej Normy grupowe –

zasady postępowania, standardy,

które określają właściwe zachowanie się w grupie.

Rola norm w grupie:

Punkt odniesienia dla właściwego spostrzegania postaw i zachowań

Określenie wzorcowych postaw i zachowań

Ustalenie stopnia tolerancji wobec gwałcenia norm

Określenie pozytywnych i

negatywnych sankcji

2

2008-11-14

Interakcje – wielość wzajemnych działań, oddziaływań tych

samych partnerów.

Pozycja społeczna – zbiór funkcji, które mają być realizowane przez zajmującą ją osobę.

Rola społeczna – zbiór oczekiwań, jakie mają członkowie grupy i inne osoby względem osoby zajmującej daną

pozycję w grupie.

Pozycja

Rola

Struktura zależności hierarchicznych Pozycja = określona wartość

Struktury grupowe tworzą hierarchię ważności

Im wyższa pozycja – tym większe

zadowolenie z uczestnictwa w grupie 3

2008-11-14

Struktura komunikacyjna - typowy dla danej grupy sposób obiegu informacji.

Im

wyższa

pozycja

w

strukturze

prestiżu,

tym

większy

zasób

wiadomości

w

dyspozycji

danej

osoby

Struktura socjometryczna – określa pozycję każdej osoby w grupie na wymiarze sympatia versus antypatia.

Badania struktury socjometrycznej uwzględniają dwa rodzaje interakcji: odnoszące się do sytuacji zadaniowych i wspólnego spędzania czasu wolnego Fazy rozwoju grupy

Formowanie grupy

(forming)

Docieranie

(storming)

Wytwarzanie norm

(norming)

Wykonywanie

(performing)

4

2008-11-14

TY

T P

Y O

P LO

L GIA

A GRUP

P SP

S O

P ŁE

Ł C

E ZN

Z YC

Y H

KRYTERIUM

RODZAJE

Wielkość

•Małe: kontakty twarzą w twarz; przewaga bezpośrednich interakcji; silna więź osobista

•Duże: jej członkowie nie znają się osobiście; więź przedmiotowa

Rodzaj więzi

•O przewadze więzi osobistej: podstawą poczucia wspólnoty cechy osobiste członków grupy

•O przewadze więzi rzeczowej: poczucie wspólnoty jest tu budowane w oparciu o pewne uwarunkowania

zewnętrzne – wspólny cel do

zrealizowania, podobne potrzeby do zaspokojenia

KRYTERIUM

RODZAJE

Stopień

•Wysoce zorganizowane: posiadają zorganizowania

rozbudowane i wyspecjalizowane organy, sformalizowaną strukturę

•Mniej zorganizowane: mniej sformalizowana struktura organizacyjna (rodzina, grupa przyjaciół)

Sposób

•Formalne, celowe: tworzone dla zorganizowania

wykonania określonych zadań, zgodnych z celami organizacji. Oparte na

obowiązujących w danych zakładach pracy schematach organizacyjnych. Każdy świadom swej roli i obowiązków,

członkostwo określone hierarchicznie.

•Nieformalne: Istnieją poza obowiązującymi schematami, powstają spontanicznie dla zaspokojenia społecznych i psychicznych potrzeb jej członków.

5