Tabela 1. Model żywienia niemowląt karmionych piersią

Wiek

Sugerowana liczba

Rodzaj pożywienia (żywność uzupełniająca)

(miesiące)

posiłków

posiłki uzupełniające1 można wprowadzić przed

ukończeniem 6. mż. w wyjątkowych sytuacjach (ze

wyłączne

wskazań lekarskich lub na życzenie matki można

wprowadzić mleko początkowe lub następne, w

karmienie piersią

zależności od wieku dziecka); początkowo papka

1-6

jarzynowa, a następnie zupa jarzynowa2 z gotowanym

karmienie

mięsem (bez wywaru) i bezglutenowym kleikiem

piersią zależne od

zbożowym lub papka jarzynowa z gotowanym mięsem;

potrzeb dziecka

sok owocowy (najlepiej przecierowy) lub przecier

owocowy (może być z dodatkiem kleiku

bezglutenowego)

posiłki uzupełniające należy wprowadzić w 7. mż.

karmienie piersią

zgodnie z zasadami podanymi dla okresu

7

wcześniejszego, a następnie wprowadzić stopniowo

5-6

kaszkę (kleik bezglutenowy)3 i 1/2 żółtka (co 2. dzień)

karmienie piersią

8

posiłki uzupełniające jak w 7. mż.

5

karmienie piersią

posiłki uzupełniające jak w 8. mż. oraz biszkopty

9

bezglutenowe i chrupki kukurydziane; zmiana: całe

5

żółtko co 2. dzień

posiłki uzupełniające jak w 9. mż.; zmiana: obiad z

karmienie piersią

dwóch dań (zupka + jarzynka z dodatkiem gotowanego

10

mięsa)4 oraz produkty zbożowe (w tym glutenowe),

5

takie jak kaszki, kleiki, kasze, bułki, chleb, sucharki

karmienie piersią

posiłki uzupełniające jak w 10. mż.; zmiana:

11-12

wprowadzić całe jajo 3-4 razy w tygodniu oraz

4-5

twarożek, kefir i jogurt 1-2 razy w tygodniu

1 Nowe produkty, takie jak owoce, warzywa, kasze, mięso, należy wprowadzać kolejno i osobno, obserwując reakcję dziecka i zaczynając od małych ilości, np. 3-4

łyżeczek. Lekarz może zmodyfikować kolejność wprowadzania poszczególnych produktów.

2 Składnikiem tłuszczowym zup jarzynowych może być dobrej jakości masło, oliwa z oliwek lub bezerukowy olej rzepakowy.

3 Zaleca się, aby wprowadzane produkty zbożowe były wzbogacane w żelazo.

4 Konsystencja jarzyn i mięsa powinna stymulować żucie pokarmu

Tabela 2. Schemat żywienia niemowląt, które nie są karmione piersią Sugerowana

Wiek

liczba posiłków i

Rodzaj posiłku

(mięsiące)

objętość porcji1

1

7 x 90-110 ml

mleko początkowe

2

6 x 110-130 ml

mleko początkowe

3

6 x 130 ml

mleko początkowe

4

6 x 150 ml

mleko początkowe

4 x mleko następne2 z dodatkiem bezglutenowego kleiku3

5

5 x 180 ml

(mieszanka mleczna); 1 x zupa (papka jarzynowa);

skrobane jabłko i(lub) sok

4 x mleko następne z dodatkiem bezglutenowego kleiku;

6

5 x 180 ml

1 x zupa4 (papka jarzynowa + gotowane mięso - bez

wywaru); przecier owocowy (warzywny) lub sok

mleko następne z dodatkiem bezglutenowego kleiku

(mieszanka mleczna) lub z dodatkiem kaszki

bezglutenowej; zupa (papka jarzynowa z gotowanym

7

55

mięsem); kaszka bezglutenowa na mleku następnym z

owocami; przecier owocowy lub sok; 1/2 żółtka co 2.

dzień

8

5

jak w 7. mż.

9

5

jak w 8. mż.; zmiana: całe żółtko co 2. dzień

jak w 9. mż. oraz wprowadzenie (oprócz

bezglutenowych) zbóż glutenowych (kasze, bułki, chleb,

10

4-5

sucharek); zmiana: obiad z dwóch dań (zupa + jarzynka

z dodatkiem gotowanego mięsa)6

jak w 10. mż. oraz zmiana: całe jajko 3-4 razy w

11-12

4-5

tygodniu; twarożek, kefir, jogurt 1-2 razy w tygodniu7

1 Częstość podawania posiłków i wielkość porcji, jaką zjada dziecko w danym wieku, zależą od łaknienia dziecka i jego zapotrzebowania. Podane wartości należy traktować jako przybliżone.

2 Można kontynuować podawanie mleka początkowego. Wprowadzanie produktów w posiłkach uzupełniających (soki, owoce, produkty zbożowe, mięso, żółtko itd.) może nastąpić po ukończeniu 4.

mż. (120 dni życia) do ukończenia 6. mż. (180 dni życia). Nowe produkty należy wprowadzać kolejno i osobno, obserwując reakcję dziecka i zaczynając od małych ilości, np. 3-4 łyżeczek. Kolejność wprowadzanych produktów może być modyfikowana przez lekarza.

3 Wprowadzane produkty zbożowe mogą być wzbogacane w żelazo.

4 Składnikiem tłuszczowym zup jarzynowych może być dobrej jakości masło, oliwa z oliwek lub bezerukowy olej rzepakowy.

5 Orientacyjna objętość porcji w II półroczu wynosi 180-220 ml.

6 Konsystencja jarzyn i mięsa powinna stymulować żucie pokarmu.

7 Tylko naturalne składniki, bez konserwantów.

Komentarz

1. Zaleca się, aby przez pierwszych 6 miesięcy życia niemowlęta były karmione wyłącznie piersią.

2. Pierwsze 6 miesięcy życia liczy się do końca pierwszego półrocza, a więc do 180

dni życia dziecka.

3. Ponieważ zaleca się, aby przez pierwszych 6 miesięcy życia dziecka stosować wyłączne karmienie piersią, wprowadzenie innych niż pokarm naturalny posiłków powinno wynikać ze wskazań lekarskich, ewentualnie być uzasadnione życzeniem matki.

4. Rodzaj wprowadzanych innych niż pokarm naturalny posiłków w czasie pierwszych 6 miesięcy życia dziecka powinien odpowiadać - w przybliżeniu - czasowi wprowadzania tych posiłków u niemowląt niekarmionych piersią.

5. Posiłki uzupełniające - szczególnie w czasie pierwszych 6 miesięcy życia dziecka -

nie mogą zastępować karmienia piersią, lecz je uzupełniać, dlatego powinny być oferowane po, a nie przed karmieniem piersią.

6. Posiłki uzupełniające powinny być podawane łyżeczką lub z kubka (a nie przez smoczek).